# cjp/Cabecar-NT.xml.gz
# kek/Qeqchi.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Jesucristo David yäbei , Abraham yäbei , je wätsikiwa̱k wa kie äyëí yöle rä jikäi :
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Sa ' li hu a ' in tz ' îbanbil retalil jo ' q ' uialeb lix xe ' xtônal li Jesucristo .
(trg)="b.MAT.1.1.2"> Li Jesucristo ralal xc ' ajol li rey David ut ralal xc ' ajol ajcui ' laj Abraham .

(src)="b.MAT.1.2.1"> Abraham te Isaac wätsikiwa̱ , Isaac te Jacob wätsikiwa̱ , Jacob te Judá irä iel wa irä wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Laj Abraham , a ' an xyucua ' laj Isaac .
(trg)="b.MAT.1.2.2"> Laj Isaac , a ' an xyucua ' laj Jacob .
(trg)="b.MAT.1.2.3"> Ut laj Jacob , a ' an xyucua ' laj Judá jo ' eb ajcui ' li ras ut li rîtz ' in .

(src)="b.MAT.1.3.1"> Judá te Tamar da Fares irä Zara irä wätsikiwa̱ .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Fares te Esrom wätsikiwa̱ , Esrom te Aram wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Ut laj Judá ut lix Tamar , a ' aneb xna ' xyucua ' eb laj Fares ut laj Zara .
(trg)="b.MAT.1.3.2"> Laj Fares , a ' an xyucua ' laj Esrom .
(trg)="b.MAT.1.3.3"> Ut laj Esrom , a ' an xyucua ' laj Aram .

(src)="b.MAT.1.4.1"> Aram te Aminadab wätsikiwa̱ , Aminadab te Naasón wätsikiwa̱ , Naasón te Salmón wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Ut laj Aram , a ' an xyucua ' laj Aminadab .
(trg)="b.MAT.1.4.2"> Ut laj Aminadab , a ' an xyucua ' laj Naasón .
(trg)="b.MAT.1.4.3"> Ut laj Naasón , a ' an xyucua ' laj Salmón .

(src)="b.MAT.1.5.1"> Salmón te Rahab ra Booz wätsikiwa̱ .
(src)="b.MAT.1.5.2"> Booz te Rut da Obed wätsikiwa̱ .
(src)="b.MAT.1.5.3"> Obed te Isaí wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Ut laj Salmón ut lix Rahab , a ' aneb xna ' xyucua ' laj Booz .
(trg)="b.MAT.1.5.2"> Laj Booz ut lix Rut , a ' aneb xna ' xyucua ' laj Obed .
(trg)="b.MAT.1.5.3"> Ut laj Obed , a ' an xyucua ' laj Isaí .

(src)="b.MAT.1.6.1"> Isaí te sa̱ tsa̱ku̱i David wätsikiwa̱ .
(src)="b.MAT.1.6.2"> David te Salomón wätsikiwa̱ , Urías alaklä ra .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Ut laj Isaí , a ' an xyucua ' li rey David .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> Ut li rey David , a ' an lix yucua ' laj Salomón riq ' uin li ixk li quicuan chok ' rixakil laj Urías .

(src)="b.MAT.1.7.1"> Salomón te Roboam wätsikiwa̱ , Roboam te Abías wätsikiwa̱ , Abías te Asa wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Ut laj Salomón , a ' an xyucua ' laj Roboam .
(trg)="b.MAT.1.7.2"> Ut laj Roboam , a ' an xyucua ' laj Abías .
(trg)="b.MAT.1.7.3"> Ut laj Abías , a ' an xyucua ' laj Asa .

(src)="b.MAT.1.8.1"> Asa te Josafat wätsikiwa̱ , Josafat te Joram wätsikiwa̱ , Joram te Uzías wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Ut laj Asa , a ' an xyucua ' laj Josafat .
(trg)="b.MAT.1.8.2"> Ut laj Josafat , a ' an xyucua ' laj Joram .
(trg)="b.MAT.1.8.3"> Ut laj Joram , a ' an xyucua ' laj Uzías .

(src)="b.MAT.1.9.1"> Uzías te Jotam wätsikiwa̱ , Jotam te Acaz wätsikiwa̱ , Acaz te Ezequías wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Ut laj Uzías , a ' an xyucua ' laj Jotam .
(trg)="b.MAT.1.9.2"> Ut laj Jotam , a ' an xyucua ' laj Acaz .
(trg)="b.MAT.1.9.3"> Ut laj Acaz , a ' an xyucua ' laj Ezequías .

(src)="b.MAT.1.10.1"> Ezequías te Manasés wätsikiwa̱ , Manasés te Amón wätsikiwa̱ , Amón te Josías wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Ut laj Ezequías , a ' an xyucua ' laj Manasés .
(trg)="b.MAT.1.10.2"> Ut laj Manasés , a ' an xyucua ' laj Amón .
(trg)="b.MAT.1.10.3"> Ut laj Amón , a ' an xyucua ' laj Josías .

(src)="b.MAT.1.11.1"> Josías te Jeconías irä iel wa irä wätsikiwa̱ , Israel wa jalemi Babilonia ska ke̱i ska ra .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Ut laj Josías , a ' an xyucua ' laj Jeconías jo ' eb ajcui ' li rîtz ' in .
(trg)="b.MAT.1.11.2"> Eb a ' an que ' cuan sa ' eb li cutan nak eb laj Israel que ' chape ' ut que ' c ' ame ' aran Babilonia .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Ijalemi Babilonia ska ukä ska Jeconías te Salatiel wätsikiwa̱ .
(src)="b.MAT.1.12.2"> Salatiel te Zorobabel wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Ut nak ac chapbileb chak xbaneb laj Babilonia , laj Jeconías quicuan li ralal .
(trg)="b.MAT.1.12.2"> Ut a ' an laj Salatiel .
(trg)="b.MAT.1.12.3"> Ut laj Salatiel , a ' an xyucua ' laj Zorobabel .

(src)="b.MAT.1.13.1"> Zorobabel te Abiud wätsikiwa̱ , Abiud te Eliaquim wätsikiwa̱ , Eliaquim te Azor wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> Ut laj Zorobabel , a ' an xyucua ' laj Abiud .
(trg)="b.MAT.1.13.2"> Ut laj Abiud , a ' an xyucua ' laj Eliaquim .
(trg)="b.MAT.1.13.3"> Ut laj Eliaquim , a ' an xyucua ' laj Azor .

(src)="b.MAT.1.14.1"> Azor te Sadoc wätsikiwa̱ , Sadoc te Aquim wätsikiwa̱ , Aquim te Eliud wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Ut laj Azor , a ' an xyucua ' laj Sadoc .
(trg)="b.MAT.1.14.2"> Ut laj Sadoc , a ' an xyucua ' laj Aquim .
(trg)="b.MAT.1.14.3"> Ut laj Aquim , a ' an xyucua ' laj Eliud .

(src)="b.MAT.1.15.1"> Eliud te Eleazar wätsikiwa̱ , Eleazar te Matán wätsikiwa̱ , Matán te Jacob wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Ut laj Eliud , a ' an xyucua ' laj Eleazar .
(trg)="b.MAT.1.15.2"> Ut laj Eleazar , a ' an xyucua ' laj Matán .
(trg)="b.MAT.1.15.3"> Ut laj Matán , a ' an xyucua ' laj Jacob .

