رضاءالدین فخرالدین آدی ایله مشهور اولان فخرالدین اوغلو رضاءالدین، (1859-1936 میلادی)، دين خاديمي، گؤرکملي تاتار و باشقير يازيچي-معاريفچيسي، عاليم-شرقشوناس، مفتی و قاضی.
رضاءالدین فخرالدین مشهور به نام فخرالدین اوغلو رضاءالدین، (1859-1936 میلادی)، خادم دین، نویسنده تاتار و باشقير ، دانشمند شرق شناس، مفتی و قاضی.
تورک دیلینده اثرلری
آثار او به زبان ترکی
تاتار کیتابی، قازان: تاتارستان کیتاپ نشریاتی، 2013، ص139.
کتاب تاتار، قازان: تاتارستان کیتاپ نشریاتی، 2013، ص139.
موسی جارالله بیگی‌یف، (1875-1949 میلادی) تاتار یازیچی، قزئته‌چی و دين بيلگيني. 1875 ایلینده تاتاريستانين باش‌شهری قازاندا آنادان اولموش. موسی جارالله، بخارا، مصر، حجاز، هندستان، شام مدرسه‌لرینده و داها سونرا روسيادا حقوق ساحه‌سینده اوخوموشدور. 1917 دئوریمیندن سونراسي، يازميش اولدوغو "ايسلاميت اليفباسي" آدلي اثري ندنیله روسيادا توتوقلانمیش و بو اؤلکه‌دن قاچمیشدیر. چين، افغانستان، هينديستان، فنلاندييا، آلمانيا، تورکيه، ايران، عراق، ژاپونيا، مصرده ياشاميش دين بيلگيني، 1949دا قاهیره ده اؤلموشدور.
موسی جارالله بیگی‌یف، (1875-1949 میلادی) نویسنده تاتار، نویسنده مجله و مترجم. وی در سال 1875 در شهر قازاندا به دنیا آمد. موسی جارالله در مدارس بخارا، مصر، حجاز، هندوستان، شام و بعد ها در کشور روسیه به رشته حقوق روی آورد . در سال 1917 اثر "ايسلاميت اليفباسي" را نوشت و در روسیه دستگیر و سپس از آن کشور گریخت.او در کشور های چين، افغانستان، هندوستان، فنلاند، آلمان، ترکیه، ايران، عراق، ژاپن، مصر زندگی کرده بود، و در سال 1949 در قاهره از دنیا رفت.
تورک دیلینده اثرلری
آثار به زبان ترکی
تورک دیلینه ترجمه‌لريندن
ترجمه ها به زبان ترکی
قرآن کريم ترجمه‌سي ديوان حافظ شيرازي ترجمه‌سي اللزوميّات ترجمه‌سي = ترجمه لزوم ما لايلزم = ترجمه ديوان ابوالعلاء المعرّي
ترجمه قرآن کريم ترجمه ديوان حافظ شيرازی ترجمه ديوان ابوالعلاء المعرّي
ائشیک باغلانتی‌لار
پیوند به بیرون
میر سعید حیدرعلی اوغلو سولطان قالی‌یئو (یا علی‌یئو) (تاتار تۆرکجه‌سی: Мирсәет Хәйдәргали улы Солтангалиев, Mirsäyet Xäydärğäli ulı Soltanğäliev) تاتار جدیدچی، بولشئویک و ۱۹۲۰-جی ایلدن روسیه‌نین کومونیست حیزبینین آدلین اۆیه‌لریندن ایدی. میر سعید روسیه موسلمانلار بیرلیگی‌نین چالیشانلاریندان ایدی.[1] ۱۹۲۳-جی ایلده ایسلامچی‌لیق و تۆرکچولوک آدینا کوْمونیست حیزبیندن قیراغا قوْیۇلوب، ۱۹۴۰-جی ایلده آنتی‌شوروی دۆشونجه‌لری اۆچون اعدام اوْلدی.
میر سعید حیدرعلی اوغلو سولطان قالی‌یئو (یا علی‌یئو) (تاتار تۆرکجه‌سی: Мирсәет Хәйдәргали улы Солтангалиев, Mirsäyet Xäydärğäli ulı Soltanğäliev) متجدد تاتار، بلشویک و از سال ۱۹۲۰ عضو حزب کمونیست اتحاد شوروی شد. میر سعید یکی از تلاشگران اتحاد مسلمانان روسیه بود.[1] در سال ۱۹۲۳ به اتهام مسلمان گرایی و ترک بودن از حزب کمونیست اتحاد شوروی کنار گذاشته شد، و در سال ۱۹۴۰ به اتهام اقدام علیه شوروی اعدام شد.
