<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<document>
<s id="1">Daoust hag eur vue eo bezan daoubleget bemde war an ero, hep gallout diskuizan gwech ebet, da zonjal, da garet ha da zevel an daoulagad trezek an nenv ?</s>
<s id="2">Ha neuze da biou eo an teñzor-se ?</s>
<s id="3">Hag é skrivi splann ha fréaz war ar vein ann holl c'heriou eûz al lézen-man̄.</s>
<s id="4">E-tal an iliz e wel eun den gwisket faro, hag hemañ d'ezañ :</s>
<s id="5">Commancit ur veich d en em rei d an exerciç eus an oræson, ha gant graç Doue, dre ar sclerijen a raï deoc'h, e viot souden capabl da vedita Yar an oll mysteriou ha var pep seurt vertuziou.</s>
<s id="6">Evithan, he vuez a ioa evit ann holl eur mellezour euz ar c'haera vertuziou.</s>
<s id="7">Margodig ar C'helennek a lavare d'he zad : « Me n'in ket d'an oferen, pa n'am eus ket dilhad. »</s>
<s id="8">Re ho deuz gallet lec'hel kuit, ea da guhet er c'hoajou ; Eno oferniont deuz ann noz; e bag, war vor, a-wechou.</s>
<s id="9">O veza m'oa paour he dud, e teskaz ar vicher a galvez evit gounit he voued.</s>
<s id="10">Piou-bennâg a enébô oud da c'heriou, ha na zen̄tô két out kémen̄d a c'hourc'hémenni d'ézhan̄, ra varvô : hôgen te, en em gréva, ha béz kalounek.</s>
<s id="11">« Friko a vezo ! » emezañ da Spered-Berr.</s>
<s id="12">Neuze e oa d'it beza lavaret ! »</s>
<s id="13">Ha ped ha ped all o devoa, lod klevet trouz, lod gwelet goleier, ha me oar petra c'hoaz !!</s>
<s id="14">bugale Bethlehem.</s>
<s id="15">Mintin-mad e save evit ober oræson : bemdez e cler ve an oferen abars ma voa peeutdber he labour.</s>
<s id="16">Peguer consolant eo ar virionez-mâ !</s>
<s id="17">Iudit, listri ar môr ; râk diskaret eo al léac'h a béhini é oan̄t boazet da zon̄t : eûz a zouar Kétim é teûiô hô disman̄tr.</s>
<s id="18">:O Barados, demeuranç eürus D'an Ælez ha d'an dud fidel, Gant hon Redemptor carantezus, Hac ar Verc'hes, e vam santel !</s>
<s id="19">D'an dud vad all, kant trugarez !</s>
<s id="20">Ha pa na zeue ket ar spesou d'ho spounta, eunn aneval o tremen, eunn aer o c'houibana ho strafille, hag e krenent da vervel.</s>
<s id="21">Den ne oar ; ar maro a zo dall ha bouzar !</s>
<s id="22">Neuze eo a reaz he destamant, vit ober vad gant pez a vanje war he lerc'h goude he varo.</s>
<s id="23">Al lezen vat a zo bet grêt breman 'zo pemp pe c'hwec'h vla evit ar skolio, a glask breman kannaded ar C'homuno he dispenn ; mes eur skoilh a gavont war o hent, bolante al Lorded, ha setu 'nê sac'het.</s>
<s id="24">Na ouié pétrâ a lavaré ; râk spoun̄tet-braz oan̄t.</s>
<s id="25">Un abardez ec'h arruas er gèr ha n'hen defoa tapet netra.</s>
<s id="26">Ha préderiou ar béd-man̄, touellérez ar madou, hag ann holl droug-ôberiou all ô véza éad enn-han̄, a voug ar gér, hag hel laka da véza difrouez (G).</s>
<s id="27">Aman a zo et nao verc'h, krouadur gant pep-hini, E-leall sur, Fanchonik tric'houec'h ' eo a reont-hi !</s>
