# chq/Chinantec-NT.xml.gz
# mam/Mam-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> I̱ lab jaléngˈˋ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ lɨ́ɨngˊ sɨju̱ˇ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ dseata ˜ Davíˈˆ có̱o̱ˈ ˜ guɨ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ Abraham .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Atzin te luˈn atzin tajlal t ‑ xeˈchil Jesucrist , a tzajnin tiˈj qtzan David ex tiˈj qtzan Abraham :

(src)="b.MAT.1.2.1"> Jo̱ Abraham calɨsíˋ tiquiáˈˆ Isáaˊ jo̱ Isáaˊ calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jacóoˆ jo̱ Jacóoˆ calɨsíˋ tiquiáˈˆ Judá có̱o̱ˈ ˜ jaléngˈˋ rúiñˈˋ .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Ante Abraham , ttata Isaac , a ttata Jacob , a ttata Judá junx kyukˈa ttziky ex titzˈin .

(src)="b.MAT.1.3.1"> Jo̱ Judá calɨsíˋ tiquiáˈˆ Fares có̱o̱ˈ ˜ guɨ Zara jo̱ niquiáˈrˆ calɨsírˋ Tamar .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Jo̱ Fares calɨsíˋ tiquiáˈˆ Esrom jo̱ Esrom calɨsíˋ tiquiáˈˆ Aram .
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Ante Judá tukˈa Tamar , ayeˈ kytata Fares tukˈa Zara .
(trg)="b.MAT.1.3.2"> Ante Fares ttata Esrom , a ttata Aram ,

(src)="b.MAT.1.4.1"> Jo̱ Aram calɨsíˋ tiquiáˈˆ Aminadab jo̱ Aminadab calɨsíˋ tiquiáˈˆ Naasón jo̱ Naasón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Salmón .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> a ttata Aminadab , a ttata Naasón , a ttata Salmón .

(src)="b.MAT.1.5.1"> Jo̱ Salmón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Booz jo̱guɨ niquiáˈrˆ calɨsírˋ Rahab .
(src)="b.MAT.1.5.2"> Jo̱ Booz calɨsíˋ tiquiáˈˆ Obed jo̱guɨ niquiáˈrˆ calɨsíˋ Rut .
(src)="b.MAT.1.5.3"> Jo̱ Obed calɨsíˋ tiquiáˈˆ Isaí .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Ante Salmón tukˈa Rahab , ayeˈ ttata Booz , ex ante Booz tukˈa Rut , ayeˈ ttata Obed , a ttata Isaí .

(src)="b.MAT.1.6.1"> Jo̱guɨ Isaí calɨsíˋ tiquiáˈˆ i̱ dseata ˜ Davíˈˆ jo̱ íbˋ tiquiáˈˆ Salomón jo̱guɨ niquiáˈrˆ i̱ calɨ́ngˉ dseamɨ́ˋ quiáˈˉ Urías .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Ante Isaí , ttata David , a nmaq kawiltaq .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> Ante David ttata Salomón , a taljo t ‑ xuˈjlbˈin Urías .

(src)="b.MAT.1.7.1"> Jo̱ Salomón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Roboam jo̱ Roboam calɨsíˋ tiquiáˈˆ Abías jo̱ Abías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Asa .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Ante Salomón ttata Roboam , a ttata Abías , a ttata Asa ,

(src)="b.MAT.1.8.1"> Jo̱ Asa calɨsíˋ tiquiáˈˆ Josafat jo̱ Josafat calɨsíˋ tiquiáˈˆ Joram jo̱ Joram calɨsíˋ tiquiáˈˆ Uzías .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> a ttata Josafat , a ttata Joram , a ttata Uzías ,

(src)="b.MAT.1.9.1"> Jo̱ Uzías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jotam jo̱ Jotam calɨsíˋ tiquiáˈˆ Acaz jo̱ Acaz calɨsíˋ tiquiáˈˆ Ezequías .
(trg)="b.MAT.1.9.1"> a ttata Jotam , a ttata Acaz , a ttata Ezequías ,

(src)="b.MAT.1.10.1"> Jo̱ Ezequías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Manasés jo̱ Manasés calɨsíˋ tiquiáˈˆ Amón jo̱ Amón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Josías .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> a ttata Manasés , a ttata Amón , a ttata Josías ,

(src)="b.MAT.1.11.1"> Jo̱ Josías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jeconías có̱o̱ˈ ˜ jaléngˈˋ rúiñˈˋ .
(src)="b.MAT.1.11.2"> Jo̱ ie ˜ jo̱b mɨ ˜ catǿˉ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Babilonia fɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel fɨˊ góorˋ e ˈñúuiñˈ ˜ do .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> a ttata Jeconías kyukˈa txqantl titzˈin , a teˈ kyxi jtzˈoˈn aj Israel tzmax toj txˈotxˈ te Babilonia .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋguɨ lajo̱ , Jeconías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Salatiel jo̱ Salatiel calɨsíˋ tiquiáˈˆ Zorobabel .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Axsa toj Babilonia ante Jeconías ok te ttata Salatiel , a ttata Zorobabel ,

(src)="b.MAT.1.13.1"> Jo̱ Zorobabel calɨsíˋ tiquiáˈˆ Abiud jo̱ Abiud calɨsíˋ tiquiáˈˆ Eliaquim jo̱ Eliaquim calɨsíˋ tiquiáˈˆ Azor .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> a ttata Abiud , a ttata Eliaquim , a ttata Azor ,

(src)="b.MAT.1.14.1"> Jo̱ Azor calɨsíˋ tiquiáˈˆ Sadoc jo̱ Sadoc calɨsíˋ tiquiáˈˆ Aquim jo̱ Aquim calɨsíˋ tiquiáˈˆ Eliud .
(trg)="b.MAT.1.14.1"> a ttata Sadoc , a ttata Akim , a ttata Eliud ,

(src)="b.MAT.1.15.1"> Jo̱ Eliud calɨsíˋ tiquiáˈˆ Eleazar jo̱ Eleazar calɨsíˋ tiquiáˈˆ Matán jo̱ Matán calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jacóoˆ .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> a ttata Eleazar , a ttata Matán , a ttata Jacob ,

(src)="b.MAT.1.16.1"> Jo̱ Jacóoˆ calɨsíˋ tiquiáˈˆ Séˆ , jo̱ i̱ Séˆ do íbˋ i̱ calɨ́ˉ dseañʉˈˋ quiáˈˉ Yሠ; jo̱ i̱ Yሠdo , íbˋ i̱ lɨ́ɨngˊ niquiáˈˆ Jesús i̱ lɨ́ɨngˊ Mesías e guǿngˈˋ : Dseaˋ i̱ caguíngˈˋ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> a ttata Jse , a tchmil Mariy , a tnana Jesús , a ok tbˈi te Crist , a skˈoˈnxix tuˈn Dios tuˈn tok te Kolil .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Jo̱ calɨséngˋ guiquiʉ̱ˊ ˈléˈˋ íingˈ ˜ dseaˋ catɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ Abraham jo̱ cartɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ dseata ˜ Davíˈˆ , jo̱ jiéˈˋguɨ guiquiʉ̱ˊ ˈléˈˋ catɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ dseata ˜ Davíˈˆ jo̱ cartɨˊ mɨ ˜ cangojéengˋ dseaˋ Babilonia jaléngˈˋ dseaˋ Israel fɨˊ góorˋ e ˈñúuiñˈ ˜ , jo̱ jiéngˈˋguɨ guiquiʉ̱ˊguɨ ˈléˈˋ catɨˊ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e catǿˉ dseaˋ Babilonia jaléngˈˋ dseaˋ Israel fɨˊ góorˋ jo̱ cartɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ i̱ Mesías do i̱ caguíngˈˋ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> Ikytziˈn , attaq kyajlajaj tyajil tzajnin tiˈj Abraham tzmaxiˈ tej tul itzˈje David ; ex kyajlajaj tyajil tzajnin tiˈj David , tej kyxi jtzˈoˈn aj Israel tzmax toj txˈotxˈ te Babilonia .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> Ex attaq kyajlajaj tyajil tzajnin , atxix teˈ kyxi jtzˈoˈnxjal toj Babilonia tzmax tej tul itzˈje Crist .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Lalab calɨ́ˉ mɨ ˜ calɨséngˋ Dseaˋ Jmáangˉ .
(src)="b.MAT.1.18.2"> Jo̱ ie ˜ jo̱ seengˋ jaangˋ sɨmɨ́ˆ i̱ siiˋ Yሠi̱ nɨninéeˊ júuˆ quiáˈˉ có̱o̱ˈ ˜ jaangˋ sɨmingˈˋ i̱ siiˋ Séˆ , dsʉˈ nʉ́ˈˉguɨ e nigüeárˋ co̱lɨɨng ˜ cangoquieeng ˜ i̱ Yሠdo yʉ̱ʉ̱ˋ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ ˜ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> Atzin titzˈjlin Jesucrist ikytziˈn kyjaluˈn : Ante Mariy , a tnana , otaq bˈant tiˈj , tuˈn tmeje tukˈa Jse .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Me tej naˈmtaqx kykubˈ kẍe junx , bˈeˈx ok tzˈaq tal Mariy , noq tuˈn tipin Xewbˈaj Xjan .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Jo̱ i̱ Séˆ do lɨ́ɨiñˊ jaangˋ sɨmingˈˋ i̱ dsíngˈˉ guiúngˉ , jo̱baˈ jaˋ calɨˈiiñ ˜ faˈ e cajméerˋ dseeˉ quiáˈˉ i̱ Yሠdo fɨˊ quiniˇ dseaˋ .
(src)="b.MAT.1.19.2"> Jo̱baˈ caˈɨ́ˋ dsíirˊ e nitiúungˉneiñˈ do e ɨɨmˋjiʉ e laco̱ˈ jaˋ nilɨñiˊ dseaˋ .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Me ante Jse , a tuˈn toktaq te tchmil , tej tok tkaˈyin qa otaq tzˈok tzˈaq tal Mariy , kubˈ t ‑ ximin tuˈn tkubˈ tpaˈn tibˈ tukˈa , quˈn jun ichin tzˈaqle , ex kubˈ t ‑ ximin qa noq otaq skˈon Mariy tal .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Me tkyˈeˈtaq tuˈn tel tqanil kywutzxjal , tuˈntzintla mi kubˈ kybˈinchinxjal mibˈin tiˈj Mariy ; qalaˈ kubˈ t ‑ ximin tuˈn chebˈetaq tuˈn tkubˈ tpaˈn tibˈ tukˈa toj ewajil .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Jo̱ lajeeˇ e ɨˊ dsíiˊ i̱ Séˆ do e nijmérˉ lajo̱ , lajeeˇ güɨɨiñˋ jo̱ caquɨrˊ e cajnéngˉ jaangˋ ángel i̱ lɨ́ɨngˊ guotɨɨˉ Fidiéeˇ i̱ casíingˋ dseaˋ do .
(src)="b.MAT.1.20.2"> Jo̱ íˋ casɨ́ˈrˉ i̱ Séˆ do jo̱ cajíñˈˉ : — Séˆ , sɨju̱ˇ dseata ˜ Davíˈˆ , jaˋ jmooˈˋ ˈgóˈˋ e nicønˈˆ Yሠe nilíiñˉ dseamɨ́ˋ quíiˈˉ , dsʉco̱ˈ i̱ jiuung ˜ i̱ quiéeiñˋ na caˈuíiñˉ có̱o̱ˈ ˜ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Ex tzmataq nximin tiˈjjo lo , ok tyekˈin jun t ‑ angel qAjaw tibˈ te toj wutzikyˈ , ex xi tqˈmaˈn te : Jse , ay tyajil qtzan nmaq kawil David .
(trg)="b.MAT.1.20.2"> Mi xobˈa tuˈn tjaw mejey tukˈa Mariy , quˈn atzin tal k ‑ itzˈjil nya tkˈwal jun ichin , qalaˈ tuˈn Xewbˈaj Xjan .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Jo̱ nilɨseengˋ jaangˋ yʉ̱ʉ̱ˋ sɨñʉʉˆ quiáˈrˉ , jo̱ ˈnʉˋ nitó̱ˈˆ e nilɨsiirˋ Jesús , jo̱ nilɨsiirˋ lana dsʉco̱ˈ nileáiñˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ jee ˜ jaléˈˋ dseeˉ quiáiñˈˉ .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> Quˈn k ‑ itzˈjil jun tal qˈa , ex k ‑ okil tqˈoˈn tbˈi Jesús .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> K ‑ okil tbˈi ikyjo , quˈn kchi kletil xjal toj il tuˈn .

