# ojb/Ojibwa-NT.xml.gz
# quc/Kiche-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> ᒦᑕᔥ ᐅᐅᐌ ᐁᔑᐲᐃᑳᑌᓂᒃ ᐋᓃᑎ ᒋᓴᔅ X ᑳᐱᐅᒋ ᓂᑖᐎᑭᒡ , ᒦ ᐊᐌ ᑳᐅᑕᑳᓀᓯᒡ ᑌᐱᑎᕽ , ᑫᐐᓐ ᐁᑮᐅᑕᑳᓀᓯᓂᒡ ᐁᐸᕒᐊᐋᒥᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Are waˈ ri qui biˈ ri u mam ri Jesús ojer .
(trg)="b.MAT.1.1.2"> Ri Jesús Are rachalaxic ri ka mam David xukujeˈ ri ka mam Abraham ojer .

(src)="b.MAT.1.2.1"> ᐁᐸᕒᐊᐋᒻ ᑮᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐋᐃᓯᑰᓐ ᒦᓇᐙᔥ ᐊᐌ ᐋᐃᓯᒃ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒉᑲᐴᓐ , ᑲᔦ ᒉᑲᑉ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒎᑕᐗᓐ , ᐐᒋᑭᐌᔨᓂ ᑲᔦ ᙮
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Ri ka mam Abraham are u tat ri ka mam Isaac .
(trg)="b.MAT.1.2.2"> Ri ka mam Isaac are u tat ri ka mam Jacob .
(trg)="b.MAT.1.2.3"> Ri ka mam Jacob are u tat ri ka mam Judá xukujeˈ tak ri e rachalal ri areˈ .

(src)="b.MAT.1.3.1"> ᔑᑾ ᒎᑕ ᑮᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂᐌᓂᐗᐞ ᐲᕒᐃᓴᓐ , ᓰᕒᐋᐗᓐ ᙮ ᑌᒫᕒ ᑕᔥ ᑮᐃᔑᓂᑳᓱᐗᓐ ᐅᒫᒫᐙᓐ ᙮ ᑲᔦ ᐲᕒᐃᔅ ᑮᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐁᔅᕒᐊᓇᓐ ᑲᔦ ᐁᔅᕒᐊᓐ ᑮᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐅᕒᐋᒪᓐ ,
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Ri ka mam Judá are u tat ri ka mam Fares xukujeˈ ri ka mam Zara .
(trg)="b.MAT.1.3.2"> Ri qui nan cˈut are ri nan Tamar .
(trg)="b.MAT.1.3.3"> Ri ka mam Fares are u tat ri ka mam Esrom .
(trg)="b.MAT.1.3.4"> Ri ka mam Esrom are u tat ri ka mam Aram .

(src)="b.MAT.1.4.1"> ᑲᔦ ᐅᕒᐋᒻ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐊᒥᓇᑖᐸᓐ , ᑲᔦ ᐊᒥᓇᑖᑉ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᓈᔕᓇᓐ , ᒦᓇᐙᔥ ᓈᔕᓐ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᓵᓬᒪᓇᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Ri ka mam Aram are u tat ri ka mam Aminadab .
(trg)="b.MAT.1.4.2"> Ri ka mam Aminadab are u tat ri ka mam Naasón .
(trg)="b.MAT.1.4.3"> Ri ka mam Naasón are u tat ri ka mam Salmón .

(src)="b.MAT.1.5.1"> ᑲᔦ ᓵᓬᒪᓐ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐴᐙᓴᓐ ᙮ ᐅᕒᐁᐋᑉ ᑮᐃᔑᓂᑳᓱᐗᓐ ᐅᒫᒫᓐ ᙮ ᑲᔦ ᐴᐙᔅ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐆᐱᑕᓐ ᙮ ᐅᕒᐆᑦ ᑮᐃᔑᓂᑳᓱᐗᓐ ᐅᒫᒫᓐ ᙮ ᑲᔦ ᐆᐱᑦ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒉᓯᐗᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Ri ka mam Salmón are u tat ri ka mam Booz .
(trg)="b.MAT.1.5.2"> Ru nan ri ka mam Booz are ri nan Rahab .
(trg)="b.MAT.1.5.3"> Ri ka mam Booz are u tat ri ka mam Obed .
(trg)="b.MAT.1.5.4"> Ru nan ri ka mam Obed are ri nan Rut .
(trg)="b.MAT.1.5.5"> Ri ka mam Obed are u tat ri ka mam Isaí .

(src)="b.MAT.1.6.1"> ᒉᓯ ᑮᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᑌᐱᑕᓐ ᑳᑮ ᑭᒋᐅᑭᒫᐎᓂᒡ ᙮ ᑲᔦ ᑌᐱᑦ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᔂᓬᐊᒪᓇᓐ ᙮ ᔪᕒᐋᔭ ᐐᐗᓐ ᑮᐅᒫᒫ ᔂᓬᐊᒪᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Ri ka mam Isaí are u tat ri ka mam David ri nim takanel .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> Ri ka mam David ri nim takanel rucˈ ri chichuˈ ri xrixokilaj na ri tat Urías , e areˈ u nan u tat ri ka mam Salomón .

(src)="b.MAT.1.7.1"> ᑲᔦ ᔂᓬᐊᒪᓐ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐅᕒᐄᔭᐴᐗᒨᓐ , ᒦᓇᐙᔥ ᐅᕒᐄᔭᐴᐗᒻ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐊᐹᐃᒐᐗᓐ , ᑲᔦ ᐊᐹᐃᒐ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐁᓴᐗᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Ri ka mam Salomón are u tat ri ka mam Roboam .
(trg)="b.MAT.1.7.2"> Ri ka mam Roboam are u tat ri ka mam Abías .
(trg)="b.MAT.1.7.3"> Ri ka mam Abías are u tat ri ka mam Asa .

(src)="b.MAT.1.8.1"> ᑲᔦ ᐁᓴ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒉᐆᔕᐹᑕᓐ , ᑲᔦ ᒉᐆᔕᐹᑦ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒎᕒᐊᒨᓐ , ᑲᔦ ᒎᕒᐊᒻ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐊᓵᔭᐗᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Ri ka mam Asa are u tat ri ka mam Josafat .
(trg)="b.MAT.1.8.2"> Ri ka mam Josafat are u tat ri ka mam Joram .
(trg)="b.MAT.1.8.3"> Ri ka mam Joram are u tat ri ka mam Uzías .

(src)="b.MAT.1.9.1"> ᑲᔦ ᐊᓵᔭ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒎᑕᒨᓐ , ᑲᔦ ᒎᑕᒻ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐁᓯᑳᔭᐗᓐ ,
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Ri ka mam Uzías are u tat ri ka mam Jotam .
(trg)="b.MAT.1.9.2"> Ri ka mam Jotam are u tat ri ka mam Acaz .
(trg)="b.MAT.1.9.3"> Ri ka mam Acaz are u tat ri ka mam Ezequías .

(src)="b.MAT.1.10.1"> ᑲᔦ ᐁᓯᑳᔭ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒪᓈᓴᐗᓐ , ᑲᔦ ᒪᓈᓴ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐋᒪᓇᓐ , ᑲᔦ ᐋᒪᓐ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒍᓵᔭᐗᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Ri ka mam Ezequías are u tat ri ka mam Manasés .
(trg)="b.MAT.1.10.2"> Ri ka mam Manasés are u tat ri ka mam Amón .
(trg)="b.MAT.1.10.3"> Ri ka mam Amón are u tat ri ka mam Josías .

(src)="b.MAT.1.11.1"> ᑲᔦ ᒍᓵᔭ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒉᑲᓈᔭᐗᓐ , ᐐᒋᑭᐌᔭᐞ ᑲᔦ , ᐃᐃᐌ ᐊᐲ ᐃᔅᕒᐃᔭᓬᐃᓂᓂᐗᒃ ᑳᑮᐃᔑᐎᒋᑲᓂᐎᐙᑯᐸᓀᓐ ᐌᑎ ᐹᐱᓬᐊᓄᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Ri ka mam Josías are u tat ri ka mam Jeconías , xukujeˈ ri e rachalal .
(trg)="b.MAT.1.11.2"> Pa tak ri kˈij riˈ xecˈam bi ri winak aj Israel , xeopan cˈu pa ri tinimit Babilonia .

(src)="b.MAT.1.12.1"> ᐊᐲ ᑕᔥ ᑳᐃᔥᒀ ᐃᔑᐎᓂᑣ ᐃᐌᑎ ᐹᐱᓬᐊᓄᕽ , ᒉᑲᓈᔭ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᔑᔮᓬᑏᔭᓬᐊᓐ ᙮ ᒦᓇᐙᔥ ᔑᔮᓬᑏᔭᓬ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᓯᕒᐊᐸᐸᓬᐊᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Aretak ri winak aj Israel e cˈo chic pa ri tinimit Babilonia , ri ka mam Jeconías xcˈoji jun u cˈojol , Salatiel u biˈ .
(trg)="b.MAT.1.12.2"> Ri ka mam Salatiel are u tat ri ka mam Zorobabel .

(src)="b.MAT.1.13.1"> ᒦᓇᐙ ᑲᔦ ᓯᕒᐊᐸᐸᓬ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐊᐹᔪᑕᓐ , ᑲᔦ ᐊᐹᔪᑦ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐃᓬᐋᔭᑭᒪᓐ ᙮ ᑲᔦ ᐃᓬᐋᔭᑭᒻ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐁᓱᕒᐊᓐ ,
(trg)="b.MAT.1.13.1"> Ri ka mam Zorobabel are u tat ri ka mam Abiud .
(trg)="b.MAT.1.13.2"> Ri ka mam Abiud are u tat ri ka mam Eliaquim .
(trg)="b.MAT.1.13.3"> Ri ka mam Eliaquim are u tat ri ka mam Azor .

(src)="b.MAT.1.14.1"> ᑲᔦ ᐁᓱᕒ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᓭᑕᑾᓐ , ᑲᔦ ᓭᑕᒃ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐁᑭᒪᓐ , ᑲᔦ ᐁᑭᒻ ᑮᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐃᓬᐋᔪᑕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Ri ka mam Azor are u tat ri ka mam Sadoc .
(trg)="b.MAT.1.14.2"> Ri ka mam Sadoc are u tat ri ka mam Aquim .
(trg)="b.MAT.1.14.3"> Ri ka mam Aquim are u tat ri ka mam Eliud .

(src)="b.MAT.1.15.1"> ᑲᔦ ᐃᓬᐋᔪᑦ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᐁᓬᐃᐁᓴᕒᐆᓐ , ᑲᔦ ᐁᓬᐃᐁᓴᕒ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒫᑕᓅᓐ , ᑲᔦ ᒫᑕᓐ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒉᑲᐴᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Ri ka mam Eliud are u tat ri ka mam Eleazar .
(trg)="b.MAT.1.15.2"> Ri ka mam Eleazar are u tat ri ka mam Matán .
(trg)="b.MAT.1.15.3"> Ri ka mam Matán are u tat ri ka mam Jacob .

(src)="b.MAT.1.16.1"> ᒉᑲᑉ ᑲᔦ ᑮᐊᓂ ᐅᑯᓯᓯ ᐃᓂ ᒎᓴᐴᓐ ᙮ ᐊᐊ ᑕᔥ ᒎᓴᑉ , ᒣᕒᐃ ᑮᐃᔑᓂᑳᓱᐗᓐ ᐐᐗᓐ , ᒦᐗᓐ ᐃᑕᔥ ᐃᓂ ᒋᓴᔅ ᑳᑮᐅᒫᒫᒡ ᙮ ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᑳᑮᐃᓂᓐᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᑳᑮᐅᓀᓂᒥᑯᒡ ᒋᐱᒫᒋᐃᐌᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Ri ka mam Jacob are ru tat ri a José ri rachajil ri María .
(trg)="b.MAT.1.16.2"> We María riˈ are cˈu waˈ ru nan ri Jesús ri cäbix Cristo che .