<s id="28">Allas, an Dispac'h a deuas, gant e vorzoliou dizakr.</s>
<s id="29">Moris koz hag he hini a oele gad glac'har, O kas kaout o mab Loeizik lec'h bennag war an douar : — Tevet, Moris Raoualet, tevet, na ouelet ket, Benn eur pennadig amzer, ho mab a vo kavet, —</s>
<s id="30">Hé skéd a vézô ével goulou : kerniel a zeûi eûz hé zaouarn.</s>
<s id="31">Ha quentéh ean e huélas, hag cn héüas én ur vêlcin Doué.</s>
<s id="32">Da c′huec′h heur, a teu ar sacrist da zôn ann Angélus beure, ha Job a red buhan e-maës ann ilis, evurus da c′halloud em denn′ ac′hane, heb drouc, ha da vea quit euz ar seiz vloaz a dlee d′he aotro.</s>
<s id="33">Ar galloud a rôaz d'ézhan̄ da strolla eunn armé, da ôber armou, ha da véza da eil d'ézhan̄ : gourc'hémenni a réaz ma vijé distolet d'ézhan̄ ar ré eûz hé dûd a oa é gwéstl é kré Jéruzalem.</s>
<s id="34">Wardro diwean eus ar re hen komze.</s>
<s id="35">Dalc'hit d'ar feiz bepred : Nep a goll he vuez 'Balamour da Zoue, Hep mar ebed, he zavete.</s>
<s id="36">netra d'in, koulskoude ne d-ounn ket dibec'h evit se, rak den e-bed ne hello en em zidamall dira-z-hoc'h, ma ne vez ket ho trugarez</s>
<s id="37">Un nosvez er galvas, hac, evel ne responte quet, ez eas betec ennan : e gaout a reas gant ur visaich anflamet, e zaou-lagat savet etrezec an Eê, hac ur joa merquet var e faç, pehini a ree da aznaout a bebes douçder interior ez oa carguet e ene.</s>
<s id="38">Ha ro d'in dek lagad ejenn !</s>
<s id="39">Gwin gwenn ha goad ruz Ha goad druz ; Gwin gwenn ha goad ruz.</s>
<s id="40">Râg ar béd holl a oa doaréet gan̄d ar zaé hîr a zougé ; hanvou brâz ann tadou kôz a oa kizellet war bévar reiz mein talvouduz, ha da hanô kaer-meûrbéd a oa kizellet war dalgenn hé benn.</s>
<s id="41">(24) Rag eun den mad e oa, ''eun den'' leun euz ar Spered-Santel ha ''leun'' a feiz, ha kalz a bobl en em unanaz gant an Aotrou.</s>
<s id="42">An Aviel a lavar deomp :„Plonji re gred en Doue" ; :Mes ennhi, netra ne gevomp ::''Heuliomp 'ta, etc.''</s>
<s id="43">Hé c'hémérout a réaz, hag é lazaz gan̄d ar c'hlézé hé roué, ha kémen̄d dén en em gavaz er gear-zé, hag er c'heriou all eûz ar vrô ; ha na lézaz két enn-hô ann distéra dén.</s>
<s id="44">Ar c'hi Loull a yeas gantañ ivez avat, na petra 'ta ?</s>
<s id="45">Me ho salud, emeza, leun a c'hras.</s>
<s id="46">Arabat deoc'h kounnariñ. — N'hoc'h eus ket komprenet... Ne vefec'h ket evit mirout da c'hoarzhin pa oufec'h...</s>
<s id="47">An êe ive a zo al loden nopla eus an oll draou crouet, o veza ma chom ato ar memes tra, ha ne dê quet, evel an traou-all, sujet d'ar gorruption.</s>
<s id="48">Nin a vô hon daou dimezet ;</s>
<s id="49">— Ia, guelet a reomp hon deus eur mestr hag a zo he lagad e pep leac'h, a c'hoar diouall ouc'h an drouk hag a gemer poan gand he dud.</s>
<s id="50">:« Ma c'harr, ma gwerzid, ma c'heïell, » Ha ma neùd-lin war ma c'hànell, » Gant-ez oùzon gònid bara, » 'Wit-zé hò c'hàran dreist peb-tra. —</s>
