# dop/Lukpa-NT.xml.gz
# quc/Kiche-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Apəlaham lʋlʋɣʋ tʋ ntɛ́ Tafiiti , Tafiiti lʋlʋɣʋ tʋ Yesu Kilisiti lʋlʋɣʋ looŋa ntɛ́ cənɛ .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Are waˈ ri qui biˈ ri u mam ri Jesús ojer .
(trg)="b.MAT.1.1.2"> Ri Jesús Are rachalaxic ri ka mam David xukujeˈ ri ka mam Abraham ojer .

(src)="b.MAT.1.2.1"> Apəlaham lʋla Ɩsaaka , na Ɩsaaka náá lʋlɩ Yakɔpʋ , na Yakɔpʋ náá lʋlɩ Yuta na ɩ newaa .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Ri ka mam Abraham are u tat ri ka mam Isaac .
(trg)="b.MAT.1.2.2"> Ri ka mam Isaac are u tat ri ka mam Jacob .
(trg)="b.MAT.1.2.3"> Ri ka mam Jacob are u tat ri ka mam Judá xukujeˈ tak ri e rachalal ri areˈ .

(src)="b.MAT.1.3.1"> Yuta ná lʋla Falɛsɩ na Sela .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Pɛlɛ pa too kɛlɛ Tamaa .
(src)="b.MAT.1.3.3"> Falɛsɩ ná lʋla Hɛsəlɔŋ , na Hɛsəlɔŋ náá lʋlɩ Alam ,
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Ri ka mam Judá are u tat ri ka mam Fares xukujeˈ ri ka mam Zara .
(trg)="b.MAT.1.3.2"> Ri qui nan cˈut are ri nan Tamar .
(trg)="b.MAT.1.3.3"> Ri ka mam Fares are u tat ri ka mam Esrom .
(trg)="b.MAT.1.3.4"> Ri ka mam Esrom are u tat ri ka mam Aram .

(src)="b.MAT.1.4.1"> na Alam náá lʋlɩ Aminatapɩ , na Aminatapɩ náá lʋlɩ Naasɔŋ , na Naasɔŋ náá lʋlɩ Saləma .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Ri ka mam Aram are u tat ri ka mam Aminadab .
(trg)="b.MAT.1.4.2"> Ri ka mam Aminadab are u tat ri ka mam Naasón .
(trg)="b.MAT.1.4.3"> Ri ka mam Naasón are u tat ri ka mam Salmón .

(src)="b.MAT.1.5.1"> Saləma ná lʋla Poosi , Poosi too kɛlɛ Lahapɩ .
(src)="b.MAT.1.5.2"> Poosi ná lʋla Opɛtɩ , Opɛtɩ too kɛlɛ Luuti .
(src)="b.MAT.1.5.3"> Opɛtɩ ná lʋla Sesee ,
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Ri ka mam Salmón are u tat ri ka mam Booz .
(trg)="b.MAT.1.5.2"> Ru nan ri ka mam Booz are ri nan Rahab .
(trg)="b.MAT.1.5.3"> Ri ka mam Booz are u tat ri ka mam Obed .
(trg)="b.MAT.1.5.4"> Ru nan ri ka mam Obed are ri nan Rut .
(trg)="b.MAT.1.5.5"> Ri ka mam Obed are u tat ri ka mam Isaí .

(src)="b.MAT.1.6.1"> na Sesee ná lʋləna wulaʋ sɔsɔ Tafiiti .
(src)="b.MAT.1.6.2"> Tafiiti ná lʋla Salʋmɔŋ , Salʋmɔŋ too kɛlɛ Yulii alʋ .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Ri ka mam Isaí are u tat ri ka mam David ri nim takanel .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> Ri ka mam David ri nim takanel rucˈ ri chichuˈ ri xrixokilaj na ri tat Urías , e areˈ u nan u tat ri ka mam Salomón .

(src)="b.MAT.1.7.1"> Salʋmɔŋ ná lʋla Lʋpʋwam , na Lʋpʋwam náá lʋlɩ Apiya , na Apiya náá lʋlɩ Asafɩ ,
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Ri ka mam Salomón are u tat ri ka mam Roboam .
(trg)="b.MAT.1.7.2"> Ri ka mam Roboam are u tat ri ka mam Abías .
(trg)="b.MAT.1.7.3"> Ri ka mam Abías are u tat ri ka mam Asa .

(src)="b.MAT.1.8.1"> na Asafɩ náá lʋlɩ Yosafatɩ , na Yosafatɩ náá lʋlɩ Yolam , na Yolam náá lʋlɩ Osiyasɩ .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Ri ka mam Asa are u tat ri ka mam Josafat .
(trg)="b.MAT.1.8.2"> Ri ka mam Josafat are u tat ri ka mam Joram .
(trg)="b.MAT.1.8.3"> Ri ka mam Joram are u tat ri ka mam Uzías .

(src)="b.MAT.1.9.1"> Osiyasɩ ná lʋla Yowatam , na Yowatam náá lʋlɩ Akasɩ , na Akasɩ náá lʋlɩ Ɩsekiyasɩ ,
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Ri ka mam Uzías are u tat ri ka mam Jotam .
(trg)="b.MAT.1.9.2"> Ri ka mam Jotam are u tat ri ka mam Acaz .
(trg)="b.MAT.1.9.3"> Ri ka mam Acaz are u tat ri ka mam Ezequías .

(src)="b.MAT.1.10.1"> na Ɩsekiyasɩ náá lʋlɩ Manasee , na Manasee náá lʋlɩ Amoŋ , na Amoŋ náá lʋlɩ Yosiyasɩ .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Ri ka mam Ezequías are u tat ri ka mam Manasés .
(trg)="b.MAT.1.10.2"> Ri ka mam Manasés are u tat ri ka mam Amón .
(trg)="b.MAT.1.10.3"> Ri ka mam Amón are u tat ri ka mam Josías .

(src)="b.MAT.1.11.1"> Yosiyasɩ ná lʋləna Cekoniyasɩ na ɩ newaa kɛ waatʋ wei pa kuu Ɩsɛɣɛlɩ nyə́ma na pá pona Papiloni tɔ .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Ri ka mam Josías are u tat ri ka mam Jeconías , xukujeˈ ri e rachalal .
(trg)="b.MAT.1.11.2"> Pa tak ri kˈij riˈ xecˈam bi ri winak aj Israel , xeopan cˈu pa ri tinimit Babilonia .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Pa pona Ɩsɛɣɛlɩ nyə́ma kɛ Papiloni təna , ɩlɛna Cekoniyasɩ náá lʋlɩ Selatəyɛlɩ , na Selatəyɛlɩ náá lʋlɩ Solopapɛɛlɩ ,
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Aretak ri winak aj Israel e cˈo chic pa ri tinimit Babilonia , ri ka mam Jeconías xcˈoji jun u cˈojol , Salatiel u biˈ .
(trg)="b.MAT.1.12.2"> Ri ka mam Salatiel are u tat ri ka mam Zorobabel .

(src)="b.MAT.1.13.1"> na Solopapɛɛlɩ náá lʋlɩ Apiyuti , na Apiyuti náá lʋlɩ Ɩliyakim , na Ɩliyakim náá lʋlɩ Asɔɔ .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> Ri ka mam Zorobabel are u tat ri ka mam Abiud .
(trg)="b.MAT.1.13.2"> Ri ka mam Abiud are u tat ri ka mam Eliaquim .
(trg)="b.MAT.1.13.3"> Ri ka mam Eliaquim are u tat ri ka mam Azor .

(src)="b.MAT.1.14.1"> Asɔɔ ná lʋla Satɔkɩ , na Satɔkɩ náá lʋlɩ Akim , na Akim náá lʋlɩ Ɩliyuti ,
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Ri ka mam Azor are u tat ri ka mam Sadoc .
(trg)="b.MAT.1.14.2"> Ri ka mam Sadoc are u tat ri ka mam Aquim .
(trg)="b.MAT.1.14.3"> Ri ka mam Aquim are u tat ri ka mam Eliud .

