Hermann Ölberg estas renoma aŭstra albanologo konata pro sia esplorado en la kampo de la indogermana, li dediĉis sin al la albana lingvo kaj historio. Li studis kaj instruis ĉi tiun lingvon ĉe la Universitato de Innsbruck, kie li ankaŭ gvidis filion de albanologio dum longa tempo.
Hermann Ölberg, albanolog i njohur austriak. I njohur për kërkimet e tij në fushën e gjuhëve indogjermane, ia kushtoi mendjen dhe intelektin e tij në veçanti gjuhës shqipe dhe historisë së saj, studimit dhe mësimdhënies së kësaj gjuhe në Universitetin e Innsbruck-ut, ku gjithashtu drejtoi për një kohë të gjatë degën e albanologjisë.
Miço Samara (n. en la jaro?) estas elstara albana lingvisto, kunaŭtoro de la “Vortaro de la Nuntempa Albana Lingvo” (Tirano, 1980) kaj aŭtoro de la “Vortaro de sinonimoj de la albana”. Laŭ la peto de s-ro Vasil Pistoli, li kompilis prelegon pri la similaĵoj inter la albana kaj Esperanto. La plena teksto retroveblas en dokumento pri la historio de la Esperanto-movado en Albanio.
Miço Samara është bashkëpunëtorë i vjetër shkencorë që ka bërë përpunimi e redaktimin e pjesëve përkatëse të Fjalorit të gjuhës së sotme shqipe të botuar në Tiranë më 1980.
Halil Xani (n. en 1952 en la vilaĝo de Polac en Skënderaj) estas albana verkisto[1].
Halil Xani u lind më 1952 në fshatin Polac të Skënderajt.Shkollën fillore e mbaroi në Polac e Skenderaj ku e kreu edhe gjimnazin.
Li studis albanan lingvo kaj literaturo ĉe la Fakultato de Filologio en Priŝtino.
Studjoi në degën e Gjuhës dhe Letërsisë shqipe në fakultetin Filologjik në Prishtinë.
De 1983 ĝis 1990, li laboris kiel ĵurnalisto ĉe Radio Mitrovica, ĝis kiam la serba polico pafis kaj fermis la albanan programon.
Nga viti 1974 e deri në vitin 1976 punoi arsimtar i gjuhës shqipe në shkollën fillore të Qirezit, kurse në shkollën fillore të polacit nga viti 1976 e deri në vitin 1983, Nga viti 1983 e deri në vitin 1990, punoi gazetar ne Radio Mitrovicë, deri atëherë kur policia serbe i deboi punetorët shqiptarë nga puna dhe mbylli programin shqip.
Li dum unu jaro laboris kiel ĵurnalisto en la ĵurnaloj "Dita" kaj "24 Ore" kaj dum du jaroj li reĝisoris la radioprogramon Drenica.
Pas luftës së fundit, nga një vit punoi gazetar ne të përditshmet “Dita” dhe “24 orë” si dhe dy vite drejtoi programin e radio Drenicës.
Krom infanaj poemoj, kiujn li publikigis ekde 1971, li ankaŭ verkis humuraĵojn en diversaj gazetoj kaj revuoj aperintaj en Priŝtino kaj Skopjo.
Pos vjershave për fëmijë të cilat i botoi që nga viti 1971 e këndej në gazeta e revista të ndryshme që dilnin në Prishtinë e Shkup shkruan edhe humor.
En 1996 li publikigis la unuan libron titolitan "Ndal Drenushë" (Haltu Drnushë). En 2005 aperis dua libro titolita "Unë e babi mjeshtër" (Mi estas la majstra patro).
