Zebras (US: /ˈziːbrəz/, UK: /ˈzɛbrəz, ˈziː-/)[1] (subgenus Hippotigris) are African equines with distinctive black-and-white striped coats.
Зе́бралар (лат. Hippotigris) — атлар ыругының асыругы. Зебраларның өч төре бар: Бурчелла зебрасы (Equus quagga), Греви зебрасы (Equus grevyi) һәм тау зебрасы (Equus zebra).


There are three living species: the Grévy's zebra (Equus grevyi), plains zebra (E. quagga), and the mountain zebra (E. zebra).
Зебралар белән йорт атлары арасындагы гибридлар — зеброидлар, ә зебралар белән ишәкләр арасындагы гибридлар зебруллар дип атала.

Zebras share the genus Equus with horses and asses, the three groups being the only living members of the family Equidae.
Зебралар төркемнәре зур түгел: ана зебралар, балалар һәм бер ата зебрадан тора.

Zebra stripes come in different patterns, unique to each individual.
Һәр зебраның буйлары (полосалары) уникаль рәсемне тәшкил итә.

Several theories have been proposed for the function of these stripes, with most evidence supporting them as a deterrent for biting flies.
Бу буйларның функциясенә кагылышлы төрле фаразлар бар. Күп кенә дәлилләр буенча, бу буйлар аны чебеннәрнең тешләвеннән саклый.

Zebras inhabit eastern and southern Africa and can be found in a variety of habitats such as savannahs, grasslands, woodlands, shrublands, and mountainous areas.
Зебралар Африканың көнчыгышында һәм көньягында утлый. Алар саванна, яшел болыннар, урман буйлары, куаклыклар, таулы җирләр кебек төрле урыннарда очрарга мөмкин.

Zebras are primarily grazers and can subsist on lower-quality vegetation. They are preyed on mainly by lions and typically flee when threatened but also bite and kick.
Зебралар иң элек утлаучы хайваннар булып санала һәм түбән сыйфатлы үсемлекләр белән туклана ала. Гадәттә, аларны арысланнар аулый.

Zebra species differ in social behaviour, with plains and mountain zebra living in stable harems consisting of an adult male or stallion, several adult females or mares, and their young or foals; while Grévy's zebra live alone or in loosely associated herds.
Куркыныч янаганда, зебралар кача, шулай ук тешләргә һәм тибенергә мөмкин. Төрле зебраларның иҗтимагый тәртибе аерылып тора. Бурчелла һәм тау зебрасы тотрыклы гаремнарда яшәсә, Греви зебрасы берүзе яки иркен көтүләрдә яши.

In harem-holding species, adult females mate only with their harem stallion, while male Grévy's zebras establish territories which attract females and the species is promiscuous.
Гаремлы төрләрдә ана атлар гарем атлары белән генә парлаша, ә Греви зебралары ана атларны җәлеп итә торган территорияләр булдыра.

Zebras communicate with various vocalisations, body postures and facial expressions.
Зебралар төрле тавышлар чыгарып, төрле позалар һәм мимика кулланып аралаша.

Social grooming strengthens social bonds in plains and mountain zebras.
Зебралар бер-берсенең йонын чистартып, социаль бәйләнешләрен ныгыта.

Zebras' dazzling stripes make them among the most recognisable mammals.
Зебраларны буй сызыклары буенча тиз танып була.

They have been featured in art and stories in Africa and beyond.
Алар Африкада һәм башка континентларда сәнгатьтә һәм хикәяләрдә еш искә алына.

Historically, they have been highly sought after by exotic animal collectors, but unlike horses and donkeys, zebras have never been truly domesticated.
Тарих дәвамында зебралар экзотик хайваннар булып саналган, ләкин, атлардан һәм ишәкләрдән аермалы буларак, алар беркайчан да өй хайваннары булмаган.

The International Union for Conservation of Nature (IUCN) lists the Grévy's zebra as endangered, the mountain zebra as vulnerable and the plains zebra as near-threatened.
Халыкара табигатьне саклау оешмасы (IUCN) Греви зебрасы — куркыныч астында, тау зебрасы — зәгыйфь һәм Бурчелла зебрасы куркыныч астында дип саный.

The quagga, a type of plains zebra, was driven to extinction in the 19th century.
Квагга, Бурчелла зебрасының бер төре, XIX гасырда юкка чыккан.

