Notas
Литератур


Traxectoria
Илыш корно

Obras
Тӱҥ произведенийже-влак

Vasiliy Yuksern (Stolyarov Vasily Stepanovich) (1918 13 de Xaneiro de Yoshkar-Ola — (28 de Agosto de 1998, Mari El República, Sidorovo) escritor, activista social mari.
Василий Юксерн (1940-1950 ийлаште — Волжский, В. Степанов, С. Васильев) (Василий Степанович Столяров) (1918 шорыкйол 13, Россий империй, Озаҥ губерний, Чарла уезд, Кугусола ял (кызыт Йошкар-Ола) — (28 сорла 1998, Марий Эл, Маскасола кундем, Сидорово ял) — марий серызе, мер пашаеҥ, СССР Серызе-влак ушемын йыжъеҥже (1950), Марий АССР-ын Калык серызыже (1978), Марий АССР-ысе Кугыжаныш премийын лауреатше (1979), 1941–1945 ийласе Кугу Ачамланде сарын участникше.

Naceu nunha familia labrega na aldea de Kugusola, próxima a Yoshkar-Ola e que acabou integrándose nela.
Василий Юксерн 1818 ий шорыкйол тылзын 13-шо кечынже Россий империй Озаҥ губерний Чарла уезд Кугусола (кызыт Йошкар-Ола) ялеш кресаньык ешеш шочын.

Estudou na cidade, e en 1932 logo da morte de seu pai deixou a escola para traballar na granxa.
Изирак классым тунем пытармек, Йошкар-Оласе школеш тунемын (2-шо ступень). 1932-шо ийыште, ачажын колмыж деч вара школым кудалтен, колхозыш пашам ышташ пура.

Así e todo, ingresou no Instituto Técnico o ano seguinte e de 1935 a 1940 estudou no Instituto Pedagóxico Estatal de Mari
1933-шо ийыште педагогический рабфакыш тунемаш пурен. 1935-ше ий гыч 1940-ше ий марте МГПИ-н студентше лиеш. Пытартыш курсышто тудлан инженер паша ден секретарь Марийского обкома комсомола пашам темленыт.

Dende 1940 serviu no exército Vermello.
1940-ше ийыште йошкар Армийыш налыт.

Ao volver a Mari traballou na editorial estatal de Mari.
Мӧҥгӧ пӧртылмек, Марий книган издательствын директорже лийын.

Foi editor xefe dende 1954 da revista Onchyko e xefe de redacción do periódico Mari kommuna.
1954-ше ий гыч «Ончыко» журналын тӱҥ редакторлан пашам ышта. Ик мыняр жап «Марий коммуна» газетым вуйлата.

A partir de 1964 traballou na televisión mari dende 1967 redactor xefe da revista Pachemysh.
1964-ше ий гыч марий телевиденийыште ышта. 1967-ше ийыште «Пачемыш» журналын тӱҥ редакторже лиеш.

Comezou a escribir na década de 1930, primeiro dedicouse á tradución, vertendo ao mari a novela de Nikolai Ostrovski, Rozhdonnyye burey e pezas teatrais de Gogol, Alexander Ostrovsky e Sofronov entre outros.
Возкалаш 1930-шо ий гыч тӱҥалын. Ондак кусаркален. Н.Островскийын «Рожденные бурей» романжым, Н.

En 1949 publicou a narración de aventuras militar para rapaces Atamanshi, de carácter patriótica, a acción desenvólvese durante a Segunda Guerra Mundial na illa Sakhalin. traduciuse a diversas linguas da antiga Unión Soviética.
Икымше эн кӱкшакан повестьлан «Атаманыч» шотлалтын. Тудо 1949 ийыште лектын. Умбакыжым тудым тӧрлалтен возымо.

Na mesma liña seguíronlle: Volgaltshash lishan, Aydemat shuldyran ou Ilenyt kok yoltash
Повестьым шуко йылмыш кусарыме. Патриотизм шӱлыш моло повесть-влакышкыжат возын. Мутлан: «Волгалтшаш лишан», «Айдемат шулдыран», «Иленыт кок йолташ».

Tamén escribiu novelas baseadas na historia recente ou en biografías de personaxes relevantes como «Vüdshö yoga – serzhe kodesh», «Küsle», «Charla».
В. Юксернын документальный повестьшат лийын: «Вӱдшӧ йога – серже кодеш», «Кӱсле», «Чарла».

.
Кузе тудо вес янлык-влакым окмакеш ужын, шкенжым саеш коден, илышыжым куштылемдынеже ыле. Но тиде шонымаш илышыш ыш кусно. Кузе калыкыште маныт: «Кеч-могай ӱнаран тый лий, садакат тиде ӱнарлан вес ӱнар лектеш».

Атаманыч.
Атаманыч : повесть.

Yoshkar-Ola, 1963.
Йошкар-Ола, 1963.

Волгалтшаш лишан : ойлымаш-влак.
208 с. Волгалтшаш лишан : ойлымаш-влак. [Перед рассветом : рассказы].

Yoshkar-Ola, S. 1964, relatos Чоя рывыж.
Йошкар-Ола, 1964.64 с. Чоя рывыж: пьеса [Хитрая лиса]. Йошкар-Ола, 1965.

Yoshkar-Ola, 1965, peza teatral infantil Илыш йыжынан Yoshkar-Ola, 1967.
72 с. Илыш йыжынан: повесть [Лабиринты жизни]. Йошкар-Ола, 1967.

Онар: марий легенда-влак..
156 с. Онар: марий легенда-влак. [Онар: мар. легенды].

Yoshkar-Ola, S. 1968, relato baseado na mitoloxía mari Кÿрылтшö повесть .
Йошкар-Ола, 1968.28 с. Кÿрылтшö повесть : повесть ден ойлымаш-влак. [Прерванная повесть : повести и рассказы].

Yoshkar-Ola, 1970, relatos.
Йошкар-Ола, 1970. 192 с. Вÿдшö йога — серже кодеш : повесть [Воды текут — берега остаются].

Вÿдшö йога — серже кодеш.
Йошкар-Ола, 1975.320 с.

Yoshkar-Ola.
Кÿсле: роман [Гусли].

1975, novela.
Йошкар-Ола, 1978.

Кÿсле.
224 с.

Yoshkar-Ola, 1978, novela.
Кас ÿжара : легенда, повесть, роман [Поздняя заря].

Кас ÿжара.
Йошкар-Ола, 1983.

Yoshkar-Ola, 1983, novela.
364 с. Ойпого: ойырен налме произведений-влак. [Избранное].

Ойпого: ойырен налме произведений-влак.
Йошкар-Ола, 1989.496 с. Атаманыч: повесть. Йошкар-Ола, 1990.

Yoshkar-Ola, 1989, obras seleccionadas Чарла Yoshkar-Ola.
200 с. Чарла : роман-хроника [Царевококшайск]. Йошкар-Ола, 1992— 1993.1-ше кн.: Шем пыл шула [Тучи рассеиваются].

2 vol.
1992.

1992, novela-crónica Кече лектеш.
240 с.; 2-шо кн.: Кече лектеш [Восход солнца].

1993..
1993.

Нигӧ ок мондалт, нимо ок мондалт : шарнымаш, очерк, публицистика.
348 с. Нигӧ ок мондалт, нимо ок мондалт : шарнымаш, очерк, публицистика. [Никто не забыт, ничто не забыто : воспоминания, очерк, публицистика].

Yoshkar-Ola, 1994, memorias.
Йошкар-Ола, 1994. 368 с.

Vasily Yuksern
Столяров, Василий Степанович