# nl/Dutch.xml.gz
# wo/Wolof-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Abraham en David waren de belangrijkste voorouders van Jezus .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Lii mooy cosaanu Yeesu Kirist , sëtu Daawuda , sëtu Ibraayma .

(src)="b.MAT.1.2.1"> Abraham was de vader van Isaäk ; Isaäk de vader van Jakob ; Jakob de vader van Juda en zijn broers ;
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Ibraayma moo jur Isaaxa ; Isaaxa jur Yanqóoba ; Yanqóoba jur Yuda ak i doomi baayam ;

(src)="b.MAT.1.3.1"> Juda was de vader van Perez en Zerah ( hun moeder heette Tamar ) .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Perez was de vader van Hezron ; Hezron de vader van Ram ;
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Yuda , Fares ak Sara ci Tamar ; Fares Esrom , miy baayu Aram ;

(src)="b.MAT.1.4.1"> Ram was de vader van Aminadab ; Aminadab de vader van Nahesson ;
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Aram Aminadab ; Aminadab Naason ; Naason Salmon ;

(src)="b.MAT.1.5.1"> Nahesson was de vader van Salmon ; Salmon de vader van Boaz ( Rachab was zijn moeder ) .
(src)="b.MAT.1.5.2"> Boaz was de vader van Obed ( Obeds moeder was Ruth ) .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Salmon jur ci Raxab doom ju tudd Bowas ; Bowas am ak Ruut Obedd ; Obedd jur Yese ,

(src)="b.MAT.1.6.1"> Obed was de vader van Isaï ; en Isaï de vader van David die koning werd .
(src)="b.MAT.1.6.2"> David was de vader van Salomo ( Salomo's moeder was de vrouw van Uria ) .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> miy baayu buur bi Daawuda .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> Daawuda moo jur Suleymaan ci ki nekkoon jabari Uri ;

(src)="b.MAT.1.7.1"> Salomo was de vader van Rehabeam ; Rehabeam de vader van Abia .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Suleymaan jur Robowam ; Robowam Abiya ; Abiya Asaf ;

(src)="b.MAT.1.8.1"> Abia was de vader van Asa ; Asa de vader van Josafat ; Josafat de vader van Joram ;
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Asaf Yosafat ; Yosafat Yoram , miy baayu Osiyas ;

(src)="b.MAT.1.9.1"> Joram was de vader van Uzzia ; Uzzia de vader van Jotham ; Jotham de vader van Achaz ; Achaz de vader van Hizkia ;
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Osiyas jur Yowatam ; Yowatam Akas , miy baayu Esekiyas ;

(src)="b.MAT.1.10.1"> Hizkia was de vader van Manasse ; Manasse de vader van Amon ; Amon de vader van Josia ;
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Esekiyas Manase ; Manase Amon ; Amon Yosiyas ;

(src)="b.MAT.1.11.1"> Josia was de vader van Jechonia en zijn broers , die geboren werden in de tijd van de verbanning naar Babel .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Yosiyas jur Yekoñas ak i doomi baayam ca jamono , ja ñu defe Yawut ya jaam , yóbbu leen Babilon .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Daarna werd Jechonia vader van een zoon , die Sealthiël heette .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Ba ñu leen yóbboo ca Babilon , Yekoñas jur Salacel ; Salacel Sorobabel ,

(src)="b.MAT.1.13.1"> Sealthiël was de vader van Zerubabel ; Zerubabel de vader van Abiud ;
(trg)="b.MAT.1.13.1"> miy baayu Abiyudd ; Abiyudd Eliyakim ; Eliyakim Asor ;

(src)="b.MAT.1.14.1"> Abiud was de vader van Eljakim ; Eljakim de vader van Azor ; Azor de vader van Zadok ; Zadok de vader van Achim ; Achim de vader van Eliud ;
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Asor Sadog ; Sadog Akim ; Akim Eliyudd ;

(src)="b.MAT.1.15.1"> Eliud was de vader van Eleazar ; Eleazar de vader van Matthan ;
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Eliyudd Eleyasar ; Eleyasar Matan , miy baayu Yanqóoba ;

