# bsn/Barasana-NT.xml.gz
# pot/Potawatomi-PART.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Jesús ñacami “ Rotimu̶orũ̶gõru̶cu̶ja mu̶ ” yigu̶ , Dios ĩ cõar ' i , Abraham ñamasir ' i , to yicõari , U̶ju̶ David ñamasir ' i jãnami .
(src)="b.MAT.1.1.2"> Tire mu̶a masisere bojagu̶ ñari , ĩ ñicu̶a vãmere mu̶are gotigu̶agu̶ yaja yu̶ .
(src)="b.MAT.1.1.3"> Ado bajiro vãme cu̶timasiñujarã ĩna :
(trg)="b.MAT.1.1.1"> OTISU ie ' i msInukIn iaianke ' pmatse ' cuk iukwan Cisus Knayst we ' kwIsmukot Te ' pItun , ipi Te ' pIt we ' kwusmukcIn E ' pIne ' amun ;

(src)="b.MAT.1.2.1"> Abraham ñamasir ' i macu̶ ñamasiñuju Isaac .
(src)="b.MAT.1.2.2"> Isaac macu̶ ñamasiñuju Jacob .
(src)="b.MAT.1.2.3"> Jacob macu̶ ñamasiñuju Judá .
(src)="b.MAT.1.2.4"> To yicõari , gãjerã ĩ bederã quẽne ñamasiñujarã .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> E ' pIne ' e ' m okiwosmukon AysIkIn , ipi AysIk kiwosmukon Ce ' kapIn , ipi Ce ' kap kiwosmukon CotusIn , ipi niw wikane ' iIn ;

(src)="b.MAT.1.3.1"> Judá rĩa Fares , to yicõari , Zara ñamasiñujarã .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Ĩna jaco ñamasiñuju Tamar .
(src)="b.MAT.1.3.3"> Fares macu̶ ñamasiñuju Esrom .
(src)="b.MAT.1.3.4"> Esrom macu̶ ñamasiñuju Aram .
(trg)="b.MAT.1.3.1"> IcI Cotus kiwosmukon Pe ' nIsIn , ipi Se ' ne ' , Te ' me ' cI kao kie ' iwat , ipi Pe ' nIs kiwosmukon E ' snumIn , ipi E ' snum kiwosmukon E ' numIn ,

(src)="b.MAT.1.4.1"> Aram macu̶ ñamasiñuju Aminadab .
(src)="b.MAT.1.4.2"> Aminadab macu̶ ñamasiñuju Naasón .
(src)="b.MAT.1.4.3"> Naasón macu̶ ñamasiñuju Salmón .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Ipi E ' num kiwosmukon E ' mInite ' pIn , ipi E ' mInite ' p kiwosmukon Ne ' e ' sunIn , ipi Ne ' e ' sun kiwosmukon SanmunIn ,

(src)="b.MAT.1.5.1"> Salmón macu̶ ñamasiñuju Booz .
(src)="b.MAT.1.5.2"> Ĩ jaco ñamasiñuju Rahab .
(src)="b.MAT.1.5.3"> Booz macu̶ ñamasiñuju Obed .
(src)="b.MAT.1.5.4"> Ĩ jaco ñamasiñuju Rut .
(src)="b.MAT.1.5.5"> Obed macu̶ ñamasiñuju Isa ' i .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Ipi Sanmun kiwosmukon Poe ' sIn , niwcI kaokie ' icIn Ne ' ke ' pIn , ipi Poe ' s kiwosmukon , OpItIn , kaokie ' icIn NwtIn ipi OpIt kiwosmukon Ce ' siIn ;

(src)="b.MAT.1.6.1"> Isa ' i macu̶ ñamasiñuju U̶ju̶ David vãme cu̶tigu̶ .
(src)="b.MAT.1.6.2"> David macu̶ ñamasiñuju Salomón .
(src)="b.MAT.1.6.3"> Ĩ jaco ñamasiñuju Ur ' ias ñamasir ' i manajo .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Ipi Ce ' si kiwosmukon Te ' pItIn kaokumawIt , ipi Te ' pIt kaokumawIt kiwosmukon Sanumun ; kaokie ' cIn kaowiwpninIn Ionaie ' s ;

(src)="b.MAT.1.7.1"> Salomón macu̶ ñamasiñuju Roboam .
(src)="b.MAT.1.7.2"> Roboam macu̶ ñamasiñuju Ab ' ias .
(src)="b.MAT.1.7.3"> Ab ' ias macu̶ ñamasiñuju Asa .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Ipi Sanumun kiwosmukon NopoumIn , ipi Nopoum , kiwosmukon E ' pie ' In , ipi E ' pie ' kiwosmukon E ' se ' In ;

(src)="b.MAT.1.8.1"> Asa macu̶ ñamasiñuju Josafat .
(src)="b.MAT.1.8.2"> Josafat macu̶ ñamasiñuju Joram .
(src)="b.MAT.1.8.3"> Joram macu̶ ñamasiñuju Uz ' ias .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Ipi E ' se ' kiwosmukon Cose ' pe ' tIn , ipi CosIpe ' t kiwosmukon Cone ' mIn , ipi Cone ' m kiwosmukon Osaye ' sIn :

(src)="b.MAT.1.9.1"> Uz ' ias macu̶ ñamasiñuju Jotam .
(src)="b.MAT.1.9.2"> Jotam macu̶ ñamasiñuju Acaz .
(src)="b.MAT.1.9.3"> Acaz macu̶ ñamasiñuju Ezequ ' ias .
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Ipi Osaye ' s kiwosmukon Cote ' mIn ipi Cote ' m kiwosmukon E ' ke ' sIn ipi E ' ke ' s kiwosmukon IsikayusIn ;

(src)="b.MAT.1.10.1"> Ezequ ' ias macu̶ ñamasiñuju Manasés .
(src)="b.MAT.1.10.2"> Manasés macu̶ ñamasiñuju Amón .
(src)="b.MAT.1.10.3"> Amón macu̶ ñamasiñuju Jos ' ias .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Ipi Isikayus kiwosmukon Me ' ne ' se ' sIn , ipi Me ' ne ' se ' s kiwosmukon E ' munIn , ipi E ' mun kiwosmukon CosayusIn ;

(src)="b.MAT.1.11.1"> Jos ' ias macu̶ ñamasiñuju Jecon ' ias .
(src)="b.MAT.1.11.2"> To yicõari , ĩ bederã quẽne ñamasiñujarã .
(src)="b.MAT.1.11.3"> To bajiro ĩna bajiñariju̶ , Israel sitanare ñejecõari , Babiloniana ĩnare juamasiñujarã , ĩnare rotiajeru̶arã .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Ipi Cosayus kiwosmukon Ce ' koniasIn , ipi wikane ' iIn , iwcI ipic e ' kimacintwa Pe ' pinun ;

(src)="b.MAT.1.12.1"> Quẽna Jecon ' ias macu̶ ñamasiñuju Salatiel .
(src)="b.MAT.1.12.2"> Salatiel macu̶ ñamasiñuju Zorobabel .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> IcI kapie ' ntwa , ipI Pe ' pinun Ce ' konias kiwosmukon Se ' ne ' tie ' nIn , ipi Se ' ne ' tie ' n kiwosmukon Sonope ' pe ' nIn :

(src)="b.MAT.1.13.1"> Zorobabel macu̶ ñamasiñuju Abiud .
(src)="b.MAT.1.13.2"> Abiud macu̶ ñamasiñuju Eliaquim .
(src)="b.MAT.1.13.3"> Eliaquim macu̶ ñamasiñuju Azor .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> Ipi Sonope ' pe ' n kiwosmukon E ' ipie ' tIn , ipi E ' pie ' t kiwosmukon E ' naye ' kumIn , ipi E ' naye ' kum kiwosmukon E ' sunIn ;

(src)="b.MAT.1.14.1"> Azor macu̶ ñamasiñuju Sadoc .
(src)="b.MAT.1.14.2"> Sadoc macu̶ ñamasiñuju Aquim .
(src)="b.MAT.1.14.3"> Aquim macu̶ ñamasiñuju Eliud .
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Ipi E ' sun kiwosmukon Se ' takIn , ipi Se ' tak kiwosmukon E ' kImIn , ipi E ' kIm kiwosmukon InayiatIn ;

(src)="b.MAT.1.15.1"> Eliud macu̶ ñamasiñuju Eleazar .
(src)="b.MAT.1.15.2"> Eleazar macu̶ ñamasiñuju Matán .
(src)="b.MAT.1.15.3"> Matán macu̶ ñamasiñuju Jacob .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Ipi Inayiat kiwosmukon Inie ' se ' nIn , ipi Inie ' se ' kiwosmukon Me ' te ' nIn , ipi Me ' te ' n kiwosmukon Ce ' kapIn ;