(src)="b.MAT.1.22.1"> Jo̱ jaléˈˋ e cajíngˈˉ i̱ ángel do calɨ́ˉ e laco̱ˈ calɨti ˜ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ e caféˈˋ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈrˉ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> O bˈaj tkyaqiljo lo , noq tuˈn tjapiˈn yol tzaj tqˈmaˈn qAjaw tuˈn yolil Tyol Dios ojtxe , tej tqˈma :

(src)="b.MAT.1.23.1"> Jaangˋ sɨmɨ́ˆ nidsiquieeiñ ˜ jaangˋ yʉ̱ʉ̱ˋ sɨñʉʉˆ , jo̱ mɨ ˜ nilɨseengˋ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ do , nité̱rˉ e nilɨsiiñˋ Emanuel e guǿngˈˋ : Fidiéeˇ seeiñˋ có̱o̱ˈ ˜ jneaa ˜ aaˈ .
(trg)="b.MAT.1.23.1"> Jun tal txin , a naˈmxtaq tlonte ichin , ex tzul itzˈje jun tal tal qˈa .
(trg)="b.MAT.1.23.2"> Ex k ‑ okil juntl tbˈi Emanuel , a ntqˈmaˈn qa Dios qukˈa .

(src)="b.MAT.1.24.1"> Jo̱ mɨ ˜ cajnéˉ dsíiˊ i̱ Séˆ do , jo̱baˈ cajméeˋbre jaléˈˋ e cajíngˈˉ i̱ ángel do jo̱guɨ cacǿmˉbre i̱ Yሠdo e nilíˋ dseamɨ́ˋ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Tej tjaw sakˈpaj Jse toj twatl , kubˈ tbˈinchin tzeˈnkuxjo otaq tqˈma t ‑ angel qAjaw te , ex bˈeˈx xi tkˈleˈn Mariy te t ‑ xuˈjil .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Dsʉˈ jaˋ caquiaiñˈˆ có̱o̱iñˈ ˜ do cartɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ i̱ quiéeiñˈˋ do .
(src)="b.MAT.1.25.2"> Jo̱ mɨ ˜ calɨséngˋ íˋ , jo̱baˈ caté̱e̱ˋ Séˆ e calɨsíñˈˋ do Jesús .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Me mix i kubˈe kẍe junx , tzmaxiˈ tej tul itzˈje tnejil tal , a qˈa , a otaqxi tzˈok tzˈaq .
(trg)="b.MAT.1.25.2"> Ex ok tqˈoˈn tbˈi Jesús .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Jo̱ calɨséngˋ Jesús fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Belén e néeˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Jo̱ ie ˜ jo̱ lɨ́ɨngˊ jaangˋ dseaˋ i̱ siiˋ Herodes dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ quiáˈˉ jaléˈˋ fɨɨˋ e seaˋ fɨˊ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.1.3"> Jo̱ ie ˜ jo̱b cajo̱ caguilíingˉ fɨˊ Jerusalén tú̱ˉ ˈnɨˊ mɨ́ɨngˈ ˜ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ , jo̱ i̱ dseaˋ do huí̱i̱bˉ eáangˊ jalíiñˉ fɨˊ lɨ́ˈˆ lɨˊ guoˈˋ ieeˋ .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Antza itzˈje Jesús tojjo tal tnam Belén , toj txˈotxˈ te Judey , tej toktaq Herodes te nmaq kawil tojjo txˈotxˈ anetziˈn .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> I kanin tojjo tnam Jerusalén junjun ichin aj nabˈlqe , tzajninqe toj tjawitz qˈij ,

(src)="b.MAT.2.2.1"> Jo̱ mɨ ˜ caguilíiñˉ fɨˊ Jerusalén , cajmɨngɨ́ˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ seengˋ fɨˊ jo̱ , jo̱ cajíñˈˉ : — ¿ Jnang ˜ i̱ dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ quiáˈˉ dseaˋ Israel i̱ nɨcalɨséngˋ do ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Dsʉco̱ˈ nɨcaneeng ˜ naaˈ nʉ́ʉˊ quiáˈrˉ fɨˊ lɨ́ˈˆ lɨˊ guoˈˋ ieeˋ , jo̱baˈ ne ˜ naaˈ e nɨcalɨséiñˋ jo̱ lana nijáaˊnaaˈ e nijmiféngˈˊnaaˈre .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> ex xi kyqanin : ¿ Jaˈtzin taˈ nmaq kawil kye xjal aj Judiy , a ma tzˈitzˈje ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Quˈn ma qliˈy tcheˈw te tqanil tojjo qtxˈotxˈa toj tjawitz qˈij , ex ma qo tzaja tzaluˈn tuˈn qkˈulin twutz .

(src)="b.MAT.2.3.1"> Jo̱ mɨ ˜ canúuˉ dseata ˜ Herodes e júuˆ jo̱ , dsíngˈˉ joˋ tiiˉ seeiñˋ , jo̱guɨ lajo̱bɨ cajo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Jerusalén .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Atzaj teˈ tbˈinte Herodes , a nmaq kawil , bˈeˈx najx tnabˈl kyukˈa tkyaqilxjal toj Jerusalén .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Jo̱baˈ i̱ dseata ˜ do catǿˈrˉ jaléngˈˋ fii ˜ jmidseaˋ quiáˈˉ dseaˋ Israel có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ tɨfaˈˊ quiáˈˉ júuˆ quiʉˈˊ ta ˜ quiáˈˉ dseaˋ Israel jo̱ cajmɨngɨ́ˈˉreiñˈ do jo̱ cajíñˈˉ : — ¿ Jie ˜ fɨˊ lɨ ˜ nilɨseengˋ i̱ Mesías ?
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Tuˈnpetziˈn , bˈeˈx i tzaj ttxkoˈn kykyaqil kynejil pale exqetziˈn xnaqˈtzil tiˈj tkawbˈil aj Judiy , ex xi tqanin kye : ¿ Jaˈtzin tuˈn titzˈjetaq Crist ?

(src)="b.MAT.2.5.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ i̱ dseaˋ do quiáˈˉ i̱ dseata ˜ do jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — I̱ dseaˋ íˋ nilɨseeiñˋ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Belén e néeˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea ; dsʉco̱ˈ lajo̱b cajmeˈˊ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Aye nejinel kyxol aj Judiy xi kytzaqˈwin : Toj tnam Belén toj txˈotxˈ Judey , chi chiˈ .
(trg)="b.MAT.2.5.2"> Quˈn ikytziˈn kyij ttzˈibˈin yolil Tyol Dios ojtxe .
(trg)="b.MAT.2.5.3"> Chiˈ kyjaluˈn :

(src)="b.MAT.2.6.1"> E fɨɨˋ píˈˆ e siiˋ Belén do néeˊ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea , dsʉˈ e fɨɨˋ jo̱ jaˋ ˈgaˈˊ lɨˊ niingˉ lajeeˇ lajaléˈˋ fɨɨˋ e seaˋ fɨˊ jo̱ , dsʉˈ fɨˊ jo̱b lɨ ˜ nigüɨˈɨ́ɨngˊ jaangˋ dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ i̱ nicá̱ˋ nifɨˊ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiéˉe , dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> Ante Belén , toj ttxˈotxˈ Judá , nya tal muˈẍ tnam te kyxol tkyaqil nmaq tnam kye aj Judiy .
(trg)="b.MAT.2.6.2"> Quˈn toja , k ‑ elitze jun tnejil , a k ‑ okil kaˈyinte Ntanima , ayeˈ aj Israel , tzeˈnku jun kyikˈlel .

