Инал (и цӀэр зэрыщыту Инал Нэф Хъурыфэ-Лъей, КъэбэртэябзэкӀэ: Инал Нэху) — адыгэпщ, къэбэртай, беслъэней, кӀэмгуй, хьэтыкъуай пщыхэр къызытекӀыгъэр.
Инал (и цӀэр зэрыщыту Инал Нэху Хъурыфэ-Лъей) — адыгэпщ, къэбэрдей, беслъэней, кӀэмыргуей, хьэтыкъуей пщыхэр къызытекӀарщ.
Иналым щэ шъуз къычыгъэ, къуитху къыфалъфауэ.
Иналым щэ фыз къычат, къуитху къыхуалъхуауэ.
Япэрей шъузым Жанхъот къыфилъфагъэ, етӀуанэм Минболэтрэ Беслъэнрэ, ещанэм Унэрмэсрэ Къэрмыщэрэ.
Япэрей фызым Жанхъуэт къыхуилъхуа, етӀуанэм Минболэтрэ Беслъэнрэ, ещанэм Унэрмэсрэ Къэрмыщэрэ.
И къу хъуагъэр адыгэ хабзэмкӀэ уэркъхэм яштэри къану япӀахэ.
И къу хъуар адыгэ хабзэмкӀэ уэркъхэм яштэри къану япӀахэ.
Икъу хъуагъэм зы къыхэкӀыгъэп я адэм фэдэ шэнрэ ӀэнатӀэ зехьэнрэ зиӀэн къэралышхо зэфӀигъужъуагъэр Ӏыгъыфын пае.
Икъу хъуам зы къыхэкӀакъым я адэм хуэдэ шэнрэ ӀэнатӀэ зехьэнрэ зиӀэн къэралышхуэ зэфӀигъувар Ӏыгъыфын шъхьэкӀэ.
Я щыкӀагъэмрэ шэн пагэ яӀамрэ чылэм мыдэӀуэгъо халъхьыгъ.
Я щыкӀагъэмрэ шэн пагэ яӀамрэ джылэм мыдэӀуэгъуэ халъхьа.
Инал зпылъауэ хъуагъэр абымкӀэ хэкӀодагъ хъуагъ, езы шыхэми зэготыгъо ямыӀэу къэралыр зэхэкӀыгъ.
Инал зпылъауэ хъуар абымкӀэ хэкӀуэда хъуа, езы къуэшхэми зэгуэтыгъуэ ямыӀу къэралыр зэхэкӀа.
Лажьэ къызхэкӀыгъэ хъуныр зэкъошхэр зы анэм къызэримылъфарауэ къыкӀэкӀын, зэпэубыдыгъохэр абым къыхэкӀауэ.
Лажьэ къызхэкӀа хъуныр зэкъуэшхэр зы анэм къызэримылъхуарауэ къыкӀэкӀын, зэпэубыдыгъуэхэр абым къыхэкӀауэ.
Гузэжъогъо пчъыгъэхэм яуж абыхэм я зыр Джаджэ[1] лъэныкъом идежь къыдэнагъ, зыгорэхэр КӀэмгуэйм дэтӀысхьэхэ, къэнэжьагъэхэр Къэбэрдейм дэкӀыгъ.
Гузэвэгъуэ бжыгъэхэм яуж абыхэм я зыр Джаджэ[2] лъэныкъуэм идежь къыдэна, згуэрэхэр КӀэмгуэйм дэтӀысхьэхэ, къэнэжьахэр Къэбэрдейм дэкӀахэ.
Къэбэртай хэкум ипщышхо, Темырыкъуэ Идар икуэм иадэшхо.
Къэбэрдей хэкум и пщышхуэ, Темырыкъуэ Идар и куэм и адэшхуэ.
ЗыдыкӀэлъхьыгъэр
ЗдыкӀэлъхьар
Къаукъазым итхыдэ лэжьыгъэхэм бэ оауэ щупсысоъуэ Инал здыкӀалъхьагъэжьам яуж итхэ, ачупшӀэр зэрагъфаху.
Къаукъазым и тхыдэ лэжьыгъэхэм куэд шъауэ гупсысыгъуэ Инал здыкӀалъхьэжьам яуж итхэ, а упшӀэр зэрагъэзаху.