(src)="b.MAT.1.16.1"> Jacob te José , María se̱naklä , wätsikiwa̱ , ata je ne te Jesús kinak Säbäkäkksa̱ ni ku̱a rä .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Ut laj Jacob , a ' an xyucua ' laj José , xbêlom lix María .
(trg)="b.MAT.1.16.2"> Ut lix María , a ' an lix na ' li Jesús .
(trg)="b.MAT.1.16.3"> Ut li Jesús , A ' an li Cristo .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Jekäi Abraham ska bite däka̱ David ska ibatala wätsikinaté deka̱ catorce .
(src)="b.MAT.1.17.2"> David ska bite däka̱ ijalemi Babilonia ska ke̱i kje ibatala wätsikinaté deka̱ catorce .
(src)="b.MAT.1.17.3"> Ijalemi Babilonia ska bite däka̱ Säbäkäkksa̱ ska kje , ibatala wätsikinaté deka̱ catorce .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> Câlaju têp li ralal xc ' ajol laj Abraham quicuan toj nak quiyo ' la laj David .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> Ac cuan câlaju têp li ralal xc ' ajol laj David nak que ' c ' ame ' aran Babilonia .
(trg)="b.MAT.1.17.3"> Ut chirix chic a ' an , quicuan cui ' chic câlaju têp li ralal xc ' ajol chalen toj nak quiyo ' la li Cristo .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Jesucristo ko̱le rä jikäi : Ia̱mi María rä kablele e̱ná José ra je̱k jula kukäkwa̱ .
(src)="b.MAT.1.18.2"> Ata ka ijewa däwa̱ba ñaja̱mi ra , ibitewa̱ yaba ki̱ Wikblu Sikina oloi ja̱mi .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> Ut lix yo ' lajic li Jesucristo , jo ' ca ' in nak quicuan : Lix María lix na ' li Jesús ac tz ' âmanbil xban laj José .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Toj mâji ' neque ' xlak ' ab rib nak lix María quicana chi yaj aj ixk xban xcuanquil li Santil Musik ' ej .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Ije se̱naklä José se̱r dä wämo , je ka ssëne iäinewa̱kwa̱ biköle wäna , je ki̱ka ije te ijaklewa̱ ka ju̱ñelewa̱ kuna .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Ut xban nak tîc xch ' ôl laj José , li ac xtz ' âman re , inc ' a ' quiraj xc ' utbal xxutân lix María .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Xraj raj xcanabanquil chi mukmu .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Ije te ibiketse kate ji̱abä ra , Säkekewa ángel í ekla je̱k kjasha iia̱ kausu̱e naka , te isha iia̱ : “ José , David yäbei , ke ba suana María kukäkwa̱ ma se̱naklä ye , ije bitewa̱ yaba ki̱ rä Wikblu Sikina oloi ja̱mi ki̱ka .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Ut yô chixc ' oxlanquil a ' in laj José nak jun lix ángel li Kâcua ' quixc ' utbesi rib chiru sa ' xmatc ' ut quixye re : -At José , ralalat li rey David , matc ' oxlac chixc ' ambal lix María chok ' âcuixakil .
(trg)="b.MAT.1.20.2"> A ' an xcana chi yaj aj ixk xban xcuanquil li Santil Musik ' ej .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Ije te yaba su̱emi jäiyi , je kiemi ba te rä Jesús ni .
(src)="b.MAT.1.21.2"> Ka irä jiye kuna ta , ite ije cha wa tsa̱tkemiksa̱ inui yika . ”
(trg)="b.MAT.1.21.1"> Tâcuânk jun lix c ' ula ' al ch ' ina têlom .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> Ut Jesús tâq ' ue chok ' xc ' aba ' xban nak a ' an tâcolok re lix tenamit sa ' lix mâqueb , chan .

(src)="b.MAT.1.22.1"> Je biköle o̱na rä io̱naklä jishtä Säkekewa wa̱ iyile jile bata shäk ja̱mi je te ishe käi :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Chixjunil a ' an quic ' ulman re nak tâtz ' aklok ru li quixye li profeta Isaías jo ' nak quiyehe ' re xban li Kâcua ' .

(src)="b.MAT.1.23.1"> “ ¡ Issö !
(src)="b.MAT.1.23.2"> Busi ka se̱le kuna bitämiwa̱ yaba ki̱ , je te yaba su̱emi rä jäiyi , je kirmi rä Emanuel ” ni .
(src)="b.MAT.1.23.3"> ( Je wà rä “ Säkeklä kaldu sa ra ” ni . )
(trg)="b.MAT.1.23.1"> A ' an a ' in li quixye : Jun xka ' al toj mâji ' cuanjenak riq ' uin cuînk tâcuânk lix c ' ula ' al ch ' ina têlom .
(trg)="b.MAT.1.23.2"> Ut Emanuel tâq ' uehek ' chok ' xc ' aba ' .
(trg)="b.MAT.1.23.3"> ( Isa .
(trg)="b.MAT.1.23.4"> 7 : 14 ) Chi jalbil ru Emanuel naraj naxye " Li Dios cuan kiq ' uin " .

(src)="b.MAT.1.24.1"> Ñerä José shki̱naka̱ ra , ite iwá̱ jishtä je Säkekewa ángel í te ipaka iwa̱k käi .
(src)="b.MAT.1.24.2"> Jekäi ite ikukawa̱ ise̱naklä ye .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Nak qui-aj ru laj José , quixbânu li c ' a ' ru quiyehe ' re xban lix ángel li Kâcua ' sa ' xmatc ' .
(trg)="b.MAT.1.24.2"> Quixc ' am lix María sa ' rochoch.Abanan inc ' a ' quicuan riq ' uin toj quiyo ' la li xbên c ' ula ' al .
(trg)="b.MAT.1.24.3"> Ut Jesús quixq ' ue chok ' xc ' aba ' .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Ata ka idenewa̱ ija̱mi , mine rä je yaba ku̱a ite kje , je yaba kia ije te Jesús ni .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Abanan inc ' a ' quicuan riq ' uin toj quiyo ' la li xbên c ' ula ' al .
(trg)="b.MAT.1.25.2"> Ut Jesús quixq ' ue chok ' xc ' aba ' .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Jesús ko̱na Belén , Judea ke̱i ki̱ .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Je ke̱i ska ra Herodes dä sa̱ tsa̱ku̱i .
(src)="b.MAT.2.1.3"> Ñerä ka̱ chakäk wa dar ka̱wä däkläka̱ wà , jewa dejulu Jerusalén ska .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Nak cuânk chok ' rey laj Herodes , li Jesús quiyo ' la aran Belén xcuênt Judea .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> Cuanqueb aj k ' e que ' chal chak sa ' releb sak ' e ut que ' cuulac Jerusalén .

(src)="b.MAT.2.2.1"> Ijewa te ichaka : — ¿ Mai Judío wa tsa̱ku̱i ko̱na kalme rä na ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Iwa rä sá te ibekwäí su̱a ka̱wä däkläka̱ wà , je ki̱ka sá bitejulu ioloi tsäk .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> Que ' patz ' oc ut que ' xye : - ¿ Bar cuan lix reyeb laj judío xyo ' la ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Xochal xban nak xkil chak toj sa ' releb sak ' e li chahim retalil lix yo ' lajic ut xochal chixlok ' oninquil , chanqueb .

