# jiv/Shuar-NT.xml.gz
# usp/Uspanteco-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Jesukrístu Weatrí ju ainiawai .
(src)="b.MAT.1.1.2"> Tura Ashí nankaamas ti uunt weat Tawitcha Apraámsha ainiawai .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Riˈ ri jbˈijak yak jmam Kakaj Jesucristo ri rijajl David y Abraham .

(src)="b.MAT.1.2.1"> Apraáma Uchirí Isak .
(src)="b.MAT.1.2.2"> Tura Isaka Uchirí Jakup .
(src)="b.MAT.1.2.3"> Jakupa Uchirísha Jutá ni yachijiai .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Abraham riˈ ri jkaj Isaac , Isaac riˈ ri jkaj Jacob y Jacob riˈ ri jkaj Judá pach yak jkˈun y ratz .

(src)="b.MAT.1.3.1"> Tura Jutá uchirin Páresan tura Sarancha Tamar jurermiayi .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Páresa Uchirísha Esrum , nuna Uchirísha Aram .
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Judá riˈ ri jkajak Fares pach Zara y jchuchak riˈ Tamar .
(trg)="b.MAT.1.3.2"> Fares riˈ ri jkaj Esrom y Esrom riˈ ri jkaj Aram .

(src)="b.MAT.1.4.1"> Nuna Uchirísha Aminiatáp .
(src)="b.MAT.1.4.2"> Nuna Uchirísha Nasun .
(src)="b.MAT.1.4.3"> Nuna Uchirísha Sarmun .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Aram riˈ ri jkaj Aminadab , Aminadab riˈ ri jkaj Naasón y Naasón riˈ ri jkaj Salmón .

(src)="b.MAT.1.5.1"> Sarmunka Uchiríncha Púusan Raap jurermiayi .
(src)="b.MAT.1.5.2"> Puusa Uchirín Uwitian Ruut jurermiayi .
(src)="b.MAT.1.5.3"> Uwitia Uchirísha Isaí .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Salmón riˈ ri jkaj Booz y jchuch riˈ Rahab , Booz riˈ ri jkaj Obed y jchuch riˈ Rut y Obed riˈ ri jkaj Isaí .

(src)="b.MAT.1.6.1"> Nuna Uchirísha uunt akupin Tawit .
(src)="b.MAT.1.6.2"> Uunt akupin Tawitia Uchiríncha Sarumúnkan Patsepa jurermiayi .
(src)="b.MAT.1.6.3"> Patsepasha emka Uríasa nuweeyayi .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Isaí riˈ ri jkaj rey David , David riˈ ri jkaj Salomón y jchuch Salomón riˈ ri anm ri xwaˈx pire rixokl Urías .

(src)="b.MAT.1.7.1"> Sarumúnka Uchirí Rupuam .
(src)="b.MAT.1.7.2"> Nuna Uchirísha Apías .
(src)="b.MAT.1.7.3"> Nuna Uchirísha Asa .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Salomón riˈ ri jkaj Roboam , Roboam riˈ ri jkaj Abías y Abías riˈ ri jkaj Asa .

(src)="b.MAT.1.8.1"> Asa Uchirísha Jusapát .
(src)="b.MAT.1.8.2"> Nuna Uchirísha Juram .
(src)="b.MAT.1.8.3"> Nuna Uchirí Usías .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Asa riˈ ri jkaj Josafat , Josafat riˈ ri jkaj Joram y Joram riˈ ri jkaj Uzías .

(src)="b.MAT.1.9.1"> Usíasa Uchirí Jutam .
(src)="b.MAT.1.9.2"> Nuna Uchirí Akas .
(src)="b.MAT.1.9.3"> Nuna Uchirí Esekías .
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Uzías riˈ ri jkaj Jotam , Jotam riˈ ri jkaj Acaz y Acaz riˈ ri jkaj Ezequías .

(src)="b.MAT.1.10.1"> Esekíasa Uchirí Manasés .
(src)="b.MAT.1.10.2"> Nuna Uchirí Amun .
(src)="b.MAT.1.10.3"> Nuna Uchirí Jusías .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Ezequías riˈ ri jkaj Manasés , Manasés riˈ ri jkaj Amón y Amón riˈ ri jkaj Josías .

(src)="b.MAT.1.11.1"> Jusíasa Uchirí Jekunías ni yachi armia nujai .
(src)="b.MAT.1.11.2"> Nui Papirúnianmaya shuar Israer shuaran mesetjai nupetkar Papirúnia nunkanam achirar Júkiarmiayi .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Josías riˈ ri jkaj Jeconías pach yak jkˈun y ratz laˈ mak junabˈ cuando yak rijajl Israel xcˈamsajtakbˈi prexil Babilonia .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Nu ukunmanka Jekuníasa Uchirí Saratiár akiiniamiayi .
(src)="b.MAT.1.12.2"> Tura nuna Uchirí Surupapír .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Cuando xkˈajtakch prexil yak rijajl Israel Babilonia , xwaˈx jun jcˈajol Jeconías y xcoj jbˈij pi Salatiel .
(trg)="b.MAT.1.12.2"> Salatiel riˈ ri jkaj Zorobabel .

(src)="b.MAT.1.13.1"> Surupapíra Uchirí Awiut .
(src)="b.MAT.1.13.2"> Nuna Uchirí Iriakím .
(src)="b.MAT.1.13.3"> Nuna Uchirí Asur .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> Zorobabel riˈ ri jkaj Abiud , Abiud riˈ ri jkaj Eliaquim y Eliaquim riˈ ri jkaj Azor .

(src)="b.MAT.1.14.1"> Asura Uchirí Satuk .
(src)="b.MAT.1.14.2"> Nuna Uchirí Akim .
(src)="b.MAT.1.14.3"> Nuna Uchirí Eriut .
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Azor riˈ ri jkaj Sadoc , Sadoc riˈ ri jkaj Aquim y Aquim riˈ ri jkaj Eliud .

(src)="b.MAT.1.15.1"> Eriuta Uchirí Ereasár .
(src)="b.MAT.1.15.2"> Nuna Uchirí Matan .
(src)="b.MAT.1.15.3"> Nuna Uchirí Jakup .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Eliud riˈ ri jkaj Eleazar , Eleazar riˈ ri jkaj Matán y Matán riˈ ri jkaj Jacob .

