O Louge (Loja en occitano) un río do departamento do Alto Garona (Francia).
La Loja es un riu d'Occitània que raja en Gasconha.
É un afluente do Garona, pola beira esquerda.
Es un affluent de Garona, en riba esquèrra.
Xeografía
Geografia
De 100 km. de longo, o río Loja nace na meseta Plateau de Lannemezan, no concello de Villeneuve-Lécussan, uníndose ao Garona en Muret.
La Loja nais sul Plan de Lanamesa, e se grta en riba esquèrra dins la Garona a Murèth.
Hidroloxía
Idrologia
Durante a estiaxe o seu curso mantense por irrigación e para as necesidades de auga potable e de salubridade, pola canle de Saint-Martory.
En estivatge lo cors es mantengut per l'assagatge e pels besonhs en aiga potabla e de salubritat, pel canal de Sent Martòri
Caudal medio interanual en Muret: 6,14 m³/s.
Debit mejan interannal a Murèth: 6,14 m³/s.
Augas altas (decembro a febreiro): 7,76 m³/s a 9,65 m³/s Estiaxe: 3,11 m³/s.
Aigas Nautas (decembre a febrièr): 7,76 m³/s a 9,65 m³/s Estivatge: 3,11 m³/s.
Folco de Baroncelli-Javon, alcumado "lo marqués", 1906
Folco de Baroncelli-Javon, dich "lo marqués", 1906
Folco de Baroncelli-Javon, nado en Aix-en-Provence o 1 de novembro de 1869 e finado en Aviñon o 15 de decembro de 1943, foi un aristocrata e escritor provenzal.
Lo marqués en Folco de Baroncelli-Javon (Ais de Provença, lo 1 de novembre de 1869 – Avinhon lo 15 de decembre de 1943) fuguèt un aristocrata occitan, un escrivan e poèta felibrenc provençau, èra tanben manadièr e gardian.
Poeta de forte conciencia politica, foi un gran defensor do pobo e das tradicions camarguesas. Próximo a Frederic Mistral e a Josèp Romanilha, fondou con eles o voceiro do Felibrige: Aiòli.
Poèta de consciéncia politica fòrta, fuguèt un grand defensaire dau pòble e dei tradicions camarguencas Pròche de Frederic Mistral e de Josèp Romanilha, fondèt amb elei lo jornau dau Felibritge: l'Aiòli.
Traxectoria
Bibliografia
Pertencía pola banda do seu pai a unha antiga familia florentina instalada en Provenza no século XV, criouse na cidade de Aviñón, onde a súa familia posuía o Palais du Roure.
Apertenent dau costat de son paire a una vielha familha florentina installada en Provença tre lo sègle XV, naissèt a Ais de Provença, mai fuguèt batejat a Avinhon ont sa familha possediá lo Palais dau Rore.
Malia a orixe aristocrática, a súa familia mantiña o provenzal como lingua familiar non obstante a substitución da lingua polo francés entre as clases aristocráticas e da alta burguesía da época.
Sei grand mairaus èran d'aristocratas nimesencs qu'encara parlavan provençau malgrat la substitucion de la lenga per lo francés dins las classas aristocraticas a aquesta epòca. Partejèt son enfància e sa joinessa entre Arle , Nimes e Bolhargues.
Parte da súa infancia e mocidade pasouna entre Arles , Nimes e Bolhargues.
Comencèt d'escriure en occitan a l'atge de 18 ans e durant sei estudis a Nimes, encontrèt Frederic Mistral que li confisèt la direccion de l'Aiòli, lo jornau dau Felibritge.
Comezou a escribir en occitano á idade de 18 anos durante os seus estudos en Nimes, coincidindo con Frederic Mistral que lle conferiu a direccion de lAiòli, En Bolhargues, na Camarga, no Castèu de Bèla Còsta, en contacto cos cabalos e os touros, namorouse da vida libre mais dura do gardian, instalándose preto de Santei Marias de la Mar, establecendo a Manada santenca <Manado santenco>.
A Bolhargues, en pichòta Camarga, au Castèu de Bèla Còsta, au contacte dei cavaus e dei buòus, s'enamorèt de la vida deliura mai dura de gardian, e aquistèt la "fe dei buòus". Tanlèu desliurat de la tutèla familhala, venguèt manadièr e s'installèt au mas de l'Amarèu, près dei Santei Marias de la Mar. Ailà fondarà la Manada santenca <Manado santenco> e esposarà la filha d'un proprietari de Castèunòu de Papa que li donarà tres filhas.
