<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<document>
<s id="1">Барыам диэн маскын бараама.</s>
<s id="2">Чолбон - планета, сороҕор Венераны ааттыыллар.</s>
<s id="3">М Айаннаары туран, ахтата хайдыбыт диэбиккэ дылы.</s>
<s id="4">Майгыта-сигилитэ алдьанна - Ыччат кэрэ кэскилин кэҕиннэриэ суох баара.</s>
<s id="5">Саха литературата үйэ саҕаланыытыгар күүстээх киэптээх, өркөн өйдөөх литература быһыытынан төрүттэммитэ.</s>
<s id="6">Туллар тутааҕа - туох эрэ олоҕо, сүнньэ.</s>
<s id="7">Уол оҕо киинэ хаалбыт сиригэр баһын уҥуоҕа көмүллэр.</s>
<s id="8">Сылдьыбыт сыа аһылыктаах, утуйбут уу аһылыктаах.</s>
<s id="9">Алгыс баһа сыалаах, кырыыс баһа хааннаах.</s>
<s id="10">Алтаайдар — түүр омуга.</s>
<s id="11">Ама тулаайаҕым иһин мин да тэбэр тымрдаахпын, ама дьадаҥым иһин мин да оонньуур хааннаахпын.</s>
<s id="12">Уол оҕо дьоло сир түөрт өттугэр.</s>
<s id="13">Бу үчүгэй.</s>
<s id="14">Күндэ Кыыһар туҥат, Дьокуускай, 1979, с.122.</s>
<s id="15">Холобур: Кини биһиги бас-көс киһибит.</s>
<s id="16">Нет бога кроме меня) - өрөдьүссүөр Дмитрий Давыдов 2019 балаҕан ыйыгар таһаарбыт киинэтэ.</s>
<s id="17">Биир мэник сүтэрбитин сүүс көрсүө булбат Сүрэҕэ суох сүүс сүбэлээх Иннокентий Сосин - суруйааччы Попова Ангелла Никитична - саха бэйиэтэ.</s>
<s id="18">Саха киинэтин соһуччу кыайыыта элбэҕи эбээһинэстиир.</s>
<s id="19">ЫСКАМЫАЙКА Олордоххуна, билэр дьоннорун ортолоругар ылар миэстэҥ урдээн иһиэҕэ.</s>
<s id="20">102].</s>
<s id="21">КУТТАЛ Бэйэн куттаммыккын көрдөххүнэ — оһолго тубэһиэххин сөп: куттаммыт дьоннору көрүү — араас куһаҕаны көрүүгэ.</s>
<s id="22">Николай Заболоцкай айар стилин сүрүн уратытын туохха көрөҕүн дииллэрэ буоллар – кини суруйууларыгар күннээҕи олох уонна остуоруйа омунун холбоһуутугар, алтыһыыларыгар диэм этэ.</s>
<s id="23">Ат көһүннэҕинэ ыҥыыр көстүө, быһах көһүннэҕинэ кыын көстүө.</s>
<s id="24">Ол кэлин өттүттэн уохтаах холорук, уоска бэрдэрбит көрдүк, уостан хаалла, сиккээһиннээх тыал симэлийэн барда...</s>
<s id="25">Албан ааттаах, суон сурахтаах.</s>
<s id="26">Веспасиан - Риим 70-79 сыллардааҕы импэрээтэрэ.</s>
<s id="27">Токур атахтардаах буолан баран, хаама сылдьар буоллаххына, куһаҕаннык саныыр дьоннору билэн аны кинилэр албыннарыгар киириэҥ суоҕа.</s>
<s id="28">БИЛЛИИ Түүлгэр биллиилээх дьоннору кытта сырыттаххына, сотору бэйэн улэҕэр ситиһиилэри оҥоруоҕуҥ.</s>
<s id="29">Табан эппит өбүгэм - Таптыыртан харах арахпат, Ыпсаран эппит өбүгэм - Ыалдьартан илии арахпат.</s>
<s id="30">Ол да буоллар, Улуу да дьылҕалааххын, Улахан да аналлааххын Өйүҥ долуой муҥурдаммат, Үйэҥ отой бараммат!</s>
<s id="31">Сиһилии «Бүк охсунуу».</s>
<s id="32">Бэлэскэ силлиир - утумҥа, уһуйууга сыһыаннаах сомоҕо домох.</s>