(src)="b.MAT.1.16.1"> Jakupa Uchirí Jusé Marí aishriya nu .
(src)="b.MAT.1.16.2"> Marisha Jesusan jurermiayi .
(src)="b.MAT.1.16.3"> Nu Jesuska Shuáran uwemtikiartin asa Kristu tu anaikiamuiti .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Jacob riˈ ri jkaj José ri richjil María , María riˈ ri jchuch Kakaj Jesús y Kakaj Jesús riˈ ri tibˈijsaj re chi riˈ ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Tuma asamtai Apraámnumia Tawitnium Jesusa Weatrí katurse ( 14 ) ainiawai .
(src)="b.MAT.1.17.2"> Tawitniumiasha Papirúnianam jukimiunma nuisha katurse weat ainiawai .
(src)="b.MAT.1.17.3"> Papirúnianam jukimiunmayasha Krístunam ataksha katurse ainiawai .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> Y jilonli xwaˈxiˈ cajlajuj ( 14 ) kˈat ijajl ri xcholmajch chirij Abraham asta chirij David .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> Y xwaˈxiˈ cajlajuj ( 14 ) kˈat ijajl chic ri xcholmajch chirij David asta cuando yak rijajl Israel xcˈamsajtakbˈi prexil Babilonia .
(trg)="b.MAT.1.17.3"> Y xwaˈxiˈ cajlajuj ( 14 ) kˈat ijajl chic ri xcholmajch cuando xkˈajtakch prexil yak rijajl Israel Babilonia asta chirij Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Jesukrístu akiiniamu Júnis ámiayi .
(src)="b.MAT.1.18.2"> Ni Nukurí Marí Jusejai anajmanairuyayi .
(src)="b.MAT.1.18.3"> Tura Tsaníatsain Yusa Wakaní ajaprumtikiamiayi .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> Jilonri xqˈuisiˈy Kakaj Jesucristo , María ri jchuch Kakaj Jesucristo tzˈonalchak jwiˈl José pire ticˈuliˈy riqˈuil , pero ajquiˈ chi jcˈam ribˈak riqˈuil cuando xan yaj anm jwiˈlke jcwinel Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Ajaprukmataisha Jusé Marin iniatsaatsuk niin ajapatniun Enentáimpramiayi .
(src)="b.MAT.1.19.2"> Tura ti pénker asa aya iniaisatniun wakerimiayi aents nékainiatsain .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> José ri tzˈonawinak re María , juntir ri tran pi jcholajliˈn , re riˈ raj taˈ tresaj jqˈuixbˈ María ri nen jcholajl .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Xchomorsaj roj xcan jyeˈ chi mukukil .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Nuna tu Enentáimia Pujái , mesekranam Yusa suntari Tarí chicharuk Tímiayi " Juséá , ame weatrum Tawitchakait .
(src)="b.MAT.1.20.2"> Tuma asam Marijiai nuatnaikiatin ashamkaip .
(src)="b.MAT.1.20.3"> Uchin jurertatna nuka Yusa Wakaníniuiti .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Re jilonli tijin tijchomorsaj , cuando xrichcˈaj xpe jun anjl ri takalch jwiˈl Kakaj Dios ri Kajawl , xij re : At José ri at rijajl David , mi tzaak achˈol chi jcˈamic María pi awixokl jwiˈl man ra ricˈlal ri tiqˈuisiˈy rechiˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Uchin aishmankan takustatui tura nuna naari JESUS anaikiattame .
(src)="b.MAT.1.21.2"> Ashí ni Shuárin ni tunaariya uwemtikkiartin asa Jesus anaikiatniuiti " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> María tiqˈuisiˈy jun ra ricˈlal winak y tacoj jbˈij pi Jesús .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> Jilonli jbˈij jwiˈl riˈ re ticolow rechak juntir yak jwinak laj jkˈabˈ jmacak , xcheˈ .

(src)="b.MAT.1.22.1"> Yus ni etserniurijiai yaunchu timia nu uminkiati tusa nu Túrunamiayi .
(src)="b.MAT.1.22.2"> Juna aamtikramiayi :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Juntir li ri xaan pirechiˈ xtaw chiwch juntir Jyolj Kakaj Dios ri Kajawl ri xij jun ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios cuando xij jilonri :

(src)="b.MAT.1.23.1"> " Nuwa natsa ajapruktatui tura uchin takustatui .
(src)="b.MAT.1.23.2"> Nuna Náarisha Emanuér anainiaktatui . "
(src)="b.MAT.1.23.3"> Tu aarmaiti .
(src)="b.MAT.1.23.4"> Emanuérsha nu chichamnum " Yus iijiai pujuwiti " tawai .
(trg)="b.MAT.1.23.1"> Jun kˈapoj anm ri taˈ echbˈel jwiˈl ni jono winak tican yaj anm , tiqˈuisiˈy jun ra ricˈlal winak y tijcojtak jbˈij pi Emanuel , xcheˈ .
(trg)="b.MAT.1.23.2"> Ri jcholajl tielwiˈ man yoloj Emanuel , Kakaj Dios wiˈchak kiqˈuil .

(src)="b.MAT.1.24.1"> Jusesha mesekranmaya shintiar Yusa suntari timia Núnisan Marin nuatkamiayi .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Cuando xcˈastaj jwich José , xan chapcaˈ xijsaj re jwiˈl anjl ri takalch jwiˈl Kakaj Dios ri Kajawl .
(trg)="b.MAT.1.24.2"> Jilonli xcˈam María pire rixokl .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Tura uchin Júreatsain tsaninchamiayi .
(src)="b.MAT.1.25.2"> Tura jurermatai uchin Jesus anaikiamiayi .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Pero taˈ xrechbˈej ribˈak asta xqˈuisiˈy ra ricˈlal winak ri xcojsaj jbˈij pi Jesús jwiˈl José , ajrucˈreˈ xrechbˈej ribˈak .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Jutía nunkanam Pirin pépru ana nui Jesus akiiniamiayi .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Nuisha Nú nunka akupniuri Irutisauyayi .
(src)="b.MAT.2.1.3"> Akiiniamtai ti neka apach nantu Tátainmaaniya Jerusarén péprunam Táarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Kakaj Jesús xqˈuisiˈy Belén ri jun tilmit re Judea laˈ mak junabˈ cuando Nabˈe Herodes wiˈ pire rey .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> Laˈ mak kˈij li xpetak nicˈj winak laj jsucˈlal lamas tielwiˈch kˈij , rechak tijojemiˈ ribˈak chirij chˈumil .
(trg)="b.MAT.2.1.3"> Xtawtak Jerusalén chi rilic Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.2.2.1"> Taar inintruiniak " ṡIsraer shuara uunt akupniuri tui akiiniait ? tiarmiayi .
(src)="b.MAT.2.2.2"> Nantu Tátainmaani pujaati ni yaari Wáinkiamji .
(src)="b.MAT.2.2.3"> Tura tikishmatratai tusar winiaji " tiarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> Xtzˈonajtak jtaquil claˈ , xijtak : ¿ Lamas wiˈ jreyak yak rijajl Israel ri xqˈuisiˈyc ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Oj xkilaˈch jchˈumil cuando wojch laj jsucˈlal lamas tielwiˈch kˈij y xojpe chi jnimirsaj jkˈij , xcheˈtak .