(src)="b.MAT.1.17.1"> ᒦᑕᔥ ᑳᑮᐱ ᒥᑖᔑᓃᐎᐙᒡ 14 ᐁᑮᐱ ᐊᔮᓂᑫ ᓂᑖᐎᑭᐙᒡ ᐁᐃᓇᐌᑎᐙᒡ ᐁᑮᐱᐅᒋ ᒫᒋᐊᔮᐙᒡ ᐁᐸᕒᐊᐋᒥᕽ ᐲᓂᔥ ᑌᐱᑎᕽ , ᑲᔦ ᐁᑮᐱ ᒥᑖᔑᓃᐎᐙᒡ 14 ᒦ ᐅᒫ ᐅᒋ ᑌᐱᑎᕽ ᐲᓂᔥ ᑮᐱ ᐃᔑᐎᓂᑣ ᐌᑎ ᐹᐱᓬᐊᓄᕽ , ᒦᓇᐙ ᐁᑮᐊᓂ ᒥᑖᔑᓃᐎᐙᒡ 14 ᑳᑮᐃᔑ ᐱ ᓂᑖᐎᑭᐙᒡ ᐹᐱᓬᐊᓄᕽ ᐲᓂᔥ ᑮᐱ ᐅᒋᒋᓭᒃ ᑳᑮᐃᔑ ᓂᑖᐎᑭᒡ ᐊᐊ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᑳᑮᐅᓀᓂᒥᑯᒡ ᒋᐱᒫᒋᐃᐌᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.1.17.1"> Je riˈ chi cajlajuj juchˈob tataxelab cachiˈl ri qui cˈojol e ocˈowinak xchaptaj lok rucˈ ri ka mam Abraham cˈä rucˈ ri ka mam David .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> Cajlajuj chic xchaptaj lok rucˈ ri ka mam David cˈä aretak xecˈam bi ri winak aj Israel , xeopan pa ri tinimit Babilonia .
(trg)="b.MAT.1.17.3"> Te cˈu riˈ e cˈo chi cajlajuj chic cˈä xil na u wäch ri Cristo .

(src)="b.MAT.1.18.1"> ᒦᑕᔥ ᐅᐅ ᓇᑫ ᒋᓴᔅ ᑳᑮᐃᔑ ᓂᑖᐎᑭᒡ ᙮ ᒣᕒᐃ ᒋᓴᔅ ᐅᒫᒫᓐ ᐁᑮᐊᔓᑕᒫᑯᓂᒡ ᒋᐐᐐᑎᑫᒥᑯᓂᒡ ᐃᓂ ᒎᓴᐴᓐ , ᒋᑆ ᐐᑎᑫᑎᐙᒡ ᐃᑕᔥ ᐅᑮ ᑭᑫᑖᓐ ᐊᐊᐌ ᐃᑴ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᐁᐊᔮᐙᒡ , ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑕᒑᑯᓂ ᐁᑮᒦᓂᑯᒡ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.18.1"> Are je waˈ xbantajic aretak xil u wäch ri alaj a Jesús : Ri kˈapoj al María ru nan u yoˈm chi u tzij che cˈulanem rucˈ ri a José .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Mäjaˈ cˈu quecˈuliˈc aretak ri al María xcanaj yawab winak rumal ru chukˈab ri Lokˈalaj Espíritu .

(src)="b.MAT.1.19.1"> ᒎᓴᑉ ᐃᑕᔥ ᒣᕒᐄᓐ ᑳᐐᐐᑎᑫᒫᐸᓐ , ᐋᐱᒋ ᑾᔭᒃ ᑮᐃᔑᐱᒫᑎᓯ ᑲᔦ ᑳᐐᓐ ᐅᑮᐊᑕᐌᑕᓰᓐ ᒋᑎᐹᒋᒫᒡ ᐃᓂ ᒣᕒᐄᓐ ᐁᐐ ᐱᑾᑑᔐᓂᒡ ᙮ ᑮᐃᓀᑕᒻ ᑕᔥ ᐁᐐ ᑮᒨᒋ ᐸᑭᑎᓈᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Ri a José cˈut ri rachajil are jun achi ri jicom ranimaˈ cho ri Dios , man craj tä cˈut cäresaj u qˈuixbal ri al María chquiwäch ri winak .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Rumal riˈ xuchomaj u yaˈic canok xak chi cˈuyal .

(src)="b.MAT.1.20.1"> ᒣᒀ ᑕᔥ ᐅᐅ ᐁᐃᔑ ᓈᓈᑲᑕᐌᑕᕽ , ᐅᑮᐙᐸᒫᓐ ᐃᓂ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑌᒐᓬᐃᒪᓐ ᐃᐃᒫ ᐃᓈᐸᑕᒧᐎᓂᕽ ᐁᑮᐃᑯᒡ : ᒎᓴᑉ , ᑌᐱᑎᕽ ᑳᐅᑕᑳᓀᓯᔭᓐ ! ᑫᑯ ᐐᓐ ᓭᑭᓯᑫᓐ ᒋᐐᐎᔭᓐ ᒣᕒᐃ ᙮ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑕᒑᑾᓐ ᐅᔕ ᐅᑮᒦᓂᑰᓐ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Aretak jeˈ tajin cuchomaj waˈ , xpe jun ángel ri takom lok rumal ri Dios ri xucˈut rib chuwäch ri a José pa ri u waram , xubij che : A José , at baˈ at rachalaxic ri tat David .
(trg)="b.MAT.1.20.2"> Maxej awib chucˈamic ri al María che awixokil , rumal chi ri ral ri quil na u wäch , are rech ri Lokˈalaj Espíritu waˈ .

(src)="b.MAT.1.21.1"> ᑸᐎᓭᓴᓐ ᐅᔕ ᐅᑲ ᓂᑖᐎᑭᐋᓐ ᙮ ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᑭᑲ ᐃᔑᓂᑳᓈᐙ , ᐋᓃᔥ ᐅᑲ ᐱᒫᒋᐋᐞ ᐅᐱᒫᑎᓰᒪᐞ ᐃᐃᒫ ᐅᒪᒋᑑᑕᒧᐎᓂᓃᕽ , ᐅᑮᐃᑰᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.21.1"> Ri areˈ cäcˈoji na jun ral ala , cacoj cˈu na JESÚS che u biˈ .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> ( Ri “ Jesús ” quel cubij “ Toˈl Ke ” . )
(trg)="b.MAT.1.21.3"> Jeˈ u biˈ waˈ rumal chi queutoˈ na ru winakil , queresaj na pa ri qui mac , ― xcha ri ángel .

(src)="b.MAT.1.22.1"> ᒦᑕᔥ ᐅᐅ ᑳᑮᐅᒋ ᐃᔑᓭᒃ ᒪᔮ ᐱᑯ ᒋᐃᔑᓭᓂᒃ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᑳᑮᐃᑭᑐᑯᐸᓀᓐ ᒣᐎᔕ ᐅᑎᐹᒋᒧᐎᓂᓃᒪᓐ ᑳᑮ ᑲᓅᑕᒫᑯᒡ ᐅᐅᐌ ᐁᑮᐃᑭᑐᓂᒡ :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Ronojel waˈ xbantajic rech kas jeˈ quel wi jas ru bim ri Kajaw Dios rumal ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri cubij :

(src)="b.MAT.1.23.1"> ᑾᔭᒃ ᐯᑭᐅᔥᑭᓃᑭᑴ ᐅᑲ ᐊᔮᐙᓐ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᑲᔦ ᐅᑲ ᓂᑖᐎᑭᐋᓐ ᑫᐅᑯᓯᓯᒡ ᙮ ᐃᒫᓂᔪᐁᓬ ᑕᔥ ᑕᐃᔑᓂᑳᓱᐗᓐ ᙮ ᒦᐃᐌ ᑳᐃᒋᑳᑌᒃ : ᑭᔐᒪᓂᑑ ᑭᐐᒌᐎᑯᓈᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.23.1"> Ri kˈapoj ali cäcanaj na can yawab winak , cäril cˈu na u wäch jun ral ala ri cäbix na Emanuel che ,

(src)="b.MAT.1.24.1"> ᒎᓴᑉ ᑕᔥ ᔐᒫᒃ ᑮᐙᓂᔥᑳ ᐁᑮᐃᔑᒋᑫᒡ ᐋᓃᓐ ᑳᑮᐃᑯᒡ ᐃᓂ ᑳᑎᐯᒋᑫᓂᒡ ᐅᑌᒐᓬᐃᒥᓂ ᙮ ᒣᕒᐄᓐ ᑕᔥ ᑮᐐᐎ ᙮
(trg)="b.MAT.1.24.1"> ― cächaˈ .
(trg)="b.MAT.1.24.2"> Quel cubij waˈ : Ri Dios cˈo kucˈ , ― cächa riˈ .
(trg)="b.MAT.1.24.3"> Aretak xcˈastaj ri a José che ru waram , xunimaj ri xbix che rumal ri ángel ri takom lok rumal ri Dios .
(trg)="b.MAT.1.24.4"> Xucˈam ri al María che rixokil .

(src)="b.MAT.1.25.1"> ᑳᐐᓐ ᑕᔥ ᐐᑳ ᐅᑮ ᐸᐹᒣᓂᒫᓰᓐ ᐃᓂ ᐐᐗᓐ ᒋᑆ ᓂᑖᐎᑭᓈᐗᓱᓂᒡ ᙮ ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᐅᑮᐃᔑᓂᑳᓈᓐ ᒎᓴᑉ ᐃᓂ ᑸᐎᓭᓴᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Man xquirik tä cˈu na quib , xane cˈä teˈ aretak xil na u wäch ri ral ri al María .
(trg)="b.MAT.1.25.2"> Ri a José xucoj cˈu JESÚS che u biˈ .

(src)="b.MAT.2.1.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᑮᐃᔑᓂᑖᐎᑭ ᐃᐃᒫ ᐆᑌᓈᕽ ᐯᑕᓬᐃᐁᒦᕽ ᐃᐃᒫ ᐊᑮᕽ ᒎᑏᔭ ᑳᑮᐃᔑᓂᑳᑌᓂᒃ ᐊᐲ ᐁᕒᐊᑦ ᑮᑭᒋᐅᑭᒫᐎᒡ ᙮ ᒦᑕᔥ ᐃᐃ ᐊᐲ ᑮᐲᔖᐗᒃ ᐃᐃᒫ ᒉᕒᐆᓴᓬᐊᒥᕽ ᐃᑭᐌᓂᐗᒃ ᐃᓂᓂᐗᒃ ᑳᓇᓈᑲᒋᐋᐙᒡ ᐗᓇᑯᔕᐞ ᐙᐸᓄᕽ ᑳᑮᐅᒌᐙᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Ri alaj a Jesús xil u wäch pa ri tinimit Belén , ri cˈo pa Judea .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> Are chiˈ cˈo ri tat Herodes che nim takanel puwiˈ ronojel ri Judea .
(trg)="b.MAT.2.1.3"> Xeopan cˈu jujun achijab ajnoˈjab pa ri tinimit Jerusalén , jelaˈ cˈu quepe pa relbal kˈij .