قایناقلار
منابع
آشیق عزیز مراد خانی ۱۳۰۱- جی ایلده اورمیه بؤلگه‌سی‌نین اورتا بؤلومونون دول قصبه‌سینده یئرلشن ثمرتو کندینده آنادان اوْلدو. آشیق عزیز مراد خانی ۱۳۵۱-جی ایلده اؤلدو.[1]
عاشیق عزیز مراد خانی ۱۳۰۱- در اورمیه و دهستان دول و روستا ثمرتو متولد شد. عاشیق عزیز مراد خانی در سال ۱۳۵۱ از دنیا رفت.[1]
یاشاییشی
زندگی
اوْنون اۇستادی آشیق فرهاد شاگیردی ده آشیق عباسعلی‌یدی. اوْ توْی مراسیم٬لریندن آرتیق اورمیه رادیوسوندا مختلف برنامه‌لرده اجراسی اوْلموش‌دور. اوْ آسم مرضیلیگی ندنی ایله 1351/10/07 ده اؤلوب، دوْغوم یئرینده قۇیلاندی.[2]
استاد او عاشیق فرهاد و از شاگردان او عاشیق عباسعلی یدی بوده است. او در مراسم‌های عروسی آواز می‌خوانده است و بعدها در رادیو ارومیه برنامه‌های مختلفی اجرا کرده است، او در تاریخ ۱۳۵۱/۱۰/۷ از دنیا رفته و در زادگاهش به خاک سپرده‌شده است.[2]
محمد صادق نائبی ، آذربایجان یازیچیسی، شاعیر، ژورنالیست، دیلچی دیر.
محمد صادق نائبی ، نویسنده، شاعر و روزنامه نگار اهل آذربایجان شرقی است.
محمدصادق نائبی
محمد صادق نائبی
محمدصادق نائبی ۱۳۵۲ نین خردادینین ۳۰ وندا میانا شهرینده آنادان دوغولدو. ۱۳۷۰ ده دیپلمون ریاضی ده ، ۱۳۷۶ دا لیسانسین مکانیک رشته سینده و ۱۳۷۸ده یوکسک لیسانسین مکانیک رشته سینده آلمیش دیر.
محمد صادق نائبی در 30 خرداد 1352 در میانه متولد شد. سال 1370 دیپلم ریاضی، سال 1376 کارشناسی رشته مکانیک و در سال 1378 کارشناسی ارشد رشته مکانیک را دریافت کرد.
[2] نائبی ۱۳۸۴ دن ایندیه قدر میانا شهرینین سایبری خبرلرینین کؤکون قویوب و صدای میانه آدیندا سایتی ۶۰ میندن آرتیق خبر و یوزلرجه یازیچیسی و مینلرجه باخیشی وار دیر.[3]
[2] نائبی سال 1384 سایت صدای میانه را راه اندازی کرد و بیش از 60 هزار خبر در این سایت تولید کرده است.[3]
DJ SANI (Persian دیجی سانی; july 01 august 2000 in Ahwaz, Iran)[1] is an Iranian pop singer, songwriter, Dj and arranger. He made several hit songs in young age . He contributes as one of the leading Iranian pop music composers[2][3]
DJ SANI سارا سیلاوی (فارسی دیجی سانی ؛ 01 ژوئیه 01 آگوست 2000 در اهواز ، ایران) خواننده ، ترانه سرا ، دی جی و تنظیم کننده موسیقی پاپ ایرانی است. او در جوانی چندین ترانه هیت را ساخت. او به عنوان یکی از دیجی های مشهور ایران شناخته میشود
References
منابع
External links
لینک های وابسته
Albums
آلبوم
Studio albums
استودیو البوم
حسن راشدی ـ آذربایجانلی یازار، آیدین و میلی فعال
حسن راشدی ـ روشنفکر، فعال ملی و نویسنده آذربایجانی
یاشامی
زندگی
آذربایجانلی آیدین و یازار، حسن راشدی 1333 جی گونش ایلینده (1954 میلادی ) آذربایجانین بۇ گونکو اردبیل اوستانینین ،گئرمی (موغان) شهرینین موران بولومونده یئرلشن ظاهرا / زاهرا/ زهراکندینده، دونیایا گؤز آچیب.