(src)="b.MAT.2.3.1"> Irutis nuna antuk Nusháa Enentáimpramiayi .
(src)="b.MAT.2.3.2"> Tuma asamtai Ashí Jerusarénnumia shuarsha antukar Nusháa Enentáimprarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Cuando man rey Herodes xta jtaquil chi jilonli tijbˈijtak , subˈlaj xoc il chi jtaic y jilon juntir cristian ri wiˈtak Jerusalén .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Irutis nuikia Ashí Israer-patri uuntrincha tura yaunchu akupkamun jintinniuncha untsukarmiayi .
(src)="b.MAT.2.4.2"> Tura Kristu akiiniatniurin inintrusmiayi .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Xpe Herodes , xtak jsiqˈuijcak mak jbˈabˈalak yak ajcˈamaltak jbˈeak cristian riqˈui Kakaj Dios pach yak ajtijoltak cristian re Jpixbˈ Kakaj Dios y xtzˈonaj rechak lamas tiqˈuisiˈywiˈ jun ri bˈil jwiˈl Kakaj Dios chi tina jtaknach wich ulew .

(src)="b.MAT.2.5.1"> Tutai chichainiak " Jutía nunkanam Pirin pepru ana nui akiiniatniuiti , tiarmiayi .
(src)="b.MAT.2.5.2"> Yaunchu Yúsnan etserin tu aaruiti :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Rechak xijtak re man rey : Jiˈ tiqˈuisiˈy Belén ri jun tilmit re Judea jilon xcan jtzˈibˈaj jun ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ojr cuando xij chirij jilonri :

(src)="b.MAT.2.6.1"> " Jutía nunkanam , Pirin pepru , Ishitiápchich ana Nuyá nekas uunt akupin winittiawai .
(src)="b.MAT.2.6.2"> Nii Ashí Israer shuaran , Wíi shuar ásarmatai , pénker Wáinkiattawai , " tawai Yus . "
(src)="b.MAT.2.6.3"> Tu tiarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> At tilmit Belén ri jun tilmit re Judea , maˈ at taˈ jun tilmit ri taˈ cojol jkˈij chijxoˈlak mak tilmit re Judea , jwiˈl claˈ tiqˈuisiˈywiˈ jun rey ri ticˈamow jbˈeak yak rijajl Israel ri inwinak , xcheˈ , xcheˈtak re .

(src)="b.MAT.2.7.1"> Nuna Tuíniakui Irutis ti neka apachin úusan , Urutía yaa emka Wáinkiamarum tusa aniasarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Xpe Herodes , xtak jsiqˈuijcak chi mukukil mak winak ri tijojem ribˈak chirij chˈumil pire xijsaj re nen or xriltak man chˈumil .

(src)="b.MAT.2.8.1"> Nuyá Pirinnum akupeak " Nui werum uchi pénker inintrusrum Wáinkiatarum .
(src)="b.MAT.2.8.2"> Tura Wáinkiarum ujatkatarum .
(src)="b.MAT.2.8.3"> Wisha werin Tikishmátuutaj " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Ajrucˈreˈ xtaktakbˈi Belén , xij rechak : Jattak , toctatak lamas wiˈ man ra neˈ li y cuando tataˈtak , tikˈax abˈijtak chic chwe lamas wiˈ pire tibˈe innimirsaj jkˈij , xcheˈ rechak .

(src)="b.MAT.2.10.1"> Tutai ti neka apach wearmiayi .
(src)="b.MAT.2.10.2"> Tura yaa , yajaya Wáinkiarmiania nu , tuke eem wémiayi .
(src)="b.MAT.2.10.3"> Tura yaan Wáinkiar ti wararsarmiayi .
(src)="b.MAT.2.10.4"> Tura Nú yaa uchi pujumia nui ejeniarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Mak winak li ri tijojem ribˈak chirij chˈumil cuando xriltak xwaˈr man chˈumil subˈlaj xquiˈcottak .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Jeá wayawar uchincha ni Nukurí Marijiai Wáinkiarmiayi .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Tura uchin tikishmatrarmiayi .
(src)="b.MAT.2.11.3"> Nuyá ni Kajuntríyan kurincha , Mirá kunkuinniasha , Chíkich kunkuinniasha Súsarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Cuando xoctak la ja , xriltak man ra neˈ pach María ri jchuch , rechak laj or xxucbˈaˈ ribˈak chiwch man ra neˈ chi jnimirsaj jkˈij y xtebˈaˈ jcaxak y xsipajtak oro , pom y mirra re ra neˈ .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Nuyá mesekranam Yus " Irutisaini weerap " tutai Chíkich jintianam waketkiarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Y mak winak li ri tijojem ribˈak chirij chˈumil xijsaj rechak laj richcˈak chi taˈ chiquiˈ tikˈaxtak riqˈui man rey .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Jwiˈliˈli jiˈchak xkˈaxtakbˈi li jun jalan bˈe cuando xkˈajtakbˈi laj richochak .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Ti neka apach waketramtai Yusa suntari mesekranam Jusen ujakmiayi .
(src)="b.MAT.2.13.2"> " Nantakim uchi ni Nukuríjiai Ejiptu nunkanam jukim nui Pujustá .
(src)="b.MAT.2.13.3"> Irutis uchin Máataj tusa eaktatui .
(src)="b.MAT.2.13.4"> Tura ukunam ankant ajasmatai ujaktajme " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Cuando jorok bˈiˈtakaˈ mak winak ri tijojem ribˈak chirij chˈumil , xrichcˈaj José chi xwabˈaˈ ribˈ jun ranjl Kakaj Dios ri Kajawl chiwch y xij re : Bˈiiten , cˈambˈi man ra neˈ pach jchuch , jattak Egipto .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> Waˈxentak claˈ asta tina imbˈijna chawechak cuando ateltakch claˈ jwiˈl man rey Nabˈe Herodes tijtocaˈ man ra neˈ pire tijcamsaj , xcheˈ anjl re José .

