# ake/Akawaio-NT.xml.gz
# es/Spanish.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Serɨ serɨ Sises tamokori ton ese ' asi ' , kin pe te ' sen Tepi ' pa pe iyesi ' pʉ , Epʉra ' an pa pe nɨrɨ kanan iyesi ' pʉ .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Libro de la genealogía de Jesucristo , hijo de David , hijo de Abraham

(src)="b.MAT.1.2.1"> Epʉra ' an esi ' pʉ Aisi ' kʉipʉnʉ pe , Aisi ' esi ' pʉ Seko ' kʉipʉnʉ pe , Seko ' esi ' pʉ Isuta mɨrɨ awonsi ' kɨ iyakon non kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Abraham engendró a Isaac ; Isaac engendró a Jacob ; Jacob engendró a Judá y a sus hermanos

(src)="b.MAT.1.3.1"> Isuta esi ' pʉ Peres mɨrɨ awonsi ' kɨ Sera pokon kʉipʉnʉ pe , Temarʉ esi ' pʉ na ' ne ' to ' san pe .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Peres esi ' pʉ Esuran kʉipʉnʉ pe , Esuran esi ' pʉ Ran kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Judá engendró de Tamar a Fares y a Zéraj ; Fares engendró a Hesrón ; Hesrón engendró a Aram

(src)="b.MAT.1.4.1"> Ran esi ' pʉ Aminatapu kʉipʉnʉ pe , Aminatapu esi ' pʉ Naisan kʉipʉnʉ pe , Naisan esi ' pʉ Sarʉman kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Aram engendró a Aminadab ; Aminadab engendró a Najsón ; Najsón engendró a Salmón

(src)="b.MAT.1.5.1"> Sarʉman esi ' pʉ Powas kʉipʉnʉ pe , Reyapu esi ' pʉ na ' ne ' isan pe , Powas esi ' pʉ Ope ' kʉipʉnʉ pe , Ru ' esi ' pʉ na ' ne ' isan pe , Ope ' esi ' pʉ Ise ' si kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Salmón engendró de Rajab a Boaz ; Boaz engendró de Rut a Obed ; Obed engendró a Isaí

(src)="b.MAT.1.6.1"> Ise ' si nin si esi ' pʉ mɨrɨ Tepi ' kin pe te ' sen kʉipʉnʉ pe .
(src)="b.MAT.1.6.2"> Tepi ' esi ' pʉ Saraman kʉipʉnʉ pe , Iuraya no ' pʉ rʉ ' pʉ esi ' pʉ na ' ne ' isan pe ,
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Isaí engendró al rey David .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> David engendró a Salomón , de la que fue mujer de Urías

(src)="b.MAT.1.7.1"> Saraman esi ' pʉ Reyopowan kʉipʉnʉ pe , Reyopowan esi ' pʉ Apaya kʉipʉnʉ pe , Apaya esi ' pʉ Esa kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Salomón engendró a Roboam ; Roboam engendró a Abías ; Abías engendró a Asa

(src)="b.MAT.1.8.1"> Esa esi ' pʉ Iseyosapa ' kʉipʉnʉ pe , Iseyosapa ' esi ' pʉ Iseyoran kʉipʉnʉ pe , Iseyoran esi ' pʉ Usaya kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Asa engendró a Josafat ; Josafat engendró a Joram ; Joram engendró a Uzías

(src)="b.MAT.1.9.1"> Usaya esi ' pʉ Iso ' tan kʉipʉnʉ pe , Iso ' tan esi ' pʉ Eyas kʉipʉnʉ pe , Eyas esi ' pʉ Esi ' kaya kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Uzías engendró a Jotam ; Jotam engendró a Acaz ; Acaz engendró a Ezequías

(src)="b.MAT.1.10.1"> Esi ' kaya esi ' pʉ Mana ' sa kʉipʉnʉ pe , Mana ' sa esi ' pʉ Eman kʉipʉnʉ pe , Eman esi ' pʉ Iso ' saya kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Ezequías engendró a Manasés ; Manasés engendró a Amón ; Amón engendró a Josías

(src)="b.MAT.1.11.1"> Iso ' saya esi ' pʉ Ise ' konaya mɨrɨ awonsi ' kɨ iyakon non kʉipʉnʉ pe .
(src)="b.MAT.1.11.2"> To ' eyaton non uya Esuwerʉ amʉ ' a ' sisa ' arɨ a ' tai ' ne Paperan pona .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Josías engendró a Jeconías y a sus hermanos en el tiempo de la deportación a Babilonia

