Romaanse kèrk oet d'r 11de ieëw in Waulsort
Romaanse kerk uit de 11e eeuw in Waulsort.


D'r Abdij Waulsort is 'ne abdij dae langs de Maas in Waulsort, gemèngde Hastière, in de provincie Name óp 't Belsj liekt.
De abdij van Waulsort was een abdij, die langs de Maas in Waulsort, een deelgemeente van Hastière in de provincie Namen, was gelegen.

Tiedens de Fraanse Revolutie waoërt d'r abdij verwoest en aal wat nog rest is 'n ruïne.
Tijdens de Franse Revolutie werd de abdij verwoest en al wat nog rest is een ruïne.

Dizze abdij vör Sjotse en Ierse monikke waoërt in 946 gesjtichd dör Eilbert de Ribémont, hieër va Florennes.
Deze abdij voor Schotse en Ierse monniken werd in 946 gesticht door Albert de Ribémont, heer van Florennes.

D'r örsjte abt waor Maccalin.
De eerste abt was Maccalin.

Daonao vólgde Cadroe, dae aafkomstig waor van van d'r Abdij van Fleury.
Daarna volgde Cathroé, die afkomstig was van van de abdij van Fleury.

Forannan waort in 962 abt en introduceerde d'r Benedictiener regel.
Forannan werd in 962 abt en introduceerde de Regula Benedicti.

Vanoet Waulsort waoërt in dae ègeste ieëw d'r Abdij Saint-Laurant in Anthisnes gesjtichd, dae in d'r 17de ieëw aa-sjlaoët bij d'r Abdij Saint-Laurent va Luuk.
Vanuit Waulsort werd in de 8e eeuw de Sint-Laurentiusabdij in Anthisnes gesticht, die in de 17e eeuw aansloot bij de Sint-Laurentiusabdij van Luik.

Waulsort sjlaoët èges ieëder al aan bie d'r Abdij va Hastière.
Waulsort had zich voorheen als aangesloten bij de abdij van Hastière.

Òrsjte twieë abte Maccelan en Cadroe; Forannan waoërt in 962 abt Forannan introduceerde Benedictiener regel Maccalin, Maccalan, Maccelan
Eerste twee abten Maccelan en Cathroé; Forannan werd in 962 abt Forannan introduceerde de Regula Benedicti Maccalin, Maccalan, Maccelan

Externe leenk
Externe links

't Èèsjdes is 't Limbörgs dialek wat ze ien Èèsjde en zing ongmiddelleke umgèëving kalle. 't Is verwant aon diverse dialekte in 't Heuëvelland (veural de hil zuideleke, wie 't Norbiks en 't Voeres), hèèt uëvereinkòmsjte mit 't Mesjtreechs en hèèt aog 'n paor èège veranderinge doorgevuurd.
Het Eijsdens is het Limburgse dialekt wat ze in Eijsden en zijn onmiddelijke omgeving spreken. Het is verwant aan diverse dialekten in het Heuvelland (vooral de heel zuidelijke, zoals het Noorbeeks en het Voerens). Het Eijsdens heeft veel overeenkomsten met het Maastrichts en heeft ook een paar eigen veranderingen doorgevoerd.

't Oostelek karakter (de uëvereinkòmsjte mèt 't Heuvelland) kump vuural tot uting ien de sj- ien wäörd wie sjlech en sjmiete - Èèsjde ligk ten oêsjte van de Panninger Linie - en oet de -sj nao 'n r (beursj).
Het oostelijk karakter (de overeenkomsten met het Heuvelland) komt vooral tot uiting in de sj- in woorden als sjlech en sjmiete -Eijsden ligt ten oosten van de Panninger Linie- en uit de -sj na een r (beursj).

Sjus wie ien Voere en Norbik (en ien Mesjtreech) besjteit de neiging um vocaole vuur 'n n te verlenge: keengd.
Net zoals in Voeren en Noorbeek (en in Maastricht) bestaat de neiging om klinkers voor een n te verlengen: keengd.