(src)="b.MAT.1.15.1"> na Ɩliyuti náá lʋlɩ Ɩlasaa , na Ɩlasaa náá lʋlɩ Mataŋ , na Mataŋ náá lʋlɩ Yakɔpʋ .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Ri ka mam Eliud are u tat ri ka mam Eleazar .
(trg)="b.MAT.1.15.2"> Ri ka mam Eleazar are u tat ri ka mam Matán .
(trg)="b.MAT.1.15.3"> Ri ka mam Matán are u tat ri ka mam Jacob .

(src)="b.MAT.1.16.1"> Yakɔpʋ ná lʋla Yosɛɛfʋ wei ɩ kɛ́ Malɩ paalʋ tɔ , na Malɩ ɩnɩ ɩ lʋləna Yesu wei pa yaa sɩ Mesii tɔ .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Ri ka mam Jacob are ru tat ri a José ri rachajil ri María .
(trg)="b.MAT.1.16.2"> We María riˈ are cˈu waˈ ru nan ri Jesús ri cäbix Cristo che .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Ye mpʋ , ɩsɩɩ pa kɛɛsʋɣʋ sɩ ɩnɛ ɩ lʋla ɩnɛ na ɩnɛ ɩ́lɛ́ ɩ lʋlɩ ɩnɛ tɔ , pə kpaɣaʋ hatoo Apəlaham haləna pə́ tala Tafiiti tɔ , lʋlʋɣʋ loosi kpɛnta naanʋwa na liɣiti .
(src)="b.MAT.1.17.2"> Na pə kpaɣaʋ Tafiiti haləna pə́ tala waatʋ wei pa kuu Ɩsɛɣɛlɩ nyə́ma na pa pona Papiloni tɔ , lʋlʋɣʋ loosi wɛ naanʋwa na liɣiti tɔtɔ .
(src)="b.MAT.1.17.3"> Na lʋlʋɣʋ loosi naanʋwa na liɣiti tɔtɔɣɔ pə kpaɣaʋ hatoo pa ponaʋ Ɩsɛɣɛlɩ nyə́ma kɛ Papiloni tɔ , haləna pə́ sɩɩna Mesii lʋlʋɣʋ .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> Je riˈ chi cajlajuj juchˈob tataxelab cachiˈl ri qui cˈojol e ocˈowinak xchaptaj lok rucˈ ri ka mam Abraham cˈä rucˈ ri ka mam David .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> Cajlajuj chic xchaptaj lok rucˈ ri ka mam David cˈä aretak xecˈam bi ri winak aj Israel , xeopan pa ri tinimit Babilonia .
(trg)="b.MAT.1.17.3"> Te cˈu riˈ e cˈo chi cajlajuj chic cˈä xil na u wäch ri Cristo .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Ɩsəna pa lʋla Yesu Kilisiti tɔɣɔlɔ .
(src)="b.MAT.1.18.2"> Ɩ too Malɩ wei ɩ kɛ́ Yosɛɛfʋ amʋsaɣa tɔ , ɩ haɣa hɔɣɔ na Feesuɣu Naŋŋtʋ toma na pə́cɔ́ ɩ́ saa .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> Are je waˈ xbantajic aretak xil u wäch ri alaj a Jesús : Ri kˈapoj al María ru nan u yoˈm chi u tzij che cˈulanem rucˈ ri a José .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Mäjaˈ cˈu quecˈuliˈc aretak ri al María xcanaj yawab winak rumal ru chukˈab ri Lokˈalaj Espíritu .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Ɩ paalʋ Yosɛɛfʋ ka kɛ́ yʋlʋ kʋpaŋ kɛ́ , ɩlɛ ɩ taa tisiɣi sɩ ɩ́ kuli Malɩ waalɩ kɛ́ yəlaa samaa taa .
(src)="b.MAT.1.19.2"> Ɩlɛna ɩ́ hʋʋ sɩ ɩ ká kisi-ɩ mukaɣa tɛɛ .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Ri a José cˈut ri rachajil are jun achi ri jicom ranimaˈ cho ri Dios , man craj tä cˈut cäresaj u qˈuixbal ri al María chquiwäch ri winak .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Rumal riˈ xuchomaj u yaˈic canok xak chi cˈuyal .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Ɩ hʋʋkaɣa ɩ taa kɛ́ mpʋ , ɩlɛna Tacaa ɩsɔtaa tillu kɔɔ ɩ kiŋ kɛ toosee taa , na ɩ́ heeli-ɩ sɩ : Tafiiti lʋlʋɣʋ tʋ Yosɛɛfʋ , taa nyana nyá amʋsaɣa Malɩ kpaɣaʋ .
(src)="b.MAT.1.20.2"> Pə taɣa pʋlʋ , hɔɣɔ ŋka ɩ haɣaa tɔ , Feesuɣu Naŋŋtʋ kiŋ kɛ ka lɩɩnaa .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Aretak jeˈ tajin cuchomaj waˈ , xpe jun ángel ri takom lok rumal ri Dios ri xucˈut rib chuwäch ri a José pa ri u waram , xubij che : A José , at baˈ at rachalaxic ri tat David .
(trg)="b.MAT.1.20.2"> Maxej awib chucˈamic ri al María che awixokil , rumal chi ri ral ri quil na u wäch , are rech ri Lokˈalaj Espíritu waˈ .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Ɩ ká lʋlɩ apalʋ pəyaɣa , na ń yaa-kɛ sɩ Yesu .
(src)="b.MAT.1.21.2"> Pə taɣa pʋlʋ , pəyaɣa ŋkɛ kaa waasəna ka yəlaa kɛ pa ɩsaɣatʋ taa .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> Ri areˈ cäcˈoji na jun ral ala , cacoj cˈu na JESÚS che u biˈ .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> ( Ri “ Jesús ” quel cubij “ Toˈl Ke ” . )
(trg)="b.MAT.1.21.3"> Jeˈ u biˈ waˈ rumal chi queutoˈ na ru winakil , queresaj na pa ri qui mac , ― xcha ri ángel .

(src)="b.MAT.1.22.1"> Pə tənaɣa mpʋ pə lapa na pə́cɔ́ tɔm nti Tacaa ka yɔɣɔtəna Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛləsʋlʋ nɔɣɔ tɔ tə́ lá tampana sɩ :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Ronojel waˈ xbantajic rech kas jeˈ quel wi jas ru bim ri Kajaw Dios rumal ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri cubij :

(src)="b.MAT.1.23.1"> Ɩ́ nyənɩ , pɛɛlɔ wei ɩ ta nyənta apalʋ tɔ ɩ ká haɣa hɔɣɔ , na ɩ́ lʋlɩ apalʋ pəyaɣa , na paa yaa-kɛ sɩ Ɩmaniyɛlɩ .
(src)="b.MAT.1.23.2"> ( Hətɛ tənɛ tə yɔɣɔtəɣɩ sɩ Ɩsɔ wɛ tá kiŋ . )
(trg)="b.MAT.1.23.1"> Ri kˈapoj ali cäcanaj na can yawab winak , cäril cˈu na u wäch jun ral ala ri cäbix na Emanuel che ,

(src)="b.MAT.1.24.1"> Yosɛɛfʋ fema , ɩlɛna ɩ́ lá nti Tacaa ɩsɔtaa tillu ka heela-ɩ tɔ .
(src)="b.MAT.1.24.2"> Ɩ kpaɣa ɩ amʋsaɣa Malɩ .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> ― cächaˈ .
(trg)="b.MAT.1.24.2"> Quel cubij waˈ : Ri Dios cˈo kucˈ , ― cächa riˈ .
(trg)="b.MAT.1.24.3"> Aretak xcˈastaj ri a José che ru waram , xunimaj ri xbix che rumal ri ángel ri takom lok rumal ri Dios .
(trg)="b.MAT.1.24.4"> Xucˈam ri al María che rixokil .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Ama ɩ ta nyəmɩ-ɩ haləna ɩ́ tɛ pəyaɣa lʋlʋɣʋ .
(src)="b.MAT.1.25.2"> Na Yosɛɛfʋ yaa-kɛ sɩ Yesu .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Man xquirik tä cˈu na quib , xane cˈä teˈ aretak xil na u wäch ri ral ri al María .
(trg)="b.MAT.1.25.2"> Ri a José xucoj cˈu JESÚS che u biˈ .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Pa lʋla Yesu kɛ́ Yuta Pɛtəlɛhɛm taa kɛ́ wulaʋ sɔsɔ Helɔtɩ pɔɔlɛ taa .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩsɔtʋlʋŋasɩ tɔm nyəntaa napəlɩ pa lɩɩna ilim təlɩɩlɛ na pá tala Yosalɛm .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Ri alaj a Jesús xil u wäch pa ri tinimit Belén , ri cˈo pa Judea .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> Are chiˈ cˈo ri tat Herodes che nim takanel puwiˈ ronojel ri Judea .
(trg)="b.MAT.2.1.3"> Xeopan cˈu jujun achijab ajnoˈjab pa ri tinimit Jerusalén , jelaˈ cˈu quepe pa relbal kˈij .