(src)="b.MAT.2.3.1"> Ka̱ tsa̱ku̱i Herodes te je ssa ra , ije̱r ianawa̱ .
(src)="b.MAT.2.3.2"> Jerusalén wa biköle je̱r ianacha̱wa̱ña ije ra .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Ut nak quirabi a ' an , li rey Herodes quisach xch ' ôl ut qui-oc xc ' a ' ux jo ' ajcui ' chixjunileb li cuanqueb Jerusalén .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Jera ite chui tsa̱ku̱i wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä biköle tapawa̱wa̱ , je te mai Säbäkäkksa̱ ko̱rmi rä chaka ijewa ia̱ .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Ut laj Herodes quixch ' utubeb chixjunil li xbênil aj tij jo ' eb ajcui ' laj tz ' îb sa ' li tenamit ut quixpatz ' reheb bar tâyo ' lâk li Cristo .

(src)="b.MAT.2.5.1"> Jera ijewa te isha iia̱ : — Je ko̱rmi rä Belén , Judea ke̱i ki̱ .
(src)="b.MAT.2.5.2"> Ka irä jiye kuna ta , je yöle jile bata shäk wa̱ rä jikäi :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Ut eb a ' an que ' chak ' oc ut que ' xye re : -Aran Belén xcuênt Judea xban nak jo ' can tz ' îbanbil chak xban li profeta .

(src)="b.MAT.2.6.1"> ‘ Ba Belén , Judá ke̱i ki̱ , ka ba rä ka̱ wäkiri wa tso̱ Judá ska wa katäbäka kuna .
(src)="b.MAT.2.6.2"> Ka irä jiye kuna ta , sä wäkiri ko̱rmi ba sha̱na , je dämiwa̱ Israel wa yis cha wa kjänanak ye . ’
(trg)="b.MAT.2.6.1"> Jo ' ca ' in tz ' îbanbil sa ' li Santil Hu : Li tenamit Belén , xch ' och ' eb laj Judá , moco k ' axal ca ' ch ' in ta lix cuanquil sa ' xyânkeb li xnînkal ru tenamit re Judá xban nak aran tâêlk jun Acuabej ut a ' an tâberesînk re lin tenamit Israel .
(trg)="b.MAT.2.6.2"> ( Miq .
(trg)="b.MAT.2.6.3"> 5 : 2 )

(src)="b.MAT.2.7.1"> Jekjepa Herodes te ka̱ chakäk wa kia jaté jaki jewa ia̱ ite ichaka bikökje si̱ je bekwä juena iwäna rä käi .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Tojo ' nak laj Herodes quixbokeb laj k ' e sa ' mukmu ut quixpatz ' reheb jok ' e tz ' akal quic ' utun li chahim .

(src)="b.MAT.2.8.1"> Jera ite ijewa patkami Belén ska , te isha ijewa ia̱ : “ Bas ma je yaba ktei ju̱ñak bulee ; ata bas te je yaba ku̱a ra , plaa bas te ibata sheni yis ia̱ yis minakläña ioloi tsäk . ”
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Ut nak quixtaklaheb Belén quixye reheb : -Ayukex aran Belén ut q ' uehomak êch ' ôl chixsic ' bal toj retal têtau li c ' ula ' al .
(trg)="b.MAT.2.8.2"> Ut nak têtau chak , tolêye cue re nak tinxic ajcui ' lâin ut toxinlok ' oni chak , chan .

(src)="b.MAT.2.9.1"> Jekäi ka̱ tsa̱ku̱i te isha je ssa ijewa te ra , iminejulu .
(src)="b.MAT.2.9.2"> Ñerä ale bekwä su̱le iwa̱ ka̱wä däkläka̱ wà , je rami iwätsa̱kba , je demi wäkolonawa̱ yaba kalme tsa̱ka .
(trg)="b.MAT.2.9.1"> Ut nak que ' rabi li quixye li rey , eb laj k ' e que ' côeb .
(trg)="b.MAT.2.9.2"> Ut li chahim li que ' ril chak sa ' releb sak ' e yô chi xic c ' amol be chiruheb tojo ' nak quixakli sa ' xbên li na ' ajej cuan cui ' li c ' ula ' al .

(src)="b.MAT.2.10.1"> Ijewa te je bekwä su̱a ra , ijewa ssëna a̱naawa̱ si̱ .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Ut c ' ajo ' nak que ' saho ' sa ' xch ' ôleb chirilbal li chahim nak quixakli sa ' xbên li na ' ajej a ' an .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Jekäi idewa̱julu ju ja̱rka ra , ijewa te yaba ku̱a ia̱mi María ra , jera iñatulawa̱ wakte ioloi tsäk , kjepa ji säkei ta doloiebä shkä iwa̱ me̱nak je kjäya ite , cha̱ tulami ite iia̱ oro yaka irä , ji dälänak jalar ta ja̱ma̱a̱ irä , mirra irä .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Ut nak que ' oc sa ' li cab , que ' xtau li c ' ula ' al rochben lix María li na ' bej .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Ut que ' xcuik ' ib rib chiru li Jesús ut que ' xlok ' oni .
(trg)="b.MAT.2.11.3"> Ut que ' xte lix c ' ûlebâleb ut que ' xq ' ue lix mâtan .
(trg)="b.MAT.2.11.4"> Ut li mâtan li que ' xq ' ue , a ' an li oro , li incienso ut li sununquil ban mirra xc ' aba ' .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Ata kausu̱e naka ijewa ia̱ ikjayina ka iminaklä ni Herodes wäki̱ , je ki̱ka ijewa minemi ni ike̱i wà ña̱la saka wà .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Ut que ' c ' utbesîc chiruheb xban li Dios sa ' xmatq ' ueb nak inc ' a ' chic te ' suk ' îk riq ' uin laj Herodes .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Sa ' jalan chic be que ' xc ' am nak que ' suk ' i sa ' xtenamiteb .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Ñerä ijewa minejuluni ra , Säkekewa ángel í ekla je̱k kjasha José ia̱ kausu̱e naka , te isha iia̱ : “ Ma je̱köka̱ , ma tu̱nomi yaba irä ia̱mi irä wäkseka Egipto ska .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Ma se̱no jeska bikökje yis te ba ia̱ isheke̱ni kje .
(src)="b.MAT.2.13.3"> Ka irä jiye kuna ta , Herodes te je yaba yule mar kota̱nakwa̱ . ”
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Ut nak ac xcôeb laj k ' e , jun x-ángel li Kâcua ' quixc ' ut rib chiru laj José sa ' xmatc ' ut quixye re : -Cuaclin , c ' am li c ' ula ' al jo ' cui ' lix na ' .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> Tex-êlk arin ut ayukex sa ' li tenamit Egipto .
(trg)="b.MAT.2.13.3"> Ut aran texcanâk toj lâin toxinyehok âcue .
(trg)="b.MAT.2.13.4"> Tex-êlelik xban nak laj Herodes oc re chixsic ' bal li c ' ula ' al re xcamsinquil.-

