# chq/Chinantec-NT.xml.gz
# gbi/Galela-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> I̱ lab jaléngˈˋ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ quiáˈˉ Dseaˋ Jmáangˉ i̱ lɨ́ɨngˊ sɨju̱ˇ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ dseata ˜ Davíˈˆ có̱o̱ˈ ˜ guɨ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ Abraham .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Manena gena o Yesus Kristus Awi sihino yalefo la aku ngone panako , ena gena Yesus Awi topora gena o Daud de o Daud awi topora gena o Abraham .

(src)="b.MAT.1.2.1"> Jo̱ Abraham calɨsíˋ tiquiáˈˆ Isáaˊ jo̱ Isáaˊ calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jacóoˆ jo̱ Jacóoˆ calɨsíˋ tiquiáˈˆ Judá có̱o̱ˈ ˜ jaléngˈˋ rúiñˈˋ .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Ma nonomaka o Abraham ma ngopa yanau gena o Ishak , o Ishak ma ngopa yanau o Yakub , de o Yakub ma ngopa yanau gena o Yehuda de lo awi gianongoru .

(src)="b.MAT.1.3.1"> Jo̱ Judá calɨsíˋ tiquiáˈˆ Fares có̱o̱ˈ ˜ guɨ Zara jo̱ niquiáˈrˆ calɨsírˋ Tamar .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Jo̱ Fares calɨsíˋ tiquiáˈˆ Esrom jo̱ Esrom calɨsíˋ tiquiáˈˆ Aram .
(trg)="b.MAT.1.3.1"> O Yehuda de ma peqeka ongo Tamar manga ngopa yanau ena gena o Peres de o Zerah , o Peres ma ngopa yanau o Hezron , o Hezron ma ngopa yanau o Ram ,

(src)="b.MAT.1.4.1"> Jo̱ Aram calɨsíˋ tiquiáˈˆ Aminadab jo̱ Aminadab calɨsíˋ tiquiáˈˆ Naasón jo̱ Naasón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Salmón .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> o Ram ma ngopa yanau o Abinadab , o Abinadab ma ngopa yanau o Nahason , de o Nahason ma ngopa yanau o Salmon .

(src)="b.MAT.1.5.1"> Jo̱ Salmón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Booz jo̱guɨ niquiáˈrˆ calɨsírˋ Rahab .
(src)="b.MAT.1.5.2"> Jo̱ Booz calɨsíˋ tiquiáˈˆ Obed jo̱guɨ niquiáˈrˆ calɨsíˋ Rut .
(src)="b.MAT.1.5.3"> Jo̱ Obed calɨsíˋ tiquiáˈˆ Isaí .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> O Salmon de ma peqeka ongo Rahab manga ngopa yanau o Boas , o Boas de ma peqeka ongo Rut manga ngopa yanau o Obed , o Obed ma ngopa yanau o Isai ,

(src)="b.MAT.1.6.1"> Jo̱guɨ Isaí calɨsíˋ tiquiáˈˆ i̱ dseata ˜ Davíˈˆ jo̱ íbˋ tiquiáˈˆ Salomón jo̱guɨ niquiáˈrˆ i̱ calɨ́ngˉ dseamɨ́ˋ quiáˈˉ Urías .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> de o Isai ma ngopa yanau ma Kolano Daud .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> So kagena de o Daud ma ngopa yanau o Salomo ( o Salomo ma awa ena gena o Uria ma balo ) ,

(src)="b.MAT.1.7.1"> Jo̱ Salomón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Roboam jo̱ Roboam calɨsíˋ tiquiáˈˆ Abías jo̱ Abías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Asa .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> o Salomo ma ngopa yanau gena o Rehabeam , o Rehabeam ma ngopa yanau o Abia , de o Abia ma ngopa yanau o Asa .

(src)="b.MAT.1.8.1"> Jo̱ Asa calɨsíˋ tiquiáˈˆ Josafat jo̱ Josafat calɨsíˋ tiquiáˈˆ Joram jo̱ Joram calɨsíˋ tiquiáˈˆ Uzías .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> De o Asa ma ngopa yanau o Yosafat , o Yosafat ma ngopa yanau o Yoram , de o Yoram ma ngopa yanau o Uzia .

(src)="b.MAT.1.9.1"> Jo̱ Uzías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jotam jo̱ Jotam calɨsíˋ tiquiáˈˆ Acaz jo̱ Acaz calɨsíˋ tiquiáˈˆ Ezequías .
(trg)="b.MAT.1.9.1"> De o Uzia ma ngopa yanau o Yotam , o Yotam ma ngopa yanau o Ahas , o Ahas ma ngopa yanau o Hizkia ,

(src)="b.MAT.1.10.1"> Jo̱ Ezequías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Manasés jo̱ Manasés calɨsíˋ tiquiáˈˆ Amón jo̱ Amón calɨsíˋ tiquiáˈˆ Josías .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> o Hizkia ma ngopa yanau o Manasye , o Manasye ma ngopa yanau o Amon , o Amon ma ngopa yanau o Yosia ,

(src)="b.MAT.1.11.1"> Jo̱ Josías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jeconías có̱o̱ˈ ˜ jaléngˈˋ rúiñˈˋ .
(src)="b.MAT.1.11.2"> Jo̱ ie ˜ jo̱b mɨ ˜ catǿˉ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Babilonia fɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel fɨˊ góorˋ e ˈñúuiñˈ ˜ do .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> de o Yosia ma ngopa yanau o Yekhonya de kanaga lo awi gianongoru yamuruo naga , ena gena ma orasi o Yahudika ma nyawa yatago de yaumo o Babel ma tonaka .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋguɨ lajo̱ , Jeconías calɨsíˋ tiquiáˈˆ Salatiel jo̱ Salatiel calɨsíˋ tiquiáˈˆ Zorobabel .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> So o Babel ma tonaka yaumoka , de kagena o Yekhonya ma ngopa yanau o Sealtiel , o Sealtiel ma ngopa yanau o Zerubabel ,

(src)="b.MAT.1.13.1"> Jo̱ Zorobabel calɨsíˋ tiquiáˈˆ Abiud jo̱ Abiud calɨsíˋ tiquiáˈˆ Eliaquim jo̱ Eliaquim calɨsíˋ tiquiáˈˆ Azor .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> o Zerubabel ma ngopa yanau o Abihud , o Abihud ma ngopa yanau o Elyakim , de o Elyakim ma ngopa yanau o Azor ,

(src)="b.MAT.1.14.1"> Jo̱ Azor calɨsíˋ tiquiáˈˆ Sadoc jo̱ Sadoc calɨsíˋ tiquiáˈˆ Aquim jo̱ Aquim calɨsíˋ tiquiáˈˆ Eliud .
(trg)="b.MAT.1.14.1"> de o Azor ma ngopa yanau o Zadok , de o Zadok ma ngopa yanau o Akhim , de o Akhim ma ngopa yanau o Eliud ,

(src)="b.MAT.1.15.1"> Jo̱ Eliud calɨsíˋ tiquiáˈˆ Eleazar jo̱ Eleazar calɨsíˋ tiquiáˈˆ Matán jo̱ Matán calɨsíˋ tiquiáˈˆ Jacóoˆ .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> de o Eliud ma ngopa yanau o Eleazar , de o Eleazar ma ngopa yanau o Matan , de o Matan ma ngopa yanau o Yakub .