(src)="b.MAT.2.2.1"> Na pá pɔɔsɩ sɩ : Leɣe pəyaɣa ŋka pa lʋla nɔɔnɔɔ na káá la Yuta nyə́ma wulaʋ sɔsɔ tɔ ka wɛɛ ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Tə na ka ɩsɔtʋlʋŋa lɩɩ ilim təlɩɩlɛ kɛ́ na tə́ kɔɔ sɩ tə sɛɛ-kɛ .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> Xquitaˈ cˈu u tzijol chilaˈ , xquibij : ¿ Jawijeˈ cäriktaj wi ri nim takanel ri cätakan na pa qui wiˈ ri winak aj Israel ri cˈä teˈ xil u wäch ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Xa xkil ru chˈimil pa relbal kˈij , rumal riˈ xujpe chukˈijilaxic , ― xechaˈ .

(src)="b.MAT.2.3.1"> Wulaʋ Helɔtɩ nɩɩ mpʋ , ɩlɛna pə́ pɛkəlɩ-ɩ sɔsɔm .
(src)="b.MAT.2.3.2"> Pə pɛkəla Yosalɛm nyə́ma tənaɣa mpʋ tɔtɔ .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Aretak ri tat Herodes ri nim takanel xuta waˈ , sibalaj xsach u cˈux , jeˈ xukujeˈ conojel ri niqˈuiaj winak aj Jerusalén .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Ɩlɛna ɩ́ koti kɔtəlaa sɔsaa təna , na Ɩsɔ Tɔm sɛɣɛsəlaa na ɩ́ pɔɔsɩ-wɛɣɛ timpi pə wɛɛ sɩ paa lʋlɩ Mesii tɔ .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Xtakan cˈu ri nim takanel che qui siqˈuixic ri qui nimakil sacerdotes , xukujeˈ ri tijonelab re ri Pixab , xutaˈ cˈu chque jawijeˈ quil wi na u wäch ri Cristo .

(src)="b.MAT.2.5.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ pa cɔ-ɩ sɩ , Yuta Pɛtəlɛhɛm kɛ́ .
(src)="b.MAT.2.5.2"> Mpi tɔ , Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛləsəlaa ŋmaawa sɩ :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Ri e areˈ xquibij che : Pa ri tinimit Belén ri cˈo pa Judea , rumal chi ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios je waˈ xutzˈibaj :

(src)="b.MAT.2.6.1"> Yuta taa Pɛtəlɛhɛm nyá , tampana n ta kɛ Yuta acalɛɛ sɔsɔɔna taa səkpete paa pəcɔ .
(src)="b.MAT.2.6.2"> Mpi tɔ , nyá taa kɛ́ wulaʋ ká lɩɩna , wei ɩ ká tɔkɩ ma Ɩsɛɣɛlɩ nyə́ma kɛ teu tɔ .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> Ri at tinimit Belén , at riˈ ri rech ri rulew ri Judá , machomaj chi ri at man nim tä a kˈij at chquiwäch ri kˈatal tak tzij ri e cˈo chilaˈ , rumal chi awucˈ at quel wi na jun nim cˈamal be , ri cucˈam na qui be ri nu winak aj Israel ,

(src)="b.MAT.2.7.1"> Tənaɣa Helɔtɩ yaa nyəntaa mpɛɣɛ kpeeŋa na ɩ́ pɔɔsɩ-wɛɣɛ pə təna sɩ ɩ nyəŋ waatʋ wei maɣamaɣa ɩsɔtʋlʋŋa lɩɩwa tɔ .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> ― cächaˈ , ― xecha ri tijonelab re ri Pixab .
(trg)="b.MAT.2.7.2"> Are cˈu ri tat Herodes chelakˈal xeusiqˈuij ri ajnoˈjab , xutaˈ cˈu chque jampaˈ kas xcˈutun ri chˈimil .

(src)="b.MAT.2.8.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ hʋla-wɛɣɛ Pɛtəlɛhɛm mpaaʋ na ɩ́ heeli-wɛ sɩ : Ɩ́ polo na ɩ́ pɛɛkɩ pəyaɣa ŋkɛɣɛ teu .
(src)="b.MAT.2.8.2"> Waatʋ wei ɩ́ na-kɛ ɩ́ heeli-m na ma maɣamaɣa má polo na má sɛɛ-kɛ .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Te riˈ xeutak bi pa Belén , xubij bi chque : Jix baˈ jelaˈ , chitatabelaˈ jawijeˈ cˈo wi ri acˈal .
(trg)="b.MAT.2.8.2"> Aretak quiriko , chixpe chubixic chwe , rech ri in xukujeˈ quineˈ na chukˈijilaxic , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.2.9.1"> Nyəntaa tɛma wulaʋ tɔm ntəɣɩ nɩɩʋ ɩlɛna pá tɛɛ .
(src)="b.MAT.2.9.2"> Na ɩsɔtʋlʋŋa ŋka kaa lɩɩwa ilim təlɩɩlɛ na pá na-kɛɣɛ mpʋ tɔ ka tɔŋaɣa pa nɔɣɔ tɔɔ , haləna ká tala timpi pəyaɣa ŋkɛ ka wɛɛ tɔ , ɩlɛna ká səŋ .
(trg)="b.MAT.2.9.1"> Ri ajnoˈjab xuwi xquito ri xbix chque rumal ri nim takanel , xebeˈc .
(trg)="b.MAT.2.9.2"> Are cˈu ri chˈimil ri xquil pa relbal kˈij xnabej chquiwäch , cˈä xopan na puwiˈ ri cˈo wi ri acˈal , xtaqˈui cˈu chilaˈ .