(src)="b.MAT.1.16.1"> Jacob macu̶ ñañuju José .
(src)="b.MAT.1.16.2"> Ĩ ñañuju Mar ' ia manaju̶ .
(src)="b.MAT.1.16.3"> So ñañuju “ Rotimu̶orũ̶gõru̶cu̶mi ” yigu̶ , Dios ĩ cõar ' i , Jesús jaco .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Ipi Ce ' kap kiwosmukon CosipIn , onape ' mIn o Me ' ni kanikukocIn Cisus oie ' o kashInkanIt Knayst .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Abraham rĩa jãnerabatia , David ĩ ñamasiariaju̶ne ju̶aãmo cõro , gu̶bo babari rãca jẽnituarirãcu̶ ñasu̶omasiñujarã .
(src)="b.MAT.1.17.2"> Abraham macu̶ ñamasiñuju Isaac .
(src)="b.MAT.1.17.3"> Isaac macu̶ ñamasiñuju Jacob .
(src)="b.MAT.1.17.4"> To bajiro mani cõĩaruji vajama , David ĩ ñamasiriajau̶ne ju̶aãmo cõro , gu̶bo babari rãca jẽnituarirãcu̶ ñamasiñujarã ĩna .
(src)="b.MAT.1.17.5"> Tiju̶ bero , quẽna David macu̶ ñamasiñuju Salomón .
(src)="b.MAT.1.17.6"> Salomón macu̶ ñamasiñuju Roboam .
(src)="b.MAT.1.17.7"> To bajiro mani cõĩaruji vajama , Babilonia macaju̶ Israel sitanare ĩna jua vamasiriajau̶ne quẽna ju̶aãmo cõro , gu̶bo babari rãca jẽnituarirãcu̶ ñamasiñujarã ĩna .
(src)="b.MAT.1.17.8"> Jecon ' ias macu̶ ñañuju Salatiel .
(src)="b.MAT.1.17.9"> Salatiel macu̶ ñañuju Zorobabel .
(src)="b.MAT.1.17.10"> To bajiro mani cõĩaruji vajama , “ Rotimu̶orũ̶gõru̶cu̶mi ” yigu̶ , Dios ĩ cõar ' i ĩ ruyuarirodo ju̶aãmo cõro , gu̶bo babari rãca jẽnituarirãcu̶ ñamasiñujarã quẽna .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> OtIcI ie ' i cak iaianke ' pmatsowunIn kaocukwat E ' pIne ' -e ' m nash Te ' pIt , Ke ' iapI mtatso shItnie ' w iaianke ' pmatsowunIn , ipi Te ' pIt nash kamacintwa Pe ' pe ' nunuk ke ' iapI mtatso shItInie ' w iaianke ' pmatsowunIn icI pic kamacintwa Pe ' pe ' nunuk nash Knayst , ke ' iapI mtatso shItInie ' w iaianke ' pmatsowunIn .

(src)="b.MAT.1.18.1"> “ Rotimu̶orũ̶gõru̶cu̶mi ” yigu̶ , Dios ĩ cõar ' i , Jesús ĩ ruyuare ado bajiro bajiyuju : Ĩ jaco ñaroco , Mar ' ia vãme cu̶tigo ñañuju so .
(src)="b.MAT.1.18.2"> So manaju̶ ñarocu̶ ñañuju José .
(src)="b.MAT.1.18.3"> Ĩ rãca so ñaroto rĩjoro , Esp ' iritu Santo sore ejacõari , sore macu̶ yiyuju ĩ .
(src)="b.MAT.1.18.4"> Sore ĩ macu̶ yijare , macu̶ sãñagõ ñañuju so .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> OtIcI KanikIt Cisus Knayst otI kanomkuk , ni okie ' iIn Me ' niIn kakishknontwat ni CosipIn e ' pwamshI witike ' twat okikukIshkwan pInoce ' iIn e ' ki ne ' nmukot Kshe ' mIne ' ton .

(src)="b.MAT.1.19.1"> José , so manaju̶ ñarocu̶ quẽnagũ̶ ñañuju .
(src)="b.MAT.1.19.2"> To bajiro bajigu̶ ñari , masa ĩaro rĩjoroju̶a bojoneoro so tãmu̶orotire bojabesuju .
(src)="b.MAT.1.19.3"> To bajiri , masa ĩna ajibeto , “ Mu̶re bojabeaja yu̶ ” , sore yiru̶aboayuju .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> IcI CosipIn onape ' mun kimnoshuwe ' psin cowi kine ' ntusi , e ' wipwakuke ' ncukasnIt , ntawac kimoc e ' wipke ' at kine ' ntum .

(src)="b.MAT.1.20.1"> To bajiro tu̶oĩa ĩ cãniatone , ĩ cãjiriaroju̶ Diore moabosagu̶ ángel , ĩre ruyuaĩoñuju .
(src)="b.MAT.1.20.2"> Ruyuaĩocõari , ado bajiro ĩre gotiyuju : — Ajiya José , David ñamasir ' i jãnami .
(src)="b.MAT.1.20.3"> Mar ' iare manajo cu̶tiru̶a güibesa .
(src)="b.MAT.1.20.4"> Esp ' iritu Santo sore ĩ macu̶ yijare , macu̶ sãñagõ ñaamo so .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Me ' kwacI otI e ' ie ' shite ' at , PInI Kshe ' mIne ' to omIshIne ' we ' mIn nkipie ' otusuk kinapitum , OtI okikon , Cosip we ' kwIsmukwiIn Te ' pIt ke ' ko kwtukIn e ' wiwicIt Me ' ni kiwish , iwsI otI e ' ncukot kane ' nmukot Kshe ' mIne ' to OcipamIn .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Macu̶ cu̶oru̶ocomo so .
(src)="b.MAT.1.21.2"> Ĩre , Jesús ĩre vãme yiru̶cu̶ja mu̶ .
(src)="b.MAT.1.21.3"> Masa rojose ĩna yise ñajare , Dios ĩ masiriose vaja , vaja yirẽtobosarocu̶ ñaru̶cu̶mi ĩ .
(src)="b.MAT.1.21.4"> To bajiro yirocu̶ ĩ ñajare , Jesús ĩre vãme yiru̶cu̶ja mu̶ — Josére ĩre yiyuju ángel .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> KuokwIsI , Cisus cI kIshInkana , wino kuke ' skonan otInIshInape ' mIn , i e ' patasnIt .

(src)="b.MAT.1.22.1"> “ Ado bajiro bajiru̶aroja ” Diore gotirẽtobosamasir ' i ĩ yimasire ñajare , to bajiro yiyuju ángel .
(src)="b.MAT.1.22.2"> Ado bajiro yimasiñuju :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Caye ' k otI kanomkuk e ' wi te ' pwe ' mkuk Kshe ' mIne ' to ni iacimot otI kikIto :

(src)="b.MAT.1.23.1"> “ Rõmio , ũ̶mu̶a rãca ñabeco , macu̶ sãñagõ ñaru̶ocomo so .
(src)="b.MAT.1.23.2"> To bajiri macu̶ cu̶oru̶ocomo so .
(src)="b.MAT.1.23.3"> ‘ Emanuel ’ ĩre yiru̶arãma masa ” , yimasiñuju Diore gotirẽtobosarimasu̶ .
(src)="b.MAT.1.23.4"> ( “ Mani rãca ñaami Dios ” yire ũni ñaja “ Emanuel ” yirema . )
(trg)="b.MAT.1.23.1"> PInI ! she ' shksi kIncuko ku ' okwIsIcI otI okishInkanawan Ime ' niun ; i ie ' i KshmIne ' to kuwice ' okonan e ' kItok .

(src)="b.MAT.1.24.1"> “ Esp ' iritu Santo su̶orine macu̶ sãñaamo ” ángel ĩ yire ñajare , Mar ' iare ĩ ya viju̶ ãmicoasuju José .
(src)="b.MAT.1.24.2"> Macu̶ sãñagõ so ñajare , so rãca ñabetirũgũñuju .
(src)="b.MAT.1.24.3"> So cu̶oro bero , Jesús ĩre vãme yiyuju .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Pic cI Cosip kaonIshkat me ' kwa e ' npapIt oki te ' pwe ' twan Kshe ' mIne ' ton omIshIne ' we ' mIn kakot , icI e ' kiw otapInImatsot ni wiwun .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Judea sita ñarimaca , Belén vãme cu̶ti macaju̶ ruyuayuju ĩ .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Ĩ ruyuarirodore ti sita u̶ju̶ , Herodes vãme cu̶tigu̶ ñañuju .
(src)="b.MAT.2.1.3"> Jesús ĩ ruyuaro bero , Jerusalén macaju̶ ejayujarã , muiju ĩ jiadoju̶a vadiriarã , ñocoa ĩna bajisere buerimasa .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> UPIC cI Cisus kanikIt , iukwanuk Pe ' tne ' um Otanuk Cwtie ' uk , me ' kwa E ' nut e ' ie ' okimawut ; PInI e ' pianIt ne ' pwakancIn nInwun we ' cmokuk Cinwse ' ne ' muk ; e ' pie ' shiawat ;

(src)="b.MAT.2.2.1"> Ti maca ejacõari , sẽniĩañujarã ĩna : — ¿ Nore ñati jud ' io masa u̶ju̶ ñarocu̶ ruyuar ' ima ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Muiju ĩ jiadoju̶a ñocore ĩabu̶jacõari , “ Toju̶ ruyuagu̶mi ” yirã ñari , ĩre rũ̶cu̶bu̶oroana vadiaja yu̶a — yiyujarã ĩna .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> OtIcI kikItwuk , TInipicI okanikIt otokumamwan Cwiuk ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> NkiwaptumwamIn otInukomIn we ' cmokuk ; ie ' i we ' cpie ' shiaiak e ' winume ' kItokIt .