Në vitin 1996 botoi përmbledhjen e parë me titull “Ndal Drenushë”, librin e dytë me titull “Unë e babi mjeshtër” e botoi në vitin 2005, ndërkaq ka në dorëshkrim një libër me mahi të ndryshme dhe një tjetër po ashtu me vjersha për fëmijë. Libra të botuar
Verkaro La verkaro de Visar Zhiti estas tradukita en la anglan, italan, rumanan, en ĉiuj balkanajn lingvojn, ties poezioj estas eldonitaj en multaj mondaj antologioj en la franca, germana, hebrea,ĉina ktp[1].
Jeta
Mikel Koliqi ( Shkodër, la 25-an de decembro 1900 - la 28-an de januaro 1997 ) estis pastro, muzikisto kaj la unua albana kardinalo kaj esperantisto en la Romkatolika Eklezio. Esperanto Mikel Koliqi apartenas al la unua generacio de la albanaj esperantistoj, kune kun sia frato Wilhem Koliqi. Antaŭ multaj jaroj mi bonŝancis vidi ĉe mia amiko dekojn da poŝtkartoj, kiujn la fratoj Koliqi estis interŝanĝintaj en Esperanto kun fremdaj amikoj el la diversaj landoj de la mondo.
Mikel Koliqi (Shkodër, 25 dhjetor 1900 - 28 janar 1997) ka qenë prift, muzikant dhe kardinali i parë shqiptar i Kishës Katolike.
De 1938 ĝis 1944 li redaktis la periodaĵon “ La Katolika Albana Agado” kaj estis direktoro de “Kumona e së diellës” (La Dimanĉa kampanilo)[1].
Nga viti 1938 e deri më 1944 qe redaktor i së përkohshmes Veprimi katolik shqiptar dhe drejtor i Kumona e së diellës.[1]
La 3-an de februaro 1945 li estis arestita de la komunistaj aŭtoritatoj kaj kondamnita al dujara malliberejo ĉar li aŭskultis eksterlandan radion.
Më 3 shkurt 1945 arrestohet nga autoritetet komuniste dhe dënohet me dy vjet burgim ngaqë kishte dëgjuar radio të huaja.
La vera kialo estis plej verŝajne la politika agado de lia frato, Ernest, dum la itala okupado.
Arsyeja e vërtetë ka qenë më me gjasë veprimtaria politike e të vëllait, Ernestit, gjatë pushtimit italian.
Li tiam estis liberigita nur por esti denove arestita en 1946, juĝita al 5 jaroj en malliberejo.
Më pas u lirua për t'u arrestuar sërish më 1946, i dënuar me 5 vjet burgim.
Li tiam estis liberigita kaj arestita denove en 1951, kiam li estis sendita al la laborpunejoj en Gradishte, Kuç, Gjaze, Beden, Orman, Savër, Ballsh kaj Zejmen.
Më pas u lirua dhe arrestua sërish më 1951, kur u dërgua në kampet e punës në Gradishtë, Kuç, Gjazë, Beden, Orman, Savër, Ballsh e Zejmen.
Liaj kombinitaj punoj sumiĝas al 21 jaroj en malliberejo kaj 21 jaroj da punlaboro.
Dënimet e tij të bërë së bashku shumojnë në 21 vjet heqje lirie dhe 21 vjet punë të detyruar.
La 3-an de februaro 1945 la komunistaj aŭtoritatoj arestis Mikel Koliqi kaj kondamnis lin al du jaroj da enprizoniĝo pro la fakto ke “li aŭskultis fremdajn radiojn”. La vera kialo, plejprobable, estis la politika agado antaŭ 1945 de lia frato Ernest Koliqi, konata albana verkisto kaj politikisto. Du aliajn pastrojn kunarestitajn oni pafmortigis.
U lirua më 1986 për arsye moshe.