<s id="51">Ar Ze''n''t a skoazel ac'hanomp ga''n''t hô fédennou, muioc'h c'hoaz goudé hô marô égéd a-raok.</s>
<s id="52">Az péz koun éta a béléac'h out kouézet ; grâ pinijen, ha distrô d'as ôberiou ken̄ta : anéz é teûinn d'az kavout, hag é tenninn da gan̄toler euz hé léac'h, ma na réz pinijen.</s>
<s id="53">Bre- » maïk e lenez, breman e chrognez hag ec'h arzez, » kemer da blijaiur, paea ri evit pateriou al leanezed » du-ze! »</s>
<s id="54">Job a lavare da Lom : — « Gouzout a rit, Lom, hor moereb a zo gwall glañv, gwall glañv... Kompren a rit ? » — « Ya ! ya ! kompren a ran, Job. » — « Ne bado ket eizh nozvezh ken.</s>
<s id="55">— Me a losko eur iouc'haden D'am Roue, gwir Zoue ha den !</s>
<s id="56">Araok tec'het diouthi e lavarchont en eur c'hoarzin : nozvez vad d'eoc'h, Parizianez !</s>
<s id="57">Kenavo d'it, Nomenoe... Rak henoz Nomenoe a zo kement den Siouaz d'in ! n'oun ket Nomenoe hag a-boan oun kabiten.</s>
<s id="58">Nan, biken, emezhan, n"en em lakiin mui da ren eur vue2 ken fall!</s>
<s id="59">Kolaïg Dorndu, o veza klasket mad ha piz ar c'hefig aour ha o veza ne gav netra nemed eun tok divalo hag eur c'hoz chupenn truilhennek, a ra e zonj da zout er-meaz. — « Sach war ar gorden ! emezan. » − Den ebet !</s>
<s id="60">Petra zo a newe, Ma 'z oc'h-c'hui en Kertanguy, d'ar c'houls-man deuz an de? — Aliès, aroc breman, am eus lojet 'n ho ti, Ha fenoz a rin are, ma ve commaudet d'in...</s>
<s id="61">Me mes groeit eid me mab er peh e zelien : Cherret e mes melchon, ihuel var, er varlen, Doh en noz, én ul leh distro : Ér vorh ur bizeu stein zou bet beniget mat Me mes, é goeh er sant, golhet ol en dillad Peré vou arhoah ar é dro.</s>
<s id="62">Ab sant-mà, guinidic eus ar Poetou , en devoa en he iaooancüs ur galon qaen douguetd'ar vertu, hac ur speret quen excellant, ma teuas souden habil ha dévot meurbet.</s>
<s id="63">Met breman, pa medi ma loened o peuri, Am eus c'hoant da vonet eun tu da bourmeni.</s>
<s id="64">:Holl Vreizaded a c'hrouienn vad, Klewet eur gir, tud Breiz-Izell : — Da chòmo peb unan Breizad, Dre-holl, bepred, beteg merwell ! —</s>
<s id="65">Ar merc'het a vez demezet d'an oad a seiz pe eiz vloas.</s>
<s id="66">Mes red e oue d'ezhan senti abarz ar fin, ha goude beza resevet ann Ursiou, e oue sakret eskop.</s>
<s id="67">Goude an treiz, ec'h errujont e Jenezareth hag e touarjont.</s>
<s id="68">Ober vad bemdez a zo red, Pep trugarez pa ve kollet.</s>
<s id="69">Ho c'horfou santel a oue kaset divezatoc'h da Gonstantinopl, ac'hano da Vilan, hag erfin euz a Vilan da Gologn, el leac'h m'ho mirer c'hoaz hirio gant kalz a respet.</s>
<s id="70">Hag ar merc'hed ô von̄d araok, a gané hag a zan̄sé, ô lavarout : Saül en deûz lazet mil, ha David dék mil.</s>
<s id="71">« Sellomp outo.</s>
<s id="72">''Indul. lodêg'' ( pléniér e communiein, livr bas-breton).</s>