(src)="b.MAT.1.16.1"> Jo̱ Jacóoˆ calɨsíˋ tiquiáˈˆ Séˆ , jo̱ i̱ Séˆ do íbˋ i̱ calɨ́ˉ dseañʉˈˋ quiáˈˉ Yሠ; jo̱ i̱ Yሠdo , íbˋ i̱ lɨ́ɨngˊ niquiáˈˆ Jesús i̱ lɨ́ɨngˊ Mesías e guǿngˈˋ : Dseaˋ i̱ caguíngˈˋ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Kagena de o Yakub ma ngopa yanau o Yusuf , de o Yusuf gena ongo Maria ma roka , muna magena mowisibubuo o Yesus , Una magena o Salamati ma Kolano .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Jo̱ calɨséngˋ guiquiʉ̱ˊ ˈléˈˋ íingˈ ˜ dseaˋ catɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ Abraham jo̱ cartɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ dseata ˜ Davíˈˆ , jo̱ jiéˈˋguɨ guiquiʉ̱ˊ ˈléˈˋ catɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ dseata ˜ Davíˈˆ jo̱ cartɨˊ mɨ ˜ cangojéengˋ dseaˋ Babilonia jaléngˈˋ dseaˋ Israel fɨˊ góorˋ e ˈñúuiñˈ ˜ , jo̱ jiéngˈˋguɨ guiquiʉ̱ˊguɨ ˈléˈˋ catɨˊ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e catǿˉ dseaˋ Babilonia jaléngˈˋ dseaˋ Israel fɨˊ góorˋ jo̱ cartɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ i̱ Mesías do i̱ caguíngˈˋ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> So paeto o Abrahamka de ma bati o Daudka gena , kanaga o baba de o ete manga dala yamogiowo de yaruha .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> Komagena lo o Daudka sidago lo o Babel ma tonaka yaumo gena , kanaga o baba de o ete manga dala yamogiowo de yaruha .
(trg)="b.MAT.1.17.3"> De lo ma orasi o Babel ma tonaka yaumoka , paeto sidago lo o Salamati ma Kolano iwisibuo gena , kanaga lo o baba de o ete manga dala yamogiowo de yaruha .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Lalab calɨ́ˉ mɨ ˜ calɨséngˋ Dseaˋ Jmáangˉ .
(src)="b.MAT.1.18.2"> Jo̱ ie ˜ jo̱ seengˋ jaangˋ sɨmɨ́ˆ i̱ siiˋ Yሠi̱ nɨninéeˊ júuˆ quiáˈˉ có̱o̱ˈ ˜ jaangˋ sɨmingˈˋ i̱ siiˋ Séˆ , dsʉˈ nʉ́ˈˉguɨ e nigüeárˋ co̱lɨɨng ˜ cangoquieeng ˜ i̱ Yሠdo yʉ̱ʉ̱ˋ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ ˜ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> O Yesus Kristus Awi sibuo ma jarita gena komanena : Ma awa muna magena ami ronga ongo Maria , muna de o Yusuf gena imabobaika .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Duma ona yasinoto ikawi waasi so ona imakiidu waasi , de ongo Maria he moroheka .
(trg)="b.MAT.1.18.3"> Ngaroko komagena imaaka , o Yusuf gena igogou-gogou wanakowa ma bobai ongo Maria moroheka gena de o Gurumi Qatetebi ma kuasa .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Jo̱ i̱ Séˆ do lɨ́ɨiñˊ jaangˋ sɨmingˈˋ i̱ dsíngˈˉ guiúngˉ , jo̱baˈ jaˋ calɨˈiiñ ˜ faˈ e cajméerˋ dseeˉ quiáˈˉ i̱ Yሠdo fɨˊ quiniˇ dseaˋ .
(src)="b.MAT.1.19.2"> Jo̱baˈ caˈɨ́ˋ dsíirˊ e nitiúungˉneiñˈ do e ɨɨmˋjiʉ e laco̱ˈ jaˋ nilɨñiˊ dseaˋ .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Ma bobai o Yusuf una magena o gohiduuru moi awi sigogise qaloha o Jou Awi bobitaka de wacoho itiai .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Komagena so awi sininga ma edekati gena wosipongoka , de wositatapu bilasu ma bobai womiholu de upa womikawi gena o nyawa moi lo upa yanako , ma ngale muna upa womisimaqe o kawasa manga simaka .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Jo̱ lajeeˇ e ɨˊ dsíiˊ i̱ Séˆ do e nijmérˉ lajo̱ , lajeeˇ güɨɨiñˋ jo̱ caquɨrˊ e cajnéngˉ jaangˋ ángel i̱ lɨ́ɨngˊ guotɨɨˉ Fidiéeˇ i̱ casíingˋ dseaˋ do .
(src)="b.MAT.1.20.2"> Jo̱ íˋ casɨ́ˈrˉ i̱ Séˆ do jo̱ cajíñˈˉ : — Séˆ , sɨju̱ˇ dseata ˜ Davíˈˆ , jaˋ jmooˈˋ ˈgóˈˋ e nicønˈˆ Yሠe nilíiñˉ dseamɨ́ˋ quíiˈˉ , dsʉco̱ˈ i̱ jiuung ˜ i̱ quiéeiñˋ na caˈuíiñˉ có̱o̱ˈ ˜ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Ma orasi o Yusuf ka watagapisi awi sininga ma rabaka womidolomu eko hiwa , de una wokioloka de wotoguruga .
(trg)="b.MAT.1.20.2"> Awi doguruga ma rabaka una wakelelo o Jou Awi malaikat moi yahino de itemo unaka , " Yusuf , ngona gena o Daud awi ngopa de awi dano moi .
(trg)="b.MAT.1.20.3"> Upa nimodo ongo Maria nomiqehe , sababu o ngopa ami poko ma rabaka idadi gena ka cawali o Gikimoi Awi Gurumi Qatetebi ma kuasa so imasibolote munaka .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Jo̱ nilɨseengˋ jaangˋ yʉ̱ʉ̱ˋ sɨñʉʉˆ quiáˈrˉ , jo̱ ˈnʉˋ nitó̱ˈˆ e nilɨsiirˋ Jesús , jo̱ nilɨsiirˋ lana dsʉco̱ˈ nileáiñˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiáˈrˉ jee ˜ jaléˈˋ dseeˉ quiáiñˈˉ .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> So muna done asa o ngopa yanau moi mowisibuo .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> De o ngopa Una magena ngona bilasu nowisironga o Yesus , sababu o ngopa Una magena asa Awi nyawa masirete o Israelka ma nyawa to ona manga dorou wapiki de aku wasisalamati .
(trg)="b.MAT.1.21.3"> Komagena . "

(src)="b.MAT.1.22.1"> Jo̱ jaléˈˋ e cajíngˈˉ i̱ ángel do calɨ́ˉ e laco̱ˈ calɨti ˜ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ e caféˈˋ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈrˉ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> O bi moi-moi qangodu magena bilasu idadi de imaaka la isiganapuka , imatero maro o kia iqomaka o Gikimoi Awi demo ma nabi Yesaya wosilefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.1.23.1"> Jaangˋ sɨmɨ́ˆ nidsiquieeiñ ˜ jaangˋ yʉ̱ʉ̱ˋ sɨñʉʉˆ , jo̱ mɨ ˜ nilɨseengˋ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ do , nité̱rˉ e nilɨsiiñˋ Emanuel e guǿngˈˋ : Fidiéeˇ seeiñˋ có̱o̱ˈ ˜ jneaa ˜ aaˈ .
(trg)="b.MAT.1.23.1"> " Done asa o jojaru ma boro moi , ngaroko de yanau imakiidu waasi , duma modami sidago lo mosibuo o ngopa yanau moi .
(trg)="b.MAT.1.23.2"> De o ngopa Una magena done asa iwisironga Imanuel . "
(trg)="b.MAT.1.23.3"> ( Imanuel gena o Ibranika manga demo moi ma ngale gena , " O Gikimoi wogoge dede ngone " . )

(src)="b.MAT.1.24.1"> Jo̱ mɨ ˜ cajnéˉ dsíiˊ i̱ Séˆ do , jo̱baˈ cajméeˋbre jaléˈˋ e cajíngˈˉ i̱ ángel do jo̱guɨ cacǿmˉbre i̱ Yሠdo e nilíˋ dseamɨ́ˋ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Kagena de o Yusuf womomi de gila-gila waaka imatero maro o Jou Awi malaikat o kia itemo unaka .
(trg)="b.MAT.1.24.2"> So ma jojaru ongo Maria womiqehe so womikawika .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Dsʉˈ jaˋ caquiaiñˈˆ có̱o̱iñˈ ˜ do cartɨˊ mɨ ˜ calɨséngˋ i̱ yʉ̱ʉ̱ˋ i̱ quiéeiñˈˋ do .
(src)="b.MAT.1.25.2"> Jo̱ mɨ ˜ calɨséngˋ íˋ , jo̱baˈ caté̱e̱ˋ Séˆ e calɨsíñˈˋ do Jesús .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Duma una woholusi womingaho la imasikiidu dede muna .
(trg)="b.MAT.1.25.2"> Awi ngale gena womiqohaka sidago lo muna mopuo kasi .
(trg)="b.MAT.1.25.3"> Komagena so ma bati muna o ngopa Una magena mowisibuoka .
(trg)="b.MAT.1.25.4"> Qabolo de o Yusuf o ngopa Una magena wisironga o Yesus .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Jo̱ calɨséngˋ Jesús fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Belén e néeˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Jo̱ ie ˜ jo̱ lɨ́ɨngˊ jaangˋ dseaˋ i̱ siiˋ Herodes dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ quiáˈˉ jaléˈˋ fɨɨˋ e seaˋ fɨˊ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.1.3"> Jo̱ ie ˜ jo̱b cajo̱ caguilíingˉ fɨˊ Jerusalén tú̱ˉ ˈnɨˊ mɨ́ɨngˈ ˜ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ , jo̱ i̱ dseaˋ do huí̱i̱bˉ eáangˊ jalíiñˉ fɨˊ lɨ́ˈˆ lɨˊ guoˈˋ ieeˋ .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Idadi de imaaka komagena , so o Yesus wisibuo gena o Betlehem ma dokuka o Yudea ma daeraka , ma dongoho magena o Herodes wopareta maro ka o kolano moi .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> De kanaga lo o orasi magena o bi nyawa icocawaro nodoka o Yudea ma daera ma wange ma nyonyieka de ona magena ma soa ikukuruka , de itagi yakahino o Yerusalem ma kotano .

(src)="b.MAT.2.2.1"> Jo̱ mɨ ˜ caguilíiñˉ fɨˊ Jerusalén , cajmɨngɨ́ˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ seengˋ fɨˊ jo̱ , jo̱ cajíñˈˉ : — ¿ Jnang ˜ i̱ dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ quiáˈˉ dseaˋ Israel i̱ nɨcalɨséngˋ do ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Dsʉco̱ˈ nɨcaneeng ˜ naaˈ nʉ́ʉˊ quiáˈrˉ fɨˊ lɨ́ˈˆ lɨˊ guoˈˋ ieeˋ , jo̱baˈ ne ˜ naaˈ e nɨcalɨséiñˋ jo̱ lana nijáaˊnaaˈ e nijmiféngˈˊnaaˈre .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> So kagena o Yerusalemka imasidiadoka , de ona o bi nyawaka yosano hika de hino itemo , " Ngomi manena miakelelo o dipaka o ngoma moi ibao o wange ma nyonyieka , de o ngoma magena misinonako kanaga o ngopa moi wisibuo la done asa wodadi o Yahudika manga kolano .
(trg)="b.MAT.2.2.2"> De o ngoma magena itagi yakahisa so miamote la ma ngale miwisari de miwisuba Unaka .
(trg)="b.MAT.2.2.3"> So Una magena Awi riho kiaka , tanu nimisidumu ngomika . "

(src)="b.MAT.2.3.1"> Jo̱ mɨ ˜ canúuˉ dseata ˜ Herodes e júuˆ jo̱ , dsíngˈˉ joˋ tiiˉ seeiñˋ , jo̱guɨ lajo̱bɨ cajo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Jerusalén .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> So de ma Kolano Herodes wogiise o habari magena , de una wimodo de awi sininga isusa , de lo ma ngale manga kolano gena nagala done wadoosa so o Yerusalemka ma bi nyawa lo yadala yamodo de manga sininga isusa .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Jo̱baˈ i̱ dseata ˜ do catǿˈrˉ jaléngˈˋ fii ˜ jmidseaˋ quiáˈˉ dseaˋ Israel có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ tɨfaˈˊ quiáˈˉ júuˆ quiʉˈˊ ta ˜ quiáˈˉ dseaˋ Israel jo̱ cajmɨngɨ́ˈˉreiñˈ do jo̱ cajíñˈˉ : — ¿ Jie ˜ fɨˊ lɨ ˜ nilɨseengˋ i̱ Mesías ?
(trg)="b.MAT.2.4.1"> So una wosulo la o Yahudika manga imamka ma bi sahe de manga guru agama yangodu yahino imatolomu awi kadatoka , de una wosano onaka wotemo , " O Gikimoi Awi Jaji ma Buku ma rabaka wotemo o Salamati ma Kolano wihihirika done asa wisibuo , gena togolo nginika , tanu ma riho aku nisingangasu ngohino . "