'n Belangrieke uëvereinkòmsjt mit 't Mesjtreechs is de aofwisseling van ie en ij (ien 't Èèsjdes klinkend es ae, oag wel èè gesjrieëve) ien wäörd die ien oosteleker dialekte altied ie hebbe.
Een belangrijke overeenkomst met het Maastricht is de afwisseling van ie en ij (in het eijsdens klinkend als ae, ook wel als èè geschreven) ien woorden die in oostelijke dialecten altijd ie hebben.

Dit soert klankwisselinge zien ien väöl gevalle aofhankelek van welke toen 'n woord heet.
Dit soort klankwisselingen zijn in veel gevallen afhankelijk van welke toon het woord heeft.

Daodoer hèèt 't Èèsjdes geng echte toenversjille mie: alle wäörd, die ien ander Limbörgse dialekte (en aog ien 't Èèsjdes van vreuger iewe) alleng doer de toen oeterein wurre gehawwe, hebbe noe aog klankversjil.
Daardoor heeft het Eijsdens geen echte toonverschillen meer: alle woorden, die in andere Limburgse dialecten (en ook in het vroegere Eijsdens) alleen door de toon uitelkaar worden gehouden, hebben nu ook klankverschil.

Dit is 't geval ien alle dialekte ien de gemejnte Èèsjde (ouch ien 't Groêselts en ien de Belzje gemejnte Riems (Cajot 2001), wie aog in Wèèrt en umsjtrieëke.
Dit is het geval in alle dialecten in de gemeente Eijsden (ook in het Gronsvelds en in de Belgische gemeente Riemst, zo ook in Weert en omstreken.

Dat wilt neet zegge tot de toene verdwene zien: de kins de sjleip- en sjtoettoene nog uëverdudelek huure.
Dat wilt niet zeggen dat de tonen verdwenen zijn: je kunt de sleep- en stoottonen nog overduidelijk horen.

Typisch Èèsjdes zien aog de centrerende diftonge (klanke mit naosjlaog), neet alleng de gans algemejne ieë en oeë, mer aog aoë.
Typisch Eijsdens zijn ook de centrerende diftonge (klanken met naslag), niet alleen de algemene ieë en oeë, maar ook aoë.

Tot sjlot is opmirkelek tot 't dialek sterk de neiging hèèt um de twieklanke ei/ij en ou te monoftongisere (alleng 't ierste deil oet te sjprèke).
Tot slot is opmerkelijk dat het dialekt sterk de neiging heeft om de tweeklanken ei/ij en ou te monoftongiseren (alleen het eerste deel uitspreken).

Ei/ij klinkt dan es ae (wie boeëve gezag: aog diks es èè gesjrieëve), ou klinkt es òò ([ɔ:].
Ei/ij klinkt dan als ae (zoals eerder gezegd: ook vaker geschreven als èè), ou klinkt als òò.

Zeldzame klank ien 't Limbörgs, neet present ien de Veldeke-riechlijne).
Dit is een zeldzame klank in het Limburgs, dit is niet weergegeven in de Veldeke-richtlijn.

D'r is nog geng woerdebook ien 't Èèsjdes versjieëne.
Er is nog geen woordenboek verschenen in het Eijsdens.

Waol besjteit 'nene Groêselts woerdebook, dèè evels veur Èèsjde neet good bruukbaar is, aongezieën 't Groêselts, ongdanks dudeleke verwantsjappe, te väöl van 't Èèsjdes versjilt.
Er bestaat wel een Gronsvelds woordenboek, die overigens niet goed te gebruiken is voor het Eijsdens, aangezien het Gronsvelds, ondanks duidelijke verwantschappen, te veel verschilt van het Eijsdens.

Kinmirreke
Kenmerken

De Fanfaar St. Gertrudis van Se-Gietere is meziekverejniging mit 'n hermenieorkest en 'n sjlaogwirkensemble oet Se-Gietere, dat opgericht weerd ien 1905.
De Fanfare St. Gertrudis Sint Geertruid is een muziekvereniging met een fanfareorkest en een slagwerkensemble uit Sint Geertruid, dat werd opgericht in 1905.