Nevertheless, zebras can be found in numerous protected areas.
Шуңа да карамастан, зебраларны төрле урыннарда табарга мөмкин.

One of the most important aspects of Wikipedia is that its text (not media; but that will be discussed shortly) may be freely redistributed, reused and built upon by anyone, under the terms of the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License (CC BY-SA) and, except where otherwise noted, the GNU Free Documentation License (GFDL) (unversioned, with no invariant sections, front-cover texts, or back-cover texts).
Википедияның иң мөһим аспектлары арасына аның тексты (сурәтләр турында аскарак кара) ирекле килеш таратыла, кулланыла һәм башка әсәрләрне тудыру өчен нигез була алуында. Бу максатлар өчен бездәге бар материал Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License (CC BY-SA) һәм, аерым белдерү урнаштырылмаган чакта, GNU Free Documentation License (GFDL) шартлары астында урнаштырыла. Бар катнашучылар үзләре булдырган материалларын бу ике лицензия шартлары астында бастыра.

Contributors agree to release their original content under both licenses when they submit it, and material from public domain sources or other compatibly licensed sources may also be used in accordance with the copyright policy, provided correct attribution is given.
Проектыбыз эчендә шулай ук иҗтимагый милек категориясенә кергән яки алда тасвирланган хокуки лицензия таләпләренә туры килгән шартларда дөнья күргән башка материаллар да кулланыла ала. Соңгыларның авторлык хокуклары өлкәсендәге политикабыз таләпләренә туры килүе, аларның авторларын тиешлечә билгеләнүе (атрибуция) мәҗбүри.

However, copying material without the permission of the copyright holder from sources that are not public domain or compatibly licensed (unless it's a brief quotation used in accordance with Wikipedia's non-free content policy and guideline) is likely to be a copyright violation.
Иҗтимагый милек категориясенә кермәгән яки проектыбызның хокуки нигезләренә туры килмәгән материаларны копиялау исә (Википедияның намуслы куллану шартлары һәм бәйле кулланмасы нигезендә рөхсәт ителгән кыска өзекләрдән тыш) авторлык хокукларын бозу булуы ихтимал.

Even inserting text copied with some changes can be a copyright violation if there is substantial linguistic similarity in creative language or sentence structure; this is known as close paraphrasing, which can also raise concerns about plagiarism.
Җөмләләр төзелешендә һәм иҗади формулировкаларда зур лингвистик охшашлык күзәтелгән чакта хәттә кайбер үзгәртүләр кертеп копияланган текст да авторлык хокукларын бозу дип бәяләнә ала. Хокуки телдә бу якын перефраз дип билгеле, нәтиҗәдә плагиат турында дәгъвалар туа алуы ихтимал.

Such a situation should be treated seriously, as copyright violations not only harm Wikipedia's redistributability, but also create legal issues.
Авторлык хокукларын бозу Википедия материалларының таратылуы мөмкинлегенә генә зыян китерү белән чикләнми, шулай ук хокуки проблемалар тудыра алуы аркасында, бу мәсьәләгә югары әһәмият бирелергә тиеш.

The situation for images and other media is slightly different, as a wider variety of licenses is accepted.
Сурәтләр һәм башка медиафайллар өчен таләпләр бераз аерыла — алар очрагында кабул ителерлек лицензияләр саны күбрәк.

But, in short, media which is not available under a suitable free license and which does not meet the non-free content criteria, should be assumed to be unacceptable. See Wikipedia:Image use policy and Wikipedia:Non-free content for details of this and Wikipedia:Guide to image deletion for some suggested steps for handling problems with images or other files.
Әммә, кыскача әйткәндә, кабул ителерлек ирекле лицензиясе буенча бастырылмаган һәм ирекле булмаган контент критерийларына туры килмәгән эчтәлек кабул ителмәслек дип саналырга тиеш.

Copyright infringing material should also not be linked to.
Тышкы авторлык хокукларын бозучы материалларга сылтамалар урнаштырылмавы хәер.