(src)="b.MAT.2.5.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ i̱ dseaˋ do quiáˈˉ i̱ dseata ˜ do jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — I̱ dseaˋ íˋ nilɨseeiñˋ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Belén e néeˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea ; dsʉco̱ˈ lajo̱b cajmeˈˊ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> De ona unaka itemo , " O Betlehem ma kotaka kanena o Yudea ma daeraka , sababu o kia iqomaka o Jou wotemo maro ma nabi Mikha wosilelefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.2.6.1"> E fɨɨˋ píˈˆ e siiˋ Belén do néeˊ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea , dsʉˈ e fɨɨˋ jo̱ jaˋ ˈgaˈˊ lɨˊ niingˉ lajeeˇ lajaléˈˋ fɨɨˋ e seaˋ fɨˊ jo̱ , dsʉˈ fɨˊ jo̱b lɨ ˜ nigüɨˈɨ́ɨngˊ jaangˋ dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ i̱ nicá̱ˋ nifɨˊ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ quiéˉe , dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ Israel .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> ' He !
(trg)="b.MAT.2.6.2"> Ngini o Betlehemka ma nyawa , ngini nigoge gena o Yehuda ma daera ma rabaka gena , o Yehudaka manga roriri manga goginano ma rabaka upa lo itemo to ngini nia doku qaceke de o kota qangodu o daera magena ma sigilolika .
(trg)="b.MAT.2.6.3"> Sababu nogena nginino done asa o roriri moi wisibuo la aku watuda de wapalihara to Ngohi Ai nyawa gena o Israelka ma bi nyawa . ' "

(src)="b.MAT.2.7.1"> Jo̱baˈ i̱ dseata ˜ Herodes do catǿˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do fɨˊ co̱o̱ˋ lɨ ˜ jaˋ ˈgaˈˊ lɨˊ níˋ dseaˋ jo̱ cajmɨngɨ́ˈrˉ dseaˋ do e ˜ íˈˋ ngóoˊ mɨ ˜ cajnéngˉ i̱ nʉ́ʉˊ do .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Qabolo de o Herodes awi nyawa wapomaka de wasulo so itagi imapongoka , la yaaso o nyawa icocawaro ona magena so awi simaka yahino de wasano wotemo onaka , " Kapuruosi de o ngoma magena niakelelo o dipaka . "

(src)="b.MAT.2.8.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , i̱ dseata ˜ do casíiñˋ i̱ dseaˋ íˋ fɨˊ Belén jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ do lala : — Güɨlíingˉnaˈ fɨˊ jo̱ , jo̱ güɨjmidseáangˇ óoˊnaˈ lajɨˋ e líˈˋnaˈ quiáˈˉ i̱ jiuung ˜ do ; jo̱ mɨ ˜ niguiéngˈˊnaˈre , jméeˈ ˜ naˈ jnea ˜ júuˆ , jo̱b cuǿøngˋ nii ˜ i e nijmifénˈˊnre cajo̱ .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Qabolo de una wasulo ona itagi yakahika o Betlehemka de wasihaga wotemo onaka , " Hika nitagi , la niwisari o ngopa Una magena , la nakoso niwimakeka , tanu ngohi bilasu nisingangasu ma ngale ngohi lo tahika towisuba Unaka . "

(src)="b.MAT.2.10.1"> Jo̱ i̱ dseaˋ do eáamˊ iáangˋ dsíirˊ dsʉˈ e níiñˉ i̱ nʉ́ʉˊ do .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Awi beseso magena yoiseka , de ona imajobo so itagi wisari .
(trg)="b.MAT.2.10.2"> Imatodoka o ngoma o dipaka , iqomaka o wange ma nyonyieka de yakokelelo , gena yakelelo kali .
(trg)="b.MAT.2.10.3"> Ma orasi o ngoma magena yakelelo kali gena , igogou-gogou manga sininga qanali icarawa !
(trg)="b.MAT.2.10.4"> So kanaga manga dodagi ma rabaka gena , o ngoma magena iqoqoma manga simaka idadi maro o siminiko moi ma bati yaado o ngopa Una magena Awi rihoka , de asa imatogu o dipaka o tahu magena ma qokuka .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Jo̱ mɨ ˜ caguilíiñˉ fɨˊ e ˈnʉ́ʉˊ do , dsifɨˊ ladob cangotáaiñˈ ˜ e fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ do jo̱ cangáiñˉ i̱ jiuung ˜ do có̱o̱ˈ ˜ niquiáiñˈˆ Yáˆ.Jo̱ casíˈrˋ uǿˉ jnir ˜ fɨˊ quiniˇ i̱ jiuung ˜ do jo̱guɨ canaaiñˋ e jmiféngˈˊneiñˈ do cajo̱ .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Jo̱ mɨ ˜ calɨ́ˉ e cajmérˉ e jo̱ , jo̱ caneáarˊ guóoˊ quiáˈrˉ e quie̱rˊ do , jo̱ cacuøˈrˊ i̱ jiuung ˜ do cunéeˇ có̱o̱ˈ ˜ guɨ sʉ̱ˋ e ˈmoˈˆ eáangˊ có̱o̱ˈ ˜ guɨ cuí̱i̱ˊ e jloˈˆ jmeafɨɨˋ cajo̱ .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Gila-gila o nyawa icocawaro ona magena iwosa o tahu ma rabaka , de wikelelo o ngopa Una magena ma awa mowitotino .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Kagena de ona ibukuku de manga suba yatide Unaka .
(trg)="b.MAT.2.11.3"> Qabolo de manga borua yapelenga so o guraci , o manyanyi , de o bi gososo qabobou gena iwihike maro idadi manga suba ma nonako moi Unaka .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , caquɨmˈˉtu̱ i̱ dseaˋ do fɨˊ góorˋ .
(src)="b.MAT.2.12.2"> Dsʉˈ fɨˊ lɨ ˜ jiébˈˋ caquɨiñˈˉ do dsʉco̱ˈ Fidiéeˇ cajmeaˈˊbreiñˈ júuˆ lajeeˇ güɨɨiñˈˋ do e jaˋ cuǿøngˋ niquɨngˈˉtu̱iñˈ do fɨˊ lɨ ˜ guiing ˜ i̱ dseata ˜ Herodes do .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Magena qabolo , de to ona manga doguruga ma rabaka o Jou wasingangasu ma ngale ona upa he itagi kali o Herodeska .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Komagena imaaka so o Herodeska ona he itagi kawa , de iliho gena o ngeko ma somoa yamote sidago imasidiado kali manga dokuka .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e nɨcangolíingˋ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do , jo̱ lajeeˇ güɨɨngˋ i̱ Séˆ do , caleábˋtu̱ caquɨiñˊ jaangˋ ángel quiáˈˉ Fidiéeˇ .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Jo̱ i̱ ángel do casɨ́ˈrˉ i̱ Séˆ do jo̱ cajíñˈˉ : — ¡ Séˆ , ráanˈˉ jo̱ jéengˋ i̱ jiuung ˜ na có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáˈrˆ jo̱ cui̱i̱ˉnaˈ fɨˊ Egipto !
(src)="b.MAT.2.13.3"> Jo̱ fɨˊ jo̱b nijá̱ˆnaˈ cartɨˊ mɨ ˜ nijméeˈ ˜ e ˈnʉ́ˈˋ júuˆ , dsʉco̱ˈ i̱ dseata ˜ Herodes do nɨˈnáiñˈˊ i̱ jiuung ˜ na e nijngámˈˉbre .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> O nyawa icocawaro gena imajobo so ipasaka , de o Jou Awi malaikat imasimane kali o Yusuf awi doguruga ma rabaka .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> De o malaikat magena itemo o Yusufka , " O Herodes awi edekati o ngopa Una magena wisari ma ngale iwitooma .
(trg)="b.MAT.2.13.3"> Ma sababu magegena , so hika nomomi la o ngopa Una magena de ma awa nangaho la niloqa nimatuluru de nikahika o Mesirka nigoge .
(trg)="b.MAT.2.13.4"> Kagena nigogesi , de nitamaha sidago Ngohi asa tonisingangasu kali ngonaka . "

(src)="b.MAT.2.14.1"> Jo̱baˈ caráamˉ i̱ Séˆ do ladsifɨˊ lado , jo̱ uǿøˋ jo̱b cataiñˈˉ fɨˊ e cangojéeiñˋ i̱ jiuung ˜ do có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáiñˈˆ do fɨˊ Egipto .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> O Yusuf awi gogiolo ma rabaka de womomi , so o putu magena bato o ngopa una magena de ma awa asa wangaho so itagi imatuluru o Mesirka .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Jo̱ dob caje̱iñˊ cartɨˊ mɨ ˜ cajúngˉ i̱ dseata ˜ Herodes do .
(src)="b.MAT.2.15.2"> Jo̱ cangojéeˊ e la e lɨ́ˈˆ laco̱ˈ calɨti ˜ lají̱i̱ˈ ˜ júuˆ e cajíngˈˉ Fidiéeˇ laˈeáangˊ có̱o̱ˈ ˜ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈrˉ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala : “ Catǿøˉø Jó̱o̱ˋo̱ e nigüɨˈɨ́ɨrˊ fɨˊ Egipto . ”
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Ona yangodu kagena igoge sidago lo o Herodes wosone .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> Ma dodagi komagena , so igogou maro o kia o Jou wotemo lo qabolo Awi nabika , ena gena , " Ai ngopa done asa Ngohi towiaso o Mesirno . "