(src)="b.MAT.1.16.1"> Matthan was de vader van Jakob ; Jakob de vader van Jozef , die getrouwd was met Maria , de moeder van Jezus , die Christus genoemd wordt .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Yanqóoba nag moo jur Yuusufa jëkkëru Maryaama ; te ci Maryaama la Yeesu , mi ñuy wax Kirist , juddoo .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Van Abraham tot David zijn dus veertien generaties , van David tot de verbanning naar Babel ook veertien generaties , en van de verbanning tot de geboorte van Christus nog eens veertien generaties .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> Mboolem giir googu nag , la dale ca Ibraayma ba ca Daawuda , fukk lañu ak ñeent ; la dale ca Daawuda ba ca njaam ga ca Babilon , fukk lañu ak ñeent ; la dale njaam ga ca Babilon ba ci Kirist , fukk lañu ak ñeent .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Aan de geboorte van Jezus Christus gingen enkele bijzondere gebeurtenissen vooraf .
(src)="b.MAT.1.18.2"> Toen Zijn moeder Maria met Jozef verloofd was ( en dus nog niet met hem samenwoonde ) bleek zij in verwachting te zijn door de Heilige Geest .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> Nii la Yeesu Kirist juddoo .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Bi ñu mayee Maryaama ndeyam Yuusufa , waaye laata ñoo ànd , gis nañu ne dafa ëmb ci kàttanu Xel mu Sell mi .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Jozef wilde de verloving verbreken .
(src)="b.MAT.1.19.2"> Maar omdat hij een goed man was , besloot hij het in stilte te doen om haar de schande te besparen .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Yuusufa jëkkëram nag , nekkoon na nit ku jub te bëggu ko woon a weer .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Mu nar a xàccook moom ci sutura .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Terwijl hij hierover lag na te denken , kreeg hij een droom en zag een engel van God naast zich staan .
(src)="b.MAT.1.20.2"> " Jozef , zoon van David " , zei de engel , " u kunt gerust met Maria trouwen .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Waaye bi muy xalaat ci loolu , benn malaakam Boroom bi daldi ko feeñu ci gént ne ko : « Yaw Yuusufa , sëtu Daawuda , bul ragal a yeggali Maryaama sa jabar , ndaxte doom ji mu ëmb , ci Xel mu Sell mi la jóge .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Zij is in verwachting door de Heilige Geest .
(src)="b.MAT.1.21.2"> Zij zal een zoon krijgen , die u Jezus moet noemen .
(src)="b.MAT.1.21.3"> Dat betekent ' God redt ' .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> Dina jur doom ju góor ; na nga ko tudde Yeesu , ndaxte moo di kiy musal xeetam ci seeni bàkkaar . »

(src)="b.MAT.1.22.1"> Want Hij zal Zijn volk redden van de zonden .
(src)="b.MAT.1.22.2"> Daardoor zal in vervulling gaan wat God door de profeet Jesaja heeft gezegd :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Loolu lépp xewoon na , ngir amal li Boroom bi wax , jaarale ko cib yonent , bi mu naan :

(src)="b.MAT.1.23.1"> Een maagd zal een kind krijgen !
(src)="b.MAT.1.23.2"> En zij zal het kind Immanuël noemen .
(src)="b.MAT.1.23.3"> Dit betekent ' God is met ons . "
(trg)="b.MAT.1.23.1"> « Janq bi dina ëmb , jur doom ju góor , ñu tudde ko Emanuwel , » liy tekki « Yàlla ganesi na nu . »

(src)="b.MAT.1.24.1"> Daarna werd Jozef wakker .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Noonu Yuusufa yeewu , yeggali jabaram , na ko ko malaakam Boroom bi sante woon .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Hij deed wat de engel had gezegd en trouwde met Maria .
(src)="b.MAT.1.25.2"> Maar hij had geen gemeenschap met haar tot na de geboorte van het kind .
(src)="b.MAT.1.25.3"> En Jozef noemde Hem Jezus .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Waaye àndul ak moom , ba kera mu mucc , jur doom ju góor ; mu tudde ko Yeesu .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Jezus werd geboren in Bethlehem in de provincie Judea .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Koning Herodes was toen aan het bewind .
(src)="b.MAT.2.1.3"> In dezelfde tijd kwamen er enkele sterrenkundigen uit het oosten naar Jeruzalem .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Bi nga xamee ne Yeesu juddu na ci Betleyem ci diiwaanu Yude , amoon na ay boroom xam-xam , ñu jóge penku , ñëw Yerusalem .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> Booba , ci jamonoy buur bi Erodd la woon .

(src)="b.MAT.2.2.1"> " Waar kunnen wij de nieuwe koning van de Joden vinden ? " vroegen zij .
(src)="b.MAT.2.2.2"> " Want in ons land , ver in het oosten , hebben wij een bijzondere ster zien opgaan .
(src)="b.MAT.2.2.3"> Daardoor wisten wij dat de grote Joodse koning geboren was .
(src)="b.MAT.2.2.4"> Wij zijn gekomen om Hem eer te bewijzen . "
(trg)="b.MAT.2.2.1"> Ñu ne : « Ana buur bi juddul Yawut yi ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Ndaxte gis nanu biddiiwam ci penku te ñëw nanu ngir màggal ko . »

(src)="b.MAT.2.3.1"> Toen koning Herodes dit hoorde , raakte hij in paniek .
(src)="b.MAT.2.3.2"> In de stad was de spanning voelbaar .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Bi ko Erodd buur ba déggee , mu daldi jaaxle , moom ak waa Yerusalem gépp .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Hij riep de leidende priesters en de godsdienstleraars bijeen en vroeg of zij wisten waar de Christus zou worden geboren .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Mu woolu nag saraxalekat yu mag yépp ak xutbakati xeet wa , laaj leen fu Almasi bi , maanaam Kirist , war a juddoo .