(src)="b.MAT.1.12.1"> Paperan pona Esuwerʉ amʉ ' a ' sisa ' asa ' to ' eyaton non uya a ' tai : Ise ' konaya esi ' pʉ Siya ' tiyerʉ kʉipʉnʉ pe , Siya ' tiyerʉ esi ' pʉ Userupaperʉ kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Después de la deportación a Babilonia , Jeconías engendró a Salatiel ; Salatiel engendró a Zorobabel

(src)="b.MAT.1.13.1"> Userupaperʉ esi ' pʉ Apaiyutʉ kʉipʉnʉ pe , Apaiyutʉ esi ' pʉ Iraiya ' kin kʉipʉnʉ pe , Iraiya ' kin esi ' pʉ Esorʉ kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.13.1"> Zorobabel engendró a Abiud ; Abiud engendró a Eliaquim ; Eliaquim engendró a Azor

(src)="b.MAT.1.14.1"> Esorʉ esi ' pʉ Isato ' kʉipʉnʉ pe , Isato ' esi ' pʉ A ' kin kʉipʉnʉ pe , A ' kin esi ' pʉ Iraiyutʉ kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Azor engendró a Sadoc ; Sadoc engendró a Aquim ; Aquim engendró a Eliud

(src)="b.MAT.1.15.1"> Iraiyutʉ esi ' pʉ Eriyesarʉ kʉipʉnʉ pe , Eriyesarʉ esi ' pʉ Ma ' tan kʉipʉnʉ pe , Ma ' tan esi ' pʉ Seko ' kʉipʉnʉ pe ,
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Eliud engendró a Eleazar ; Eleazar engendró a Matán ; Matán engendró a Jacob

(src)="b.MAT.1.16.1"> Seko ' esi ' pʉ Isose ' kʉipʉnʉ pe , Meri taan ' pʉ si .
(src)="b.MAT.1.16.2"> Meri esi ' pʉ Sises san pe , Kʉrai tato ' san pe si .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Jacob engendró a José , marido de María , de la cual nació Jesús , llamado el Cristo

(src)="b.MAT.1.17.1"> Epʉra ' an awonsi ' kɨ Tepi ' , kin pe te ' sen pʉ ' kʉ pona , 14 kaisa rɨ itamokori ton u ' tɨsa ' esi ' pʉ mɨrɨ .
(src)="b.MAT.1.17.2"> Tepi ' , kin pe te ' sen awonsi ' kɨ , to ' eyaton non uya Esuwerʉ amʉ ' a ' sisa ' arɨ Paperan pona pʉ ' kʉ pona , 14 kaisa rɨ itamokori ton u ' tɨsa ' esi ' pʉ mɨrɨ .
(src)="b.MAT.1.17.3"> To ' eyaton non uya Esuwerʉ amʉ ' a ' sisa ' arɨ ' pʉ Paperan pona awonsi ' kɨ , Kʉrai entu pʉ ' kʉ pona , 14 kaisa rɨ itamokori ton u ' tɨsa ' esi ' pʉ mɨrɨ .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> De manera que todas las generaciones desde Abraham hasta David son catorce generaciones , y desde David hasta la deportación a Babilonia son catorce generaciones , y desde la deportación a Babilonia hasta el Cristo son catorce generaciones

(src)="b.MAT.1.18.1"> Serɨ serɨ , Sises Kʉrai entu ' pʉ pantomʉ : Isanon pe te ' ton kon , Meri , mɨrɨ awonsi ' kɨ Isose ' pokon usauro ' sa ' esi ' pʉ temari ' mato ' kon pe , e ' tane to ' uta ' pɨtʉ rawɨrɨ rɨ , tʉumono ' tasa ' i ' tu ' pʉ Meri uya , Wakʉ A ' kwarʉ winɨ .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> El nacimiento de Jesucristo fue así : Su madre María estaba desposada con José ; y antes de que se unieran , se halló que ella había concebido del Espíritu Santo

(src)="b.MAT.1.19.1"> Isose ' esi ' pʉ ipokena ' pe te ' sen , mɨrɨpan ekoneka ' pʉ ama ' ai imari ' mato ' tʉuya ereutanʉ ' to ' pe tʉuya .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> José , su marido , como era justo y no quería difamarla , se propuso dejarla secretamente