Romkatolika kardinalo
Urdhërimi kardinal
Post 1990 Papo Johano Paŭlo la Dua akceptis lin en la Kolegio de Kardinaloj (novembro 1994) skribante ke “Mikel estas brava pastro” kaj “heroeca pastro elteninta la komunisman teroron”[1]. Kiam Mikel Koliqi estis invitita al la Kolegio de Kardinaloj, la novaĵagentejo de Vatikano anoncis ke “tio estis simboleca gesto pro la eklezia dankemo por iu, kiu neniam rezignis je la kredo, sed daŭrigis kaŝe sian agadon dum la severa diktatoreca reĝimo”. Li estis unu el 30 novaj kardinaloj elektitaj tiujare, kiel parto de klopodoj por daŭrigi la tradicion de la plivastiĝo ne nur per personoj de itala deveno.
Më 11-24 korrik 1995 u urdhërua kardinal xhakua i Kishës së të Tërshenjtëve në Via Appia Nuova pranë Romës dhe më pas u ngrit kardinal nga Papa Gjon Pali II, duke u bërë kështu i pari kardinal shqiptar.[1]
Li mortis la 28-an de januaro 1997, kaj estis entombigita en la kripto de la katedralo en Shkodrës [1] [2]
Ndërroi jetë më 28 janar 1997, u varros në kriptën e Katedrales së Shkodrës.[5][6]
Referencoj
Referime
Biografio
Shkollimi
La elementan lernejon li sekvis en la "Ksaveria Kolegio" gvidata de jezuitaj pastroj.
Mësimet fillore i mori në vendlindje në Kolegjin Ksaverian të drejtuar nga etërit jezuitë.
Ĉi lastaj sendis lin poste al Italio por tie ricevi mezlernejan instruadon en la kolegio “Cesare Arici” en Breŝo.
Për shkollimin e mesëm, jezuitët e nisën në kolegjin "Cesare Arici" në Breshia.
Pli poste Mikel enregistriĝis en la Kolegio Vilorez en Monza en 1919, en 1924 en la teknika lernejo en Bari kaj en la politekniko de Milano.
Më pas u regjistrua në kolegjin Vilorez në Monza më 1919, më 1924 u regjistrua në një shkollë teknike në Bari.
Ĝuste tie li sentis sin dediĉita al religio kaj tial li forlasis la politeknikon en 1931 por studi teologion kaj filozofion en la Episkopa Seminario en Milano.
Më pas vijoi studimet në Politeknikun e Milanos, ku edhe ndjeu thirrjen për rrugën e fesë dhe e la politeknikun. Më 1931 kreu studimet për teologji e filozofi në seminarin arqipeshkvnor në Milano.
La 30-an de majo samjare, li estis nomumita pastro en la jezuita preĝejo de Shkodër fare de ĉefepiskopo Lazër Mjeda kaj estis nomumita parokestro en la diocezo de Shkodra. [1]
Më 30 maj të atij viti u shugurua meshtar në Kishën e Jezuitëve të Shkodrës nga arqipeshkvi Imzot Lazër Mjeda dhe u emërua famullitar në dioqezën e Shkodrës.[4]
En 1932 li fondis la Katedralan koruson nomitan "Scuola Cantorum".
Më 1932 themelo korin e Katedrales të quajtur "Scuola Cantorum".
Li komponis kaj enscenigis tri melodramojn de Ndre Zadejës, albana verkisto kaj la unua martiro de la albana katolika eklezio.
Kompozoi dhe realizoi në skenë tri melodrama të Dom Ndre Zadejës.
Li ankaŭ komponis 30-40 diversajn verkojn por koruso.
Kompozoi edhe 30-40 pjesë të ndryshme korale.