Хъыбар щыӀэхэмкӀэ къахэкӀыр кхъашъхьэр Апхъазым дежь щыӀэ, «Инал-Къубэфшхуичэ шӀыпӀэм идежь.
Хъыбар щыӀэхэмкӀэ къахэкӀыр и кхъашъхьэр Апхъазым дежь щыӀэ, «Инал-Къубэ» шхуиӀэ шӀыпӀэм идежь.
Къуаджэ Псхум идежь, бжъэпэ иӀэм псы Баулым шъхьэыщыту метрэ 1фэдизэуизу быдапӀэжъ Инал иӀэ.
Къуаджэ Псхум идежь, бжъэпэ иӀэм псы Баулым шъхьэщыту метрэ 100 хуэдизу быдапӀэжъ Инал иӀэ.
А быдапӀэм и гъунэгъъкхъэӀуашъхпчъ бжыгъэ иӀ я сурэткӀэ къэтарде кхъэӀуашъхьэ XIV-XV лъэхъэнэм щыщхэм яхьчу.
А быдапӀэм и гъунэгъу кхъэӀуашъхьэ бжыгъэ иӀэ я сурэткӀэ къэбэрдей кхъэӀуашъхьэ XIV-XV лъэхъэнэм щыщхэм яхьчу.
БыдапӀэм и ыьыбджри а лъэхъэнэм хухуабжэ.зэкӀэпсоми къагъэпсыр иджыри зэ а зэманым зэфехуэр Ина и лэжьыгъэ къыгъэшъатэм XIV лъэхъэнэм икӀэмрэ - XV лъэхъэнэм ипэмрэ.
БыдапӀэм и ныбджри а лъэхъэнэм хухуабжэ. А псоми къагъэпсыр иджыри зэ а зэманым зэртехуэр Инал и лэжьыгъэ къыгъэшъатэм XIV лъэхъэнэм икӀэмрэ - XV лъэхъэнэм ипэмрэ.
Км 3 къуаджэ Псхум пэщылъыу бгы Инал-Къубэ къом дэт, илъэгагъыр метрэ 1 200 мэхъур, а бым дежь хъыбархэм къызэраӀуатэмкӀэ Инал здыкӀэлъыр.
Км 3 къуаджэ Псхум пэщылъу бгы Инал-Къубэ къуэм дэт, и лъэгагъыр метрэ 1 200 мэхъур, а бым дежь хъыбархэм къызэраӀуатэмкӀэ Инал здыкӀэлъыр.
Чылэм я ныкъом къызэраӀофымкӀэ Инал бгышъхьэм иӀэ бгъонкӀагъым кӀэлъ, адрейхэм зэрджаӀэмкӀэ бгым и ипшъэ лъэныкъомкӀэ Ӏуашъхьэ иӀэ, къашъхьэм ехьчу, Ӏэрышъ-сурэт зэриӀэми гулъытэгъуэ иӀу.
Джылэм я ныкъуэм къызэраӀохумкӀэ Инал бгышъхьэм иӀэ бгъуэнкӀагъым кӀэлъ, адрейхэм зэрджаӀэмкӀэ бгым и ипшъэ лъэныкъуэмкӀэ Ӏуашъхьэ иӀэ, кхъашъхьэм ехьчу, Ӏэрышъ-сурэт зэриӀэми гулъытэгъуэ иӀу.
ЗэкӀэ къызэрхэкӀымкӀэ Инал цӀэрыӀошху зэрщытыгъэм пае хэшъыкӀыгъэ имыӀэу кӀалъхьэжьыгъэ, дунаем пӀэмыкӀ пщышхо тетахэми фэдэу а лъэхъэнэм.
Псом къызэрхэкӀымкӀэ Инал цӀэрыӀуэшху зэрщытам шъхьэкӀэ хэшъыкӀыгъэ имыӀу кӀалъхьэжьа, дунем пӀэмыкӀ пщышхуэ тетахэми хуэду а лъэхъэнэм.
Езы факт щыӀэр, апфэдэ бгы къэлъытэгъом зэркӀалъхьэр ыджыри зэ къэгъэлъагъо лъэпкъым пкӀэ фэшътэр.