(src)="b.MAT.2.10.1"> Nyəntaa loosa ɩsɔtʋlʋŋa ŋkɛ , ɩlɛna pa laŋa hʋlʋmɩ pə tɩɩ fɛɩ .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Ri ajnoˈjab , aretak xquil ri chˈimil , sibalaj xequicotic .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ pa sʋʋ təyaɣa taa na pá ná pəyaɣa na ka too Malɩ .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Ɩlɛna pá həntɩ atɛ na pá sɛɛ-kɛ .
(src)="b.MAT.2.11.3"> Na pá hɛtɩ pa wontu na pá ha-kɛɣɛ wʋla na tulaalʋ kʋfəɣətʋ na tulaalʋ miili .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Xeboc cˈu bi pa ri ja , xquil cˈu ri acˈal cˈo rucˈ ri al María ru nan .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Xexuquiˈc , xquikˈijilaj ri acˈal .
(trg)="b.MAT.2.11.3"> Te cˈu riˈ xquijak u wiˈ ri qui cˈolibal , xquisipaj kˈän puak , incienso , xukujeˈ mirra che ri Areˈ .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Pə waalɩ kɛ́ Ɩsɔ heela nyəntaa mpɛɣɛ toosee taa sɩ pá taa məlɩ Helɔtɩ cɔlɔ .
(src)="b.MAT.2.12.2"> Ɩlɛna pá cɔlɔ mpaaʋ na pá kpe .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Te cˈu riˈ xbix chque pa achicˈ chi meocˈow chi jelaˈ jawijeˈ cˈo wi ri tat Herodes .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Xetzelej cˈu bi pa ri qui tinimit , xquicˈam bi jun be chic .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Nyəntaa tɛɛwa ɩlɛna Tacaa ɩsɔtaa tillu nɔɣɔlʋ ɩ́ kɔɔ Yosɛɛfʋ kiŋ kɛ toosee taa na ɩ́ heeli-ɩ sɩ : Kʋlɩ na ń kpaɣa pəyaɣa na ka too , na ń se na ń polo Icipiti , na ń caɣa təna .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Haləna waatʋ wei maa heeli-ŋ sɩ ń məlɩ tɔ .
(src)="b.MAT.2.13.3"> Pə taɣa pʋlʋ , Helɔtɩ ká pɛɛkɩ pəyaɣa ŋkɛ sɩ ɩ kʋɣʋ-kɛ .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Aretak e benak chi ri ajnoˈjab , xpe jun ángel ri takom lok rumal ri Dios , xucˈut rib chuwäch ri a José pa achicˈ , xubij che : Chatwalijok , chacˈama bi ri acˈal , rachiˈl ru nan , chixanimaj bic .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> Jix pa Egipto , chixcanaj cˈu na can chilaˈ cˈä quinbij na chiwe jampaˈ quixpetic .
(trg)="b.MAT.2.13.3"> Je riˈ chibana rumal chi ri tat Herodes cutzucuj na u cämisaxic ri acˈal , ― xcha ri ángel che .

(src)="b.MAT.2.14.1"> Tənaɣa Yosɛɛfʋ kʋlaa na ɩ́ kpaɣa pəyaɣa na ka too , na pá tɛɛ Icipiti kɛ ahoo anɩ .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Xwalij cˈu ri a José , xucˈam ri acˈal , rachiˈl ru nan , chakˈab cˈut xebel bic , xebeˈ pa Egipto .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ caɣa təna haləna Helɔtɩ sɩ .
(src)="b.MAT.2.15.2"> Ɩlɛna pə́ la nti Tacaa ka yɔɣɔtəna Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛləsʋlʋ nɔɣɔ tɔ sɩ : Ma ləsa ma pəyaɣa kɛ Icipiti .
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Chilaˈ xecˈoji wi na cˈä xcäm na ri tat Herodes .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> Jeˈ xbantaj waˈ rech kas jeˈ quel wi jas ri xubij ri Dios rumal ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri cubij : “ Pa Egipto xinsiqˈuij wi lok ri nu Cˈojol , ” ― cächaˈ .

(src)="b.MAT.2.16.1"> Helɔtɩ nawa sɩ nyəntaa puɣusa-ɩ , ɩlɛna pə́ salɩ-ɩ sɔsɔm .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ tilaa sɩ pá kʋ Pɛtəlɛhɛm ɩcatɛ na acalɛɛ nna a cɔɔna-tɛ tɔ pə apalʋpiya təna .
(src)="b.MAT.2.16.3"> Haləna nsi sɩ pɩɩsɩ tala naalɛ naalɛ tɔ , na ɩ́ kɛɛsəna saa wei nyəntaa heela-ɩ sɩ ɩsɔtʋlʋŋa lɩɩwa tɔ .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Aretak ri tat Herodes xretamaj chi man are tä kas tzij ri xbix can che cumal ri ajnoˈjab , sibalaj xpe royowal .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> Xutak cˈu qui cämisaxic conojel ri acˈalab alabom ri tzˈakat chi quieb qui junab xukujeˈ ri mäjaˈ cätzˈakat quieb qui junab ri e cˈo pa ri tinimit Belén xukujeˈ ri e cˈo pa tak ri tinimit chunakaj ri Belén , jeˈ jas ri kˈij ri xquibij can ri ajnoˈjab .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ pə lapa ɩsɩɩ Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛləsʋlʋ Selemii ka kpaalaa tɔ sɩ :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Xa je riˈ kas jeˈ xel wi jas ri xutzˈibaj can ri ka mam Jeremías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij :

(src)="b.MAT.2.18.1"> Pa nɩɩwa kapuka kɛ Lama .
(src)="b.MAT.2.18.2"> Wula na laŋwakəllɛ sɔsɔɔlɛ mɔla .
(src)="b.MAT.2.18.3"> Lasɛɛlɩ wiina ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ piya .
(src)="b.MAT.2.18.4"> Ɩ ta tisi sɩ pá puɣusi-ɩ kɛ́ sɩ fɛɩ tɔ pə tɔɔ .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> Xtataj cˈut chi cˈo jun ri curak u chiˈ pa ri tinimit Ramá , nimalaj okˈej waˈ , nimalaj bis cäbanic .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Are ri nan Raquel ri cubisoj qui wäch ri ral , ri man cuyaˈ taj cäcuˈbisax u cˈux rumal chi ya e cäminak chic ri ral ,

(src)="b.MAT.2.19.1"> Helɔtɩ səm waalɩ Tacaa ɩsɔtaa tillu nɔɣɔlʋ kɔma Yosɛɛfʋ kiŋ kɛ toosee taa kɛ Icipiti ,
(trg)="b.MAT.2.19.1"> ― cächaˈ .
(trg)="b.MAT.2.19.2"> Aretak cˈut cäminak chic ri tat Herodes , jun ángel ri takom lok rumal ri Dios xucˈut rib chuwäch ri a José pa achicˈ jelaˈ pa Egipto , xubij che :

(src)="b.MAT.2.20.1"> na ɩ́ heeli-ɩ sɩ : Kʋlɩ na ń kpaɣa pəyaɣa ŋkɛ na ka too na ɩ́ məlɩ Ɩsɛɣɛlɩ tɛtʋ taa .
(src)="b.MAT.2.20.2"> Mpa pa pɛɛkaɣa sɩ pá kʋ pəyaɣa ŋkɛ tɔ pa səpa .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> Chatwalijok , chacˈama bi ri acˈal awucˈ , xukujeˈ ru nan , chixtzelej chi na jumul pa Israel .
(trg)="b.MAT.2.20.2"> Xecäm cˈu conojel ri cäcaj cäquicämisaj ri acˈal , ― xcha che .

(src)="b.MAT.2.21.1"> Tənaɣa Yosɛɛfʋ kʋlaa na ɩ́ kpaɣa pəyaɣa na ka too na pá məlɩ Ɩsɛɣɛlɩ tɛtʋ taa .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Xwalij cˈu ri a José , xucˈam bi ri acˈal rachiˈl ru nan , xtzelej chi na jumul pa Israel .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Ama Yosɛɛfʋ nɩɩwa sɩ Aaselayusi tɔɣɔ kawulaɣa kɛ Yuta kɛ ɩ caa Helɔtɩ lonte .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Ɩlɛna sɔɣɔntʋ kpa-ɩ na tɛtʋ ntɩ tə taa pote .
(src)="b.MAT.2.22.3"> Ɩsɔ tasa-ɩ ḿpʋ́ɣʋ́ hʋlʋɣʋ kɛ ɩ toosee taa , ɩlɛna ɩ́ lɔɣɔ ɩ təɣɩ Kalilee tɛtʋ taa ,
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Aretak cˈut ri a José xuto chi are ri tat Arquelao chic cˈo che nim takanel pa Judea chuqˈuexel ri Herodes ru tat , xuxej rib xeˈ jelaˈ .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Xchˈabex cˈu rumal ri Dios pa achicˈ , rumal riˈ jelaˈ xeˈ wi pa Galilea .

(src)="b.MAT.2.23.1"> na ɩ́ caɣa ɩcatɛ nte pa yaa sɩ Nasalɛtɩ tɔ tə taa .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Ḿpʋ́ɣʋ́ pə lapa ɩsɩɩ Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛləsəlaa ka yɔɣɔtaa tɔ sɩ : Paa yaa-ɩ sɩ Nasalɛtɩ tʋ .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Aretak xopan chilaˈ , jelaˈ xecˈol wi pa ri tinimit Nazaret .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Jeˈ xbantaj waˈ rech kas jeˈ quel wi ri xquibij can ri kˈalajisal tak re ru Lokˈ Pixab ri Dios , chi ri Jesús cäbix na aj Nazaret che .