<s id="73">Goude-ze e teu ar maro, ha war he lerc'h e teu Doue, ar Barner braz, da c'houlenn ar pez a zo dleet d'ezhan ; neuze ann den pinvidik a vez strinket enn noaz-beo e gweled eunn toull bac'h.</s>
<s id="74">Ha péléac'h éma ar poell ?</s>
<s id="75">Ann dén fûr a zeû da véza karadeg enn hé gomziou : hôgen ar péz a zô dudiuz enn dûd diboell a zinaouô.</s>
<s id="76">Koulskoudé na astennez két da zourn évid hô c'holl ; ha mar kouézon̄t, té a denn anézhô a boan.</s>
<s id="77">5. — Dira-z-hoc'h eta ema bepred ar groaz enn he zav, e pep leac'h ema oc'h ho kortoz.</s>
<s id="78">N'eo ket bet bepret ma buez Hini eul lazer didruez !</s>
<s id="79">Ar vreg-mâ, da c'houlou-deiz, a viscas he habijou caer.</s>
<s id="80">Eiz eujenn ha million, Oc'h arad war ann andon ; Seiz de ha seiz loar, Seiz tol-troad digant he c'hoar ; Peder igolenn, Ter ''gentifarinn'' (''?'')</s>
<s id="81">En eun tol, eur youc'haden a redas skiltrus eus an eil tu d'egile d'ar rouantelez, eus an eil mene d'egile, eus an eil keriaden d'eben ; eus Vaukouleur da Chinon, eus Chinon da Boitiers, eus Poitiers da Orleans, eus Orleans da Reims...</s>
<s id="82">Her gouzout a rit kerkouls ha me, aman ne reac'h netra hep goulenn va ali-me.</s>
<s id="83">« Aet eo kuit. »</s>
<s id="84">Siouaz ! ker, gwall ger eo koustet d'ei he noblans.</s>
<s id="85">Abalamour d'e santelez ez oa caret hac enoret gant an oll, bras ha bihan.</s>
<s id="86">Aaron hag he vugale a eoliot gant ann oungant-se, veleien diraz-oun.</s>
<s id="87">Ar ven̄dem a wél, ar winien a falla ; hag ar ré holl a oa laouen a galoun a zô enn daérou.</s>
<s id="88">Araok diblas e c'houlennaz ouz Aglae enn eur c'hoarzin : « — Ha ma tigaser va relegou-me d'ehoc'h evel re eur merzer, petra reot? » Mes Aglae a respountaz raktal : « — Peoc'h !</s>
<s id="89">O c'hôuzout erfat peguemeut a nerz en deus exempl ar Prin^, var speret e.sugidi, e lequeas e studi da veva evel ur guir Gristen.</s>
<s id="90">« N'ac'h eus debret begad ? »</s>
<s id="91">Ne ouie ket pe an eur pe an diaoul en doa graet trouz en ti.</s>
<s id="92">(9) Ha ''Jesus'' a c'houlennaz diganthan : Pe hano ec'h euz ?</s>
<s id="93">Al lealla euz ann dud chentil, ar gwella euz ann oll dud, mignoun brasa Charles X, ann Duk a Rivièr a varvaz evel en doa bevet, e gwir gristen.</s>
<s id="94">Emañ an teuzed (lutined) o c'hoari ar wech-mañ avat !</s>
<s id="95">Ann daou arvest keñta a c'houarvez e kear-Ahez, ann dredi hag ar bevare el Lann-Veur, hag ar bempved</s>
<s id="96">Yun eo an deiz quent evit certen Goëlio, evit en em brepari dre ar binigen da celebri dignamant ar Goël, ha meritout protection ar Sænt en henor da bere e vent celebret.</s>
<s id="97">Bénadad ô véza kaset évit gouzout pétrâ é oa, é teûjon̄d da lavarout d'ézhan̄ : Tûd eo a zô deûet er-méaz eûz a Zamari.</s>
<s id="98">Cetu aze petra oc'h eus da lavaret : Digassit din respont buanna ma elfet.</s>