(src)="b.MAT.2.2.1"> ᒦᑕᔥ ᑮᐃᑭᑐᐗᒃ : ᐋᑎ ᐊᐊᐌ ᐊᐱᓅᒌᔥ ᑳᓂᑖᐎᑭᒡ ᑳᐐᐅᑭᒫᑲᑕᐙᒡ ᐃᐃᐌᓂᐗᐞ ᒎᐗᐞ ᙮ ᓂᑮᐙᐸᒥᒫᓈᓂᓐ ᐅᔕ ᐃᓂ ᐅᐗᓇᑯᔑᒪᓐ ᐃᐃᐌᑎ ᐙᐸᓄᕽ , ᒦᑕᔥ ᑳᐅᒋ ᐲᔖᔮᕽ ᐁᐐᐅᒋᒌᑾᓃᑕᐗᑭᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.2.2.1"> Xquitaˈ cˈu u tzijol chilaˈ , xquibij : ¿ Jawijeˈ cäriktaj wi ri nim takanel ri cätakan na pa qui wiˈ ri winak aj Israel ri cˈä teˈ xil u wäch ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Xa xkil ru chˈimil pa relbal kˈij , rumal riˈ xujpe chukˈijilaxic , ― xechaˈ .

(src)="b.MAT.2.3.1"> ᐊᐲ ᑕᔥ ᑳᓅᑕᕽ ᐊᐊ ᐁᕒᐊᑦ ᐐᑫ ᑮᒥᑯᔥᑳᑌᑕᒻ , ᐃᑭ ᑲᔦ ᑲᑭᓇ ᑳᑮᐊᔮᐙᒡ ᐃᐃᒫ ᒉᕒᐆᓴᓬᐊᒥᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Aretak ri tat Herodes ri nim takanel xuta waˈ , sibalaj xsach u cˈux , jeˈ xukujeˈ conojel ri niqˈuiaj winak aj Jerusalén .

(src)="b.MAT.2.4.1"> ᑲᑭᓇ ᑕᔥ ᐅᑮᐊᑐᒫᐞ ᐃᐃ ᑭᒋᐊᓇᒥᐁᐎᑭᒫᐞ , ᑳᑭᑭᓄᐊᒫᑫᓂᒡ ᑲᔦ ᐅᓈᑯᓂᑫᐎᓐ , ᒦᑕᔥ ᑳᐃᔑ ᑲᑴᒋᒫᒡ : ᐋᑎ ᑳᐐᐃᔑ ᓂᑖᐎᑭᓂᒡ ᐃᓂ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᑳᑮᐊᔓᑕᒫᑫᒡ ᒋᐱᒫᒋᐃᐌᓂᒡ ?
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Xtakan cˈu ri nim takanel che qui siqˈuixic ri qui nimakil sacerdotes , xukujeˈ ri tijonelab re ri Pixab , xutaˈ cˈu chque jawijeˈ quil wi na u wäch ri Cristo .

(src)="b.MAT.2.5.1"> ᒦᑕᔥ ᐁᕒᐊᑦ ᑳᐃᔑ ᓇᑴᑕᐎᓐᒡ : ᐃᐃᒫ ᓴ ᐆᑌᓈᕽ ᐯᑕᓬᐃᐁᒦᕽ ᐃᐃᒫ ᐊᑮᕽ ᒎᑏᔭ ᑕᐃᔑ ᓂᑖᐎᑮ , ᐋᓃᔥ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᒣᐎᔕ ᑳᑮ ᑲᓅᑕᒫᑯᒡ ᐅᐅ ᑮᐃᔑᐲᐃᑫᐗᓐ :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Ri e areˈ xquibij che : Pa ri tinimit Belén ri cˈo pa Judea , rumal chi ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios je waˈ xutzˈibaj :

(src)="b.MAT.2.6.1"> ᐃᐃᐌ ᓴ ᐯᑕᓬᐃᐁᒻ ᐃᐃᒫ ᑳᐊᔮᒃ ᐊᑮᕽ ᒎᑕᑳᕽ , ᑳᐐᓐ ᐸᑮ ᐃᓇᑭᑌᓯᓅᓐ ᐃᒫ ᑳᑭᒋ ᐃᓀᑖᑾᑭᓐ ᐆᑌᓇᐗᓐ ᒎᑕ ᐊᑮᕽ ᙮ ᒦ ᐅᔕ ᐃᒫ ᐯᑕᓬᐃᐁᒦᕽ ᑳᐐᐅᒌᒡ ᐊᐊ ᑳᐐᓃᑳᓃᑕᒫᑫᒡ ᑫᑭᑭᓄᐎᓈᒡ ᑲᔦ ᓂᑑᐱᒫᑎᓰᒪᐞ ᐃᐃ ᐃᔅᕒᐃᔭᓬᐊᐞ , ᑮᐃᑭᑐ ᑳᑎᐯᒋᑫᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.2.6.1"> Ri at tinimit Belén , at riˈ ri rech ri rulew ri Judá , machomaj chi ri at man nim tä a kˈij at chquiwäch ri kˈatal tak tzij ri e cˈo chilaˈ , rumal chi awucˈ at quel wi na jun nim cˈamal be , ri cucˈam na qui be ri nu winak aj Israel ,

(src)="b.MAT.2.7.1"> ᐁᕒᐊᑦ ᑕᔥ ᐅᑮ ᑮᒨᒋᑲᓅᓈᐞ ᐃᓂᐌᓂᐗᐞ ᐃᓂᓂᐗᐞ ᐙᐸᓄᕽ ᑳᑮᐅᒌᓂᒡ , ᑲᔦ ᐅᑮ ᑲᑴᒋᒫᐞ ᐋᓃᓐ ᒪᔮ ᐊᐲ ᑳᓈᑯᓯᓂᒡ ᐃᓂ ᐗᓇᑯᔕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.2.7.1"> ― cächaˈ , ― xecha ri tijonelab re ri Pixab .
(trg)="b.MAT.2.7.2"> Are cˈu ri tat Herodes chelakˈal xeusiqˈuij ri ajnoˈjab , xutaˈ cˈu chque jampaˈ kas xcˈutun ri chˈimil .

(src)="b.MAT.2.8.1"> ᒦᑕᔥ ᑳᐃᔑ ᐃᔑᓂᔕᐙᒡ ᐃᐃᐌᑎ ᐯᑕᓬᐃᐁᒦᕽ ᐁᑮᐃᓈᒡ : ᒫᒑᒃ , ᐌᐌᓂ ᑲᑴ ᒥᑲᐎᒃ ᐊᐊ ᐊᐱᓅᒌᔥ ᙮ ᑮᒥᑲᐌᒃ ᐃᑕᔥ ᐱ ᐐᑕᒪᐎᔑᑫᒃ ᑫᓃᓐ ᓴ ᒋᐅᒋᒌᑾᓃᑕᐗᒃ , ᐅᑮᐃᓈᐞ ᙮
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Te riˈ xeutak bi pa Belén , xubij bi chque : Jix baˈ jelaˈ , chitatabelaˈ jawijeˈ cˈo wi ri acˈal .
(trg)="b.MAT.2.8.2"> Aretak quiriko , chixpe chubixic chwe , rech ri in xukujeˈ quineˈ na chukˈijilaxic , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.2.9.1"> ᔐᒫᒃ ᐃᑕᔥ ᑮᒫᒑᐗᒃ ᙮ ᒦᓇᐙ ᑕᔥ ᐅᑮᐊᓂ ᐙᐸᒫᐙᓐ ᐃᓂ ᐗᓇᑯᔕᓐ ᑳᑮᐙᐸᒫᐙᒡ ᐙᐸᓄᕽ , ᐁᑮᐊᓂ ᓃᑳᓃᑕᒫᑯᐙᒡ , ᐲᓂᔥ ᐁᓂ ᐅᑎᑕᒥᓂᒡ ᐁᑮᐊᓂ ᑭᐱᒋᔥᑳᓂᒡ ᑎᐱᔥᑰ ᑳᐃᔑ ᐊᔮᓂᒡ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.2.9.1"> Ri ajnoˈjab xuwi xquito ri xbix chque rumal ri nim takanel , xebeˈc .
(trg)="b.MAT.2.9.2"> Are cˈu ri chˈimil ri xquil pa relbal kˈij xnabej chquiwäch , cˈä xopan na puwiˈ ri cˈo wi ri acˈal , xtaqˈui cˈu chilaˈ .

(src)="b.MAT.2.10.1"> ᐋᐱᒋ ᑕᔥ ᑮᑭᒋ ᒨᒋᑫᑕᒨᒃ ᐊᐲ ᑳᐙᐸᒫᐙᒡ ᐃᓂ ᐗᓇᑯᔕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Ri ajnoˈjab , aretak xquil ri chˈimil , sibalaj xequicotic .

(src)="b.MAT.2.11.1"> ᒦᑕᔥ ᑳᐃᔑ ᐲᑎᑫᐙᒡ ᐃᐃᒫ ᐙᑳᐃᑲᓂᕽ , ᐁᑮᐙᐸᒫᐙᒡ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ , ᑲᔦ ᐅᒫᒫᓂ ᒣᕒᐄᓐ ᙮ ᔐᒫᒃ ᐃᑕᔥ ᐅᑮᐅᒋᒌᑾᓃᑕᐙᐙᓐ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᐁᑮ ᑭᒋ ᐃᓀᓂᒫᐙᒡ ᙮ ᒦᑕᔥ ᑳᐃᔑ ᐹᑭᓇᒧᐙᒡ ᐅᒪᔥᑭᒧᑎᐙᓐ ᑭᒋᑫᑰᓇᓐ ᐁᑮᒦᓈᐙᒡ , ᐅᓵᐎ ᔔᓂᔮᓐ , ᒥᓈᓯᑲᓂᓂ ᑲᔦ , ᐱᑭᐎ ᒥᓈᑯᐅᓂᓂ ᑲᔦ ᙮
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Xeboc cˈu bi pa ri ja , xquil cˈu ri acˈal cˈo rucˈ ri al María ru nan .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Xexuquiˈc , xquikˈijilaj ri acˈal .
(trg)="b.MAT.2.11.3"> Te cˈu riˈ xquijak u wiˈ ri qui cˈolibal , xquisipaj kˈän puak , incienso , xukujeˈ mirra che ri Areˈ .

(src)="b.MAT.2.12.1"> ᑮᐸᐙᒧᐗᒃ ᐃᑕᔥ ᐁᑮ ᑭᑫᑕᒨᓂᑯᐙᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᒋᑮᐌ ᐃᔖᓯᒀ ᐌᑎ ᐁᕒᐊᑕᓐ ᑳᐃᔑ ᐊᔮᓂᒡ ᙮ ᐸᑳᓐ ᐃᑕᔥ ᐃᓇᑫ ᑮᐃᔑ ᑮᐌᐗᒃ ᐅᑕᑮᐙᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Te cˈu riˈ xbix chque pa achicˈ chi meocˈow chi jelaˈ jawijeˈ cˈo wi ri tat Herodes .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Xetzelej cˈu bi pa ri qui tinimit , xquicˈam bi jun be chic .