حسن راشدی روشنفکر، فعال ملی و نویسنده آذربایجانی در سال 1333 هجری شمسی ( 1954 میلادی) در روستای « زهرا» از توابع شهرستان « گِرمی» مغان از استان «اردبیل» آذربایجان به دنیا آمد.
ایلک تحصیلاتی‌نی و آلتینجی صینیفه قدر اؤز دونیایا گؤز آچدیغی کندینده و " بیرونی زهرا " آدیندا اوخولدا،اورتا تحصیلینی دوققوزا کیمی ده گئرمی‌ده و " خواجه نصیر " آدیندا مکتب ده اوخودو و
تا کلاس ششم ابتدایی در روستای محل تولد خویش و کلاسهای 7،8 و 9 را در بخش گِرمی آن زمان در دبیرستان خواجه نصیر تحصیل کرد
1348 گونش ایلینده 15 یاشی وارکن تهرانا کؤچدو. دبیرستانین اوچ ایلینی تهراندا اوخودو و یوکسک تحصیلاتی‌نی الکترونیک ریشته‌سینده تهران و آمئریکادا بیتیردی. و ائله اؤز ریشته‌سینده ایشه باشلادی.
در سال 1348 و در 15 سالگی به تهران رفت و سه سال آخر دبیرستان را در تهران به پایان رساند و تحصیلات عالی را در رشته الکترونیک در تهران و آمریکا به پایان رساند و در رشته یاد شده به کار مشغول شد.
موهندیس حسن راشدی 1356 ایل‌لریندن تورکجه کیتاب‌لارین یاییلماسی آزاد اوْلدوقدان سوْنرا آنا دیلی و اؤز هویتی حاقدا آرتیق اوخوماغا و دوشونمه‌یه باشلادی. 1357 اینقیلابیندان سوْنرا « وارلیق» ، « یولداش » کیمی تۆرکجه درگی‌لری اوخویاراق، تهرانین دمشق خیاوانیندا قورولان آذربایجان انجومنی / انجمن آذربایجان دا سورک‌لی ایشتراک ائتدی. بۇ انجومنده موهندیس راشدی آذربایجانلی شاعیرلر، یازارلار، ادیب‌لر و سیاست آدام‌لاری ایله تانیشدی. بۇ شخصیت‌لردن بیری ده آذربایجانین آدلیم یازاری گنجعلی صباحی ایدی کی جناب راشدی اونونلا گؤروشرکن اونون تجروبه‌لریندن فایدالاناراق تۆرکجه یازیب اوخوماق فونون‌لاری‌نی اؤیرندی.
مهندس حسن راشدی پس از آزاد شدن چاپ کتابهای ترکی در سال 1356 مطالعه به زبان ترکی مادری و تحقیق در مورد زبان ترکی و هویت ترکان را در برنامه مطالعاتی خود قرار داد و پس از انقلاب اسلامی سال 1357 با مطالعه مجله ترکی - فارسی « وارلیق»، «یولداش » و دیگر نشریات ترکی در « انجمن آذربایجان» که در خیابان دمشق تشکیل می شد شرکت کرده و با نویسندگان، شعرا، ادبا و سیاسیون آنروز آذربایجان آشنا گردید و از نویسنده مشهور آذربایجان گنجعلی صباحی که به ترکی می نوشت فنون نویسندگی را یاد گرفت
اکبر نعیمی — آذربایجانین میلّی مدنی فعال‌لاریندان دیر. او ۱۳۶۲–جی هیجری گۆنشلی ایلده خوی شهرینده آنادان اولوب.
اکبر نعیمی —فعال مدنی آذربایجانی. او در سال ۱۳۶۲ هجری شمسی در شهرستان خوی واقع در آذربایجان غربی به دنیا آمده است.