(src)="b.MAT.2.3.1"> To bajiro ĩna sẽniĩacudisere ajicõari , toagu̶ u̶ju̶ , Herodes bu̶to tu̶oĩagüiyuju , “ Ĩju̶a , u̶ju̶ yu̶ ñasere yu̶re ẽmaru̶cu̶mi ” yitu̶oĩagũ̶ ñari .
(src)="b.MAT.2.3.2"> Ĩre bajiro rĩne tu̶oĩañujarã ti macana Jerusalén macana quẽne .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Pic E ' nut okuma kanotuk , notI kikicum mkoshkate ' ntum , ipi caye ' k Cinose ' ne ' muk kaie ' cuk .

(src)="b.MAT.2.4.1"> To bajiro tu̶oĩagũ̶ ñari , paia u̶jarãre , Dios ĩ rotimasire gotimasiorimasare quẽne ĩnare jirẽoñuju Herodes .
(src)="b.MAT.2.4.2"> Ĩna ejaro ĩacõari , ado bajiro ĩnare sẽniĩañuju ĩ : — “ Rotimu̶orũ̶gõru̶cu̶mi ” yigu̶ , Dios ĩ cõarocu̶ma , ¿ noju̶ , “ Ruyuaru̶cu̶mi ” yiyujari Dios ocare masa ĩna ucamasire ? — ĩnare yiyuju ĩ .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> IcI pic kakishmaosomat caye ' k kcI-me ' matmokcIn , ipi otonpie ' ke ' mwan ki nIshInape ' k , kakishmaoce ' tiwat win okinatawan , TInipi Knayst ke ' cInikIt ?

(src)="b.MAT.2.5.1"> To bajiro ĩ yisẽniĩarone , ado bajiro ĩre yicu̶diyujarã ĩna : — “ Judea sita Belén vãme cu̶ti macaju̶ ruyuaru̶cu̶mi ” yiucamasiñumi sĩgũ̶ Diore gotirẽtobosarimasu̶ .
(src)="b.MAT.2.5.2"> Ado bajiro yaja ĩ ucamasire :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> IcI otI okinawan iukwanuksI Pe ' tnium Cwtie ' uk e ' kiwuk ; iw kashupie ' ike ' t iacimot :

(src)="b.MAT.2.6.1"> “ Judea sita ñarimaca Belén vãme cu̶ti maca , jairimaca me ñaboarine , ñamasuri maca ñaru̶aroja ti maca .
(src)="b.MAT.2.6.2"> Ti macagu̶ u̶ju̶ ñamasugũ̶ ruyuaru̶cu̶mi .
(src)="b.MAT.2.6.3"> Ĩ ñaru̶cu̶mi yu̶ yarã Israel sitana u̶ju̶ .
(src)="b.MAT.2.6.4"> Ĩnare quẽnaro ĩatirũ̶nu̶ru̶cu̶mi ĩ , yiyuju Dios ” , yiucare ñaja — ĩre yigotiyujarã Dios ĩ rotimasire gotimasiorimasa .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> Ipi kin Pe ' tnium e ' kiwuk Cwtie ' uk , cosu kin , otapine ' kitupite ' ntakwsusi we ' kmaocuk Cwtie ' uk ; kin su kaotIna okuma ke ' tupakwnat ntInIshInape ' muk Isne ' iIn .

(src)="b.MAT.2.7.1"> To ĩna yisere ajicõari , quẽna ñocoa ĩna bajisere buerimasare masa ĩna ajibeto ĩnare jiyuju Herodes .
(src)="b.MAT.2.7.2"> To yicõari , ado bajiro ĩnare sẽniĩañuju ĩ : — ¿ Divato masu ñoco ruyuasu̶ori ? — ĩnare yisẽniĩañuju .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> IcI E ' nut pic kimoc e ' kintomat ni ne ' pwakancIn nInwun , e ' kin natowat me ' me ' cIk ; TInicI pic nuk kanakwsIt ?

(src)="b.MAT.2.8.1"> To yigajano , Belénju̶ ĩnare varotiyuju ĩ : — Vasa .
(src)="b.MAT.2.8.2"> Sũcare , quẽnaro ĩre macama .
(src)="b.MAT.2.8.3"> Ĩre ĩabu̶jacõari , yu̶re gotirã vaba .
(src)="b.MAT.2.8.4"> Yu̶ quẽne ĩre rũ̶cu̶bu̶ogu̶ varu̶ yaja — yiyuju , ĩnare yitogu̶ .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> IcI e ' kinokanat Pe ' tniumuk , otI okinan , Wishiak , ipi pmawike ' ntone ' ok we ' shknikIt opInoce ' , icI kimkawe ' k , pie ' witumoshike ' k , ninke ' e ' wishiaian e ' wiwInume ' kituwuk .

(src)="b.MAT.2.9.1"> To bajiro ĩ yirotisere ajicõari , ĩ yirore bajirone vasujarã ĩna .
(src)="b.MAT.2.9.2"> To ĩna vatone , muiju jiadoju̶a ñoco , ĩna ĩar ' i , ĩnare rĩjoro cu̶ti vasuju .
(src)="b.MAT.2.9.3"> To bajiva , tujarũ̶gũ̶ñuju , sũca ĩ ñaro veca .
(trg)="b.MAT.2.9.1"> IcI pInI , pic cI kanotwawat ni okuman kinmumacik , icI niw onukon kawapmawapIt we ' cmokuk , kinmInikanin , pama kinkase ' shikacIiIt we ' shknikIt pInoce ' kacIiIt .

(src)="b.MAT.2.10.1"> Ñoco ĩ tujarũ̶gũ̶sere ĩacõari , bu̶to variquẽna vasujarã ĩna , ñocoa ĩna bajisere buerimasa .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Pic cI kawapmawat ni nukon kikcImnwe ' ntumwuk , ipi kimnawan koswuk .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Ñoco ĩ ñaro ẽñeroca ñarivi sãjacõari , ĩna ĩajama , to ñañuju sũca , ĩ jaco rãca .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Ĩre ĩacõari , ĩ rĩjoroju̶a gu̶somuniari tuetuejayujarã ĩna , ĩre rũ̶cu̶bu̶oquẽnariorã .
(src)="b.MAT.2.11.3"> To bajiro yigajano , ĩna juavarere jãnacõari , oro , quẽnase su̶tise to yicõari , mirra vãme cu̶tisere quẽne ĩre ĩsiñujarã ĩna .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> IcI pic kapiawat wikwamuk okiwapmawan , niw kaoshkIniknIt pInoce ' iIn , ipi Me ' ni okie ' iIn , icI e ' kipmukocnowat , ipi e ' nume ' kitowawat ; icI pic kapaknumwat iukwanIn we ' onItnukIn , e ' kimawan mikwe ' wunIn osaw shonia , ipi mnomiakowun .

(src)="b.MAT.2.12.1"> To ĩna yiro bero , ĩna cãjiriaroju̶ , “ Herodes tu̶ tudiabesa .
(src)="b.MAT.2.12.2"> ‘ To ñagũ̶mi sũca ’ yimasibeticõato ĩ ” , ĩnare yiyuju Dios .
(src)="b.MAT.2.12.3"> To bajiri tire masicõari , Jerusalénju̶ vamenane gaje maaju̶ tudicoasujarã ĩna yuja , ĩna ya macaju̶ .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> IcI e ' kiwitumakwat , Kshe ' mIne ' ton e ' kiapwawat ke ' kowi minI shiake ' k E ' nut e ' iIt , icI e ' kishiawat e ' tnukie ' wat ototanwak , pkan kinImIshie ' k .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Ñocoa ĩna bajisere buerimasa ĩna tudiato bero , José ĩ cãjiriaroju̶ ĩre ruyuayuju ángel quẽna .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Ruyuacõari , ado bajiro ĩre yiyuju : — Yujiya .
(src)="b.MAT.2.13.3"> Sũcare , ĩ jacore quẽne Egiptoju̶ ĩnare ũmato rudiasa mu̶ .
(src)="b.MAT.2.13.4"> Tone ñacõama maji .
(src)="b.MAT.2.13.5"> Mu̶re yu̶ gotiroju̶ tudiaba .
(src)="b.MAT.2.13.6"> Herodes , Jesúre sĩaru̶ ĩre macaru̶cu̶mi — Josére ĩre yiyuju ángel .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> IcI pic kamaciwat PInI Cosip kiwapman Kshe ' mune ' to omIshInIwe ' mIn e ' napituk otI otukon , Psukwin ipi otapIn we ' shknikIt pInoce ' , ipi niw okie ' iIn , ipI cI Iciptuk oshumok ; icI shi iuk ; pama pie ' toian kikitowun , iukwanwi E ' nut okupantone ' wan we ' shknikIt pInoce ' iIn e ' winsat .