(src)="b.MAT.2.13.1"> ᐊᐲ ᑕᔥ ᑳᐊᓂ ᒫᒑᓂᒡ ᐃᓂᐌᓂᐗᐞ ᐃᓂᓂᐗᐞ , ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑌᒐᓬᐃᒪᓐ ᐅᑮ ᐱᓈᓯᑲᐙᓐ ᒎᓴᐴᓐ ᐃᐃᒫ ᐃᓈᐸᑕᒧᐎᓂᕽ ᑳᑮᐃᓈᒡ : ᐗᓂᔥᑳᓐ , ᒫᒌᐸᐃᐌᒃ ᐊᐊ ᐊᐱᓅᒌᔥ ᑲᔦ ᐅᒫᒫᓐ , ᐄᒋᐸᑮᕽ ᐊᐸᐃᐌᒃ ᙮ ᒦᑕᔥ ᐌᑎ ᑫᐊᔭᔮᔭᓐ ᐹᒫ ᑲᓅᓂᓈᓐ ᒫᒑᑲᓐ ᙮ ᐁᕒᐊᑦ ᑭᒋᐅᑭᒫ ᐅᑲ ᑲᑴ ᒥᑲᐙᓐ ᐁᐐᓂᓵᒡ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Aretak e benak chi ri ajnoˈjab , xpe jun ángel ri takom lok rumal ri Dios , xucˈut rib chuwäch ri a José pa achicˈ , xubij che : Chatwalijok , chacˈama bi ri acˈal , rachiˈl ru nan , chixanimaj bic .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> Jix pa Egipto , chixcanaj cˈu na can chilaˈ cˈä quinbij na chiwe jampaˈ quixpetic .
(trg)="b.MAT.2.13.3"> Je riˈ chibana rumal chi ri tat Herodes cutzucuj na u cämisaxic ri acˈal , ― xcha ri ángel che .

(src)="b.MAT.2.14.1"> ᔐᒫᒃ ᐃᑕᔥ ᒎᓴᑉ ᑮᐗᓂᔥᑳ ᐁᑎᐱᑲᓂᓂᒃ ᐁᑮᒫᒋᐸᐃᐌᐙᒡ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ , ᐅᒫᒫᓂ ᑲᔦ , ᐄᒋᐸᑮᕽ ᐁᑮᐊᐸᐃᐌᐙᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Xwalij cˈu ri a José , xucˈam ri acˈal , rachiˈl ru nan , chakˈab cˈut xebel bic , xebeˈ pa Egipto .

(src)="b.MAT.2.15.1"> ᒦᑕᔥ ᐃᐃᒫ ᑳᐃᔑ ᐊᔮᒡ ᐲᓂᔥ ᐁᑮᐃᔥᒀᐱᒫᑎᓯᓂᒡ ᐁᕒᐊᑕᓐ ᙮ ᒦᑕᔥ ᐃᐃ ᐊᐲ ᐹᓂᒫ ᑳᑮ ᐱᑮᐌᐙᒡ ᙮ ᒦᑕᔥ ᐅᐅ ᑳᑮᐅᒋ ᐃᔑᓭᒃ ᒪᔮ ᐱᑯ ᒋᐃᔑᓭᓂᒃ ᑳᑎᐯᒋᑫᒡ ᑳᑮᐃᑭᑐᑯᐸᓀᓐ ᐁᑮᐋᐸᒋᐋᒡ ᐅᑎᐹᒋᒧᐎᓂᓃᒪᓐ ᑳᑮ ᑲᓅᑕᒫᑯᒡ : ᓂᑮ ᑲᓅᓈ ᓂᑯᓯᔅ ᒋᓵᑲᐊᕽ ᐃᐃᒫ ᐄᒋᐸᑮᕽ , ᐁᑮᐃᑭᑐᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Chilaˈ xecˈoji wi na cˈä xcäm na ri tat Herodes .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> Jeˈ xbantaj waˈ rech kas jeˈ quel wi jas ri xubij ri Dios rumal ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri cubij : “ Pa Egipto xinsiqˈuij wi lok ri nu Cˈojol , ” ― cächaˈ .

(src)="b.MAT.2.16.1"> ᐊᐲ ᑕᔥ ᐁᕒᐊᑦ ᐁᑮᐙᐸᑕᕽ ᐁᑮ ᐱᑮᐌ ᐐᑕᒫᑯᓯᒃ ᐃᐃ ᐃᓂᓂᐗᐞ ᐙᐸᓄᕽ ᑳᐅᒋ ᐃᓂᒡ , ᐋᐱᒋ ᑮᑭᒋᓂᔥᑳᑎᓯ ᙮ ᒦᑕᔥ ᑳᐃᓈᑯᓂᑫᒡ ᑲᑭᓇ ᒋᐊᑕ ᐎᓂᓯᒥᓐᒡ ᑸᐎᓭᓴᐞ ᐃᐃᒫ ᐯᑕᓬᐃᐁᒦᕽ ᑳᐊᔮᓂᒡ ᑲᔦ ᐯᔓ ᐃᒫ ᑳᐊᔮᓂᒡ , ᑳᓃᔓᐱᐴᓉᓂᒡ 2 ᓇᐗᒡ ᑲᔦ ᑳᐅᔥᑳᑎᓯᓂᒡ ᒋᓂᒋᑲᓂᐎᓂᒡ ᙮ ᐋᔕ ᒦᐃ ᓃᔓᐱᐴᓐ ᑮᐃᔑᓭᓂᒃ ᐊᐲ ᐊᐊ ᐗᓇᑯᔥ ᓂᑕᒻ ᑳᑮᓈᑯᓯᑯᐸᓀᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Aretak ri tat Herodes xretamaj chi man are tä kas tzij ri xbix can che cumal ri ajnoˈjab , sibalaj xpe royowal .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> Xutak cˈu qui cämisaxic conojel ri acˈalab alabom ri tzˈakat chi quieb qui junab xukujeˈ ri mäjaˈ cätzˈakat quieb qui junab ri e cˈo pa ri tinimit Belén xukujeˈ ri e cˈo pa tak ri tinimit chunakaj ri Belén , jeˈ jas ri kˈij ri xquibij can ri ajnoˈjab .

(src)="b.MAT.2.17.1"> ᔑᑾ ᒦᐃ ᑳᑮᐃᑭᑐᑯᐸᓀᓐ ᐊᐊ ᒉᕒᐊᒫᔭ ᑳᑮ ᑲᓅᑕᒪᐙᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ , ᒪᔮ ᐱᑯ ᑮᐃᔑᓭᓂ ᙮
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Xa je riˈ kas jeˈ xel wi jas ri xutzˈibaj can ri ka mam Jeremías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij :

(src)="b.MAT.2.18.1"> ᑫᑰᓐ ᓅᑖᑾᓐ ᐃᐃᒫ ᐅᕒᐁᒫᕽ , ᒦᐃ ᐁᓂᑖᑾᒃ ᑖᐱᔥᑰ ᐊᐎᔭ ᐁᑭᒋᒪᐎᒡ ᑲᔦ ᐁᑲᒀᑕᑲᑌᒧᒡ , ᐅᕒᐁᒐᓬ ᐁᒪᐎᒫᒡ ᐅᓃᒑᓂᓴᐞ , ᑳᐐᓐ ᑲᔦ ᑲᔥᑭᐋᓰ ᒋᒥᓉᑕᕽ , ᐋᓃᔥ ᑲᑭᓇ ᑮᓂᐳᐗᐞ ᙮
(trg)="b.MAT.2.18.1"> Xtataj cˈut chi cˈo jun ri curak u chiˈ pa ri tinimit Ramá , nimalaj okˈej waˈ , nimalaj bis cäbanic .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Are ri nan Raquel ri cubisoj qui wäch ri ral , ri man cuyaˈ taj cäcuˈbisax u cˈux rumal chi ya e cäminak chic ri ral ,

(src)="b.MAT.2.19.1"> ᐊᐲ ᑕᔥ ᐁᕒᐊᑦ ᑳᐃᔥᒀᐱᒫᑎᓯᒡ , ᒎᓴᑉ ᐅᑮᐙᐸᒥᒫᓐ ᐃᓂ ᑳᑎᐯᒋᑫᓂᒡ ᐅᑌᒐᓬᐃᒥᒥ ᐃᐃᒫ ᐃᓈᐸᒋᑲᓂᕽ
(trg)="b.MAT.2.19.1"> ― cächaˈ .
(trg)="b.MAT.2.19.2"> Aretak cˈut cäminak chic ri tat Herodes , jun ángel ri takom lok rumal ri Dios xucˈut rib chuwäch ri a José pa achicˈ jelaˈ pa Egipto , xubij che :

(src)="b.MAT.2.20.1"> ᐁᑮᐃᑯᒡ : ᐗᓂᔥᑳᓐ , ᒫᒌᔥ ᐊᐊ ᐊᐱᓅᒌᔥ , ᐅᒫᒫᓐ ᑲᔦ , ᐃᐃᐌᑎ ᐃᔑ ᑮᐌᓐ ᐊᑮᕽ ᐃᔅᕒᐃᔭᓬ ᑳᐃᔑᓂᑳᑌᒃ ᙮ ᐋᓃᔥ ᐋᔕ ᑲᑭᓇ ᑮᓂᐳᐗᒃ ᐃᑭ ᑳᐐᓂᓵᐙᐸᓐ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.2.20.1"> Chatwalijok , chacˈama bi ri acˈal awucˈ , xukujeˈ ru nan , chixtzelej chi na jumul pa Israel .
(trg)="b.MAT.2.20.2"> Xecäm cˈu conojel ri cäcaj cäquicämisaj ri acˈal , ― xcha che .

(src)="b.MAT.2.21.1"> ᔐᒫᒃ ᐃᑕᔥ ᒎᓴᑉ ᑮᐗᓂᔥᑳ ᐁᑮᒫᒌᓈᒡ ᐃᓂ ᐊᐱᓅᒌᔕᓐ , ᐅᒫᒫᓂ ᑲᔦ , ᐃᔅᕒᐃᔭᓬᐃᑳᕽ ᐁᑮᐃᔑ ᑮᐌᐎᓈᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Xwalij cˈu ri a José , xucˈam bi ri acˈal rachiˈl ru nan , xtzelej chi na jumul pa Israel .

(src)="b.MAT.2.22.1"> ᑮᑯᑖᒋ ᑕᔥ ᒎᑏᔭᐗᑮᕽ ᒋᐃᔖᒡ , ᐋᓃᔥ ᑮᐃᔑ ᓅᑕᒻ ᐋᕒᑭᓬᐁᔭᓲᓐ ᐁᑭᒋᐅᑭᒫᐎᓂᒡ ᐁᑮᓈᐱᔥᑲᐙᓂᒡ ᐃᓂ ᐅᓯᐸᓃᓐ ᐁᕒᐊᑕᓐ ᙮ ᑮᑲᓅᒋᑲᓂᐎ ᑕᔥ ᒎᓴᑉ ᐃᐃᒫ ᐃᓈᐸᑕᒧᐎᓂᕽ , ᒦᑕᔥ ᑳᐃᔑ ᐃᔖᒡ ᐃᐃᐌᑎ ᓇᑫ ᑳᓬᐊᓬᐄᐎ ᐊᑮᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Aretak cˈut ri a José xuto chi are ri tat Arquelao chic cˈo che nim takanel pa Judea chuqˈuexel ri Herodes ru tat , xuxej rib xeˈ jelaˈ .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Xchˈabex cˈu rumal ri Dios pa achicˈ , rumal riˈ jelaˈ xeˈ wi pa Galilea .

(src)="b.MAT.2.23.1"> ᐃᐃᒫ ᑕᔥ ᐆᑌᓈᕽ ᓈᓴᕒᐃᑦ ᑳᑮᐃᔑᓂᑳᑌᓂᒃ ᒦ ᐃᒫ ᑳᐃᔑ ᑲᐯᔑᒡ ᙮ ᒦᑕᔥ ᐅᐅᐌ ᒦᓇᐙ ᑳᑮᐅᒋ ᐃᔑᓭᒃ ᒪᔮ ᐱᑯ ᒋᐃᔑᓭᓂᒃ ᒣᐎᔕ ᑳᑮᐱ ᐃᑭᑐᐙᑯᐸᓀᓐ ᐃᑭ ᑳᑮᐱ ᑲᓅᑕᒪᐙᐙᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐁᑕᔑᒫᐙᒡ ᐃᓂᐌᓂᐗᓐ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᑳᑮᐊᔓᑕᒫᑫᒡ ᒋᐱᒫᒋᐃᐌᓂᒡ : ᒦᐃᐌ ᑫᐃᓂᓐᒡ , ᓈᓴᕒᐃᑎᕽ ᐁᐅᒌᒡ , ᑮᐃᑭᑐᐗᒃ ᙮
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Aretak xopan chilaˈ , jelaˈ xecˈol wi pa ri tinimit Nazaret .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Jeˈ xbantaj waˈ rech kas jeˈ quel wi ri xquibij can ri kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios , chi ri Jesús cäbix na aj Nazaret che .