(src)="b.MAT.2.14.1"> Jekäi José je̱kaka̱ te je yaba irä ia̱mi irä jámi jela tuinaka däkmi Egipto ska .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Ut laj José qui-aj ru , quicuacli ut quixc ' am li c ' ula ' al jo ' cui ' lix na ' ut sa ' ajcui ' li k ' ojyîn a ' an que ' côeb Egipto .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Jeska ise̱na deka̱ Herodes duawa̱ kje , je rä io̱naklä jishtä Säkekewa wa̱ iyile jile bata shäk ja̱mi te ishe käi : “ Yis yaba katke Egipto ska je kiaté ni yis te . ”
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Ut que ' cuan aran Egipto toj quicam laj Herodes .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> A ' an quic ' ulman jo ' quixtz ' îba li profeta li quiyehe ' re xban li Kâcua ' nak quixye : Sa ' li tenamit Egipto quinbok chak li cualal , chan .
(trg)="b.MAT.2.15.3"> ( Ose .
(trg)="b.MAT.2.15.4"> 11 : 1 )

(src)="b.MAT.2.16.1"> Herodes te isu̱a ka̱chakäk wa te iwäyuawa̱ ra , ikju̱atkawa̱ e̱e̱na si̱ .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Ñerä ite ka̱wei ma bena yabala jäiyi wa dos año katäbäka wa tso̱ Belén ska irä ipája̱mi biköle ska irä ktächa̱kläwa̱ , ke̱i shtao̱le je ka̱ chakäk wa te isha iia̱ ja̱mi .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> A ' ut laj Herodes nak quiril nak quibalak ' îc xbaneb laj k ' e , k ' axal nak quichal xjosk ' il .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> Ut quixtakla xcamsinquil chixjunileb li coc ' têlom cuanqueb Belén , jo ' cui ' sa ' eb li na ' ajej cuanqueb chixc ' atk .
(trg)="b.MAT.2.16.3"> Que ' camsîc chixjunileb li coc ' têlom li toj c ' ula ' aleb jun xxiquic aj ca ' cab chihab xban nak quixbir rix c ' a ' ru li cutan quiyo ' la cui ' li c ' ula ' al jo ' quiyehe ' re xbaneb laj k ' e .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Jekäi io̱na jishtä iyile jile bata shäk Jeremías ja̱mi te ishe käi :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Jo ' can nak quitz ' akloc ru li yebil xban li profeta Jeremías nak quixye chi jo ' ca ' in :

(src)="b.MAT.2.18.1"> “ Ekla ktä ssëna Ramá ska , iji̱á ta̱i ia̱r ta̱i .
(src)="b.MAT.2.18.2"> Raquel te iyabala ji̱etse kate , ka issëne je̱r pablenak ijewa ka kuna ji̱a ki̱ka . ”
(trg)="b.MAT.2.18.1"> Qui-abîc li yâbac sa ' li tenamit Ramá xban li nimla rahil ch ' ôlej , ut yot ' ba ch ' ôlej li que ' xc ' ul .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> A ' an eb li ixk aj Israel nak yôqueb chi yâbac chirixeb lix coc ' al .
(trg)="b.MAT.2.18.3"> Ut inc ' a ' chic neque ' raj xc ' ojobanquil xch ' ôleb xban nak ac camenakeb chic lix coc ' aleb .
(trg)="b.MAT.2.18.4"> ( Jer .
(trg)="b.MAT.2.18.5"> 31 : 15 )

(src)="b.MAT.2.19.1"> Ñerä Herodes duawa̱ ukä ska ra , Säkekewa ángel í ekla je̱k kjasha José ia̱ kausu̱e naka Egipto ska ,
(trg)="b.MAT.2.19.1"> Ut nak quicam laj Herodes , jun x-ángel li Kâcua ' quixc ' utbesi rib chiru laj José sa ' xmatc ' aran Egipto .

(src)="b.MAT.2.20.1"> je te isha iia̱ : “ Ma je̱köka̱ .
(src)="b.MAT.2.20.2"> Bä ma ni yaba irä ia̱mi irä wäkseka däkmi ni Israel wa ke̱i ska .
(src)="b.MAT.2.20.3"> Ka irä jiye kuna ta , ale je̱r ssëna yaba ktäkwa̱ wa duacha̱wa̱ . ”
(trg)="b.MAT.2.20.1"> Ut quixye re : -Cuaclin .
(trg)="b.MAT.2.20.2"> C ' am li c ' ula ' al jo ' cui ' li na ' bej ut texxic cui ' chic sa ' li tenamit Israel xban nak xe ' cam li que ' ajoc re xcamsinquil li c ' ula ' al , chan .

(src)="b.MAT.2.21.1"> Jekäi ije̱kaka̱ mineju̱ je yaba irä ia̱mi irä wäkseka däkmi ni Israel wa ke̱i ska .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Ut laj José quicuacli , quixc ' am li c ' ula ' al jo ' cui ' lix na ' ut quichal sa ' li tenamit Israel .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Ata ite iju̱ña Arquelao dewa̱ iká Herodes itäri wà Judea ke̱i tsa̱ku̱i yeni ra , isu̱anawa̱ minak jeka .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Ñerä imineju̱ Galilea ke̱i ska , je kjayina iia̱ kausu̱e naka ki̱ka .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Ut nak quirabi resil nak a ' laj Arquelao chic li rey aran Judea rêkaj laj Herodes lix yucua ' , laj José quixucuac chi xic aran .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Ut nak quic ' utbesîc chiru sa ' xmatc ' , que ' côeb sa ' jun na ' ajej xcuênt Galilea.Que ' chal ut que ' cuan sa ' jun li tenamit Nazaret xc ' aba ' xcuênt Galilea .
(trg)="b.MAT.2.22.3"> A ' in quic ' ulman jo ' que ' xye li profeta nak que ' xye nak aj Nazaret tixc ' aba ' in .

(src)="b.MAT.2.23.1"> Jekäi idemiju̱ ra , ise̱na jukläyäkä kie Nazaretka .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Je rä io̱naklä jishtä iyile jile bata shäk wa ja̱mi te ishe käi : Ije kirmi rä Nazaret wa ni .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Que ' chal ut que ' cuan sa ' jun li tenamit Nazaret xc ' aba ' xcuênt Galilea .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> A ' in quic ' ulman jo ' que ' xye li profeta nak que ' xye nak aj Nazaret tixc ' aba ' in .

(src)="b.MAT.3.1.1"> Je ke̱i ska Juan säwäukewa̱k je̱kaka̱ sa paktäk Judea ke̱i ki̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska .
(trg)="b.MAT.3.1.1"> Mokon chic quicuulac laj Juan laj Cubsihom Ha ' sa ' li chaki ch ' och ' cuan Judea .
(trg)="b.MAT.3.1.2"> Yô chixch ' olobanquil xyâlal chirix lix nimajcual cuanquilal li Dios .
(trg)="b.MAT.3.1.3"> Quixye chi jo ' ca ' in :

(src)="b.MAT.3.2.1"> Je te ishe : “ Bas ñamanewo̱ksa̱ , yëwa̱ ka̱jöir gobierno kjäkläwa̱ dewa̱ irä ki̱ka . ”
(trg)="b.MAT.3.2.1"> -Chiyot ' ek ' êch ' ôl ut chejal êc ' a ' ux xban nak yô chak chi châlc li tâq ' uehek ' sa ' xcuanquil xban li Dios .
(trg)="b.MAT.3.2.2"> Ut a ' an chic tâcuânk xcuanquil sa ' xbêneb li ralal xc ' ajol .