https://www.radiofarda.com/a/31435246.html https://ipa.united4iran.org/fa/prisoner/5758/ https://iranwire.com/fa/news/tehran/51005 https://www.aa.com.tr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%DA%A9%D9%85-9-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%88-8-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D8%AD%D8%A8%D8%B3-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D8%B1%D9%8F%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-/2311576 https://www.youtube.com/watch?v=nsJafdsd7wk https://www.radiozamaneh.com/678749/ https://humanrightsinir.org/akbarnaiemi/ https://khabar.us/news/200515/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%DA%A9%D9%85-%DB%B1%DB%B0-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D8%A8%D8%B3-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D8%B9%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 https://bciran.org/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D8%B9%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%82%D9%84-%D8%B4/ https://fa.al-ain.com/article/security-forces-arrest-akbar-naimi-in-tehran https://radiftarin.com/link_page.php?id=145356 https://gunaz.tv/index.php/fa/new/SH.%D8%AEA1-44-=-1635315587%5B%5D
https://www.radiofarda.com/a/31435246.html https://ipa.united4iran.org/fa/prisoner/5758/ https://iranwire.com/fa/news/tehran/51005 https://www.aa.com.tr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%DA%A9%D9%85-9-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%88-8-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D8%AD%D8%A8%D8%B3-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DB%8C%DA%A9-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D8%B1%D9%8F%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-/2311576 https://www.youtube.com/watch?v=nsJafdsd7wk https://www.radiozamaneh.com/678749/ https://humanrightsinir.org/akbarnaiemi/ https://khabar.us/news/200515/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%DA%A9%D9%85-%DB%B1%DB%B0-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D8%A8%D8%B3-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D8%B9%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AA%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%B8%D8%B1-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 https://bciran.org/%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D9%86%D8%B9%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%86%D8%AA%D9%82%D9%84-%D8%B4/ https://fa.al-ain.com/article/security-forces-arrest-akbar-naimi-in-tehran https://radiftarin.com/link_page.php?id=145356
حیاتی
زندگی
اکبر نعیمی ۱۳۶۲–جی هیجری گۆنشلی ایلده (07/06/1362) خوی شهرینده دوغولموشدور. ایلک اوخول دؤنَمینی خویون حافیظ مدرسه‌سینده، اورتا اوخول دؤنَمینی صدر مدرسه‌سینده، سون اوخول دؤنَمینی ایسه خویویدا اوخویوب بیتیردی. عسگرلیک دؤنَمینده 4 آی اؤزل ائییتیم آلاندان سونرا، عجب‌شئر پادگانیندا مَشقچی(مربی آموزشی) اولور. اکبرین ایلگی‌لندیگی گئنل قونولار، موسیقی، ایدمان، فیلم، ژورنالیست‌لیک، کیتاب و ... دیر. 1389-جو ایلده خویون آزاد ایسلامی یونیوئرسیته‌سینده تاسیسات موهندیسلیینین دیپلوماسینی آلیر. ائله همان ایلدن خویون گاز چَکمه ایداره‌سینده ناظیر اولاراق ایشه باشلاییر. میللی فعال ابراهیم جعفرزاده‌نین اؤلوموندن سونرا، خویون گاز ایداره‌سینین ناظیرلیییندن، اوشنویه ایله خانادا گاز چَکمه ناظیری تعیین اولونور. 1391-جی ایلده قزوین ایالَتینین گاز ایداره‌سینده، گاز چَکمه پروژه‌لرینه باش ناظیر سئچیلیر، آنجاق همان ایل هما اوچاق یوللارینین سیناویندان کئچدیکدن سونرا، تئهراندا ایشله‌مه‌یه قرار وئریر.
اکبر نعیمی در سال ۱۳۶۲ هجری شمسی(07/06/1362) در شهرستان خوی متولد شده است. اکبر دوران ابتدایی را در مدرسه حافظ، و دوران راهنمایی را در مدرسه صدر و تحصیلات خود تا پایان دبیرستان را در شهرستان خوی گذرانده است. سپس برای گذراندن دوران خدمت سربازی اجباری، به پادگان شهرستان عجب شیر فرستاده شده و به عنوان مربی آموزشی مشغول به خدمت سربازی می شود. اکبر فعالیت مدنی خود را در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، موسیقی، ورزش، فیلم، روزنامه نگاری و کتاب و سایر موضوعات عمومی جامعه ادامه می دهد. اکبر در سال 1389 مدرک خود را در رشته مهندسی تاسیسات از دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوی دریافت می کند. سپس در همان سال، در اداره گاز شهرستان خوی به عنوان مهندس ناظر مشغول به کار می شود. بعد از مرگ ابراهیم جعفرزاده، فعال مدنی آذربایجانی، از اداره گاز شهرستان خوی به اداره گاز شهرستان اشنویه انتقال داده می شود. در سال 1391 به عنوان ناظر پروژه های گازرسانی در اداره گاز قزوین فعالیت می کند. اکبر در سال 1391 با گذراندن امتحانات مهندسی شرکت هواپیمایی ایران ایر (هما) به عنوان تکنسین مکانیک هواپیما به استخدام این شرکت در می آید. نهایتا اکبر نعیمی در دوم بهمن ماه سال 1398 توسط نیروهای اطلاعات جمهوری اسلامی در محل کار خود دستگیر و تمامی اموال شخصی، رایانه، تلفن همراه و کتاب های وی ضبط می شود و به بند 209 زندان اوین منتقل می شود.