(src)="b.MAT.2.16.1"> Jo̱ mɨ ˜ calɨlíˈˆ i̱ dseata ˜ Herodes do e cajmɨgǿømˋ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do írˋ , jo̱baˈ dsíngˈˉ calɨguíiñˉ ; jo̱ caquiʉˈrˊ ta ˜ jaléngˈˋ ˈléeˉ quiáˈrˉ e nidsijngáaiñˈ ˜ jaléngˈˋ jiuung ˜ i̱ pingˈˆguɨ laco̱ˈ tú̱ˉ jí̱ˋ i̱ seengˋ fɨˊ Belén có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ jiuung ˜ pingˈˆ i̱ seengˋ fɨˊ fɨɨˋ e néeˊ lacúngˈˊ lajíingˋ e fɨɨˋ jo̱ i̱ ngolíingˉ íˈˋ lajo̱ cajo̱ .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Jo̱ cajngamˈˊbre lɨ́ˈˆ laco̱ˈguɨ jí̱i̱ˈ ˜ ji̱i̱ˋ e cajíngˈˉ i̱ dseaˋ i̱ jmɨtɨ́ɨngˋ quiáˈˉ jaléngˈˋ nʉ́ʉˊ do .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Ma orasi o nyawa icocawaro ona magena ilihoka , de o Herodes asa wogiise so una wanako itiai , igogou o nyawa icocawaro gena iwisihagaka .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> So foloisi witoosa , sababu awi edekati o ngopa Una magena bilasu witooma .
(trg)="b.MAT.2.16.3"> So kagena de o Herodes awi prajurit wasulo bilasu itagi o Betlehemka de magena ma sigilolika , la o bi ngopa yanau manga umuru o taungu sinotoka de isikahuku gena bilasu yatooma .
(trg)="b.MAT.2.16.4"> Sababu una wositero de o nyawa icocawaro manga singangasu unaka o ngoma magena yakelelo ma nonoma o dipaka , gena he o taungu sinoto qabolo ipasaka .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Jo̱ có̱o̱ˈ ˜ e nab calɨti ˜ e júuˆ e cajmeˈˊ jaangˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ i̱ calɨsíˋ Jeremías mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> So o bi ngopa yanau yatotooma gena isiganapuka o Jou Awi demo o kia iqomaka ma nabi Yeremia wosilefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.2.18.1"> Jo̱ canʉ́ˈˋ óoˋ jaangˋ dseamɨ́ˋ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Ramá , jo̱ dsíngˈˉ quɨˈrˊ jo̱guɨ óorˋ ; Raquéebˆ siiˋ i̱ dseamɨ́ˋ do jo̱ quɨˈrˊ uíiˈ ˜ jiuung ˜ quiáˈrˉ dsʉco̱ˈ nɨcajúmˉbingˈ , jo̱ jaˋ iiñ ˜ nimɨ́iñˉ co̱ˈ dsíngˈˉ lɨjiuung ˜ dsíirˊ .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> " O Rama ma dokuka gena bai kanaga o gari isitoore qaili poli , manga sininga ipeleso de lo qasiri .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Kanaga ongo Rahel mododora de moari de lo misiduduga lo moholu bai , sababu ami ngopa yatoomaka . "

(src)="b.MAT.2.19.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e cajúngˉ i̱ dseata ˜ Herodes do , fɨˊ Egipto táangˋ i̱ Séˆ do lajeeˇ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.19.2"> Jo̱ co̱o̱ˋ ya̱ˈˊ lajeeˇ e güɨɨiñˋ , caquɨ́ɨmˉtu̱r jaangˋ ángel quiáˈˉ Fidiéeˇ , jo̱ íˋ casɨ́ˈrˉ Séˆ jo̱ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.2.19.1"> So ipasaka de o Herodes wosoneka , de ma dongoho magena o Yusuf de awi tahu ma raba moi gena ka o Mesir kasi de o Jou Awi malaikat moi womasimane o Yusuf awi doguruga ma rabaka .

(src)="b.MAT.2.20.1"> — Séˆ , ráanˈˉ , jo̱ quɨ́ɨngˈ ˜ tu̱ˈ có̱o̱ˈ ˜ i̱ jiuung ˜ na có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáˈrˆ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Israel , co̱ˈ lana nɨcajúmˉ i̱ lamɨ ˜ iingˇ jngángˈˉ i̱ jiuung ˜ na .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> De wotemo , " Yusuf !
(trg)="b.MAT.2.20.2"> O nyawa manga edekati qatotorou ma ngale o ngopa magena witooma , gena wosoneka .
(trg)="b.MAT.2.20.3"> Sababu komagena so hika nomomi la o ngopa Una magena de ma awa nasigiliho o Israel ma nyawa manga dokuka . "

(src)="b.MAT.2.21.1"> Jo̱baˈ lajo̱b cajméeˋ Séˆ , caráamˉbre jo̱ catǿˉbre i̱ jiuung ˜ do có̱o̱ˈ ˜ guɨ niquiáiñˈˆ do fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Israel .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Qabolo de una gila-gila womomi , so o ngopa Una magena de ma awa wasigiliho o Israel ma nyawa manga dokuka , maro o kia o malaikat magena widedemo unaka .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Jo̱ dsʉˈ mɨ ˜ calɨñirˊ e Arquelao nɨguiiñ ˜ lɨ́ɨiñˊ dseata ˜ dseaˋ féngˈˊ quiáˈˉ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea eáangˆ quiáˈˉ i̱ tiquiáˈrˆ dseata ˜ Herodes do , jo̱baˈ eáamˊ cafǿiñˈˊ jo̱ joˋ cangáiñˈˉ fɨˊ jo̱ , co̱ˈ Fidiéeˇ cajmeˈˊtu̱reiñˈ júuˆ lajeeˇ güɨɨiñˋ e jaˋ cuǿøngˋ nidsilíiñˋ fɨˊ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Jo̱baˈ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galileab cangolíiñˋ .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Duma o Yudea ma daeraka gena o Herodes ma ngopa moi awi ronga o Arkhelaus gena wokolanoka ma baba witagali .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Magena igogou so o Yusuf gena wogiise de wanakoka , so wimodo upa sidago o Arkhelaus o ngopa magena witooma .
(trg)="b.MAT.2.22.3"> Ma sababu magegena so o Jou Awi malaikat moili yahino o Yusuf awi doguruga ma rabaka wisingangasu la ona o tahu ma raba moi imasirese kali , so itagi yakahika o Galilea ma tonaka ,

(src)="b.MAT.2.23.1"> Jo̱ mɨ ˜ caguiéngˈˉ Séˆ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea , jo̱ cangogüeárˋ fɨˊ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e siiˋ Nazaret e néeˊ fɨˊ jo̱ .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Jo̱ calɨ́ˉ e na e laco̱ˈ calɨti ˜ jaléˈˋ júuˆ e caféˈˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ e Jesús nilɨsiirˋ jaangˋ dseaˋ nazareno .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> o doku moi ma ronga o Nazaretka igoge .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Kagena igoge gena isiganapuka , maro o kia iqomaka o Jou Awi demo o bi nabi yalefo qaboloka ma ngale o ngopa Una magena , " Done asa o nyawa itemo Una magena o Nazaretka ma nyawa . "

(src)="b.MAT.3.1.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋguɨ jmiguiʉˊ ji̱i̱ˋ lajo̱ , jo̱ ie ˜ jo̱ cangɨˊ jaangˋ dseaˋ i̱ siiˋ Juan i̱ seáangˋ dseaˋ jmɨɨˋ fɨˊ ni ˜ guóoˈ ˜ uǿˆ quiʉ̱́ˋ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea ,
(trg)="b.MAT.3.1.1"> O orasi magena o Yesus kanagasi o Galilea ma tonaka wogoge so he o taungu muruo naga ipasaka , kagena de o Yohanes una o bi nyawa waoosi magena wahino de o Yudea ma tona ibobeleuka wogoge womatingaka .

(src)="b.MAT.3.5.1"> Jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ Jerusalén có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ i̱ neáangˊ quiá̱ˈˉ guaˋ Jordán dsilíiñˉ e dsinʉ́ʉrˉ jaléˈˋ júuˆ e guiaˊ i̱ Juan do .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> So awi ino gena ka o galasosoko de o hopu ifofufuru ma madu , de awi baju lo ka o unta ma gogo , de awi doi ma bobiliku lo ka o haiwani ma kahi .
(trg)="b.MAT.3.5.2"> Kanaga o Yerusalemno ma bi nyawa , o Yudea ma bi doku de ma bi kotano ma nyawa , de o Yordan ma Selera ma sigilolino ma bi doku-dokuno ma nyawa gena he yangodu o tona ibobeleuka yahino o Yohanes Wooosika .
(trg)="b.MAT.3.5.3"> So kagena o nyawa yadadala manga simaka de una wadoto de wasingangasu , de womatoore wotemo , " He !
(trg)="b.MAT.3.5.4"> Ngini bilasu nimatoba de nimatoduba la nia dorou niodongosa , sababu ma orasi he imasidiado ma ngale o Gikimoi asa wopareta maro o kolano moi . "
(trg)="b.MAT.3.5.5"> O Yohanes gena una manena qabolo maro o kia iqomaka o Jou Awi demo ma nabi Yesaya wosilelefo qaboloka , ena gena , " Kanaga o nyawa moi o tona ibobeleuka womatotoore , ' He !
(trg)="b.MAT.3.5.6"> Ma ngale nanga Jou Awi hino gena ngini nimasidailako .
(trg)="b.MAT.3.5.7"> La o ngeko gena bilasu nisibolowo de nisitiai . ' "

(src)="b.MAT.3.6.1"> Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do jmóorˋ júuˆ lají̱i̱ˈ ˜ dseeˉ e nɨcaˈéerˋ quiáˈrˉ , jo̱ lɨ́ˉ jo̱ i̱ Juan do seáaiñˋ jmɨɨˋ jaléngˈˋ íˋ fɨˊ é̱ˈˋ guaˋ Jordán .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> O riho magenaka o nyawa yadala yoise de yamote o Yohanes awi dodoto so to ona manga dorou imamangaku o Gikimoi Awi simaka , qabolo de asa o Yohanes waosi o Yordan ma Seleraka .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangáˉ i̱ Juan do e fɨ́ɨmˊ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ fariseo có̱o̱ˈ ˜ guɨ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ saduceo jalíiñˉ e iiñ ˜ nisáiñˋ jmɨɨˋ , jo̱baˈ cajíñˈˉ casɨ́ˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do lala : — ¡ Jó̱o̱ˊ mɨˈˋ guíingˉ ˈnʉ́ˈˋ !
(src)="b.MAT.3.7.2"> ¿ I̱ ˜ nɨcasɨ́ˈˉ ˈnʉ́ˈˋ e nileángˋnaˈ jee ˜ iihuɨ́ɨˊ e nɨjaquiéengˊ e nicuǿˉ Fidiéeˇ ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> So kanaga lo o Farisika ma nyawa de o Sadukika ma nyawa lo yahino ma ngale ona lo yaosi .
(trg)="b.MAT.3.7.2"> Duma ma orasi o Yohanes wakelelo ona yahino de una wotemo onaka , " Icala !
(trg)="b.MAT.3.7.3"> Ngini manena o nyawa nikokulai , maro o ngihia gena o nyawaka yagoli .
(trg)="b.MAT.3.7.4"> Ngini nia fikiri gena ka cawali tiniosi so aku niloqa o Gikimoi Awi doosa ma sangisarano , duma nia fikiri maro magegena isala .