(src)="b.MAT.3.3.1"> Ije ne rä ale yile Isaías jile bata shäk ja̱mi jikäi rä : “ Ekla a̱rke̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska .
(src)="b.MAT.3.3.2"> ‘ Ña̱la bäiwo̱ Säkekewa yika , iña̱le̱i paruöksa̱ bulee . ’ ”
(trg)="b.MAT.3.3.1"> Li profeta Isaías quiâtinac chirix laj Juan nak quixye chi jo ' ca ' in : A ' an tâch ' olobânk xyâlal chi cau xyâb xcux sa ' li chaki ch ' och ' , ut tixye : Yîbomak lê yu ' am ut yo ' on cuânkex chixc ' ulbal li Kâcua ' jo ' nak neque ' xyîb li be re xc ' ulbal junak li nim xcuanquil , chan .
(trg)="b.MAT.3.3.2"> ( Isa .
(trg)="b.MAT.3.3.3"> 40 : 3 )

(src)="b.MAT.3.4.1"> Juan paiklä rä yöle camello kä wà , ikipa mu̱aklä rä bewak kjuä , ije yäkäklä rä bitsiki irä bul ña ka̱ niki̱ka diä irä .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> Li rak ' narocsi laj Juan , a ' an yîbanbil riq ' uin rix li xul camello ut lix c ' âmal xsa ' a ' an yal tz ' ûm .
(trg)="b.MAT.3.4.2"> Aj sâc ' naxtzaca riq ' uin xya ' al sak c ' au .

(src)="b.MAT.3.5.1"> Jera Jerusalén wa irä , Judea wa biköle irä , Jordán kjä ja̱mi wa biköle irä , daté ije wäki̱ .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Yalak bar que ' chal chak li que ' cuulac chirabinquil li c ' a ' ru yô chixyebal laj Juan .
(trg)="b.MAT.3.5.2"> Nabal que ' chal Jerusalén .
(trg)="b.MAT.3.5.3"> Nabal que ' chal chak Judea ut nabal cui ' chic que ' chal chak nach ' riq ' uin li nima ' Jordán .

(src)="b.MAT.3.6.1"> Jeska ijewa nui shaka̱ ra , ite ijewa wäukewa̱ tulami Jordán na .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> Que ' xxôto xmâqueb ut laj Juan naxcubsiheb xha ' sa ' li nima ' Jordán .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Ata Juan te isu̱a fariseo wa irä Saduceo wa irä jewa de ta̱i wäoka̱nak iwa̱ ra , jera ite ijewa ia̱ isha : “ ¡ Tkäbe si̱ yäbeila !
(src)="b.MAT.3.7.2"> ¿ Yi te bas je̱r ku̱a Säkeklä kju̱atkämiwa̱ ke̱i däke̱wa̱ je cha̱k rä na ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Nak quiril nabaleb xcomoneb laj fariseo ut xcomoneb laj saduceo yôqueb chi cuulac yal re nak te ' cubsîk xha ' eb , quixye reheb : -Lâex chanchanex li ral li c ' ambolay .
(trg)="b.MAT.3.7.2"> ¿ Ani xyehoc êre lâex nak târûk têcol êrib chiru lix josk ' il li Dios li tâchâlk sa ' êbên ?

(src)="b.MAT.3.8.1"> Jirä bäi o̱nak sa̱ je̱k manewa̱ksa̱ ra , je ja̱mi bas wäno .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Chebânuhak ban li us re nak tâc ' utûnk nak xyot ' e ' êch ' ôl ut xejal êc ' a ' ux .
(trg)="b.MAT.3.8.2"> Chanchanakex li che ' châbil li ru naxq ' ue .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Ata ke bas ku̱ ibiketsa je̱r na : ‘ Abraham ne rä sá ká rä ’ ni ; ka irä jiye kuna ta , yie ishe bas ia̱ , Säkeklä ia̱ jí jak tso̱ manermiksa̱ Abraham batala ye .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> Mêc ' oxla nak inc ' a ' têc ' ul xjosk ' il li Dios yal xban nak lâex ralal xc ' ajol laj Abraham .
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Lâin tinye êre nak li Dios târûk tixyo ' obtesi li pec a ' in chok ' ralal xc ' ajol laj Abraham .

(src)="b.MAT.3.10.1"> Jira bak rä tkelewa̱ e̱ná kal ñak ja̱mi .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Jekäi mane kal wänak wä ta ka bäi kuna , je biköle rä tenak tulämi tulunakka̱ yökö ki̱ka .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Q ' uehomak retal xban nak châlc re li rakba âtin sa ' êbên jo ' nak ac cauresinbil li mâl re xyoc ' bal lix xe ' li che ' .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Ut chixjunil li che ' inc ' a ' châbil li ru naxq ' ue , nayoc ' man ut naq ' ueman sa ' xam .

(src)="b.MAT.3.11.1"> Iyina si̱ yis te bas wäukewe̱ke̱ diklä wà , bas ñamanewa̱kläksa̱ ye .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Ata ale daju̱ ji̱a yis itäka je rä oloi ta yis tsa̱ta , jekäi ka yis dä bäi si̱ kuna ije sandalia tsa̱kmibä jibä .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Ije te bas wäukewe̱mi Wikblu Sikina wà , ñakäi yökö wà .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Yâl nak lâin nincubsi êha ' riq ' uin ha ' retalil nak xyot ' e ' êch ' ôl ut xejal êc ' a ' ux .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Abanan châlc re li k ' axal nim xcuanquil .
(trg)="b.MAT.3.11.3"> Xban nak k ' axal nim xcuanquil chicuu lâin , moco inc ' ulub ta nak tincuisi lix xâb .
(trg)="b.MAT.3.11.4"> A ' an tixcubsi êha ' riq ' uin li Santil Musik ' ej ut riq ' uin xam .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Ije wa̱ itrigo wäkpäklä kala kja ijula na , je wà ite ikpäklä ke̱i ska iboroi tulemiksa̱ .
(src)="b.MAT.3.12.2"> Ite itrigo wä tapawe̱mi ibläklä jui ska .
(src)="b.MAT.3.12.3"> Ata ite iboroi tulemiksa̱ dälänakcha̱wa̱ yökö ka wäita̱nak kuna mik a̱ni ja̱rka . ”
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Ac cuan chak sa ' ruk ' lix c ' anjelebâl .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> Ut târapu ru chi us li riyajil li trigo ut tixch ' utub lix trigo sa ' lix c ' ûlebâl ut li rix tixc ' at sa ' li xam li mâ jaruj nachup , chan laj Juan .