(src)="b.MAT.2.7.1"> Jo̱baˈ i̱ dseata ˜ Herodes do catǿˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do fɨˊ co̱o̱ˋ lɨ ˜ jaˋ ˈgaˈˊ lɨˊ níˋ dseaˋ jo̱ cajmɨngɨ́ˈrˉ dseaˋ do e ˜ íˈˋ ngóoˊ mɨ ˜ cajnéngˉ i̱ nʉ́ʉˊ do .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Tuˈnpetziˈn , i tzaj ttxkoˈnte Herodes toj ewajil aye aj nabˈl , ex xi tqanin alkyexix qˈij , tej kylonte cheˈw .

(src)="b.MAT.2.8.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , i̱ dseata ˜ do casíiñˋ i̱ dseaˋ íˋ fɨˊ Belén jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ do lala : — Güɨlíingˉnaˈ fɨˊ jo̱ , jo̱ güɨjmidseáangˇ óoˊnaˈ lajɨˋ e líˈˋnaˈ quiáˈˉ i̱ jiuung ˜ do ; jo̱ mɨ ˜ niguiéngˈˊnaˈre , jméeˈ ˜ naˈ jnea ˜ júuˆ , jo̱b cuǿøngˋ nii ˜ i e nijmifénˈˊnre cajo̱ .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Ex bˈeˈxsin i xi tchqˈoˈn tzmax Belén , ex xi tqˈmaˈn kye : Ku kyxiˈy antza , ex kyxjelinxa wen tiˈjjo tal neˈẍ .
(trg)="b.MAT.2.8.2"> Ajtzin knet kyuˈn , kysmaˈntza tqanil weˈy , tuˈntzin ex ikyx wejiˈy tuˈn nxiˈy kˈulil twutz .

(src)="b.MAT.2.9.1"> Jo̱ mɨ ˜ catóˈˊ sɨ́ˈˋ dseata ˜ Herodes i̱ dseaˋ do lajo̱ , jo̱baˈ catamˈˉtu̱iñˈ do fɨˊ ngolíiñˉ .
(src)="b.MAT.2.9.2"> Jo̱guɨ i̱ nʉ́ʉˊ i̱ cangáiñˉ jéengˊ do , ngóoˊbiñˈ do laco̱ˈ ngolíiñˉ , jo̱ co̱o̱bˋ mɨ ˜ caje̱ˊ i̱ nʉ́ʉˊ do fɨˊ yʉ́ˈˆ ˈnʉ́ʉˊ lɨ ˜ guiing ˜ i̱ jiuung ˜ do .
(trg)="b.MAT.2.9.1"> Tuˈntziˈn tyol Herodes , bˈeˈx i xiˈ aj nabˈl .
(trg)="b.MAT.2.9.2"> Atzin teˈ cheˈw , a kyli toj tjawitz qˈij , nejnintaq kywutz ex tzmaxi weˈ , tej tkanin tibˈajjo ja , jaˈ taˈtaqjo tal kˈwal .

(src)="b.MAT.2.10.1"> Jo̱ i̱ dseaˋ do eáamˊ iáangˋ dsíirˊ dsʉˈ e níiñˉ i̱ nʉ́ʉˊ do .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Tej kylonte aj nabˈljo cheˈw tkubˈ weˈ , bˈeˈxsin i jaw tzalaj nimxix .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Jo̱ mɨ ˜ caguilíiñˉ fɨˊ e ˈnʉ́ʉˊ do , dsifɨˊ ladob cangotáaiñˈ ˜ e fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ do jo̱ cangáiñˉ i̱ jiuung ˜ do có̱o̱ˈ ˜ niquiáiñˈˆ Yáˆ.Jo̱ casíˈrˋ uǿˉ jnir ˜ fɨˊ quiniˇ i̱ jiuung ˜ do jo̱guɨ canaaiñˋ e jmiféngˈˊneiñˈ do cajo̱ .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Jo̱ mɨ ˜ calɨ́ˉ e cajmérˉ e jo̱ , jo̱ caneáarˊ guóoˊ quiáˈrˉ e quie̱rˊ do , jo̱ cacuøˈrˊ i̱ jiuung ˜ do cunéeˇ có̱o̱ˈ ˜ guɨ sʉ̱ˋ e ˈmoˈˆ eáangˊ có̱o̱ˈ ˜ guɨ cuí̱i̱ˊ e jloˈˆ jmeafɨɨˋ cajo̱ .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Atzaj teˈ kyokx tuja , kyli tal kˈwal tukˈax tnana , a Mariy , ex bˈeˈx i kubˈ meje kˈulil twutz .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Ex xi kyoyin qˈanpwaq , exsin storak ex jun kˈokˈjsbˈil , mir tbˈi .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , caquɨmˈˉtu̱ i̱ dseaˋ do fɨˊ góorˋ .
(src)="b.MAT.2.12.2"> Dsʉˈ fɨˊ lɨ ˜ jiébˈˋ caquɨiñˈˉ do dsʉco̱ˈ Fidiéeˇ cajmeaˈˊbreiñˈ júuˆ lajeeˇ güɨɨiñˈˋ do e jaˋ cuǿøngˋ niquɨngˈˉtu̱iñˈ do fɨˊ lɨ ˜ guiing ˜ i̱ dseata ˜ Herodes do .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Tbˈajlinxiˈ ikyjo , tzaj tyekˈin Dios kye toj kywutzikyˈ , tuˈn mi chi meltzˈaj jaˈ taˈtaq Herodes .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Tuˈnpetziˈn , tojxi junxil bˈe i ajtz meltzˈaj , tej kyajtz .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e nɨcangolíingˋ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do , jo̱ lajeeˇ güɨɨngˋ i̱ Séˆ do , caleábˋtu̱ caquɨiñˊ jaangˋ ángel quiáˈˉ Fidiéeˇ .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Jo̱ i̱ ángel do casɨ́ˈrˉ i̱ Séˆ do jo̱ cajíñˈˉ : — ¡ Séˆ , ráanˈˉ jo̱ jéengˋ i̱ jiuung ˜ na có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáˈrˆ jo̱ cui̱i̱ˉnaˈ fɨˊ Egipto !
(src)="b.MAT.2.13.3"> Jo̱ fɨˊ jo̱b nijá̱ˆnaˈ cartɨˊ mɨ ˜ nijméeˈ ˜ e ˈnʉ́ˈˋ júuˆ , dsʉco̱ˈ i̱ dseata ˜ Herodes do nɨˈnáiñˈˊ i̱ jiuung ˜ na e nijngámˈˉbre .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Tej kyajtz aj nabˈl , jun t ‑ angel qAjaw ok tyekˈin tibˈ toj twutzikyˈ Jse , ex xi tqˈmaˈn te : Kux jaw weˈksa .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> Chlentzjiy tal qˈa tukˈax tnana , ex kux cheˈxa toj txˈotxˈ Egipto , ex tenkja antza , tzmaxiˈ aj t ‑ xi nqˈmaˈn tey .
(trg)="b.MAT.2.13.3"> Quˈn kjyol Herodes tiˈjjo tal qˈa , tuˈn tkubˈ bˈyet .

(src)="b.MAT.2.14.1"> Jo̱baˈ caráamˉ i̱ Séˆ do ladsifɨˊ lado , jo̱ uǿøˋ jo̱b cataiñˈˉ fɨˊ e cangojéeiñˋ i̱ jiuung ˜ do có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáiñˈˆ do fɨˊ Egipto .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Tuˈnpetziˈn , bˈeˈx jaw weˈ Jse , ex xi tchleˈn tal kˈwal tukˈa toj qnikyˈin tukˈaxjo tnana , tuˈn kyxiˈ Egipto .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Jo̱ dob caje̱iñˊ cartɨˊ mɨ ˜ cajúngˉ i̱ dseata ˜ Herodes do .
(src)="b.MAT.2.15.2"> Jo̱ cangojéeˊ e la e lɨ́ˈˆ laco̱ˈ calɨti ˜ lají̱i̱ˈ ˜ júuˆ e cajíngˈˉ Fidiéeˇ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ ˜ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈrˉ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala : “ Catǿøˉø Jó̱o̱ˋo̱ e nigüɨˈɨ́ɨrˊ fɨˊ Egipto . ”
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Antza i tene , tzmaxiˈ tej tkyim Herodes .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> Bˈant ikyjo , noq tuˈn tjapiˈn a tqˈma qAjaw tuˈn yolil Tyol Dios ojtxe .
(trg)="b.MAT.2.15.3"> Chiˈ kyjaluˈn : Tzmax Egipto , ktzajil ntxkon weˈ nkˈwalch .