(src)="b.MAT.3.1.1"> ᓂᑯᑎᕽ ᐃᑕᔥ ᐃᑯ ᒞᓐ ᓰᑲᐊᑖᑫᐎᓂᓂ ᑮᑕᑯᔑᓐ ᐁᑮᒫᒌᐐᑕᒫᑫᒡ ᐃᐃᒫ ᐱᑾᑕᑲᒥᑯᕽ ᒎᑏᔮᑳᕽ ,
(trg)="b.MAT.3.1.1"> Pa tak ri kˈij riˈ ri tat Juan Kasal Jaˈ xopan pa Judea , pa tak ri juyub ri cätzˈinowic .
(trg)="b.MAT.3.1.2"> Tajin cutzijoj ru Lokˈ Pixab ri Dios .

(src)="b.MAT.3.2.1"> ᐁᑮᐃᑭᑐᒡ : ᑴᑳᑎᓯᒃ ᐅᒋ ᑭᒪᒋᑑᑕᒧᐎᓂᐙᕽ ! ᐋᔕ ᐯᔓᓈᑾᓐ ᐃᐃ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᒋᐅᔑᓯᑑᒡ ᐅᑎᐯᒋᑫᐎᓐ !
(trg)="b.MAT.3.2.1"> Cubij cˈu chque ri winak : Chiqˈuexa ri iwanimaˈ , chiqˈuexa ri i chomanic , rumal chi xa jubikˈ chic man cuchaplej ru takanic ri Dios , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.3.3.1"> ᒞᓐ ᑕᔥ ᑳᑮ ᑕᔑᒥᑰᑯᐸᓀᓐ ᐃᓂ ᐋᐃᓭᔭᐗᓐ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑎᐹᒋᒧᐎᓂᓃᒪᓐ ᐊᐲ ᐁᑮᐃᑭᑐᓂᑯᐸᓀᓐ ᒣᐎᔕ : ᐯᔑᒃ ᐊᐎᔭ ᑕᔑ ᔖᑯᐌ ᐱᑾᑕᑲᒥᒃ , ᐅᔑᑕᒪᐎᒃ ᑫᐃᔖᒡ ᐊᐊ ᑳᑎᐯᒋᑫᒡ , ᑾᔭᑯᒧᑕᒪᐎᒃ ᐃᐃᐌᓂ ᐅᒦᑲᓈᒻ ᑳᐐᐃᔑ ᐱᒧᓭᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.3.3.1"> We tat Juan riˈ are waˈ ri xtzˈibax can chrij ojer rumal ri ka mam Isaías , ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij : Cˈo jun ri co cächˈaw pa tak ri juyub ri quetzˈinowic , cubij : “ Chibana u banic ri nim be ri cäbin wi ri Kajaw .
(trg)="b.MAT.3.3.2"> Chisucˈumaj , chibana sibalaj jicom che , ”

(src)="b.MAT.3.4.1"> ᒦᑕᔥ ᐅᐅ ᒞᓐ ᑳᐃᔑᑯᓇᔦᒡ , ᐱᒀᐎᑲᓀᐎᒥᑕᑎᒻ ᐅᐲᐗᔭᓐ ᑮᐅᒋ ᐅᔑᒋᑳᑌᓂ ᑫᑭᔥᑲᕽ , ᐸᔥᑴᑭᓉᔮᐲᓂ ᑮᑭᒋᐱᓱ ᙮ ᐸᐸᑭᓀᐞ ᐃᑕᔥ ᐅᑮᐊᒸᐞ , ᐋᒨᐎ ᓰᓯᐹᑾᑑᓂ ᑲᔦ ᐅᑮᒦᒋᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.3.4.1"> ― xcha ri ka mam Isaías .
(trg)="b.MAT.3.4.2"> Are cˈu ri tat Juan xucoj atzˈiak ri banom rucˈ ri rismal jun awaj , camello u biˈ , tzˈum cˈu ru pas .
(trg)="b.MAT.3.4.3"> Xa sacˈ xukujeˈ uwal cheˈ xutijo .

(src)="b.MAT.3.5.1"> ᐃᐃ ᑕᔥ ᐊᐎᔭᐞ ᑳᑮ ᐱᓈᓯᑳᑯᒡ ᒉᕒᐆᓴᓬᐊᒥᕽ ᑮᐅᒌᐗᐞ , ᐃᐃᒫ ᑲᔦ ᒥᓯᐌ ᒎᑏᔭᐗᑮᕽ , ᐃᐃᒫ ᑲᔦ ᒥᓯᐌ ᐯᔓ ᒞᕒᑕᓇᐎ ᓰᐲᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Xepe cˈu ri winak aj Jerusalén , xukujeˈ ri e cˈo pa tak niqˈuiaj tak tinimit chic re Judea xukujeˈ ri e cˈo chunakaj ri nimaˈ Jordán , xeopan cˈu rucˈ ri tat Juan chutatabexic ri cubij .

(src)="b.MAT.3.6.1"> ᐅᑮᐐᑖᓈᐙᓐ ᐃᑕᔥ ᐅᒪᒋᑑᑕᒧᐎᓂᐙᓐ , ᒞᓐ ᑕᔥ ᐅᑮ ᓰᑲᐊᑕᐙᐞ ᐃᐃᒫ ᒞᕒᑕᓇᐎ ᓰᐲᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.3.6.1"> Aretak xquikˈalajisaj ri qui mac , xban cˈu qui kasnaˈ rumal ri tat Juan pa ri nimaˈ Jordán .

(src)="b.MAT.3.7.1"> ᐊᐲ ᑕᔥ ᒞᓐ ᐁᐙᐸᒫᒡ ᓃᐱᐗᐞ ᐁᐱᐊᑕ ᓰᑲᐊᑖᓱᓂᒡ ᐃᓂᐌᓂᐗᐞ ᐯᕒᐊᓰᐞ , ᓵᒐᓰᐞ ᑲᔦ , ᐅᐅ ᑕᔥ ᐅᑮᐃᓈᐞ : ᑮᓇᐙ ᑳᑭᓀᐱᑯᐎᔦᒃ ! ᐊᐌᓀᓐ ᑳᑮᐃᓂᓀᒃ ᒋᑲᔥᑭᑑᔦᒃ ᒋᐸᓂᔥᑳᑯᔦᒃ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᓂᔥᑳᑎᓯᐎᓐ ᑳᐐ ᐲᔖᒪᑲᓂᓂᒃ ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Aretak cˈut xril ri tat Juan chi e qˈuia chque ri tataˈib fariseos xukujeˈ ri tataˈib saduceos xepetic rech cäban qui kasnaˈ , xubij chque : ¡ Ri alak subanelab tak winak !
(trg)="b.MAT.3.7.2"> ¿ Jachin cˈu ri xbin chech alak chi rajwaxic canimaj alak chuwäch ri nimalaj royowal ri Dios ri cäpetic ?

(src)="b.MAT.3.8.1"> ᑫᑰᓇᓐ ᐃᑕᔥ ᐃᔑᒋᑫᒃ ᒋᓈᑯᑑᔦᒃ ᑫᑫᑦ ᐃᑯ ᐁᑮ ᑴᑳᑎᓯᔦᒃ ᐃᐃᒫ ᑭᒪᒋᑑᑕᒧᐎᓂᐙᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Bana baˈ alak ri takal u banic , ri cukˈalajisaj chi kas tzij xqˈuextaj ri animaˈ alak , ri chomanic alak .

(src)="b.MAT.3.9.1"> ᒥᓴᐙ ᐱᑯ ᐋᓇ ᐃᑭᑐᔦᒃ ᐁᐸᕒᐊᐋᒻ ᓂᑭᒋᐊᔭᐋᒥᓈᐸᓐ , ᑳᐐᓐ ᑫᑰᓐ ᑭᑲᐃᔑ ᐐᒋᐃᑯᓰᒻ ᙮ ᑭᐐᑕᒪᐎᓂᓂᒻ , ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑖᑲᔥᑭᐋᐞ ᐃᐃ ᐊᓯᓃᐞ ᒋᐃᓇᐌᒫᓂᐸᓐ ᐃᓂ ᐁᐸᕒᐊᐋᒪᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.3.9.1"> Mächaplej cˈu alak u bixic pa animaˈ alak : “ Ri uj , uj rachalaxic can ri ka mam Abraham . ”
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Quinbij cˈu chech alak chi ri Dios cäcowinic cuban chque tak we abaj riˈ chi e rachalaxic can ri ka mam Abraham .

(src)="b.MAT.3.10.1"> ᐙᑳᑾᑦ ᑕᔥ ᑕᐋᐸᑕᓐ ᒋᑮᔥᑲᑕᐅᑣ ᐃᑭ ᒥᑎᑰᒃ ᑭᑭᒌᐱᒃ ᙮ ᐊᐊᐌᑎ ᑕᔥ ᒥᑎᒃ ᑳᓂᑖᐎᑭᐋᓯᒃ ᐌᓂᔑᔑᓂᓂᒡ ᔔᒥᓇᐞ ᑕᑲᐗᐙ , ᑕᒪᒍᑌᐌᐱᓂᑲᓂᐎ ᑲᔦ ᙮
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Cämic riˈ tajin cäcoj ri iquiäj che tak ri qui xeraˈ ri cheˈ rech quetˈoyic .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Ronojel cheˈ ri man cuya tä utzalaj u wäch , cätˈoy cˈu na waˈ , cäporox na pa ri kˈakˈ .

(src)="b.MAT.3.11.1"> ᓂᐲᕽ ᐃᑕᔥ ᓃᓐ ᑭᑎᔑ ᓰᑲᐊᑕᐎᓂᓂᒻ ᒋᑭᑫᓂᒥᑰᔦᒃ ᐁᑴᑭᐱᒫᑎᓯᔦᒃ ᙮ ᐊᐊ ᑕᔥ ᐐᓐ ᑳᐐ ᐱᑕᑯᔑᕽ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑕᒑᑯᓃᕽ , ᐃᔥᑯᑌᕽ ᑲᔦ ᑭᑲᐃᔑ ᓰᑲᐊᑖᑯᐙ ᙮ ᓇᐗᒡ ᐐᓐ ᐃᔥᐯᑖᑯᓯ ᐊᐲᒡ ᓃᓐ ᙮ ᑳᐐᓐ ᓂᑌ ᐊᐲᑌᑖᑯᓯᓰ ᒋᐱᒥᐎᑖᐗᒃ ᐅᒪᑭᓯᓇᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Ri in kas tzij quinban kasnaˈ alak rucˈ joron , cˈutbal waˈ chi qˈuexom chi animaˈ alak , qˈuexom chi ri chomanic alak .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Cäpe chi cˈu na jun chic ri cuban na kasnaˈ alak rucˈ ri Lokˈalaj Espíritu xukujeˈ rucˈ kˈakˈ .
(trg)="b.MAT.3.11.3"> Ri Areˈ nim na u kˈij chnuwäch in , nim cˈu na u banic .
(trg)="b.MAT.3.11.4"> Man takal tä chwe in chi quinquir ru cˈamal u xajäb .