Liesj van Nederlandse fanfareorkeste (Nederlandstaolige Wikipedia)
Lijst van Nederlandse fanfareorkesten

De komsj van de televisie waor aog ien Se-Gietere neet vreamd en 't rippetisiebezeuk ging dao flink ongder lejje. 'n Aontal dirigentewisselinge volgde zich sjnel op tot de komsj van de jonge neuëgetien-jaorige Ben Essers ien 1978.
De komst van de televisie was ook Sint Geertruid niet vreemd en het repetitiebezoek ging daar flink onder lijden. Een aantal dirigentenwisselingen volgde zich snel op tot de komst van jonge 19-jarige dirigent Ben Essers in 1978. Startend in de 1e afdeling wist hij het korps in 1987 toe te leiden naar de afdeling superieur.

Sjtartend ien de iersjte aofdejling wis heir 't korps ien 1987 tow te lejje nao de aofdejling superieur.
De fanfare en haar drumband zijn in de concertpraktijk een graag geziene gast vanwege hun brede muziekrepertoire en hoog niveau van musiceren.

De Keuninklijke aw hermenie van Èèsjde is un verejniging mit un hermenieorkest en un sjlagwerkensemble oet Èèsjde, dat weerd opgericht ien 1874.
De Koninklijke Oude Harmonie is een verening met een harmonieorkest en een slagwerkensemble uit Eijsden, dat opgericht werd in 1874.

Ien Èèsjde is de hermenie oag es "De Blôw" bekint, dit um de blôwwe kleur van de petten.
In Eijsden is de harmonie ook als de "De Blôw" bekend, vanwege de blauwe kleur van de petten.

Dit ondersjeid is noedzoakelik, umdat der nog un ander hermenieorkest ien Èèsjde besjteit, um mit noam te numme de Keuninklijke Hermenie "Sainte Cécile", die ien Èèsjde "De Roei wurre geneumd. Dit oag um de kleur van de roei petten.
Dit onderscheid is in Eijsden noodzakelijk, omdat er nog een ander harmonieorkest in deze plaats bestaat, namelijk de Koninklijke Harmonie "Sainte Cécile", die in Eijsden "De Roei" worden genoemd, vanwege de rode kleur van de petten.

De oanlejjing van de oprichting van de hermenie woar wersjeinlijk ut zilvere kroeningsfête van Keuning Willem lll ien 1874.
De aanleiding voor de oprichting van de harmonie was wellicht het zilveren kroningsfeest van koning Willem III in 1874.

Waardevolle sjteun kreeg dizze beweiging doer jonkhier Mr. C. P. G. von Geusau, Guillaume Eugène de Greef, Joseph Haenen, Jean François Pisart en Theodoor van Tiel.
Waardevolle steun kreeg deze beweging door jonkheer Mr. C.P.G. von Geusau, Guillaume Eugène De Greef, Joseph Haenen, Jean François Pisart en Theodoor van Tiel.

Versjeijene joare woar dis hermenie de ejnige ien Èèsjde.
Verschillende jaren was deze harmonie de enige in Eijsden.

Ien 1880 keem ut tot un sjejjing der geeste, zo wie ze dat ien Èèsjde zegge.
In 1880 kwam het tot een scheiding der geesten, zoals men dat in Eijsden zegt.

Dow ontsjtond der de "nuj" hermenie, beitergezag de Keuninklijke Hermenie "Sainte Cécile"(1880), die is venoaf dat memingt sjteeds concurrent geblieve is van de Keuninklijke aw hermenie van Èèsjde.
Toen ontstond de "nieuwe" harmonie, oftewel de Koninklijke Harmonie "Sainte Cécile" (1880), die vanaf dat moment steeds concurrent gebleven is van de Koninklijke Oude Harmonie van Eijsden.

Mèr dizze concurrentie heit ien eder geval geleid tot een ongekinde muzikale bleuj ien Èèsjde.
Maar deze concurrentie heeft in elk geval geleid tot een ongekende muzikale bloei.