آس هر دوردبیر خال ورق اولور.پاسور یئنی بیر اویوندو
آس به هر کدام از چهار ورق تک خال در ورق بازی گفته میشود. كماندار ماهر
ایمتیاز
امتیاز
ایکی نفر پاسور اوینویاندا هر آس اله گتیرماق اوچون چالیشار هر آس بیر ایمتیاز اولور.
در بازی دو نفری پاسور بدست آوردن هر آس یک امتیاز دارد که واحد شمارش این امتیاز (بازی) می‌باشد.
ورقلر
نمونه ورق‌ها
آس پیک (توس قِرِه) آس گشنیز (توس پشه) آس دل (توس نار) آس خشت (توسِ خشت)
آس پیک (توسِ قِرِه) آس گشنیز (توسِ پشه) آس دل (توسِ نار) آس خشت (توسِ خشت)
سوخو-37 (روسجا: Су-۳۷ و ناتو: Flanker-F) سوخو -27 اوچاقین یئنی اولموشو سوخو 35 اوزوندن دوزلینمیش بیر ساواش اوچاقی اونون آیونیک و آتیش ایشلری یاخچیلاشیب.اونون هاوا چیخیش یئرلری موتوردان گئنیشلنیب و اوچاق بؤیوک گوروشور
سوخو-۳۷ (به روسی: Су-۳۷ و نام‌گذاری در ناتو: Flanker-F) مدل آزمایشی یک‌سرنشینه از جنگنده چندمنظوره سوخو است که قابلیت مانور بالایی دارد. گونه گسترش‌یافته از سوخو-۲۷ (فلانکر) و تغییریافته نسل اول سوخو-۳۵ (با نام پیشین تی۱۰ام) است. این مدل دارای اویونیک و سیستم کنترل آتش بهتری است و شکل آن به خاطر اضافه شدن دهانه‌های فشاری خروجی موتور برجسته شده‌است.
1996 نجی ایلده ژوکوکسی ده بیرینجی اوچماسی اولدو و 1998ده ایکنجی اوچاقی گوروشدو بو اوچاق ائلیه بیلر 360 درجه بالانس گئدسین.بو اوچاق چوخ سایلی دوزلنمیر و تکجه بیر یئنی تکنولوژی اوچون یارادیلیب.بو اوچاق یئنی تکنولوژیلری سوخو 35 و سوخو 27 و سوخو 30 اوچون یاراتدی. بو اوچاقدا هاوا چیخیش باسینج آچیلیشلاری اولور و بو هاوا باسینجی موتوردا بو اوچاقی چوخ گئدیملی و مانور ائدن بیلدیریب.
در حین آزمایش پرواز آن، کنترل‌های فعال در هنگام مانورهای تن‌به‌تن هوایی قابل دسترسی نیستند. همچنین آزمایش‌ها نشان داده‌اند که دهانه‌های فشاری خروجی موتور باعث مانور تن‌به‌تن هوایی بهتر آن می‌شوند. اولین سوخو-۳۷ از تبدیل یازدهمین سوخو-۳۵ بوجود آمد که پرواز اولیه‌اش را در آوریل ۱۹۹۶ در ژوکوسکی انجام داد. نمونه دیگری از آن در ۱۹۹۸ ساخته شد. این هواپیما کارآیی خود را در نمایش‌های هوایی بسیاری که اجرا کرده نشان داده و موفق به انجام مانورهایی شده‌است که پیشتر از این غیرممکن به نظر می‌رسیدند (از جمله پشتک ۳۶۰ درجه‌ای که با نام‌های کولبیت یا چاکرای فرولوف شناخته میشود). با وجود مزیت‌های تاکتیکی بسیار زیاد، این گونه به تولید انبوه نرسید و تنها به عنوان ارایه‌کننده تکنولوژی‌های جدید برای نسخه‌های جدید خانواده هواپیماهای سوخو-۲۷ مانند سوخو-۳۰ و سوخو-۳۵بی‌ام باقی‌ماند.