(src)="b.MAT.3.12.1"> ᑖᐱᔥᑰ ᐃᓀᑖᑯᓯ ᑭᑎᑫᐎᓂᓂ ᑳᑕᑯᓇᕽ ᐅᐸᐎᐌᐸᐃᑲᓈᑎᒃ , ᐁᐐ ᐸᐙᔑᒫᒡ ᐅᐸᑴᔑᑲᓂᒥᓇᓐ ᙮ ᐅᑲ ᓇᐃᓈᓐ ᐃᑕᔥ ᐅᐸᑴᔑᑲᓂᒪᓅᒥᓂᒪᓐ ᙮ ᐅᑲ ᒪᒍᑌᐌᐱᓈᓐ ᑕᔥ ᐐᓐ ᒪᔥᑯᓰᓂ ᐃᐃᒫ ᐐᑳ ᑳᔑ ᐋᑕᐌᓯᓂᓂᒃ ᐃᔥᑯᑌᓂ ᙮
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Ri Areˈ are jas jun achi ri cujoskˈij ru trico .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> Rucˈam chi ru pala , cujopij cˈu na ri trico , cutas che ri pajo .
(trg)="b.MAT.3.12.3"> Cucˈol na ri trico pa ri cˈuja .
(trg)="b.MAT.3.12.4"> Are cˈu ri pajo cuporoj na pa jun kˈakˈ ri man cächup tä chic , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.3.13.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᑳᓬᐊᓬᐄᕽ ᑮᐱ ᐅᒌ ᐁᑮ ᐱᓈᓯᑲᐙᒡ ᐃᓂ ᒞᓇᓐ ᒋᓰᑲᐊᑖᑯᒡ ᐃᐃᒫ ᒞᕒᑕᓇᐎ ᓰᐲᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Xel cˈu lok ri Jesús pa Galilea , xopan chuchiˈ ri nimaˈ Jordán ri cˈo wi ri tat Juan rech cäban u kasnaˈ rumal .

(src)="b.MAT.3.14.1"> ᒞᓐ ᑕᔥ ᐅᑮᐃᓈᓐ ᒋᓴᓲᓐ : ᑕᑾᒡ ᓃᓐ ᑭᑖ ᓰᑲᐊᑕᐤ ᙮ ᔖᑰᒡ ᐃᑕᔥ ᑭᐱᓈᓯᑲᐤ ᙮
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Man xraj tä cˈu ri tat Juan , xane xubij che ri Jesús : Ri in man takal tä chwe chi quinban kasnaˈ la .
(trg)="b.MAT.3.14.2"> Rajwaxic ne chi ri lal cäban la nu kasnaˈ in , ― cächaˈ .
(trg)="b.MAT.3.14.3"> ¿ Jas che xpe la wucˈ in ? ― xcha che ri Jesús .

(src)="b.MAT.3.15.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᐅᑮᐃᔑ ᓇᑴᑕᐙᓐ : ᐊᐤ ᒫᓄ ᐃᐃᐌ ᑕᐃᔑᓭ ᒋᐃᔑᒋᑫᔭᕽ ᐋᓃᓐ ᑳᔑ ᒥᓴᐌᑕᕽ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᙮
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Xubij cˈu ri Jesús che : Che we chanim riˈ , chaya chwe chi jeˈ quinban waˈ .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Are cˈu waˈ takalic rech cäkaˈno jachique ri cätakan wi ri Dios , ― xcha che .
(trg)="b.MAT.3.15.3"> Ri tat Juan cˈut xunimaj ri xubij .

(src)="b.MAT.3.16.1"> ᐊᐲ ᑕᔥ ᒋᓴᔅ ᑳᐃᔥᒀ ᓰᑲᐊᑖᓱᒡ , ᐁᑮᐊᓂ ᐊᒀᓰᒡ , ᑭᒋᑮᔑᒃ ᑮᐹᑭᓂᑳᑌᓂ , ᐅᑮᐙᐸᒫᓐ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑕᒑᑯᓂ ᐁᐱᓈᓯᑳᑯᒡ ᑖᐱᔥᑰ ᐱᑯ ᐅᒦᒦᓯᕽ ᐁᑮᐃᔑᓈᑯᓯᓂᒡ , ᐁᐱᐴᓃᓴᑖᑯᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Aretak cˈut xbantaj u kasnaˈ ri Jesús , xel lok ri Areˈ pa ri jaˈ .
(trg)="b.MAT.3.16.2"> ¡ Chanim xjakjob ri caj !
(trg)="b.MAT.3.16.3"> Ri Jesús cˈut xril ri Lokˈalaj Espíritu xkaj lok puwiˈ ri Areˈ , jeˈ u banic jun palomäx .

(src)="b.MAT.3.17.1"> ᑮᓅᑕᐙ ᑕᔥ ᐊᐎᔭ ᐁᑮᑭᑐᒡ ᐃᐃᒫ ᑭᒋᑮᔑᑯᕽ : ᒦ ᐗᐊ ᓂᑯᓯᔅ ᑳᓵᑭᐊᒃ ᙮ ᐋᐱᒋ ᓂᒥᓍᐸᒫ ᙮
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Te riˈ xtataj cˈut chi cächˈaw lok jun chicaj ri xubij : Are ri Lokˈalaj nu Cˈojol waˈ .
(trg)="b.MAT.3.17.2"> Cäquicot ri wanimaˈ rumal , ― xchaˈ .

(src)="b.MAT.4.1.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᐅᑮᐃᔑᐎᓂᑰᓐ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑕᒑᑯᓂ ᐌᑎ ᐱᑾᑕᑲᒥᒃ ᒋᑲᑴᒋᐃᑯᒡ ᐃᓂ ᒪᒋᐊᔭᐋᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Te cˈu riˈ ri Lokˈalaj Espíritu xucˈam bi ri Jesús pa tak juyub ri quetzˈinowic , rech cätakchiˈx che mac chilaˈ rumal ri Itzel .

(src)="b.MAT.4.2.1"> ᓃᒥᑕᓇ ᑕᓱᑮᔑᒃ , ᓃᒥᑕᓇ ᑕᓱᑎᐱᒃ ᑲᔦ ᑳᐐᓐ ᒋᓴᔅ ᑮᐅᒋ ᐐᓯᓂᓰ ᙮ ᐐᑫ ᑕᔥ ᑮᓅᑌᔅᑲᑌ ᙮
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Cawinak kˈij , cawinak akˈab xcˈoji chilaˈ , man cˈo tä cˈu jas ri xutijo .
(trg)="b.MAT.4.2.2"> Te cˈu riˈ sibalaj xnumic .

(src)="b.MAT.4.3.1"> ᑫᑫᑦ ᐃᑕᔥ ᒪᒋᐊᔭᐋᓐ ᐅᑮ ᐱᓈᓯᑳᑰᓐ ᐁᑮᐃᑯᒡ : ᑮᔥᐱᓐ ᑌᐺ ᐁᔮᐎᐗᓀᓐ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑯᓯᓴᓐ , ᑲᓅᔥ ᐅᑯ ᐊᓯᓃᒃ ᒋᐸᑴᔑᑲᓂᐎᐙᒡ , ᐁᑮᐃᑯᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.4.3.1"> Xpe cˈu ri Itzel , xopan rucˈ ri Jesús rech cutakchiˈj ri Areˈ che mac , xubij che : We kas tzij chi lal u Cˈojol ri Dios , takan la chque tak we abaj riˈ chi cäcaˈn na wa , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.4.1"> ᒋᓴᔅ ᐃᑕᔥ ᐅᑮᐃᔑ ᓇᑴᑕᐙᓐ : ᐃᔑᐲᐃᑳᑌ : ᑳᐐᓐ ᐐᓐ ᐃᐃᒫ ᑕᐅᒋ ᐱᒫᑎᓯᓰ ᐊᐎᔭ ᐸᑴᔑᑲᓇᓐ ᐁᑕ ᑳᐊᒸᒡ , ᐃᒫ ᑕᔥ ᐐᓐ ᑳᑕᓱ ᐯᔑᑾᓂᓂᒃ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᑳᐃᑭᑐᓂᒡ , ᑕᐅᒋ ᐱᒫᑎᓯ , ᐅᑮᐃᓈᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Xchˈaw ri Jesús , xubij che : Ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij : “ Man xak tä xuwi rumal ri wa quecˈasi na ri winak , xane xukujeˈ rumal ronojel ru Tzij ri Dios , ” ― cächaˈ , ― xcha ri Jesús che .

(src)="b.MAT.4.5.1"> ᒦᓇᐙ ᑕᔥ ᒪᒋᐊᔭᐋᓐ ᐅᑮᐃᔑᐎᓂᑰᓐ ᐃᐃᒫ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑑᑌᓈᒥᓃᕽ ᐃᐃᒫ ᒉᕒᐆᓴᓬᐊᒥᕽ , ᐁᑮᐃᔑᐎᓂᑯᒡ ᒫᐗᒡ ᐃᑯ ᑳᐃᔑ ᐃᔥᐹᓂᒃ ᐃᐃ ᑭᒋᐊᓇᒥᐁᐎᑲᒥᒃ ᐁᑮᐃᔑ ᓃᐸᐎᐃᑯᒡ ,
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Ri Itzel xucˈam bi ri Jesús pa ri lokˈalaj tinimit Jerusalén , xupakba cˈu puwiˈ ri nimalaj rachoch Dios .

(src)="b.MAT.4.6.1"> ᐁᑮᐃᑯᒡ : ᑮᔥᐱᓐ ᐁᔮᐎᐗᓀᓐ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑯᓯᓴᓐ , ᑕᑲ ᐱᓂᐸᓂᐅᓐ , ᐋᓃᔥ ᑮᐃᔑᐲᐃᑳᑌ : ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐅᑲ ᑲᓅᓈᐞ ᐅᑌᒐᓬᐃᒪᐞ ᒋᑲᓇᐌᓂᒥᒀ , ᑭᑲ ᒥᒋᒥᓂᑰᒃ ᐃᐃᒫ ᐅᓂᒌᐙᕽ ᒋᐐᓴᑭᔑᓯᐗᓐ ᑭᓯᑎᕽ ᐃᐃᒫ ᑳᔑ ᐊᓯᓃᑳᒃ , ᐃᔑᐲᐃᑳᑌ , ᐅᑮᐃᑰᓐ ᒪᒋᐊᔭᐋᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.4.6.1"> Te riˈ xubij che : We kas tzij chi lal u Cˈojol ri Dios , qˈuiäka bi ib la iquim , rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij : Ri Dios queutak na lok ri ángeles awucˈ che a chajixic .
(trg)="b.MAT.4.6.2"> Catquichap na che ra kˈab che a toˈic rech man cachakˈij tä rawakan cho abaj ,

(src)="b.MAT.4.7.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᐅᑮᓇᑴᑕᐙᓐ : ᒦᓇᐙ ᐃᔑᐲᐃᑳᑌ : ᑫᑯ ᑲᑴᒋᐋᑫᓐ ᑳᑎᐯᒋᑫᒡ ᑭᑭᔐᒪᓂᑑᒻ ᑕᑲ ᒋᑲᓇᐌᓂᒥᓄᑴᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.4.7.1"> ― cächaˈ , ― xcha ri Itzel che .
(trg)="b.MAT.4.7.2"> Ri Jesús xchˈawic , xubij che : Xukujeˈ cubij ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic : “ Mayac royowal ri Awajaw , ri a Dios , ” ― cächaˈ , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.8.1"> ᑫᔮᐱ ᐅᑮᐃᔑᐎᓂᑰᓐ ᒫᐗᒡ ᐃᑯ ᐁᔑ ᐃᔥᐸᑎᓈᓂᒃ , ᐁᑮᐙᐸᑕᐃᑯᒡ ᑲᑭᓇ ᑎᐯᒋᑫᐎᓇᓐ ᐅᐅᒫ ᐊᑮᕽ , ᑲᔦ ᐋᓃᓐ ᒫᐗᒡ ᐁᔑ ᑭᒋ ᐃᓀᑖᑾᑭᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Te cˈu riˈ ri Itzel xucˈam bi ri Jesús puwiˈ jun nimalaj juyub .
(trg)="b.MAT.4.8.2"> Xeucˈut cˈu conojel tak ri tinimit ajuwächulew chuwäch ri Areˈ , xukujeˈ ri qui kˈinomal .

