# amu/Amuzgo-NT.xml.gz
# gbi/Galela-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Luaa ñˈoom na matseijndaaˈñenaˈ tsjaaⁿ nnˈaⁿ na tuiiñe Jesucristo , na wjaacˈoomnaˈ David ñequio Abraham na jndyowicantyjooˈ joona na tueˈcañoomnaˈ jom .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Manena gena o Yesus Kristus Awi sihino yalefo la aku ngone panako , ena gena Yesus Awi topora gena o Daud de o Daud awi topora gena o Abraham .

(src)="b.MAT.1.2.1"> Abraham , jom tsotye Isaac , Isaac tsotye Jacob , Jacob tsotye Judá ñequio ntyjee tsaⁿˈñeeⁿ .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Ma nonomaka o Abraham ma ngopa yanau gena o Ishak , o Ishak ma ngopa yanau o Yakub , de o Yakub ma ngopa yanau gena o Yehuda de lo awi gianongoru .

(src)="b.MAT.1.3.1"> Judá ñequio yuscu na jndyu Tamar , ndana Fares ñequio Zara .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Fares tsotye Esrom , Esrom tsotye Aram .
(trg)="b.MAT.1.3.1"> O Yehuda de ma peqeka ongo Tamar manga ngopa yanau ena gena o Peres de o Zerah , o Peres ma ngopa yanau o Hezron , o Hezron ma ngopa yanau o Ram ,

(src)="b.MAT.1.4.1"> Aram tsotye Aminadab , Aminadab tsotye Naasón , Naasón tsotye Salmón .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> o Ram ma ngopa yanau o Abinadab , o Abinadab ma ngopa yanau o Nahason , de o Nahason ma ngopa yanau o Salmon .

(src)="b.MAT.1.5.1"> Salmón ñequio yuscu Rahab , ndana Booz , Booz ñequio scoomˈm Rut , ndana Obed , Obed tsotye Isaí .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> O Salmon de ma peqeka ongo Rahab manga ngopa yanau o Boas , o Boas de ma peqeka ongo Rut manga ngopa yanau o Obed , o Obed ma ngopa yanau o Isai ,

(src)="b.MAT.1.6.1"> Isaí tsotye David tsaⁿ na tyoluiiñe rey , David toˈñoom scuuˈ tsˈoo Urías , tˈoom ndana Salomón .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> de o Isai ma ngopa yanau ma Kolano Daud .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> So kagena de o Daud ma ngopa yanau o Salomo ( o Salomo ma awa ena gena o Uria ma balo ) ,

(src)="b.MAT.1.7.1"> Salomón tsotye Roboam , Roboam tsotye Abías , Abías tsotye Asa .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> o Salomo ma ngopa yanau gena o Rehabeam , o Rehabeam ma ngopa yanau o Abia , de o Abia ma ngopa yanau o Asa .

(src)="b.MAT.1.8.1"> Asa tsotye Josafat , Josafat tsotye Joram , Joram tsotye Uzías .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> De o Asa ma ngopa yanau o Yosafat , o Yosafat ma ngopa yanau o Yoram , de o Yoram ma ngopa yanau o Uzia .

(src)="b.MAT.1.9.1"> Uzías tsotye Jotam , Jotam tsotye Acaz , Acaz tsotye Ezequías .
(trg)="b.MAT.1.9.1"> De o Uzia ma ngopa yanau o Yotam , o Yotam ma ngopa yanau o Ahas , o Ahas ma ngopa yanau o Hizkia ,

(src)="b.MAT.1.10.1"> Ezequías tsotye Manasés , Manasés tsotye Amón , Amón tsotye Josías .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> o Hizkia ma ngopa yanau o Manasye , o Manasye ma ngopa yanau o Amon , o Amon ma ngopa yanau o Yosia ,

(src)="b.MAT.1.11.1"> Josías tsotye Jeconías ñequio ntyjee tsaⁿˈñeeⁿ .
(src)="b.MAT.1.11.2"> Joona tuiindyena tiempo quia tyˈe nnˈaⁿ Israel na pra̱so ndyuaa Babilonia ncˈe na ticanaⁿndye nnˈaⁿ Israel ndiaˈ ñˈeⁿ nnˈaⁿ ndyuaaˈñeeⁿ .
(src)="b.MAT.1.11.3"> Tyˈecho naⁿˈñeeⁿ joona na tyondyeˈntjomtyeⁿna .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> de o Yosia ma ngopa yanau o Yekhonya de kanaga lo awi gianongoru yamuruo naga , ena gena ma orasi o Yahudika ma nyawa yatago de yaumo o Babel ma tonaka .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Jnda̱ teinom na tyˈecho nnˈaⁿ Babilonia nnˈaⁿ Israel ndyuaana , tuiiñe jnda Jeconías ndyuaaˈñeeⁿ .
(src)="b.MAT.1.12.2"> Jndyu tsaⁿˈñeeⁿ Salatiel , Salatiel jom tsotye Zorobabel .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> So o Babel ma tonaka yaumoka , de kagena o Yekhonya ma ngopa yanau o Sealtiel , o Sealtiel ma ngopa yanau o Zerubabel ,

(src)="b.MAT.1.13.1"> Zorobabel tsotye Abiud , Abiud tsotye Eliaquim , Eliaquim tsotye Azor .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> o Zerubabel ma ngopa yanau o Abihud , o Abihud ma ngopa yanau o Elyakim , de o Elyakim ma ngopa yanau o Azor ,

(src)="b.MAT.1.14.1"> Azor tsotye Sadoc , Sadoc tsotye Aquim , Aquim tsotye Eliud .
(trg)="b.MAT.1.14.1"> de o Azor ma ngopa yanau o Zadok , de o Zadok ma ngopa yanau o Akhim , de o Akhim ma ngopa yanau o Eliud ,

(src)="b.MAT.1.15.1"> Eliud tsotye Eleazar , Eleazar tsotye Matán , Matán tsotye Jacob .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> de o Eliud ma ngopa yanau o Eleazar , de o Eleazar ma ngopa yanau o Matan , de o Matan ma ngopa yanau o Yakub .

(src)="b.MAT.1.16.1"> Jacob tsotye José , José saaˈ María .
(src)="b.MAT.1.16.2"> Ndoˈ Maríaˈñeeⁿ na seincueⁿ Jesús na cwiluiiñe Cristo .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Kagena de o Yakub ma ngopa yanau o Yusuf , de o Yusuf gena ongo Maria ma roka , muna magena mowisibubuo o Yesus , Una magena o Salamati ma Kolano .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Jnda̱a̱ˈ canchooˈñequiee ndiiˈ tsjaaⁿ na jndyowicantyjooˈ , jnaⁿnaˈ Abraham , tueˈcañoomnaˈ hasta David .
(src)="b.MAT.1.17.2"> Ndoˈ cwiicheⁿ canchooˈñequiee ndiiˈ tsjaaⁿ na jndyowicantyjooˈ , jnaⁿnaˈ David , tueˈcañoomnaˈ tiempo quia na tyˈe nnˈaⁿ Israel na pra̱so ndyuaa Babilonia .
(src)="b.MAT.1.17.3"> Ndoˈ cwiicheⁿ canchooˈñequiee ndiiˈ tsjaaⁿ na jndyowicantyjooˈ , jnaⁿnaˈ quia tyˈecho nnˈaⁿ Babilonia nnˈaⁿ Israel , tueˈcañoomnaˈ hasta xjeⁿ na tuiiñe nquii na cwiluiiñe Cristo .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> So paeto o Abrahamka de ma bati o Daudka gena , kanaga o baba de o ete manga dala yamogiowo de yaruha .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> Komagena lo o Daudka sidago lo o Babel ma tonaka yaumo gena , kanaga o baba de o ete manga dala yamogiowo de yaruha .
(trg)="b.MAT.1.17.3"> De lo ma orasi o Babel ma tonaka yaumoka , paeto sidago lo o Salamati ma Kolano iwisibuo gena , kanaga lo o baba de o ete manga dala yamogiowo de yaruha .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Luaa waa na tuiiñe Jesucristo .
(src)="b.MAT.1.18.2"> Quia waacheⁿ ñomcaaˈ tsoñeeⁿ María ñequio José , ndoˈ cwii tjo̱o̱cheⁿ na nntjomndyena , teitquiooˈ na majndeiiñe María cantyja najndeii Espíritu Santo .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> O Yesus Kristus Awi sibuo ma jarita gena komanena : Ma awa muna magena ami ronga ongo Maria , muna de o Yusuf gena imabobaika .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Duma ona yasinoto ikawi waasi so ona imakiidu waasi , de ongo Maria he moroheka .
(trg)="b.MAT.1.18.3"> Ngaroko komagena imaaka , o Yusuf gena igogou-gogou wanakowa ma bobai ongo Maria moroheka gena de o Gurumi Qatetebi ma kuasa .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Ndoˈ José , tsaⁿ na nluiiñe saaˈ María , jom tsˈaⁿ na ñequiiˈcheⁿ tyocantyjaaˈ tsˈom na ntsˈaa yuu na matyˈiomyanaˈ .
(src)="b.MAT.1.19.2"> Ticalˈue tsˈoom na nluiˈjnaaⁿˈñe tsaⁿˈñeeⁿ , joˈ chii seitioom na cweˈ ñemaaⁿˈ nntyuiiˈ ñomca .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Ma bobai o Yusuf una magena o gohiduuru moi awi sigogise qaloha o Jou Awi bobitaka de wacoho itiai .
(trg)="b.MAT.1.19.2"> Komagena so awi sininga ma edekati gena wosipongoka , de wositatapu bilasu ma bobai womiholu de upa womikawi gena o nyawa moi lo upa yanako , ma ngale muna upa womisimaqe o kawasa manga simaka .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Yocheⁿ na luaaˈ matseitioom , tsoomˈm ndaa na teitquiooˈñe cwii ángel cwentaaˈ Tyˈo̱o̱tsˈom nnoom .
(src)="b.MAT.1.20.2"> Tso tsaⁿˈñeeⁿ : — ˈU José na cwiluiindyuˈ tsjaaⁿ David na jndyowicantyjooˈ tintyˈueˈ na nncoˈñomˈ María na nluiiñê scuˈ .
(src)="b.MAT.1.20.3"> Ee cantyja najndeii Espíritu Santo joˈ na jndeiiñê .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Ma orasi o Yusuf ka watagapisi awi sininga ma rabaka womidolomu eko hiwa , de una wokioloka de wotoguruga .
(trg)="b.MAT.1.20.2"> Awi doguruga ma rabaka una wakelelo o Jou Awi malaikat moi yahino de itemo unaka , " Yusuf , ngona gena o Daud awi ngopa de awi dano moi .
(trg)="b.MAT.1.20.3"> Upa nimodo ongo Maria nomiqehe , sababu o ngopa ami poko ma rabaka idadi gena ka cawali o Gikimoi Awi Gurumi Qatetebi ma kuasa so imasibolote munaka .