(src)="b.MAT.2.14.1"> Tutai Jusé kurat shintiar Nú Káshik uchincha Nukuríjiai Ejiptunam jukimiayi .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Y lakˈabˈ li cuando xcˈastaj jwich José , xbˈiitbˈic , xcˈambˈi ra neˈ pach jchuch xeˈtak Egipto .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Irutis Jáatsain nui pujusarmiayi .
(src)="b.MAT.2.15.2"> Ejiptunam pujusmatai Yus yaunchu timia nu uminkiamiayi .
(src)="b.MAT.2.15.3"> Iis , Yúsnan etserin aak Tímiayi : " Ejiptunmayan winia Uchirun untsukmajai . "
(src)="b.MAT.2.15.4"> Tu aarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Claˈ xwaˈxtak asta xtaw kˈij xcam Herodes .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> Jilonli xantak pire xtaw chiwch Jyolj Kakaj Dios ri Kajawl ri xij jun ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios cuando xij jilonri : Egipto xinsiqˈuij Incˈajol , xcheˈ Kakaj Dios .

(src)="b.MAT.2.16.1"> Irutissha ti neka apach niin ananka Yajá waketran Nekáa ti kajekmiayi .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Ti kajek Ashí aishmanchin Pirinnumsha tura yantamach pujuarmia nunasha maawaarat tusa akupkamiayi .
(src)="b.MAT.2.16.3"> Ti neka apach ujakmia nuna Enentáimias Ashí Jimiará uwin takakun tura Nú uchichin Máawarat tusa akupkamiayi .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Nabˈe Herodes cuando xretemaj chi xsubˈsajiˈ jwiˈlak mak winak ri tijojem ribˈak chirij chˈumil subˈlaj xpe retzal , xtak jcamsajcak tra winak ri ajriˈ jqˈuisiˈycak asta mak tra ri wiˈ cacabˈ junbˈak ri wiˈtak Belén pach mak tra ri wiˈtak chijcˈulel man tilmit li , jwiˈl wiˈchak quibˈ junabˈ jbˈij jwiˈlak mak winak ri tijojem ribˈak chirijak mak chˈumil .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Nuka Yusnan etserin Jeremías aarmia nu uminkiamiayi .
(src)="b.MAT.2.17.2"> Juna aarmiayi :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Jilonli xtaw chiwch Jyolj Kakaj Dios ri xcan jtzˈibˈaj Jeremías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ri xij jilonri :

(src)="b.MAT.2.18.1"> " Ramá nunkanam ti uutainiak uur ajainiawai .
(src)="b.MAT.2.18.2"> Raker ti uutu asa atsankrachminiaiti ni Uchirí Jákarmatai . "
(src)="b.MAT.2.18.3"> Tu aarmiayi .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> Li tilmit Ramá xtasaj subˈlaj okˈej y subˈlaj chˈejejem jwiˈl bˈis .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Y riˈ Raquel ri tiokˈ chirijak yak ricˈlal .
(trg)="b.MAT.2.18.3"> Taˈ raj tiyeˈsaj jcowil ranm jwiˈl xcamiˈ yak ricˈlal , xcheˈ Kakaj Dios .

(src)="b.MAT.2.19.1"> Tura Irutis jakamtai Yusa suntari mesekranam Jusen ujakmiayi .
(trg)="b.MAT.2.19.1"> Pero cuando jorok camiˈ man Nabˈe Herodes , José wiˈ Egipto cuando xrichcˈaj chi xwabˈaˈ chic ribˈ jun ranjl Kakaj Dios ri Kajawl chiwch y xij re jilonri :

(src)="b.MAT.2.20.1"> " Uchin Máataj tiarmia nuka Jákarai .
(src)="b.MAT.2.20.2"> Yamaikia ataksha uchi ni Nukuríjiai jukim Israer nunkanam waketkitia " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> Bˈiiten , cˈambˈi man ra neˈ pach jchuch , kˈajentak laj jluwrak yak rijajl Israel jwiˈl lajori xcamtakaˈ mak ri rajak roj xcamsajtak ra neˈ , xcheˈ re .

(src)="b.MAT.2.21.1"> Tutai Jusé nantaki uchincha Nukuríjiai jukin Ejiptunmaya Israer nunkanam waketkimiayi .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> José xbˈiitc , xcˈambˈi ra neˈ pach jchuch xeˈtak laj jluwrak yak rijajl Israel .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Túrasha Irutisa Uchirí Arkiráu Jutía nunkanam uunt akupin ajasun Nekáa nui wétinian Aránkámiayi .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Mesekranmasha ujakma asa nui pujutsuk Kariréa nunkanam wémiayi .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Pero cuando xta chi Herodes Arquelao xcan pire rey re Judea pi jqˈuexwach Nabˈe Herodes ri jkaj , José xtzaak jchˈol chi bˈenam claˈ y xijsaj re jwiˈl Kakaj Dios laj richcˈ chi taˈ tibˈe claˈ .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Jwiˈliˈli jiˈ xeˈ Galilea .

(src)="b.MAT.2.23.1"> Nui Jeá Nasarét péprunam pujusmiayi .
(src)="b.MAT.2.23.2"> " Nasarétnumia átatui " Yusnan etserin yaunchu tu etserkamu nujai uminkiamiayi .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Xeˈ waˈx Nazaret ri jun tilmit re Galilea .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Jilonli xtaw chiwch ri xijtak yak ajkˈasaltak Jyolj Kakaj Dios ojrtaktzij jilonri : Re tina bˈijsajna chirij chi aj Nazaretiˈn , xcheˈtak .

(src)="b.MAT.3.1.1"> Nuyá imiakratin Juan Jutía nunkanam aents atsamunam etserki Támiayi .
(trg)="b.MAT.3.1.1"> Y laˈ mak kˈij li xticar Juan Ajbˈanal Jaˈtiox chi jtijoj cristian re Jyolj Kakaj Dios ri titawtak riqˈuil li jun luwar re Judea lamas taˈ cristian .

(src)="b.MAT.3.2.1"> " Enentáim Yapajiátarum .
(src)="b.MAT.3.2.2"> Tsawant ishichik ajasai Yus jui akupin ajastin . "
(src)="b.MAT.3.2.3"> Tu etserkamiayi .
(trg)="b.MAT.3.2.1"> Re xij : Qˈuex anoˈjak chiwch Kakaj Dios jwiˈl raquitzchak raj tijchol takon Kakaj Dios chibˈak cristian , xcheˈ .

(src)="b.MAT.3.3.1"> Nú Juankan yaunchu Yúsnan etserin Isayas juna aarmiayi : " Shuar atsamunam aents untsumui .
(src)="b.MAT.3.3.2"> Untsumuk " Atumí Enentái Uunta jinti iwiarturtarum tura naka awajsatarum " tawai . "
(src)="b.MAT.3.3.3"> Tu aarmiayi .
(trg)="b.MAT.3.3.1"> Chirijiˈ Juan Ajbˈanal Jaˈtiox ri xcan tzˈibˈaj jwiˈl Isaías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ri tijbˈij chi tina tasajna jun ri cow tichˈejej li jun luwar lamas taˈ cristian , tijbˈij jilonri : Bˈantak jwaˈx jbˈe Kakaj Jesús ri Kajawl , tebˈaˈtak jbˈe sucˈul laj awanmak , ticheˈ .