Ien 1949 weerd oan de Keuninklijke aw hermenie van Èèsjde es iersjte verejniging ien Èèsjde ut predicaat "Keuninklijk" gegeive.
In 1949 werd aan de Oude Harmonie als eerste vereniging in Eijsden het predicaat "Koninklijk" verleend.

Ien 1963 promoveerde de Keuninklijke aw hermenie van Èèsjde onder lejjing van de dirigent van dow Matthijs Scheffer, noa ut hoegsjte niveau: de Superieure Afdeling van de Limburgse Bond van Harmoniegezelschappen ien de Federatie van Katholieke Muziekbonden ien Nederland (F.K.M.).
In 1963 promoveerde de Koninklijke Oude Harmonie, onder leiding van de toenmalige dirigent Matthijs Scheffer, naar het hoogste niveau: de Superieure Afdeling van de Limburgse Bond van harmoniegezelschapen in de Federatie van Katholieke Muziekbonden in Nederland (F.K.M.).

Nujje hoegtepungte woare de muzikale prestaties dij in 1988/1989 ongder lejjing van dirigent Jean Steutelings werde gelieverd.
Nieuwe hoogtepunten waren de muzikale prestaties die in 1988/1989 onder leiding van dirigent Jean Steutelings werden geleverd.

Ien 1933 deeg de Keuninklijke aw hermenie van Èèsjde onder lejjing van Ben Essers mit oan ut Wereld Muziek Concours (WMC) ien Kerkroaj en lieverde un enorme prestatie.
In 1993 nam de Koninklijke Oude Harmonie onder leiding van Ben Essers deel aan het Wereld Muziek Concours (WMC) in Kerkrade en leverde een enorme prestatie.

Ien 1997 weerd dit reseltaat nog uuvertroffe.
In 1997 werd dit resultaat nog overtroffen.

In 2013 deeg de KOH wir mit oan ut WMC, oe ze un topscore van 95.75 behoaldr ien de Iersjte Divisie Hermenie (Eerste Divisie Harmonie).
In 2013 nam de KOH weer deel aan het WMC, waar een topscore van 95,75 werd behaald in de Eerste Divisie Harmonie.

Mit dit pungte-oantal is de KOH Nederlands kampioen ien zing divisie en Vice-Wereldkampioen.
Met dit puntentotaal is de KOH regerend Nederlands kampioen in zijn divisie en vice-Wereldkampioen.

De verejniging besjikt uuver un eige repetitie- en concertzoal.
De vereniging beschikt over een eigen repetitie- en concertzaal.

1931 - 1937 Léon Verhaeghe Ieredirigent 1937 Jean Thijssens 1937 - 1939 Maurice Motte 1939 - 1941 Pierre Bovy 1941 - 1942 Jean Claessens 1945 - 1946 Maurice Motte 1946 - 1949 Pierre Bovy 1949 - 1957 Jean Wolfs 1957 - 1959 Harrie Biessen Ieredirigent 1959 Jo Diederen 1959 - 1977 Matthijs Scheffer Ieredirigent 1977 - 1989 Jean Steutelings 1989 - 2006 Ben Essers Ieredirigent 2006 - 2010 Steven Walker 2010 - heden Jacques Claessens
1931 - 1937 Léon Verhaeghe Eredirigent 1937 Jean Thijssens 1937 - 1939 Maurice Motte 1939 - 1941 Pierre Bovy 1941 - 1942 Jean Claessens 1945 - 1946 Maurice Motte 1946 - 1949 Pierre Bovy 1949 - 1957 Jean Wolfs 1957 - 1959 Harrie Biessen Eredirigent 1959 Jo Diederen 1959 - 1977 Matthijs Scheffer Eredirigent 1977 - 1989 Jean Steutelings 1989 - 2006 Ben Essers Eredirigent 2006 - 2010 Steven Walker 2010 - heden Jacques Claessens

Keuninklijke aw hermenie van Èèsjde
Koninklijke Oude Harmonie van Eijsden

Ien de lange historie van de Keuninklijke aw hermenie van Èèsjde sjpeult de trommel un belangrieke rol.
In de lange historie van de Koninklijke Oude Harmonie speelt de trommel een belangrijke rol.