(src)="b.MAT.1.21.1"> Nntseincueⁿ cwii yuˈndaa na tsaⁿsˈa .
(src)="b.MAT.1.21.2"> Ndoˈ ˈu nntseicajndyuˈ juu Jesús .
(src)="b.MAT.1.21.3"> Ee na tseixmaaⁿ na nncwjiˈnˈmaaⁿñê nnˈaⁿ na mˈaⁿ cantyja ˈnaaⁿˈaⁿ .
(src)="b.MAT.1.21.4"> Nntseicanoomˈm jnaⁿ na laˈxmaⁿ naⁿˈñeeⁿ .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> So muna done asa o ngopa yanau moi mowisibuo .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> De o ngopa Una magena ngona bilasu nowisironga o Yesus , sababu o ngopa Una magena asa Awi nyawa masirete o Israelka ma nyawa to ona manga dorou wapiki de aku wasisalamati .
(trg)="b.MAT.1.21.3"> Komagena . "

(src)="b.MAT.1.22.1"> Chaˈtso nmeiⁿˈ tuii cha catseicanda̱a̱ˈñenaˈ ñˈoom na seineiⁿ Tyˈo̱o̱tsˈom ñequio ñˈoom ˈndyoo profeta .
(trg)="b.MAT.1.22.1"> O bi moi-moi qangodu magena bilasu idadi de imaaka la isiganapuka , imatero maro o kia iqomaka o Gikimoi Awi demo ma nabi Yesaya wosilefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.1.23.1"> Tso tsaⁿˈñeeⁿ : Queⁿˈyoˈ cwenta , nndeiiñe cwii yuscundyua .
(src)="b.MAT.1.23.2"> Nntseincueⁿ cwii tyochjoo ndoˈ njndyu Emanuel .
(src)="b.MAT.1.23.3"> Ñˈoom Emanuel matsonaˈ : Tyˈo̱o̱tsˈom mˈaaⁿ ñˈeⁿndyo̱ jaa .
(trg)="b.MAT.1.23.1"> " Done asa o jojaru ma boro moi , ngaroko de yanau imakiidu waasi , duma modami sidago lo mosibuo o ngopa yanau moi .
(trg)="b.MAT.1.23.2"> De o ngopa Una magena done asa iwisironga Imanuel . "
(trg)="b.MAT.1.23.3"> ( Imanuel gena o Ibranika manga demo moi ma ngale gena , " O Gikimoi wogoge dede ngone " . )

(src)="b.MAT.1.24.1"> Jnda̱ na lcwii tsˈom José na tsoomˈm ndaa , quia joˈ seicana̱a̱ⁿ ñˈoom na sa̱ˈntjom ángel cwentaaˈ Tyˈo̱o̱tsˈom , toˈñoom María na scoomˈm .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Kagena de o Yusuf womomi de gila-gila waaka imatero maro o Jou Awi malaikat o kia itemo unaka .
(trg)="b.MAT.1.24.2"> So ma jojaru ongo Maria womiqehe so womikawika .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Sa̱a̱ ticatjomndyena na mandiñoomˈ hasta quia jnda̱ seincuii scoomˈm yuˈndaaˈñeeⁿ .
(src)="b.MAT.1.25.2"> Quia joˈ José seicajñoom yuˈndaaˈñeeⁿ Jesús .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Duma una woholusi womingaho la imasikiidu dede muna .
(trg)="b.MAT.1.25.2"> Awi ngale gena womiqohaka sidago lo muna mopuo kasi .
(trg)="b.MAT.1.25.3"> Komagena so ma bati muna o ngopa Una magena mowisibuoka .
(trg)="b.MAT.1.25.4"> Qabolo de o Yusuf o ngopa Una magena wisironga o Yesus .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Ncuee na tyomˈaaⁿ Herodes rey , tuiiñe Jesús tsjoom Belén tsˈo̱ndaa Judea .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Luaa tuii , tquieˈcañom nnˈaⁿ na jndo̱ˈ nˈom Jerusalén , na jnaⁿ jo ndoˈ na macaluiˈ ñeˈquioomˈ .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Idadi de imaaka komagena , so o Yesus wisibuo gena o Betlehem ma dokuka o Yudea ma daeraka , ma dongoho magena o Herodes wopareta maro ka o kolano moi .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> De kanaga lo o orasi magena o bi nyawa icocawaro nodoka o Yudea ma daera ma wange ma nyonyieka de ona magena ma soa ikukuruka , de itagi yakahino o Yerusalem ma kotano .

(src)="b.MAT.2.2.1"> Tyotaˈxˈeendyena : — ¿ Yuu mˈaaⁿ nqueⁿ na tuiiñê rey cwentaa nnˈaⁿ judíos ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Ee jâ jnda̱ ntyˈiaayâ na teitquiooˈñe caxjuu cwentaaⁿˈaⁿ na ndicwaⁿ mˈaaⁿyâ ndyuaayâ jo ndoˈ yuu na macaluiˈ ñeˈquioomˈ .
(src)="b.MAT.2.2.3"> Joˈ na tquio̱o̱yâ na nlatˈmaaⁿˈndyô̱ jom .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> So kagena o Yerusalemka imasidiadoka , de ona o bi nyawaka yosano hika de hino itemo , " Ngomi manena miakelelo o dipaka o ngoma moi ibao o wange ma nyonyieka , de o ngoma magena misinonako kanaga o ngopa moi wisibuo la done asa wodadi o Yahudika manga kolano .
(trg)="b.MAT.2.2.2"> De o ngoma magena itagi yakahisa so miamote la ma ngale miwisari de miwisuba Unaka .
(trg)="b.MAT.2.2.3"> So Una magena Awi riho kiaka , tanu nimisidumu ngomika . "

(src)="b.MAT.2.3.1"> Quia na jndii Herodes ñˈoomwaaˈ , jeeⁿ seiñˈeeⁿˈñenaˈ jom ndoˈ mati chaˈtso nnˈaⁿ Jerusalén .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> So de ma Kolano Herodes wogiise o habari magena , de una wimodo de awi sininga isusa , de lo ma ngale manga kolano gena nagala done wadoosa so o Yerusalemka ma bi nyawa lo yadala yamodo de manga sininga isusa .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Joˈ chii seitjoom chaˈtso ntyee na cwiluiitquiendye , ñequio nnˈaⁿ na mˈaⁿ tsjoomˈñeeⁿ na cwitˈmo̱o̱ⁿ ljeii na tqueⁿ Moisés .
(src)="b.MAT.2.4.2"> Ndoˈ taxˈeeñê nda̱a̱ naⁿˈñeeⁿ yuu tsonaˈ na nluiiñe juu na cwiluiiñe Cristo .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> So una wosulo la o Yahudika manga imamka ma bi sahe de manga guru agama yangodu yahino imatolomu awi kadatoka , de una wosano onaka wotemo , " O Gikimoi Awi Jaji ma Buku ma rabaka wotemo o Salamati ma Kolano wihihirika done asa wisibuo , gena togolo nginika , tanu ma riho aku nisingangasu ngohino . "

