Salvatore Viale (Bastia, 6 di settembre 1787 – 23 di nuvembre 1861) hè statu un scrittore, puetu è magistratu corsu.
Salvatore Viale, nado en Bastia o 6 di setembro de 1787 e finado o 23 de novembro de 1861, foi un escritor e maxistrado corso.
Hè cunsideratu cum'è l'autore di u prima testu litterariu in lingua corsa.
Considerado como o autor do primeiro texto literario en lingua corsa.
U Sirinatu di Scappinu, chì si trova in u Cantu quartu di a Dionomachia di Salvatore Viale hè cunsideratu cum'è u prima testu di a litteratura corsa.
U Sirinatu di Scappinu, que se atopa no Cantu quartu da súa obra en italiano Dionomachia .
Biugrafia
Traxectoria
Salvatore Viale nasce in Bastia u 6 di settembre di u 1787 è more u 23 di nuvembre di u 1861. Hè u figliolu di Maria Nicolaia Prelà è di Paulu Agustinu Viale. À l'età di setti à dodici anni, hè educatu in e Ville di Petrabugnu, induve ellu ampara u latinu.
En 1803 marchou a Roma para continuar os seus estudos, de dereito, grego clásico e literatura.
Versu a fine di u 1803, cuntinueghja i so studii in Roma.
Volveu a Córsega en 1808.
Studieghja u dirittu, a lingua greca classica è a litteratura.
En 1809 logrou o seu diploma de avogado en Pisa.
U so babbu more in u 1805. In u 1808 si ne rientra in Corsica per sustene a so famiglia. In u 1809, riceve u so diploma d'avucatu in Pisa.
En 1812 comezou a escribir en italiano seu poema A Dionomachia, que remata ao ano seguinte.
In u 1812, cumencia à scrive u so puema A Dionomachia, ch'ellu finisce in u 1813. Participeghja dinù à a vita pulitica. L'11 d'aprile di u 1814, hè elettu da l'assemblea dopu à a rivolta pupulare, cum'è membru è sicritariu di u Cumitatu Superiore creatu in Bastia.
En 1814 formou parte da asemblea que se formou logo da revolta popular, como membro e secretario do Comité Superior creado en Bastia.
In u 1815, ritorna à Roma. Participeghja quallà à a vita litteraria, fendu parte di l'accademia Tiberina.
En 1815 volve a Roma e fai parte da academia Tiberina.
Lisandru Colonna d'Istria, u procuratore generale di Bastia, u face numinà in 1816 à a Corte prevotale di Bastia.
En 1816 volve a Bastia como membro do Tribunal Xudicial da cidade.
Vultendu in Bastia, Viale face publicà a Dionommachia in Livornu in u 1817.
E ao ano seguinte publica en Livornu A Dinonomachia.
Dopu esse elettu cum'è ghjudice d'istanza à u tribunale di Bastia in u 1823, face stampà a Dionommachia in Parigi. Tandu, participeghja dinù à a Sucietà centrale di struzzione publica di Corsica, in Bastia.
Elixido xuíz de instancia nun tribunal de Bastia.
Bibliografia
Obra
Prima strufetta di u Sirinatu di Scappinu
Primeira estrofa do Sirinatu di Scappinu
Bibliugrafia
obra
Marcu Biancarelli, di Portivechju, hè natu in 1968, hè unu scrivanu in lingua corsa.
Marcu Biancarelli, nado en Portivechju en 1968, é un escritor en lingua corsa. Traxectoria
A so prima racolta di puisii, in Viaghju Vivaldia, hè stata publicata in u 1999.
A súa primeira colección de poesía, Viaghju in Vivaldia, publicouse en 1999.
À tempu cù u so travaddu narrativu, hà dinò travaddatu com'è dramaturgu, pueta è scrivanu di canzoni.
Autor tamén de narrativa, teatro e letras de cancións.
Molti di i so publicazioni sò stati tradutti in francesu.
Moitas das súas publicacións traducíronse ao francés.
In u 2001 è in u 2002 hè statu primiatu incù u premiu litterariu Premiu Finzione di Ouessant di a Litteratura Isulana.
En 2001 e mais en 2002 recibiu o Premiu Finzione di Ouessant di a Litteratura Isulana.
In u 2007 hà scrittu a so terza racolta di raconti, Stremu Miridianu, chì hà ricivutu u premiu "Scelta di i littori di Corsica".
En 2007 apareceu a súa terceira selección de contos, Stremu Miridianu, que se fixo co premio "Scelta di i littori di Corsica".
Viaghju in Vivaldia - Puisii, Le Signet, 1999 Prighjuneri - Nuvelli, Albiana, 2000 (traduttu in francesu da Ghjilormu Ferrari) San Ghjuvanni in Patmos - Nuvelli, Albiana, 2001 (traduttu in francesu da Ghjilormu Ferrari, Didier Rey è l'autori) Parichji dimonia - Puisii, Albiana, 2002 51 Pegasi astru virtuali - Rumanzu, Albiana, 2003 (traduttu in francesu da Ghjilormu Ferrari) Stremu miridianu - Nuvelli, Albiana, 2007 (traduttu in francesu da Ghjilormu Ferrari, Paulu Desanti, Bernardu Biancarelli è l'autori) Murtoriu - Rumanzu, Albiana, 2009 Vae Victis - Assaghju, Materia Scritta, 2010 Cusmugrafia - Croniche litterarie, Colonna Edizione, 2011 Cuntruversa di Valdu Nieddu - Teatru, Materia Scritta, 2012 Dopu à i muntaneri (nuvella), 2012
Viaghju in Vivaldia - Poesía, Le Signet, 1999 Prighjuneri - Relatos, Albiana, 2000 (ed. bilingüe, traducido ao francés por Ghjilormu Ferrari) San Ghjuvanni in Patmos - Nuvelli, Albiana, 2001 (ed. bilingüe, traducido ao francés por Ghjilormu Ferrari, Didier Rey mais o autor) Parichji dimonia - Poesía, Albiana, 2002 51 Pegasi astru virtuali - Novela, Albiana, 2003 Stremu miridianu - Relatos, Albiana, 2007 Murtoriu - Novela, Albiana, 2009 Vae Victis - Ensaio, Materia Scritta, 2010 Cusmugrafia - Crónica literaria, Colonna Edizione, 2011 Cuntruversa di Valdu Nieddu - Teatro, Materia Scritta, 2012