(src)="b.MAT.3.8.1"> Jo̱ eeˉnaˈ røøˋ fɨˊ quiniˇ dseaˋ jo̱ jmiliingˇ yaang ˜ naˈ e laco̱ˈ nilɨlíˈˆ jaléngˈˋ dseaˋ rúngˈˋnaˈ e jáˈˉbaˈ e nɨcaquɨ́ˈˉ jíimˈˇ yaang ˜ naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Hika nia sopo nisimane kasi , imatero de nia dorou qangodu niapalako , la aku tinipiricaya igogou ngini gena nimatoba de nimatodubaka .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Jo̱ jaˋ jmɨjløngˈˆ yaang ˜ naˈ e fóˈˋnaˈ : “ Jneaˈˆ lɨ́ɨˊnaaˈ dseaˋ sɨju̱ˇ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ Abraham ” ; co̱ˈ jnea ˜ jmɨtaaˆ óoˊnaˈ e Fidiéeˇ cuǿømˋ líˋ jmérˉ e cu̱u̱ ˜ néeˊ na e niˈuíingˉ dseaˋ sɨju̱ˇ ˈlɨɨ ˜ yʉ́ʉˈ ˜ Abraham faco̱ˈ iiñ ˜ lajo̱ .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> De upa lo nia sininga ma rabaka niatagapi de nitemo , ' Igogou , ngomi manena o Abraham awi ngopa de awi danoku so mia dorou ma fanggali gena miamakewa . '
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Komagenawa .
(trg)="b.MAT.3.9.3"> Ngohi totemo nginika , igogou de o bi teto-teto manena bato o Gikimoi gena aku waaka o Abraham awi ngopa de awi dano so qadoohawa .
(trg)="b.MAT.3.9.4"> Nakoso ngini nimatoba de nimatodubawa gena , bilasu Una asa winifanggali de o dorou .

(src)="b.MAT.3.10.1"> Jo̱ cajíngˈˉguɨ Juan casɨ́ˈrˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ do lala : — Nɨnéebˊ guiʉ́ˉ ñigui ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ e niquiʉ́ˈrˉ jaléˈˋ ˈmaˋ catɨˊ jmóˆ quiáˈˉ .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Co̱ˈ jaléˈˋ ˈmaˋ ofɨɨˋ e jaˋ cuøˊ ofɨɨˋ e guiʉ́ˉ nihuí̱bˈˋ jo̱ nidsitóoˈ ˜ fɨˊ ni ˜ jɨˋ .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> O orasi manena naga o Gikimoi wosidailako qaboloka , la o nyawa nagoona imatoba de imatodubawa , ona magena asa wasisangisara de o narakaku waumo .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Gena maro o bi basu kanaga isidailako de ihadoku o gota ma hutu ma golaka eko ma ngutuka , so o bi gota la ma sopo qatotorou gena igogou done asa yatoqa de yaumo o uku isosora-sora ma rabaku .

(src)="b.MAT.3.11.1"> E jáˈˉ , jnea ˜ seáanˊn ˈnʉ́ˈˋ jmɨɨˋ jí̱i̱ˈ ˜ có̱o̱ˈ ˜ layaang ˜ jmɨɨbˋ e laco̱ˈ cuøˊ li ˜ e nɨcaquɨ́ˈˉ jíimˈˇ yaang ˜ naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ ; dsʉˈ i̱ dseaˋ i̱ nijáaˊ mɨ ˜ ningɨ́ɨngˉ jnea ˜ niseáiñˉ ˈnʉ́ˈˋ jmɨɨˋ có̱o̱ˈ ˜ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ jo̱guɨ có̱o̱ˈ ˜ jɨˋ cajo̱ .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Jo̱ i̱ dseaˋ íˋ dsíngˈˉguɨ ˈgøiñˈˊ laco̱ˈ jnea ˜ e jí̱i̱ˈ ˜ jnea ˜ jaˋ catɨ́ɨnˉn co̱ˈ sɨ́ɨˈ ˜ ɨ capíˈˆ ñiˊ ˈñʉ́ʉˊ lomɨɨrˉ .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> So ngohi manena gena ngini o nyawa tiniosi de o ake la idadi maro o nonako moi gena , igogou ngini nimatoba de nimatodubaka , duma ma orasika kanaga wimoi asa wahino wotuuruno , gena Una Awi manara foloi ilamo , so ngohi manena to Una Awi simaka gena o kia lo waali idahe , ka Awi capato taaho maro o nyawa wileleleani moi lo idadiwa .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> De ngini la kanaga nimatoba de nimatodubaka , Una magena asa wosingosa o Gurumi Qatetebi ma kuasa de o uku la nia sininga ma rabaka wopareta .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Jo̱ quie̱rˊ co̱o̱ˋ e jmáiñˈˋ ta ˜ quiáˈˉ e nisíñˈˋ mɨcuɨˈieeˋ , jo̱ nisérˉ caˈˊ e quiˊ quiáˈˉ do .
(src)="b.MAT.3.12.2"> Jo̱ dsʉˈ e mɨcuɨˈieeˋ do niˈmeárˉ fɨˊ dsíiˊ sɨnʉ́ʉˆ jo̱guɨ e quiˊ do quiáˈˉ nijɨ̱́ˉbre fɨˊ lɨ ˜ cooˋ jɨˋ e jaˋ tó̱o̱ˋ jmɨɨ ˜ yʉˈˊ .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> O Gikimoi wosidailako la o bi nyawa yangodu wafanggali .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> O nyawa de manga sininga itotiai ona magena wangaho o sorogaka , duma o nyawa ma dorou ona magena wasisangisara ka sidutu ikakali .
(trg)="b.MAT.3.12.3"> Maro wotototoro moi awi giaka kanaga de awi tatapaka .
(trg)="b.MAT.3.12.4"> Wosidailako ma ngale o tamo qangodu wataqo sidago qatebi .
(trg)="b.MAT.3.12.5"> O tamo qalalake gena asa watolomu de o polaka wadiahi , duma ma soora gena asa watupu so waumo o uku isosora-soraku de lo itatatu-tatu kawa . "

(src)="b.MAT.3.13.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , cagüɨˈɨ́ɨˊ Jesús fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea jo̱ cangórˉ fɨˊ lɨ ˜ táangˋ i̱ Juan do fɨˊ guaˋ Jordán e laco̱ˈ dseaˋ íˋ niséˉ jmɨɨˋ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> O orasi magena qabolo de o Yesus o Galilea ma tonaka de wotagi o Yohaneska o Yordan ma Seleraka .
(trg)="b.MAT.3.13.2"> So o Yesus wogolo la Una lo aku wiosi .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Dsʉˈ i̱ Juan do jaˋ lamɨ ˜ iiñ ˜ e niseáiñˉ dseaˋ do jmɨɨˋ , jo̱ lalab cajíñˈˉ casɨ́ˈˉreiñˈ : — ˈNʉbˋ dseaˋ catɨ́ɨnˈˉ e niseáanˈ ˜ jnea ˜ jmɨɨˋ ; jo̱ ¿ jialɨˈˊ ñiˈˊ e iinˈ ˜ e jnea ˜ niseáan ˜ n ˈnʉˋ jmɨɨˋ ?
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Duma o Yohanes asa woholu so wotemo , " Idadiwa , Baba !
(trg)="b.MAT.3.14.2"> Bilasu Ngona de asa aku ngohi noiosi .
(trg)="b.MAT.3.14.3"> De qadoohaso Ngona nahino ngohino .
(trg)="b.MAT.3.14.4"> Komagenawa , bilasu ngohi tahika Ngonaka . "

(src)="b.MAT.3.15.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ Jesús jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — Lɨ́ˈˆ jmeeˉ laco̱ˈ e fɨ́ɨˉɨ ˈnʉˋ lana ; co̱ˈ la guíimˋ ˈnéˉ jmitíˆiiˈ jaléˈˋ ta ˜ quiʉˈˊ Fidiéeˇ e ˈnéˉ jmóˆooˈ .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Jo̱baˈ caˈíbˉ dsíiˊ i̱ Juan do e niseáiñˉ dseaˋ do jmɨɨˋ .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Ma ngale komagena , so o Yesus wosango unaka wotemo , " Qohaka , la o moi-moi magegena idadi , sababu ngone bilasu pamote komagena la o Gikimoi Awi dupa paaka patotiai . "
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Qabolo de o Yohanes gena wisimote so o Yesus iwiosika .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Jo̱ dsifɨˊ mɨ ˜ cajgáangˉ Jesús jmɨɨˋ , jo̱ cagüɨˈɨ́ɨˊbre fɨˊ dsíiˊ jmɨ́ˋ .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Jo̱ ladsifɨˊ lanab canaˊ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ , jo̱ cangáˉ Jesús e cajgóˉ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ yʉ́ˈˆ moguir ˜ e lɨɨng ˜ jaangˋ mee ˜ .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Ma orasi o Yesus wiosi qabolo so o Yordan ma Seleraye asa ka wodolaye , de imatodoka o dipa ipelenga de yakelelo o Gikimoi Awi Gurumi iuti imatero maro o namo dara de itangi Unaku .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Jo̱ guicanʉ́ˈˋ co̱o̱ˋ luu ˜ e jáaˊ fɨˊ yʉ́ˈˆ jmɨgüíˋ jo̱ guicajíngˈˉ lala : — I̱ nab Jó̱o̱ˋo̱ i̱ ˈneáanˋn eáangˊ , jo̱ dsíngˈˉ iáangˋ dsiiˉ có̱o̱ˈr ˜ .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Ato itangi de o ili moi yoise o sorogaku itemo , " Una manena to Ngohi Ai Ngopa towidododara .
(trg)="b.MAT.3.17.2"> De Una magena Ngohi towidupa . "

(src)="b.MAT.4.1.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e cajgóˉ Jmɨguíˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ yʉ́ˈˆ mogui ˜ Jesús , jo̱ e Jmɨguíˋ do cangojéengˋ dseaˋ do fɨˊ co̱o̱ˋ guóoˈ ˜ uǿˉ quiʉ̱́ˋ e laco̱ˈ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ nijmérˉ quijí̱ˉ jial e niˈéˉ dseaˋ do dseeˉ .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Qaboloku de o Gikimoi Awi Gurumi magena o Yesus wingaho o tona ibobeleuka la o Iblis iwibaja la ma ngale o dorouku wisitura .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Jo̱ fɨˊ jo̱b cateáangˋ Jesús lajeeˇ tu̱lóˉ jmɨɨ ˜ jo̱guɨ tu̱lóˉ uǿøˋ jo̱ jaˋ e cagǿˈrˋ jí̱i̱ˈ ˜ co̱o̱ˋ lajeeˇ jo̱ .
(src)="b.MAT.4.2.2"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋguɨ lajo̱baˈ cadseáˉ jmɨˈaaiñˉ .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> O orasi magena o Yesus gena ma deka o putu moruha de o wange moruha wooqowa de woudowa , so qabolo Una wisapika .