(src)="b.MAT.2.5.1"> Naⁿˈñeeⁿ jluena nnoom : — Ndiˈ , matso ljeii na tsjoom Belén tsˈo̱ndaa Judea , joˈ joˈ nluiiñê .
(src)="b.MAT.2.5.2"> Ee luaa waa na seiljeii profeta :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> De ona unaka itemo , " O Betlehem ma kotaka kanena o Yudea ma daeraka , sababu o kia iqomaka o Jou wotemo maro ma nabi Mikha wosilelefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.2.6.1"> ˈO nnˈaⁿ tsjoom Belén , tsˈo̱ndaa Judá , meiⁿchjoo ticjuˈcjenaˈ tsjomˈyoˈ quiiˈntaaⁿ njoom ntˈmaⁿ chaˈwaa tsˈo̱ndaa Judá .
(src)="b.MAT.2.6.2"> Ee quiiˈntaaⁿˈyoˈ nluiˈ cwii tsˈaⁿ na nluiitquieñe na nnteixˈee nnˈaaⁿya Israel .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> ' He !
(trg)="b.MAT.2.6.2"> Ngini o Betlehemka ma nyawa , ngini nigoge gena o Yehuda ma daera ma rabaka gena , o Yehudaka manga roriri manga goginano ma rabaka upa lo itemo to ngini nia doku qaceke de o kota qangodu o daera magena ma sigilolika .
(trg)="b.MAT.2.6.3"> Sababu nogena nginino done asa o roriri moi wisibuo la aku watuda de wapalihara to Ngohi Ai nyawa gena o Israelka ma bi nyawa . ' "

(src)="b.MAT.2.7.1"> Quia joˈ cweˈ ntyˈiu tqueeⁿˈñe Herodes nnˈaⁿ na jndo̱ˈ nˈom na jnaⁿ jo ndoˈ na macaluiˈ ñeˈquioomˈ .
(src)="b.MAT.2.7.2"> Tcuu tcuu taxˈeeñê nda̱a̱na ˈñeeⁿ xjeⁿˈñeeⁿ na teiˈtquiooˈñe caxjuu .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Qabolo de o Herodes awi nyawa wapomaka de wasulo so itagi imapongoka , la yaaso o nyawa icocawaro ona magena so awi simaka yahino de wasano wotemo onaka , " Kapuruosi de o ngoma magena niakelelo o dipaka . "

(src)="b.MAT.2.8.1"> Jnda̱ joˈ jñoom joona na cˈoona tsjoom Belén .
(src)="b.MAT.2.8.2"> Tsoom nda̱a̱na : — Catsaˈyoˈ , ndoˈ cataˈxˈeeˈjndaaˈndyoˈ yuu mˈaaⁿ tyochjooˈñeeⁿ .
(src)="b.MAT.2.8.3"> Ndoˈ quia na jnda̱ jliuˈyoˈ jom , quiolaˈcandiiˈyoˈ ja , cha mati ja nncjo̱ , nntseitˈmaaⁿˈndyo̱ jom .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Qabolo de una wasulo ona itagi yakahika o Betlehemka de wasihaga wotemo onaka , " Hika nitagi , la niwisari o ngopa Una magena , la nakoso niwimakeka , tanu ngohi bilasu nisingangasu ma ngale ngohi lo tahika towisuba Unaka . "

(src)="b.MAT.2.10.1"> Jeeⁿ tjaweeˈ nˈomna quia ntyˈiaanndaˈna caxjuuˈñeeⁿ .
(src)="b.MAT.2.10.2"> Tˈmaⁿ tquiaanaˈ na neiiⁿna .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Awi beseso magena yoiseka , de ona imajobo so itagi wisari .
(trg)="b.MAT.2.10.2"> Imatodoka o ngoma o dipaka , iqomaka o wange ma nyonyieka de yakokelelo , gena yakelelo kali .
(trg)="b.MAT.2.10.3"> Ma orasi o ngoma magena yakelelo kali gena , igogou-gogou manga sininga qanali icarawa !
(trg)="b.MAT.2.10.4"> So kanaga manga dodagi ma rabaka gena , o ngoma magena iqoqoma manga simaka idadi maro o siminiko moi ma bati yaado o ngopa Una magena Awi rihoka , de asa imatogu o dipaka o tahu magena ma qokuka .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Quia tyˈequieˈna naquiiˈ wˈaa , ntyˈiaana juu tyochjoo ñequio tsoñeeⁿ María .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Tyˈecataˈna cantyena na tyolaˈtˈmaaⁿˈndyena jom .
(src)="b.MAT.2.11.3"> Tjeiiˈna ˈnaⁿ na jnda na cwileiˈchona .
(src)="b.MAT.2.11.4"> Lˈana naya jom sˈom cajaⁿ ñˈeⁿ suu ndoˈ ñˈeⁿ nasei cachi na tuiinaˈ ñˈeⁿ ntsueeˈ tsˈoom mirra .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Gila-gila o nyawa icocawaro ona magena iwosa o tahu ma rabaka , de wikelelo o ngopa Una magena ma awa mowitotino .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Kagena de ona ibukuku de manga suba yatide Unaka .
(trg)="b.MAT.2.11.3"> Qabolo de manga borua yapelenga so o guraci , o manyanyi , de o bi gososo qabobou gena iwihike maro idadi manga suba ma nonako moi Unaka .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Jnda̱ chii cwiicheⁿ nato tyˈelcweeˈna ndyuaa tsjoomna ee sˈaa Tyˈo̱o̱tsˈom na tsoona ndaa , joˈ na seijndo̱ˈnaˈ nˈomna na ticˈoolcweeˈna na mˈaaⁿ Herodesˈñeeⁿ .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Magena qabolo , de to ona manga doguruga ma rabaka o Jou wasingangasu ma ngale ona upa he itagi kali o Herodeska .
(trg)="b.MAT.2.12.2"> Komagena imaaka so o Herodeska ona he itagi kawa , de iliho gena o ngeko ma somoa yamote sidago imasidiado kali manga dokuka .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Jnda̱ na jluiˈ naⁿˈñeeⁿ , teitquiooˈñe cwii ángel cwentaaˈ Ta Tyˈo̱o̱tsˈom nnom José xjeⁿ na tsoomˈm ndaa .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Tso ángelˈñeeⁿ nnoom : — Quicantyjaˈ , cjaˈñˈoomˈ tyochjoo ñequio tsoñeeⁿ .
(src)="b.MAT.2.13.3"> Caleiˈnomˈyoˈ , catsaˈyoˈ ndyuaa Egipto , ndoˈ joˈ joˈ cˈomˈyoˈ hasta xjeⁿ na nntseicandiiya .
(src)="b.MAT.2.13.4"> Ee nlˈue Herodes tyochjoo na nntseicueⁿˈeⁿ juu .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> O nyawa icocawaro gena imajobo so ipasaka , de o Jou Awi malaikat imasimane kali o Yusuf awi doguruga ma rabaka .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> De o malaikat magena itemo o Yusufka , " O Herodes awi edekati o ngopa Una magena wisari ma ngale iwitooma .
(trg)="b.MAT.2.13.3"> Ma sababu magegena , so hika nomomi la o ngopa Una magena de ma awa nangaho la niloqa nimatuluru de nikahika o Mesirka nigoge .
(trg)="b.MAT.2.13.4"> Kagena nigogesi , de nitamaha sidago Ngohi asa tonisingangasu kali ngonaka . "

(src)="b.MAT.2.14.1"> Quia joˈ teicantyjaaⁿ , ndoˈ cweˈ natsjom tjañˈoom tyochjoo ñequio tsondyee .
(src)="b.MAT.2.14.2"> Tyˈena Egipto .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> O Yusuf awi gogiolo ma rabaka de womomi , so o putu magena bato o ngopa una magena de ma awa asa wangaho so itagi imatuluru o Mesirka .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Joˈ joˈ tˈomna hasta na tueˈ Herodes .
(src)="b.MAT.2.15.2"> Na tuii na luaaˈ seicanda̱a̱ˈñenaˈ ñˈoomˈ Tyˈo̱o̱tsˈom na tyoñequiaa profeta .
(src)="b.MAT.2.15.3"> Matsonaˈ : “ Tjeiiˈa Jndaaya na mˈaaⁿ ndyuaa Egipto . ”
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Ona yangodu kagena igoge sidago lo o Herodes wosone .
(trg)="b.MAT.2.15.2"> Ma dodagi komagena , so igogou maro o kia o Jou wotemo lo qabolo Awi nabika , ena gena , " Ai ngopa done asa Ngohi towiaso o Mesirno . "