(src)="b.MAT.3.13.1"> Jekjepa Jesús biteju̱té Galilea ke̱i ska , deju̱ Jordán kjä ska Juan wäki̱ iwa̱ wäoka̱nak .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Ut quicuulac xk ' ehil nak li Jesús quichal chak Galilea .
(trg)="b.MAT.3.13.2"> Quicuulac riq ' uin laj Juan re nak tâcubsîk xha ' xban sa ' li nima ' Jordán .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Ata Juan ssëna iwätkewa̱k te isha ia̱ : — Yis ki̱ ba ne shena yis wäukewa̱k rä ; ¿ maikäi je bite yis wäki̱ rä na ?
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Abanan laj Juan inc ' a ' raj quiraj xcubsinquil xha ' ut quixye re : -Mâcua ' raj lâin tincubsînk âha ' .
(trg)="b.MAT.3.14.2"> Lâat raj ban tatcubsînk inha ' lâin , chan .

(src)="b.MAT.3.15.1"> Jera Jesús te ikúka te isha iia̱ : — Jí kje ra ' sia̱ ka̱ mopa .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Ka irä jiye kuna ta , sa̱ ka̱wä ta ji rä wämo biköle wawa̱k .
(src)="b.MAT.3.15.3"> Jera ite ka̱ ma̱ iia̱ .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Ut li Jesús quichak ' oc ut quixye re : -Us takabânu anakcuan xban nak tento tâuxmânk chixjunil li c ' a ' ru naxye li Dios , chan .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Tojo ' nak quixc ' uluban xch ' ôl laj Juan .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Jesús wäoka̱naju̱mi ra , plaa ideksa̱ju̱ diklä na .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Jera ije wäna ka̱jöir kjä buka̱naju̱mi .
(src)="b.MAT.3.16.3"> Jeska ite Säkeklä wikblu su̱a idawa̱ju̱té namala käi , dewa̱ iwakei ki̱ .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Ut nak ac xcubsîc xha ' li Jesús , qui-el chak sa ' li ha ' .
(trg)="b.MAT.3.16.2"> Ut sa ' junpât quiteli li choxa chiru ut quiril li Santil Musik ' ej chanchan jun li paloma nak yô chak chi cubec sa ' xbên li Jesús.Ut qui-abîc xyâb xcux li Dios toj sa ' choxa nak quixye : -A ' an a ' in li cualal raro inban .
(trg)="b.MAT.3.16.3"> Nasaho ' inch ' ôl riq ' uin , chan .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Ñerä kte ssënaté ka̱jöir je te ishe : “ Jí ne rä yis yaba shka̱ta rä , je ra yis ssëna baa . ”
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Ut qui-abîc xyâb xcux li Dios toj sa ' choxa nak quixye : -A ' an a ' in li cualal raro inban .
(trg)="b.MAT.3.17.2"> Nasaho ' inch ' ôl riq ' uin , chan .

(src)="b.MAT.4.1.1"> Je ukä ska Jesús wäsikami Säkeklä wikblu te ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska je̱r ki̱nak su̱nak be tsa̱ku̱i wa̱ .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Tojo ' nak li Jesús quic ' ame ' xban li Santil Musik ' ej sa ' li chaki ch ' och ' re tâyalek ' râlenquil xban laj tza .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Ibatsa ka̱piana tuina deka̱ cuarenta día , jeska ra iktawa̱ bäli te .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Nak ac xbânu x-ayûn ca ' c ' âl cutan ca ' c ' âl k ' ojyîn quitz ' oca .

(src)="b.MAT.4.3.1"> Ñerä je sa̱ je̱r ki̱wa̱k je̱k sikawa̱ iwäja̱mi te isha iia̱ : — Ba rä Säkeklä yaba ra , jí jak wä tso̱ pakö ianakwa̱ pan ye .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> Ut laj tza quicuulac riq ' uin ut quixye re : -Cui tz ' akal yâl nak lâat ralal li Dios , suk ' isiheb chok ' caxlan cua li pec a ' in.-

(src)="b.MAT.4.4.1"> Ata ije te ikúka te isha : — Iyöle katke rä : ‘ Ka pan ebä oloi ja̱mi sa̱ se̱r dä kuna , ata kte biköle däkksa̱ Säkeklä kjä na je ne oloi ja̱mi sa̱ se̱r dä . ’
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Quichak ' oc li Jesús ut quixye : -Inc ' a ' tinbânu a ' an xban nak tz ' îbanbil retalil sa ' li Santil Hu : Mâcua ' ca ' aj cui ' riq ' uin li naxtzaca yo ' yo cui ' li cuînk ; riq ' uin ban li âtin li naxye li Dios .
(trg)="b.MAT.4.4.2"> ( Deut .
(trg)="b.MAT.4.4.3"> 8 : 3 )

(src)="b.MAT.4.5.1"> Je ukä ki̱ be tsa̱ku̱i wa̱ iminetse̱ jukläyäkä dälätsalewa̱ ska te iduaka̱ Templo bata si̱ ki̱ka .
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Tojo ' nak quic ' ame ' xban laj tza sa ' li santil tenamit Jerusalén ; ut coxakabâk toj takec ' sa ' xbên li rochoch li Dios .

(src)="b.MAT.4.6.1"> Jera ite isha iia̱ : — Ba rä Säkeklä yaba ra , ma je̱k psö ju̱omi i̱ski̱ .
(src)="b.MAT.4.6.2"> Ka irä jiye kuna ta , iyöle katke rä : ‘ Ba bata ki̱ka ite iángel wa patkemi , jewa te ma tse̱mi ijula na , ka bä klä tkenaklä kuna jak ja̱mi . ’
(trg)="b.MAT.4.6.1"> Ut laj tza quixye re : -Cui tz ' akal yâl nak lâat ralal li Dios , cut âcuib tak ' a .
(trg)="b.MAT.4.6.2"> Mâc ' a ' tâc ' ul xban nak jo ' ca ' in tz ' îbanbil sa ' li Santil Hu : Tixtaklaheb lix ángel châcuilbal ut riq ' uin ruk ' eb tate ' xchap re nak inc ' a ' tâtoch ' lâ cuok chiru pec .
(trg)="b.MAT.4.6.3"> ( Sal .
(trg)="b.MAT.4.6.4"> 91 : 11-12 )

(src)="b.MAT.4.7.1"> Jera Jesús te ikúka : — Ñaebä iyöle katke rä : ‘ Ke ba ku̱ Säkekewa ba Kekläí mabla su̱a wäsi̱wa . ’
(trg)="b.MAT.4.7.1"> Ut li Jesús quichak ' oc ut quixye re : -Tz ' îbanbil ajcui ' sa ' li Santil Hu chi jo ' ca ' in : Mâtz ' âma xmilagro li Kâcua ' lâ Dios yal chi mâc ' a ' rajbal .
(trg)="b.MAT.4.7.2"> ( Deut .
(trg)="b.MAT.4.7.3"> 6 : 16 )

(src)="b.MAT.4.8.1"> Jera etäbä kicha be tsa̱ku̱i wa̱ imineka̱tse̱ ka̱tsä kaleka̱ ka̱sha̱a̱ si̱ bata ki̱ka .
(src)="b.MAT.4.8.2"> Jeska ite ka̱jiska ka̱ tsa̱ku̱i wa ke̱i biköle irä , ji baa tso̱ iska biköle irä kjasha iia̱ .
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Ut quic ' ame ' cui ' chic xban laj tza sa ' xbên jun li tzûl k ' axal najt xteram .
(trg)="b.MAT.4.8.2"> Ut laj tza quixc ' ut chak chiru li Jesús chixjunil li tenamit li cuan sa ' ruchich ' och ' jo ' ajcui ' lix nimal lix lok ' al cuan chi sa ' .