(src)="b.MAT.2.14.1"> To ĩ yijare , yujicõari , Jesúre , ĩ jacore quẽne ñamine Egiptoju̶ ĩnare ũmato rudicoasuju .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> PicI win kapsukwit kiwtapInan niw we ' shkniknIt , pInoce ' iIn , ipi niw okie ' iIn , nipatipuk e ' kishumaciwat iukwanuk Iciptuk .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Toju̶ ĩna ñatoyene bajirocacoasuju U̶ju̶ Herodes .
(src)="b.MAT.2.15.2"> “ Egipto sitaju̶ yu̶ macu̶ ĩ ñaro ĩre jicõaru̶cu̶ja yu̶ ” , ĩre gotirẽtobosarimasu̶ su̶orine Dios ĩ yimasire ñajare , to bajirone bajiyuju .
(trg)="b.MAT.2.15.1"> IcI shi pIne ' e ' ikiiIt , pama kanponIt E ' nutIn , iwsI ie ' i ote ' pwe ' wun kakItot , Kshe ' munIto otacimonInwun , kItwak , iw ie ' i kaocIntomuk O nkwIs iukwanuk Iciptuk .

(src)="b.MAT.2.16.1"> Bajirocabecu̶ju̶ , ñocoa ĩna bajisere buerimasa ĩre gotimenane , gaje maaju̶ ĩna tudiarere ajicõari , bu̶to jũnisiniñuju Herodes .
(src)="b.MAT.2.16.2"> To bajiri jũnisinigũ̶ ñari , Belén ñarãre , ti maca tu̶anare rĩamasa ju̶a cũ̶ma tu̶sanare ũ̶mu̶are , to yicõari , ĩna bero ruyuariarãre quẽne sĩarotijeocõañuju .
(src)="b.MAT.2.16.3"> Ñocoa ĩna bajisere buerimasa , “ Ju̶a cũ̶ma tu̶saju̶ ” ĩna yirere ajigu̶ ñari , ĩnare sĩarotiyuju Herodes .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> IcI E ' nut e ' kikike ' ntuk e ' ki papnInmukot ni ne ' pwakancIn nInwun , kikcInshkatsI e ' kinokashwe ' t , icI kaye ' k e ' kinsIckasnIt pInoce ' iIn e ' inIcIn shi Pe ' tniumuk ; ipi caye ' k pe ' shoc e ' inIcIn nashponkIsnIcIn , ipi iwpic e ' kiwi ke ' nata ‘ wat niw ne ' pwakancIn nInwun .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Raquel ñamasirio so rĩare maigõ , so otimasiriarore bajiro Belén macana ĩna rĩare mairã , ĩna otirotire tu̶oĩacõari , ado bajiro ucamasiñumi Diore gotirẽtobosarimasu̶ Jerem ' ias vãme cu̶tigu̶ :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Iw ie ' i , te ' pwe ' wun kakitot , iukwan Ce ' nimaye ' , iacimot otI kakItot ;

(src)="b.MAT.2.18.1"> “ Ramá vãme cu̶ti macago so rĩare so tu̶oĩa otise ruyuru̶aroja .
(src)="b.MAT.2.18.2"> Oticõa ñaru̶ocomo so , Raquel vãme cu̶tigo , so rĩare otigo .
(src)="b.MAT.2.18.3"> Gãjerã , ‘ Otibesa ’ sore ĩna yiboajaquẽne , ajibetiru̶ocomo , so rĩa ñamasiboariarãre godocu̶tigo ñari ” , yiucamasiñumi Jerem ' ias .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> Iukwanuk Ne ' me ' uk okinotanawa notakwsuwun wishkwe ' we ' ksuwun , ipi moik , ipi kcIshke ' ntumwun ; Ne ' ce ' n otumwuman onicanse ' iIn , cowi kshkumnowankosi ; osam co wuie ' iwin .

(src)="b.MAT.2.19.1"> Egiptoju̶ José ĩ ñaro rijacoasuju Herodes .
(src)="b.MAT.2.19.2"> Ĩ rijato bero , José ĩ cãjiriaroju̶re sĩgũ̶ ángel ĩre ruyuaĩoñuju quẽna .
(src)="b.MAT.2.19.3"> To bajicõari , ado bajiro ĩre yiyuju :
(trg)="b.MAT.2.19.1"> Pic cI E ' nut kanpot PInI Kshe ' mIne ' to omIshIne ' we ' mIn okiwtuskon Cosip kinaptum shi Iciptuk ,

(src)="b.MAT.2.20.1"> — ¡ Yujiya !
(src)="b.MAT.2.20.2"> Jesúre , ĩ jacore quẽne Israel sitaju̶ ĩnare ũmato tudiasa .
(src)="b.MAT.2.20.3"> Ĩre sĩaru̶aboacana rijajedicoajama ĩna — Josére ĩre yiyuju ángel .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> OtI okikon , Psukwin , ipi otapIn we ' shknikIt pInoce ' , ipi niw okie ' iIn , icIshiak e ' kiwuk Isne ' iIn , kinpokwshIki kapmIntone ' kuk , niw we ' shkniknIncIn pInoce ' iIn opumatsiwnInIn .

(src)="b.MAT.2.21.1"> To ĩ yijare , yujicõari , Jesúre , ĩ jacore quẽne Israel sitaju̶ ĩnare ũmato vasuju José .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> IcI win e ' kipsukwit , e ' kiwtapnat , niw we ' shkniknIncIn pInoce ' iIn , ipi niw okie ' iIn , icI e ' kishiawat e ' kiwuk Isne ' iIn .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Maa vacu̶ju̶ , ajiyuju José : “ Herodes ñaboar ' i macu̶ , Arquelao vãme cu̶tigu̶ , ĩ jacu̶re vasoagu̶ Judea sitaju̶ ñañuju ” , yire quetire ajiyuju .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Ti quetire ajicõari , güigu̶ ñari , toju̶ varu̶abesuju .
(src)="b.MAT.2.22.3"> To bajiro bajigu̶ne , quẽna toju̶ cãjiriañuju ĩ .
(src)="b.MAT.2.22.4"> Cãjiriacõari , “ Toju̶ yu̶ vajama , quẽnabetoja .
(src)="b.MAT.2.22.5"> Galilea sitaju̶a varu̶cu̶ja yu̶ ” , yitu̶oĩañuju .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Pic cI kanotuk Akine ' us kaokumawnIt Cwtie ' uk , e ' kinapshkumwat ni osIn E ' nutIn win kikwtacI ipI e ' wishiat ; kaian wuwitmakot Kshe ' mIne ' ton e ' kinaptuk , icI kipke ' wak e ' kishiat Ke ' niniuk .

(src)="b.MAT.2.23.1"> Galilea sitaju̶ ejacõari , Nazaret vãme cu̶ti macaju̶ ñagũ̶ vasuju .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Diore gotirẽtobosarimasa , “ Nazaret macagu̶ ñaru̶cu̶mi ‘ Rotimu̶orũ̶gõru̶cu̶mi ’ yigu̶ , Dios ĩ cõarocu̶ ” , Jesúre ĩna yiucamasire ñajare , to bajirone bajiyuju .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> IcI kapiat e ' kiwutat kcI otanuk Ne ' sune ' t kishInkate ' , iw ie ' i te ' pwe ' wun kakItot iacimocuk Win kshInkaso Ne ' sIni nInI .

(src)="b.MAT.3.1.1"> Tirodori bero , Juan Bautista vãme cu̶tigu̶ , Judea sitaju̶ yucú̶ manoju̶ ejayuju .
(trg)="b.MAT.3.1.1"> ICI niw e ' kishkiwuk kipie ' wak Can , Ke ' ctapie ' nwe ' t , e ' pmukie ' kwe ' t no ‘ wmtukwakukik Cwtie ' uk .

(src)="b.MAT.3.2.1"> Toju̶ ejacõari , ado bajiro ĩre ajirã ejarãre gotimasiorũgũñuju ĩ : — Yoaro mene ejaru̶cu̶mi “ Rotimu̶orũ̶gõru̶cu̶mi ” yigu̶ , Dios ĩ cõarocu̶ .
(src)="b.MAT.3.2.2"> To bajiri rojose mu̶a yisere yitu̶jacõari , Dios ĩ bojaseju̶are yi yuya mu̶a — ĩnare yirũgũñuju ĩ .
(trg)="b.MAT.3.2.1"> OtIcI kItwak , Kisate ' ntmok ; osam otokumauwun shpumuk pe ' shoc pie ' te ' mkIt .

(src)="b.MAT.3.3.1"> Ĩne ñañuju , “ Ado bajiro yiru̶cu̶mi ” Diore gotirẽtobosarimasu̶ Isa ' ias vãme cu̶timasir ' i ĩ yiucamasir ' i .
(src)="b.MAT.3.3.2"> Ado bajiro ĩre yiucamasiñuju Isa ' ias : “ Yucú̶ manoju̶ sĩgũ̶ masu̶ ado bajiro goticudirũgũru̶cu̶mi : ‘ Mani u̶ju̶ ejaru̶cu̶mi .
(src)="b.MAT.3.3.3"> To bajiri , rojose mu̶a yisere yitu̶jacõari , quẽnaseju̶are tu̶oĩaña mu̶a , ĩre yurã ’ yiru̶cu̶mi sĩgũ̶ ” , yiucamasiñuju Isa ' ias , Juan ĩ bajirotire goti rĩjoro yigu̶ .
(trg)="b.MAT.3.3.1"> OtI ie ' o kaiacImukocIn iacimoncIn Ise ' iusIn , kItwak , OwIiu otInwe ' wun nkot pe ' motnakwsIt na ‘ mtukwakukikumuk , Nikan oshInwitak , Te ' pe ' n mukwie ' kon wshItwuk tupasI mie ' we ' sIn .