(src)="b.MAT.2.5.1"> " In Bethlehem " , antwoordden zij .
(src)="b.MAT.2.5.2"> " In Judea .
(src)="b.MAT.2.5.3"> Want de profeet Micha heeft geschreven :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Ñu ne ko : « Ca Betleyem ci diiwaanu Yude , ndaxte lii lañu bind jaarale ko cib yonent :

(src)="b.MAT.2.6.1"> ' Bethlehem in Efratha , u bent één van de kleinste steden in Juda , maar toch zult u de geboorteplaats zijn van onze Koning , die mijn volk zal leiden . "
(trg)="b.MAT.2.6.1"> “ Yaw Betleyem ci diiwaanu Yude , du yaw yaa yées ci njiiti Yude , ndaxte ci yaw la njiit di génne , kiy sàmm Israyil sama xeet . ” »

(src)="b.MAT.2.7.1"> Herodes liet de sterrenkundigen in het geheim bij zich komen .
(src)="b.MAT.2.7.2"> Na te hebben uitgehoord wanneer zij de ster voor het eerst hadden gezien , liet hij hen gaan en zei :
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Ci kaw loolu Erodd woolu ci kumpa boroom xam-xam ya , di leen ceddowu , ngir xam bu wóor kañ la biddiiw bi feq .

(src)="b.MAT.2.8.1"> " Ga naar Bethlehem en zoek het kind .
(src)="b.MAT.2.8.2"> Als u het hebt gevonden , kom dan terug om mij er alles over te vertellen .
(src)="b.MAT.2.8.3"> Want ik wil Hem ook eer gaan bewijzen . "
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Noonu mu yebal leen Betleyem naan : « Demleen fa , seet bu wóor mbirum xale ba .
(trg)="b.MAT.2.8.2"> Bu ngeen ci amee lu wóor nag , ngeen xamal ma ko , ngir man itam ma dem màggal ko . »

(src)="b.MAT.2.9.1"> Toen reisden de sterrenkundigen verder .
(src)="b.MAT.2.9.2"> Tot hun verrassing stond de bijzondere ster , die zij in het oosten hadden gezien , plotseling wéér aan de hemel .
(trg)="b.MAT.2.9.1"> Ba ñu dégloo buur ba nag , ñu dem .
(trg)="b.MAT.2.9.2"> Te biddiiw , ba ñu gisoon ca penku ba , ne tell jiite leen , ba àgg , tiim fa xale ba nekk .

(src)="b.MAT.2.10.1"> De ster ging voor hen uit en bleef stilstaan boven het huis waar het kind woonde .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Ba ñu gisee biddiiw ba nag , ñu am mbég mu réy-a-réy .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Zij gingen naar binnen en vonden het kind en Zijn moeder Maria .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Eerbiedig knielden zij voor Hem neer .
(src)="b.MAT.2.11.3"> Zij gaven Hem kostbare geschenken : goud , wierook en mirre .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Ñu dugg ca kër ga , gis xale ba ak Maryaama ndeyam , ñu daldi sukk , di ko màggal .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Ñu ubbi seeni boyetu alal , may ko wurus ak cuuraay ak ndàbb lu xeeñ lu ñuy wax miir .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Maar zij gingen niet via Jeruzalem naar hun land terug .
(src)="b.MAT.2.12.2"> God had hen in een droom gewaarschuwd niet bij Herodes langs te gaan .
(src)="b.MAT.2.12.3"> Daarom kozen zij een andere weg .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Bi ñu ko defee Yàlla artu na leen ci biir gént , ñu bañ a dellu ca Erodd .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Noonu ñu jaar weneen yoon , ñibbi seen réew .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Nadat zij waren vertrokken , zag Jozef in een droom een engel van God .
(src)="b.MAT.2.13.2"> " Luister , Jozef " , zei hij .
(src)="b.MAT.2.13.3"> " Vlucht met het kind en Zijn moeder naar Egypte en blijf daar tot ik zeg dat u kunt terugkomen .
(src)="b.MAT.2.13.4"> Want Herodes zal alles doen om het kind te doden . "
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Bi nga xamee ne boroom xam-xam ya ñibbi nañu , benn malaakam Boroom bi feeñu Yuusufa ci gént ne ko : « Erodd mu ngi ci tànki wut xale bi , ngir rey ko ; jógal nag , jël xale bi ak ndeyam te nga daw jëm Misra , toog fa , ba kera ma koy wax . »

