Siviàn Itala nomo Sivigliano Provinco Udin (Udine) Alteco 16 m Loĝantoj 200 (80 familioj) Komunumo Rivignan Teôr (Rivignano Teor) Patrono Sankta Marko (25 de aprilo)
Sivian Non ufiziâl par talian Sivigliano Provincie Udin Part Basse ocidentâl Altitudin 16 m s.n.m Popolazion 200 - 80 fameîs ab. Frazions frazion di Rivignan Comuns confinants Rivignan, Sterp(Bertiûl), Flambruç CAP 33061 Prefìs telefonic 0432 Patron Sant Marc (25 Avrîl)
Siviàn [si'vjan] estas frakcio de Rivignan-Teôra Komunumo en la basse furlane, la sudo de Friulo en la regiono Friulo-Venecio Julia.
Siviàn [si'vjan] a ê une frazion dal comun di Rivignan inte basse furlane.
Urboplanado
Urbanistiche
La malgranda vilaĝo havas nur du stratoj: via Giordano Bruno kaj via Sterpo.
Il piçul paisùt al â nome do stradis: vie Jordano Bruno e vie Sterp e al cunfine cun Rivignan, Flambruç e Sterp[1]
Origino
Origjine
La nomo devenas de Civillium: la romana vilaĝo kiu estis tie en la 1000-aj jaroj.
Il nom al derive dale çitât ca si cjatave li tal 1000 d.C.: Civillium.
Eklezio kaj kolektivo
Glesie e comunitât
La patrono estas sankta Marko kaj la malgranda preĝejo ekbrulis en oktobro 2008 sed nun ĝi estas riparita danke al la riparaj laboroj kaj al la kolektivo kunlaborado. En la incendio grava retablo ekbrulis; ĝi estis la sola valora aĵo de la preĝejo.
Il patron di chist paîs al ê Sant Marc e la piçule glesie a â vût un inçendi tal Otobre (Otubar) dal 2008 ma cumô a ê tornade in funzion grassie a ducju i lavôrs di restauro e ale colaborazion de comunitât, tal inçendi a jê lade brusade une impuartante pale[2] unic valôr impuartânt de glesie.
Fermentado estas biokemia proceso, konata jam ekde jarmiloj ĉe vin- kaj bierproduktado.
La fermentazion a è un procès biochimic, cognossût za prime di Crist par produsi il vin e la bire.
Dum fermentado okazas ŝaumestiĝo pro la estiĝo de karbona dioksido.
Durânt la fermentazion a aumente la cuantitât di diossit di carboni.
La efikon de la karbona dioksido oni ekkonis nur en la 17-a jc., la esencon de proceso malkovris Louis Pasteur en la 19-a jarcento.
I efiets dal diossit di carboni a si son scuvierts dome in tal 17m secul, e ducj i particolârs a son stâts scuvierts di Louis Pasteur in tal 19m secul.
Pasteur malkovris, ke dum la fermentado – dum anaerobaj cirkonstancoj - el sukeraj materialoj estiĝas etil-alkoholo kaj karbona dioksido.
Pasteur al à scuviert, che durânt la fermentazion – in condizions anaerobichis - il zucar al forme alcul etilic e diossit di carboni.
Oni malkovris en la 1920-aj jaroj, ke kiam la glukozo transformiĝas al laktoacido en la muskolo, estiĝas similaj intermaterialoj kiel dum fermentado de grenoj.
A si è scuviert tai agns vincj che cuant che il glucosi si trasforme in acit latic tai muscui, al forme dalis sostancis similis a chês de fermentazion dal forment.
Tiu rekono klarigis, ke fermentado okazas ne nur per gisto.
Chest al dimostre che il levan a nol è indispensabil par la fermentazion.
La malkombinado de la sukeroj – la glikolizo – estis detale klarigita unuafoje dum la 1930-aj jaroj.
La scomposizion dal zucar – il glucosi – a è stade descrite in mût esaurient pe prime volte in tai agns trente.
La fermentado hodiaŭ signifas energioproduktantan proceson en la ĉeloj, kiun katalizas enzimoj.
Al dì di vuê a si sa che la fermentazion a no è atri che un procès par produsi energjie intune celule.
Dum tiu proceso el energioriĉaj materialoj transformiĝas inter anaerobaj cirkostancoj al energio-malriĉaj molekuloj. La enzimoj plej ofte troviĝas en la ĉelaj citoplasmoj.
Durânt chest procès i materiâi plens di energjie a si trasformin, mediânt procès anaerobics, in moleculis a bas valôr energjetic.
La malkombinada proceso de sukeroj estas la sama en muskoloj, gistoj, kelkaj bakterioj kaj plantoj ĉe estiĝo de piruvato.
I enzimis catalizâts di solit a si cjatin tal citoplasme de celulis.
Produkto de la reakcio estas la energioriĉa adenozina trifosfato (ATP).
Il prodot primari di cheste reazion al è l'adenosin trifosfât (ATP).
La alia produkto estas la piruvato, kiu povas transformiĝi depende de kvanto de la ĉeestanta oksigeno.
Un atri prodot al è il piruvât.
Oni povas produkti per fermentado:
A si po produsi cule fermentazion:
el sukero per gisto estiĝas alkoholo, glicerino kaj karbona dioksido per bakterioj: butil-alkoholo, acetono, laktoacido, natria glutamato kaj vinagra acido per ŝimo: citrona acido, glukona acido kaj en malgranda kvanto eĉ antibiotikoj kiel B12-vitamino kaj riboflavino (B2-vitamino).
dal zucar cul levan al ven fûr alcul, glicerine e diossit di carboni cui bateris: alcul butanic, aceton, acit latic e asêt culis mufis: acit citric, atris acits e in piçulis cuantitâts antibiotics come la vitamine B12 e B2.