Kelkaj jaroj post ties unua eldono, la libro fariĝis "metafizika klasikaĵo"[7] kaj multfoje aperis ĉe rekomendaj legolistoj ene de la genro de hompotencialo[8][9][10][11] Ties hispana versio estis konsiderita inter la plej bonaj libroj pri spiritualeco 25 jaroj post la publikigo de la libro.[12][13]
Disa vjet pas botimit të tij të parë, libri u bë një "klasik metafizik" [1] dhe u shfaq shumë herë në listat e rekomanduara të leximit brenda zhanrit të potencialit njerëzor [2] [3] [4] [5] Versioni i tij spanjoll u konsiderua ndër librat më të mirë për spiritualitetin 25 vjet pas botimit të librit. [6] [7] Ndër të tjera, libri novoi mendimin e ri sepse zhvilloi më tej konceptin e vizualizimit krijues: praktikën e krijimit të imazheve pozitive mendore. [8] [9]
La libro estis adoptita de la hompotenciala movado.[2][3] La libro iĝis "klasikaĵo" ĉe la fako de interrilatoj.[4][5] La aŭtoro Gary Zukav nomis la libron "praktika kaj inspira".[6] Aŭtoro Marianne Williamson verkis ke la libro "devus esti akompananto de ĉiu paro."[7]
[3] [4] Autori Gary Zukav e quajti librin "praktik dhe frymëzues". [5] Autorja Marianne Williamson shkroi se libri “duhet të jetë shoqërues i çdo çifti”. [6] Publishers Weekly shkroi se stili i Morrissey është "bindës" dhe gjithashtu "i ndjeshëm", por kritikoi thjeshtësinë e librit.
La unua libro de Morrissey, Konstruante Vian Kampon de Revoj ĉefe pritraktis Novan Penson kaj memrealigon,[5][6] dum ŝia dua libro, Ne Malpli ol Grandeco sin koncentris sur homaj interrilatoj.[7] En sxiaj libroj kaj aliaj verkajxoj, Morrissey inkludis fontoj de multaj religiaj tradicioj, inkluzive de la Biblio,[8] Kurso pri mirakloj,[8] la Talmudo,[9] Daŭdeĝingo,[10] kaj la verkaĵoj de Thoreau,[11] inter aliaj.
Libri i parë i Morrissey, Building Your Field of Dreams kryesisht trajtonte Mendimin e Ri dhe vetë-realizimin, [1] [2] ndërsa libri i saj i dytë, Jo më pak se madhështia u fokusua në marrëdhëniet njerëzore . [3] Në librat e saj dhe shkrimet e tjera, Morrissey përfshiu burime nga shumë tradita fetare, duke përfshirë Biblën, [4] Një kurs në mrekullitë, [4] Talmudin, [5] Daudejing, [6] dhe shkrimet e Thoreau, [7] ndër të tjera. Duke dashur të prezantojë lëvizjen e Mendimit të Ri në mënyrë më koherente dhe të plotë, ajo u kërkoi udhëheqësve brenda lëvizjes të shprehin mendimet e tyre mbi elementët thelbësorë të besimit të Mendimit të Ri: shëndetin, prosperitetin, përpjekjet krijuese, marrëdhëniet dhe shpirtërore.
Morrissey iĝis instruisto, kaj en 1975 ŝi iĝis ordinita predikisto.[18] Ŝi komencis lekcii pri la kampo de Nova Penso,[19] spirita kerskado,[20] kaj senperforto.[21] Ŝi iĝis aktivulo kaj gvidanto por la Novpensa movado kaj helpis fondi spiritajn centrejojn ĉie Usone.[22] Laŭ Wayne Dyer, ŝia "kapablo trovi komunan lingvon persone tuŝantan" ŝin helpis komunikiĝi kun diverskulturaj homoj.[23]
[4] Ajo u bë një aktiviste dhe udhëheqëse për lëvizjen Mendimi i Ri dhe ndihmoi në krijimin e qendrave shpirtërore në të gjithë Shtetet e Bashkuara. [5] Sipas Wayne Dyer, "aftësia e saj për të gjetur një gjuhë të përbashkët që prek personalisht" e ndihmoi atë të komunikonte me njerëz të kulturave të ndryshme. [6] Si një feministe aktive në feminizmin e valës së dytë amerikane të viteve shtatëdhjetë, Morrissey iu bashkua Barbara Marx Hubbard dhe Jean Houston për të themeluar Shoqërinë për Njeriun Universal.