(src)="b.MAT.2.16.1"> Jo̱ mɨ ˜ calɨlíˈˆ i̱ dseata ˜ Herodes do e cajmɨgǿømˋ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do írˋ , jo̱baˈ dsíngˈˉ calɨguíiñˉ ; jo̱ caquiʉˈrˊ ta ˜ jaléngˈˋ ˈléeˉ quiáˈrˉ e nidsijngáaiñˈ ˜ jaléngˈˋ jiuung ˜ i̱ pingˈˆguɨ laco̱ˈ tú̱ˉ jí̱ˋ i̱ seengˋ fɨˊ Belén có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ jiuung ˜ pingˈˆ i̱ seengˋ fɨˊ fɨɨˋ e néeˊ lacúngˈˊ lajíingˋ e fɨɨˋ jo̱ i̱ ngolíingˉ íˈˋ lajo̱ cajo̱ .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Jo̱ cajngamˈˊbre lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ jí̱i̱ˈ ˜ ji̱i̱ˋ e cajíngˈˉ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Tej tel tnikyˈ Herodes te , qa otaq kubˈ sbˈuˈn kyuˈn aj nabˈl , bˈeˈx tzaj tqˈoj kyiˈj .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> Ex bˈeˈx ex tqˈoˈn jun tkawbˈil , tuˈn kykubˈ bˈyetjo jniˈ kˈwal , a naˈmtaq kyjapin te kabˈe abˈqˈe , ayeˈ iteˈtaq toj Belén ex kykyaqil kojbˈil tiˈjile , tzeˈnku otaq kyqˈma aj nabˈl , qa otaq tzˈitzˈje jun nmaq kawil antza .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Jo̱ có̱o̱ˈ ˜ e nab calɨti ˜ e júuˆ e cajmeˈˊ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ i̱ calɨsíˋ Jeremías mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Quˈn ikytzin japin bˈajjo , a kubˈ ttzˈibˈin Jeremías , a yolil Tyol Dios ojtxe .
(trg)="b.MAT.2.17.2"> Chiˈ kyjaluˈn :

(src)="b.MAT.2.18.1"> Jo̱ canʉ́ˈˋ óoˋ jaangˋ dseamɨ́ˋ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Ramá , jo̱ dsíngˈˉ quɨˈrˊ jo̱guɨ óorˋ ; Raquéebˆ siiˋ i̱ dseamɨ́ˋ do jo̱ quɨˈrˊ uíiˈ ˜ jiuung ˜ quiáˈrˉ dsʉco̱ˈ nɨcajúmˉbingˈ , jo̱ jaˋ iiñ ˜ nimɨ́iñˉ co̱ˈ dsíngˈˉ lɨjiuung ˜ dsíirˊ .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> Bˈijte jun tqˈajqˈojil wibˈaj toj Ramá , tzeˈnku jun oqˈil tukˈa nimx bˈisbˈajil .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Nyakuj kyoqˈil kykyaqil txubˈaj aj Israel junx kyukˈa kyimnin ex kyukˈa itzˈqe , nchi oqˈ kyiˈj kyal , ayeˈ i kubˈ bˈyoˈn , ex mix aˈl nchewsin teˈ kykˈuˈj .

(src)="b.MAT.2.19.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e cajúngˉ i̱ dseata ˜ Herodes do , fɨˊ Egipto táangˋ i̱ Séˆ do lajeeˇ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.19.2"> Jo̱ co̱o̱ˋ ya̱ˈˊ lajeeˇ e güɨɨiñˋ , caquɨ́ɨmˉtu̱r jaangˋ ángel quiáˈˉ Fidiéeˇ , jo̱ íˋ casɨ́ˈrˉ Séˆ jo̱ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.2.19.1"> Me teˈ otaqxi kyim Herodes , jun t ‑ angel qAjaw ok toj twutzikyˈ Jse , tej atxtaq toj txˈotxˈ Egipto , ex tqˈma :

(src)="b.MAT.2.20.1"> — Séˆ , ráanˈˉ , jo̱ quɨ́ɨngˈ ˜ tu̱ˈ có̱o̱ˈ ˜ i̱ jiuung ˜ na có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáˈrˆ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Israel , co̱ˈ lana nɨcajúmˉ i̱ lamɨ ˜ iingˇ jngángˈˉ i̱ jiuung ˜ na .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> ¡ Weˈksa !
(trg)="b.MAT.2.20.2"> Ex qˈinxjiy tal kˈwal tukˈiy tukˈax tnana .
(trg)="b.MAT.2.20.3"> Ku tmeltzˈaja toj txˈotxˈ te Israel , quˈn ma chi kyimjo aye kyajtaq tuˈn tkubˈ kybˈyoˈn tal kˈwal .

(src)="b.MAT.2.21.1"> Jo̱baˈ lajo̱b cajméeˋ Séˆ , caráamˉbre jo̱ catǿˉbre i̱ jiuung ˜ do có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáiñˈˆ do fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Israel .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Ex bˈeˈx jaw weˈks Jse ; xi tiˈn tal kˈwal tukˈa tukˈax tnana tzmax toj txˈotxˈ te Israel .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Jo̱ dsʉˈ mɨ ˜ calɨñirˊ e Arquelao nɨguiiñ ˜ lɨ́ɨiñˊ dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ quiáˈˉ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea eáangˆ quiáˈˉ i̱ tiquiáˈrˆ dseata ˜ Herodes do , jo̱baˈ eáamˊ cafǿiñˈˊ jo̱ joˋ cangáiñˈˉ fɨˊ jo̱ , co̱ˈ Fidiéeˇ cajmeˈˊtu̱reiñˈ júuˆ lajeeˇ güɨɨiñˋ e jaˋ cuǿøngˋ nidsilíiñˋ fɨˊ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Jo̱baˈ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galileab cangolíiñˋ .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Me teˈ tbˈinte Jse , qa ataq Arquelao , a tkˈwal qtzan Herodes , toktaq te kawil te t ‑ xel qtzan ttata toj txˈotxˈ te Judey , mix xaˈyil , quˈn bˈeˈx xobˈ tuˈn t ‑ xiˈ antza .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Me toj juntl wutzikyˈ ok qˈmaˈne te , tuˈn t ‑ xiˈ toj txˈotxˈ te Galiley .

(src)="b.MAT.2.23.1"> Jo̱ mɨ ˜ caguiéngˈˉ Séˆ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea , jo̱ cangogüeárˋ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Nazaret e néeˊ fɨˊ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Jo̱ calɨ́ˉ e na e laco̱ˈ calɨti ˜ jaléˈˋ júuˆ e caféˈˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ e Jesús nilɨsiirˋ jaangˋ dseaˋ nazareno .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Atzaj teˈ tkanin antza , bˈeˈx i xiˈ najal toj tnam Nazaret toj txˈotxˈ te Galiley , tuˈntzin tjapin bˈajjo a kyqˈma yolil Tyol Dios ojtxe , qa tuˈn toktaq tbˈi Jesús , Aj Nazaret .

(src)="b.MAT.3.1.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋguɨ jmiguiʉˊ ji̱i̱ˋ lajo̱ , jo̱ ie ˜ jo̱ cangɨˊ jaangˋ dseaˋ i̱ siiˋ Juan i̱ seáangˋ dseaˋ jmɨɨˋ fɨˊ ni ˜ guóoˈ ˜ uǿˆ quiʉ̱́ˋ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea ,
(trg)="b.MAT.3.1.1"> Tbˈajlinxiˈ ilaˈ abˈqˈe , ul Juan , a Jawsil Aˈ , tojjo tzqij txˈotxˈ , jaˈ ntiˈ kynajbˈilxjal toj , tojx ttxˈotxˈ Judey .
(trg)="b.MAT.3.1.2"> Me bˈeˈx i xiˈ nim xjal bˈilte , quˈn nyolintaq Juan tiˈj Tyol Dios ,

(src)="b.MAT.3.2.1"> jo̱ guiarˊ júuˆ jo̱ féˈrˋ lala : — Quɨ́ˈˉ jíingˈ ˜ yaang ˜ naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ uíiˈ ˜ dseeˉ quíiˆnaˈ , dsʉco̱ˈ nɨjaquiéemˊbaˈ e nicá̱ˋ dseaˋ do nifɨˊ quiáˈˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ .
(trg)="b.MAT.3.2.1"> ex ntqˈmaˈntaq : Ku tajtz tiˈj kyanmiˈn , quˈn a Tkawbˈil Dios toj kyaˈj kyja tul laqˈe .

(src)="b.MAT.3.3.1"> Jo̱ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ calɨséngˋ jaangˋ dseaˋ i̱ calɨsíˋ Saíiˆ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ , jo̱ íbˋ i̱ caféˈˋ uii ˜ quiáˈˉ i̱ Juan do mɨ ˜ cajíñˈˉ lala : Ngɨˊ jaangˋ dseaˋ i̱ féˈˋ teáˋ fɨˊ ni ˜ guóoˈ ˜ uǿˉ quiʉ̱́ˋ jo̱ féˈrˋ lala : “ Jmeáangˈ ˜ naˈ guiʉ́ˉ fɨˊ jo̱guɨ nea ˜ naˈ condséeˊ , co̱ˈ lana tɨˊ lɨ ˜ nijáabˊ Fíiˋnaaˈ . ”
(src)="b.MAT.3.3.2"> Jo̱ jaléˈˋ e na cajíngˈˉ Saíiˆ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ do .
(trg)="b.MAT.3.3.1"> Anteˈ Juan luˈn a kubˈ ttzˈibˈin Isaías , a yolil Tyol Dios ojtxe , tej tqˈmante kyjaluˈn : Ex bˈijte tqˈajqˈojil twiˈ jun aˈla kujxix wen tojjo tzqij txˈotxˈ , jaˈ ntiˈye kynajbˈilxjal toj .
(trg)="b.MAT.3.3.2"> Chiˈ kyjaluˈn : Kybˈinchima kyibˈa twutzjo tAjaw Tkyaqil .
(trg)="b.MAT.3.3.3"> Kyqˈonx kyanmiˈn te , quˈn chˈix tul tzaluˈn twutz txˈotxˈ .

(src)="b.MAT.3.4.1"> Jo̱ sɨ̱ˈˆ i̱ Juan i̱ seáangˋ dseaˋ jmɨɨˋ do lɨ́ɨˊ có̱o̱ˈ ˜ layaang ˜ jñʉ́ˆ loo ˜ jóˈˋ camello , jo̱guɨ ˈñʉ́ʉˊ tuˈrˊ co̱o̱ˋ ˈñʉtuˈˊ e lɨ́ɨˊ có̱o̱ˈ ˜ loo ˜ jóˈˋ , jo̱guɨ jmɨtaang ˜ ˈñiaˈrˊ có̱o̱ˈ ˜ sɨniˈˋ i̱ cǿøngˈ ˜ có̱o̱ˈ ˜ guɨ taˈˊ e dséˈrˊ fɨˊ jee ˜ móˈˋ .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> Atzin t ‑ xbˈalin Juan noq tsmal jun wiq txuk , kamey tbˈi , tukˈa tkˈalbˈil tal ttxˈaqin tzˈuˈn , tzeˈnku kyxbˈalin yaj .
(trg)="b.MAT.3.4.2"> Ex atzin twa n ‑ oktaq , noq txuk tzeˈnqekuˈ txanin , ex taˈl aq toj kˈul .