(src)="b.MAT.4.9.1"> Jera ite isha iia̱ : — Ma je̱tkawa̱ wakte yis oloitsäk ra , yie je biköle me̱mi ba ia̱ .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Ut quixye re li Jesús : -Chixjunil a ' in tinq ' ue âcue cui lâat tâcuik ' ib âcuib chicuu ut tinâlok ' oni.-

(src)="b.MAT.4.10.1"> Jera Jesús te isha iia̱ : — Satanás , ma cho̱ .
(src)="b.MAT.4.10.2"> Ka irä jiye kuna ta , iyöle katke rä : ‘ Säkekewa ba Kekläí oloitsö ba ku̱ , je ebä kja̱nei wo̱ ba ku̱ . ’
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Tojo ' nak li Jesús quichak ' oc ut quixye re : -Elen chicuu lâat aj tza , xban nak jo ' ca ' in tz ' îbanbil sa ' li Santil Hu : Li Kâcua ' lâ Dios tâlok ' oni ut ca ' aj cui ' chiru a ' an tatc ' anjelak .
(trg)="b.MAT.4.10.2"> ( Deut .
(trg)="b.MAT.4.10.3"> 6 : 13 )

(src)="b.MAT.4.11.1"> Jera be tsa̱ku̱i te ijawa̱ta̱na .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Ñerä ángel wa dejulu iwäki̱ te ichewa̱ jile wà .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Tojo ' nak quicanabâc xban laj tza ut eb li ángel que ' cuulac ut que ' c ' anjelac chiru .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Jesús te issa Juan kolonawa̱ ra , ibiteju̱ni Galilea ska .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Nak li Jesús quirabi resil nak laj Juan cuan chi prêxil , cô Nazaret xcuênt Galilea .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Jera ite Nazaret jawa̱ta̱na , demiju̱ se̱ná Capernaúm .
(src)="b.MAT.4.13.2"> Je jukläyäkä rä tipä kjä ja̱mi , Zabulón wa irä Neftalí wa irä jewa ke̱i ki̱ .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Qui-el Nazaret ut cô Capernaum .
(trg)="b.MAT.4.13.2"> Ut aran quicana .
(trg)="b.MAT.4.13.3"> Li tenamit a ' an cuan chire li palau sa ' xch ' och ' eb laj Zabulón ut eb aj Neftalí .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Je rä io̱naklä jishtä iyile jile bata shäk Isaías ja̱mi te ishe käi :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> A ' in quic ' ulman jo ' quixye li profeta Isaías nak quixye chi jo ' ca ' in :

(src)="b.MAT.4.15.1"> “ Zabulón wa ke̱i irä Neftalí wa ke̱i irä , ña̱la tipä kjä ja̱mi Jordán a̱mikata , Galilea ke̱i ale ka Judío kuna wa tso̱ ska .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> Aran sa ' xch ' och ' laj Zabulón ut sa ' xch ' och ' laj Neftalí , li cuan chire li be li naxic sa ' li palau , aran jun pac ' al li nima ' Jordán , sa ' li na ' ajej Galilea bar neque ' cuan cui ' li mâcua ' eb aj judío ,

(src)="b.MAT.4.16.1"> Ka̱ yee naka se̱nak wa te ka̱ oloi ta̱iwa̱ su̱a .
(src)="b.MAT.4.16.2"> Ka̱ ki̱kololewa̱ duewa̱ oloi wa̱ ska se̱nak wa ki̱ka ka̱ oloi ñinaka̱ . ”
(trg)="b.MAT.4.16.1"> li tenamit chanchan li cuanqueb sa ' k ' ojyîn xban nak inc ' a ' neque ' xnau lix yâlal .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> Chanchan quicutano ' nak que ' ril nak que ' xtau li colba-ib .
(trg)="b.MAT.4.16.3"> Chanchan nak cuanqueb sa ' jun na ' ajej re câmc xban lix mâqueb nak quicuulac li cutan sa ' xyânkeb .
(trg)="b.MAT.4.16.4"> ( Isa .
(trg)="b.MAT.4.16.5"> 9 : 1-2 )

(src)="b.MAT.4.17.1"> Jeska Jesús te sa paktami te isha : “ Bas ñamanewo̱ksa̱ , yëwa̱ ka̱jöir gobierno kjärawa̱ irä ki̱ka . ”
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Chalen nak quicuulac aran , li Jesús yô chixch ' olobanquil lix yâlal ut quixye : -Chiyot ' ek ' êch ' ôl ut jalomak êc ' a ' ux xban nak cuulac re xk ' ehil nak tinq ' uehek ' sa ' incuanquil xban li Dios .
(trg)="b.MAT.4.17.2"> Ut lâin chic cuânk incuanquil sa ' xbêneb li cualal inc ' ajol.-

(src)="b.MAT.4.18.1"> Jesús damiju̱ Galilea tipei kjä ja̱mi ra , ite bol ñawakwa ebä su̱a ; je rä Simón , kinak Pedro ni irä , iel Andrés irä .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Ijewa kla ju̱a kate tipä na , ijewa rä nima kukäk wa ki̱ka .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Sa ' jun cutan nak coxnumek ' li Jesús chire li palau cuan Galilea , quirileb cuib li cuînk rîtz ' ineb rib .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Li jun , a ' an laj Simón .
(trg)="b.MAT.4.18.3"> Aj Pedro nayeman re .
(trg)="b.MAT.4.18.4"> Li jun chic aj Andrés xc ' aba ' .
(trg)="b.MAT.4.18.5"> Yôqueb chixq ' uebal lix yoy sa ' li palau xban nak a ' aneb aj chapol car .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Jera ite isha ijewa ia̱ : — Bas kute yis da minak , jera yis te bas dulawe̱mi ditsä kukäk nima säkei ye .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Li Jesús quixye reheb : -Chinêtâke .
(trg)="b.MAT.4.19.2"> Mâcua ' chic caribc têbânu .
(trg)="b.MAT.4.19.3"> Êras êrîtz ' in ban chic têsic ' re te ' pâbânk , chan reheb .

(src)="b.MAT.4.20.1"> Jera plaa ijewa te ikla jawa̱ta̱na minejulumi ira .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Ut sa ' junpât que ' xcanab lix yoy ut que ' xtâke li Jesús .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Jeska ije mine ji̱a te isaka su̱ani bol ñawakwa ebä : Zebedeo yaba Jacobo irä je el Juan irä , jewa kla wä mu̱a tso̱ ko̱no ja̱rka ijewa ká Zebedeo ra ñara .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Jewa kia ite .
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Junpât na chic quibêc li Jesús nak quixtauheb cui ' chic cuibeb li cuînk rîtz ' ineb rib .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> A ' aneb laj Jacobo ut laj Juan .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> Cuanqueb sa ' lix jucub rochben laj Zebedeo lix yucua ' eb .
(trg)="b.MAT.4.21.4"> Yôqueb chixxitinquil lix yoy .
(trg)="b.MAT.4.21.5"> Ut li Jesús quixbokeb re nak te ' xic chirix .