Езы факт щыӀэр, апхуэдэ бгы къэлъытэгъуэм зэркӀалъхьэр иджыри зэ къэгъэлъагъуэ лъэпкъым пкӀэ хуашътэр.
Гулъытэгъо
Гулъытэгъуэ
Bеслъэнейхэр, Бэслъэнейхэр е Беснийхэр - къэбэртаем щыпсэурэ адыгэ лъэпкъ.
Bеслъэнейхэр, Бэслъэнейхэр е Беснийхэр - къэбэрдейм щыпсэурэ адыгэ лъэпкъщ.
Ыджи Тыркуемрэ Урысыемрэ щыпсэух.
Иджирей Тыркуемрэ Урысыемрэ щыпсэущ.
Закъоу Къонакъо унагъор ахэм япщы лъакӀор.
Закъуэу Къонакъо унагъуэр ахэм я пщы лъакӀощ.
Лабэшхом иджабгъу Ӏушъомрэ Урупрэ Таджэмшхомрэ яӀушъохэмрэ щыпсэугъэх.
Лабэшхуэм иджабгъу Ӏуфэмрэ Урупрэ Таджэмшхуэмрэ я Ӏуфэхэмрэ щыпсэуащ.
Ябзэр къокӀыпӀэ адыгабзэм илъэпкъыр ары.
Я бзэр къуэкӀыпӀэ адыгэбзэм и лъэпкъщ.
1830-1850-гъэхэм Беслъэней къуаджэхэм ячӀыпӀэхэр.
1830-1850-гъэхэм Беслъэней къуажэхэм ящӀыпӀэхэр.
ШыкӀэпщынэ (кӀахыбзэкӀэ шыкӀэпщын, пхъэпщын, беслъ-бз. шыкӀэпчынэ) — адыгэ бзэпс Ӏамэпсымэхэм ащыщ.
ШыкӀэпшынэ (кӀахыбзэкӀэ шыкӀэпщын, пхъэпщын, беслъ-бз. шыкӀэпчынэ) — адыгэ бзэпс Ӏэмэпсымэхэм ящыщ.
А цӀэм нэмыкӀэу етӀуанэ цӀэ зэрехьэрэр «пхъэпщынэ».
А цӀэм нэмыщӀу етӀуанэ цӀэ зэрехьэр «пхъэпшынэ».
ГъукӀэ бзэпс шыкӀэпщынэ
ГъущӀ бзэпс шыкӀэпшынэ
Джырый шыкӀэпщынэр виолончел-скрипкэ оркестр Ӏамэпсымэхэм ехьщышъоу щыт.
Иджырей шыкӀэпшынэр виолончел-скрипкэ оркестр Ӏэмэпсымэхэм ещхьыфу щытщ.
Ибзыпсэхэр гъукӀэкӀапсэм къыхэкӀыкӀагъ, ябжьыгъэри плӀы мэхъу.
И бзыпсхэр гъущӀкӀапсэм къыхэщӀыкӀащ, я бжыгъэри плӀы мэхъур.
ШыкӀэпщынэ щабзэри европэу щыт.
ШыкӀэпшынэ шабзэри еуропеу щытщ.
А шыкӀэпщынэм исурэт зэшӀогъуцоным зи лэжьыгъэ хэлъыр Шъаожъ Елмырзэ.
А шыкӀэпщынэм и сурэт зэфӀэгъувэным зи лэжьыгъэ хэлъыр Щауэжь Елмырзэщ.
Зэреоныр
Зэреуэр
ШыкӀэпщынэм и еокӀэныр тӀуоу зэхьщэщэкӀыр:
ШыкӀэпшынэм и еуэкӀэр тӀууэ зэщхьэщокӀыр:
КъокӀыпӀэ лъэныкъо еокӀэ (бзэпсхэр шыкӀэпщынэпшъэм текъозэн; къэбартай, абадзэ еокӀэ) КъохьэпӀэ лъэныкъо еокӀэ (теӀэбагъо, шыкӀэпщынапщэм нэмысэу бзэпсым текъозэныр; кӀахэ адыгэхэм яеокӀэ)
КъуэкӀыпӀэ лъэныкъуэ еуэкӀэ (бзэпсхэр шыкӀэпшынэпшъэм текъузэн; къэбэрдей, абазэ еуэкӀэ) КъуэхьэпӀэ лъэныкъуэ еуэкӀэ (теӀэбагъуэ, шыкӀэпшынапщэм нэмысу бзэпсым текъузэныр; кӀахэ адыгэхэм я еуэкӀэ)
Джырый зэманым икъэгъэфедэныгъор
Иджырей зэманым и къэгъэсэбэпыгъуэр
ШыкӀэпщынэр бэрэу къагъэфедэ Ӏамэпсымэхэм ащыщ къашъо ансамбылхэм «Кабардинка», «Налмэс», «Меркуриим».