(src)="b.MAT.4.9.1"> ᒦᑕᔥ ᑳᐃᑯᒡ : ᑲᑭᓇ ᐅᓄ ᑭᑲ ᒦᓂᓐ ᑮᔥᐱᓐ ᐅᒋᒌᑾᓃᑕᐎᔭᓐ , ᑭᒋ ᐃᓀᓂᒥᔭᓐ ᑲᔦ ᙮
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Xubij cˈu che ri Jesús : Ronojel waˈ quinya che la , we cäxuqui la , quinkˈijilaj la , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.10.1"> ᒋᓴᔅ ᐅᑮᓇᑴᑕᐙᓐ : ᐃᑯᒋ ᐃᔖᓐ ᑮᓐ ᓭᑕᓐ ! ᒦᓇᐙ ᐃᔑᐲᐃᑳᑌ : ᑳᑎᐯᒋᑫᒡ ᑭᑭᔐᒪᓂᑑᒻ ᐐᓀᑕ ᑯ ᑭᑲ ᑭᒋ ᐃᓀᓂᒫ ᙮
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Xchˈaw ri Jesús , xubij che : Jat , Satanás , chatel chnuwäch rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij : “ Chakˈijilaj ri Awajaw ri a Dios , xuwi cˈu ri Areˈ chapatänij , ” ― cächaˈ , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.11.1"> ᐅᑮᓇᑲᓂᑰᓐ ᑕᔥ ᐃᓂ ᒪᒋᐊᔭᐋᓐ ᙮ ᐁᒐᓬᐊᐞ ᐃᑕᔥ ᐅᑮ ᐱᓈᓯᑳᑰᐞ ᐁᑮᐐᒋᐃᑯᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Xel cˈu bi ri Itzel rucˈ ri Jesús .
(trg)="b.MAT.4.11.2"> Xepe cˈu jujun ángeles rech quepatänin che ri Areˈ .

(src)="b.MAT.4.12.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᐊᐲ ᑳᓅᑕᕽ ᒞᓇᓐ ᐁᑮ ᑕᑯᓂᑲᓂᐎᓂᒡ , ᑳᓬᐊᓬᐄᕽ ᐃᓇᑫ ᑮᐃᔖ ᙮
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Ri Jesús , aretak xuto chi cˈo ri tat Juan pa cheˈ , xeˈ pa Galilea .

(src)="b.MAT.4.13.1"> ᑳᐐᓐ ᑕᔥ ᐐᓐ ᑮᑭᐱᒌᓰ ᐃᐃᒫ ᓈᓴᕒᐃᑎᕽ ᙮ ᒦᑕᔥ ᐌᑎ ᑳᐊᓂ ᐃᔖᒡ ᐁᑮᐃᔑᑖᒡ ᐃᐃᒫ ᐆᑌᓈᕽ ᑲᐸᕒᓂᔭᒦᕽ ᐃᐃᒫ ᒌᑭ ᓵᑲᐃᑲᓃᕽ ᑳᓬᐊᓬᐄᕽ , ᐃᐃᒫ ᓭᐱᔪᓬᐊᓐ ᐊᑮᕽ ᑲᔦ ᓈᐱᑕᓬᐋᐃ ᐊᑮᕽ ᑳᐊᔮᒃ ᐆᑌᓇ ᙮
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Man xcanaj tä cˈu can pa ri tinimit Nazaret , xane xa xcˈoji pa Capernaum , jun tinimit Romano waˈ ri cˈo chiˈ ri mar chquinakaj ri ojer tak tinimit Zabulón rucˈ Neftalí .

(src)="b.MAT.4.14.1"> ᒦᑕᔥ ᐅᐅ ᑳᑮᐅᒋ ᐃᔑᓭᒃ ᒪᔮ ᐱᑯ ᒋᐃᔑᓭᓂᒃ ᑳᑮᐃᑭᑐᑯᐸᓀᓐ ᐊᐊ ᑎᐹᒋᒧᐎᓂᓂ ᐋᐃᓭᔭ ᑳᑮ ᑲᓅᑕᒪᐙᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ,
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Jeˈ xbantaj waˈ rech kas jeˈ quel wi jas ri xutzˈibaj can ri ka mam Isaías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij :

(src)="b.MAT.4.15.1"> ᐃᐃᐌᓂᐗᐞ ᑳᑮ ᑕᔑᒫᒡ ᐃᐃᐌᓂᐗᐞ ᑳᐃᔑᑖᓂᒡ ᐃᐃᒫ ᓭᐱᔪᓬᐊᓐ ᐊᑮᕽ ᑲᔦ ᓈᐱᑕᓬᐋᐃ ᐊᑮᕽ , ᐃᐃᒫ ᒌᑫᐤ ᑭᒋᑲᒦᕽ , ᐙᐸᓄᕽ ᐃᓇᑫᑳᒻ ᒞᕒᑕᓇᐎ ᓰᐲᕽ , ᐃᐃᒫ ᑳᓬᐊᓬᐄ ᐊᑮᕽ ᐌᑎ ᑳᔑ ᐊᔮᐙᒡ ᑳᒎᐎᐎᓯᒀ ᙮
(trg)="b.MAT.4.15.1"> Winak aj Zabulón , winak aj Neftalí , ix riˈ ri nakaj ix cˈo wi che ri mar , chˈäkäp che ri nimaˈ Jordán , chilaˈ pa Galilea jawijeˈ e cˈo wi winak ri man aj Israel taj .

(src)="b.MAT.4.16.1"> ᒦᑕᔥ ᐅᐅ ᑳᐃᑭᑐᒡ ᐋᐃᓭᔭ : ᐃᑭ ᑕᔥ ᑲᔥᑮᑎᐱᑲᓄᕽ ᑳᐊᔮᐙᒡ ᐅᑲ ᐙᐸᑖᓈᐙ ᐃᐃ ᑭᒋᐙᓭᔮᓯᐎᓐ ᙮ ᐃᑭ ᑲᔦ ᑳᑕᔑᐱᒫᑎᓯᐙᒡ ᐃᐃᒫ ᐊᑮᕽ ᓂᐳᐎᓐ ᑳᔑ ᐹᑏᓇᑎᓂᓂᒃ , ᑕᐙᐸᒋᑳᑌ ᐃᐃ ᑳᐙᓭᔮᒃ ᙮
(trg)="b.MAT.4.16.1"> Ri winak ri jeˈ ta ne e cˈo pa kˈekum xquil jun nimalaj sakil .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> E areˈ winak waˈ ri e cˈo pa ri qui mac , ri e cˈo cho ri cämical , xpe jun nimalaj sakil pa qui wiˈ ,

(src)="b.MAT.4.17.1"> ᒦᑕᔥ ᐃᐃ ᐊᐲ ᒋᓴᔅ ᑳᑮᒫᒌ ᐸᐹᐐᑕᒫᑫᒡ ᐁᑮᐃᑭᑐᒡ : ᑴᑳᑎᓯᒃ ᑭᒪᒋᑑᑕᒧᐎᓂᐙᓐ ᐅᒋ , ᐋᔕ ᐅᒋᒋᓭ ᐊᐊ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᒋᐅᔑᓯᑑᒡ ᐅᑎᐯᒋᑫᐎᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.4.17.1"> ― xcha ri ka mam Isaías .
(trg)="b.MAT.4.17.2"> Cˈä te riˈ cˈut ri Jesús xuchaplej u tzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios , xubij cˈu chque ri winak : Chiqˈuexa ri iwanimaˈ , chiqˈuexa ri i chomanic , rumal chi xa jubikˈ chic man cuchaplej ru takanic ri Dios , ― xcha chque ri winak .

(src)="b.MAT.4.18.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᒣᒀ ᐁᐱᒧᓭᒡ ᐃᐃᒫ ᑭᒋᓵᑲᐃᑲᓃᕽ ᑳᓬᐊᓬᐄ ᐅᑮᐙᐸᒫᐞ ᓃᔑᓐ 2 ᐁᐐᒋᑭᐌᔨᑎᓂᒡ ᐁᐸᑭᑕᐙᓂᒡ ᙮ ᐋᓃᔥ ᑮᐸᑭᑕᐌᐎᓂᓂᓃᐎᐗᐞ ᙮ ᓵᐃᒪᓐ ᐲᑕᕒ ᑕᔥ ᐊᐊ ᐯᔑᒃ ᑮᐃᔑᓂᑳᓱ , ᑯᑕᒃ ᐃᑕᔥ ᐁᑕᕒᐆ ᑮᐃᔑᓂᑳᓱ ᙮
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Ocˈowem cuban ri Jesús chuchiˈ ri mar re Galilea , xeril cˈu quieb achijab cachalal quib .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Ri jun are ri tat Simón ri xukujeˈ cäbix Pedro che , ri jun chic are ri tat Andrés .
(trg)="b.MAT.4.18.3"> Tajin cäquiqˈuiäk bi jun cˈat chapäbal cär pa ri cho rumal chi e chapal tak cär ri e areˈ .

(src)="b.MAT.4.19.1"> ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᐅᑮᐃᓈᐞ : ᐊᐯᔪᒃ , ᐐᒌᐎᔑᒃ ! ᑳᐱ ᐃᓇᓄᑮᔦᒃ ᐁᐸᑭᑕᐙᔦᒃ , ᓅᑯᒻ ᐃᑕᔥ ᑭᑲ ᒫᒌᑭᑭᓄᐊᒪᐎᓂᓂᒻ ᒋᐲᑕᒪᐎᔦᒃ ᐯᒫᑎᓯᐙᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Ri Jesús xubij chque : Chixsaˈj wucˈ .
(trg)="b.MAT.4.19.2"> Quinban cˈu na chiwe chi quixoc che qui mulixic winak che qui qˈuexwäch ri cär , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.4.20.1"> ᔐᒫᒃ ᐃᑕᔥ ᐅᑮᒫᒋᐐᒌᐙᐙᓐ , ᐁᑮᓇᑲᓈᐙᒡ ᑲᑭᓇ ᐅᑕᓴᐲᐙᐞ ᙮
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Chanim xquiya can ri qui cˈat , xebeˈ rucˈ ri Jesús .