Dealing with copyright violations
Авторлык хокукларын бозу очракларында нишләргә

Addressing contributors
Шундый кертем ясаучылар белән мәсьәләне күтәрү

Information for copyright owners
Авторлык хокуклары хуҗалары өчен мәгълүмат

Policies, guidelines and information pages
Кагыйдәләр, кулланмалар һәм мәгълүмати битләр

Noticeboards
Игъланнар такталары

Templates
Калыплар

Wikipedia:Copyright violations
Википедия:Авторлык хокукларын бозу

Information about the people who process copyright problems listed on the board
Игланнар тактасында белдерелгән мәгълүмат белән эшләгән затлар турында мәгълүмат

Copyright problems board clerks
Авторлык хокукларын бозу игъланнар тактасы сәркәтипләре

Copyright problems board administrators
Авторлык хокукларын бозу игъланнар тактасы администраторлары

Closing listings
Эшнең ябылу тәртибе

This page is for listing and discussing possible copyright problems involving text on Wikipedia, including pages which are suspected to be copyright violations.
Әлеге сәхифә Википедия битләрендәге текстына бәйле потенциаль авторлык хокуклары өлкәсендәге проблемаларны, шул исәптән авторлык хокукларын бозуда шикләнелгән битләр мәсьәләләрен күтәрү һәм аларны бәхәсләшү өчен кулланыла.

Listings typically remain for at least five days before review and closure by a copyright problems clerk or administrator.
Һәр башланган эш берәр авторлык хокуклары мәсьәләләре сәркәтибе яки администраторы тарафыннан каралуы һәм ябылуы алдыннан кимендә биш көн ачык кала бирә.

During this time, interested contributors are invited to offer feedback about the problem at the relevant talk page, to propose revisions to the material, or to request copyright permission.
Бу вакыт эчендә кызыксынган катнашучылар мәсьәлә буенча мәгълүматны бәйле бәхәс битенә тупларга, материалга үзгәртүләр тәкъдимнәрен ясарга яки авторлык хокуклары белән якланган материал хуҗаларыннан аны куллана алу өчен рөхсәт сорарга чакырыла.

After the listing period, a copyright problems board clerk or administrator will review the listing and take what further action may be necessary.
Моннан соң авторлык хокуклары мәсьәләләре сәркәтибе яки идарәчесе эшне тикшерә һәм һәр аерым вәзгыять таләп иткән гамәлләрен кыла.

Handling previously published text on Wikipedia
Башка җирдә элегрәк бастырылган текстлар

Under the United States law that governs Wikipedia, copyright is automatically assumed as soon as any content (text or other media) is created in a physical form.
Википедия буйсынган АКШ кануннары буенча берәр контент (текст мы, башка медиа булсын) физик рәвешне алуга, анарга карата авторлык хокукы автомат рәвештә барлыкка килә.

An author does not need to apply for or even claim copyright, for a copyright to exist.
Ягъни, авторлык хокукларының бар булуы өчен әсәр авторына мөрәҗәгать тә, игълан итү дә кирәкми.

Only one of the following allows works to be reused in Wikimedia projects:
Әсәрләр түбәндәге очракларда гына Викимедиа проектлары чикләрендә кулланыла ала:

A) Explicit Statement.
A) Ап-ачык игълан.

An explicit statement (by the author, or by the holder of the rights to the work) that the material is either:
Автор яки әсәргә хокуклары хуҗасы тарафыннан бу материалның:

Repeated copyright violations
Кабат-кабат авторлык хокукларын бозу очраклары

Contributors who repeatedly post copyrighted material (text or images) may be subject to contributor copyright investigations, to help ensure the removal from the project of all copyrighted material posted in contravention of policy.
Гамәлдәге кагыйдәгә карамастан кабат-кабат авторлык хокуклары буенча якланган материал (текст яки сурәтләрне) урнаштыручы катнашучылар керткән хокук бозучы материалны юк итү өчен аларга карата авторлык хокукларын бозу мәсьәләсендә тикшеренү башланыла ала.

Contributors who repeatedly post copyrighted material after appropriate warnings will be blocked from editing, to protect the project; see 17 United States Code § 512.
Тиешле кисәтүләр ясалуга карамастан яңадан-яңа хокук бозучы материалларны урнаштыручылар, проектыбызны куркынычка салмаулары өчен блокланыла ала; өстәмә мәгълүмат өчен АКШ кануннар кодексының 17 нче баб § 512 кара.

Backwards copying: when Wikipedia had (or may have had) it first
Башкаларның копияләвләре: материал Википедиядә элегрәк бастырылган дип уйланылган очраклары