Juan Antonio Ubillos Galatas (Amasa, Billabona,Gipuzkoa, 1707 - 1789) euskal idazlea izan zen.
Juan Antonio Ubillos Galatas, nado en 1707 en Amasa, Villabona (Gipúscoa), 1707 e finado en 1789, foi un escritor vasco.


Kristau dotrina, 1785ekoa.
Kristau dotrina (1785)

1722an frantziskotar egin zen, Arantzazun.
Entrou na orde franciscana en 1722 en Arantzazu e logo realizou estudos universitarios de teoloxía e filosofía. Deu clase en

Tolosako eta Arantzazuko komentuetan eman zuen bere bizitza osoa,irakasle lanetan.
Tolousa e mais en Arantzazu.

Filosofia eskotistari buruzko hiru liburuki mardul argitaratu zituen latinez: Philosophia Rationalis (1755), Philosophia transnaturalis (1759) eta Philosophia Naturalis (1762).
Publicou en latín tres volumes de filosofía: Philosophia Rationalis (1755), Philosophia transnaturalis (1759) e Philosophia Naturalis (1762).

1785. urtean, berriz, Fleury abatearen Catéchisme Historique (1679) obra euskaratu zuen Christau doctriñ berriecarlea, Christauari degozcan Eguia sinisbeharren berria dacarrena. Jaun Claudio Fleuri Abadeac arguitara atera zuanetic izenburupean. Gipuzkeraz idatzia, Villasantek zera dio: “El libro del P. Ubillos delata en seguida la preocupación por emplear un euskera escogido y depurado.
En 1785 publicou a tradución da obra de Fleury, Catéchisme Historique (1679), para o éuscara co título de Christau doctriñ berriecarlea, Christauari degozcan Eguia sinisbeharren berria dacarrena.

Su lenguaje está firmemente cimentado sobre el vascuence popular: es puro y a la vez rico y expresivo. También se ha hecho notar que se observa en él un tinte de influencia labortana, que se explicaría por dependencia literaria de algún autor vascofrancés” (1979, 155. or.). 1897an Resurrección María Azkuek berrargitaratu zuen Bilbon, eta 1909. urtean Tolosan plazaratu zuten Kristabaren ikasbidea izenburupean.
Jaun Claudio Fleuri Abadeac .

Karmele Jaio Eiguren (Gasteiz, Araba, 1970eko martxoaren 19a) euskal idazlea, kazetaria eta komunikazio arduraduna da.[1]
Karmele Jaio Eiguren, nada en Vitoria o 19 de marzo de 1970 é unha xornalista e escritora vasca.

Bizitza
Traxectoria

EHUn Informazio zientzietan lizentziatu eta gero, kazetari lana bete du hainbat idatzizko komunikabidetan, hala nola Euskaldunon Egunkarian edo Garan.
Licenciouse en ciencias de información na Universidade do País Vasco e traballou no Euskaldunon Egunkarian e mais no Gara.

Beste egunkari batzuetarako iritzi zutabeak ere idazten ditu, Diario de Noticias de Álavan, Deian, Diario de Noticias de Gipuzkoan eta El Paísen, esaterako.
Publicou tamén columnas noutros xornais como o Diario de Noticias de Álava, Deia, Diario de Noticias de Gipuzkoa u El País.

Zenbait komunikazio bulegotako buru izan da. Egun, Emakunderen komunikazio arduraduna da.[1]
É responsable de comunicación do Instituto Vasco da Muller, Emakunde.[1]

Lehen argitaratu zuen liburua Hamabost zauri ipuin bilduma izan zen 2004an.
O primeiro libro que publicou, unha colección de relatos, foi Hamabost zauri en 2004.

Urte berean Igartza Saria irabazi zuen, Amaren eskuak eleberriaren proiektuagatik. Aipatutako eleberri hau 2006an kaleratu zen, eta hainbat sari jaso zituen: Zilarrezko Euskadi Saria, Zazpi Kale Saria eta Beterriko Liburua Saria.
Nese ano gañou o premio Igartza, da editorial Elkar, coa novela Amaren eskuak, que se publicou en 2006 e que recibiu varios premios máis como o Beterriko Liburua en 2007.