(src)="b.MAT.3.4.1"> Camello joane suariaro sãñagũ̶ ñañuju ĩ .
(src)="b.MAT.3.4.2"> To yicõari , vecu̶ gaserone vẽñaricũñuju , ĩ sãñasere .
(src)="b.MAT.3.4.3"> Ñimia ba , to yicõari , beroa ocore idi , yirũgũñuju .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> OpshIie ' o Can , kamtItIkIn kcowe ' si wisiumIn , ipi mishakIn kcipsonIn , pe ' mkcipsocIn , ipi kaotumicimowut , iukwan e ' tsawe ' ncIn , ipi amo sispakwut ,

(src)="b.MAT.3.5.1"> Ĩre ajirã , jãjarã masa ejayujarã .
(src)="b.MAT.3.5.2"> Jerusalén macana , Judea sitana , to yicõari , Jordán vãme cu̶tiya tu̶ana quẽne ejayujarã , ĩre ajirã .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> IwcI e ' kipie ' naskakot Cinose ' ne ' m , ipi caye ' k Cwtie ' , ipi caye ' k kiwtayiukwan e ' pmukiwuk Cantanuk .

(src)="b.MAT.3.6.1"> To bajiro ĩ gotisere ajirã ñari , “ Rojose mani yisere Dios manire masirioato ” yirã , “ Rojose yirã ñaja yu̶a ” Diore ĩna yigotiro bero , Jordán vãme cu̶tirisaju̶ oco rãca ĩnare bautiza ñañuju Juan .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> IcI e ' ki kcitapie ' nat shi Cantanuk , e ' kiwitumake ' wat omIcshuwe ' psiwnawan .

(src)="b.MAT.3.7.1"> To bajiro ĩ yiñarone , fariseo masa , to yicõari saduceo masa quẽne Juan oco rãca ĩ bautizasere bojarã ejayujarã .
(src)="b.MAT.3.7.2"> Ĩna ejasere ĩacõari , ado bajiro ĩnare yiyuju Juan : — Oco rãca mu̶are yu̶ bautizasere bojaboaja mu̶a .
(src)="b.MAT.3.7.3"> Vãtia u̶ju̶ rojose ĩ yirore bajirone rojose yijairã ñaja mu̶a .
(src)="b.MAT.3.7.4"> To bajiro bajirã ñari , “ Rojose yu̶a yise vaja rojose yu̶are yibetiru̶cu̶mi Dios ” yitu̶oĩa vadiboaja mu̶a .
(src)="b.MAT.3.7.5"> ¿ To bajiro mu̶a bajise su̶orine rojose mu̶a tãmu̶orotire masibeatique mu̶a ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Pic kawapmat e ' mane ' nIt Pe ' nIsiIn , ipi Se ' cwsiIn , e ' pianIt e ' tshI kcItapie ' nwe ' t , otIcI okinan , O ! pe ' matsie ' k pwatacke ' ie ' k mIntoie ' k ! we ' nicI kakoie ' k e ' wioshImotme ' k , iw nshkatsowun wapiamkuk .

(src)="b.MAT.3.8.1"> Rojosere yitu̶jacõari , “ Quẽnarã ñaama ” masa mu̶are ĩna yiĩamasirotire yirã , quẽnaseju̶are yirũgũrona ñaja mu̶a .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Pie ' toke ' , i we ' wnunuk pmatsowun e ' wiwapitI wuie ' k , kisate ' ntumwun .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Ado bajiro yitu̶oĩabesa mu̶a : “ Abraham ñamasir ' i jãnerabatia ñamasurã mani ñajare , rojose mani yise vaja rojose manire yibetiru̶cu̶mi Dios ” yitu̶oĩabesa .
(src)="b.MAT.3.9.2"> Adiari gũ̶tari rãca Abraham jãnerabatiare ĩ godoveoru̶ajama , godoveomasigũ̶mi Dios — ĩnare yiyuju Juan .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> Ke ' kowi , ke ' ko , ne ' ntuke ' k kiiwawa , E ' pIne ' -e ' mntoosmamIn , ktInum cI nin , Kshe ' mIne ' to otakshkIton , notI sIniIn , e ' wipsukwipnat pInoce ' iIn iukwanIn E ' pIne ' - e ' mIn .

(src)="b.MAT.3.10.1"> — Oteriayucú̶ri , rica mani yucú̶rire bajiro bajiaja mu̶a .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Rica manijare , quẽareacõari , soereariarore bajiro yiru̶cu̶mi Dios .
(src)="b.MAT.3.10.3"> Tire bajirone yiecoru̶arãja mu̶a quẽne , mu̶a tu̶oĩavasoabetijama .
(src)="b.MAT.3.10.4"> ¡ Quẽnase mu̶a yibetire ĩacõari , jeame yatibetimeju̶ mu̶are rearu̶cu̶mi Dios ! — ĩnare yiyuju Juan .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Ipi iw iukwan pkumsakIn okitonawa e ' wce ' pkiwuk , iukwanIn ni mtukon , ipi cI niw mtukon pwapie ' tomkItnuk we ' onItnuk micum kukishkukaso , ipi cI , shkote ' k kupukcikaso .

(src)="b.MAT.3.11.1"> Gaje vãme ado bajiro gotiyuju Juan : — Yu̶ berore yu̶ rẽtoro masigũ̶ ejaru̶cu̶mi .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Ñamasurã rĩne ĩre yibosamasiama , ñamasugũ̶ masu ĩ ñajare .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Rojose ĩna yisere yitu̶jacõari , Dios ĩ bojaseju̶are yirãre oco rãca bautizarũgũaja yu̶ .
(src)="b.MAT.3.11.4"> To bajiro yu̶ yirũgũse ti quẽnaboajaquẽne , yu̶ bero ejagu̶ ĩ moaseju̶a quẽnamasucõaru̶aroja .
(src)="b.MAT.3.11.5"> Ĩma , Esp ' iritu Santore cõamasiru̶cu̶mi , masare .
(src)="b.MAT.3.11.6"> Ĩ su̶orine “ Dios ĩ bojabetire yaja yu̶a ” yimasicõari , tu̶oĩavasoaru̶arãma — ĩnare yiyuju Juan .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Nin we ' we ' nI , kitakcItapie ' num shi npik , e ' kisate ' ntume ' k , win cie ' ko ke ' pie ' pukwnIshkowut nin , win wusimI pite ' ntakwsI icI nin , coiI nin ntupit e ' ntakwsIsi , icIi e ' wipmaotawuk omuksInIn , win ie ' k kukcitapie ' nkowa shi Kshe ' mIne ' to ocipamIn ipi iukwan shkote ' k .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Gaje vãme ado bajiro masare gotiyuju Juan : — Yu̶ bero ejagu̶ju̶ama , trigo ajere besegu̶re bajiro yiru̶cu̶mi , masare .
(src)="b.MAT.3.12.2"> To bajiri ti gasere yireacõari , soereariarore bajiro yiru̶cu̶mi , jeame yatibetimeju̶ masare cõagũ̶ , to yicõari , quẽnase cõrone juagu̶re bajiro yiru̶cu̶mi , ĩre ajitirũ̶nu̶rãre juavacu̶ — ĩnare yiyuju Juan .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> WinsI kie ' nuk nonouwun one ' cik , icI we ' we ' nI okupinakwan opIskakomIn , ipi okumawtoston opukwe ' shkInum ; okIton mukukok , icIie ' k okIdakswan oshIikwe ' mnIn , shi kakuk shkote ' k .

(src)="b.MAT.3.13.1"> Cojorũ̶mu̶ Galilea sitaju̶ ñar ' i , Jordán vãme cu̶tirisaju̶ vasuju Jesús .
(src)="b.MAT.3.13.2"> Juan tu̶ju̶ ejacõari , oco rãca ĩre bautizarotiyuju .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> IcI e ' pie ' ocupiat Cisus iukwanuk Ke ' nIniuk , e ' shiat Catanuk e ' iInIt CanIn e ' wikcItapie ' nkot .

(src)="b.MAT.3.14.1"> To bajiro ĩre ĩ yiboajaquẽne , oco rãca ĩre bautizaru̶abesuju Juan : — Bajibeaja .
(src)="b.MAT.3.14.2"> No yigu̶ mu̶re bautizamasibecu̶ja yu̶ .
(src)="b.MAT.3.14.3"> Mu̶ju̶a , yu̶ rẽtoro masigũ̶ ñari , oco rãca yu̶re bautizarocu̶ ñaja mu̶ — Jesúre ĩre yiyuju Juan .
(trg)="b.MAT.3.14.1"> CancI okikna ‘ moan , otI okinan , NinsI ie ' k ktakcItapie ' n ; TacI e ' pie ' naska ‘ wiIn , nin .