(src)="b.MAT.3.1.1"> Pə kɔma na pə́ kɛɛsɩ ɩlɛ , Ɩsɔ lʋm sɔlʋ Yohaanɩ kɔma Yuta wʋlaɣa tɛtʋ taa kɛlɛ na ɩ́ niki waasʋ lapʋ .
(trg)="b.MAT.3.1.1"> Pa tak ri kˈij riˈ ri tat Juan Kasal Jaˈ xopan pa Judea , pa tak ri juyub ri cätzˈinowic .
(trg)="b.MAT.3.1.2"> Tajin cutzijoj ru Lokˈ Pixab ri Dios .

(src)="b.MAT.3.2.1"> Na ɩ́ tɔŋ sɩ : Ɩ́ laɣasɩ tɔntɛ , ɩsɔtaa Kawulaɣa wʋsa kɔntɛ kɛ́ .
(trg)="b.MAT.3.2.1"> Cubij cˈu chque ri winak : Chiqˈuexa ri iwanimaˈ , chiqˈuexa ri i chomanic , rumal chi xa jubikˈ chic man cuchaplej ru takanic ri Dios , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.3.3.1"> Yohaanɩ tɔm kɛ Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛləsʋlʋ Ɩsayii ka yɔɣɔtaɣa saa wei ɩ yɔɣɔtaa sɩ : Nɔɣɔlʋ yɔɣɔtəɣəna nɔɣɔ sɔsɔɣa kɛ wʋlaɣa tɛtʋ taa sɩ : Ɩ́ taɣanɩ Tacaa mpaaʋ .
(src)="b.MAT.3.3.2"> Ɩ́ hɛɛ-ɩ-kʋ na kʋ siɣisi .
(trg)="b.MAT.3.3.1"> We tat Juan riˈ are waˈ ri xtzˈibax can chrij ojer rumal ri ka mam Isaías , ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij : Cˈo jun ri co cächˈaw pa tak ri juyub ri quetzˈinowic , cubij : “ Chibana u banic ri nim be ri cäbin wi ri Kajaw .
(trg)="b.MAT.3.3.2"> Chisucˈumaj , chibana sibalaj jicom che , ”

(src)="b.MAT.3.4.1"> Yohaanɩ taka yooyoonaa hʋntʋ kunti , na ɩ́ ləla tɔnʋɣʋ tampala kɛ ɩ tənaɣa taa .
(src)="b.MAT.3.4.2"> Ɩ tɔɣɔnaɣa ntɛ́ cələŋ na taalɛ tɩɩŋ nim .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> ― xcha ri ka mam Isaías .
(trg)="b.MAT.3.4.2"> Are cˈu ri tat Juan xucoj atzˈiak ri banom rucˈ ri rismal jun awaj , camello u biˈ , tzˈum cˈu ru pas .
(trg)="b.MAT.3.4.3"> Xa sacˈ xukujeˈ uwal cheˈ xutijo .

(src)="b.MAT.3.5.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ Yosalɛm nyə́ma na Yuta tɛtʋ təna nyə́ma na Yaatanɩ nɔɣɔ tɛtʋ təna nyə́ma sʋʋ pote kɛ ɩ kiŋ .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Xepe cˈu ri winak aj Jerusalén , xukujeˈ ri e cˈo pa tak niqˈuiaj tak tinimit chic re Judea xukujeˈ ri e cˈo chunakaj ri nimaˈ Jordán , xeopan cˈu rucˈ ri tat Juan chutatabexic ri cubij .

(src)="b.MAT.3.6.1"> Na pá kuliɣi pa ɩsaɣatʋ tɔɔ kɛ́ yəlaa taa , na Yohaanɩ sɔɔkɩ-wɛɣɛ Ɩsɔ lʋm kɛ Yaatanɩ pɔɣɔ taa .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> Aretak xquikˈalajisaj ri qui mac , xban cˈu qui kasnaˈ rumal ri tat Juan pa ri nimaˈ Jordán .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Yohaanɩ nawa Falisanaa paɣalɛ na Satusee nyə́ma paɣalɛ na pá puki ɩ cɔlɔ sɩ ɩ́ sɔ-wɛɣɛ Ɩsɔ lʋm .
(src)="b.MAT.3.7.2"> Ɩlɛna ɩ́ tɔ-wɛ sɩ : Akala piya mɛ , awe kpaala-mɛ na ɩ́ seeki Ɩsɔ pááná nna a kɔŋ tɔ ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Aretak cˈut xril ri tat Juan chi e qˈuia chque ri tataˈib fariseos xukujeˈ ri tataˈib saduceos xepetic rech cäban qui kasnaˈ , xubij chque : ¡ Ri alak subanelab tak winak !
(trg)="b.MAT.3.7.2"> ¿ Jachin cˈu ri xbin chech alak chi rajwaxic canimaj alak chuwäch ri nimalaj royowal ri Dios ri cäpetic ?

(src)="b.MAT.3.8.1"> Ɩ́ la mpa pa yela ɩsaɣatʋ tɔ pa kʋlapəlɛ .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Bana baˈ alak ri takal u banic , ri cukˈalajisaj chi kas tzij xqˈuextaj ri animaˈ alak , ri chomanic alak .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Ɩ́ taa tɛləsəɣɩ lɔlɔ sɩ mə caa kɛlɛ Apəlaham .
(src)="b.MAT.3.9.2"> Ma heeliɣi-mɛ sɩ ye pəlɛ pə tɔɔ ɩlɛ , Ɩsɔ pəsəɣɩ na ɩ́ lá na pɛɛ anɛ á pəsɩ Apəlaham piya .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> Mächaplej cˈu alak u bixic pa animaˈ alak : “ Ri uj , uj rachalaxic can ri ka mam Abraham . ”
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Quinbij cˈu chech alak chi ri Dios cäcowinic cuban chque tak we abaj riˈ chi e rachalaxic can ri ka mam Abraham .

(src)="b.MAT.3.10.1"> Pa tɛma laalɛ tʋɣʋ kɛ tɩɩŋ sɩ pa huɣu-ɩ na ɩ tɛɛ kɛ́ te .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Tʋɣʋ ŋku kɩɩ lʋləɣɩ pee kʋpana tɔ , paa hu-kʋ na pá tʋ kɔkɔ .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Cämic riˈ tajin cäcoj ri iquiäj che tak ri qui xeraˈ ri cheˈ rech quetˈoyic .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Ronojel cheˈ ri man cuya tä utzalaj u wäch , cätˈoy cˈu na waˈ , cäporox na pa ri kˈakˈ .