O bertsolari Mattin o 6 de abril de 1960 cantando dende o frontón de Sara; á esquerda, Jose Joakin Mitxelena; á dereita Xalbador
Lo bertsolari Mattin lo 6 d'abriu de 1960 cantant dens lo fronton de Sara ; a esquerra, Jose Joakin Mitxelena ; a drecha Xalbador
Mattin Treku Inhargue, nado en Lapurdi o 11 de novembro de 1916, e finado o 22 de xullo de 1981, foi un bertsolari de gran sona en Euskal Herria.
Mattin Treku Inhargue qu'estó un bertsolari reputat deu Bascoat. Que vadó a Ahetze en Labord l'11 de noveme de 1916.
Agricultor de oficio, casou con Mari Olandegi de Senpere o 9 de agosto de 1947, con quen tivo un fillo.
Agricultor de mestièr, que's maridé dab Mari Olandegi de Sent Pèr de Nivela lo 9 d'aost de 1947, e qu'avón un hilh.
A primeira das súas improvisacións públicas data de 1933 durante as festas de Sara.
La purmèra de las soas improvisacions publicas que data de 1933 durant las hèstas de Sara.
En 1948, gañou o campionato de Urruña.
En 1948 que ganhè lo campionat d'Urrunha.
En 1952, gañou o de Sara.
En 1952 que ganhè lo de Sara.
A partir de 1960, e até a súa morte, participou en todos os campionatos organizados en Donostia, facendo equipo con Xalbador.
A partir de 1960, e dinc a la soa mòrt, que participè a tots los campionats organizats a Sent Sebastian (Guipuscoa), en hant equipa dab Xalbador.
En 1972, gañou o premio do mellor bertsolari do ano.
En 1972 que ganhè lo prèmi deu miélher bertsolari de l'annada.
Estatua de Mattin Treku en Ahetze
Estatua de Mattin Treku a Ahetze
Naoko Sano , nada en Toquio en 1970, é unha mestra e investigadora xaponesa de sociolingüística e en francés.
Naoko Sano (Tòquio, 1970) qu'ei ua ensenhaira e cercaira japonesa en sociolingüistica e en francés.
Despois de ter descuberto o occitano no Xapón, decidiu facer unha parte dos seus estudos na Universidade de Montpellier para poder aprender a lingua occitana.[1]
Arron d'aver descobèrt l'occitan en Japon, que decidí de har ua partida deus sons estudis a l'Universitat de Montpelhièr entà poder apréner la lenga occitana. Que se'n declara amorosa e que ditz que l'a "miada tà un navèth camin"[1].
En 2004, levou a cabo un estudo das súas motivacións de emprego do occitano, o cal lle valeu La pluma e lo còr da Chambra d'Òc[2].
En 2004, que miè tà tèrmi un estudi sus las motivacions de l'usatge de l'occitan auprès d'un escantilh de participants au cors La pluma e lo còr de la Chambra d'Òc[2].
O mesmo ano, recibiu o Premio da Vocación provenzal, entregado pola Fundación Loís Voland[3].
La medisha annada, que recebó lo Prèmi de la Vocacion provençala, autrejat per la Fondacion Loís Voland[3].
No presente, ensina na Universidade de Nagoia.
A l'òra d'ara, qu'ensenha a l'Universitat de Nagoya.
↑ http://www.oc-ventor.net/?Naoko-Sano-une-japonaise/. Falta o |title= (Axuda) ↑ http://www.youtube.com/watch?v=BWkvVsnzZ7g/. Falta o |title= (Axuda) ↑ http://prouvenco.presso.free.fr/archi.cult.html#vocation/.
↑ « reportatge sus Naoko Sano sus France 3 sud e entervista de Naoko Sano en occitan de las Valadas » ↑ « devís de Naoko Sano a la Chambra d'Òc. » ↑ « petit article suu subjècte sus Prouvènço Presso »
Eugèni Garcin, nado en Alens o 31 de decembro de 1831 e finado en Anthony (Illa de Francia), en febreiro de 1909, foi un xornalista e escritor occitano.