(src)="b.MAT.3.15.1"> To ĩ yisere ajicõari , ado bajiro ĩre yicu̶diyuju Jesús : — Yu̶re oco rãca mu̶ bautizasere bojaami Dios .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Ñajediro Dios ĩ rotirore bajiro cu̶diroti ñaja manire — Juanre ĩre yiyuju Jesús .
(src)="b.MAT.3.15.3"> To bajiro ĩ yijare , — Bau̶ .
(src)="b.MAT.3.15.4"> To bajirone bojaroja — ĩre yicu̶dicõari , Jesúre oco rãca ĩre bautizayuju Juan .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Cisus cI okinkwe ' twan otI okinan , NocImasI i kInomkIt nkom , Iw ke ' shuwe ' pse ' ikon e ' wite ' pwe ' k , caye ' k mInoshuwe ' psiwun .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> IwcI e ' kite ' pwe ' twat .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Jesús ĩ majarũ̶gũ̶rirĩmarone ũ̶mu̶agasero soje jãnacoasuju ti .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Ti jãnarone , õ vecaju̶ Jesús ĩ ĩamu̶orone , bujare bajigu̶ rujiadicõari , Jesús joere rocajeoyuju Esp ' iritu Santo .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> IcI Cisus kakishkcItapie ' nkot , iwcI papuk kashIpie ' kwashuk , icI pInI e ' kinsakwsanuk , Kishuk , ipi kiwapman Kshe ' mIne ' to OcipamIn , e ' pie ' nisashkanIt , ke ' cwa mIne ' to mimi ; e ' pie ' pkIshnInIt wiiwuk .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Jesús joere ĩ rocaejarone , ado bajiro yi ocaruyuyuju õ vecaju̶ : — Yu̶ macu̶ , yu̶ maigũ̶ masu ñaja mu̶ .
(src)="b.MAT.3.17.2"> Mu̶ rãca bu̶to variquẽnaja yu̶ — ĩre yi ocaruyuyuju .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> IcI pInI , notakwsowun shpumuk , otI kikItomkIt , OtI ie ' o te ' panuk NkwIs , nin ke ' cmInonwe ' It .

(src)="b.MAT.4.1.1"> Jesús , oco rãca Juanre ĩ bautizarotiro bero , yucú̶ manoju̶ ĩre ũmato vasuju Esp ' iritu Santo , “ Satanás ĩ bojarore bajiro rojose Jesúre ĩre yirotiĩato ” yigu̶ .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> IWCI Cisus e ' kimacinkot KcI CipamIn now ' mtukwakik , e ' wikwcItupe ' nmukot ni mIcImIne ' ton .

(src)="b.MAT.4.2.1"> To bajiri toju̶ , yucú̶ manoju̶ ju̶arã masa cõro ñarirũ̶mu̶ri , ñamiri quẽne tocãrãca ñamirine babecu̶ne ñacõarũgũñuju Jesús .
(src)="b.MAT.4.2.2"> To bajigu̶ ñari , bu̶to ñiorijayuju ĩ yuja .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> IcI pic , KapwawisnIt nie ' waptuk tso kishuk , ipi nie ' waptuk tso tpuk ; iwcI e ' pkIte ' t .

(src)="b.MAT.4.3.1"> To ĩ bajiro ĩacõari , ado bajiro rojose ĩre yirotiĩaboayuju vãtia u̶ju̶ , Satanás : — Dios macu̶ne mu̶ ñajama , adiari gũ̶tarine pan godoveoya mu̶ — ĩre yirotiboayuju , Jesúre .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> IcI pic kakocItpe ' nmukocIn kapianIt e ' cIiIt otI okikon ; KishpIn kin We ' kwIsmukwiIn Kshe ' mIne ' to , kIton notI sIniIn e ' wiwshIckate ' k e ' wikwe ' shkInwuk .

(src)="b.MAT.4.4.1"> To bajiro Satanás ĩre ĩ yiboajaquẽne , — Yibeaja yu̶ .
(src)="b.MAT.4.4.2"> Dios oca masa ĩna ucamasire ado bajiro gotiaja : “ Bare rĩne ñamasuse me ñaja .
(src)="b.MAT.4.4.3"> Dios ocare mani cu̶diseju̶a ñaja ñamasusema .
(src)="b.MAT.4.4.4"> ‘ Bare ti manijare , rijarearu̶arãja ’ yire ti ñaboajaquẽne , Dios rijarere ĩ bojabetijama , rijabetiru̶arãja .
(src)="b.MAT.4.4.5"> ‘ Caticõa ñato ’ yigu̶ yimasigũ̶ ñaami ĩ ” , yigotiaja Dios oca masa ĩna ucamasire — ĩre yiyuju Jesús .
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Okinkwe ' twancI ipi otI okinan otI e ' shonupie ' kate ' k ; NInI cowitapmatsIsi , pe ' pshuk pkwe ' shkIn mtIno ; mtIno ie ' ki cak kikitowun we ' cpie ' sakumom kuk otonik Kshe ' mIne ' to .

(src)="b.MAT.4.5.1"> To ĩ yiro bero , Jerusalénju̶ , Dios ĩ beseria maca ñamasuri macaju̶ Jesúre ĩre ũmato vasuju Satanás .
(src)="b.MAT.4.5.2"> To ejacõari , Diore yirũ̶cu̶bu̶oriavi joeju̶ ĩre ũmato mu̶jasuju .
(trg)="b.MAT.4.5.1"> IucI mIcImIne ' ton okisho ' wnukon iukwuanuk kcI otanuk , e ' kiw cipitupukot shi kwItupuk nume ' okumkok .

(src)="b.MAT.4.6.1"> To ĩre ũmato mu̶jaejacõari , ado bajiro yiyuju Satanás : — Dios oca masa ĩna ucamasire ado bajiro gotiaja : “ Ĩre moabosarimasa ángel mesare mu̶re coderotiru̶cu̶mi Dios .
(src)="b.MAT.4.6.2"> Mu̶ quediajama , ‘ Gũ̶ta joeju̶ rocajeocõari , ĩ gu̶bo jearomi ’ yirã , mu̶re boca ñiaru̶arãma ĩna ” , yigotiaja Dios oca .
(src)="b.MAT.4.6.3"> To bajiri Dios macu̶ne mu̶ ñajama , adoju̶ne jatiquedi rujiaĩasaque mu̶ — Jesúre yirotiboayuju Satanás .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> OtIcI otukon , KishpIn kin , okwIsmukwiIn Kshe ' mIne ' to , pie ' ocIniswe ' pnItson ; otukwshI e ' shonIpie ' kate ' k , Win okuwitmowan omIshInIwe ' mIn , e ' wikuwapmukwiIn ipi onIciwak kupumukwitInukok wikake ' e ' wipwapaksite ' shnIn sInik .

(src)="b.MAT.4.7.1"> To bajiro ĩ yiboajaquẽne , Jesúju̶ama , ado bajiro ĩre yiyuju : — To bajiro mu̶ yisere cu̶dibeaja yu̶ .
(src)="b.MAT.4.7.2"> “ Dios ĩ yiriarore bajiro yu̶re boca ñiaru̶arãma ángel mesa ” yigu̶ , yu̶ jatiquediĩajama , Dios ĩ bojabetire yigu̶ yigu̶ja yu̶ .
(src)="b.MAT.4.7.3"> Gajeye ado bajiro gotiaja Dios oca masa ĩna ucamasire : “ ‘ Dios , “ Yiru̶cu̶ja ” yiyumi ’ yitu̶oĩacõari , ‘ To bajiro masu yiru̶ yiyujari ’ yimasiru̶arã , mu̶a tu̶oĩarore bajiro mu̶a yiajejama , quẽnabeaja ” , yigotiaja Dios oca masa ĩna ucamasire — ĩre yiyuju Jesús , Satanáre .
(trg)="b.MAT.4.7.1"> Cisus cI otI okinan , otukwshI e ' shwunIpie ' ka te ' k minI , Ke ' kowi kwcItupe ' nmakIn Te ' pe ' nmukwiIn Kshe ' mIne ' to .

(src)="b.MAT.4.8.1"> To bajiro ĩ yiro bero , gũ̶tau̶ ũ̶mu̶aricu̶ joeju̶ Jesúre ũmato vasuju Satanás quẽna .
(src)="b.MAT.4.8.2"> Toju̶ ũmato ejacõari , adi macaru̶cu̶ro ñarimacari jediro ĩre ĩojeocõañuju .
(trg)="b.MAT.4.8.1"> MinI cI , mIcImIne ' to okishonan e ' cI kcI pkotnianuk e ' kiwaptuat , caye ' k okumauwun shotI kik , e ' pic wuntInuk .

(src)="b.MAT.4.9.1"> Ĩre ĩogajanocõari , ado bajiro ĩre yiyuju Satanás : — Yu̶ rĩjoroju̶a gu̶somuniari tuetucõari , “ Yu̶ u̶ju̶ ñamasugũ̶ ñaja mu̶ ” yu̶re mu̶ yirũ̶cu̶bu̶ojama , adi sita ñajedirore mu̶re ĩsiru̶cu̶ja yu̶ — Jesúre ĩre yiyuju Satanás .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Ipi otI okinan , caye ' k notI , kuminIn , KishpIn pmukocnIn , ipi nume ' kItoiIn .