(src)="b.MAT.2.14.1"> Jozef stond meteen op en vertrok diezelfde nacht nog met Maria en het kind naar Egypte .
(src)="b.MAT.2.14.2"> Hij bleef daar tot Herodes gestorven was .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Yuusufa nag jóg , jël xale ba ak ndeyam , làquji Misra ca guddi ga .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Daarmee werden de woorden van de profeet Hosea werkelijkheid : " Toen Israël nog een kind was , hield Ik van hem als van een zoon en Ik haalde mijn zoon uit Egypte . "
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Mu toog fa , ba Erodd faatu .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> Noonu am li Boroom bi waxoon jaarale ko cib yonent , bi mu naan : « Woo naa sama doom , mu génn Misra . »

(src)="b.MAT.2.16.1"> Herodes was woedend toen hij ontdekte dat de sterrenkundigen stiekem het land hadden verlaten .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Hij stuurde een afdeling soldaten naar Bethlehem en liet daar alle jongetjes , jonger dan twee jaar , doden .
(src)="b.MAT.2.16.3"> Niet alleen in de stad zelf , maar ook in de omgeving .
(src)="b.MAT.2.16.4"> De sterrenkundigen hadden namelijk gezegd dat het ongeveer twee jaar geleden was dat zij de ster voor het eerst hadden gezien .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Bi Erodd gisee nag , ne boroom xam-xam ya nax nañu ko , mu daldi mer lool .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> Mu santaane ñu dugg ca Betleyem ak la ko wër , rey xale yu góor ya fa am ñaari at jëm suuf , mengook jamono , ja ko boroom xam-xam ya waxoon .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Zo gebeurde wat de profeet Jeremia al lang geleden had gezegd :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Booba am la ñu waxoon jaarale ko ci yonent Yàlla Yeremi , bi mu naan :

(src)="b.MAT.2.18.1"> " In Rama wordt bitter getreurd .
(src)="b.MAT.2.18.2"> Rachel huilt om haar kinderen en wil zich niet laten troosten .
(src)="b.MAT.2.18.3"> Er zijn geen kinderen meer over . "
(trg)="b.MAT.2.18.1"> « Baat jib na ci Rama , ay jooy ak yuux gu réy , Rasel mooy jooy ay doomamte bëggul kenn dëfël ko , ndaxte saay nañu . »

(src)="b.MAT.2.19.1"> Na de dood van koning Herodes zag Jozef in een droom opnieuw een engel van God .
(trg)="b.MAT.2.19.1"> Bi nga xamee ne Erodd faatu na , benn malaakam Boroom bi feeñu Yuusufa ci gént ca Misra ,

(src)="b.MAT.2.20.1"> Hij zei : " Ga met het kind en Zijn moeder terug naar Israël .
(src)="b.MAT.2.20.2"> Want de mensen die Hem wilden doden , zijn gestorven . "
(trg)="b.MAT.2.20.1"> ne ko : « Ñi doon wut a rey xale ba dee nañu ; jógal nag , jël xale bi ak ndeyam te nga dellu Israyil . »

(src)="b.MAT.2.21.1"> Jozef verliet met zijn gezin het land Egypte en ging naar Israël terug .
(src)="b.MAT.2.21.2"> Hij durfde echter niet naar Judea te gaan , omdat hij had gehoord dat Herodes ' zoon Archelaüs daar nu de macht in handen had .
(src)="b.MAT.2.21.3"> In een droom zei God hem naar de provincie Galilea te gaan .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Yuusufa jóg nag , jël xale ba ak ndeyam , dellu Israyil .

(src)="b.MAT.2.23.1"> Daar gingen zij wonen in het stadje Nazareth .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Dat klopte met de woorden van de profeten , die hadden voorspeld dat de Messias ' Nazoreeër ' zou worden genoemd .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Mu ñëw nag dëkk ci dëkk bu ñuy wax Nasaret .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Noonu am la ñu waxoon ca xale ba , jaarale ko ca yonent ya , bi ñu naan : « Dees na ko tudde Nasaréen . »

(src)="b.MAT.3.1.1"> Terwijl zij nog in Nazareth woonden , begon Johannes de Doper te preken in de woestijn van Judea .
(trg)="b.MAT.3.1.1"> Ca jamono jooja Yaxya feeñoon na , di waare ca màndiŋu Yude .