(src)="b.MAT.3.4.1"> Nu Juansha kamiyu ure najantramun entsauyayi .
(src)="b.MAT.3.4.2"> Emenmamkesha nuapeyayi .
(src)="b.MAT.3.4.3"> Tura yutai-Títikriátsnasha chinijiai Yúuyayi .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> Ritzˈik Juan Ajbˈanal Jaˈtiox ri tijcoj bˈanal laˈ rusumal camello y jpas bˈanal laˈ tzˈum y sacˈ pach cabˈ re lak cheˈ tijtij pire jwa .

(src)="b.MAT.3.5.1"> Tura Jerusarén péprunmaya shuarsha tura Ashí Jutía nunkanmaya shuarsha Jurtan entsanam matsamiarmia Nú shuarsha mash Juánkan tariarmiayi ni chichamen anturkatai tusar .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Wiˈ cristian xpetak Jerusalén , wiˈ xpetak lak juntir luwar re Judea y wiˈ xpetak lak luwar re chiˈ nimi jaˈ Jordán xtawtak chi jtaic jyolj Juan Ajbˈanal Jaˈtiox .

(src)="b.MAT.3.6.1"> Tura ni tunaarin paant etserkarmatai Juan Jurtan entsanam imiainiarmiayi .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> Y yak ri xcˈam jkˈabˈal jmacak chiwch Kakaj Dios , xpe Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xan jaˈtiox rechak li nimi jaˈ Jordán .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Juansha Pariséuncha Satuséuncha imiatti tusa wininian Wáiniak Tímiayi " Napia aaniutirmincha , ṡya atumniasha ti Asutniátniunmaya uwempratniuncha ujatmakmarum ?
(src)="b.MAT.3.7.2"> Tímiayi .
(src)="b.MAT.3.7.3"> Asutiátin tsawant ishichik ajasai .
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Pero Juan Ajbˈanal Jaˈtiox , cuando xril chi subˈlaj qˈui mak fariseo pach mak saduceo xtawtak riqˈuil , riˈ rajak tibˈan jaˈtiox rechak , xij rechak : Pur atak cumatz ri ticamsanc .
(trg)="b.MAT.3.7.2"> Taˈ nen xin chawechak chi atcolmajtakaˈ chiwch jkˈatbˈitzij Kakaj Dios ri tina ranna jwiˈl retzal .

(src)="b.MAT.3.8.1"> Tuma asamtai Enentáim Yapajiámuitkiuinkia pénker wekaamurmijiai paant iniakmastarum .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Bˈantak tzitaklaj noˈj laj acˈaslemalak pire ticˈutun chi kes tzˈet xaqˈuexaˈ anoˈjak y xacˈamaˈ jkˈabˈal amacak chiwch Kakaj Dios .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Atumsha " Iikia Apraám weeaitji " tu Enentáimtumasairap .
(src)="b.MAT.3.9.2"> Nujai uwemprashtatrume .
(src)="b.MAT.3.9.3"> Yus wakerakka ju kayan Apraáman tiranki najankainti , Tímiayi .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> Ma chomorsaj laj awanmak chi atcolmajtakaˈ jwiˈl atakaˈ rijajl Abraham .
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Jwiˈl in tambˈij chawechak chi Kakaj Dios ticwiniˈ chi tiwux mak abˈaj ri pi rijajl Abraham .

(src)="b.MAT.3.10.1"> Numi ajaktinia aintsan Kampuwárin jacha atuttsamuiti .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Tura numi pénker nereatsna nuka tsupikia jinium apeamu ártatui .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Man iquej wiˈchak laj raˈ mak cheˈ pire ticˈursajtakbˈic .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Juntir mak cheˈ ri taˈ tzi tiwichintak , ticˈursajtakaˈn y titˈojsajtakaˈ li kˈakˈ .

(src)="b.MAT.3.11.1"> Wikia aya entsajain imiajrume atumi Enentái Yapajiáwakrumin .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Antsu winia ukurui winiana nuka pénker awajtamsataj tusa imiantinia aanis tura Jía aanis Yusa Wakanin enketramprattarme .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Wijiai nankaamantu asamtai wikia tsuntsumpruan ni Sapatrínkisha atitrachminiaitjai .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> In kes tzˈet laˈ jaˈ tambˈan jaˈtiox chawechak chi jcˈutic chi xaqˈuexaˈ anoˈjak , pero petzal chiquiˈ jun chwij mas jcwinel chinwch in , ni taˈ ticˈular pi we tancˈambˈi jxajbˈ .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Re tina ranna jaˈtiox chawechak laˈ Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios y laˈ kˈakˈ .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Aruusa nerejai Túruinia aintsan átatui .
(src)="b.MAT.3.12.2"> Awajtiutairin achikiuiti tura nujai saepen awajtittiawai .
(src)="b.MAT.3.12.3"> Tura neren pénker ikiustatui , antsu saepenka jinium apeattawai .
(src)="b.MAT.3.12.4"> Nu jisha tuke kajinchaiti . "
(src)="b.MAT.3.12.5"> Tu Tímiayi Juan .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Re cˈamaliˈch jun kelen jwiˈl laj jkˈabˈ ri quiek laˈ tijpuˈw jwich trig y tijtos mak rakan ri tiel chijxoˈl .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> Tijcˈol man trig li cˈuja , pero mak rakan ri tiel chijxoˈl tijcˈat li jun kˈakˈ ri taˈ jchupic , xcheˈ Juan Ajbˈanal Jaˈtiox .

(src)="b.MAT.3.13.1"> Nuyá Jesus Kariréa nunkanmaya winis Jurtan entsanam Támiayi Juan imiatti tusa .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Kakaj Jesús xelbˈi Galilea xeˈ chiˈ nimi jaˈ Jordán riqˈui Juan Ajbˈanal Jaˈtiox pire tibˈansaj jaˈtiox re .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Juansha emka nakitiak Jesusan Tímiayi " Ame winia imiatminiaitme .
(src)="b.MAT.3.14.2"> Túrutamniaitiatmesha ṡurukamtai winia tarutnium ? "
(src)="b.MAT.3.14.3"> Tímiayi .
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Juan Ajbˈanal Jaˈtiox taˈ raj roj xan jaˈtiox re , xij re : Riˈ at rajwax atbˈanow jaˈtiox chwe chiwch in imbˈanow jaˈtiox chawe .
(trg)="b.MAT.3.14.2"> ¿ Nen chac atpe wiqˈuil ? xcheˈ re .