(src)="b.MAT.2.16.1"> Juu Herodes , jnda̱ na ljeiiⁿ na joo nnˈaⁿ na jndo̱ˈ nˈom ticalaˈñˈoomˈndyena jom , seiwˈiiyayaaⁿ .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Jñoom sondaro tsjoom Belén ndoˈ chaˈwaa ndiocheⁿ yuu na mˈaⁿ nnˈaⁿ .
(src)="b.MAT.2.16.3"> Sa̱ˈntjoom na calaˈcwjee naⁿˈñeeⁿ chaˈtso tyonchˈu na we ndyuu ndoˈ na cjeti mˈaⁿ .
(src)="b.MAT.2.16.4"> Ee laaˈtiˈ tjeiiⁿˈeⁿ cwenta cwanti xuee na teitquiooˈñe jndyee caxjuuˈñeeⁿ cantyja ˈnaaⁿˈ ñˈoom ndyuee nnˈaⁿ na jndo̱ˈ nˈom .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Ma orasi o nyawa icocawaro ona magena ilihoka , de o Herodes asa wogiise so una wanako itiai , igogou o nyawa icocawaro gena iwisihagaka .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> So foloisi witoosa , sababu awi edekati o ngopa Una magena bilasu witooma .
(trg)="b.MAT.2.16.3"> So kagena de o Herodes awi prajurit wasulo bilasu itagi o Betlehemka de magena ma sigilolika , la o bi ngopa yanau manga umuru o taungu sinotoka de isikahuku gena bilasu yatooma .
(trg)="b.MAT.2.16.4"> Sababu una wositero de o nyawa icocawaro manga singangasu unaka o ngoma magena yakelelo ma nonoma o dipaka , gena he o taungu sinoto qabolo ipasaka .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Ndoˈ na luaaˈ sˈaaⁿ , seicanda̱a̱ˈñenaˈ ñˈoomˈ Tyˈo̱o̱tsˈom na seiljeii profeta Jeremías .
(src)="b.MAT.2.17.2"> Ee seineiiⁿ ñˈoom tjañoomˈ chiuu seichjooˈnaˈ nˈom yolcu judías tsjoom Belén na jlaˈcwjee sondaro ndana .
(trg)="b.MAT.2.17.1"> So o bi ngopa yanau yatotooma gena isiganapuka o Jou Awi demo o kia iqomaka ma nabi Yeremia wosilefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.2.18.1"> Tsoom : Teicˈuaa naquiiˈ tsjoom Ramá na cwityuee londyee yocanchˈu .
(src)="b.MAT.2.18.2"> Jndeii cwilaˈxuaana , cwityueena cantyja ˈnaaⁿ ndana meiⁿ taleiquiaanaˈ na nnjoomna , ee tja̱ ndana .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> " O Rama ma dokuka gena bai kanaga o gari isitoore qaili poli , manga sininga ipeleso de lo qasiri .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Kanaga ongo Rahel mododora de moari de lo misiduduga lo moholu bai , sababu ami ngopa yatoomaka . "

(src)="b.MAT.2.19.1"> Jnda̱ na tueˈ Herodes , quia joˈ teitquiooˈñenndaˈ ángel cwentaaˈ Tyˈo̱o̱tsˈom nnom José xjeⁿ na tsoomˈm ndaa .
(src)="b.MAT.2.19.2"> Ndicwaⁿ mˈaⁿna ndyuaa Egipto .
(trg)="b.MAT.2.19.1"> So ipasaka de o Herodes wosoneka , de ma dongoho magena o Yusuf de awi tahu ma raba moi gena ka o Mesir kasi de o Jou Awi malaikat moi womasimane o Yusuf awi doguruga ma rabaka .

(src)="b.MAT.2.20.1"> Tso nnoom : — Quicantyjaˈ , cjaˈñˈoomˈ tyochjoo ñequio tsoñeeⁿ .
(src)="b.MAT.2.20.2"> Tsalcweˈyoˈ ndyuaa nnˈaⁿ Israel .
(src)="b.MAT.2.20.3"> Ee jnda̱ tja̱ nnˈaⁿ na ñelˈueeˈndye na ñeˈcalaˈcueeˈ jom .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> De wotemo , " Yusuf !
(trg)="b.MAT.2.20.2"> O nyawa manga edekati qatotorou ma ngale o ngopa magena witooma , gena wosoneka .
(trg)="b.MAT.2.20.3"> Sababu komagena so hika nomomi la o ngopa Una magena de ma awa nasigiliho o Israel ma nyawa manga dokuka . "

(src)="b.MAT.2.21.1"> Quia joˈ teicantyjaaⁿ , tjañˈoom tyochjoo ñˈeⁿ tsondyee .
(src)="b.MAT.2.21.2"> Tyˈelcweeˈna ndyuaana ndyuaa Israel .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Qabolo de una gila-gila womomi , so o ngopa Una magena de ma awa wasigiliho o Israel ma nyawa manga dokuka , maro o kia o malaikat magena widedemo unaka .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Joo ncueeˈñeeⁿ mˈaaⁿ Arquelao tsˈiaaⁿ tsˈo̱ndaa Judea yuu na tyotsa̱ˈntjom tsotyeeⁿ Herodes .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Sa̱a̱ quia na jndii José na ljoˈ , tˈoom na nquiaⁿˈaⁿ na nncjaⁿ Judea .
(src)="b.MAT.2.22.3"> Mati sˈaanndaˈ Tyˈo̱o̱tsˈom na tsoomˈm ndaa na tancjaⁿ joˈ joˈ .
(src)="b.MAT.2.22.4"> Joˈ chii tjaaⁿ cwiicheⁿ ntyja , tsˈo̱ndaa Galilea .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Duma o Yudea ma daeraka gena o Herodes ma ngopa moi awi ronga o Arkhelaus gena wokolanoka ma baba witagali .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Magena igogou so o Yusuf gena wogiise de wanakoka , so wimodo upa sidago o Arkhelaus o ngopa magena witooma .
(trg)="b.MAT.2.22.3"> Ma sababu magegena so o Jou Awi malaikat moili yahino o Yusuf awi doguruga ma rabaka wisingangasu la ona o tahu ma raba moi imasirese kali , so itagi yakahika o Galilea ma tonaka ,

(src)="b.MAT.2.23.1"> Tjaaⁿ cwii tsjoom na jndyu Nazaret .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Joˈ joˈ ljooˈñê .
(src)="b.MAT.2.23.3"> Na tuii na luaaˈ seicanda̱a̱ˈñenaˈ ñˈoomˈ Tyˈo̱o̱tsˈom na tyoñeˈquia profetas na nntseicajndyunaˈ Jesús tsˈaⁿ Nazaret .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> o doku moi ma ronga o Nazaretka igoge .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Kagena igoge gena isiganapuka , maro o kia iqomaka o Jou Awi demo o bi nabi yalefo qaboloka ma ngale o ngopa Una magena , " Done asa o nyawa itemo Una magena o Nazaretka ma nyawa . "

(src)="b.MAT.3.1.1"> Tueˈntyjo̱ xuee na teitquiooˈñe Juan , to̱o̱ⁿˈo̱ⁿ na tyotseitsˈoomñê nnˈaⁿ .
(src)="b.MAT.3.1.2"> Tyoñequiaaⁿ ñˈoom nda̱a̱na tsˈo̱ndaa Judea jo ndoˈ yuu tjaa nnˈaⁿ cˈom .
(trg)="b.MAT.3.1.1"> O orasi magena o Yesus kanagasi o Galilea ma tonaka wogoge so he o taungu muruo naga ipasaka , kagena de o Yohanes una o bi nyawa waoosi magena wahino de o Yudea ma tona ibobeleuka wogoge womatingaka .

(src)="b.MAT.3.5.1"> Ndoˈ jndye nnˈaⁿ tsjoom Jerusalén ñequio nnˈaⁿ na mˈaⁿ chaˈwaa tsˈo̱ndaa Judea ndoˈ mati nnˈaⁿ na mˈaⁿ cantsu ˈndyoo jndaa Jordán , tyoˈoona na mˈaaⁿ .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> So awi ino gena ka o galasosoko de o hopu ifofufuru ma madu , de awi baju lo ka o unta ma gogo , de awi doi ma bobiliku lo ka o haiwani ma kahi .
(trg)="b.MAT.3.5.2"> Kanaga o Yerusalemno ma bi nyawa , o Yudea ma bi doku de ma bi kotano ma nyawa , de o Yordan ma Selera ma sigilolino ma bi doku-dokuno ma nyawa gena he yangodu o tona ibobeleuka yahino o Yohanes Wooosika .
(trg)="b.MAT.3.5.3"> So kagena o nyawa yadadala manga simaka de una wadoto de wasingangasu , de womatoore wotemo , " He !
(trg)="b.MAT.3.5.4"> Ngini bilasu nimatoba de nimatoduba la nia dorou niodongosa , sababu ma orasi he imasidiado ma ngale o Gikimoi asa wopareta maro o kolano moi . "
(trg)="b.MAT.3.5.5"> O Yohanes gena una manena qabolo maro o kia iqomaka o Jou Awi demo ma nabi Yesaya wosilelefo qaboloka , ena gena , " Kanaga o nyawa moi o tona ibobeleuka womatotoore , ' He !
(trg)="b.MAT.3.5.6"> Ma ngale nanga Jou Awi hino gena ngini nimasidailako .
(trg)="b.MAT.3.5.7"> La o ngeko gena bilasu nisibolowo de nisitiai . ' "