ШыкӀэпшынэр куэду къагъэсэбэп Ӏэмэпсымэхэм ящыщ къафэ ансамбылхэм «Кабардинка», «Налмэс», «Меркуриим».
Ащ елъытау шыкӀэпщынэ еоным иегъэсэныр шIоу зэшӀогъуцоу щытэп, здагъасэ бэрэр Ипшъэ Кавказым и Къэралыгъо Арт Институтым Налшык къалэ дэтым.
Абым елъытауэ шыкӀэпшынэ еуэным и егъэсэныр фӀыуэ зэфӀэгъувауэ щыткъым, здагъасэ къуэдер Ипщэ Къаукъазым и Къэралыгъуэ Арт Институтым НалщӀэч къалэ дэтым.
Пэсэрэй шыкӀэпщынэм и зэшӀогъэуцожьын и егъэджэнымкӀэ лъэжьыгъэшхо хэзылъхьэр ГъукӀэ Зэмудин.
Пэсырей шыкӀэпшынэм и зэфӀэгъэувэжын и егъэджэнымкӀэ лъэжьыгъэшхуэ хэзылъхьэр ГъукӀэ Зэмудин.
Ащ и шӀагъэкӀэ Адыгэ къэралыгъо Университетым студентхэр щегъасэ, Адыгэ республикэм и ИскуствэхэмкӀэ кӀэлъыцӀыкӀу еджапӀэу Лъэцэрыкъо Ким ицӀэкӀэ щытыми цӀыкӀухэр щегъасэ.
Абы и фӀагъкӀэ Адыгэ къэралыгъуэ Университетым студентхэр щегъасэ, Адыгэ республикэм и ИскуствэхэмкӀэ щӀэлъцӀыкӀу еджапӀу Лъэцэрыкъуэ Керим и цӀэкӀэ щытыми цӀыкӀухэр щегъасэ.
Джырый шыкӀэпщынаохэр
Иджырей шыкӀэпшынауэхэр
Орэдым къыдеон, къашъо мэкъамэ къызырыхахырэ адыгэ Ӏамэпсымэ.
Уэрэдым къдеуэн, къафэ мэкъамэ къызырыхах адыгэ Ӏэмэпсымэ.
Шэрджэс Алий — Къ-Ш Къурашэ Ӏэрсен — Къ-Б Еуаз Зубер — Къ-Б Мэретыкъуо Аслъан — Адыгэ къ.
Шэрджэс Алий — Къ-Ш Къурашэ Ӏэрсен — Къ-Б Иуаз Зубер — Къ-Б Мэретыкъуэ Аслъэн — Адыгэ къ.
ГъукӀэ Зэмудин — иригъэджагъэхэр: НатӀэкъо Заирэ — Адыгэ къ.
ГъукӀэ Зэмудин — иригъэджахэр: НатӀэкъо Заирэ — Адыгэ къ.
КӀыкӀ Хьазрэт — Адыгэ къ.
КӀыкӀ Хьэзрэт — Адыгэ къ.
Нэгъой Заур — Адыгэ къ.
Нэгъуэй Заур — Адыгэ къ.
Тыркуао Эрхьан — Тыркуе Къ.
Тыркоо Эрхьан — Адыгэ къ.
ШыкӀэпщынэр адыгэ лъэпкъым чӀыпӀэшхо еубытыгъ, хьэкӀэщ хабзэм, гъэсэныгъэм пыкӀау.
ШыкӀэпшынэр адыгэ лъэпкъым щӀыпӀэшхуэ иубыдт, хьэщӀэщ хабзэм, гъэсэныгъэм пыщӀауэ.