(src)="b.MAT.4.21.1"> ᒦᓇᐙ ᑕᔥ ᒋᓴᔅ ᐅᑮᐊᓂ ᐙᐸᒫᐞ ᓃᔑᓐ ᐃᓂᓂᐗᐞ ᐁᑕᔑ ᐸᑾᐊᓴᐲᓂᒡ ᐲᒋᒌᒫᓂᕽ ᐅᑌᑌᐙᓐ ᐁᐐᒋᐋᓂᒡ ᙮ ᐃᐃ ᑕᔥ ᐃᓂᓂᐗᐞ ᑮᐐᒋᑭᐌᑎᐗᐞ ᐁᑮᐃᔑᓂᑳᓱᓂᒡ ᒌᒥᔅ ᔑᑾ ᒞᓐ ᙮ ᐅᑌᑌᓂ ᑕᔥ ᓭᐸᑏ ᑮᐃᔑᓂᑳᓱᐗᓐ ᙮ ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᐅᑮ ᑲᓅᓈᐞ ᙮
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Ocˈowinak chi apan jubikˈ ri Jesús , xeril chi cˈu quieb achijab chic cachalal quib .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> E areˈ ri tat Jacobo rachiˈl ri tat Juan .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> E u cˈojol ri tat Zebedeo waˈ .
(trg)="b.MAT.4.21.4"> E cˈo pa jun barco cachiˈl ri qui tat , tajin cäquicˈojoj cˈu ri qui cˈat .
(trg)="b.MAT.4.21.5"> Xesiqˈuix cˈu rumal ri Jesús .

(src)="b.MAT.4.22.1"> ᔐᒫᒃ ᐃᑕᔥ ᐅᑮᓇᑲᑖᓈᐙ ᐅᒌᒫᓂᐙ , ᐅᑮᓇᑲᓈᐙᓐ ᑲᔦ ᐅᑌᑌᐙᓐ , ᐁᑮᐊᓂ ᐐᒌᐙᐙᒡ ᒋᓴᓲᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.4.22.1"> Ri e areˈ cˈut chanim xquiya can ri barco rucˈ ri Zebedeo ri qui tat , xebeˈ rucˈ ri Jesús .

(src)="b.MAT.4.23.1"> ᒥᓯᐌ ᑕᔥ ᒋᓴᔅ ᑮᐃᔖ ᐃᐃᒫ ᑳᓬᐊᓬᐄ ᐊᑮᕽ ᐁᑮ ᐸᐹᑭᑭᓄᐊᒫᑫᒡ ᒥᓯᐌ ᒎᐗᐞ ᐅᑕᓇᒥᐁᐎᑲᒥᑯᓃᕽ ᐁᑮᐐᑕᒫᑫᒡ ᑲᔦ ᒥᓍᒋᒧᐎᓐ ᐃᐃᐌ ᑭᔐᒪᓂᑑ ᐐᐸ ᑳᐐᐅᔑᓯᑑᒡ ᐅᑎᐯᒋᑫᐎᓐ , ᐁᑮᒥᓄᐊᔮᐋᒡ ᑲᔦ ᑲᑭᓇ ᑳᐋᑯᓯᓂᒡ ᐋᓃᓐ ᐃᑯ ᐁᐃᓈᐱᓀᓂᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Ri Jesús xbin pa conojel tak ri tinimit re Galilea , xuya tijonic chque ri winak pa tak ri rachoch Dios .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> Xutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ru takanic ri Dios pa qui wiˈ ri winak .
(trg)="b.MAT.4.23.3"> Xukujeˈ xucunaj ronojel u wäch yabil ri cˈo chque .

(src)="b.MAT.4.24.1"> ᒥᓯᐌ ᑕᔥ ᑮᓅᑖᑳᓂᐎ ᐃᐃᒫ ᓰᕒᐃᔭ ᐊᑮᕽ , ᐋᐱᒋ ᑕᔥ ᑮᐹᑏᓄᐗᐞ ᑳᑮ ᐲᑕᒪᐎᓐᒡ ᐃᐃ ᐅᑖᑯᓰᐞ ᐯᐸᑳᓐ ᐁᐃᓈᐱᓀᓂᒡ ᙮ ᐃᑭ ᑕᔥ ᐅᑖᑯᓰᒃ ᐋᓂᑕ ᒪᒋᐊᒑᑾᐞ ᐅᑮ ᑭᑭᔥᑳᑯᐙᐞ , ᐋᓂᑕ ᑲᔦ ᑮᐅᒋᐱᓂᑯᐙᐱᓀᐗᐞ , ᐋᓂᑕ ᑲᔦ ᑮᒪᒫᒋᑯᐙᐱᓀᐗᐞ ᙮ ᒋᓴᔅ ᑕᔥ ᑲᑭᓇ ᐅᑮᒥᓄᐊᔮᐋᐞ ᙮
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Xtataj cˈu u tzijol ri Jesús cumal ri winak pa conojel tak ri tinimit re Siria .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> Ri winak cˈut xequicˈam lok conojel ri qui rikom cˈäx rumal qˈuia u wäch cˈäxcˈol , yabil , kˈoxom .
(trg)="b.MAT.4.24.3"> Xequicˈam lok ri e cˈo itzel tak espíritus chque , xukujeˈ ri winak ri man utz tä chi qui jolom rumal chi e elinak chˈuj , xequicˈam cˈu lok ri cäminak qui cuerpo .
(trg)="b.MAT.4.24.4"> Ri Jesús cˈut xeucunaj conojel .

(src)="b.MAT.4.25.1"> ᐋᐱᒋ ᑮᐹᑏᓄᐗᐞ ᑳᑮ ᐱᒥᓂᔕᐅᑯᒡ ᙮ ᐃᐃᒫ ᑕᔥ ᑮᐅᒌᐗᐞ ᑳᓬᐊᓬᐄ ᐊᑮᕽ , ᐌᑎ ᑲᔦ ᒥᑖᓱ ᐆᑌᓈᐎ ᐊᑮᕽ , ᒉᕒᐆᓴᓬᐊᒥᕽ , ᒎᑏᔮᑳᕽ , ᐌᑎ ᑲᔦ ᐊᑮᕽ ᐊᑳᒪᔭᐄ ᒞᕒᑕᓇᐎ ᓰᐲᕽ ᙮
(trg)="b.MAT.4.25.1"> E qˈuia winak cˈut aj Galilea xebeˈ rucˈ ri Jesús .
(trg)="b.MAT.4.25.2"> Xukujeˈ e cˈo winak aj Decápolis , aj Jerusalén , aj Judea , e cˈo cˈu ri xepe chˈäkäp che ri nimaˈ Jordán .

(src)="b.MAT.5.1.1"> ᐁᐙᐸᒫᒡ ᐃᑕᔥ ᒋᓴᔅ ᐋᐱᒋ ᐁᐅᓵᒦᓄᓂᒡ ᑳᐱᒥᓂᔕᐅᑯᒡ , ᑮᐊᓂ ᑯᐹᒪᒋᐌ ᐁᐱᑾᑎᓈᓂᒃ , ᐁᑮᐊᓂ ᐅᓇᐱᒡ ᙮ ᐅᑭᑭᓄᐊᒪᐙᑲᓇᐞ ᐃᑕᔥ ᐅᑮᐱ ᐙᑳᔥᑳᑰᐞ ᙮
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Aretak ri Jesús xeril ri qˈuialaj winak , xpaki puwiˈ ri juyub , xtˈuyi chilaˈ .
(trg)="b.MAT.5.1.2"> Xquimulij cˈu quib ru tijoxelab rucˈ .

(src)="b.MAT.5.2.1"> ᒦᑕᔥ ᐃᐃ ᑳᐃᔑ ᒫᒌ ᑭᑭᓄᐊᒪᐙᒡ :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Ri Jesús xuchaplej qui tijoxic , je waˈ xubij chque :

(src)="b.MAT.5.3.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐅᑯ ᑳᑭᑎᒫᑫᓂᒧᐙᒡ , ᑳᐊᐯᓂᒧᓄᑕᐙᐙᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᙮ ᐊᒦᐗᒃ ᐅᑯ ᒪᔮ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᑳᑭᒋ ᐅᑑᑭᒫᒥᐙᒡ !
(trg)="b.MAT.5.3.1"> Utz que ri cäquinaˈ pa canimaˈ chi cˈo ri rajwaxic chque ri cäpe chilaˈ chicaj .
(trg)="b.MAT.5.3.2"> Ri Dios cˈut cätakan na pa qui wiˈ .

(src)="b.MAT.5.4.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐅᑯ ᑳᒫᓀᑕᒧᐙᒡ ᙮ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑲ ᒥᓉᑕᒥᐃᑯᐙᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Utz que ri quebisonic rumal chi ri Dios cäcuˈbisan na qui cˈux .

(src)="b.MAT.5.5.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐅᑯ ᑳᑭᑌᓂᒧᓯᒀ ᙮ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑲ ᒦᓂᑯᐙᓐ ᑫᑰᓇᓐ ᑳᑮᐃᔑ ᐊᔓᑕᒪᐙᓂᒡ ᐃᐃ ᐅᐱᒫᑎᓰᒥᓂ ᙮
(trg)="b.MAT.5.5.1"> Utz que ri man cäcaˈn tä nimal .
(trg)="b.MAT.5.5.2"> Ri e areˈ cˈut cäquechbej na ri ulew ri u bim ri Dios chi cuya chque .

(src)="b.MAT.5.6.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐃᑭᐌᓂᐗᒃ ᑳᐃᔑ ᐊᑕᐌᑕᒧᐙᒡ ᐋᐱᒋ ᒋᑑᑕᒧᐙᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᑳᐃᔑ ᐊᑕᐌᓂᒥᑯᐙᒡ ᙮ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑲ ᑌᐱᓇᐌᔦᑕᒥᐃᑯᐙᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.5.6.1"> Utz que ri quenumic , ri cächakiˈj qui chiˈ che jun cˈaslemal jicom .
(trg)="b.MAT.5.6.2"> Are cˈu ri Dios cäyoˈw na waˈ chque .

(src)="b.MAT.5.7.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐃᑭ ᑳᑭᑎᒫᑭᓈᑫᐙᒡ ᙮ ᐋᓃᔥ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐅᑲ ᑭᑎᒫᑭᓈᑯᐙᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.5.7.1"> Utz que ri quel qui cˈux chque niqˈuiaj winak chic .
(trg)="b.MAT.5.7.2"> Ri Dios cˈut cutokˈobisaj na qui wäch ri e areˈ .

(src)="b.MAT.5.8.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐃᑭ ᑳᐯᑭᑌᐁᐙᒡ ᙮ ᐅᑲ ᐙᐸᒫᐙᓐ ᐃᓴ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᐁᐐᒌᐎᑯᐙᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.5.8.1"> Utz que ri sak canimaˈ .
(trg)="b.MAT.5.8.2"> Ri e areˈ cˈut cäquil na u wäch ri Dios .

(src)="b.MAT.5.9.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐃᑭ ᑳᐐᒋᐋᐙᒡ ᒋᒥᓄᐐᒌᑎᓂᒡ ᑲᑭᓇ ᐯᒫᑎᓯᓂᒡ ᙮ ᑮᓇᐙ ᓂᓃᒑᓂᓴᒃ ᐅᑲ ᐃᑯᐙᓐ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᙮
(trg)="b.MAT.5.9.1"> Utz que ri cäquitzucuj u yaˈic utzil chquixol ri winak .
(trg)="b.MAT.5.9.2"> Ri Dios cubij na chi e areˈ ralcˈual ri Areˈ .

(src)="b.MAT.5.10.1"> ᔕᐌᑖᑯᓯᐗᒃ ᐃᑭ ᑳᑲᒀᑕᑭᐃᑣ ᐃᐌ ᐅᒋ ᐁᑑᑕᒧᐙᒡ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᑳᐃᔑ ᐊᑕᐌᑕᒥᓂᒡ ᙮ ᐊᒦᐗᒃ ᐃᑭ ᒪᔮ ᑭᔐᒪᓂᑑᓐ ᑳᑭᒋ ᐅᑑᑭᒫᒥᐙᒡ ᙮
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Utz que ri quetzelax qui wäch rumal ru banic ri jicomal cho ri Dios .
(trg)="b.MAT.5.10.2"> Ri Dios cˈut cätakan na pa qui wiˈ .