(src)="b.MAT.3.15.1"> Tura Jesus Tímiayi " Antsan asati yamaikia .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Núnisrik Ashí Yus akupkamu umirkatniuitji . "
(src)="b.MAT.3.15.3"> Tutai Juan iniaisamiayi .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Kakaj Jesús xij re : Canok pi jilonli , bˈan jaˈtiox chwe pire tikabˈan juntir lawiˈ raj Kakaj Dios tikabˈan , xcheˈ re .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Jiˈkelonli xansaj jaˈtiox re jwiˈl Juan Ajbˈanal Jaˈtiox .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Tura Jesus imiani entsaya Jíinkímtai nayaimp ~ i uranmiayi .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Tura Yusa Wakaní Yámpitsa aintsan Jesusan tarimiayi .
(src)="b.MAT.3.16.3"> Niisha Wáinkiámiayi .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Cuando xantaj jaˈtiox re Kakaj Jesús , xelch ralaj jaˈ , xtormaj caj y xril kesalch Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios chibˈ chapcaˈ rilic jun ra ut .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Túramtai nayaimpinmaya Yus chichaak " Juka winia Uchiruiti .
(src)="b.MAT.3.17.2"> Ti aneamuiti .
(src)="b.MAT.3.17.3"> Ti shiir Enentáimtajai " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Y xtasaj jun chˈaˈwem xaanch lecj , xijch : Riˈ ri lokˈlaj Incˈajol ri subˈlaj inquiˈcot chirij , xcheˈch .

(src)="b.MAT.4.1.1"> Nu Túrunamtai Yusa Wakaní Jesusan iwianchjai nekapmamtiksattsa aents atsamunam jukimiayi .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Xpe Lokˈlaj Jsantil Kakaj Dios , xcˈambˈi Kakaj Jesús li jun luwar lamas taˈ cristian pire titakchiˈj chi macun jwiˈl man jbˈabˈal etzl .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Nui kuarenta ( 40 ) tsawant , Káshisha tsawaisha yurumtsuk pujak tsukarmiayi .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Caˈwinak ( 40 ) kˈij , caˈwinak ( 40 ) akˈabˈ xwaˈx Kakaj Jesús claˈ , taˈ nen xtij .
(trg)="b.MAT.4.2.2"> Cuando xtzˈakat caˈwinak ( 40 ) kˈij y caˈwinak ( 40 ) akˈabˈ , ajrucˈreˈ xricˈaj wiˈjal .

(src)="b.MAT.4.3.1"> Nui uunt iwianch Jesusan nekapsataj tusa Tarí Tímiayi " Nekas Yusa Uchirinkiumka ju kaya apatuk najanata . "
(trg)="b.MAT.4.3.1"> Xpe man jbˈabˈal etzl , xtaw riqˈui Kakaj Jesús chi jtakchiˈj chi macunc , xij re : Wi kes tzˈet atiˈ Jcˈajol Kakaj Dios , bˈij re mak abˈaj ri chi tiwuxtak pi cuxlanwa , xcheˈ re Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.4.4.1"> Tutai Jesus Tímiayi " Yus-Papinium aarmaiti : " Aents aya apatkujain iwiaaku pujuschamniaiti .
(src)="b.MAT.4.4.2"> Antsu Yus Táman Enentáimtuiniak nekas iwiaaku pujusartatui " tawai " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Pero Kakaj Jesús xij re : Li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios tzˈibˈaliˈ jilonri : Maˈ jwiˈl taˈke cuxlanwa tiyoˈrwiˈ jun cristian , jwiˈliˈ juntir Jyolj Kakaj Dios , ticheˈ , xcheˈ re .

(src)="b.MAT.4.5.1"> Tutai uunt iwianch Jerusarén péprunam Jukí Yusa Uunt Jee Cháikin iwiak
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Ajrucˈreˈ man jbˈabˈal etzl laj or xcˈam chicbˈi Kakaj Jesús li tilmit Jerusalén ri tosol pire Kakaj Dios , xeˈ jwabˈaˈ li man luwar mas naj rakˈanebˈ re nimi richoch Kakaj Dios

(src)="b.MAT.4.6.1"> Tímiayi " Nekas Yusa Uchirínkiumka juya akaikim iniaata .
(src)="b.MAT.4.6.2"> Kame Yus-Papinium aarmaiti : " Yus ni suntarin akatar Akúptúrmaktatui .
(src)="b.MAT.4.6.3"> Nawemin kayanam ajiintsumnin wenkurmaktatui " tawai " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> y xij re : Wi kes tzˈet atiˈ Jcˈajol Kakaj Dios , tˈojbˈi aybˈ neri atbˈe kej lak ulew , jwiˈl li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios tzˈibˈaliˈ jilonri : Kakaj Dios tijtakaˈch yak anjl chi achajajc y rechak atjcˈulaˈtakaˈ laˈ jkˈabˈak pire maˈ tibˈe achˈiˈyeˈ awakan laˈ jun abˈaj , ticheˈ , xcheˈ man jbˈabˈal etzl re Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.4.7.1"> Tutai Jesus Tímiayi " Núnisan Yus-Papinium aarmaiti : " Ame uuntrum Yus " Nekapsataj " tiip " tawai " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.4.7.1"> Kakaj Jesús xij chic re : Pero li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios tzˈibˈaliˈ jilonri : Ma tzˈonaj re Akaj Dios ri Awajawl chi tran jun kelen pireke tawil wi kes tzˈetiˈ tran ri tijbˈij , ticheˈ , xcheˈ re .

(src)="b.MAT.4.8.1"> Ataksha uunt iwianch naint Yakí Wájakmanum iwiakmiayi tura Nuyá Ashí nunkanmaya péprun shiira nuna iniaktusmiayi .
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Xpe chic man jbˈabˈal etzl , xcˈam chicbˈi Kakaj Jesús bˈa jun witz subˈlaj naj rakˈanebˈ y xcˈutbˈi chiwch juntir mak tilmit ri wiˈ wich ulew y juntir mak kustaklaj kelen ri wiˈ chiwch y xij re :

(src)="b.MAT.4.9.1"> Tura Tímiayi " Winia tikishmatrurakminkia juna mash amastatjai . "
(trg)="b.MAT.4.9.1"> In tanjachaˈ juntir li laj akˈbˈ wi atxucar chinwch y tacoj inkˈij , xcheˈ re Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.4.10.1"> Tutai Jesus Tímiayi " Werumta , uunt iwianchi .
(src)="b.MAT.4.10.2"> Yus-Papinium aarma awai : " Ame uuntrum Yúsak tikishmatrata tura Ninki shiir awajsata " tawai " Tímiayi .
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Kakaj Jesús xij chic re man jbˈabˈal etzl : Jat jbˈabˈal etzl , elambˈi neri , jwiˈl li wuj re Lokˈlaj Jyolj Kakaj Dios tzˈibˈaliˈ jilonri : Nimirsaj jkˈij Akaj Dios ri Awajawl y xike rajwax tabˈan lawiˈ raj re tabˈan , ticheˈ , xcheˈ Kakaj Jesús re man jbˈabˈal etzl .