(src)="b.MAT.1.20.1"> Mɨrɨ pɨ ' isenuminka ' pʉ tʉpo , Papa inserʉʉi uyee ' pʉ ipiya ' iye ' ne ' pɨtʉ yau , mɨrɨpan uya ta ' pʉ ipɨ ' , “ Isose ' , Tepi ' pa rʉ ' pʉ , tenari ' nʉnse pʉra Meri anʉnkɨ ɨno ' pʉ pe , apʉne pʉra Wakʉ A ' kwarʉ winɨ imono ' tasa ' mɨrɨ .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Mientras él pensaba en esto , he aquí un ángel del Señor se le apareció en sueños y le dijo : " José , hijo de David , no temas recibir a María tu mujer , porque lo que ha sido engendrado en ella es del Espíritu Santo

(src)="b.MAT.1.21.1"> Warawo ' pe entunʉ ' to ' iya oton , imʉre mese ' tɨi ' Sises tukai ' , apʉne pʉra tʉtonpa ton pika ' tɨto ' iya oton pe iyesi pɨ ' to ' makooi apai , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.1.21.1"> Ella dará a luz un hijo ; y llamarás su nombre Jesús , porque él salvará a su pueblo de sus pecados .

(src)="b.MAT.1.22.1"> Serɨ e ' kupʉ ' pʉ pena Papa usaurokʉ ' pʉ pu ' kena ' Aisaya awɨrɨ a ' ku ' tɨnin pe :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Todo esto aconteció para que se cumpliese lo que habló el Señor por medio del profeta , diciendo

(src)="b.MAT.1.23.1"> “ A ' pɨ ' pʉn uri ' san umono ' tato ' oton , mɨrɨpan entuto ' oton warawo ' pe , mɨrɨpan esa ' to ' oton to ' uya Maniwerʉ tukai ' tawon , ” ta ' pʉ iya , “ Papa esi upiyau ' nokon ” ta e ' kwa pe .
(trg)="b.MAT.1.23.1"> He aquí , la virgen concebirá y dará a luz un hijo , y llamarán su nombre Emanuel , que traducido quiere decir : Dios con nosotros

(src)="b.MAT.1.24.1"> Isose ' upakasa ' uya nin si , Meri mari ' ma ' pʉ mɨrɨ , Itepuru inserʉʉi uya tauro ' ka ' pʉ awɨrɨ , mɨrɨpan uya arɨ ' pʉ tiwʉ ' ta ' ,
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Cuando José despertó del sueño , hizo como el ángel del Señor le había mandado , y recibió a su mujer

(src)="b.MAT.1.25.1"> e ' tane iyentu rawɨrɨ a ' pɨ ' pɨtʉ ' pʉ iya pen .
(src)="b.MAT.1.25.2"> Mɨrɨpan mʉre entusa ' ese ' tɨ ' pʉ iya “ Sises ” tukai ' .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Pero no la conoció hasta que ella dio a luz un hijo , y llamó su nombre Jesús

(src)="b.MAT.2.1.1"> Sises entu ' pʉ tʉpo Pe ' teri ' en po Isutiya yau , kin pe Era ' esi a ' tai , pu ' kena ' amʉ ' uyee ' pʉ wʉi enu uyepʉ winɨpai Surusiran pona ,
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Jesús nació en Belén de Judea , en días del rey Herodes .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> Y he aquí unos magos vinieron del oriente a Jerusalén

(src)="b.MAT.2.2.1"> mɨrɨpan kon uya , “ Nai airɨ mʉre , Esuwerʉ amʉ ' kin pe te ' ton entusa ' nai ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Kaiyono ' epa ' kasa ' ene ' pʉ ina uya iyentusa ' ekamanin .
(src)="b.MAT.2.2.3"> Mɨrɨ pɨ ' apurɨpɨ ' se ' na ina uye ' sa ' , ” ta ' pʉ to ' uya .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> preguntando : -- ¿Dónde está el rey de los judíos , que ha nacido ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Porque hemos visto su estrella en el oriente y hemos venido para adorarle

(src)="b.MAT.2.3.1"> Serɨ tawon etasa ' kin pe te ' sen Era ' uya a ' tai , isewankama ' pʉ , mɨrɨpan kaisa rɨ Surusiran pon kon usewankama ' pʉ .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Cuando el rey Herodes oyó esto , se turbó , y toda Jerusalén con él