کولبیت (30 درجه بیتماق) سوخو37
سوخو-۳۷ در حال انجام مانور کولبیت.
میگ-۳۱ (روس دیلی: МиГ-31) (نام ناتو: فاکس‌هاوند Foxhound)،بیر اوچاق توتان ساواش اوچاقی .سس گئدیمیندن یوخاری گئدیمی اولور.میکویان فابریکاسی شوروی ده بو اوچاقی قوشدو.اونون ایشلرین میگ 25 اوزوندن گوتوروبلر.1975ده بیرینجی اوچناسی گوروشدوو 1982ده اوردو اوچون وئریلدی.شوروی داغیلینجاق بو اولکه ده هامیدان تکنولوژیک بیر اوچاق اولدو.
میگ-۳۱ (به روسی: МиГ-31) (نام ناتو: فاکس‌هاوند Foxhound)، یک هواپیمای رهگیر مافوق صوت است که توسط شرکت میکویان در شوروی به عنوان جایگزین جنگنده میگ-۲۵ فاکسبَت ساخته شد. دفتر طراحی میکویان این جنگنده را بر اساس میگ-۲۵ طراحی کرده‌است. میگ-۳۱ اولین پرواز خود را در سال ۱۹۷۵ انجام داد و از سال ۱۹۸۲ وارد خدمت فعال نظامی در ارتش شوروی شد و تا زمان فروپاشی شوروی، پیشرفته‌ترین هواپیمای رهگیر این کشور بود.
روس اولکه سینین ان اوچاق توتان ساواش اوچاقی اولور و اونون راداری زاسلون اس‌بی‌آی-۱۶ چوخ گوجلو و دئیرلی بیر ایشلردن اولور.دونیادن هامیدان گوجللو راداردی.اونون موتورو سولویف دی -30 اف16 گوجلو و گئدیملی موتور و اوزاق گئدماق اوچون یئنی اولوب.اونون بدنه سی و قاناتلاری میگ 25 دن یئنی اولوب و یاخچیدی.ایکی توربوفن دی-30 اف16 موتور 152 کیلو نیوتون گوج یارادیر.کئدیمی 1023 ماخ و اوجا گؤیده 2.83 ماخ اولور.اونون ایشلری 3 ماخ گئدیم اوچون یارادیلیب.بو سورعت اونون موتور و بدنه سین گوجه سالار اونا گوره تکجه خاص ایشلرده بو گئدیمه یئتیشر.1987ده 150 میگ 31 روسیه ده اولوردو.بو اوچاق تکجه اوچاق توتماق اوچون و هاوا و گؤی ساخلاماق اوچون دوزلیندی.اونون موشکلری اوچاق توتان آآ-9
میگ ۳۱ تواناترین هواپیمای رهگیر دفاع هوایی روس‌هاست که قابلیت درگیری همزمان با چندین هدف را دارد. رادار نیرومند زاسلون اس‌بی‌آی-۱۶ مهمترین عامل تاثیرگذاری میگ-۳۱ است که در زمان خود قوی‌ترین رادار جنگنده دنیا محسوب می‌شد. موتور جدید سولویف دی-۳۰اف۶ هم موجب شده بود تا برد عملیاتی و پارامترهای پروازی اصلی این هواپیما در مقایسه با میگ-۲۵ ارتقا پیدا کند. بدنه و بال‌های آن هم از میگ-۲۵ قوی‌تر بود و توانایی پرواز مافوق صوت در ارتفاع پایین را دارد. دو موتور توربوفن دی-۳۰اف۶ با نیروی گشتاور ۱۵۲ کیلونیوتن امکان رسیدن به سرعت ۱٬۲۳ ماخ در ارتفاع پایین و ۲٬۸۳ ماخ در ارتفاع بالا را به این هواپیما می‌دهند. از نظر قوای محرکه امکان گذر از سرعت ۳ ماخ هم برای این هواپیما وجود دارد اما فشار بیش از اندازه‌ای را به موتور و بدنه پروازی وارد می‌کند و به همین جهت در حالت عادی و غیراضطراری نباید هواپیما را به چنین سرعتی رساند. روس‌ها تا سال ۱۹۸۷ بیش از ۱۵۰ فروند میگ-۳۱ را در نقاط مختلف مرزی از آرخانگلسک در شمال غربی کشور گرفته تا خاور