(src)="b.MAT.3.2.1"> Hij riep iedereen toe : " Houd op met zondigen , want het Koninkrijk van de hemelen is vlakbij ! "
(trg)="b.MAT.3.2.1"> Nii la doon waaree : « Tuubleen seeni bàkkaar , ndaxte nguuru Yàlla Aji Kawe ji jege na . »

(src)="b.MAT.3.3.1"> De profeet Jesaja doelde op deze man , toen hij honderden jaren eerder zei : " Luister !
(src)="b.MAT.3.3.2"> Ik hoor de stem van iemand die luidkeels roept : ' Baan voor de Here een weg in de wildernis ; maak een rechte en vlakke weg door de woestijn ' . "
(trg)="b.MAT.3.3.1"> Yaxya mooy ki ñu doon wax jaarale ko ci yonent Yàlla Esayi , bi mu naan : « Am na baat buy xaacu ca màndiŋ ma ne : “ Xàll-leen yoonu Boroom bi , jubal-leen fi muy jaar . ” »

(src)="b.MAT.3.4.1"> Johannes droeg kleren van kameelhaar en had een leren riem om .
(src)="b.MAT.3.4.2"> Hij at sprinkhanen en honing van wilde bijen .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> Yaxya nag mu ngi soloon mbubb mu ñu ràbbe kawaru giléem , takk geñog der ci ndiggam .
(trg)="b.MAT.3.4.2"> Ay njéeréer la doon dunde ak lem .

(src)="b.MAT.3.5.1"> De mensen kwamen van alle kanten naar hem toe ; uit Jeruzalem , het Jordaandal en zelfs uit heel Judea .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Noonu ñépp génn jëm ci moom , ñi dëkk Yerusalem ak diiwaanu Yude , ak waa dexu Yurdan .

(src)="b.MAT.3.6.1"> Ieder die zijn zonden beleed , werd door hem gedoopt in de rivier de Jordaan .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> Ñu nangu seeni bàkkaar , Yaxya sóob leen ca dexu Yurdan .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Er kwamen ook verscheidene Farizeeërs en Sadduceeërs naar hem toe om zich te laten dopen .
(src)="b.MAT.3.7.2"> Toen hij hen zag , begon hij hun de les te lezen .
(src)="b.MAT.3.7.3"> " Stelletje listige slangen ! " riep hij .
(src)="b.MAT.3.7.4"> " Wie heeft u voor de wraak van God gewaarschuwd ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Noonu ay Farisen ak ay Sadusen yu bare ñëw ci Yaxya , ngir mu sóob leen ñoom itam ca dex ga .
(trg)="b.MAT.3.7.2"> Waaye bi leen Yaxya gisee , mu ne leen : « Yéen ñi fees ak daŋar mel ni ay co , ku leen artu , ngeen daw merum Yàlla mi nar a wàcc ?

(src)="b.MAT.3.8.1"> Laat eerst maar eens in uw leven de gevolgen van de bekering zichtbaar worden .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Jëfeleen nag ni ñu tuub seeni bàkkaar ,

(src)="b.MAT.3.9.1"> Denk nou maar niet dat u vrijuit gaat omdat u Joden bent .
(src)="b.MAT.3.9.2"> Want God kan zelfs deze stenen in Joden veranderen .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> te buleen wax ci seen xel naan : “ Nun daal doomi Ibraayma lanu , ” ndaxte maa ngi leen koy wax , Yàlla man na sàkkal Ibraayma ay doom ci doj yii .

(src)="b.MAT.3.10.1"> De bijl van Gods oordeel ligt trouwens al onder de bomen .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Elke boom die geen goede vruchten draagt , wordt omgehakt en verbrand .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Sémmiñ wi tiim na reeni garab yi .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Garab nag gu meññul doom yu baax , dees na ko gor , sànni ko ci safara si .

(src)="b.MAT.3.11.1"> Ik doop met water als teken van de bekering .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Straks komt er Iemand , die veel belangrijker is dan ik .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Ik ben het niet eens waard Zijn slaaf te zijn .
(src)="b.MAT.3.11.4"> Hij zal u dopen met de Heilige Geest en met vuur .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Man maa ngi leen di sóob ci ndox , ci lu ànd ak tuub seeni bàkkaar .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Waaye kiy ñëw sama gannaaw moo ma ëpp kàttan , ba yeyoowuma koo yóbbul sax ay dàllam .
(trg)="b.MAT.3.11.3"> Kooku dina leen sóob ci Xel mu Sell mi ak safara .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Hij staat klaar om het kaf van het koren te scheiden .
(src)="b.MAT.3.12.2"> Het koren zal Hij opslaan in de schuur .
(src)="b.MAT.3.12.3"> Maar het kaf zal Hij verbranden in een vuur dat nooit uitgaat . "
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Layoom mu ngi ci loxoom , ngir jéri dàgga ja , ba mu set ; pepp ma dina ko def ca sàq ma , waaye xatax ba dina ko lakk ci safara su dul fey mukk . »

(src)="b.MAT.3.13.1"> Jezus verliet Galilea en ging naar Johannes om Zich ook door hem in de Jordaan te laten dopen .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Booba Yeesu jóge Galile , ñëw ngir Yaxya sóob ko ca dexu Yurdan .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Maar Johannes wilde dat niet doen .
(src)="b.MAT.3.14.2"> " Ik moet door U worden gedoopt " , protesteerde hij , " in plaats van U door mij . "
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Waaye Yaxya gàntu ko ne : « Man maa soxla , nga sóob ma ci ndox , te yaa ngi ñëw ci man ! »