(src)="b.MAT.2.4.1"> Tanporo Papa ena ' use ' man nɨto ' tʉrawasomanin nan epuru ton mɨrɨ awonsi ' kɨ Main pɨ ' enupanin nan amʉranʉ ' sa ' tʉuya a ' tai , to ' ekama ' po ' pʉ iya , “ Nai yau Kʉrai entuto ' oton tasa ' pu ' kena ' amʉ ' uya nai ? ” tukai ' .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Y habiendo convocado a todos los principales sacerdotes y a los escribas del pueblo , les preguntó dónde había de nacer el Cristo

(src)="b.MAT.2.5.1"> “ Pe ' teri ' en po , Isutiya yau , ” tukai ' to ' uya eikʉ ' pʉ .
(src)="b.MAT.2.5.2"> “ Serɨ tukai ' pu ' kena ' uya imenuka ' pʉ esi pena rɨ :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Ellos le dijeron : -- En Belén de Judea , porque así está escrito por el profeta

(src)="b.MAT.2.6.1"> “ ‘ Ɨmɨrɨ ' nokon , Isutiya yawon , Pe ' teri ' en pata pon kon , Isutiya yawo ' nan pata ton tentakai ' apata kon yau eke esa ' wannɨ e ' sepoto ' oton , karimeru esa ' esi to ' esa ' pe kasa umunkɨ , Esuwerʉ amʉ ' esa ' pe te ' ton , ’ tawon , ” ta ' pʉ to ' uya .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> Y tú , Belén , en la tierra de Judá , de ninguna manera eres la más pequeña entre los gobernadores de Judá ; porque de ti saldrá un gobernante que pastoreará a mi pueblo Israel

(src)="b.MAT.2.7.1"> Serɨ etasa ' Era ' uya a ' tai , tʉmaimu ennoko ' pʉ iya pu ' kena ' amʉ ' piya ' to ' pokon pe ama ' ai te ' sepoto ' kon pe , mɨrɨpan kon winɨ eta ' pʉ iya , mɨrɨ a ' tai kaiyono ' epa ' ka ' pʉ tukai ' .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Entonces Herodes llamó en secreto a los magos e indagó de ellos el tiempo de la aparición de la estrella

(src)="b.MAT.2.8.1"> Mɨrɨpan kon ennoko ' pʉ iya Pe ' teri ' en pona , “ Wakʉ pe mʉre mʉwarinpatʉi ' .
(src)="b.MAT.2.8.2"> Eposa ' auya ' nokon a ' tai , upana ' tɨi ' mɨsi ' tʉi ' , urɨ rɨ nɨrɨ utɨto ' pe apurɨpɨ ' se ' na , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Y enviándolos a Belén , les dijo : -- Id y averiguad con cuidado acerca del niño .
(trg)="b.MAT.2.8.2"> Tan pronto le halléis , hacédmelo saber , para que yo también vaya y le adore

(src)="b.MAT.2.9.1"> Kin maimu eta tʉuya ' nokon tʉpo , to ' utɨ ' pʉ , mɨrɨpan kon uya kaiyono ' kanan enkaa ' pʉ , tʉnene ' pʉ kon nʉ ' pʉ wʉi enu uyepʉ winɨ , mɨrɨpan pɨ ' to ' epori ' ma ' pʉ .
(src)="b.MAT.2.9.2"> Mɨrɨpan kon rawɨrɨ kaiyono ' utɨ ' pʉ , mɨrɨpan ereuta ' pʉ mʉre pata epoi .
(trg)="b.MAT.2.9.1"> Ellos , después de oír al rey , se fueron .
(trg)="b.MAT.2.9.2"> Y he aquí la estrella que habían visto en el oriente iba delante de ellos , hasta que llegó y se detuvo sobre donde estaba el niño