<s id="33">Таал - үүтүнэн иитиллээччилэр, ол иһигэр киһи, ис уорганнара.</s>
<s id="34">Маннык түүл кэнниттэн бары дьыалаларга ситиһиини оҥорор уустук буолуоҕа. кыьыл Дьахтар түһээн туох эмэ кыһыл дьуһуннээҕи көрдөҕунэ, бириэмэтэ кэлиэ.</s>
<s id="35">Анара - сырдык, кулумурдэс.</s>
<s id="36">Киьи сурэхтэнэр, эпчимирэр кэмэ!"</s>
<s id="37">Хаҥас илиитинэн үлэлиир кэриэтэ.</s>
<s id="38">Киһи эттэҕинэ, эмиэ да сөпкө дылы.</s>
<s id="39">Кини үөрэҕин көмүс сиэрэ маннык буолар: "Атын киһиэхэ бэйэҕэр баҕарбатаххын оҥорума".</s>
<s id="40">Петр Денисович Аввакумов - саха биллиилээх прозаига, суруналыыс, кириитик, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ.</s>
<s id="41">Гавриил Гаврилович Окороков - тыл билимин хандьыдаата, дассыан.</s>
<s id="42">Өйдөөн көрбүтүм...</s>
<s id="43">Ырыа - сүрэх төлөнө, Ырыа - санаа көҥүлэ. - Семен Данилов Ырыата ылланна (Нууччаттан киирбит.</s>
<s id="44">Онон дьаһабыл буолара туһалаах.</s>
<s id="45">Күрэс түмүктэннэ.</s>
<s id="46">Манна ол олоҥхоттон быһа тардыылар киирэллэр.</s>
<s id="47">Саҥа бэлиэтэммит кыттааччыларга кыайда Кыттааччы:Ayanivanov.</s>
<s id="48">ӨТӨХ Эргэ өтөххө киирии — ыарыыга.</s>
<s id="49">Бараммыт баһыллыбат, тохтубут туолбат.</s>
<s id="50">Тыл киһи санаатын кистээри бэриллэр.</s>
<s id="51">Онтон кини саҥарбыт саҥатын, эбэтэр суруйбут тылларын угаҕын: Хатан хараҕыҥ уотунан таһырдьа дьалкыт!</s>
<s id="52">(Соппуруон тыла) ("Аан талҕа", с.637) Ас-үөл, ас, аһылык.</s>
<s id="53">À un boiteux femme qui cloche.</s>
<s id="54">Мас акаары Чой орой - тугу да өйдөөбөт, ылыммат киһи туһунан Оһуохай Уола Сыҥаах - ыстыырга аналлаах, чөмчөкө уҥуохтарыттан биирдэстэрэ.</s>
<s id="55">Ат күрүөнү намыһаҕынан көтөр.</s>
<s id="56">Сидорова Софья Петровна (07.08.1904—23.01.1951), 1938—1947 сыллардаахха Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ.</s>
<s id="57">Ол эрэ аат куоластааһын түмүгэр ааҕыллар.</s>
<s id="58">Иҥсэлээх дьон илиилэрэ уһун.</s>
<s id="59">Ити Якутскайга мунньахха киирэн аҕыйахтыы хонукка сэмдэлиһэр атастаргын биитэр манна илэ-сала көтөр дьонноргун доҕотторум дии саныыгын дуо?</s>
<s id="60">Дьокуускай - Саха сирин киин куората.</s>
<s id="61">СИЭРКИЛЭ Сиэркилэҕэ көрүнүү — доруобай киһиэхэ ыарыыны, онтон ыарыһахха өссө мөлтөөһүнү түстүүр.</s>
<s id="62">Дьон ону себулуур.</s>
<s id="63">Эргэ барбатах кыыс кытыйаны, хамыйаҕы кытта кырбаһар.</s>
<s id="64">2006 сыллаахтан "Ситим" медиа бөлөх оҥорон таһаарар Хатан - ыччат сурунаала.</s>
<s id="65">Үтуө киһи көхсүн хаана үктэллээх Өттүк Молдьой Бухатыыр.</s>
<s id="66">Муус Күҥкүйэ аартык.</s>
<s id="67">Биики Домох — быһа тардыылар хомуурунньуктара, ыстатыйаҕа тиэмэтэ толору аһылларын курдук ол туһунан суруллар эрээри, сүнньэ син биир — быһа тардыы.</s>