(src)="b.MAT.4.3.1"> Jo̱ lajeeˇ jo̱b cangoquiéengˊ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do fɨˊ lɨ ˜ singˈˊ Jesús e jmóorˋ quijí̱ˉ jial niˈéˉ dseaˋ do dseeˉ , jo̱baˈ casɨ́ˈrˉ dseaˋ do lala jo̱ cajíñˈˉ : — Song jáˈˉ e ˈnʉˋ lɨnˈˊ i̱ Jó̱o̱ˊ Fidiéeˇ camɨ́ɨngˈ ˜ do , quiʉ́ʉˈ ˜ ta ˜ e niˈuíingˉ iñíˈˆ e cu̱u̱ ˜ e néeˊ na .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> So kagena de o Iblis yahino de iwibaja itemo Unaka , " Ngona gena igogou o Gikimoi Awi Ngopa .
(trg)="b.MAT.4.3.2"> So hika o bi teto manena nasulo la imadadi o roti la aku naoqo . "

(src)="b.MAT.4.4.1"> Jo̱ dsʉˈ dsifɨˊ lajo̱b cañíiˋ Jesús quiáˈˉ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do jo̱ cajíñˈˉ : — Dsʉˈ lalab féˈˋ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ : “ Jaˋ nilɨseengˋ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨgüíˋ juguiʉ́ˉ e lɨco̱ˈ niˈɨ̱́ˈˋ nidǿˈrˉ jaléˈˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ , co̱ˈ ˈnéˉ e nijmitir ˜ jaléˈˋ ta ˜ quiʉˈˊ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ , jo̱ lajo̱guɨbaˈ nilɨseeiñˋ juguiʉ́ˉ . ”
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Duma Una wosango wotemo , " Kanaga o Gikimoi Awi Jaji ma Bukuka isilefoka , ' Nako o bi nyawa gena upa ka cawali o ino so ioho , duma ka cawali o Gikimoi Awi demo la yasigise de yaaka . ' "

(src)="b.MAT.4.5.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do cangojéeiñˋ Jesús fɨˊ fɨɨˋ güeangˈˆ quiáˈˉ dseaˋ góorˋ dseaˋ Israel e siiˋ Jerusalén , jo̱ caseáaiñˋ dseaˋ do cartɨˊ yʉ́ˈˆ guáˈˉ féˈˋ e siˈˊ fɨˊ jo̱ .
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Kagena qabolo de o Iblis o Yesus iwingaholi o Yerusalemka , eko o kota qatetebika , de iwihado kadaku o Gikimoi Awi Tahu ma ponaka ,

(src)="b.MAT.4.6.1"> Jo̱ lajeeˇ nɨteáaiñˉ fɨˊ jo̱ , lalab casɨ́ˈrˉ Jesús jo̱ cajíñˈˉ : — Song jáˈˉ e lɨnˈˊ i̱ Jó̱o̱ˊ Fidiéeˇ camɨ́ɨngˈ ˜ do , bíingˊ uøˈˊ cartɨˊ uii ˜ quiáˈˉ e guáˈˉ la ; dsʉco̱ˈ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ féˈˋ lala : Fidiéeˇ niquiʉ́ˈrˉ ta ˜ jaléngˈˋ ángeles i̱ lɨ́ɨngˊ guotɨɨrˉ e nijmérˉ íˆ ˈnʉˋ , jo̱ nisáiñˈˊ ˈnʉˋ có̱o̱ˈ ˜ guoorˋ lajeeˇ guiáangˈ ˜ guoˈˊ guiáˈˆ güíˋ e laco̱ˈ jaˋ nitɨtaanˈ ˜ cartɨˊ ni ˜ uǿˆ .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> de itemo Unaka , " Igogou !
(trg)="b.MAT.4.6.2"> Ngona o Gikimoi ma Ngopa .
(trg)="b.MAT.4.6.3"> Hika kagena de kudahu nomatura , sababu o Gikimoi Awi Jaji ma Bukuka isilefoka , ' Ma ngale Ngona gena Una asa Awi malaikat wapareta , la ona magena asa inigubare , ma ngale Ani qohu lo o tetoku upa yadahe . ' "

(src)="b.MAT.4.7.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ Jesús jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — Dsʉˈ lala féˈˋguɨ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ cajo̱ : “ Jaˋ jmooˈˋ jial niˈéˉ Fíiˈˋ Fidiéeˇ dseeˉ . ”
(trg)="b.MAT.4.7.1"> So o Yesus wosango wotemo , " Kanagasi o Bukuka isilefoli komanena , ' Ani Jou Gikimoi gena upa nowidahake . ' "

(src)="b.MAT.4.8.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ e jo̱ , i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do cangojéeiñˋ Jesús fɨˊ co̱o̱ˋ yʉ́ˈˆ móˈˋ e ñíiˊ eáangˊ , jo̱ caˈeˈrˊ dseaˋ do jaléˈˋ fɨɨˋ e seaˋ fɨˊ jmɨgüíˋ jo̱guɨ jial niingˉ laco̱o̱ˋ laco̱o̱ˋ ;
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Kagena de o Iblis iwingaho kali o tala moi ikukuru-kuruye , so ma qokuka de wisikelelo o dunia ma bi bangsa qangodu ma loha de ma kaya Unaka ,

(src)="b.MAT.4.9.1"> jo̱ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do casɨ́ˈrˉ Jesús jo̱ cajíñˈˉ : — Jnea ˜ nicuǿøˆø ˈnʉˋ lajaléˈˋ e móoˈˉ na song nisiˈˆ uǿˉ jníˈˆ fɨˊ quiniiˉ jo̱guɨ nijmifénˈˊ jnea ˜ .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> de itemo , " O moi-moi qangodu manena asa tonihike Ngonaka , hitilahi nobukuku de nosuba ngohika . "

(src)="b.MAT.4.10.1"> Jo̱baˈ cañíiˋ Jesús jo̱ casɨ́ˈˉreiñˈ : — Güɨhuíingˉ cáanˋn , Satanás , dsʉco̱ˈ fɨˊ ni ˜ jiˋ quiáˈˉ Fidiéeˇ féˈˋguɨ : “ Jí̱i̱ˈ ˜ Fidiéeˇ dseaˋ guiing ˜ ñifɨ́ˉbingˈ nijmifénˈˊ , jo̱ jí̱i̱ˈ ˜ ta ˜ quiʉˈˊ íˋbre e nijmitíˈˆ cajo̱ . ”
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Magena de o Yesus wotemo , " Hiwa , Iblis !
(trg)="b.MAT.4.10.2"> Ngosoku ma deda noloqa .
(trg)="b.MAT.4.10.3"> Sababu kanaga o Bukuka isilefoka , ' Bilasu nowisuba nanga Jou Gikimoika de cawali Una nowileleani . ' "

(src)="b.MAT.4.11.1"> Jo̱ dsifɨˊ lajo̱b cajmɨˈnángˋ ˈñiaˈˊ i̱ fii ˜ i̱ ˈlɨngˈˆ do fɨˊ lɨ ˜ singˈˊ Jesús , jo̱ lɨ́ˉ jo̱ caguilíingˉ tú̱ˉ ˈnɨˊ mɨ́ɨngˈ ˜ ángeles fɨˊ lɨ ˜ singˈˊ Jesús e cangoto̱ˈˋ fɨ́ɨiñˋ dseaˋ do .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Gila-gila o Iblis magena iloqa so o Yesus widongosaku , de imatodoka o bi malaikat yahino so asa Una iwileleanika .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , jo̱ calɨñiˊ Jesús e ˈnʉñíbˆ nɨˈiuungˉ Juan i̱ seáangˋ dseaˋ jmɨɨˋ , jo̱baˈ caquɨmˈˉtu̱r fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Ma orasi magena de o Yesus wogiise o Yohanes gena wibuika , so Una o Yudea ma daeraka de womasirese wokahika o Galilea ma tonaka .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Dsʉˈ jaˋ caje̱rˊ fɨˊ Nazaret , co̱ˈ dob cangogüeárˋ fɨˊ Capernaum fɨˊ ˈnɨˈˋ guiéeˊ Galilea , fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ lɨ ˜ neáangˊ dseaˋ Israel i̱ lɨ́ɨngˊ dseaˋ sɨju̱ˇ Zabulón có̱o̱ˈ ˜ guɨ Neftalí .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> So o Nazaret ma doku wodongosa de wokahika o Zebulon de o Naftali ma daeraka o Galilea ma talaga ma dateka , so wogoge o Kapernaum ma dokuka .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Jo̱ cangojéeˊ jaléˈˋ e jo̱ e laco̱ˈ calɨti ˜ lají̱i̱ˈ ˜ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ e cajmeˈˊ Saíiˆ , jaangˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ mɨ ˜ cajíñˈˉ lala :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Komagena waaka sidago idadi de isiganapu o kia maro iqomaka o Gikimoi Awi demo ma nabi Yesaya wosilefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.4.15.1"> E guóoˈ ˜ uǿˉ quiáˈˉ dseaˋ sɨju̱ˇ Zabulón có̱o̱ˈ ˜ guɨ Neftalí néeˊ cáangˋ guaˋ Jordán fɨˊ ˈnɨˈˋ guiéeˊ Galilea fɨˊ dsíiˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea cajo̱ .
(src)="b.MAT.4.15.2"> Jo̱ fɨˊ jo̱b lɨ ˜ seengˋ dseaˋ i̱ jaˋ cuíingˋ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> " Ona o Yahudika ma nyawa de lo o Yahudika ma nyawa yasowo la kanaga igogoge o Galilea ma tonaka o talaga ma dateka , kagena o Yordan ma Selera ma sonongaka , kiaka o Zebulon ma nyawa de lo o Naftali ma nyawa to ona manga tonaka .

