Şerden (q.misir šrdn və ya šꜣrdꜣnꜣ, šꜣrdynꜣ; Şablon:Dil-uga və ya trtn(m); akkad še–er–ta–an–nu; həmçinin "Şardana" və ya "Şedanu") — Qədim Misir mənbələrində xatırlanan "dəniz xalqları"ndan biri.
Шардана (Shardana) e древен народ отъждествяван с днешните сардинци (жители на Сардиния).


Onların əslən Sardiniyadan olduğu güman edilir. Merneptah və III Ramzesin dövrünə (XIII–XII əsrlər) aid mənbələrində adları çəkilmişdir. Buna əlavə olaraq, bəzi şerdenlər II Ramzesin ordusunda muzdlu əsgərlər kimi xidmət etmişdir.[1]
Споменаван е в древноегипетските паметници по времето на управлението на Мернептах и Рамзес III (XIII–XII вв. пр.н.е.), като „народ, идващ от морето“, т.е. като част от т.нар. морски народи.

"Şerdeni və Sardiniya adları arasındakı oxşarlığa görə, alimlər tez-tez Şerdenilərin Aralıq dənizindəki bu adadan yarandığını güman edirlər.
„От сходството между наименованията Шердени и Сардиния учените често предполагат, че Шердените произлизат от този средиземноморски остров.

Digər tərəfdən, misirlilərin əlindən məğlub olduqdan sonra bu qrupun nəhayət Sardiniyada məskunlaşması da eyni dərəcədə mümkündür. . .
От друга страна е също толкова възможно тази група в крайна сметка да се е заселила на Сардиния след поражението ѝ от ръцете на египтяните...

Harris papirusunda mərhum III Ramzes şerdenilərin Misirə əsir gətirildiyini, fironun adına bağlı qalalarda məskunlaşdıqlarını və bütün vergilərlə (...) onlardan vergi tutduğunu bəyan edir (...), bu belə görünür. Şəhadət verir ki, Şerdenlər Kənanın yaxınlığında bir yerdə məskunlaşıblar.
В Папирус Харис починалият Рамзес III декларира, че Шердените са били доведени като пленници в Египет, и са били заселени в крепости, обвързани с името на фараона, и че той ги е обложил с всички данъци (...), това изглежда свидетелства, че Шердените са били заселени някъде недалеч от Ханаан.

Bu yer, ehtimal ki, Amenopsun Onomasticon Papirusu tərəfindən dəstəklənir - təxminən təxminən.
Това място може би се поддържа от Папируса Ономастикон на Аменоп – датиращ от ок.

1100 və s.
1100 г. пр.

Orada sahildə məskunlaşan dəniz xalqları arasında Şerdenlərin adı çəkilən Hr. Əgər belədirsə, o zaman Şerdenilər Sardiniya mənşəli olub və Kənanın sahillərində məskunlaşıblar.
Хр., в който се споменават Шердените сред морските народи, заселени на брега там. Ако случаят е такъв, тогава може би Шердените са с произход от Сардиния и са се заселили на крайбрежния Ханаан.

Şerdenilər də Wilbur papirusunda V Ramsesin dövründə Orta Misirdə yaşadıqları kimi qeyd olunur ki, bu da onlardan ən azı bəzilərinin Misirdə məskunlaşdığını göstərir. "
Шердените също са изброени в Папируса Уилбър като живеещи в Среден Египет по времето на Рамзес V, което навежда на мисълта, че поне част от тях са били заселени в Египет.“[1]

İstinadlar
Източници

Apelles (на ; {{DVTY}} şablonu boşdur ) — Qədim Yunanıstan rəssamı.
Апелес (на старогръцки: Ἀπελλῆς) (370 пр.н.е. – 306 пр.н.е.) – древногръцки художник.

O, böyük sənətkarlığı ilə tanınır.
Известен е с голямото си майсторство.

Apelles Makedoniyalı İsgəndərin dostu olduğundan onun üçün portretləri çəkirdi.
Рисувал е портрети на Александър Македонски, тъй като са били приятели. Родом е от Мала Азия, впоследствие се премества в Ефес.

O, Kiçik Asiyada anadan olmuşdur və daha sonra Efesə köçmüşdür.
Умира с признанието на съвременниците си като пръв художник на Елада.

Onun rəsmləri qorunub saxlanılmamışdır.
Картините му не са запазени.