(src)="b.MAT.3.11.1"> Ma ɩlɛ , lʋm kɛ ma sɔɔna-mɛɣɛ Ɩsɔ lʋm sɩ pə́ hʋ́lɩ́ sɩ ɩ́ laɣasa tɔntɛ .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Ama ma waalɩ wei ɩ kɔŋ tɔ , pʋntʋ kəla-m toŋ təcaɣacaɣa .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Ma ta tala má hɩɩsɩ ɩ nɔɔhɛɛ taa ntaŋkpala mʋsʋɣʋ maɣamaɣa .
(src)="b.MAT.3.11.4"> Ɩ́lɛ́ ɩ ká sɔ-mɛ na Feesuɣu Naŋŋtʋ na kɔkɔ .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Ri in kas tzij quinban kasnaˈ alak rucˈ joron , cˈutbal waˈ chi qˈuexom chi animaˈ alak , qˈuexom chi ri chomanic alak .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Cäpe chi cˈu na jun chic ri cuban na kasnaˈ alak rucˈ ri Lokˈalaj Espíritu xukujeˈ rucˈ kˈakˈ .
(trg)="b.MAT.3.11.3"> Ri Areˈ nim na u kˈij chnuwäch in , nim cˈu na u banic .
(trg)="b.MAT.3.11.4"> Man takal tä chwe in chi quinquir ru cˈamal u xajäb .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Ɩ tɔka ɩ kʋfalʋɣʋ kɛ ɩ niŋ taa .
(src)="b.MAT.3.12.2"> Ɩ ká fala pə təna təcaɣacaɣa , na ɩ́ suu pee kɛ ɩ kpou taa .
(src)="b.MAT.3.12.3"> Ama ɩ ká tʋ lɔɔtʋ kɛ kɔkɔ ŋka kaa teŋ tɔ ka taa .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Ri Areˈ are jas jun achi ri cujoskˈij ru trico .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> Rucˈam chi ru pala , cujopij cˈu na ri trico , cutas che ri pajo .
(trg)="b.MAT.3.12.3"> Cucˈol na ri trico pa ri cˈuja .
(trg)="b.MAT.3.12.4"> Are cˈu ri pajo cuporoj na pa jun kˈakˈ ri man cächup tä chic , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.3.13.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu lɩɩna Kalilee na ɩ́ kɔɔ Yaatanɩ kɛ Yohaanɩ cɔlɔ sɩ Yohaanɩ ɩ́ sɔ-ɩ Ɩsɔ lʋm .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Xel cˈu lok ri Jesús pa Galilea , xopan chuchiˈ ri nimaˈ Jordán ri cˈo wi ri tat Juan rech cäban u kasnaˈ rumal .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Ama Yohaanɩ ta tisi .
(src)="b.MAT.3.14.2"> Haləna ɩ́ tɔ sɩ : Pə nəɣəsəna ɩsɩɩ náá sɔna má , na ń məlɩ na ń kɔŋ ma kiŋ na ?
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Man xraj tä cˈu ri tat Juan , xane xubij che ri Jesús : Ri in man takal tä chwe chi quinban kasnaˈ la .
(trg)="b.MAT.3.14.2"> Rajwaxic ne chi ri lal cäban la nu kasnaˈ in , ― cächaˈ .
(trg)="b.MAT.3.14.3"> ¿ Jas che xpe la wucˈ in ? ― xcha che ri Jesús .

(src)="b.MAT.3.15.1"> Tənaɣa Yesu cɔ Yohaanɩ sɩ : Yele na pə́ lá mpʋ .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Pə wɛɛ sɩ tə yoosi pə təna mpi Ɩsɔ yɔɣɔtaa sɩ tə́ la tɔɣɔ .
(src)="b.MAT.3.15.3"> Ḿpʋ́ɣʋ́ Yohaanɩ tisaa .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Xubij cˈu ri Jesús che : Che we chanim riˈ , chaya chwe chi jeˈ quinban waˈ .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Are cˈu waˈ takalic rech cäkaˈno jachique ri cätakan wi ri Dios , ― xcha che .
(trg)="b.MAT.3.15.3"> Ri tat Juan cˈut xunimaj ri xubij .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Pa tɛma Yesu kɛ́ Ɩsɔ lʋm sɔʋ ɩlɛna ɩ́ lɩɩ lʋm taa .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Tənaɣa ɩsɔtɔnʋɣʋ hɛta kpakpaa , na Yesu ná Ɩsɔ Feesuɣu ɩsɩɩ alukuku na kʋ tiiki ɩ tɔɔ .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Aretak cˈut xbantaj u kasnaˈ ri Jesús , xel lok ri Areˈ pa ri jaˈ .
(trg)="b.MAT.3.16.2"> ¡ Chanim xjakjob ri caj !
(trg)="b.MAT.3.16.3"> Ri Jesús cˈut xril ri Lokˈalaj Espíritu xkaj lok puwiˈ ri Areˈ , jeˈ u banic jun palomäx .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Ɩlɛna pá nɩɩ pə yɔɣɔtəna ɩsɔtaa sɩ : Ɩnɛɣɛlɛ ma luɣu tɛɛ Pəyaɣa , ma laŋlɛ hɛɛna-ɩ sɔsɔm .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Te riˈ xtataj cˈut chi cächˈaw lok jun chicaj ri xubij : Are ri Lokˈalaj nu Cˈojol waˈ .
(trg)="b.MAT.3.17.2"> Cäquicot ri wanimaˈ rumal , ― xchaˈ .

(src)="b.MAT.4.1.1"> Pə waalɩ kɛ́ Feesuɣu pona Yesu kɛ́ wʋlaɣa tɛtʋ taa sɩ Ɩlɔɣɔʋ ɩ́ maɣasɩ-ɩ .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Te cˈu riˈ ri Lokˈalaj Espíritu xucˈam bi ri Jesús pa tak juyub ri quetzˈinowic , rech cätakchiˈx che mac chilaˈ rumal ri Itzel .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Yesu tɛma nɔɣɔ hɔkʋɣʋ kɛ ilim na ahoo kɛ kʋyɛɛŋ nɩɩlɛ .
(src)="b.MAT.4.2.2"> Ɩlɛna nyɔɣɔsɩ kpa-ɩ .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Cawinak kˈij , cawinak akˈab xcˈoji chilaˈ , man cˈo tä cˈu jas ri xutijo .
(trg)="b.MAT.4.2.2"> Te cˈu riˈ sibalaj xnumic .

(src)="b.MAT.4.3.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩlɔɣɔʋ kpəntəna-ɩ na ɩ́ tɔmɩ-ɩ sɩ : Ye n kɛ́ Ɩsɔ Pəyaɣa yɔɣɔtɩ na pɛɛ anɛ á pəsɩ tɔɣɔnaɣa .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> Xpe cˈu ri Itzel , xopan rucˈ ri Jesús rech cutakchiˈj ri Areˈ che mac , xubij che : We kas tzij chi lal u Cˈojol ri Dios , takan la chque tak we abaj riˈ chi cäcaˈn na wa , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.4.1"> Yesu cɔ-ɩ sɩ : Pa ŋmaawa Ɩsɔ Tɔm taa sɩ pə taɣa tɔɣɔnaɣa tike kɛ yʋlʋ ká hikina weesuɣu .
(src)="b.MAT.4.4.2"> Ama tɔm təna nti tə lɩɩkəna Ɩsɔ nɔɣɔ taa tɔ tə kiŋ tɔtɔɣɔ .
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Xchˈaw ri Jesús , xubij che : Ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij : “ Man xak tä xuwi rumal ri wa quecˈasi na ri winak , xane xukujeˈ rumal ronojel ru Tzij ri Dios , ” ― cächaˈ , ― xcha ri Jesús che .

(src)="b.MAT.4.5.1"> Pəlɛ pə waalɩ , Ɩlɔɣɔʋ pona Yesu kɛ́ ɩcatɛ naŋŋ nyəntɛ taa na ɩ́ kpaasɩ-ɩ Ɩsɔ təsɛɛlɛ comcom nɔɣɔ taa ,
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Ri Itzel xucˈam bi ri Jesús pa ri lokˈalaj tinimit Jerusalén , xupakba cˈu puwiˈ ri nimalaj rachoch Dios .