(src)="b.MAT.3.5.1"> Jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Jerusalén có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ i̱ neáangˊ quiá̱ˈˉ guaˋ Jordán dsilíiñˉ e dsinʉ́ʉrˉ jaléˈˋ júuˆ e guiaˊ i̱ Juan do .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Ex nimxjal toj tnam te Jerusalén ncheˈxtaq bˈilte , exqetziˈn toj txˈotxˈ te Judey ex tkˈatz Nim Aˈ Jordán .

(src)="b.MAT.3.6.1"> Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do jmóorˋ júuˆ lají̱i̱ˈ ˜ dseeˉ e nɨcaˈéerˋ quiáˈrˉ , jo̱ lɨ́ˉ jo̱ i̱ Juan do seáaiñˋ jmɨɨˋ jaléngˈˋ íˋ fɨˊ é̱ˈˋ guaˋ Jordán .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> Me ayetziˈn jatz kypaˈn kyil twutz Dios , bˈeˈx i kux tqˈoˈn Juan toj nim aˈ , te jawsbˈil aˈ .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangáˉ i̱ Juan do e fɨ́ɨmˊ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ fariseo có̱o̱ˈ ˜ guɨ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ saduceo jalíiñˉ e iiñ ˜ nisáiñˋ jmɨɨˋ , jo̱baˈ cajíñˈˉ casɨ́ˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do lala : — ¡ Jó̱o̱ˊ mɨˈˋ guíingˉ ˈnʉ́ˈˋ !
(src)="b.MAT.3.7.2"> ¿ I̱ ˜ nɨcasɨ́ˈˉ ˈnʉ́ˈˋ e nileángˋnaˈ jee ˜ iihuɨ́ɨˊ e nɨjaquiéengˊ e nicuǿˉ Fidiéeˇ ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Me atzaj teˈ tok tkaˈyin Juan nimtaq xjal kyxol Parisey ex Sadusey nchi ultaq , tuˈn kykuˈx toj aˈ te jawsbˈil aˈ , bˈeˈx xi tqˈmaˈn kye : Ntiˈx kyeˈ kyajbˈin , ikyqexjiˈy tzeˈnku jun chˈuq maˈ kan .
(trg)="b.MAT.3.7.2"> ¿ Ma noqtzin tuˈn aj kykuˈxa toj aˈ , ok kchi kletiliˈy te tkawbˈil Dios kujxix wen , a chˈix tul kanin kyibˈaja ?

(src)="b.MAT.3.8.1"> Jo̱ eeˉnaˈ røøˋ fɨˊ quiniˇ dseaˋ jo̱ jmiliingˇ yaang ˜ naˈ e laco̱ˈ nilɨlíˈˆ jaléngˈˋ dseaˋ rúngˈˋnaˈ e jáˈˉbaˈ e nɨcaquɨ́ˈˉ jíimˈˇ yaang ˜ naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Quˈn ojtzqiˈn kyuˈn kykyaqilxjal , qa axjo kybˈinchbˈiˈn nyekˈinte qa naˈm tajtz tiˈj kyanmiˈn .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Jo̱ jaˋ jmɨjløngˈˆ yaang ˜ naˈ e fóˈˋnaˈ : “ Jneaˈˆ lɨ́ɨˊnaaˈ dseaˋ sɨju̱ˇ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ Abraham ” ; co̱ˈ jnea ˜ jmɨtaaˆ óoˊnaˈ e Fidiéeˇ cuǿømˋ líˋ jmérˉ e cu̱u̱ ˜ néeˊ na e niˈuíingˉ dseaˋ sɨju̱ˇ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ Abraham faco̱ˈ iiñ ˜ lajo̱ .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> ¿ Tzeˈntzin tten nkubˈ kybˈisintza , qa aku chi kleta noq tuˈn Judiyqiˈy , a tyajil qtzan Abraham , ex nya tuˈn tajtz tiˈj kyanmiˈn ?
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Tuˈnpetziˈn , kxel nqˈmaˈn kyeˈy , noqpetzin at kolbˈiltz ikyjo , majqexpetla kyeˈ abˈj luˈn , aku chi ok tqˈoˈn Dios te tyajil Abraham , tuˈn kyklet .

(src)="b.MAT.3.10.1"> Jo̱ cajíngˈˉguɨ Juan casɨ́ˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do lala : — Nɨnéebˊ guiʉ́ˉ ñigui ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ e niquiʉ́ˈrˉ jaléˈˋ ˈmaˋ catɨˊ jmóˆ quiáˈˉ .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Co̱ˈ jaléˈˋ ˈmaˋ ofɨɨˋ e jaˋ cuøˊ ofɨɨˋ e guiʉ́ˉ nihuí̱bˈˋ jo̱ nidsitóoˈ ˜ fɨˊ ni ˜ jɨˋ .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Tuˈnpetziˈn , chˈix tul tkawbˈil Dios kujxix kyibˈaj kykyaqiljo ayeˈ kykyˈeˈ tuˈn tajtz tiˈj kyanmin , ikyxjo tzeˈnku tajaw jun wiˈ tze kjawil ttxˈemin , qa ntiˈ twutz n ‑ el .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Ex a tze , a ntiˈ tajbˈin , k ‑ okix toj qˈaqˈ ; ikyxtzin kchi tenbˈilajiˈy , qa mi s ‑ ajtz tiˈj kyanmiˈn .

(src)="b.MAT.3.11.1"> E jáˈˉ , jnea ˜ seáanˊn ˈnʉ́ˈˋ jmɨɨˋ jí̱i̱ˈ ˜ có̱o̱ˈ ˜ layaang ˜ jmɨɨbˋ e laco̱ˈ cuøˊ li ˜ e nɨcaquɨ́ˈˉ jíimˈˇ yaang ˜ naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ ; dsʉˈ i̱ dseaˋ i̱ nijáaˊ mɨ ˜ ningɨ́ɨngˉ jnea ˜ niseáiñˉ ˈnʉ́ˈˋ jmɨɨˋ có̱o̱ˈ ˜ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ jo̱guɨ có̱o̱ˈ ˜ jɨˋ cajo̱ .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Jo̱ i̱ dseaˋ íˋ dsíngˈˉguɨ ˈgøiñˈˊ laco̱ˈ jnea ˜ e jí̱i̱ˈ ˜ jnea ˜ jaˋ catɨ́ɨnˉn co̱ˈ sɨ́ɨˈ ˜ ɨ capíˈˆ ñiˊ ˈñʉ́ʉˊ lomɨɨrˉ .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Me metzin weˈ nchi kux nqˈoˈnxjal toj aˈ , te jawsbˈil aˈ , te jun yekˈbˈil qa ma tzˈajtz tiˈj kyanmin .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Me ante tzul wiˈjxiˈy nya noq oˈkx tuˈn kykuˈxxjal tuˈn toj aˈ , te jawsbˈil aˈ , qalaˈ kxel tqˈoˈn Xewbˈaj Xjan toj kyanmin te jun majx te patbˈil jniˈ il toj .
(trg)="b.MAT.3.11.3"> Quˈn at nimxixtl tipin tzeˈnku weˈ , nipela at wokliˈn tuˈn woka te taqˈnil .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Jo̱ quie̱rˊ co̱o̱ˋ e jmáiñˈˋ ta ˜ quiáˈˉ e nisíñˈˋ mɨcuɨˈieeˋ , jo̱ nisérˉ caˈˊ e quiˊ quiáˈˉ do .
(src)="b.MAT.3.12.2"> Jo̱ dsʉˈ e mɨcuɨˈieeˋ do niˈmeárˉ fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ jo̱guɨ e quiˊ do quiáˈˉ nijɨ̱́ˉbre fɨˊ lɨ ˜ cooˋ jɨˋ e jaˋ tó̱o̱ˋ jmɨɨ ˜ yʉˈˊ .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Quˈn luˈ Kawil kkawil kyibˈaj xjal tzeˈnku jun aj triyil , a qˈiˈn ma nim tze toj tqˈobˈ te xtulbˈil triy .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> Ex k ‑ elix tpaˈn kykyaqilxjal wen kyxoljo nya wen , ikyxjo tzeˈnku jun xjal aj t ‑ xtulin triy , ex k ‑ elil tpaˈn paj tiˈj .
(trg)="b.MAT.3.12.3"> Ex kchi xel tkˈleˈn nimil toj kyaˈj tzeˈnku tuˈn tkux tkˈuˈn triy toj ttxˈutxˈ .
(trg)="b.MAT.3.12.4"> Me ayetziˈn nya nimil , ikyxjo tzeˈnku paj , ok kchi kˈwel tpatin tukˈa qˈaqˈ , a mixla k ‑ yupjilx .

(src)="b.MAT.3.13.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , cagüɨˈɨ́ɨˊ Jesús fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea jo̱ cangórˉ fɨˊ lɨ ˜ táangˋ i̱ Juan do fɨˊ guaˋ Jordán e laco̱ˈ dseaˋ íˋ niséˉ jmɨɨˋ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Kyojjo qˈij anetziˈn , etz Jesús toj txˈotxˈ te Galiley , tuˈn tpon ttzi Nim Aˈ Jordán , tuˈn tkuˈx toj aˈ te jawsbˈil aˈ tuˈn Juan tojxjo nim aˈ .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Dsʉˈ i̱ Juan do jaˋ lamɨ ˜ iiñ ˜ e niseáiñˉ dseaˋ do jmɨɨˋ , jo̱ lalab cajíñˈˉ casɨ́ˈˉreiñˈ : — ˈNʉbˋ dseaˋ catɨ́ɨnˈˉ e niseáanˈ ˜ jnea ˜ jmɨɨˋ ; jo̱ ¿ jialɨˈˊ ñiˈˊ e iinˈ ˜ e jnea ˜ niseáan ˜ n ˈnʉˋ jmɨɨˋ ?
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Me tkyˈeˈtaq Juan tuˈn tkuˈx Jesús toj aˈ , te jawsbˈil aˈ , ex xi tqˈmaˈn te : Ayintla weˈ tuˈn nkux tqˈoˈn toj nim aˈ te jawsbˈil aˈ , te jun yekˈbˈil qa ayiˈn ma tzˈajtz tiˈj wanmiˈn .
(trg)="b.MAT.3.14.2"> Me atzin teˈ , ntiˈ te til .
(trg)="b.MAT.3.14.3"> ¿ Qalatziˈn taja tuˈn tkuˈxa toj aˈ ?