(src)="b.MAT.3.15.1"> " Toch wil Ik dat je Mij doopt " , antwoordde Jezus .
(src)="b.MAT.3.15.2"> " Want we moeten precies doen wat God van ons verlangt . "
(src)="b.MAT.3.15.3"> Toen doopte Johannes Hem .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Yeesu tontu ko : « Bàyyil noonu , ndaxte war nanoo mottali lépp lu jub . »
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Noonu Yaxya nangu .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Na gedoopt te zijn , klom Jezus meteen op de oever .
(src)="b.MAT.3.16.2"> De hemel scheurde open en Johannes zag dat de Geest van God in de vorm van een duif op Jezus neerdaalde .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Bi ko Yaxya sóobee ca dex ga , Yeesu génn .
(trg)="b.MAT.3.16.2"> Ca saa sa asamaan yi daldi ubbiku , te Yaxya gis Xelum Yàlla wàcc ci melow pitax , ñëw ci kaw Yeesu .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Een stem uit de hemel zei : " Dit is mijn geliefde Zoon ; Hij verheugt mijn hart . "
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Te baat bu jóge asamaan dégtu ne : « Kii mooy sama Doom ji ma bëgg ; ci moom laa ame bànneex . »

(src)="b.MAT.4.1.1"> Daarna werd Jezus door de Heilige Geest naar de woestijn geleid om door de duivel op de proef te worden gesteld .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Bi loolu amee Xelum Yàlla yóbbu Yeesu ca màndiŋ ma , ngir mu jànkoonte ak fiiri Seytaane .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Hij bleef daar veertig dagen en veertig nachten .
(src)="b.MAT.4.2.2"> Al die tijd at Hij niet en tenslotte kreeg Hij honger .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Yeesu nekk fa te lekkul ñeent-fukki bëccëg ak ñeent-fukki guddi , door a xiif .

(src)="b.MAT.4.3.1"> De duivel kwam naar Hem toe en zei : " Verander deze stenen toch in brood .
(src)="b.MAT.4.3.2"> Dan is dat het bewijs dat U de Zoon van God bent . "
(trg)="b.MAT.4.3.1"> Noonu fiirkat bi ñëw ci moom ne ko : « Boo dee Doomu Yàlla , santal doj yii , ñu nekk mburu . »

(src)="b.MAT.4.4.1"> " Nee " , antwoordde Jezus , " want in de Boeken staat dat eten niet het belangrijkste is , maar dat echt leven bestaat uit het gehoorzamen van elk gebod van God . "
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Waaye Yeesu tontu ko ne : « Mbind mi nee na : “ Nit du dunde mburu rekk , waaye itam gépp kàddu gu génne ci gémmiñug Yàlla . ” »

(src)="b.MAT.4.5.1"> Toen nam de duivel Hem mee naar het dak van de tempel in Jeruzalem
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Bi mu waxee loolu , Seytaane yóbbu ko ca dëkk bu sell ba , teg ko ca njobbaxtalu kër Yàlla ga .

(src)="b.MAT.4.6.1"> " Laat nu eens zien dat U de Zoon van God bent " , zei hij .
(src)="b.MAT.4.6.2"> " Spring naar beneden !
(src)="b.MAT.4.6.3"> Er staat immers in de Boeken dat God Zijn engelen zal sturen om U te beschermen .
(src)="b.MAT.4.6.4"> Die zullen er wel voor zorgen dat U niet te pletter valt . "
(trg)="b.MAT.4.6.1"> Mu ne ko : « Boo dee Doomu Yàlla , tëbal ci suuf , ndaxte Mbind mi nee na : “ Dina jox ay malaakaam ndigal ci sa mbir , ñu leewu la ci seeni loxo , ngir nga bañ a fakkastalu ciw doj . ” »

(src)="b.MAT.4.7.1"> Jezus antwoordde : " Er staat ook dat wij de Here , onze God , niet mogen uitdagen . "
(trg)="b.MAT.4.7.1"> Yeesu tontu ko : « Bind nañu it ne : “ Bul diiŋat Yàlla , sa Boroom . ” »

(src)="b.MAT.4.8.1"> De duivel gaf het niet op en nam Hem mee naar een heel hoge berg .
(src)="b.MAT.4.8.2"> Hij liet Hem alle landen van de wereld zien , met al hun pracht en praal .
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Gannaaw loolu Seytaane yóbbu ko ci kaw tund wu kawe lool , won ko réewi àddina yépp ak seeni ndam .