(src)="b.MAT.4.16.1"> Jo̱ lafaˈ i̱ seengˋ fɨˊ lɨ ˜ nʉʉˋ sǿˈˋ lɨ́ɨngˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ , dsʉˈ cangárˉ co̱o̱ˋ jɨˋ e jloˈˆ niingˉ ˈgøngˈˊ .
(src)="b.MAT.4.16.2"> Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ lɨ́ɨiñˊ lafaˈ sɨjúuiñˉ uíiˈ ˜ dseeˉ quiáˈrˉ , dsʉˈ nɨcajneáˉ e jɨˋ do jee ˜ írˋ .
(trg)="b.MAT.4.16.1"> Iqomaka ona magena o sakaputu ma rabaka ioho de yamodo done ona dede o Gikimoi imakitingaka .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> Duma o orasi manena o nita ma siwa ilalamo asa yakeleloka , sababu igogou o wange moi ibaoka de yadisiwa onaka . "

(src)="b.MAT.4.17.1"> Jo̱ lajeeˇ e nɨguiing ˜ Jesús fɨˊ Capernaumbaˈ canaaiñˋ guiarˊ júuˆ quiáˈrˉ jo̱ féˈrˋ : — Quɨ́ˈˉ jíingˈˇ yaang ˜ naˈ fɨˊ quiniˇ Fidiéeˇ uíiˈ ˜ dseeˉ quíiˉnaˈ , dsʉco̱ˈ nɨjaquiéemˊbaˈ e nicá̱ˋ dseaˋ do nifɨˊ quiáˈˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ .
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Ma orasi magena de isikahino o Yesus wodoto wotemo , " He !
(trg)="b.MAT.4.17.2"> Nimatoba de nimatoduba la nia dorou niodongosa , sababu o Gikimoi wopareta maro o kolano moi gena he womasidiado . "

(src)="b.MAT.4.18.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , lajeeˇ e ngóoˊ Jesús ngɨrˊ fɨˊ ˈnɨˈˋ guiéeˊ Galilea , cangáiñˉ gángˉ dseaˋ i̱ laˈóˈˋ rúngˈˋ , jaangˋ i̱ siiˋ Simón jo̱ siiˋbɨr Tʉ́ˆ cajo̱ , jo̱ jaangˋguɨ i̱ siiˋ Dɨ́ˆ .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Jo̱ lajɨˋ huáaiñˈˉ do taaiñ ˜ ta ˜ feáˋ ˈmáaˊ fɨˊ dsíiˊ jmɨ́ˋ quiáˈˉ e sáiñˈˊ ˈñʉˋ .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> So ma moiku o Yesus wotagi-tagi o Galilea ma Talaga ma dateka , de Una wamake o nyawa yasinoto o nao isasari , ona magena o Simon ( iwisiaso lo o Petrus ) de ma nongoru moi awi ronga o Andreas .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Ona yasinoto o talaga ma dateno o nao yosoma .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Jo̱ Jesús casɨ́ˈˉreiñˈ jo̱ cajíñˈˉ : — ˈNʉ́ˈˋ ñilíingˉnaˈ có̱o̱ˈ ˜ jnea ˜ , jo̱ jnea ˜ nicuǿøˆø ˈnʉ́ˈˋ ta ˜ e guiáˆnaˈ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ jee ˜ dseaˋ jmɨgüíˋ , jo̱ lɨ́ɨbˊjiʉ e ta ˜ jo̱ la lɨ́ɨˊ ta ˜ sángˈˊ ˈñʉˋ .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Kagena de o Yesus waaso de wotemo onaka , " He !
(trg)="b.MAT.4.19.2"> Hino la nimote Ngohi .
(trg)="b.MAT.4.19.3"> Nako ngini gena Ngohi aku tinidoto ma ngale ngini o bi nyawa asa niadoto la imote Ngohika , imatero maro o nao niasoma la niatolomu . "

(src)="b.MAT.4.20.1"> Jo̱baˈ i̱ dseaˋ do dsifɨˊ ladob catʉ́rˋ ˈmáaˊ quiáˈrˉ jo̱ cangolíimˆbre có̱o̱ˈ ˜ Jesús .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Gila-gila ona manga soma yodongosaka , so asa itagi Una iwimoteka .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Jo̱ tɨˊ dobɨjiʉ nɨngóoˊ Jesús có̱o̱ˈ ˜ i̱ dseaˋ do mɨ ˜ cangáiñˉ jiéngˈˋguɨ gángˉ dseaˋ i̱ laˈóˈˋ rúmˈˋ cajo̱ , jo̱ jaaiñˈˋ do siirˋ Tiáa ˜ jo̱ jaangˋguɨ i̱ siiˋ Juan .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Jo̱ lajɨˋ huáaiñˈˉ do lɨ́ɨiñˊ jó̱o̱ˊ jaangˋ dseañʉˈˋ i̱ siiˋ Zebedeo .
(src)="b.MAT.4.21.3"> Jo̱ teáaiñˈ ˜ fɨˊ co̱o̱ˋ dsíiˊ móoˊ co̱lɨɨng ˜ có̱o̱ˈ ˜ tiquiáˈrˆ e jmoˈrˊ jaléˈˋ ˈmáaˊ quiáˈˉ e sáiñˈˊ ˈñʉˋ .
(src)="b.MAT.4.21.4"> Jo̱ Jesús catǿˈˉreiñˈ do ,
(trg)="b.MAT.4.21.1"> So kagena de Una wotagi wogila-gila , de wamake kali o nyawa yasinotoli ma ria de ma nongoru , ena o Yakobus de o Yohanes .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> Ona magena de manga baba o Zebedeus manga soma isidiahi o deru ma rabaka .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> De ona lo o Yesus waaso ,

(src)="b.MAT.4.22.1"> jo̱ dsifɨˊ lajo̱b caˈuøøiñˈˋ do e fɨˊ dsíiˊ móoˊ lɨ ˜ teáaiñˈ ˜ do jo̱ cangolíimˉbre có̱o̱ˈ ˜ Jesús , jo̱ dob caseáaiñˊ i̱ tiquiáˈrˆ do .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> so gila-gila ona manga baba de manga deru yodongosa de asa Una iwimoteka .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangɨ́ˋ jo̱ , cangɨˊ Jesús fɨˊ laˈúngˉ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea e eˈrˊ jaléngˈˋ dseaˋ Israel júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ fɨˊ dsíiˊ guáˈˉ quiáˈrˉ e té̱e̱ˉ laco̱o̱ˋ fɨɨˋ .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Jo̱ guiarˊ júuˆ quiáˈˉ Fidiéeˇ e nɨjaquiéemˊbaˈ e nicá̱ˋ dseaˋ do nifɨˊ quiáˈˉ lajaangˋ lajaangˋ dseaˋ jmɨgüíˋ .
(src)="b.MAT.4.23.3"> Jo̱guɨ jmiˈleáamˉbɨr jaléngˈˋ dseaˋ i̱ lɨ́ɨngˊ lɨ́ˈˆ doñiˊ eeˋ jmohuɨ́ɨˊ o̱si lɨ́ˈˆ doñiˊ jiéˈˋ lɨ ˜ cuˈˋ quiáiñˈˉ é .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Qabolo de o Yesus o Galilea ma bi doku wakiloli so wahika manga puji ma bi tahuka wodoto de o habari qaloloha wosihabari ma ngale o Gikimoi asa wopareta .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> De lo o nyawa yasisiri de yopopanyake gena yangodu wasiloha .

(src)="b.MAT.4.24.1"> Jo̱ eáamˊ nɨniˈˊ júuˆ quiáˈˉ Jesús quiáˈˉ jaléˈˋ e guiʉ́ˉ e jmóorˋ do fɨˊ laˈúngˉ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Siria .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ seengˋ fɨˊ jo̱ dsilíiñˉ fɨˊ lɨ ˜ táangˋ Jesús e dsijéeiñˋ jaléngˈˋ dseaˋ dséeˈ ˜ quiáˈrˉ lɨ́ˈˆ doñiˊ eeˋ jmohuɨ́ɨˊ lɨiñˈˊ ; jo̱ quiéengˋ i̱ jéeˊ i̱ ˈlɨngˈˆ quiáˈˉ có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ i̱ joñíingˋ jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ caang ˜ guotɨɨˉ jo̱guɨ jaléngˈˋ i̱ jaˋ líˋ ngɨ́ˉ , lɨ́ˈˆ lajaléngˈˋ i̱ na dseángˈˉ jmiˈleáamˉ Jesús .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Mutuwade o habari ma ngale o Yesus gena o bi nyawa yogiise de yanako sidago o bi doku o Siria ma daera ma sigilolino , so o nyawa yadadala yahino Unano .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> O nyawa ona magena yangaho o nyawa yasisiri yadala moi-moi de manga panyake imaketerowa .
(trg)="b.MAT.4.24.3"> O nyawa ona magena kanaga manga siri isangisara poli , yakokitoka , yamumusu de lo manga rohe isosone yangodu ona magena Una wasilohaka .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Jo̱ eáamˊ fɨ́ɨngˊ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ nɨngɨˊ có̱o̱ˈ ˜ Jesús ; jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ seeiñˈˋ do i̱ seengˋ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Galilea jo̱guɨ seemˋbɨ i̱ jalíingˉ fɨˊ jaléˈˋ fɨɨˋ e téeˈ ˜ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Decápolis jo̱guɨ seemˋbɨ i̱ jalíingˉ fɨˊ Jerusalén jo̱guɨ seemˋbɨ cajo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jalíingˉ fɨˊ lɨ ˜ se̱ˈˊ Judea có̱o̱ˈ ˜ guɨ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jalíingˉ lɨ́ˈˆ lɨˊ ˈngóoˈ ˜ laco̱ˈ iʉ ˜ guaˋ Jordán .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Sidago lo o nyawa yadala icarawa gena ka ituo-tuo Una wimote-mote .
(trg)="b.MAT.4.25.2"> Ona magena o Galilea ma tonano , o Doku Mogiowo ma daerano , o Yerusalemno , o Yudea ma daerano de lo o Yordan ma Selera ma sonongano .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Jo̱ mɨ ˜ cangáˉ Jesús e fɨ́ɨngˊ dseaˋ ngolíingˉ caluurˇ laco̱ˈ ngóorˊ , jo̱baˈ cajgóorˉ fɨˊ co̱o̱ˋ yʉ́ˈˆ móˈˋ jo̱ fɨˊ jo̱b caguárˋ .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Jo̱ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ quiáˈrˉ do cangoquiéeiñˊ fɨˊ lɨ ˜ guiing ˜ dseaˋ do ,
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Ato o Yesus wakelelo o nyawa yadadala ona magena iwimoteno , de Una wodola o qoku moiye .
(trg)="b.MAT.5.1.2"> So qabolo de kagena wogogeku , de o nyawa iwimomote gena yahino so kagena iwisigilolino ,