(src)="b.MAT.4.11.1"> Tutai uunt iwianch Jesusan ikiuak wémiayi .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Túramtai Yusa suntari tariar atsumamurin Súsarmiayi .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Y man jbˈabˈal etzl xelbˈic , xcan jyeˈ Kakaj Jesús y xtawtak nicˈj anjl chi jtˈoˈic Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Juan sepunam enketui taman antuk Jesus Kariréa nunkanam wémiayi .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Kakaj Jesús cuando xta jtaquil chi Juan Ajbˈanal Jaˈtiox xcojsajiˈ li cars , xkˈaj Galilea .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Tura Nasarét péprunam pujutsuk Kapernáum péprunam we pujusmiayi .
(src)="b.MAT.4.13.2"> Kapernáumsha Kariréa antumianka Kánmatkariin pujumiayi .
(src)="b.MAT.4.13.3"> Ti yaunchusha Jakupu uchiri Sapurúnsha tura Niptarísha nu nunkanak nui pujustaitsar achikiaruyayi .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Cuando xtaw claˈ , taˈ xwaˈx Nazaret , re jiˈ xeˈ waˈxok Capernaúm , jun tilmit ri wiˈ chiˈ nimlaj alagun , chijcˈulel jluwrak yak rijajl Zabulón pach yak rijajl Neftalí .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Jesus nuna Túramtai yaunchu Yúsnan etserin Isayas aarmia nu uminkiamiayi .
(src)="b.MAT.4.14.2"> Juna aarmiayi :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Jilonli xtaw chiwch ri xcan jtzˈibˈaj Isaías ri ajkˈasal Jyolj Kakaj Dios ojr cuando xij jilonri :

(src)="b.MAT.4.15.1"> " Sapurúnsha Niptarísha nayaantsanam Tíjiuch Jurtan entsa amainini nunkan achikiarmiayi .
(src)="b.MAT.4.15.2"> Nuka Kariréaiti Israer-shuarcha matsatainia nui .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> Man jluwrak yak rijajl Zabulón pach man jluwrak yak rijajl Neftalí ri wiˈtak chˈakap re nimi jaˈ Jordán chiˈ nimlaj alagun re Galilea ri lamas wiˈtak yak maˈ rijajl taˈ Israel .

(src)="b.MAT.4.16.1"> Nu aents kiritniunam pujuiniayatan ti Tsáapninian Wáinkiarmiayi .
(src)="b.MAT.4.16.2"> Jákatniunam pujuiniai Tsáapin Tsáapnirmiayi . "
(src)="b.MAT.4.16.3"> Tu aarmaiti .
(trg)="b.MAT.4.16.1"> Mak cristian li ri wiˈtak li ukuˈmal , xcˈulaˈtakaˈ Jyolj Kakaj Dios chapcaˈ xkopaj ribˈ jun nimlaj kˈakˈ chibˈak .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> Jilonli jun kˈakˈ xkopaj ribˈ chibˈak mak ri wiˈtak chapcaˈ li ukuˈmal jwiˈl jmacak , xcheˈ Isaías .

(src)="b.MAT.4.17.1"> Nuyá Jesus étseruk Tímiayi " Tunaarum Enentáimturum Enentáim Yapajiátarum .
(src)="b.MAT.4.17.2"> Ju nunkanam Yus akupkatin tsawant ishichik ajasai . "
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Cuando xtaw Kakaj Jesús Capernaúm , xoc chi jtijoj cristian re Jyolj Kakaj Dios , xij rechak : Qˈuex anoˈjak chiwch Kakaj Dios jwiˈl raquitzchak raj tijchol takon Kakaj Dios chibˈak cristian , xcheˈ rechak .

(src)="b.MAT.4.18.1"> Jesus Kariréa antumianka Kánmatkarin wesa Jimiará aentsun Nuámtak Yáchinniun Wáinkiámiayi .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Chikichik Antresauyayi , chikichcha Semunkauyayi .
(src)="b.MAT.4.18.3"> Nu Semun Núnisan Pitru Náartiniuyayi .
(src)="b.MAT.4.18.4"> Namakan achin ásar namakan nekajai Nankíak yujaarmiayi .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Kakaj Jesús cuando tijin tiwoˈcot chiˈ nimlaj alagun re Galilea , xril jwich Simón ri tibˈijsaj Pedro re pach Andrés ri jkˈun .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Rechak ajchapaltak cartakaˈn , tijin tijtˈoj jcˈaatak re chapbˈi car li jaˈ .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Nuna Jesus Wáinkiar tiarmiayi " Nemartustarum .
(src)="b.MAT.4.19.2"> Túrakrumin shuarsha Yusna arti tusan Yamái namak Achíarmena Núnisan shuaran-eau awajsatjarme . "
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Kakaj Jesús xij rechak : Joˈtak chwij y in atincojaˈtakaˈ chi jtoquic cristian pire tioctak laj jkˈabˈ Kakaj Dios chapcaˈ jchapic car tabˈantak , xcheˈ rechak .

(src)="b.MAT.4.20.1"> Tutai ni nekarin ikiukiar Niin nemariarmiayi .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Rechak laj or xcan jyeˈ jcˈaatak re chapbˈi car y xeˈtak chirij Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Nuyá ishichik wésan ataksha Nuámtak yachinniun Wáinkiámiayi .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Jakupu Juanjai mai Sepetéu Uchirí ármiayi .
(src)="b.MAT.4.21.3"> Niisha kanunam enkemsar ni nekarin ni Aparíjiai iwiarainiak pujuriarmiayi .
(src)="b.MAT.4.21.4"> Tura Jesus " Nemartusta " tutai
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Kakaj Jesús xbˈen chicbˈi junquitz y xril chicbˈi jwichak quibˈ winak ri jkˈun ratz ribˈak , riˈtakaˈ Santiago pach Juan yak jcˈajol Zebedeo .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> Rechak wiˈtak li jun barc pach jkajak tijin tijcˈojaj jcˈaatak re chapbˈi car .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> Xpe Kakaj Jesús , xij rechak chi tibˈetak chirij .