Eugèni Garcin (en francés Eugène Garcin; Alens, 31 de decembre de 1831 - Anthony (Isla de França), febrièr de 1909) foguèt un jornalista e escrivan occitan.
Nado no seo dunha familia modesta, o seu pai era mariscal.
Eugèni Garcin nasquèt dins una familha modèsta, son paire èra manescau.
Fixo uns estudos que lle deron un bo para traballar do xornalismo e a escritura.
Faguèt d'estudis que li donèron un nivèu pron bòn per s'endralhar devèrs l'escritura e lo jornalisme.
Na súa xuventude, escribiu poesía en occitano que foron publicadas por Roumanille en 1851 dentro la obra colectiva Lei Provençalas.
Escriguèt dins sa joventut de poesias en occitan que foguèron publicadas per Romanilha en 1851 dins l'òbra collectiva Lei Provençalas.
Participou no Romavatge dei Trobaires de Aix-en-Provence en 1853.
Participèt au Romavatge dei Trobaires d'Ais de Provença en 1853.
Fíxose amigo de Mistral e escribiu a miúdo dentro do Armanac Provençau.
Venguèt amic de Mistral e dei primièrs felibres e escriguèt sovent dins l'Armanac Provençau.
Marchou a París e en 1861 casou coa directora da pensión onde traballaba.
Se n'anèt a París e en 1861 se maridèt amb una directritz dau pensionat ont trabalhava.
Comezou a súa carreira xornalística e converteuse en 1868 nun dos colaboradores do xornal marselles Le Peuple.
Comencèt sa carrièra jornalistica e venguèt en 1868 un dei collaboradors dau jornau marselhés Le Peuple.
Cando se proclamou a República, foi nomeado prefecto de Mureth.
Quand se proclamèt la Republica, foguèt causit coma sos-prefècte de Mureth.
Pouco despois, deixou este traballo para facer de xornalista en Tolosa.
Un pauc mai tard laissèt aqueste trabalh per venir jornalista a Tolosa.
Colaborou nos xornais L'Émancipation e L'Avenir du Gers, nos que expandiu as súas ideas revolucionarias.
Capitèt de venir director dei jornaus L'Émancipation e puèi de L'Avenir du Gers e a l'encòp corriá lo país per espandir leis ideaus revolucionaris.
Traxectoria
Biografia
Portada dun dos seus discos.
Pòcha d'un de sos disques
Jacmelina foi unha cantante occitana do século XX que participou na chamada Nòva Cançon occitana.
Jacmelina foguèt una cantaira occitana del sègle XX que participèt a l'espelida de la Nòva Cançon occitana.
Jacmelina foi profesora de inglés en Tolosa.
Jacmelina foguèt professora d'anglés a Tolosa.
As cancións que interpretou foron escritas por algúns dos escritores occitanos máis célebres como Bernat Manciet, Maurici Andrieu, Joan Pèire Baldit ou Marcèu Esquieu.
Las cançons qu'interpretèt foguèron escrichas per mantun escrivan o militant occitan celèbre coma Bernat Manciet, Maurici Andrieu, Joan Pèire Baldit o Marcèu Esquieu.
Traxectoria
Vita
Jansemin, nado como Jacme Boèr e oficialmente Jacques Boé en Agen o 6 de marzo de 1798 e finado na mesma cidade o 4 de outubro de 1864, foi un escritor occitano, precedente de Mistral e do rexurdimento felibrenco
Jansemin (Agen, lo 6 de març de 1798- Agen, lo 4 d'octobre de 1864), vasut Jacme Boèr (en francés, respectivament ortografiats Jasmin e Jacques Boé), ei un deus escrivans màgers de la literatura occitana. En bèth precedir Mistral e la renavida felibrenca, obtiengot, per las letras d'òc, ua reconeishença enlugarnanta dens lo mitan de la societat francofòna deu sègle XIX e tanben dens lo mòn anglosaxon.
Jansemin naceu no seo dunha familia humilde, seu pai era xastre e súa nai serventa.
Jansemin vasot praube d'ua mair serviciala e d'un pair sarto. Acaçat deu seminari on comencèt los sons estudis vasot aprenedís perruquèr ; bèth temps arron, vasut famós mercés a las soas produccions literàrias.