<s id="68">Сатаан үөрэр идэлээх - саамай уһун үйэлээх.</s>
<s id="69">Аан бастаан сирэй тиэмэтин суолтатын көрөбүт (киһи, айымньы эбтэр тиэмэ).</s>
<s id="70">ТИМИР Тимиртэн оҥоһуктары көрдөххүнэ, улэн-хамнаһын сыаналаныа.</s>
<s id="71">Нуучча киһитин ыраахтан көрдөххүнэ, кыратык ыарытыйаҕын, онтон кэккэлэстэҕинэ уонна кэпсэттэҕинэ улаханнык ыалҕьыаххын сөп.</s>
<s id="72">ИЙЭ Түһээн ийэҕин көрдөххүнэ — барыҥ-барыта табыллыа; түһээтэххинэ ийэҥ кэлэн сэрэтэр, көрө-харайа сылдьар буоллаҕына, олус сэрэнэн, доруобуйаны харыстанан сылдьыахха наада.</s>
<s id="73">Мин эйиэхэ табаарыс курдук этибин, киэhээ аhылыкка дьиктини онорума.</s>
<s id="74">СЫЫР Түүлгэ сыыр үрдүгэр тахсыы — ситиһии бэлиэтэ.</s>
<s id="75">"Литература үспүкүлээннэрэ".</s>
<s id="76">Ат сүүрдэҕинэ ыт хаалсыбат.</s>
<s id="77">ЧЭР Илии чэрэ — баайга-дуолга көстөр.</s>
<s id="78">Олбуор иһигэр эн сыыһы көрүөҥ суоҕа.</s>
<s id="79">Таҕыл - көччүйэр, дуоһуйа сынньанар баҕа, кыараҕас өйдөбүлгэ - имэҥ, "чэпчэки" таптаһыы.</s>
<s id="80">Хякитанюн гяматча, нёчэнюн учэнмэтчэ. - Мастыын доҕордоһор, оттуун кэпсэтэр (кэпсэтэрин сөбүлүүр киһи туһунан) Алик игэн эгден оча. - Иһит тыаһа улаатта (ол аата ас бүттэ).</s>
<s id="81">Сахаттан бастакы үрдүк үөрэхтээх суруналыыс, саха бастакы норуодунай суруйааччыта.</s>
<s id="82">Биики Домох Бүрүкүрээтэ — дьаһабыл уонна бүрүкүрээт аатын иҥэрэр кыахтаах дьаһабыл.</s>
<s id="83">Кыра эрдэхпиттэн бииргэ үөрэммит кылааһым оҕолоро.</s>
<s id="84">Үлэни хаһааныма, аһы хаһаан.</s>
<s id="85">Ону ааһан, кинини бүтүн улуус даҕаны ытык кырдьаҕаһа диэххэ сөп.</s>
<s id="86">Үксүн холкутук, ону-маны эргитэ саныы-саныы сынньанар эр дьоҥҥо сыһыаннаах.</s>
<s id="87">Барыта этэҥҥэ буолан, Платон Алексеевич салайбытын курдук салайа олорбута эбитэ буоллар, саха литературата билигин өссө үгүс ситиһиилээх, кыайыылаах буолуо этэ дии саныыбын".</s>
<s id="88">Ыалыҥ дьоро киэһэтигэр Ыһыырынньык буолуохтааҕар, Алдьархайдаах күннэригэр Аал уот буола сатаар.</s>
<s id="89">Сельд курдук симиллибиттэр Old friends and old wine are best.</s>
<s id="90">Кураанахха харах уутун тоҕуллубат. *Easy come, easy go.</s>
<s id="91">Өтөх - дьон олорбут сирэ, дьиэ сэмнэҕэ.</s>
<s id="92">Үөрүөм-күлүөм дуу?</s>
<s id="93">Оттон ити тумнуллар түгэх, сэп диэннэр төрүт суолталарыттан ураты сахаларга өртөн ыла харыс тыл курдук туттуллар суолталаахтара биллэр.</s>
<s id="94">Манна сигэтин уган кэбиһиэм.</s>
<s id="95">Учуутала ордук илистэр быһыылаах.</s>
<s id="96">Ведьмактарга анаан биир да кодекс суруллубатага.</s>
<s id="97">Сарсын эмиэ күн үүнүө.</s>
<s id="98">Саха тураахха улаханнык бэһирбэт да, абааһы да көрбөт, көҥөммөт.</s>