(src)="b.MAT.3.6.1"> Seitsˈoomñê joona tsˈom jndaa Jordán jnda̱ na lcweˈ nˈomna jnaaⁿna .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> O riho magenaka o nyawa yadala yoise de yamote o Yohanes awi dodoto so to ona manga dorou imamangaku o Gikimoi Awi simaka , qabolo de asa o Yohanes waosi o Yordan ma Seleraka .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Sa̱a̱ quia na ntyˈiaaⁿˈaⁿ na jndye nnˈaⁿ fariseos ñequio saduceos tquiona na mˈaaⁿ na ñeˈcwitsˈoomndyena , quia joˈ tsoom nda̱a̱na : — ˈO cwiluiindyoˈ chaˈna canduu na cwileiˈnomˈyoˈ na nquiaayoˈ na nntˈuiiwiˈnaˈ jooyoˈ .
(src)="b.MAT.3.7.2"> Ee ˈo cwinquioˈyoˈ na mˈaaⁿya na nquiaˈyoˈ na nntseiwˈii Tyˈo̱o̱tsˈom ˈo . ¿ ˈÑeeⁿ tˈmo̱ⁿ nda̱a̱ˈyoˈ na waa na nnda̱a̱ nluiˈnˈmaaⁿndyoˈ nawiˈ na quia nndyo ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> So kanaga lo o Farisika ma nyawa de o Sadukika ma nyawa lo yahino ma ngale ona lo yaosi .
(trg)="b.MAT.3.7.2"> Duma ma orasi o Yohanes wakelelo ona yahino de una wotemo onaka , " Icala !
(trg)="b.MAT.3.7.3"> Ngini manena o nyawa nikokulai , maro o ngihia gena o nyawaka yagoli .
(trg)="b.MAT.3.7.4"> Ngini nia fikiri gena ka cawali tiniosi so aku niloqa o Gikimoi Awi doosa ma sangisarano , duma nia fikiri maro magegena isala .

(src)="b.MAT.3.8.1"> Caˈndyeˈyoˈ na tisˈa ndoˈ calˈaˈyoˈ yuu na ya , quia joˈ mˈmo̱ⁿnaˈ na mayuuˈcheⁿ cwilcweˈ nˈomˈyoˈ .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Hika nia sopo nisimane kasi , imatero de nia dorou qangodu niapalako , la aku tinipiricaya igogou ngini gena nimatoba de nimatodubaka .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Meiⁿ ticalasˈandyoˈ cheⁿncjoˈyoˈ naquiiˈ nˈomˈyoˈ na nnduˈyoˈ : “ Jaa tjaa na teincuuˈ nacjooya ee Abraham cwiluiiñê weloo welooya . ”
(src)="b.MAT.3.9.2"> Candyeˈyoˈ nntsjo̱o̱ , meiiⁿ cweˈ ljo̱ˈmeiiⁿ nnda̱a̱ nntseicwaqueⁿ Tyˈo̱o̱tsˈom na nluiindyenaˈ tsjaaⁿ Abraham na jndyowicantyjooˈ , quia joˈ nˈndiinaˈ ˈo .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> De upa lo nia sininga ma rabaka niatagapi de nitemo , ' Igogou , ngomi manena o Abraham awi ngopa de awi danoku so mia dorou ma fanggali gena miamakewa . '
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Komagenawa .
(trg)="b.MAT.3.9.3"> Ngohi totemo nginika , igogou de o bi teto-teto manena bato o Gikimoi gena aku waaka o Abraham awi ngopa de awi dano so qadoohawa .
(trg)="b.MAT.3.9.4"> Nakoso ngini nimatoba de nimatodubawa gena , bilasu Una asa winifanggali de o dorou .

(src)="b.MAT.3.10.1"> ˈO matseijomnaˈ chaˈcwijom nˈoom na tisˈa ta̱ cwilˈa .
(src)="b.MAT.3.10.2"> Ndoˈ manquiuˈyoˈ nˈoom na ticalˈa ta̱ naya , maxjeⁿ nntˈuanaˈ .
(src)="b.MAT.3.10.3"> Ndoˈ xeⁿ jnda̱ tˈua nˈoomˈñeeⁿ nntioom nnˈaⁿ joonaˈ quiiˈ chom .
(src)="b.MAT.3.10.4"> Maluaaˈ matseijomnaˈ nntsˈaa Tyˈo̱o̱tsˈom ñˈeⁿndyoˈ ˈo xeⁿ ticalˈaˈyoˈ yuu na ya .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> O orasi manena naga o Gikimoi wosidailako qaboloka , la o nyawa nagoona imatoba de imatodubawa , ona magena asa wasisangisara de o narakaku waumo .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Gena maro o bi basu kanaga isidailako de ihadoku o gota ma hutu ma golaka eko ma ngutuka , so o bi gota la ma sopo qatotorou gena igogou done asa yatoqa de yaumo o uku isosora-sora ma rabaku .

(src)="b.MAT.3.11.1"> Ja mayuuˈ matseitsˈo̱o̱ⁿndyo̱ ˈo ñequio ndaatioo ee na cwilcweˈ nˈomˈyoˈ .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Sa̱a̱ mandyontyjo̱ nqueⁿ na nntseitsˈoomñê ˈo ñequio Espíritu Santo naquiiˈ nˈomˈyoˈ ndoˈ ñequio chom .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Nqueⁿ tˈmaⁿti tseixmaaⁿ , nchiiti ja .
(src)="b.MAT.3.11.4"> Meiⁿ ticatseixmaⁿya na cweˈ ja nntˈuiya lcoomˈm na nñequiaya joonaˈ na nñjoom .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> So ngohi manena gena ngini o nyawa tiniosi de o ake la idadi maro o nonako moi gena , igogou ngini nimatoba de nimatodubaka , duma ma orasika kanaga wimoi asa wahino wotuuruno , gena Una Awi manara foloi ilamo , so ngohi manena to Una Awi simaka gena o kia lo waali idahe , ka Awi capato taaho maro o nyawa wileleleani moi lo idadiwa .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> De ngini la kanaga nimatoba de nimatodubaka , Una magena asa wosingosa o Gurumi Qatetebi ma kuasa de o uku la nia sininga ma rabaka wopareta .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Jnda̱ jaawindyooˈ na nntuˈxeⁿndyoˈ ee laxmaⁿˈyoˈ chaˈcwijom lqueeⁿ na ndicwaⁿ cwajndii .
(src)="b.MAT.3.12.2"> Luaa tsˈiaaⁿ cantyja ˈnaaⁿˈ lqueeⁿ .
(src)="b.MAT.3.12.3"> Matseicueeñe tsˈaⁿ lqueeⁿ hasta na nljuˈñˈeⁿ .
(src)="b.MAT.3.12.4"> Jnda̱ chii nntseiweeⁿ lqueeⁿ na ya naquiiˈ wˈaa .
(src)="b.MAT.3.12.5"> Sa̱a̱ nchuaaˈnaˈ njñoom chom .
(src)="b.MAT.3.12.6"> Maluaaˈ matseijomnaˈ na nntsˈaa Tyˈo̱o̱tsˈom .
(src)="b.MAT.3.12.7"> Nnˈaⁿ na ya cwilˈa macoˈñoom joona sa̱a̱ nnˈaⁿ na tisˈa cwilˈa , nntseicoom joona ñequio chom na tijoom canduuˈ .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> O Gikimoi wosidailako la o bi nyawa yangodu wafanggali .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> O nyawa de manga sininga itotiai ona magena wangaho o sorogaka , duma o nyawa ma dorou ona magena wasisangisara ka sidutu ikakali .
(trg)="b.MAT.3.12.3"> Maro wotototoro moi awi giaka kanaga de awi tatapaka .
(trg)="b.MAT.3.12.4"> Wosidailako ma ngale o tamo qangodu wataqo sidago qatebi .
(trg)="b.MAT.3.12.5"> O tamo qalalake gena asa watolomu de o polaka wadiahi , duma ma soora gena asa watupu so waumo o uku isosora-soraku de lo itatatu-tatu kawa . "

(src)="b.MAT.3.13.1"> Quia joˈ jnaⁿ Jesús tsˈo̱ndaa Galilea , tjaaⁿ jndaa Jordán na nntseitsˈoomñe Juan jom .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> O orasi magena qabolo de o Yesus o Galilea ma tonaka de wotagi o Yohaneska o Yordan ma Seleraka .
(trg)="b.MAT.3.13.2"> So o Yesus wogolo la Una lo aku wiosi .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Sa̱a̱ tiñeˈnquiaañe Juan na caluii na ljoˈ .
(src)="b.MAT.3.14.2"> Tsoom : — Cwa jnda̱ tyjeˈcañoomˈ ja na catseitsˈoomndyo̱ ˈu meiiⁿ na matsonaˈ na ˈu catseitsˈoomndyuˈ ja .
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Duma o Yohanes asa woholu so wotemo , " Idadiwa , Baba !
(trg)="b.MAT.3.14.2"> Bilasu Ngona de asa aku ngohi noiosi .
(trg)="b.MAT.3.14.3"> De qadoohaso Ngona nahino ngohino .
(trg)="b.MAT.3.14.4"> Komagenawa , bilasu ngohi tahika Ngonaka . "