(src)="b.MAT.3.15.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ Jesús jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — Lɨ́ˈˆ jmeeˉ laco̱ˈ e fɨ́ɨˉɨ ˈnʉˋ lana ; co̱ˈ la guíimˋ ˈnéˉ jmitíˆiiˈ jaléˈˋ ta ˜ quiʉˈˊ Fidiéeˇ e ˈnéˉ jmóˆooˈ .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Jo̱baˈ caˈíbˉ dsíiˊ i̱ Juan do e niseáiñˉ dseaˋ do jmɨɨˋ .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Me ante Jesús xi tqˈmaˈn te : Qbˈinchinku jaˈlin , quˈn ilxix tiˈj tuˈn tbˈant quˈn , tzeˈnkuxjo tkyaqiljo taj qMan .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Ex bˈeˈx xi ttziyin Juan .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Jo̱ dsifɨˊ mɨ ˜ cajgáangˉ Jesús jmɨɨˋ , jo̱ cagüɨˈɨ́ɨˊbre fɨˊ dsíiˊ jmɨ́ˋ .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Jo̱ ladsifɨˊ lanab canaˊ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ , jo̱ cangáˉ Jesús e cajgóˉ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ yʉ́ˈˆ moguir ˜ e lɨɨng ˜ jaangˋ mee ˜ .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Atzaj teˈ tjatz Jesús toj aˈ , bˈeˈx xi jaqpaj kyaˈj , ex xi tkaˈyin T ‑ xew Dios , a Xewbˈaj Xjan , kyjaˈtaq tkuˈtz tzeˈnku jun palom , ex kubˈ ten tibˈaj .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Jo̱ guicanʉ́ˈˋ co̱o̱ˋ luu ˜ e jáaˊ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ jo̱ guicajíngˈˉ lala : — I̱ nab Jó̱o̱ˋo̱ i̱ ˈneáanˋn eáangˊ , jo̱ dsíngˈˉ iáangˋ dsiiˉ có̱o̱ˈr ˜ .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Ex qˈajqˈojin jun yol toj kyaˈj .
(trg)="b.MAT.3.17.2"> Chiˈ kyjaluˈn : Axixpen wejiˈy Nkˈwal kˈuˈjlin wuˈn , a o jaw nskˈoˈn .

(src)="b.MAT.4.1.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e cajgóˉ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ yʉ́ˈˆ mogui ˜ Jesús , jo̱ e Jmɨguíˋ do cangojéengˋ dseaˋ do fɨˊ co̱o̱ˋ guóoˈ ˜ uǿˉ quiʉ̱́ˋ e laco̱ˈ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ nijmérˉ quijí̱ˉ jial e niˈéˉ dseaˋ do dseeˉ .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Tbˈajlinxiˈ ikyjo , xiˈ Jesús tuˈn tkujil Xewbˈaj Xjan tzma tojjo tzqij txˈotxˈ , jaˈ ntiˈye kynajbˈilxjal toj , tuˈn tok toj joybˈil tiˈj tuˈn tajaw il , quˈn tjoy tajaw il ttxolil , tuˈn tel tikyˈin Jesús tkawbˈil tMan .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Jo̱ fɨˊ jo̱b cateáangˋ Jesús lajeeˇ tu̱lóˉ jmɨɨ ˜ jo̱guɨ tu̱lóˉ uǿøˋ jo̱ jaˋ e cagǿˈrˋ jí̱i̱ˈ ˜ co̱o̱ˋ lajeeˇ jo̱ .
(src)="b.MAT.4.2.2"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋguɨ lajo̱baˈ cadseáˉ jmɨˈaaiñˉ .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Otaq kubˈ tpaˈn Jesús waˈyaj kaˈwnaq qˈij ex kaˈwnaq qnikyˈin , tuˈn tnaˈn Dios .
(trg)="b.MAT.4.2.2"> Tuˈnpetziˈn , tzaj waˈyaj tiˈj .

(src)="b.MAT.4.3.1"> Jo̱ lajeeˇ jo̱b cangoquiéengˊ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do fɨˊ lɨ ˜ singˈˊ Jesús e jmóorˋ quijí̱ˉ jial niˈéˉ dseaˋ do dseeˉ , jo̱baˈ casɨ́ˈrˉ dseaˋ do lala jo̱ cajíñˈˉ : — Song jáˈˉ e ˈnʉˋ lɨnˈˊ i̱ Jó̱o̱ˊ Fidiéeˇ camɨ́ɨngˈ ˜ do , quiʉ́ʉˈ ˜ ta ˜ e niˈuíingˉ iñíˈˆ e cu̱u̱ ˜ e néeˊ na .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> Tej tok tkaˈyin tajaw il ikyjo , tzaj laqˈe tkˈatz , tuˈn tok tnikyˈbˈin toklin , exsin xi tqˈmaˈn te : Qa Kˈwaˈlbˈajxixtza te Dios , qˈmanxa kye abˈj lo , tuˈn kyok te wabˈj , quˈn manyor waˈyajx tiˈja .

(src)="b.MAT.4.4.1"> Jo̱ dsʉˈ dsifɨˊ lajo̱b cañíiˋ Jesús quiáˈˉ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do jo̱ cajíñˈˉ : — Dsʉˈ lalab féˈˋ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ : “ Jaˋ nilɨseengˋ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨgüíˋ juguiʉ́ˉ e lɨco̱ˈ niˈɨ̱́ˈˋ nidǿˈrˉ jaléˈˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ , co̱ˈ ˈnéˉ e nijmitir ˜ jaléˈˋ ta ˜ quiʉˈˊ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ , jo̱ lajo̱guɨbaˈ nilɨseeiñˋ juguiʉ́ˉ . ”
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Me xi ttzaqˈwin Jesús : Kyij tzˈibˈin toj Tyol Dios , qa nya noq oˈkx tuˈn wabˈj k ‑ anqˈile texjal ; qalaˈ ex tuˈn tkyaqiljo yol , a n ‑ etz toj ttzi Dios .

(src)="b.MAT.4.5.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do cangojéeiñˋ Jesús fɨˊ fɨɨˋ güeangˈˆ quiáˈˉ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel e siiˋ Jerusalén , jo̱ caseáaiñˋ dseaˋ do cartɨˊ yʉ́ˈˆ guáˈˉ féˈˋ e siˈˊ fɨˊ jo̱ .
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Tbˈajlinxiˈ ikyjo , bˈeˈx xi tiˈn tajaw il Jesús toj xjan tnam te Jerusalén .
(trg)="b.MAT.4.5.2"> Jax tkˈleˈn tzmax toj tjuchˈiljo tnejil ja te naˈbˈl Dios , a nimxix tweˈ .

(src)="b.MAT.4.6.1"> Jo̱ lajeeˇ nɨteáaiñˉ fɨˊ jo̱ , lalab casɨ́ˈrˉ Jesús jo̱ cajíñˈˉ : — Song jáˈˉ e lɨnˈˊ i̱ Jó̱o̱ˊ Fidiéeˇ camɨ́ɨngˈ ˜ do , bíingˊ uøˈˊ cartɨˊ uii ˜ quiáˈˉ e guáˈˉ la ; dsʉco̱ˈ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ féˈˋ lala : Fidiéeˇ niquiʉ́ˈrˉ ta ˜ jaléngˈˋ ángeles i̱ lɨ́ɨngˊ guotɨɨrˉ e nijmérˉ íˆ ˈnʉˋ , jo̱ nisáiñˈˊ ˈnʉˋ có̱o̱ˈ ˜ guoorˋ lajeeˇ guiáangˈ ˜ guoˈˊ guiáˈˆ güíˋ e laco̱ˈ jaˋ nitɨtaanˈ ˜ cartɨˊ ni ˜ uǿˆ .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> Ex xi tqˈmaˈn te : Qa Kˈwaˈlbˈajxixtza te Dios , xoˈnkuxsin tibˈtza , tuˈn tkupin tzmax twutz txˈotxˈ , quˈn ikytziˈn ntqˈmaˈn Tyol Dios kyjaluˈn : Kchi tzajil tsmaˈn Dios t ‑ angel te kloltiy .
(trg)="b.MAT.4.6.2"> Ex kjawil qˈiˈn kyuˈn toj kyqˈobˈ , tuˈntzintla mi kyˈixbˈiˈy twiˈ abˈj .

(src)="b.MAT.4.7.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ Jesús jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — Dsʉˈ lala féˈˋguɨ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ cajo̱ : “ Jaˋ jmooˈˋ jial niˈéˉ Fíiˈˋ Fidiéeˇ dseeˉ . ”
(trg)="b.MAT.4.7.1"> Me xi ttzaqˈwin Jesús : Ex ikyxjo ntqˈmaˈn toj Tyol Dios kyjaluˈn : Mi tzˈok tqˈonjiy qAjaw , a tDiosa toj joybˈil tiˈjch .

(src)="b.MAT.4.8.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e jo̱ , i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do cangojéeiñˋ Jesús fɨˊ co̱o̱ˋ yʉ́ˈˆ móˈˋ e ñíiˊ eáangˊ , jo̱ caˈeˈrˊ dseaˋ do jaléˈˋ fɨɨˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ jo̱guɨ jial niingˉ laco̱o̱ˋ laco̱o̱ˋ ;
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Ex juntl majl , xi tiˈn tajaw il Jesús tibˈaj jun wutz , ma nimxix tweˈ , ex xi tyekˈin tajaw il tkyaqil tnam twutz txˈotxˈ te , ex tkyaqiljo qˈinimil toj .