(src)="b.MAT.4.9.1"> " Dat zal ik U allemaal geven " , zei hij , " als U voor mij neerknielt en mij eert . "
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Mu ne ko : « Lii lépp dinaa la ko may , boo sukkee màggal ma . »

(src)="b.MAT.4.10.1"> " Ga weg , satan " , zei Jezus .
(src)="b.MAT.4.10.2"> " Er staat immers in de Boeken : ' Geef niemand anders eer dan de Here , uw God .
(src)="b.MAT.4.10.3"> Doe alleen wat Hij zegt . "
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Waaye Yeesu tontu ko : « Sore ma Seytaane , ndaxte Mbind mi nee na : “ Nanga màggal Yàlla sa Boroom , te jaamu ko moom rekk . ” »

(src)="b.MAT.4.11.1"> De duivel liet Jezus met rust en ging weg .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Toen wamen er engelen om voor Jezus te zorgen .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Noonu Seytaane bàyyi ko .
(trg)="b.MAT.4.11.2"> Te ay malaaka daldi ñëw fi Yeesu , di ko topptoo .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Toen Jezus hoorde dat Johannes de Doper was gevangen genomen , ging Hij terug naar Nazareth in Galilea .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Am bés Yeesu dégg ne , jàpp nañu Yaxya ; mu jóg nag , jëm Galile .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Niet lang daarna verhuisde Hij naar Kapernaüm , een stadje aan het meer van Galilea , in het gebied van Zebulon en Naftali .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Gannaaw gi , mu toxoo dëkku Nasaret , dem dëkk Kapernawum , bi féeteek dex ga ci diiwaani Sabulon ak Neftali .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Dat was in overeenstemming met wat de profeet Jesaja had gezegd :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Noonu am la ñu waxoon , jaarale ko ci yonent Yàlla Esayi , bi mu naan :

(src)="b.MAT.4.15.1"> " Zoals Hij aanvankelijk smaad heeft gebracht over het land Zebulon en het land Naftali , brengt Hij later glorie naar de weg van de zee aan de andere zijde van de Jordaan , het woongebied van de heidenen .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> « Yaw réewum Sabulon ak réewum Neftali , di yoonu géej gannaaw dexu Yurdan , yaw Galile , réewum ñi dul Yawut —

(src)="b.MAT.4.16.1"> Het volk dat in de duisternis voortgaat , zal een groot Licht zien ; een Licht , dat straalt over hen die in een land van dichte duisternis wonen . "
(trg)="b.MAT.4.16.1"> xeet wa nekkoon cig lëndëm , gis na leer gu mag , ña dëkkoon ca réew , ma dee tiim , leer fenkal na leen . »

(src)="b.MAT.4.17.1"> Van toen af begon Jezus de mensen in het openbaar toe te spreken .
(src)="b.MAT.4.17.2"> " U moet zich bekeren " , zei Hij , " want het Koninkrijk van de hemelen is dichtbij . "
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Booba Yeesu tàmbali di waare naan : « Tuubleen seeni bàkkaar , ndaxte nguuru Yàlla Aji Kawe ji jegesi na . »

(src)="b.MAT.4.18.1"> Op een dag liep Hij langs het meer van Galilea en zag twee vissers hun net in het water gooien .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Het waren twee broers : Simon ( ook wel Petrus genoemd ) en zijn broer Andreas .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Gannaaw loolu Yeesu doon dox ca tefesu dexu Galile , mu gis fa ñaar ñu bokk ndey ak baay , mooy Simoŋ mi ñuy wax Piyeer , ak Andare .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Fekk ñuy sànni seen caax ca dex ga , ndaxte ay nappkat lañu woon .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Jezus zei tegen hen : " Ga met mij mee .
(src)="b.MAT.4.19.2"> Dan zal ik een ander soort vissers van jullie maken .
(src)="b.MAT.4.19.3"> Vissers die mensen voor Mij vangen . "
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Yeesu ne leen : « Ñëwleen topp ci man , ma def leen nappkati nit . »

(src)="b.MAT.4.20.1"> Zij lieten meteen hun netten liggen en gingen met Hem mee .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Ca saa sa ñu daldi bàyyi seeni mbaal , topp ci moom .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Iets verderop zag Jezus nog twee broers : Jakobus en Johannes , de zonen van Zebedeüs .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Zij zaten bij hun vader in de boot netten te repareren .
(src)="b.MAT.4.21.3"> Hij riep hen ook .
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Ba Yeesu demee ba ca kanam , mu gis yeneen ñaar ñu bokk ndey ak baay , ñuy Saag doomu Sebede , ak Yowaana rakkam .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> Ñu nekk ci seen biir gaal ak Sebede seen baay , di defar seeni mbaal .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> Noonu Yeesu woo leen .