(src)="b.MAT.3.15.1"> Tˈo̱ Jesús , matsoom nnom : — Jeˈ quiaandyuˈtoˈ na caluii na ljoˈ .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Ee macaⁿnaˈ na laaˈtiˈ calacanda̱a̱ˈndyo̱ chaˈtso cantyja na matyˈiomyanaˈ .
(src)="b.MAT.3.15.3"> Ndoˈ tancueeˈ Juan .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Ma ngale komagena , so o Yesus wosango unaka wotemo , " Qohaka , la o moi-moi magegena idadi , sababu ngone bilasu pamote komagena la o Gikimoi Awi dupa paaka patotiai . "
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Qabolo de o Yohanes gena wisimote so o Yesus iwiosika .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Jnda̱ na teitsˈoomñe Jesús , jlueeⁿˈeⁿ quiiˈ ndaa .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Ndoˈ seicanaaⁿñenaˈ tsjo̱ˈluee .
(src)="b.MAT.3.16.3"> Ntyˈiaaⁿˈaⁿ Espíritu na cwiluiiñe Tyˈo̱o̱tsˈom ndyocue chaˈcwijom catuˈ .
(src)="b.MAT.3.16.4"> Jndyocaljo nacjoomˈm .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Ma orasi o Yesus wiosi qabolo so o Yordan ma Seleraye asa ka wodolaye , de imatodoka o dipa ipelenga de yakelelo o Gikimoi Awi Gurumi iuti imatero maro o namo dara de itangi Unaku .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Ndoˈ nandye cañoomˈluee teicˈuaa na seineiⁿ Tyˈo̱o̱tsˈom .
(src)="b.MAT.3.17.2"> Tsoom : — Luaañe Jndaaya na jeeⁿ candyaˈ tsˈo̱o̱ⁿ .
(src)="b.MAT.3.17.3"> Cantyja ˈnaaⁿˈ jom mañequiaanaˈ na neiⁿya .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Ato itangi de o ili moi yoise o sorogaku itemo , " Una manena to Ngohi Ai Ngopa towidododara .
(trg)="b.MAT.3.17.2"> De Una magena Ngohi towidupa . "

(src)="b.MAT.4.1.1"> Jnda̱ joˈ tjañˈoom Espíritu Santo Jesús jo ndoˈ yuu tjaa nnˈaⁿ cˈom .
(src)="b.MAT.4.1.2"> Joˈ joˈ tyoqueⁿñe tsaⁿjndii na nntsˈaa xjeⁿ jom .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Qaboloku de o Gikimoi Awi Gurumi magena o Yesus wingaho o tona ibobeleuka la o Iblis iwibaja la ma ngale o dorouku wisitura .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Tyomˈaaⁿ wenˈaaⁿ xuee ndoˈ wenˈaaⁿ tsjom tîcwaaⁿˈaⁿ , jnda̱ chii jndyo na ñejnoomˈm .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> O orasi magena o Yesus gena ma deka o putu moruha de o wange moruha wooqowa de woudowa , so qabolo Una wisapika .

(src)="b.MAT.4.3.1"> Ndoˈ tyjeˈcañoom tsaⁿjndii na machˈee xjeⁿ nnˈaⁿ .
(src)="b.MAT.4.3.2"> Tso nnoom : — Xeⁿ mayuuˈcheⁿ cwiluiindyuˈ Jnda Tyˈo̱o̱tsˈom , cwa catsa̱ˈntjomˈ ljo̱ˈmeiiⁿ na catseicwaqueⁿnaˈ tyooˈ joonaˈ na nlcwaˈ .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> So kagena de o Iblis yahino de iwibaja itemo Unaka , " Ngona gena igogou o Gikimoi Awi Ngopa .
(trg)="b.MAT.4.3.2"> So hika o bi teto manena nasulo la imadadi o roti la aku naoqo . "

(src)="b.MAT.4.4.1"> Tˈo̱ Jesús : — Ja xocatsˈaa na ljoˈ ee waa ljeii ˈnaaⁿˈ Tyˈo̱o̱tsˈom na matsonaˈ : “ Nchii cweˈ cantyja ˈnaaⁿˈ tyooˈ na wandoˈ tsˈaⁿ , sa̱a̱ cantyja ˈnaaⁿ chaˈtso ñˈoom na mañequiaa Tyˈo̱o̱tsˈom . ”
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Duma Una wosango wotemo , " Kanaga o Gikimoi Awi Jaji ma Bukuka isilefoka , ' Nako o bi nyawa gena upa ka cawali o ino so ioho , duma ka cawali o Gikimoi Awi demo la yasigise de yaaka . ' "

(src)="b.MAT.4.5.1"> Jnda̱ joˈ tjañˈoom tsaⁿjndii Jesús Jerusalén tsjoom na ljuˈ cwentaaˈ Tyˈo̱o̱tsˈom .
(src)="b.MAT.4.5.2"> Tqueeⁿ juu xqueⁿ tsiuˈ watsˈom tˈmaⁿ .
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Kagena qabolo de o Iblis o Yesus iwingaholi o Yerusalemka , eko o kota qatetebika , de iwihado kadaku o Gikimoi Awi Tahu ma ponaka ,

(src)="b.MAT.4.6.1"> Tsoom nnom Jesús : — Xeⁿ mayuuˈcheⁿ cwiluiindyuˈ Jnda Tyˈo̱o̱tsˈom , cwa cjuˈndyuˈ jo nacje .
(src)="b.MAT.4.6.2"> Ee luaa matso ñˈoom ˈnaaⁿˈaⁿ : Nquii Tyˈo̱o̱tsˈom nñequiaaⁿ ˈu luee ángeles cwentaaⁿˈaⁿ na calˈana cwenta ˈu .
(src)="b.MAT.4.6.3"> Ndoˈ nntyjeeˈ lueena ˈu cha tincjaacañjom ljo̱ˈ ncˈeˈ .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> de itemo Unaka , " Igogou !
(trg)="b.MAT.4.6.2"> Ngona o Gikimoi ma Ngopa .
(trg)="b.MAT.4.6.3"> Hika kagena de kudahu nomatura , sababu o Gikimoi Awi Jaji ma Bukuka isilefoka , ' Ma ngale Ngona gena Una asa Awi malaikat wapareta , la ona magena asa inigubare , ma ngale Ani qohu lo o tetoku upa yadahe . ' "

(src)="b.MAT.4.7.1"> Quia joˈ tˈo̱ Jesús nnom , tsoom : — Ja tijoom catsˈaa chaˈna matsuˈ luaaˈ ee mati waa cwiicheⁿ ljeii ˈnaaⁿˈ Tyˈo̱o̱tsˈom na matsonaˈ : “ Tintsaˈ xjeⁿ Ta Tyˈo̱o̱tsˈom cwentaˈ . ”
(trg)="b.MAT.4.7.1"> So o Yesus wosango wotemo , " Kanagasi o Bukuka isilefoli komanena , ' Ani Jou Gikimoi gena upa nowidahake . ' "

(src)="b.MAT.4.8.1"> Jnda̱ chii tjañˈoom tsaⁿjndii Jesús cwii sjo̱ nandye .
(src)="b.MAT.4.8.2"> Joˈ joˈ tˈmo̱o̱ⁿ nnom chaˈtsoti nˈiaaⁿ tˈmaⁿ na mˈaⁿ nnˈaⁿ tsjoomnancue , ñequio na tˈmaⁿ matseitˈmaaⁿˈñenaˈ joo .
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Kagena de o Iblis iwingaho kali o tala moi ikukuru-kuruye , so ma qokuka de wisikelelo o dunia ma bi bangsa qangodu ma loha de ma kaya Unaka ,

(src)="b.MAT.4.9.1"> Ndoˈ tsoom nnom : — Chaˈtso nmeiⁿˈ nntio̱o̱ lˈo̱ˈ xeⁿ nlcoˈ xtyeˈ na nntseitˈmaaⁿˈndyuˈ ja .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> de itemo , " O moi-moi qangodu manena asa tonihike Ngonaka , hitilahi nobukuku de nosuba ngohika . "

(src)="b.MAT.4.10.1"> Ndoˈ tˈo̱ Jesús nnoom , tso : — Quindyo̱o̱ˈ nacañomya ˈu Satanás , ee ñˈoomˈ Tyˈo̱o̱tsˈom na teiljeii matsonaˈ : “ Catseitˈmaaⁿˈndyuˈ nquii Ta Tyˈo̱o̱tsˈom cwentaˈ , ndoˈ macanda̱ nnom nqueⁿ candiˈntjomˈ . ”
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Magena de o Yesus wotemo , " Hiwa , Iblis !
(trg)="b.MAT.4.10.2"> Ngosoku ma deda noloqa .
(trg)="b.MAT.4.10.3"> Sababu kanaga o Bukuka isilefoka , ' Bilasu nowisuba nanga Jou Gikimoika de cawali Una nowileleani . ' "