Xarici keçidlər
Външни препратки

Лосев за Апелес (rus.) Плиний за Апелес (ing.)
((ru)) Лосев за Апелес ((en)) Плиний за Апелес

Auşra Auqustinaviçyute
Родена 4 април 1927 г. близо до Каунас, Литва Починала 19 август 2005 г. (78 г.) Литва Националност Литва Учила в Вилнюски университет Научна дейност Област Психология Работила в Вилнюски университет Известна с създаването на социониката

Auşra Auqustinaviçyute (lit. Aušra Augustinavičiūtė) — Litva alimi, iqtisadçısı, sosioloqu, psixoloqu. O, sosiologiyanın yaradıcılarından olmuşdur.
Аушра Аугустинавичуте (на литовски: Aušra Augustinavičiūtė) е видна литовска учена (икономистка, социоложка, психоложа), създателка на социониката.

Həyatı
Биография

Auşra Auqustinaviçyute 4 aprel 1927-ci ildə Litvanın Kaunas şəhəri yaxınlığında, kitab naşiri ailəsində anadan olmuşdur.
Родена е на 4 април 1927 година близо до Каунас, Литва, в семейството на книгоиздатели.

1956-cı ildə Vilnüs Universitetinin İqtisadiyyat fakültəsini maliyyə ixtisası üzrə bitirmişdir.
Завършва Икономическия факултет на Вилнюския университет със специалност „Финанси“ през 1956 г.

Məktəbi bitirdikdən sonra Litva SSR Maliyyə Nazirliyində işləmişdir.
След дипломирането си работи в Министерството на финансите на Литовската ССР.

Vilnüsdəki məktəblərdə siyasi iqtisaddan dərs demişdir.
Преподава политикономия в училища във Вилнюс.

1968-ci ildə Vilnüs Universitetinin Ailəşünaslıq fakültəsinin dekanı olmuşdur.
Тя е декан на Факултета за семейни изследвания на Вилнюския университет през 1968 г.

Auqustinaviçyute 19 avqust 2005-ci ildə, 78 yaşında vəfat etmişdir.
Умира на 19 август 2005 година на 78-годишна възраст.

Elmi fəaliyyəti
Изследвания

Auqustinaviçyute 1960-cı illərdə Sovet İttifaqında sosiologiyanı öyrənməyə başlayan ilk şəxslərdən biri idi.[1] O, həmçinin ailə münasibətləri problemlərini öyrənmiş, seksologiya ilə məşğul olmuşdur.[2][3]
През 1960-те години Аугустанавичуте е сред първите в Съветския съюз, които започват да изучават социология.[1] Изучава също проблемите на семейните отношения, занимава се със сексология.[2][3].

Brüs Boksleytner (ing. Bruce Boxleitner; {{DVTY}} şablonu boşdur ) — ABŞ televiziya və kino aktyoru.
Брус Бокслайтнър (на английски: Bruce Boxleitner) е американски телевизионен и филмов актьор.

12 may 1950-ci ildə İllinoys ştatının Elcin şəhərində anadan olmuşdur.
Роден е на 12 май 1950 г. в Елджин, Илинойс.

O, "Babil 5", "Qərb necə qalib gəldi" və "Qorxuluq və xanım Kinq" seriallarında əsas rolları ifa etmişdir.
Той изпълнява главни роли в телевизионните сериали Вавилон 5, Как беше спечелен Западът и Плашилото и госпожа Кинг.

Kenni Rocers ilə "Qumarbaz" trilogiyasında iştirak etmişdir.[1] İstinadlar ↑ Bruce Boxleitner's Official Website.
Участва в трилогията Комарджията заедно с Кени Роджърс.

Xarici keçidlər Vikianbarda Brüs Boksleytner ilə əlaqəli mediafayllar var. Официален уебсайт Brüs Boksleytner — IMDb səhifəsi
Филмовата кариера на Бокслайтнър включва продукции като Трон, Зоя и Легионът на мъртъвците[1].

O, "BioShock Infinite"də Buker Devitti, "Infamous: Second Son"da Delsin Rounu,[1][2] "The Last of Us"da Coeli, "Batman: Arkham Origins"də Cokeri və daha başqa personajları səsləndirmişdir. İstinadlar ↑ Alexa Ray Corriea. "«Infamous: Second Son» shows Troy Baker bringing Delsin to life using «emotion capture»" (ingilis).
Трой Едуард Бейкър (на английски: Troy Edward Baker) (роден на 1 април 1976 г.) е американски актьор, озвучаващ главните герои в редица видеоигри, номиниран е за пет награди на „БАФТА“.[2] Той озвучава Букър Де Уит в „BioShock Infinite“, Джоел в „The Last of Us“, Жокера в „Batman: Arkham Origins“, Джак Мичъл в „Call of Duty: Advanced Warfare“, Ван Клайс в „Генератор Рекс“, Джио-Форс в „Младежка лига“ и други.