Amaren eskuak eleberriaren arrakasta ikusita, Jaiok berak gaztelaniarako itzulpena egin zuen, Las manos de mi madre izenburupean eta Ttarttalo argitaletxearen eskutik.
e que traduciu ela mesma ao castelán co título de Las manos de mi madre e que publicou en 2008 a editorial Ttarttalo.

Halaber, zinemarako bertsioa zuzendu du Mireia Gabilondok, 2013ko Donostiako Zinemaldian estreinatzekoa.
No ano 2013 Mireia Gabilondo dirixiu unha versión cinematográfica da novela.

Bere hurrengo lanetan ipuina eta eleberria tartekatu ditu. Horrela, 2007an Zu bezain ahul ipuin bilduma kaleratu zuen, eta 2009an Musika airean eleberria.
En 2007 publicou outra colección de relatos, Zu bezain ahul e en 2009 a novela Musika airean da novela.

Poesia ere idatzi du, 2015ean Orain hilak ditugu, bere lehen poesia-liburua argitaratu du.
En Orain hilak ditugu (2015) plasmou o seu primeiro libro de poesía.

2015eko uztailaren 17an euskaltzain urgazle izendatua izan zen.[2]
A Euskaltzaindia nomeouna académica correspondente o 17 de xullo de 2015.[2]

Narrazioa
Coleccións de relatos

Eleberria
Novela

Amaren eskuak (2006, Elkar)[6]. Igartza Sariaren irabazlea.
Amaren eskuak (2006, Elkar)[6]. .

O Turrieiro (gaztelaniaz: La Turrieira) Galiziako laugarren mendirik altuena da, Ourenseko probintzian kokatutakoa, Valdeorrasko eskualdean.
O Turrieiro é a cuarta máis alta montaña máis alta de Galicia, que se atopa na provincia de Ourense está situado, na comarca de Valdeorras.

Tontorrak 1.612 metro ditu.
Ten unha altura de 1.612 metros picos.

A Garbanceira ( 2 o.
A Garbanceira ( o 2.

Marcelo Usabiaga Jauregi (Ordizia, 1916ko urriaren 30a - Donostia, 2015eko uztailaren 23a) miliziano komunista Espainiako Gerra Zibilean, gerrilari, militante antifrankista, PCEko militantea eta CCOO sindikatuko partaidea.
Marcelo Usabiaga Jauregi , nado en Ordizia o 30 de outubro de 1916 e finado en Donosita o 23 de xullo de 2015, foi un miliciano comunista vasco durante a Guerra Civil española. Militante antifranquista, militante do PCE e do sindicato CCOO.

Frankismo garaian 21 urte eman zituen espetxeratuta.
Pasou 21 anos en prisión durante a ditadura de franco.

Melitón Manzanasek torturatuen artekoen aipatua izan da.
Melitón Manzanas ordenou a súa captura.

1960ko uztailan Bittori Bárcenarekin ezkondu zen eta Hernaniko Aceros Orbegozo lantegian hasi zen lanean.
En xullo de 1960 casou con Bittori Bárcena, a súa moza, e comezou a traballar en Aceros Orbegozo, de Hernani (Guipúscoa).

(Gaztelaniaz) Usabiaga, Marcelo, «Así fue la Batalla de Irun», Historia 16, 362. zenbakia (2006ko ekaina), 72-85. orr.
(en castelán) Usabiaga, Marcelo, "Así fue la Batalla de Irun", 16 De Historia, 362. número (2006 de xuño), 72-85. orr.

Online eskuragarri.
Dispoñible en Liña.

Luis Urrengoetxea Agirre ( Zornotza, Bizkaia 1879 -? ) euskal politikari ezkertiar eta abertzalea izan zen, Eusko Abertzale Ekintzaren ( EAE-ANV ) sortzailetako bat.
Aguirre Luis Urrengoetxea, nado en Amorebieta, Biscaia en 1879, foi un político vasco de esquerdas e nacionalista, un dos fundadores de Acción Nacionalista Vasca (ANV).

Abokatua zen lanbidez. 1905 arte, orduko gidari politiko ezagunetarikoa izan zen.
Traballou como avogado e foi propietario de leiras na comarca biscaíña do Duranguesado.