(src)="b.MAT.5.2.1"> jo̱ Jesús canaaiñˋ eˈˊreiñˈ do jo̱ cajíñˈˉ :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> de Una ona magena wadoto wotemo ,

(src)="b.MAT.5.3.1"> — Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ ñiˊ e ˈneáiñˉ Fidiéeˇ , co̱ˈ dseaˋ íbˋ dseaˋ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> " Ngaroko , o nyawa yamalo manga sininga ma buturu ihiwa , ka cawali o Gikimoi wasiputuru , ona igogou yosanangi , sababu ona magena igogou o Gikimoi Awi nyawa-nyawa Awi pareta ma rabaka .

(src)="b.MAT.5.4.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ dsíngˈˉ lɨjiuung ˜ dsíiˊ , co̱ˈ Fidiéebˇ nijmiˈiáaiñˋ dsíiˊ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Ngaroko , o nyawa manga sininga ipeleso , ona igogou yosanangi , sababu ona magena asa o Gikimoi wasiputuru so ona yopeleso kawa .

(src)="b.MAT.5.5.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ ˈneángˉ Fidiéeˇ , co̱ˈ nɨñirˊ e jí̱i̱ˈ ˜ co̱o̱ˋ jaˋ e quɨ́ɨˈr ˜ jmɨɨ ˜ jmérˉ yaaiñ ˜ ; jo̱ Fidiéeˇbingˈ i̱ nicuǿˈˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ jaléˈˋ e catɨ́ɨiñˉ lɨ́ˈˆ laco̱ˈ jí̱i̱ˈ ˜ júuˆ e nɨcacuøˈˊreiñˈ lamɨ ˜ jéengˊguɨ .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> O nyawa manga sininga qamuuqu , ona igogou yosanangi , sababu ona magenaka igogou o Gikimoi Awi jaji asa wosiganapu .

(src)="b.MAT.5.6.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ dsíngˈˉ iing ˜ jméˉ jaléˈˋ e iing ˜ Fidiéeˇ , co̱ˈ dseaˋ íˋbingˈ i̱ nijmɨcó̱o̱ˈ ˜ quiáˈrˉ e nilíˈˋbre jmérˉ jaléˈˋ e jo̱ .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> O nyawa igogou de manga dupa so manga sininga itiai o Gikimoi Awi simaka , ona igogou yosanangi , sababu o kia yodudupa gena asa o Gikimoi wahike de ma boloika .

(src)="b.MAT.5.7.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨngˉ jaléngˈˋ dseaˋ rúngˈˋ , co̱ˈ Fidiéebˇ nilíˋ fɨ́ɨˉ lɨ́ɨiñˉ jaléngˈˋ i̱ dseaˋ íˋ .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> O nyawa la kanaga o nyawa ma somoa yagalusiri , ona igogou yosanangi , sababu ona magena lo asa o Gikimoi wagalusiri .

(src)="b.MAT.5.8.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ guiing ˜ dsíiˊ e jmóorˋ jmangˈˉ jaléˈˋ e guiʉ́ˉ , co̱ˈ jaléngˈˋ dseaˋ íˋbingˈ i̱ niníingˉ Fidiéeˇ .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> O nyawa manga sininga ibolowo , ona igogou yosanangi , sababu ona magena done asa o Gikimoi aku iwikelelo de iwinako igogou .

(src)="b.MAT.5.9.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ jmóoˋ quijí̱ˉ jial nilɨseengˋ dseaˋ juguiʉ́ˉ có̱o̱ˈ ˜ dseaˋ rúiñˈˋ , co̱ˈ Fidiéeˇbingˈ nijíngˈˉ e dseaˋ íˋbingˈ lɨ́ɨngˊ jó̱o̱rˊ .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> O nyawa yodupa yaaka so o nyawa imakadame moi de moika , ona igogou yosanangi , sababu ona magena asa o Gikimoi waqehe maro Awi ngopa-ngopa masirete .

(src)="b.MAT.5.10.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quiáˈˉ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ dsingɨ́ɨngˉ e jmóˈˉ dseaˋ gaˋ quiáˈrˉ uíiˈ ˜ e jmóorˋ jaléˈˋ e iing ˜ Fidiéeˇ , co̱ˈ i̱ dseaˋ i̱ dsingɨ́ɨngˉ jaléˈˋ e jo̱ , Fidiéeˇbingˈ i̱ quie̱ˊ nifɨˊ quiáˈrˉ .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Ngaroko , o nyawa o sangisara yamake ma sababu manga sininga de manga gogoho magena itotiai , ona igogou yosanangi .
(trg)="b.MAT.5.10.2"> Ona magena igogou o Gikimoi Awi nyawa-nyawa Awi pareta ma rabaka .

(src)="b.MAT.5.11.1"> ’ Juguiʉ́ˉjiʉ quíiˉ ˈnʉ́ˈˋ mɨ ˜ féˈˋ dseaˋ gaˋ uii ˜ quíiˉnaˈ jo̱guɨ jmáiñˈˋ ˈnʉ́ˈˋ jo̱guɨ sɨ́ˈrˋ ˈnʉ́ˈˋ jaléˈˋ júuˆ e o̱ˈ jáˈˉ uíiˈ ˜ e lɨ́ɨngˊnaˈ dseaˋ quiéˉe .
(trg)="b.MAT.5.11.1"> Ngaroko , o nyawa o demo ma dorou nigaka , de inisangisara , de lo nisibicara qatorou sababu ma ngale Ngohi nimote , ngini igogou nisanangi .

(src)="b.MAT.5.12.1"> Jmiˈiáangˋ óoˊnaˈ jo̱guɨ güɨlɨseengˋnaˈ juguiʉ́ˉ , co̱ˈ dsíngˈˉ niguoˈˆ e niˈíingˈ ˜ naˈ quiáˈˉ Fidiéeˇ e sɨˈmáˈrˆ quíiˉnaˈ fɨˊ ñifɨ́ˉ .
(src)="b.MAT.5.12.2"> Dsʉco̱ˈ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ caféˈˋ cuaiñ ˜ quiáˈˉ Fidiéeˇ malɨɨ ˜ guɨ eáangˊ , lajo̱b cajmeángˈˋ dseaˋ írˋ cajo̱ .
(trg)="b.MAT.5.12.1"> Komagena lo iqomaka o bi nabi yasangisaraka .
(trg)="b.MAT.5.12.2"> So hika ninali de sininga ifoloi isanangi .
(trg)="b.MAT.5.12.3"> Sababu nia fanggali qaloha icarawa gena o Gikimoi wosidailako qabolo kadaku o sorogaka . "

(src)="b.MAT.5.13.1"> Jo̱ casɨ́ˈˉguɨ Jesús i̱ dseaˋ quiáˈrˉ do lala : — ˈNʉ́ˈˋ lɨ́ɨngˊnaˈ la lɨ́ɨˊ ñi ˜ jee ˜ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨgüíˋ , dsʉˈ fɨng cajéngˈˋ e ñii ˜ e ñi ˜ do , jo̱baˈ joˋ quɨ́ˈˉ jmɨɨ ˜ jóng faˈ e nilɨñii ˜ tu̱ caléˈˋ catú̱ˉ .
(src)="b.MAT.5.13.2"> Jo̱ co̱ˈ joˋ e ta ˜ íingˆ jí̱i̱ˈ ˜ co̱o̱ˋ e ñi ˜ do , jo̱baˈ nibib ˜ fɨˊ guiáˈˆ fɨˊ jóng , jo̱ jaléngˈˋ dseaˋ i̱ ngɨˊ fɨˊ jo̱ nisoˈǿmˈˋbre .
(trg)="b.MAT.5.13.1"> " Ngini manena , nakoso nia gogoho foloisi qaloha de itiai gena , asa de ma faida o dunia ma bi nyawaka .
(trg)="b.MAT.5.13.2"> Maro o gasi kanaga nidogo nia inoku la o nyawa yodupa yaoqo .
(trg)="b.MAT.5.13.3"> Nakoso ngini nia gogoho qatorou , magena imatero de o gasi qamiri kawa so qahaoka , de niaaka niadodoohasi la aku qamiri kali .
(trg)="b.MAT.5.13.4"> Ma faida gena ihiwaka , so bilasu ka niaumo de o nyawa isidodipitoku .

(src)="b.MAT.5.14.1"> ’ Jo̱guɨ ˈnʉ́ˈˋ lɨ́ɨngˊnaˈ la lɨ́ɨˊ co̱o̱ˋ jɨˋ jee ˜ jaléngˈˋ dseaˋ jmɨgüíˋ .
(src)="b.MAT.5.14.2"> Co̱faˈ co̱o̱ˋ fɨɨˋ e néeˊ fɨˊ co̱o̱ˋ yʉ́ˈˆ móˈˋ jaˋ quɨ́ɨˈ ˜ jmɨɨ ˜ faˈ e niˈméngˉ ˈñiaˈˊ e jaˋ cuǿøngˋ líˋ jǿøˉ dseaˋ .
(trg)="b.MAT.5.14.1"> Ngini manena o bi moi-moi itotiai niasikelelo maro o nita moi yadisiwa o dunia ma bi nyawaka .
(trg)="b.MAT.5.14.2"> De imatero lo o doku moi la yahado o tala ma qokuka , gena o nyawa yangodu ka yakelelo .