(src)="b.MAT.4.10.1"> To bajiro ĩ yise ñajare , ado bajiro ĩre cu̶diyuju Jesús : — Vasa mu̶ .
(src)="b.MAT.4.10.2"> Ado bajiro gotiaja Dios oca masa ĩna ucamasire : “ Mani u̶ju̶ Dios sĩgũ̶rene , ‘ Yu̶ u̶ju̶ ñamasugũ̶ ñaja mu̶ ’ ĩre yirũ̶cu̶bu̶ocõari , cu̶diroti ñaja ” , yigotiaja Dios oca masa ĩna ucamasire — Satanáre yiyuju Jesús .
(trg)="b.MAT.4.10.1"> OtIcI Cisus okinan , Nkoci , shian , MIcImIne ' to , otukwshI e ' shwunupie ' kate ' k , Nume ' kito ‘ w Te ' pe ' nmukwuiIn , Kshe ' mIne ' to wintIno kie ' pmItwut .

(src)="b.MAT.4.11.1"> To bajiro Jesús ĩ yisere ajicõari , vacoasuju Satanás yuja .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Ĩ vato bero , Jesúre ejarẽmorã ejayujarã ángel mesa .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> IwcIni , mIcImIne ' ton kashInkInkot , ipi pInI mIshInwe ' n e ' pianIt , icI e ' pie ' pmitakot .

(src)="b.MAT.4.12.1"> “ Tubiberiaviju̶ tubibe ecocoajami Juan ” yise quetire ajicõari , Galilea sitaju̶ tudicoasuju Jesús .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> IcI pic Cisus kanotuk , ni CanIn e ' kikpakwukasnIt , kishImaci shi Ke ' niniuk ;

(src)="b.MAT.4.13.1"> To va , ĩ ya maca Nazaret vãme cu̶ti macaju̶ eja , no cõro mene ñaboa , Capernaum vãme cu̶ti macaju̶ ñagũ̶ vasuju .
(src)="b.MAT.4.13.2"> Ti maca ñañuju u̶tabu̶cu̶ra Galilea vãme cu̶tira tu̶ju̶ , Zabulón sita , to yicõari , Neftal ' i sita tu̶ ñarimaca .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> IcI e ' nkItuk Ne ' se ' nIt ; e ' kishiat e ' wIiIt cikcukum Ke ' panium e ' te ' nuk , ipi e ' pie ' kokumukianuk Se ' pwnIn , ipi Ne ' ptInum .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Ti macaju̶ Jesús ĩ ñajama , Diore gotirẽtobosarimasu̶ Isa ' ias vãme cu̶timasir ' i , ado bajiro ĩ yiucamasire ñari , bajiyuju :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Niiw ie ' ni te ' pwe ' onIn kakitot Ise ' us iacimot otI kItwak ,

(src)="b.MAT.4.15.1"> “ Jordán vãme cu̶tirisa jodeju̶ Galilea vãme cu̶tira ñaja .
(src)="b.MAT.4.15.2"> Tira tu̶re ñaja Zabulón sita , to yicõari Neftal ' i sita .
(src)="b.MAT.4.15.3"> Ti sitaju̶re jud ' io masa me ñaama , Diore masimena .
(src)="b.MAT.4.15.4"> Ĩnare gotimasiocõari , rojose ĩna tãmu̶oborotire ĩnare yirẽtobosarocu̶re cõaru̶cu̶mi Dios , ĩ bojarore bajiro ‘ Quẽnaro yirã ñato ’ yigu̶ ” , yiucamasiñumi Isa ' ias .
(src)="b.MAT.4.15.5"> To bajiro ĩ yiucamasiriarore bajirone , ti sitaju̶ ejayuju Jesús .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> Iw e ' kiwuk Se ' pwnIn , ipi e ' kiwuk Ne ' ptInum shiw cikcukum wus ipI Catan : o Ke ' nIni mawak Me ' ikIscIk ;

(src)="b.MAT.4.17.1"> Ti sitaju̶ ejacõari , Dios ocare , ado bajise masare gotimasiocudisu̶oyuju Jesús : — Diore rotibosarocu̶ , ĩ rotisu̶oroti mojoroaca ru̶yaja .
(src)="b.MAT.4.17.2"> U̶ju̶ Dios yarã quẽnaro ĩ yirona mu̶a ñaru̶ajama , rojose mu̶a yisere yitu̶jacõari , yu̶re ajitirũ̶nu̶ña — masare yigotimasiocudisu̶oyuju ĩ .
(trg)="b.MAT.4.17.1"> IwcI pic Cisus e ' pmowe ' pkie ' kwe ' t , otI kikIto ; Kisate ' ntumok ; iukwankwshI okumauwun e ' te ' k shpumuk kishkot pe ' shoc pie ' iumkIt .

(src)="b.MAT.4.18.1"> Cojorũ̶mu̶ , u̶tabu̶cu̶ra Galilea vãme cu̶tira tu̶ju̶ vacudigu̶ vasuju Jesús .
(src)="b.MAT.4.18.2"> To vacu̶ju̶ , ĩañuju , Simón vãme cu̶tigu̶re , bero Pedro vãme cu̶tirocu̶re , ĩ bedi Andrére quẽne .
(src)="b.MAT.4.18.3"> Vai sĩarimasa ñañujarã ĩna .
(src)="b.MAT.4.18.4"> Bajiyucu̶rire rearoderuu yiñañujarã ĩna .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> IcI Cisus e ' pmose ' t cikcukum Ke ' nIniuk , okiwapman nish we ' wikane ' itIncIn ; Sayiman e ' shnukasot Pitu , ipi E ' nto , ni wikane ' iIn , e ' tshI pukInanIt supiIn kiukumik ; kikikoske ' ‘ onInwuk .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Ĩna tu̶ ejacõari , ado bajiro yiyuju Jesús : — Yu̶ rãca vayá .
(src)="b.MAT.4.19.2"> Yucu̶rema mu̶a vai vejese ũnirene masa yu̶re ĩna ajitirũ̶nu̶rotire gotimasiobosarimasa ñaru̶arãja mu̶a — ĩnare yiyuju Jesús .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> IcI otI okinan , Naktone ' o ‘ shuk ; kaoshe ' num e ' wikikoskawe ' p nInwuk .

(src)="b.MAT.4.20.1"> To ĩ yirirĩmarone , ĩna bajiyucu̶rire cũ , ĩre su̶yacoasujarã .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> IcI papuk e ' kinkaawat otIsupimwan , icI e ' kinaktone ' wawat .

(src)="b.MAT.4.21.1"> To yi varũtu vacu̶ne , gãjerã ju̶arã ñarãre ĩnare jiyuju Jesús .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Ĩna ñañujarã Santiago , ĩ bedi Juan rãca .
(src)="b.MAT.4.21.3"> Ĩna jacu̶ Zebedeo rãca cũmuaju̶ ĩna bajiyucu̶rire siaquẽno sãñañujarã .
(trg)="b.MAT.4.21.1"> IcI e ' nmaocImacit shiw , okiwapman minI , anIt nish we ' wikane ' itIncIn , Ce ' ms , We ' kwIsmukot Se ' pitiIn , ipi Can wikane ' iIn pic napkwanuk , Se ' pitiIn , oswan e ' na ' towat , otusupimwan ; icI e ' kintomat .

(src)="b.MAT.4.22.1"> To ĩ yisere ajicõarãju̶ma , ĩna jacu̶re , to yicõari ĩna cũmuare quẽne vaveocoasujarã , Jesúre su̶yana .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> IcI papuk e ' kinkItmowat onapkwanwa ipi oswan ; e ' kinaktone ' wawat .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Galilea sitaju̶ gotimasiocudiyuju Jesús .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Tocãrãca macarirene Dios ocare ĩna bueriviriju̶ sãjaejacõari , oca quẽnasere masare ĩnare gotimasioñuju .
(src)="b.MAT.4.23.3"> “ U̶ju̶ Dios yarã quẽnaro ĩ yirona mu̶a ñaru̶ajama , rojose mu̶a yisere yitu̶jacõari , yu̶re ajitirũ̶nu̶ña ” , ĩnare yigotimasioñuju .
(src)="b.MAT.4.23.4"> To yicõari , rijaye cu̶tirãre ĩnare catioyuju .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> IcI Cisus e ' kipashiat Ke ' nIniuk e ' pmuknomake ' t ; iukwanuk otInume ' okumkomwak , ipi e ' pmukie ' kwe ' t mnoacImowun , iukwan okumauwun , ipi e ' pmIne ' se ' we ' t cak , e ' shnakwuk iakwnoke ' wun , ipi cak e ' shnakwuk kwtuke ' ntumwun ki nIshInape ' k .