Gero, EAJtik aldendu eta Landetaren "euskalerriako"engana hurreratu zen. 1907an Bilboko zinegotzi izan zen baina, ezadostasunak zirela eta, kargua alderdiaren esku utzi zuen.
Durante a primeira década do século XX pasou de estar dentro da contorna do PNV, arredándose finalmente no 1905-1906 e achegándose ó semanario Euskalduna.

Zornotzako alkate izan zen 1914tik 1916ra. Ondoren, Bizkaiko Diputaziorako diputatu aukeratu zuten.
No ano 1907, dimitiu como rexedor do concello de Bilbao por diverxencias coa dirección do partido.

Kargu horregatik, Gasteizko Diputazioen batzarrera joan zen 1917an, eta Foru Batzordera, Donostiara, urte berean.
Porén, foi alcalde de Amorebieta entre 1914 e 1916 dentro das filas do PNV, e deputado da Deputación Foral de Biscaia de 1917 a 1919.

Baita ere, bestetik, Diputazioen konferentziara Donostiara joan zen, 1918an. Ramon de la Sota Bizkaiko Diputazioaren buru izan zenean, Urrengoetxea irakaskuntza publikoaren diputatu izendatu zuten.
Asistiu á Asemblea de Diputacións celebrada en Vitoria o 16 de xullo de 1917, á Comisión de Foros de Donostia o 13 de agosto do mesmo ano e á Conferencia das Deputacións de Vitoria o 19 de novembro de 1918 que pretendía promover a redacción dun estatuto de autonomía para o País Vasco.

Beste alde batetik, Bizkaiaren ordezkari izan zan Madrilen, Romanonesen gobernuak euskal arazoari buruz sortutako batzordean.
En 1917, foi presidente da Xunta de Instrucción Pública da Deputación de Biscaia, presidida por Ramón de la Sota.

1918-1919 urteetan, Madrilek autonomia egitasmoari buruz iritzia eman behar zuen batzordean ere egon zen.
En 1930 foi un dos asinantes, xunto con Anacleto Ortueta e Tomás Bilbao do Manifesto de San Andrés que deu pé á fundación de Acción Nacionalista Vasca.

1930an, EAEren sorreran parte hartu zuen. 1931an, hauteskundeetara aurkeztu zuen bere burua, baina ez zuen kargua lortu.
Foi candidato de ANV por Biscaia nas eleccións xerais españolas de 1931, pero non foi escollido. Va morir a Bilbao durant la postguerra.

Gerrostean hil zen, Bilbon, ezagutzen ez diren arrazoiengatik.[1]
Morreu en Bilbao, por razóns que non son coñecidas.[1]

Luis Urrengoetxea Zornotzako alkatea izan zenaren ehun urteko ospakizuna.
Luis Urrengoetxea alcalde de Amorebieta.

Luis Urrengoetxearen etxea.
Celebración dos cen anos.

(Gaztelaniaz) Auñamendi Entziklopedian.
Casa de Luis Urrengoetxearen. (en castelán) Na Biblioteca Nacional De España.

Mattin Trekuren omenezko oroitarria Ahetzen
Estatua na honra de Mattin Treku en Ahetze.

Andoni EGAÑA, Joxerra GARZIA eta Jon SARASUA: Bat-bateko bertsolaritza: gakoak eta azterbideak (2001). (Ingelesez) Oral Tradition Journal, 22-2 (2007): «Basque Special Issue»
Andoni EGAÑA, Joxerra GARZIA e Jon SARASUA: Bat-bateko bertsolaritza: gakoak eta azterbideak (2001). (en inglés) Oral Tradition Journal, 22-2 (2007): "Basque Special Issue"

Bertsolariya aldizkaria
Revista Bertsolariya.

Bertsozale Elkartea "Hizkuntz eskolan bertsotan" artikulua Argia aldizkarian (2009-06-21)
A Asociación De Amigos Dos B "Que o verso na lingua da escola", artigo no diario de Luz (2009-06-21)

Unai bertso-saio bateko hausnarketan murgildua
Unai cavilando antes dun verso.

Unai Iturriaga Zugaza-Artaza (Durango, Bizkaia, 1974ko ekainaren 28a - ) bertsolaria, euskal idazlea eta euskal abeslaria da.
Unai Iturriaga Zugaza-Artaza, nado en Durango, Biscaia o 28 de xuño de 1974, é un bertsolari, escritor e cantante vasco.