دور شوروی مستقر کرده بودند. این هواپیما صرفا برای دفاع هوایی از سرزمین اصلی شوروی طراحی شده بود و ماموریت دیگری نداشت. میگ-۳۱ موشک‌های هوابه‌هوای دوربرد آآ-۹ را حمل می‌کرد و با موشک ام-۹ توانایی درگیری همزمان با ۴ هدف متفاوت را داشت. نزدیکترین هواپیماهای غربی به میگ ۳۱ دو جنگنده اف-۱۴ و اف-۱۵ هستند. در سال ۱۹۹۲ مقامات چینی از توافق برای خرید ۲۴ فروند میگ ۳۱ خبر دادند که در کارخانه‌ای در شنیانگ مونتاژ خواهند شد. برخی گزارش‌ها از دریافت لیسانس تولید ۷۰۰ فروند حکایت داشت که ۲۰۰ فروند آن تا سال ۲۰۱۰ عملیاتی خواهند شد اما هیچیک از این‌ها تاکنون عملی نشده است.[1]
سوخو پک فا (روس دیلی: ПАК ФА) بئشینجی نسلدن اولان بیر ساواش اوچاقی سوخو فابریکاسی قوروب اونون آدی سوخو تی 50 اولور بیرینجی اوچاشی 2010 نجی ایلده 29 ژانویه ده اولدو.بو ایلده اونون قوشلماسی باشلاندی و 2016 نجی ایلده اوردو ایشلرینه گلجک.
سوخو پک فا (به روسی: ПАК ФА) یک هواپیمای جنگنده نسل پنجم است که توسط شرکت سوخو در روسیه طراحی و ساخته میشود. اولین نمونهٔ آزمایشی این هواپیما که سوخو ت-۵۰ نام دارد، نخستین پرواز خود را در ۲۹ ژانویه ۲۰۱۰ با موفقیت انجام داد. تولید این جنگنده در همین سال آغاز شده و قرار است از سال ۲۰۱۶ وارد فعالیت رسمی در ارتش روسیه شود.[1][2]
ایکینجی تست اوچاقی ت-50 ماکس اوچاق و اوازی گوروشونده 2011
دومین نمونه آزمایشی ت-۵۰ در نمایشگاه هوافضایی ماکس-۲۰۱۱
ت-50 (پک فا)
جنگنده سوخو ت-۵۰ از زوایای گوناگون
میگ (روس دیلی: МиГ) .روسیه ده اوچاق و اوزای ایشلرینده اولان فابریکا .اونون باش دفتری موسکو شهرینده دی.1393ده آرتیوم میکویان و میخائیل قورویچ بو فابریکانی قوردولار.بو فابریکا باشدا 155 نجی میکویان و گورویچ طراحلیق دفتری اولوردو/میگ میکویان و گورویچ آدیندان گوتورولوب.
میگ (به روسی: МиГ) یک شرکت هوانوردی، هوافضایی و دفاعی روسی است[2] و دفتر اصلی آن در شهر مسکو قرار دارد. شرکت میگ در سال ۱۹۳۹ توسط آرتیوم میکویان و میخائیل گورویچ بنیان نهاده شد و پیشتر به عنوان دفتر طراحی شماره ۱۵۵، دفتر طراحی میکویان و گورویچ، و دفتر طراحی میکویان نیز شناخته می‌شده است. نام میگ از ترکیب نام‌های خانوادگی میکویان و گورویچ ساخته شده است.
شوروی ایشلرینده دوغو بلوک دولتلرین اوچاق و دفاعی ایشلرین یولا سالیردی.ایندی بو فابریکانی بیرلشمیش اوجاق فابریکاسی آلیب .
هواپیماهای میگ بطور وسیعی در نیروهای دفاعی شوروی، کشورهای بلوک شرق سابق و متحدان آنها استفاده شده است. امروزه نیز هواپیماهای میگ بخش عمده‌ای از ساختار نیروهای دفاعی را در کشورهای گوناگون تشکیل می‌دهد.
میگ 35 ساواش اوچاقی
جنگنده سبک میگ-۳۵
میگ 31 اوچاق توتان
جنگنده رهگیر میگ-۳۱
گؤیده محافظ اوچاق میگ 29
جنگنده برتری هوایی میگ-۲۹ نیروی هوایی آلمان