(src)="b.MAT.2.11.1"> Mɨrɨ a ' tai , pu ' kena ' amʉ ' ewomʉ ' pʉ ɨutɨ ta ' .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Mʉre si ensa ' tʉuya ' nokon a ' tai , isan , Meri pokon pe , to ' e ' sekunka ' pʉ apurɨpɨtʉ pe .
(src)="b.MAT.2.11.3"> Mɨrɨ a ' tai , timamin kon yen a ' koka ' pʉ to ' uya , mɨrɨpan kon uya irepapɨtʉ ' pʉ epe ' kena ' ton ke : korʉ ke , a ' po ' nan ikɨtun , pʉrankensens tato ' ke mɨrɨ awonsi ' kɨ karapa , mɨrʉ tato ' ke .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Cuando entraron en la casa , vieron al niño con María su madre , y postrándose le adoraron .
(trg)="b.MAT.2.11.2"> Entonces abrieron sus tesoros y le ofrecieron presentes de oro , incienso y mirra

(src)="b.MAT.2.12.1"> Papa uya to ' pana ' tɨ ' pʉ to ' e ' ne ' pɨtʉ yau , to ' enna ' po namai ' kin pe te ' sen Era ' piya ' , mɨrɨpan kon enna ' po ' pʉ tʉpata kon ya ' tʉron nɨ awɨrɨ .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Pero advertidos por revelación en sueños que no volviesen a Herodes , regresaron a su país por otro camino

(src)="b.MAT.2.13.1"> To ' utɨ ' pʉ tʉpo , Itepuru inserʉʉi usenpoika ' pʉ Isose ' piya ' iye ' ne ' pɨtʉ yau , “ Isose ' , e ' mʉ ' sa ' ka ' , mʉre mɨrɨ awonsi ' kɨ isan tanʉnse ainʉnkɨ Isi ' pona .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Kin Era ' man iwarinpa pɨ ' iwɨto ' pe tʉuya , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Después que ellos partieron , he aquí un ángel del Señor apareció en sueños a José , diciendo : " Levántate ; toma al niño y a su madre , y huye a Egipto .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> Quédate allá hasta que yo te diga , porque Herodes va a buscar al niño para matarlo .

(src)="b.MAT.2.14.1"> Mɨrɨpan e ' mʉ ' sa ' kasa ' uya mʉre mɨrɨ awonsi ' kɨ isan arɨ ' pʉ ewarupɨ nau Isi ' pona ,
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Entonces José se levantó , tomó de noche al niño y a su madre , y se fue a Egipto

(src)="b.MAT.2.15.1"> mɨrɨpan kon uko ' mamʉ ' pʉ Era ' uma ' ta pona rɨ .
(src)="b.MAT.2.15.2"> Pena pu ' kena ' amʉ ' nekama ' pʉ uta ' ku ' tɨ ' pʉ , “ Umu kɨ ' ma uya Isi ' apai , ” tawon .
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Y estuvo allí hasta la muerte de Herodes , para que se cumpliese lo que habló el Señor por medio del profeta , diciendo : De Egipto llamé a mi hijo

(src)="b.MAT.2.16.1"> Era ' uya i ' tusa ' a ' tai pu ' kena ' amʉ ' uya tennakasa ' , ipan pe isakorota ' pʉ , mɨrɨpan uya , “ Warawo ' munkɨ amʉ ' Pe ' teri ' en pon kon itʉ ' katɨ ' asa ' ron wʉipiya airon kon mɨrɨ awonsi ' kɨ mɨrɨ o ' koi ' no kon nɨ , ” ta ' pʉ iya , pu ' kena ' amʉ ' uya ekama ' pʉ rʉ ' pʉ pɨ ' .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Entonces Herodes , al verse burlado por los magos , se enojó sobremanera y mandó matar a todos los niños varones en Belén y en todos sus alrededores , de dos años de edad para abajo , conforme al tiempo que había averiguado de los magos

(src)="b.MAT.2.17.1"> Mɨrɨ a ' tai , pu ' kena ' Iseremaya nekama ' pʉ uta ' ku ' tɨ ' pʉ :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Entonces se cumplió lo dicho por medio del profeta Jeremías , diciendo

(src)="b.MAT.2.18.1"> “ Main useta Rama pata po , tʉuta ' kwarʉkai ' ukaran nɨ esi eke pe rɨ , Rʉi ' serʉ esi ukaran nɨ pɨ ' tʉmunkɨ amʉ ' wenai , tʉpori ' ma i ' se pʉra iyesi , to ' pʉra iyesi pɨ ' , ” tawon .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> Voz fue oída en Ramá ; grande llanto y lamentación .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Raquel lloraba por sus hijos , y no quería ser consolada , porque perecieron