(src)="b.MAT.4.24.1"> To bajiri Jesús rijarãre ĩ catiosere masa ĩna gotibatojare , Siria sitana quẽne tire ajicõari , rijaye cu̶tirãre juaejayujarã , “ Jesús ĩnare catiato ” yirã .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Ĩna u̶su̶riju̶ vãtia sãñarãre quẽne juaejayujarã , “ Vãtiare bureato Jesús ” yirã .
(src)="b.MAT.4.24.3"> Rijaquedirãre , to yicõari , micarãre quẽne juaejayujarã , Jesúre catiorotirã .
(src)="b.MAT.4.24.4"> Ĩna ñaro cõrone ĩnare catioyuju .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> IcIi , otI win wiacmukwsIwun e ' kipashiamke ' tnuk kiswe ' shkie ' nI shi caye ' k Sinie ' uk ; okipie ' twawancI niw caye ' k iakwnokancIn ni nIshInape ' n , ipi ni na ‘ we ' napinIncIn , ipi kwe ' tukitoncIn , ipi niw packakwancIn mIcImIne ' ton , ipi ni ne ' kaptIncIn , ipi niw ne ' nie ' psIncIn , icI win e ' kine ' se ' at .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Jesús ĩ vacudiro cõrone , jãjarã masa ĩre su̶yajojicõañujarã .
(src)="b.MAT.4.25.2"> Galilea sitana , Decápolis macana , Jerusalén macana , Judea sitana , to yicõari , Jordán vãme cu̶tirisa gajejacatu̶ana quẽne ĩre su̶yarũgũñujarã ĩna .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> IcI okipme ' nashkakon ke ' cmaoce ' ‘ tincIn nIshInape ' n , pie ' ocupie ' n Ke ' nIniuk , ipi kiwcupie ' n Tike ' ponIsuk , ipi kiwcupie ' n Cinose ' ne ' muk , ipi kiwcupie ' n Cwtie ' uk , ipi kiwcupie ' n wus ipI Catanuk .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Jãjarã masa ĩna ñasere ĩacõari , buroju̶ majaejayuju .
(src)="b.MAT.5.1.2"> To ĩ bajirone , ĩ buerã ĩ tu̶ rẽjañujarã .
(src)="b.MAT.5.1.3"> Ĩna ejaro ĩacõari , ado bajiro ĩnare gotimasiosu̶oyuju Jesús : — “ Masimena ñari , mu̶ ejarẽmose bu̶to bojaja yu̶a ” , Diore ĩre yisẽnirũgũrãma , ĩ yarã ñarãma .
(src)="b.MAT.5.1.4"> To bajiri , rojose tãmu̶oboarine , Dios tu̶ju̶ variquẽnarona ñarãma .
(trg)="b.MAT.5.1.1"> ICI kawapmat niw maoce ' tincIn , e ' okwIcowe ' t , e ' shpItnianuk , icI kacipitupIt ni e ' knomowacIn okipie ' naskakon .

(src)="b.MAT.5.4.1"> Yucu̶rire Dios ĩ bojabetire yicõari , tu̶oĩasu̶tiritiñarã quẽne , variquẽnarona ñarãma , beroju̶ ĩna tu̶oĩasu̶tiritisere Dios ĩnare ĩ yirẽtobosaroti ti ñajare .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Shuwe ' ntakwsik ki kasate ' ntukuk ; ki ie ' ki ke ' mnwe ' ntukuk .

(src)="b.MAT.5.5.1"> “ Masimena ñaja yu̶a ” yirã , Dios ĩ ejarẽmosere sẽnirũgũrã ñari , Dios ĩ goticatore bajirone variquẽnaru̶arãma , adi macaru̶cu̶roana u̶jarã ĩna ñarotire Dios ĩnare ĩ yirẽtobosaroti ñajare .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> Shuwe ' ntakwsik ki pwakcIne ' ntukuk wio ’ wawa ; ki ie ' ki ke ' tpe ' ntumwat kI .

(src)="b.MAT.5.6.1"> Gajeye rẽtoro Dios ĩ bojasere yiru̶a tu̶oĩarã quẽne , variquẽnarona ñarãma , “ Yu̶ bojasere yivariquẽnato ” yigu̶ , Dios , ĩnare ĩ ejarẽmose ti ñajare .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> Shuwe ' ntakwsik ki , pe ' kIte ' we ' ntukuk , ipi e ' kakaskite ' e ' skuk , iukwan mnoshuwe ' psowun ; ki ie ' ki ke ' moshkIne ' sanuk

(src)="b.MAT.5.7.1"> Gãjerãre ĩamaicõari , quẽnaro yirã quẽne , variquẽnaru̶arãma , Dios quẽne , ĩnare ĩamaicõari , quẽnaro ĩ yiroti ti ñajare .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> Shuwe ' ntakwsik ki she ' we ' ncIke ' cIk ; ki ie ' ki ke ' kshkItocuk , she ' we ' ncuke ' wun .

(src)="b.MAT.5.8.1"> Dios ĩ bojarore bajiro rĩne quẽnase tu̶oĩarã variquẽnarãma ĩna quẽne , beroju̶ Diore ĩarona ñari .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> Shuwe ' ntakwsik ki , kiw pante ' acIk ; kiie ' ki ke ' wapmacIk Kshe ' mIne ' ton .

(src)="b.MAT.5.9.1"> Quẽnaro ñarotire oca quẽnorã quẽne , variquẽnaru̶arãma , “ Yu̶ rĩa ñaama ” Dios ĩ yiĩarona ñari .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> Shuwe ' ntakwsik ki , tpantowun we ' shtocuk ; ki ie ' ki , ke ' shInkascIk Kshe ' mIne ' to onicansIn .

(src)="b.MAT.5.10.1"> Dios ĩ rotirore bajirone ĩna yise su̶orine gãjerãju̶a rojose ĩnare ĩna yiboajaquẽne , variquẽnaru̶arãma , U̶ju̶ Dios yarã quẽnaro ĩ yirã ñari .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Shuwe ' ntakwsik ki mnoshuwe ' psuwun , we ' ckwtukitowat ki ie ' ki te ' pe ' ntukuk okumauwun shpumuk kishkok .

(src)="b.MAT.5.11.1"> Yu̶re mu̶a ajitirũ̶nu̶se su̶orine gãjerã mu̶are ajatud ' icõari , “ Rojorã ñaama ” mu̶are ĩna yisocaboajaquẽne , variquẽnaru̶arãja mu̶a .
(trg)="b.MAT.5.11.1"> Kshuwe ' ntakwsum pic nInwuk , nshonasmukwie ' k , ipi miashtotakwuie ' k , ipi cake ' ko kItwat kukInwush kacimukwie ' k , nin ocItotakoie ' k .

(src)="b.MAT.5.12.1"> To bajiro mu̶are ĩna yiboajaquẽne , bu̶to variquẽnaña mu̶a , “ Beroju̶ Dios tu̶ju̶ ejarã , quẽnase bu̶jaru̶arãja ” yimasirã ñari .
(src)="b.MAT.5.12.2"> Mu̶a rĩjoroana , Diore gotirẽtobosamasiriarãre quẽne , rojose mu̶are ĩna yirore bajirone ĩnare quẽne rojose yimasiñujarã masa — ĩnare yiyuju Jesús .
(trg)="b.MAT.5.12.1"> Mnwankosuk , ipi kcImnwe ' ntumok ; waminkoie ' k kIcIne ' ntakwut shpumuk kishkok ; iwkwshI kashukwtukawat , iacimoncIn kaie ' cuk e ' pwam shIiIe ' k .

(src)="b.MAT.5.13.1"> Quẽna ado bajiro ĩ buerãre ĩnare gotiyuju Jesús : — Moa ñaja bare sãre .
(src)="b.MAT.5.13.2"> Mu̶a barotire vaibu̶cu̶ rii catisere cũrãma , moa turãja mu̶a , “ Boarobe ” yirã .
(src)="b.MAT.5.13.3"> Moa ti ocaboase ti ocabeticoajama , “ Quẽna tudiocato ” yirã , no bajiro yimasimenaja mu̶a .
(src)="b.MAT.5.13.4"> To bajiri , tire reacõarãja , “ Tire masa cu̶davu̶oreacõato ” yirã .
(src)="b.MAT.5.13.5"> Moa ocatu̶jabetire bajiro mu̶a bajijama , quẽnaja .
(src)="b.MAT.5.13.6"> Yu̶re mu̶a ajitirũ̶nu̶ tu̶jabetijama , moa ocatu̶jabetire bajiro bajirã ñaru̶arãja mu̶a .
(src)="b.MAT.5.13.7"> To bajiboarine , yu̶re mu̶a ajitirũ̶nu̶ tu̶jajama , quẽna yu̶re tudiajitirũ̶nu̶betiru̶arãja .
(src)="b.MAT.5.13.8"> Mu̶a su̶orine quẽnaro yimenama gãjerã .
(src)="b.MAT.5.13.9"> To bajiri mu̶are bojabetiru̶cu̶ja — ĩnare yiyuju Jesús .
(trg)="b.MAT.5.13.1"> KinwakwshI kitowsiw taknawum shotI kik ; kishpIncI ponsiwtakunukpkok ; we ' kwnicI ke ' ocI siwtakunupok ’ CosI ke ' shI owunsInon mtIno e ' wisakcuwe ' pInIkate ' k , icI e ' wipInkatumowat , nInwuk .

(src)="b.MAT.5.14.1"> Quẽna ado bajiro ĩnare gotiyuju : — Rẽtiaroju̶re busubatosere bajiro bajiroti ñaja mu̶are .
(src)="b.MAT.5.14.2"> To bajiro mu̶a bajijare , busubatose quẽnaro ti ruyurore bajirone mu̶are ĩaru̶arãma masa .
(src)="b.MAT.5.14.3"> Jairimaca buro joeju̶ ñarimaca quẽnaro ti ruyurore bajirone mu̶are ĩajedicõaru̶arãma .
(trg)="b.MAT.5.14.1"> Kinwasi , ktowawase ' shkanawa kI .
(trg)="b.MAT.5.14.2"> KcI otan , kwutakik e ' te ' k , co takukIckate ' snon .