(src)="b.MAT.4.22.1"> Zij stapten uit de boot , lieten hun vader alleen achter en gingen met Jezus mee .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> Ca saa sa ñu daldi bàyyi gaal ga ak seen baay , topp ci moom .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Jezus trok door heel Galilea .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Hij sprak in de synagogen en vertelde overal de blijde boodschap van het Koninkrijk .
(src)="b.MAT.4.23.3"> Hij genas de mensen van alle ziekten en kwalen .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Ba loolu amee Yeesu doon wër Galile gépp , di jàngale ci seeni jàngu tey yégle xebaar bu baax bi ci nguuru Yàlla ; muy faj jàngoro yépp ak wéradi yépp ca nit ña ,

(src)="b.MAT.4.24.1"> Het nieuws over Zijn daden ging door het hele land en bereikte zelfs heel Syrië .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Van alle kanten werden ernstig zieke mensen bij Hem gebracht .
(src)="b.MAT.4.24.3"> Sommigen hadden boze geesten .
(src)="b.MAT.4.24.4"> Anderen leden aan vallende ziekte .
(src)="b.MAT.4.24.5"> Weer anderen waren verlamd .
(src)="b.MAT.4.24.6"> Maar wat zij ook hadden , Hij genas hen allemaal .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> ba tax turam siiw ba ci biir réewu Siri mépp .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> Ñu di ko indil ñi wopp ñépp , ñi sonn ndax ay jàngoro ak metit yu bare , ñi rab jàpp , ñiy say ak ñi làggi , mu faj leen .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Hij werd gevolgd door een menigte mensen .
(src)="b.MAT.4.25.2"> Zij kwamen uit Galilea , Dekapolis , Jeruzalem , Judea en het Overjordaanse .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Noonu mbooloo mu bare topp ci moom , jóge ci wàlli Galile ak diiwaan bi ñuy wax Fukki dëkk yi , ci dëkku Yerusalem ak ci diiwaanu Yude , ba ci gannaaw dexu Yurdan ..

(src)="b.MAT.5.1.1"> Op een dag , toen er weer heel veel mensen naar Hem toe kwamen , liep Jezus de berg op en ging zitten .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Zijn discipelen kwamen bij Hem .
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Bi Yeesu gisee mbooloo ma nag , mu yéeg ca tund wa , toog ; taalibeem ya ñëw ci moom .

(src)="b.MAT.5.2.1"> Hij onderwees hun :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Mu daldi leen jàngal naan :

(src)="b.MAT.5.3.1"> " Gelukkig zijn zij die nederig zijn , want het Koninkrijk van de hemelen is voor hen bestemd .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> « Yéen ñi xam seen ñàkk doole ngir neex Yàlla , barkeel ngeen , ndaxte nguuru Yàlla Aji Kawe ji , yéena ko yelloo .

(src)="b.MAT.5.4.1"> Gelukkig zijn zij die verdriet hebben , want zij zullen getroost worden .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Yéen ñi nekk ci naqar , barkeel ngeen , ndax dees na dëfël seen xol .

(src)="b.MAT.5.5.1"> Gelukkig zijn de zachtmoedigen , want de aarde is voor hen .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> Yéen ñi lewet , barkeel ngeen , ndax dingeen moomi àddina .

(src)="b.MAT.5.6.1"> Gelukkig zijn de mensen die ernaar hunkeren dat Gods wil wordt uitgevoerd , want zij zullen volkomen tevreden worden gesteld .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> Yéen ñi xiif te mar njub , barkeel ngeen , ndax dingeen regg .

(src)="b.MAT.5.7.1"> Gelukkig zijn de mensen met een liefdevol en helpend hart , want zij zullen zelf liefde ontmoeten en hulp ontvangen .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> Yéen ñi am yërmande , barkeel ngeen , ndax dees na leen yërëm .

(src)="b.MAT.5.8.1"> Gelukkig zijn de mensen die eerlijk en oprecht zijn , want zij zullen God zien .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> Yéen ñi am xol bu sell , barkeel ngeen , ndax dingeen gis Yàlla .

(src)="b.MAT.5.9.1"> Gelukkig zijn de mensen die vrede brengen , want zij zullen zonen van God worden genoemd .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> Yéen ñiy wut jàmm , barkeel ngeen , ndax dees na leen tudde doomi Yàlla .

(src)="b.MAT.5.10.1"> Gelukkig zijn de mensen die vervolgd worden omdat zij Gods wil doen , want het Koninkrijk van de hemelen is voor hen .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Yéen ñi ñu fitnaal ndax seen njub , barkeel ngeen , ndaxte nguuru Yàlla Aji Kawe ji , yéena ko yelloo .

(src)="b.MAT.5.11.1"> Gelukkig bent u als u beledigingen , vervolgingen , leugens en laster te verdragen krijgt omdat u bij Mij hoort .
(trg)="b.MAT.5.11.1"> « Barkeel ngeen , bu ñu leen di saaga , di leen fitnaal , di leen sosal lépp lu bon ngir man .