Fyodor Çeskonov (tam adı: Fyodor Markeloviç Çeskonov, erz. Фёдор Маркелович Чесновковонь, rus. Фёдор Маркелович Чесноков; 7 may 1896(1896-05-07), Pılkovo[d], Saratov quberniyası[d] – 25 may 1938(1938-05-25), Saransk) — erzyan əsilli SSRİ yazıçısı, romançısı, dramaturqu, ədəbi tənqidçisi, Birinci Dünya müharibəsi və Rusiyada vətəndaş müharibəsi iştirakçısı.
Фьодор Ческонов (пълно име: Фьодор Маркелович Ческонов, 7 май 1896 г. - 25 май 1938) е ерзянски писател, романист, драматург, литературен критик, участник в Първата световна война и Гражданската война в Русия .

O, Mordoviya ədəbiyyatının qurucularından biri olmuşdur.
Той е един от основателите на мордовската литература.

Yaradıcılığı
Творчество

Çeskonov ilk əsərini 1922-ci ildə nəşr etmişdir. Onun «Sıre uçitel» (erz. «Сыре учитель», azərb.
Ческонов публикува първата си творба през 1922г.

«Qoca müəllim»‎) adlı hekayəsi SSRİ hakimiyyətinin ilk illərində yaşayan kənd müəlliminin düşüncələrindən bəhs edir. Tezliklə o, çoxlu hekayə kolleksiyaları və esselər nəşr etmişdir: «Veles yavovs» (erz. «Велесь явовсь», azərb.
Това е разказа му "Старият учител" - историята на селски учител в първите години на съветската власт.

«İlk atəşlər»‎, 1932), «Seçilmiş hekayələr» (rus. «Избранные рассказы») (1959), «Yeni çağın gurultusu» (rus. «Гул нового времени», 1974) və s.
Скоро публикува множество сборници с разкази и есета.

Onun əsərlərindəki qəhrəmanlar işçi təbəqənin nümayəndələri idi və əsərlərinin əsas mövzuları inqilab, vətəndaş müharibəsi, kollektivləşmə, təbəqələrarası mübarizə, kommunist hakimiyyətinin təsis edilməsi, dini qalıqlara qarşı mübarizə və mədəni inqilab idi.
Героите в неговите творби са представители на работническата класа, а основните теми на неговите произведения са революция, гражданска война, колективизация, междукласова борба, установяване на комунистическа власт, борба срещу религиозните реликви и културната революция.

Fyodor Çeskonov Mordoviya ədəbiyyatında dram janrının formalaşmasında böyük rol oynamışdır.
Фьодор Ческонов изиграва важна роля за формирането на драматичния жанр в мордовската литература - през 1924 г. публикува в "Центриздат" множество свои пиеси.

Onun dram janrındakı əsərlərində dövrün aktual və kəskin problemlər və konfliktlər üzə çıxarılırdı.
Пиесите му разкриват актуалните проблеми и конфликти.

Onun əsərləri əhəmiyyətli sosial problemlərin işıqlandırılması, konfliktlərin ciddiyyətliyi və dərin psixologizmi ilə xarakterizə edilirdi.
Творбите се характеризират с отразяване на важни социални проблеми, сериозността на конфликтите и дълбоката психология.

O, uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuş bir neçə əsərin də müəllifidir.
Автор е и на няколко детски книги.

Mənbə
Източници

Fyodor Markeloviç Çeskonov 7 may 1896-cı il tarixində Rusiya imperiyasının Saratov quberniyasının Petrovsk mahalının Pılkovo kəndində, bir kəndli ailəsində anadan olmuşdur.
Фьодор Маркелович Ческонов е роден на 7 май 1896 г. в село Пилково, област Петровск,, Руска империя.

O, həmin kəndin yerli məktəbindən məzun olmuşdur.
Завършва местно училище в селото.

Birinci Dünya müharibəsində Rusiya İmperator Ordusuna qoşularaq almanlara, Rusiyada vətəndaş müharibəsi zamanı isə Qızıl Orduya qoşularaq Çar qüvvələrinə qarşı vuruşmuşdur.
През Първата световна война се присъединява към имперската армия и се бори срещу германците, а по време на Руската гражданска война се присъединява към Червената армия и се бори срещу царските сили.

Müharibə sona çatdıqdan sonra Çeskonov özünü Mordoviya xalqına kommunizmi öyrətməyə və müasir Mordoviya mədəniyyətini qurmağa həsr etdi.
След войната, Ческонов се посвещава на преподаването на комунизма на мордовския народ и изграждането на съвременна мордовска култура.