(src)="b.MAT.4.22.1"> nu chichamaik kanuncha tura Aparíncha ikiukiar Jesusan nemariarmiayi .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> Y laj or xcan jyeˈtak man barc pach jkajak y xeˈtak chirij Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Ashí Kariréa nunkanam Jesus Israer-shuar iruntainiam etserki wémiayi .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Yus ju nunkanam akupkatin chichaman etserkamiayi .
(src)="b.MAT.4.23.3"> Tura Untsurí sunkurjai Jáinian Ashí Tsuármiayi .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Kakaj Jesús xwoˈcot lak juntir luwar re Galilea .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> Xtijoj cristian lak sinagog .
(trg)="b.MAT.4.23.3"> Re xij tzilaj jtaquil rechak cristian chirij jtakon Kakaj Dios chibˈak cristian y xtzibˈsaj juntir jwich yajel ri wiˈ rechak .

(src)="b.MAT.4.24.1"> Ashí Siria nunkanam Jesus Tsuákratman nekaawar Ashí Nánkamas sunkurjai Wáitin armia nuna Jesusan tsuarti tusa itiariarmiayi .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Ashí jaancha , najaimiancha , yajauch wakantrukuncha , Wáuruncha , tampemaruncha Jesus Tsuármiayi .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Jtaquil chirij Kakaj Jesucristo xtawiˈ lak juntir luwar re Siria .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> Xpetak cristian xcˈamtakch juntir ri yajtak re jaljojtak yajel , yak ri wiˈ cˈaxlaj yajel rechak , yak ri wiˈ etzl laj ranmak , yak ri wiˈ quiekˈekˈ rechak y yak ri siquirnak jtioˈjlak .
(trg)="b.MAT.4.24.3"> Juntir li xtzibˈsajtakaˈ jwiˈl Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Tura Untsurí shuar Jesusan nemariarmiayi .
(src)="b.MAT.4.25.2"> Kariréa nunkanmayasha , Tekapurisnumiasha , Jerusarén péprunmayasha , Jutía nunkanmayasha , Jurtan entsa amainiyasha Jesusan nemariarmiayi .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Y subˈlaj cristian ri xpetak Galilea , Decápolis , Jerusalén , Judea y ri xpetak lak luwar ri wiˈtak chˈakap re nimi jaˈ Jordán xambˈertak chirij Kakaj Jesús .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Jesus Untsurí shuar Káunkarun Wáiniak Náinnium waka nui pujusmiayi .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Tura ni unuiniamurisha taar pujusarmiayi .
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Xril Kakaj Jesús chi subˈlaj cristian xmulbˈaˈ ribˈak chirij , xjaw wich witz , claˈ xcubˈar y yak ajtijol ribˈak chirij xjutuntak chijcˈulel .

(src)="b.MAT.5.2.1"> Nuyá Jesus Júnis unuiniamiayi .
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Y re xoc chi jtijojcak , xij rechak :

(src)="b.MAT.5.3.1">`Ame wakanim atsumamu nekamarum kakaram ajasrum warastarum.
(src)="b.MAT.5.3.2"> Tuma asarum Yus akupeamunam pachiinniuitrume .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> Tzi rechak yak cristian ri tijchomorsajtak chi tichoconiˈ Kakaj Dios jwiˈlak , jwiˈlke li rechak tina octakna laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chibˈak .

(src)="b.MAT.5.4.1"> Kúntuts pujarum nu warastarum .
(src)="b.MAT.5.4.2"> Yus atsantamprattarme .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Tzi rechak yak cristian ri tibˈisontak jwiˈl jmacak , jwiˈl Kakaj Dios tina jyeˈna jcowil ranmak .

(src)="b.MAT.5.5.1"> Péejchach Enentáimtumarmena nu warastarum .
(src)="b.MAT.5.5.2"> Yus Ashí nunkan amastatrume .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> Tzi rechak yak cristian ri taˈ tijchomorsaj laj ranmak chi nimiˈ jkˈijak , jwiˈl tina yeˈsajna man ulew rechak jwiˈl Kakaj Dios ri bˈil jwiˈl .

(src)="b.MAT.5.6.1"> Eseer wekasataj tusa aya kitiamarum nu warastarum .
(src)="b.MAT.5.6.2"> Yus imiktamprattarme .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> Tzi rechak yak cristian ri xike bˈesal ranmak chi jbˈanic lawiˈ raj Kakaj Dios trantak chapcaˈ jun cristian ri wiˈ wiˈjal re y chekej chiˈ re , jwiˈl tina tawna chiwch juntir ri bˈesal ranmak chirij .

(src)="b.MAT.5.7.1"> Waitnenkratniutiram warastarum .
(src)="b.MAT.5.7.2"> Yus waitnentramprattarme .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> Tzi rechak yak cristian ri tiiliwtak cˈur jwichak cristian , jwiˈl rechak tina ilsajna cˈur jwichak jwiˈl Kakaj Dios .

(src)="b.MAT.5.8.1"> Pénker Enentáimniutiram warastarum .
(src)="b.MAT.5.8.2"> Yus Wáinkiáttarme .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> Tzi rechak yak cristian ri sucˈul ranmak chiwch Kakaj Dios , jwiˈl rechak tina riltakna jwich Kakaj Dios .

(src)="b.MAT.5.9.1"> Chicham iwiarin árum nu warastarum .
(src)="b.MAT.5.9.2"> Yusa uchiri turamartatui .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> Tzi rechak yak cristian ri tijtoctak nen trantak pire tiwaˈx utzil chijxoˈlak riqˈuilak cristian , jwiˈl Kakaj Dios tina jbˈijna chirijak chi ralcˈwaltakaˈn .

(src)="b.MAT.5.10.1"> Pénker Túrakrumin yajauch awajtamainiakui warastarum .
(src)="b.MAT.5.10.2"> Yus akupeamunam pachiiniuitrume .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Tzi rechak yak ri tibˈansaj cˈax rechak jwiˈl jbˈanic lawiˈ raj Kakaj Dios trantak , jwiˈl tina octakna laj jkˈabˈ Kakaj Dios pire titakon chibˈak .

(src)="b.MAT.5.11.1"> Wíi shuar asakrumin katsekramainiakuisha , itit awajtamainiakuisha , tura Ashí tsanumprutmainiakuisha warastarum .
(trg)="b.MAT.5.11.1"> Tzi awechak atak ri atyokˈsajtak , tibˈansaj cˈax chawechak y tikˈabˈaj tzij chawijak jwiˈlak cristian inwiˈlke in .