Os Maccaa constitúen un subgrupo oromo que habita entre o río Didessa e o Omo e mais no sur na rexión de Gibe
Oromoon Maccaa gosa Oromoo Oromiyaa Dhihaa keessa
Historia
Seenaa
Como o resto dos oromo, os maccaa desprazáronse ao sur do Nilo Azul no contexto de expansión cara a unha zona que vira destruída na primeira metade do século XVI as súas estruturas de poder pola guerra entre os cristiáns do imperio etíope, e os musulmáns do sultanato de Adal baixo Ahmad ibn Ibrahim al-Ghazii.
Oromoon Maccaa naannoo kana kan qubate jaarraa 16ffaa walakkeessa lammaffaa keessa yeroo Oromoon gara kibba Mormoritti babaallachaa tureti. Mootummaan duraan naannoo san ture Impaayera Itoophiyaa fi Sulxaana Adaal bulchinsa Ahimad Giraanyi jalaltti waraana geeggeeffamen kan dadhabe yoo ta'u waraana fi buttaa garbaa kan abbootin waranaa warra Kiristaanaa geggeessaa turaniin ummannii duraan naannoo sana ture bayyee xiqqeesseti ture.
Os maca asentaron na rexión en pequenos grupos, e someteron á poboación local, probablemente omótica e de fala nilo-saharinaa,e decimada pola guerra, e gradualmente foise asimilando e acabou por se incorporar ás estruturas do clan maccaa tornando oromo.
Qubsumni Maccii naannoo amma jiraataniitti godhe kun garee guguddaan odoo hin taane garee xixiqqoon kan godhame ture, maqaan gosoota Maccaa ammallee akka maqaa iddoowwaniitti bakka baayyeetti tajaajilaa jira. Ummanni afaan Omootiikii fi Naayiloo-Sahaara dubbatu kan duraan naannoo sana ture jalqaba gabaro (gabbara) yoo godhaman dhawaata garuu gosa Maccaatti makamanii Oromoo ta'an.
En orixe, os Maccaa tiñan un sistema común gadaa cos Tulama e a súa xefatura localizábase ao sur da actual Adís Abeba.
Oromoon Maccaa Oromoo Tuulamaa wajjin sirna Gadaa tokko kan qabu yoo ta'u caffeen isaan kibba Finfinnee harraa kana ture.
Non obstante, contra finais do XVI sur do que hoxe é Addis Abeba. Non obstante, cara a finais do século XVI, os maccaa estableceron a súa propia gadaa coa xefatura en Tute Bisil, no curso alto do Gibe, con Makkoo Bilii como o primeiro xefe.
Jaarraa 16ffaa gara dhumaa keessa, Oromoon Maccaa sirna Gadaa mataa isaa kan dhaabbate yoo ta'u Caffeen isaas Odaa Bilii /Tute Bisil ture; kunis yaa'aa olii Gibee keessatti argama. Makkoo Bilii gadaa Maccaa kana waame.
Tanto os tulama como os maacaa culpáronse mutuamente por esta violación das normas.,
Addaan bayiinsa kanaaf Maccaa fi Tuulamni walii walii isaanii itti gaafatamaa godhu.
En 1963 estableceuse a Asociación de Axuda Mutua Maccaa e Tulama para a promoción do desenvolvemento local pero que co tempo adquiriu un matiz máis político con reivindicacións de liberdades políticas e culturais e o goberno etíope acabou prohibindo as súas actividades en 1967.
Bara 1963tti, Waldaan Wal-gargaarsa Maccaa fi Tuulamaa irra caalaa Oromootan yoo dhaabbatu dabalataan gosoota ummattoota kibba Itoophiyaas keessatti hirmaatanii jiru. Waldaan kun jalqaba waa'ee dhimmoota naannoo irratti kan socho'uu fi guddina kan jajjabeessu kan ture yoo ta'u, yeroo gabaabaa keessatti bilisummaa siyaasa fi aadaa Oromoo hundaaf falmuu jalqabe.
En 1994 organizouse unha asociación sucesora á que de novo o goberno volveu prohibirlle a actividade en 2004.
Haaluma kanaan, bara 1967tti waldaan kun akka hin sochoone dhorkame; bara 1994tti waldaan kun lammata yoo dhaabbatu yeroo lammataaf bara 2004tti dhorkame.