(src)="b.MAT.4.22.1"> Jera plaa ijewa te ko̱no irä iká irä jawa̱ta̱na minejulumi ira .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> Ut sa ' junpât que ' xcanab lix yucua ' eb ut que ' xcanab li jucub ut que ' xtâke li Jesús .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Jekäi Jesús damiju̱ Galilea ke̱i kalabe sha̱na .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Ite sa pakte rami ijewa ñapaktäklä jui na , ite gobierno ktei baa wapakte rami , ite sä kteke̱ duë te biköle bäiwe̱ rami , ji duëi biköle dami sa̱ sha̱na käi .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Ut li Jesús quixbeni chixjunil li na ' ajej Galilea .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> Yô chixc ' utbal lix yâlal sa ' eb li cab li neque ' xch ' utub cui ' ribeb laj judío .
(trg)="b.MAT.4.23.3"> Quixch ' olob xyâlal li châbil esilal chirix lix cuanquilal li Dios .
(trg)="b.MAT.4.23.4"> Ut yô chixq ' uirtesinquil chixjunil li q ' uila pây ru chi yajel ut li raylal .

(src)="b.MAT.4.24.1"> Jekäi ije palei minemi Siria ke̱i biköle ska .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Jera ditsä te duë ta wa biköle jaté iwäki̱ : sä kteke̱ duë te kju̱awa kju̱awa wa käi , sä dälärke̱ wa käi , kololewa̱ be wa̱ wa käi , wäialeksa̱ wa käi , karalewa̱ wa käi .
(src)="b.MAT.4.24.3"> Jewa bäiwa̱ tulaka̱ni ije te .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Quicuulac resil sa ' chixjunil li na ' ajej Siria li c ' a ' ru yô chixbânunquil li Jesús aran Galilea .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> Ut que ' xc ' am riq ' uin chixjunileb li yaj .
(trg)="b.MAT.4.24.3"> Q ' uila pây ru lix yajeleb ut lix raylaleb .
(trg)="b.MAT.4.24.4"> Cuan li toj nak ' ehin xyajeleb .
(trg)="b.MAT.4.24.5"> Ut cuan li cuanqueb mâus aj musik ' ej riq ' uineb ut cuanqueb ajcui ' li sic .
(trg)="b.MAT.4.24.6"> Ut li Jesús naxq ' uirtesiheb.Ut quitâkêc xbaneb li q ' uila tenamit .
(trg)="b.MAT.4.24.7"> Cuan li que ' chal chak Galilea .
(trg)="b.MAT.4.24.8"> Cuan li que ' chal chak Decápolis .
(trg)="b.MAT.4.24.9"> Cuan li que ' chal chak Jerusalén .
(trg)="b.MAT.4.24.10"> Cuan li que ' chal chak Judea jo ' ajcui ' jun pac ' al li nima ' Jordán .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Jera chu̱li̱i̱wa̱ Galilea ska wa , Decápolis ska wa , Jerusalén ska wa , Judea ska wa , Jordán a̱mikata wa , minemi ira .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Ut quitâkêc xbaneb li q ' uila tenamit .
(trg)="b.MAT.4.25.2"> Cuan li que ' chal chak Galilea .
(trg)="b.MAT.4.25.3"> Cuan li que ' chal chak Decápolis .
(trg)="b.MAT.4.25.4"> Cuan li que ' chal chak Jerusalén .
(trg)="b.MAT.4.25.5"> Cuan li que ' chal chak Judea jo ' ajcui ' jun pac ' al li nima ' Jordán .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Je chu̱li̱i̱ wa su̱a ite ra , imineju̱ ka̱ kichei ki̱ .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Jeska ije̱tkawa̱ , jera iwa̱ dulanak wa ñasikawa̱ iwäja̱mi .
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Ut nak quirileb li q ' uila tenamit , li Jesús quitake ' sa ' xbên jun li tzûl .
(trg)="b.MAT.5.1.2"> Ut nak quic ' ojla , eb li yôqueb chixtâkenquil que ' xch ' utub rib riq ' uin .

(src)="b.MAT.5.2.1"> Jera iktami te ijewa pakta , te isha :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Qui-oc chixch ' olobanquil lix yâlal chiruheb ut quixye :

(src)="b.MAT.5.3.1"> “ Bäije sä ssërke̱ sa̱ je̱r ska shi̱ana ka jita käi wa rä , jewa ne ia̱ ka̱jöir gobiernoí rä ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> -Us xak reheb li neque ' rec ' a nak cubenak xcuanquileb xban nak eb a ' an cuânkeb chic rubel lix nimajcual cuanquilal li Dios .

(src)="b.MAT.5.4.1"> “ Bäije sa̱ je̱r iarke̱ wa rä , jewa je̱r pablermi ni ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Us xak reheb li neque ' yâbac xban xrahileb xch ' ôl xban nak eb a ' an tâc ' ojobâk xch ' ôleb .

(src)="b.MAT.5.5.1"> “ Bäije sa̱ je̱k jäkwa̱ wa rä , jewa ia̱ ka̱jiska dämiksa̱ däli ukä ye ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> Us xak reheb li tûlaneb xban nak eb a ' an te ' êchanînk re li na ' ajej li yechi ' inbil reheb xban li Dios .

(src)="b.MAT.5.6.1"> “ Bäije sa̱ ki̱ ji wämo sherke̱ pjoo jishtä sä kte bäli te käi , sa̱ je̱r bárke̱ te käi wa rä , jewa ia̱ ime̱rmi ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> Us xak reheb li te ' raj ru xbânunquil li tîquilal .
(trg)="b.MAT.5.6.2"> Chanchan li te ' tz ' ocâk ut te ' chakik re .
(trg)="b.MAT.5.6.3"> Us xak reheb xban nak li Dios tâtenk ' ânk reheb chixbânunquil li us .

(src)="b.MAT.5.7.1"> “ Bäije sa̱ je̱r bäi shäk wa rä , jewa ia̱ je̱r bäi yirmi ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> Us xak reheb li neque ' uxtânan u xban nak eb a ' an te ' uxtânâk ruheb xban li Dios .

(src)="b.MAT.5.8.1"> “ Bäije sa̱ je̱r ta yëë wa rä , jewa te Säkeklä su̱emi ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> Us xak reheb li tîqueb xch ' ôl xban nak eb a ' an te ' ril ru li Dios .

(src)="b.MAT.5.9.1"> “ Bäije kju̱atke paruäk wa rä , jewa kirmi Säkeklä yabala ni je ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> Us xak reheb li neque ' xtenk ' a ras rîtz ' in chi cuânc sa ' tuktûquil usilal xban nak eb a ' an ralal xc ' ajol li Dios te ' yehek ' reheb .

(src)="b.MAT.5.10.1"> “ Bäije sä weikanak ji wämo ki̱ka wa rä , jewa ia̱ ka̱jöir gobiernoí rä ki̱ka .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Us xak reheb li neque ' rahobtesîc sa ' xc ' aba ' li tîquilal , xban nak eb a ' an cuânkeb chic rubel lix cuanquilal li Dios .