(src)="b.MAT.4.6.1"> na ɩ́ tɔmɩ-ɩ sɩ : Ye n kɛ́ Ɩsɔ Pəyaɣa , lɩɩ cənɛ na ń ŋmaa atɛ .
(src)="b.MAT.4.6.2"> Pə taɣa polo , pa ŋmaawa Ɩsɔ Tɔm taa sɩ : Ɩsɔ ká heeli ɩ ɩsɔtaa tillaa kɛ nyá tɔm sɩ pá paasəna-ŋ teu .
(src)="b.MAT.4.6.3"> Na paa teeli-ŋ pa niŋ taa sɩ pə́ taa kɔɔ na pəlɛ natəlɩ tə co-ŋ .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> Te riˈ xubij che : We kas tzij chi lal u Cˈojol ri Dios , qˈuiäka bi ib la iquim , rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij : Ri Dios queutak na lok ri ángeles awucˈ che a chajixic .
(trg)="b.MAT.4.6.2"> Catquichap na che ra kˈab che a toˈic rech man cachakˈij tä rawakan cho abaj ,

(src)="b.MAT.4.7.1"> Ama Yesu cɔ-ɩ sɩ : Pa ŋmaawa Ɩsɔ Tɔm taa tɔtɔ sɩ , n kaa maɣasɩ nyá Caa Ɩsɔ sɩ n naa ɩ waalɩ .
(trg)="b.MAT.4.7.1"> ― cächaˈ , ― xcha ri Itzel che .
(trg)="b.MAT.4.7.2"> Ri Jesús xchˈawic , xubij che : Xukujeˈ cubij ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic : “ Mayac royowal ri Awajaw , ri a Dios , ” ― cächaˈ , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.8.1"> Ɩlɛna Ɩlɔɣɔʋ tasa Yesu kɛ́ ponaʋ kɛ pʋɣʋ ŋku kʋ kʋla sɔsɔm tɔ kʋ tɔɔ na ɩ́ hʋlɩ-ɩ antulinya kawulasɩ təna na sɩ teeli ,
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Te cˈu riˈ ri Itzel xucˈam bi ri Jesús puwiˈ jun nimalaj juyub .
(trg)="b.MAT.4.8.2"> Xeucˈut cˈu conojel tak ri tinimit ajuwächulew chuwäch ri Areˈ , xukujeˈ ri qui kˈinomal .

(src)="b.MAT.4.9.1"> na ɩ́ tɔmɩ-ɩ sɩ : Ye n ka həntɩ-m atɛ na ń sɛɛ-m , maa ha-ŋ mpʋ ɩnɩ pə təna .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Xubij cˈu che ri Jesús : Ronojel waˈ quinya che la , we cäxuqui la , quinkˈijilaj la , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.10.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ Yesu cɔ-ɩ sɩ : Satanɩ , tɛɛ .
(src)="b.MAT.4.10.2"> Pa ŋmaawa Ɩsɔ Tɔm taa sɩ , n ká sɛɛ nyá Caa Ɩsɔ , na ɩ tike ɩ təmlɛ kɛ n ká la .
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Xchˈaw ri Jesús , xubij che : Jat , Satanás , chatel chnuwäch rumal chi ru Lokˈ Pixab ri Dios ri Tzˈibtalic cubij : “ Chakˈijilaj ri Awajaw ri a Dios , xuwi cˈu ri Areˈ chapatänij , ” ― cächaˈ , ― xcha che .

(src)="b.MAT.4.11.1"> Tənaɣa Ɩlɔɣɔʋ yela Yesu .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Ɩlɛna ɩsɔtaa tillaa kɔɔ na pá paasəna-ɩ .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Xel cˈu bi ri Itzel rucˈ ri Jesús .
(trg)="b.MAT.4.11.2"> Xepe cˈu jujun ángeles rech quepatänin che ri Areˈ .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Yesu nɩɩwa sɩ pa tʋ Yohaanɩ kɛ saləka , ɩlɛna ɩ́ tɛɛna Kalilee .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Ri Jesús , aretak xuto chi cˈo ri tat Juan pa cheˈ , xeˈ pa Galilea .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Ɩ yela Nasalɛtɩ , ɩlɛna ɩ́ polo na ɩ́ caɣa Kapənahum .
(src)="b.MAT.4.13.2"> Ɩcatɛ nte tə wɛ Kalilee lʋm nɔɣɔ kɛ Sapulɔŋ na Nɛfətali pa tɛtʋ taa tɔ .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Man xcanaj tä cˈu can pa ri tinimit Nazaret , xane xa xcˈoji pa Capernaum , jun tinimit Romano waˈ ri cˈo chiˈ ri mar chquinakaj ri ojer tak tinimit Zabulón rucˈ Neftalí .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ pə lapa ɩsɩɩ Ɩsɔ kʋyɔɣɔtʋtʋ tɛləsʋlʋ Ɩsayii ka yɔɣɔtaa tɔ sɩ :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Jeˈ xbantaj waˈ rech kas jeˈ quel wi jas ri xutzˈibaj can ri ka mam Isaías ri kˈalajisal re ru Lokˈ Pixab ri Dios ri cubij :

(src)="b.MAT.4.15.1"> Sapulɔŋ tɛtʋ na Nɛfətali tɛtʋ , na teŋku tɔɔ tɔɔ , na Yaatanɩ waalɩ , na mpa pa ta kɛ Yuta nyə́ma tɔ pa Kalilee .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> Winak aj Zabulón , winak aj Neftalí , ix riˈ ri nakaj ix cˈo wi che ri mar , chˈäkäp che ri nimaˈ Jordán , chilaˈ pa Galilea jawijeˈ e cˈo wi winak ri man aj Israel taj .

(src)="b.MAT.4.16.1"> Pə yəlaa mpa pa caɣa səkpɛtʋɣʋ taa tɔ , pɩɩ na-wɛ tənyaɩɩ ɩsɩɩ kɔkɔ .
(src)="b.MAT.4.16.2"> Na mpa pa caɣa səm səkpɛtʋɣʋ ɩcatɛ taa tɔ , pɩɩ ná pa tɔɔ tənyaɩɩ .
(trg)="b.MAT.4.16.1"> Ri winak ri jeˈ ta ne e cˈo pa kˈekum xquil jun nimalaj sakil .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> E areˈ winak waˈ ri e cˈo pa ri qui mac , ri e cˈo cho ri cämical , xpe jun nimalaj sakil pa qui wiˈ ,

(src)="b.MAT.4.17.1"> Pə kpaɣaʋ waatʋ ɩnɩ tɔ Yesu sʋʋ waasʋ lapʋ na ɩ́ tɔŋ sɩ : Ɩ́ laɣasɩ tɔntɛ , ɩsɔtaa Kawulaɣa wʋsa kɔntɛ .
(trg)="b.MAT.4.17.1"> ― xcha ri ka mam Isaías .
(trg)="b.MAT.4.17.2"> Cˈä te riˈ cˈut ri Jesús xuchaplej u tzijoxic ru Lokˈ Pixab ri Dios , xubij cˈu chque ri winak : Chiqˈuexa ri iwanimaˈ , chiqˈuexa ri i chomanic , rumal chi xa jubikˈ chic man cuchaplej ru takanic ri Dios , ― xcha chque ri winak .

(src)="b.MAT.4.18.1"> Yesu tɔŋaɣa Kalilee teŋku nɔɣɔ nɔɣɔ , ɩlɛna ɩ́ ná tiina kpalaa kɛ naalɛ .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Simɔŋ wei pa yaa sɩ Piyɛɛ tɔ na ɩ neu Antəlɩɩ , na pá tʋɣɩ puluɣu kɛ teŋku taa .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Ocˈowem cuban ri Jesús chuchiˈ ri mar re Galilea , xeril cˈu quieb achijab cachalal quib .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Ri jun are ri tat Simón ri xukujeˈ cäbix Pedro che , ri jun chic are ri tat Andrés .
(trg)="b.MAT.4.18.3"> Tajin cäquiqˈuiäk bi jun cˈat chapäbal cär pa ri cho rumal chi e chapal tak cär ri e areˈ .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Tənaɣa Yesu tɔma-wɛ sɩ : Ɩ́ kɔɔ na má la-mɛ na ɩ́ puuki yəlaa ɩsɩɩ ɩ́ puukuɣu tiina tɔ .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Ri Jesús xubij chque : Chixsaˈj wucˈ .
(trg)="b.MAT.4.19.2"> Quinban cˈu na chiwe chi quixoc che qui mulixic winak che qui qˈuexwäch ri cär , ― xcha chque .