(src)="b.MAT.4.9.1"> jo̱ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do casɨ́ˈrˉ Jesús jo̱ cajíñˈˉ : — Jnea ˜ nicuǿøˆø ˈnʉˋ lajaléˈˋ e móoˈˉ na song nisiˈˆ uǿˉ jníˈˆ fɨˊ quiniiˉ jo̱guɨ nijmifénˈˊ jnea ˜ .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Exsin xi tqˈmaˈntz : Kxel nqˈoˈn tkyaqiljo jniˈ chiˈ tey , qa ma kubˈ mejeˈy kˈulil nwutza .

(src)="b.MAT.4.10.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ Jesús jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — Güɨhuíingˉ cáanˋn , Satanás , dsʉco̱ˈ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ féˈˋguɨ : “ Jí̱i̱ˈ ˜ Fidiéeˇ dseaˋ guiing ˜ ñifɨ́ˉbingˈ nijmifénˈˊ , jo̱ jí̱i̱ˈ ˜ ta ˜ quiʉˈˊ íˋbre e nijmitíˈˆ cajo̱ . ”
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Me ante Jesús xi ttzaqˈwin : Laqˈexa nkˈatza , ay , satanás , a tajaw il , quˈn ikytzin ntqˈmaˈn toj Tyol Dios : Kˈuliˈn oˈkx twutz qAjaw , a tDiosa , ex noq te , tuˈn tajbˈiniych .

(src)="b.MAT.4.11.1"> Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b cajmɨˈnángˋ ˈñiaˈˊ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do fɨˊ lɨ ˜ singˈˊ Jesús , jo̱ lɨ́ˉ jo̱ caguilíingˉ tú̱ˉ ˈnɨˊ mɨ́ɨngˈ ˜ ángeles fɨˊ lɨ ˜ singˈˊ Jesús e cangoto̱ˈˋ fɨ́ɨiñˋ dseaˋ do .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Tbˈajlinxiˈ ikyjo , bˈeˈx el tpaˈn tajaw il tibˈ tiˈj Jesús .
(trg)="b.MAT.4.11.2"> Ex bˈeˈx i ul junjun angel mojilte .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , jo̱ calɨñiˊ Jesús e ˈnʉñíbˆ nɨˈiuungˉ Juan i̱ seáangˋ dseaˋ jmɨɨˋ , jo̱baˈ caquɨmˈˉtu̱r fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Tej tbˈinte Jesús , qa otaq kux jpuˈn Juan , a Jawsil Aˈ , toj tze , bˈeˈx xiˈ toj txˈotxˈ Galiley .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Dsʉˈ jaˋ caje̱rˊ fɨˊ Nazaret , co̱ˈ dob cangogüeárˋ fɨˊ Capernaum fɨˊ ˈnɨˈˋ guiéeˊ Galilea , fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ lɨ ˜ neáangˊ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ sɨju̱ˇ Zabulón có̱o̱ˈ ˜ guɨ Neftalí .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Me mix kyjaye tene toj tnam Nazaret , qalaˈ bˈeˈx xiˈ toj juntl tnam toj txˈotxˈ te Galiley , Capernaum tbˈi , jun tnam nqayin taˈ ttzi nijabˈ , toj txˈotxˈ , a xi qˈon kye tyajil qtzan Zabulón ex te qtzan Neftalí , ayeˈ tkˈwal qtzan Israel .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Jo̱ cangojéeˊ jaléˈˋ e jo̱ e laco̱ˈ calɨti ˜ lají̱i̱ˈ ˜ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cajmeˈˊ Saíiˆ , jaangˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Bˈajjo ikyjo , noq tuˈn tjapin bˈajjo a kubˈ ttzˈibˈin Isaías , a yolil Tyol Dios ojtxe , tej tqˈma :

(src)="b.MAT.4.15.1"> E guóoˈ ˜ uǿˉ quiáˈˉ dseaˋ sɨju̱ˇ Zabulón có̱o̱ˈ ˜ guɨ Neftalí néeˊ cáangˋ guaˋ Jordán fɨˊ ˈnɨˈˋ guiéeˊ Galilea fɨˊ dsíiˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea cajo̱ .
(src)="b.MAT.4.15.2"> Jo̱ fɨˊ jo̱b lɨ ˜ seengˋ dseaˋ i̱ jaˋ cuíingˋ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> Ay , ttxˈotxˈ Zabulón , ex te Neftalí , a tkˈatz Nim Aˈ Jordán , ex jniˈqe iteˈk ttziyile ttxuyil aˈ tojx txˈotxˈ te Galiley , jaˈ najleqe xjal nya Judiyqe .

(src)="b.MAT.4.16.1"> Jo̱ lafaˈ i̱ seengˋ fɨˊ lɨ ˜ nʉʉˋ sǿˈˋ lɨ́ɨngˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ , dsʉˈ cangárˉ co̱o̱ˋ jɨˋ e jloˈˆ niingˉ ˈgøngˈˊ .
(src)="b.MAT.4.16.2"> Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ lafaˈ sɨjúuiñˉ uíiˈ ˜ dseeˉ quiáˈrˉ , dsʉˈ nɨcajneáˉ e jɨˋ do jee ˜ írˋ .
(trg)="b.MAT.4.16.1"> Ayeˈ xjal tojjo txˈotxˈ lo iteˈtaq toj qxopin toj kyanmin , me o kyli jun nim tqan tzaj .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> Ex ayeˈ najleqe tojjo txˈotxˈ , a ikyˈin kyuˈnxjal ex te kyiminch , quˈn nyakuj ntiˈtaq kyoklin .
(trg)="b.MAT.4.16.3"> Me atziˈn jaˈlin , ma kyli jun nim spikyˈin , ex jun tqan tzaj , a tzunx nqopinx .

(src)="b.MAT.4.17.1"> Jo̱ lajeeˇ e nɨguiing ˜ Jesús fɨˊ Capernaumbaˈ canaaiñˋ guiarˊ júuˆ quiáˈrˉ jo̱ féˈrˋ : — Quɨ́ˈˉ jíingˈˇ yaang ˜ naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ uíiˈ ˜ dseeˉ quíiˉnaˈ , dsʉco̱ˈ nɨjaquiéemˊbaˈ e nicá̱ˋ dseaˋ do nifɨˊ quiáˈˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ .
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Atxixsiˈn ttzaj xkye taqˈin Jesús , tuˈn tyolin Tyol Dios , ex xi tqˈmaˈn : Ku tajtz tiˈj kyanmiˈn , ex ku kymeltzˈaja tukˈa qMan Dios , quˈn a Tkawbˈil Dios toj kyaˈj ma tzaj laqˈe .

(src)="b.MAT.4.18.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , lajeeˇ e ngóoˊ Jesús ngɨrˊ fɨˊ ˈnɨˈˋ guiéeˊ Galilea , cangáiñˉ gángˉ dseaˋ i̱ laˈóˈˋ rúngˈˋ , jaangˋ i̱ siiˋ Simón jo̱ siiˋbɨr Tʉ́ˆ cajo̱ , jo̱ jaangˋguɨ i̱ siiˋ Dɨ́ˆ .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Jo̱ lajɨˋ huáaiñˈˉ do taaiñ ˜ ta ˜ feáˋ ˈmáaˊ fɨˊ dsíiˊ jmɨ́ˋ quiáˈˉ e sáiñˈˊ ˈñʉˋ .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Nbˈettaq Jesús ttzi Nijabˈ te Galiley , tej t ‑ xi tkaˈyin kabˈe kyiẍil , kyitzˈin kyibˈ .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Ataqtziˈn jun , Simun , a toktaq juntl tbˈi Pegr , junx tukˈa titzˈin , Andrés .
(trg)="b.MAT.4.18.3"> Tzmataq nkux kyqˈoˈn kypa toj aˈ te tzuybˈil kyiẍ ,

(src)="b.MAT.4.19.1"> Jo̱ Jesús casɨ́ˈˉreiñˈ jo̱ cajíñˈˉ : — ˈNʉ́ˈˋ ñilíingˉnaˈ có̱o̱ˈ ˜ jnea ˜ , jo̱ jnea ˜ nicuǿøˆø ˈnʉ́ˈˋ ta ˜ e guiáˆnaˈ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ jee ˜ dseaˋ jmɨgüíˋ , jo̱ lɨ́ɨbˊjiʉ e ta ˜ jo̱ la lɨ́ɨˊ ta ˜ sángˈˊ ˈñʉˋ .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> xi tqˈmaˈn Jesús kye : Chi lipeka wiˈja .
(trg)="b.MAT.4.19.2"> Quˈn ayetzin kyeˈ nchi chmoˈn kyiẍ jaˈlin , me kchi xel nxnaqˈtziˈn tzeˈn tten tuˈn tbˈant kychmoˈn xjal tuˈn kyklet .