(src)="b.MAT.4.11.1"> Quia joˈ ˈndii tsaⁿjndii jom .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Ndoˈ tquieˈcañom ángeles , tyondyeˈntjomna nnoom .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Gila-gila o Iblis magena iloqa so o Yesus widongosaku , de imatodoka o bi malaikat yahino so asa Una iwileleanika .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Quia jndii Jesús na jnda̱ mamˈaaⁿ Juan pra̱so , tjalcweeⁿˈeⁿ tsˈo̱ndaa Galilea .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Ma orasi magena de o Yesus wogiise o Yohanes gena wibuika , so Una o Yudea ma daeraka de womasirese wokahika o Galilea ma tonaka .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Tjaaⁿ tsjomˈm Nazaret , sa̱a̱ taticaljooˈñê joˈ joˈ .
(src)="b.MAT.4.13.2"> Tjaaⁿ na nljooˈñê tsjoom Capernaum na mˈaaⁿnaˈ ˈndyoo ndaaluee .
(src)="b.MAT.4.13.3"> Joˈ joˈ ndyuaa cwentaa nnˈaⁿ tmaaⁿˈ Zabulón ñequio Neftalí .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> So o Nazaret ma doku wodongosa de wokahika o Zebulon de o Naftali ma daeraka o Galilea ma talaga ma dateka , so wogoge o Kapernaum ma dokuka .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Ndoˈ joo ndyuaaˈñeeⁿ tyomˈaaⁿ cha nntseicanda̱a̱ˈñenaˈ ñˈoom na seiljeii profeta Isaías , matsonaˈ :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Komagena waaka sidago idadi de isiganapu o kia maro iqomaka o Gikimoi Awi demo ma nabi Yesaya wosilefo qaboloka , ena gena ,

(src)="b.MAT.4.15.1"> Nntseixueeñenaˈ jo nda̱a̱ nnˈaⁿ na mˈaⁿ ndyuaa cwentaaˈ Zabulón ndoˈ jo nda̱a̱ nnˈaⁿ na mˈaⁿ ndyuaa cwentaaˈ Neftalí .
(src)="b.MAT.4.15.2"> Nntseixueeñenaˈ jo nda̱a̱ nnˈaⁿ na mˈaⁿ ndyuaa ˈndyoo ndaaluee , ñequio ndyuaa xndyaaˈ jndaa Jordán , ñequio tsˈo̱ndaa Galilea yuu na mˈaⁿ nnˈaⁿ na nchii nnˈaⁿ judíos .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> " Ona o Yahudika ma nyawa de lo o Yahudika ma nyawa yasowo la kanaga igogoge o Galilea ma tonaka o talaga ma dateka , kagena o Yordan ma Selera ma sonongaka , kiaka o Zebulon ma nyawa de lo o Naftali ma nyawa to ona manga tonaka .

(src)="b.MAT.4.16.1"> Naⁿˈñeeⁿ mˈaⁿna nacje ˈnaaⁿˈ najaaⁿñe , sa̱a̱ jeˈ jeˈ jnda̱ teitquiooˈ cwii na jeeⁿ caxueeñe jo nda̱a̱na .
(src)="b.MAT.4.16.2"> Ndoˈ mati mˈaⁿna na manchjenaˈ joona na wiˈ cwitjoomna , sa̱a̱ jeˈ jnda̱ seicaxueeñenaˈ jo nda̱a̱na .
(trg)="b.MAT.4.16.1"> Iqomaka ona magena o sakaputu ma rabaka ioho de yamodo done ona dede o Gikimoi imakitingaka .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> Duma o orasi manena o nita ma siwa ilalamo asa yakeleloka , sababu igogou o wange moi ibaoka de yadisiwa onaka . "

(src)="b.MAT.4.17.1"> Xjeⁿˈñeeⁿ jnaⁿnaˈ na to̱ˈ Jesús na tyoñequiaaⁿ ñˈoom .
(src)="b.MAT.4.17.2"> Tsoom : — Calcweˈ nˈomˈyoˈ , ee juu na matsa̱ˈntjom Tyˈo̱o̱tsˈom mandyocwjeˈcañoomnaˈ ˈo .
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Ma orasi magena de isikahino o Yesus wodoto wotemo , " He !
(trg)="b.MAT.4.17.2"> Nimatoba de nimatoduba la nia dorou niodongosa , sababu o Gikimoi wopareta maro o kolano moi gena he womasidiado . "

(src)="b.MAT.4.18.1"> Xjeⁿ na mawinom Jesús ˈndyoo ndaaluee Galilea , ljeiiⁿ we nnˈaⁿ na ñenquii tsˈaⁿ ntseinda , Simón , tsaⁿ na jndyu Pedro ñequio Andrés tyjee tsaⁿˈñeeⁿ .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Cwitueeˈna tsquiˈ ˈnaaⁿna tsˈom ndaaluee ee nnˈaⁿ cwitjeiiˈ calcaa joona .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> So ma moiku o Yesus wotagi-tagi o Galilea ma Talaga ma dateka , de Una wamake o nyawa yasinoto o nao isasari , ona magena o Simon ( iwisiaso lo o Petrus ) de ma nongoru moi awi ronga o Andreas .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Ona yasinoto o talaga ma dateno o nao yosoma .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Tso Jesús nda̱a̱na : — Quiolajomndyoˈ ñˈeⁿndyo̱ ndoˈ ja nntsˈaa na nlaˈtjomˈyoˈ nnˈaⁿ tachii cweˈ calcaa .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Kagena de o Yesus waaso de wotemo onaka , " He !
(trg)="b.MAT.4.19.2"> Hino la nimote Ngohi .
(trg)="b.MAT.4.19.3"> Nako ngini gena Ngohi aku tinidoto ma ngale ngini o bi nyawa asa niadoto la imote Ngohika , imatero maro o nao niasoma la niatolomu . "

(src)="b.MAT.4.20.1"> Joona mañoomˈ ˈndyena nlquiˈ ˈnaaⁿna , tyˈelaˈjomndyena ñˈeⁿñê .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Gila-gila ona manga soma yodongosaka , so asa itagi Una iwimoteka .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Ndoˈ na tja tjatyeeⁿ ljeiiⁿ cwiicheⁿ we tsˈaⁿ , ntseinda Zebedeo naⁿˈñeeⁿ , Jacobo ñˈeⁿ tyjeeⁿ Juan .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Ñjomndyena tsˈom wˈaandaa .
(src)="b.MAT.4.21.3"> Cwilaˈyo̱na nlquiˈ ˈnaaⁿna ñequio tsotyena Zebedeo .
(src)="b.MAT.4.21.4"> Quia joˈ tˈmaⁿ Jesús joona .
(trg)="b.MAT.4.21.1"> So kagena de Una wotagi wogila-gila , de wamake kali o nyawa yasinotoli ma ria de ma nongoru , ena o Yakobus de o Yohanes .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> Ona magena de manga baba o Zebedeus manga soma isidiahi o deru ma rabaka .
(trg)="b.MAT.4.21.3"> De ona lo o Yesus waaso ,

(src)="b.MAT.4.22.1"> Ndoˈ mañoomˈ ˈndyena wˈaandaa ñˈeⁿ tsotyena , tyˈelajomndyena ñˈeⁿñê .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> so gila-gila ona manga baba de manga deru yodongosa de asa Una iwimoteka .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Tyomanom Jesús chaˈwaa tsˈo̱ndaa Galilea .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Tyoˈmo̱o̱ⁿ nda̱a̱ nnˈaⁿ naquiiˈ lanˈom ˈnaaⁿna .
(src)="b.MAT.4.23.3"> Tyoñequiaaⁿ ñˈoom naya cantyja na matsa̱ˈntjom Tyˈo̱o̱tsˈom .
(src)="b.MAT.4.23.4"> Ndoˈ tyotseinˈmaaⁿ nnˈaⁿ chaˈtso nnom ntycu na wiina .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Qabolo de o Yesus o Galilea ma bi doku wakiloli so wahika manga puji ma bi tahuka wodoto de o habari qaloloha wosihabari ma ngale o Gikimoi asa wopareta .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> De lo o nyawa yasisiri de yopopanyake gena yangodu wasiloha .