(src)="b.MAT.4.20.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ pɛlɛ pa yela pa puluŋ na pá təŋɩ-ɩ kpakpaa .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Chanim xquiya can ri qui cˈat , xebeˈ rucˈ ri Jesús .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Ɩ tasa pote kɛ pəcɔ , ɩlɛna ɩ́ ná Sepetee pəyalʋ Saakɩ na ɩ neu Yohaanɩ na pa caa Sepetee pa wɛ kpɩɩlʋɣʋ taa na pá taɣanəɣɩ pa puluŋ .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Tənaɣa Yesu yaa-wɛ ,
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Ocˈowinak chi apan jubikˈ ri Jesús , xeril chi cˈu quieb achijab chic cachalal quib .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> E areˈ ri tat Jacobo rachiˈl ri tat Juan .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> E u cˈojol ri tat Zebedeo waˈ .
(trg)="b.MAT.4.21.4"> E cˈo pa jun barco cachiˈl ri qui tat , tajin cäquicˈojoj cˈu ri qui cˈat .
(trg)="b.MAT.4.21.5"> Xesiqˈuix cˈu rumal ri Jesús .

(src)="b.MAT.4.22.1"> na pá yele pa caa na kpɩɩlʋɣʋ na pá təŋɩ-ɩ kpakpaa .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> Ri e areˈ cˈut chanim xquiya can ri barco rucˈ ri Zebedeo ri qui tat , xebeˈ rucˈ ri Jesús .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Yesu cɔɔwa Kalilee tɛtʋ təna na ɩ́ sɛɣɛsɩ Yuta nyə́ma təkotilenaa taa , na ɩ́ kpaalɩ Ɩsɔ Kawulaɣa Laapaalɩ Kʋpaŋ .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Na ɩ́ waasəɣɩ yəlaa taa kʋtɔntʋnaa na acamaa təna .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Ri Jesús xbin pa conojel tak ri tinimit re Galilea , xuya tijonic chque ri winak pa tak ri rachoch Dios .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> Xutzijoj ri Utzalaj Tzij re ri Evangelio chrij ru takanic ri Dios pa qui wiˈ ri winak .
(trg)="b.MAT.4.23.3"> Xukujeˈ xucunaj ronojel u wäch yabil ri cˈo chque .

(src)="b.MAT.4.24.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ yəlaa nɩɩ Yesu taŋ kɛ Silii tɛtʋ təna taa .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Na pá kɔna-ɩ yəlaa təna mpa kʋtɔməŋ na wʋsasɩ paɣalɛ tɔŋna kʋnyɔŋ tʋɣʋ tɔ .
(src)="b.MAT.4.24.3"> Alɔɣɔhilaa na timle nyə́ma na kʋtɔŋ kʋtʋʋlʋɣʋ nyə́ma , na ɩ́ waasɩ-wɛ .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Xtataj cˈu u tzijol ri Jesús cumal ri winak pa conojel tak ri tinimit re Siria .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> Ri winak cˈut xequicˈam lok conojel ri qui rikom cˈäx rumal qˈuia u wäch cˈäxcˈol , yabil , kˈoxom .
(trg)="b.MAT.4.24.3"> Xequicˈam lok ri e cˈo itzel tak espíritus chque , xukujeˈ ri winak ri man utz tä chi qui jolom rumal chi e elinak chˈuj , xequicˈam cˈu lok ri cäminak qui cuerpo .
(trg)="b.MAT.4.24.4"> Ri Jesús cˈut xeucunaj conojel .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Samaa sɔsɔ təŋaɣa-ɩ kɛ́ .
(src)="b.MAT.4.25.2"> Pa lɩɩna Kalilee na Acalɛɛ Naanʋwa tɛtʋ , na Yosalɛm na Yuta na acalɛɛ nna a wɛ Yaatanɩ waalɩ tɔ .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> E qˈuia winak cˈut aj Galilea xebeˈ rucˈ ri Jesús .
(trg)="b.MAT.4.25.2"> Xukujeˈ e cˈo winak aj Decápolis , aj Jerusalén , aj Judea , e cˈo cˈu ri xepe chˈäkäp che ri nimaˈ Jordán .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Yesu nawa samaa , ɩlɛna ɩ́ kpa pʋɣʋ tɔɔ na ɩ́ caɣa .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Tənaɣa ɩ ɩfalaa kpətəna-ɩ .
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Aretak ri Jesús xeril ri qˈuialaj winak , xpaki puwiˈ ri juyub , xtˈuyi chilaˈ .
(trg)="b.MAT.5.1.2"> Xquimulij cˈu quib ru tijoxelab rucˈ .

(src)="b.MAT.5.2.1"> Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ sʋʋ-wɛɣɛ sɛɣɛsʋɣʋ sɩ :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Ri Jesús xuchaplej qui tijoxic , je waˈ xubij chque :

(src)="b.MAT.5.3.1"> Mpa pa fɛɩna kalampaanɩ tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.3.2"> Mpi tɔ , mpɛ pa tənna ɩsɔtaa Kawulaɣa .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> Utz que ri cäquinaˈ pa canimaˈ chi cˈo ri rajwaxic chque ri cäpe chilaˈ chicaj .
(trg)="b.MAT.5.3.2"> Ri Dios cˈut cätakan na pa qui wiˈ .

(src)="b.MAT.5.4.1"> Mpa pa wɛ laŋwakəllɛ taa tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.4.2"> Mpi tɔ , Ɩsɔ ká hɛɛsɩ pa laŋa .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Utz que ri quebisonic rumal chi ri Dios cäcuˈbisan na qui cˈux .

(src)="b.MAT.5.5.1"> Mpa pa wɛna yʋlʋtʋ tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.5.2"> Mpi tɔ , mpɛ paa tɔɣɔna tɛtʋ təna , ɩsɩɩ Ɩsɔ ka heeluɣu-wɛ tɔ .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> Utz que ri man cäcaˈn tä nimal .
(trg)="b.MAT.5.5.2"> Ri e areˈ cˈut cäquechbej na ri ulew ri u bim ri Dios chi cuya chque .

(src)="b.MAT.5.6.1"> Mpa pa nyɩɩləɣɩ sɔsɔm sɩ pá tɔŋ ɩsɩɩ Ɩsɔ caa tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.6.2"> Mpi tɔ , Ɩsɔ ká səna-wɛɣɛ teu na pá tɔ mpʋ .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> Utz que ri quenumic , ri cächakiˈj qui chiˈ che jun cˈaslemal jicom .
(trg)="b.MAT.5.6.2"> Are cˈu ri Dios cäyoˈw na waˈ chque .

(src)="b.MAT.5.7.1"> Mpa pa wɛna lɛlaa pətɔɔtəlɛ tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.7.2"> Mpi tɔ , Ɩsɔ ká nyənɩ mpɛ pa pətɔɔtəlɛ .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> Utz que ri quel qui cˈux chque niqˈuiaj winak chic .
(trg)="b.MAT.5.7.2"> Ri Dios cˈut cutokˈobisaj na qui wäch ri e areˈ .

(src)="b.MAT.5.8.1"> Mpa pa lotu taa hʋwɛɛ tewa tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.8.2"> Mpi tɔ , paa na Ɩsɔ .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> Utz que ri sak canimaˈ .
(trg)="b.MAT.5.8.2"> Ri e areˈ cˈut cäquil na u wäch ri Dios .

(src)="b.MAT.5.9.1"> Mpa pa tɔɣɔnəɣɩ yoou kɛ lɛlaa hɛkʋ tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.9.2"> Mpi tɔ , Ɩsɔ ká yaa-wɛɣɛ ɩ piya .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> Utz que ri cäquitzucuj u yaˈic utzil chquixol ri winak .
(trg)="b.MAT.5.9.2"> Ri Dios cubij na chi e areˈ ralcˈual ri Areˈ .

(src)="b.MAT.5.10.1"> Mpa pa lakɩ Ɩsɔ kʋcacaam na pá naasəɣɩ-wɛɣɛ pə tɔɔ tɔ pa nɩɩ leleŋ kɛ́ .
(src)="b.MAT.5.10.2"> Mpi tɔ , mpɛ pa tənna ɩsɔtaa Kawulaɣa .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Utz que ri quetzelax qui wäch rumal ru banic ri jicomal cho ri Dios .
(trg)="b.MAT.5.10.2"> Ri Dios cˈut cätakan na pa qui wiˈ .