(src)="b.MAT.4.20.1"> Jo̱baˈ i̱ dseaˋ do dsifɨˊ ladob catʉ́rˋ ˈmáaˊ quiáˈrˉ jo̱ cangolíimˆbre có̱o̱ˈ ˜ Jesús .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Jun paqx , kyij kytzaqpiˈn kypa te tzuybˈil kyiẍ , ex i xi lipe tiˈj .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Jo̱ tɨˊ dobɨjiʉ nɨngóoˊ Jesús có̱o̱ˈ ˜ i̱ dseaˋ do mɨ ˜ cangáiñˉ jiéngˈˋguɨ gángˉ dseaˋ i̱ laˈóˈˋ rúmˈˋ cajo̱ , jo̱ jaaiñˈˋ do siirˋ Tiáa ˜ jo̱ jaangˋguɨ i̱ siiˋ Juan .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Jo̱ lajɨˋ huáaiñˈˉ do lɨ́ɨiñˊ jó̱o̱ˊ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ siiˋ Zebedeo .
(src)="b.MAT.4.21.3"> Jo̱ teáaiñˈ ˜ fɨˊ co̱o̱ˋ dsíiˊ móoˊ co̱lɨɨng ˜ có̱o̱ˈ ˜ tiquiáˈrˆ e jmoˈrˊ jaléˈˋ ˈmáaˊ quiáˈˉ e sáiñˈˊ ˈñʉˋ .
(src)="b.MAT.4.21.4"> Jo̱ Jesús catǿˈˉreiñˈ do ,
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Tej kyxi laqˈe chˈintl , i xi tkaˈyin Jesús kabˈetl xjal kyitzˈin kyibˈ , ayeˈ Jacob , a toktaq juntl tbˈi Santyaw , tukˈax titzˈin , Juan , tkˈwalqe Zebedey .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> Iteˈkxtaq toj jun bark tukˈax kytata nchi slepintaq kypa te tzuybˈil kyiẍ .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> I tzaj ttxkoˈn Jesús ,

(src)="b.MAT.4.22.1"> jo̱ dsifɨˊ lajo̱b caˈuøøiñˈˋ do e fɨˊ dsíiˊ móoˊ lɨ ˜ teáaiñˈ ˜ do jo̱ cangolíimˉbre có̱o̱ˈ ˜ Jesús , jo̱ dob caseáaiñˊ i̱ tiquiáˈrˆ do .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> ex bˈeˈx kyij kytzaqpiˈn kybark tukˈax kytata , ex bˈeˈx i ok lipe tiˈj .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , cangɨˊ Jesús fɨˊ laˈúngˉ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea e eˈrˊ jaléngˈˋ dseaˋ Israel júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ dsíiˊ guáˈˉ quiáˈrˉ e té̱e̱ˉ laco̱o̱ˋ fɨɨˋ .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Jo̱ guiarˊ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ e nɨjaquiéemˊbaˈ e nicá̱ˋ dseaˋ do nifɨˊ quiáˈˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ .
(src)="b.MAT.4.23.3"> Jo̱guɨ jmiˈleáamˉbɨr jaléngˈˋ dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ lɨ́ˈˆ doñiˊ eeˋ jmohuɨ́ɨˊ o̱si lɨ́ˈˆ doñiˊ jiéˈˋ lɨ ˜ cuˈˋ quiáiñˈˉ é .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Nbˈettaq Jesús toj tkyaqil txˈotxˈ te Galiley , ex nxnaqˈtzintaq kyojile junjun tnam antza kyojjo muˈẍ ja te kynaˈbˈl aj Judiy Dios .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> Nyolintaq Tbˈanil Tqanil tiˈj Tkawbˈil Dios , ex nqˈanintaq tkyaqil wiq yabˈil , a otaq tzˈok lemtzˈaj kyiˈjxjal .

(src)="b.MAT.4.24.1"> Jo̱ eáamˊ nɨniˈˊ júuˆ quiáˈˉ Jesús quiáˈˉ jaléˈˋ e guiʉ́ˉ e jmóorˋ do fɨˊ laˈúngˉ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Siria .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ jo̱ dsilíiñˉ fɨˊ lɨ ˜ táangˋ Jesús e dsijéeiñˋ jaléngˈˋ dseaˋ dséeˈ ˜ quiáˈrˉ lɨ́ˈˆ doñiˊ eeˋ jmohuɨ́ɨˊ lɨiñˈˊ ; jo̱ quiéengˋ i̱ jéeˊ i̱ ˈlɨngˈˆ quiáˈˉ có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ i̱ joñíingˋ jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ caang ˜ guotɨɨˉ jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ jaˋ líˋ ngɨ́ˉ , lɨ́ˈˆ lajaléngˈˋ i̱ na dseángˈˉ jmiˈleáamˉ Jesús .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> El tqanil Jesús toj tkyaqil txˈotxˈ te Siria , ex i bˈaj tzaj kyiˈnxjal kyyabˈ tukˈa noq tiˈchaqku yabˈil , ex noq tiˈchaqku kyixkˈoj , exqetziˈn tzyuˈntaq kyanmin tuˈn taqˈnil tajaw il , exqetziˈn ntzajtaq nluˈlin kyiˈj , ex jniˈ qe kox ; ex bˈeˈx i el weˈ tuˈn Jesús .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Jo̱ eáamˊ fɨ́ɨngˊ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ nɨngɨˊ có̱o̱ˈ ˜ Jesús ; jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ seeiñˈˋ do i̱ seengˋ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea jo̱guɨ seemˋbɨ i̱ jalíingˉ fɨˊ jaléˈˋ fɨɨˋ e téeˈ ˜ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Decápolis jo̱guɨ seemˋbɨ i̱ jalíingˉ fɨˊ Jerusalén jo̱guɨ seemˋbɨ cajo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jalíingˉ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jalíingˉ lɨ́ˈˆ lɨˊ ˈngóoˈ ˜ laco̱ˈ iʉ ˜ guaˋ Jordán .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Nimx txqan xjal ok lipe tiˈj Jesús toj txˈotxˈ te Galiley , te txˈotxˈ Decápolis , te Jerusalén , te tkyaqil txˈotxˈ te Judey , ex kyoj txˈotxˈ jlajxi Nim Aˈ Jordán .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangáˉ Jesús e fɨ́ɨngˊ dseaˋ ngolíingˉ caluurˇ laco̱ˈ ngóorˊ , jo̱baˈ cajgóorˉ fɨˊ co̱o̱ˋ yʉ́ˈˆ móˈˋ jo̱ fɨˊ jo̱b caguárˋ .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ quiáˈrˉ do cangoquiéeiñˊ fɨˊ lɨ ˜ guiing ˜ dseaˋ do ,
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Tej tok tkaˈyin Jesús txqan xjal otaq chmet tiˈj , bˈeˈx jax twiˈ wutz , ex kubˈ qe antza .
(trg)="b.MAT.5.1.2"> Me awotziˈn , a t ‑ xnaqˈtzbˈin , bˈeˈx o xi laqˈeˈy tkˈatz , ex ok qtxolin qibˈa tiˈj .

(src)="b.MAT.5.2.1"> jo̱ Jesús canaaiñˋ eˈˊreiñˈ do jo̱ cajíñˈˉ :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Ex ok ten Jesús xnaqˈtzil , ex tqˈma :

(src)="b.MAT.5.3.1"> — Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ ñiˊ e ˈneáiñˉ Fidiéeˇ , co̱ˈ dseaˋ íbˋ dseaˋ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ nkynaˈn toj kyanmin qa atx taj toj kychwinqil , quˈn at kyoklin tiˈj Tkawbˈil Dios toj kyaˈj .

(src)="b.MAT.5.4.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ dsíngˈˉ lɨjiuung ˜ dsíiˊ , co̱ˈ Fidiéebˇ nijmiˈiáaiñˋ dsíiˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ nkynaˈn bˈis toj kyanmin , quˈn axte Dios ktzajil qˈuqbˈin te kykˈuˈj .

(src)="b.MAT.5.5.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ ˈneángˉ Fidiéeˇ , co̱ˈ nɨñirˊ e jí̱i̱ˈ ˜ co̱o̱ˋ jaˋ e quɨ́ɨˈr ˜ jmɨɨ ˜ jmérˉ yaaiñ ˜ ; jo̱ Fidiéeˇbingˈ i̱ nicuǿˈˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ jaléˈˋ e catɨ́ɨiñˉ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ jí̱i̱ˈ ˜ júuˆ e nɨcacuøˈˊreiñˈ lamɨ ˜ jéengˊguɨ .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ o tzˈajtz tiˈj kyanmin , quˈn kchi najal tojjo txˈotxˈ , a o tzaj ttziyin Dios kye .

(src)="b.MAT.5.6.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ dsíngˈˉ iing ˜ jméˉ jaléˈˋ e iing ˜ Fidiéeˇ , co̱ˈ dseaˋ íˋbingˈ i̱ nijmɨcó̱o̱ˈ ˜ quiáˈrˉ e nilíˈˋbre jmérˉ jaléˈˋ e jo̱ .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ kyajxix tuˈn kybˈinchin a taj qMan Dios , quˈn axte Dios ktzajil oninkye tuˈn tbˈant kyuˈn .

(src)="b.MAT.5.7.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨngˉ jaléngˈˋ dseaˋ rúngˈˋ , co̱ˈ Fidiéebˇ nilíˋ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨiñˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ nqˈaqˈin kykˈuˈj kyiˈjjo txqantl , quˈn axte Dios ktzajil qˈaqˈin tkˈuˈj kyiˈj .

(src)="b.MAT.5.8.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ guiing ˜ dsíiˊ e jmóorˋ jmangˈˉ jaléˈˋ e guiʉ́ˉ , co̱ˈ jaléngˈˋ dseaˋ íˋbingˈ i̱ niníingˉ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ o txjet il toj kyanmin , quˈn ok kylaˈbˈil Dios toj kyaˈj .

(src)="b.MAT.5.9.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ quijí̱ˉ jial nilɨseengˋ dseaˋ juguiʉ́ˉ có̱o̱ˈ ˜ dseaˋ rúiñˈˋ , co̱ˈ Fidiéeˇbingˈ nijíngˈˉ e dseaˋ íˋbingˈ lɨ́ɨngˊ jó̱o̱rˊ .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ tok tilil kyuˈn , tuˈn kymujbˈin texjal kyibˈ kyxolile , quˈn axte Dios k ‑ okil qˈonte kybˈi te kˈwalbˈaj .

(src)="b.MAT.5.10.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ dsingɨ́ɨngˉ e jmóˈˉ dseaˋ gaˋ quiáˈrˉ uíiˈ ˜ e jmóorˋ jaléˈˋ e iing ˜ Fidiéeˇ , co̱ˈ i̱ dseaˋ i̱ dsingɨ́ɨngˉ jaléˈˋ e jo̱ , Fidiéeˇbingˈ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Kyˈiwlinqexixjo ayeˈ n ‑ ikyˈx yajbˈil kyuˈn , noq tuˈn nkubˈ kybˈinchin a tzˈaqle , a tzeˈnku taj Dios , quˈn at kyoklin tiˈj Tkawbˈil Dios toj kyaˈj .