(src)="b.MAT.4.24.1"> Ndoˈ tˈom ñˈoom cantyja ˈnaaⁿˈaⁿ chaˈwaa ndyuaa Siria .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Naⁿˈñeeⁿ tquiochona chaˈtso nnˈaⁿwii na mˈaaⁿ na cwitjoom jndye nnom ntycu ñequio na maquiinaˈ joo .
(src)="b.MAT.4.24.3"> Mati ñˈeeⁿ nnˈaⁿ na cwileiˈcho jndyetia joo , ñˈeeⁿ nnˈaⁿ na maleiñˈoom tycuweeˈ , ndoˈ ñˈeeⁿ nnˈaⁿ na cwitjoom tycutqueeⁿ .
(src)="b.MAT.4.24.4"> Seinˈmaaⁿ joona .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Mutuwade o habari ma ngale o Yesus gena o bi nyawa yogiise de yanako sidago o bi doku o Siria ma daera ma sigilolino , so o nyawa yadadala yahino Unano .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> O nyawa ona magena yangaho o nyawa yasisiri yadala moi-moi de manga panyake imaketerowa .
(trg)="b.MAT.4.24.3"> O nyawa ona magena kanaga manga siri isangisara poli , yakokitoka , yamumusu de lo manga rohe isosone yangodu ona magena Una wasilohaka .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Joˈ chii tˈmaⁿ ntmaaⁿˈ nnˈaⁿ tyˈentyjo̱ naxeeⁿˈeⁿ .
(src)="b.MAT.4.25.2"> Jnaⁿ naⁿˈñeeⁿ tsˈo̱ndaa Galilea , ñˈeⁿ nnˈaⁿ ndyuaa njoom Decápolis , ñˈeⁿ tsjoom Jerusalén , ñˈeⁿ tsˈo̱ndaa Judea , ndoˈ xndyaaˈ jndaa Jordán .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Sidago lo o nyawa yadala icarawa gena ka ituo-tuo Una wimote-mote .
(trg)="b.MAT.4.25.2"> Ona magena o Galilea ma tonano , o Doku Mogiowo ma daerano , o Yerusalemno , o Yudea ma daerano de lo o Yordan ma Selera ma sonongano .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Quia na ntyˈiaaˈ Jesús na jndye nnˈaⁿ , tjawaaⁿ cwii ta .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Jnda̱ na tjacjom , tyˈentyjaˈ nnˈaⁿ na cwilaˈjomndye ñˈeⁿñê .
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Ato o Yesus wakelelo o nyawa yadadala ona magena iwimoteno , de Una wodola o qoku moiye .
(trg)="b.MAT.5.1.2"> So qabolo de kagena wogogeku , de o nyawa iwimomote gena yahino so kagena iwisigilolino ,

(src)="b.MAT.5.2.1"> To̱o̱ⁿˈo̱ⁿ na tˈmo̱o̱ⁿ nda̱a̱na .
(trg)="b.MAT.5.2.1"> de Una ona magena wadoto wotemo ,

(src)="b.MAT.5.3.1"> Tsoom : — Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na cwilaˈno̱ⁿˈ na ntyˈiaandye jo nnom Tyˈo̱o̱tsˈom , ee naⁿˈñeeⁿ cwilaˈjomndyena cantyja na matsa̱ˈntjoom .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> " Ngaroko , o nyawa yamalo manga sininga ma buturu ihiwa , ka cawali o Gikimoi wasiputuru , ona igogou yosanangi , sababu ona magena igogou o Gikimoi Awi nyawa-nyawa Awi pareta ma rabaka .

(src)="b.MAT.5.4.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na chjooˈ nˈom cantyja jnaaⁿna , ee quia nñequiaa Tyˈo̱o̱tsˈom na tˈmaⁿ nˈomna .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> Ngaroko , o nyawa manga sininga ipeleso , ona igogou yosanangi , sababu ona magena asa o Gikimoi wasiputuru so ona yopeleso kawa .

(src)="b.MAT.5.5.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na cwitueeˈndyecje jo nnom Tyˈo̱o̱tsˈom ee nndaana na nncˈomna tsjoomnancue xco .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> O nyawa manga sininga qamuuqu , ona igogou yosanangi , sababu ona magenaka igogou o Gikimoi Awi jaji asa wosiganapu .

(src)="b.MAT.5.6.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na mˈaⁿna chaˈcwijom na ñeˈjndoˈna ndoˈ ñeˈcwena ee na ntyjaaˈ nˈomna na nnda̱a̱ nlˈana yuu na matyˈiomyanaˈ .
(src)="b.MAT.5.6.2"> Ee canda̱a̱ˈya nñequiaa Tyˈo̱o̱tsˈom na cwicantyjaaˈ nˈomna .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> O nyawa igogou de manga dupa so manga sininga itiai o Gikimoi Awi simaka , ona igogou yosanangi , sababu o kia yodudupa gena asa o Gikimoi wahike de ma boloika .

(src)="b.MAT.5.7.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na mˈaⁿ na wiˈ nˈom ncˈiaa , ee nncˈoom Tyˈo̱o̱tsˈom na wiˈ tsˈoom joona .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> O nyawa la kanaga o nyawa ma somoa yagalusiri , ona igogou yosanangi , sababu ona magena lo asa o Gikimoi wagalusiri .

(src)="b.MAT.5.8.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na ljuˈ naquiiˈ nˈom , ee nntyˈiaa nda̱a̱na nquii Tyˈo̱o̱tsˈom .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> O nyawa manga sininga ibolowo , ona igogou yosanangi , sababu ona magena done asa o Gikimoi aku iwikelelo de iwinako igogou .

(src)="b.MAT.5.9.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na cwitaˈya ncˈiaa na cwilaˈntjaˈndye , ee nntseicajndyu Tyˈo̱o̱tsˈom joona ntseinaaⁿ .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> O nyawa yodupa yaaka so o nyawa imakadame moi de moika , ona igogou yosanangi , sababu ona magena asa o Gikimoi waqehe maro Awi ngopa-ngopa masirete .

(src)="b.MAT.5.10.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiiⁿ nnˈaⁿ na cwintyjo̱ ncˈiaana joona ncˈe na mˈaⁿna cantyja na matyˈiomyanaˈ , ee laˈxmaⁿ naⁿˈñeeⁿ cantyja na matsa̱ˈntjom Tyˈo̱o̱tsˈom .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> Ngaroko , o nyawa o sangisara yamake ma sababu manga sininga de manga gogoho magena itotiai , ona igogou yosanangi .
(trg)="b.MAT.5.10.2"> Ona magena igogou o Gikimoi Awi nyawa-nyawa Awi pareta ma rabaka .

(src)="b.MAT.5.11.1"> ’ Mañequiaanaˈ na neiⁿˈyoˈ quia na cwilaˈjnaaⁿˈ nnˈaⁿ ˈo , ndoˈ quia cwitaˈwiˈna ˈo ndoˈ cwitueeˈna chaˈtso nnom ñˈoomwiˈ nacjoˈyoˈ na cweˈ cantu ncˈe na mˈaⁿˈyoˈ cantyja ˈnaⁿya .
(trg)="b.MAT.5.11.1"> Ngaroko , o nyawa o demo ma dorou nigaka , de inisangisara , de lo nisibicara qatorou sababu ma ngale Ngohi nimote , ngini igogou nisanangi .

(src)="b.MAT.5.12.1"> Cˈomˈyoˈ na tˈmaⁿ nˈomˈyoˈ ndoˈ catseicwaljooˈtinaˈ na neiⁿˈyoˈ ee tˈmaⁿ naya cwentaˈyoˈ cwiwiwe cañoomˈluee .
(src)="b.MAT.5.12.2"> Ee malaaˈtiˈ tyoleiˈntyjo̱ nnˈaⁿ profetas na tyoñeˈquia ñˈoomˈ Tyˈo̱o̱tsˈom tandyo xuee , cwii tjo̱o̱cheⁿ na nntjomˈ ˈo nawiˈñeeⁿ .
(trg)="b.MAT.5.12.1"> Komagena lo iqomaka o bi nabi yasangisaraka .
(trg)="b.MAT.5.12.2"> So hika ninali de sininga ifoloi isanangi .
(trg)="b.MAT.5.12.3"> Sababu nia fanggali qaloha icarawa gena o Gikimoi wosidailako qabolo kadaku o sorogaka . "

(src)="b.MAT.5.13.1"> ’ ˈO cwiluiindyoˈ tsjaaⁿˈchjeⁿˈ , sa̱a̱ xeⁿ na jnda̱ jluiˈ na chjeⁿˈnaˈ , ¿ ljoˈ ñˈeⁿ cwii nleichjeⁿˈnndaˈnaˈ ?
(src)="b.MAT.5.13.2"> Meiⁿchjoo tjaa yuu cwii nleilˈuenaˈ , joˈ chii cweˈ cwityeⁿnquieeˈ nnˈaⁿ ndoˈ cwicandyuena joonaˈ .
(trg)="b.MAT.5.13.1"> " Ngini manena , nakoso nia gogoho foloisi qaloha de itiai gena , asa de ma faida o dunia ma bi nyawaka .
(trg)="b.MAT.5.13.2"> Maro o gasi kanaga nidogo nia inoku la o nyawa yodupa yaoqo .
(trg)="b.MAT.5.13.3"> Nakoso ngini nia gogoho qatorou , magena imatero de o gasi qamiri kawa so qahaoka , de niaaka niadodoohasi la aku qamiri kali .
(trg)="b.MAT.5.13.4"> Ma faida gena ihiwaka , so bilasu ka niaumo de o nyawa isidodipitoku .

(src)="b.MAT.5.14.1"> ’ ˈO cwiluiindyoˈ chom na cwiwixuee jo nda̱a̱ nnˈaⁿ tsjoomnancue .
(src)="b.MAT.5.14.2"> Cwii tsjoom na wacatyeeⁿ xqueⁿ ta , xocanda̱a̱ nncwantyˈiu juunaˈ .
(trg)="b.MAT.5.14.1"> Ngini manena o bi moi-moi itotiai niasikelelo maro o nita moi yadisiwa o dunia ma bi nyawaka .
(trg)="b.MAT.5.14.2"> De imatero lo o doku moi la yahado o tala ma qokuka , gena o nyawa yangodu ka yakelelo .