(src)="b.MAT.2.19.1"> Era ' uma ' ta ' pʉ tʉpo , inserʉ usenpoika ' pʉ iye ' ne ' pɨtʉ yau Isose ' piya ' , Isi ' po ,
(trg)="b.MAT.2.19.1"> Cuando había muerto Herodes , he aquí un ángel del Señor apareció en sueños a José en Egipto

(src)="b.MAT.2.20.1"> “ E ' mʉ ' sa ' ka ' , mʉre mɨrɨ awonsi ' kɨ isan akɨ Esuwerʉ pata pona .
(src)="b.MAT.2.20.2"> Kamoro mʉre wɨnɨ i ' se te ' san uma ' ta ' pʉ man , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> diciendo : " Levántate , toma al niño y a su madre , y ve a la tierra de Israel , porque han muerto los que procuraban quitar la vida al niño .

(src)="b.MAT.2.21.1"> Mɨrɨpan e ' mʉ ' sa ' ka ' pʉ , mʉre mɨrɨ awonsi ' kɨ isan arɨ ' pʉ iya , mɨrɨpan kon utɨ ' pʉ Esuwerʉ pata pona .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Entonces él se levantó , tomó al niño y a su madre , y entró en la tierra de Israel

(src)="b.MAT.2.22.1"> E ' tane A ' keras enasa ' tʉkʉipʉnʉ Era ' pata ' pʉ ya ' kin pe Isutiya po eta ' pʉ iya .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Enari ' ke ' pe iyesi ' pʉ , mɨrɨ ya ' ɨtɨpai pʉra .
(src)="b.MAT.2.22.3"> Ipanamasa ' esi ' pʉ iye ' ne ' pɨtʉ yau , mɨrɨpan utɨ ' pʉ Kiyarari nono pona .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Pero , al oír que Arquelao reinaba en Judea en lugar de su padre Herodes , tuvo miedo de ir allá ; y advertido por revelación en sueños , fue a las regiones de Galilea

(src)="b.MAT.2.23.1"> Mɨrɨpan utɨ ' pʉ ɨko ' manse ' na Nasare ' pona .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Pu ' kena ' ton nekama ' pʉ uta ' ku ' tɨ ' pʉ mɨrɨ , “ Nasarin tukai ' esa ' to ' oton , ” tawon .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Habiendo llegado , habitó en la ciudad que se llama Nazaret .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Así se cumplió lo dicho por medio de los profetas , que había de ser llamado nazareno

(src)="b.MAT.3.1.1"> Mɨrɨ a ' tai , Isaan Pa ' tes uyee ' pʉ .
(src)="b.MAT.3.1.2"> Itekare ekama ' pʉ iya Isutiya rɨmono ' taai awɨrɨ ,
(trg)="b.MAT.3.1.1"> En aquellos días apareció Juan el Bautista predicando en el desierto de Jude

(src)="b.MAT.3.2.1"> “ Amakooi kon apai era ' tɨtɨ ' , apʉne pʉra Papa e ' to ' esa ' wannɨ pe a ' ko pe man , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.3.2.1"> y diciendo : " Arrepentíos , porque el reino de los cielos se ha acercado .

(src)="b.MAT.3.3.1"> Isaan pʉse rɨ pu ' kena ' Aisaya usaurokʉ ' pʉ rʉ ' pʉ ipɨ ' : “ Rɨmono ' tau ka ' pon ukɨ ' pɨ ' nʉnpɨtʉ , ‘ Itepuru e ' ma ikonekatɨ ' , to ' sa rɨ ite ' ma ikonekatɨ ' , ’ tawon , ” ta ' pʉ rʉ ' pʉ ipɨ ' .
(trg)="b.MAT.3.3.1"> Pues éste es aquel de quien fue dicho por medio del profeta Isaías : Voz del que proclama en el desierto : " Preparad el camino del Señor ; enderezad sus sendas .

(src)="b.MAT.3.4.1"> Isaan pon esi ' pʉ kiyamerʉ i ' po ' konekasa ' , o ' pi ' pɨ konekasa ' esi ' pʉ ipokʉrʉʉi pe iworo ' pai pɨ ' .
(src)="b.MAT.3.4.2"> Iti ' kiyari esi ' pʉ kairau amʉ ' mɨrɨ awonsi ' kɨ teusan e ' ku .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> Juan mismo estaba vestido de pelo de camello y con un cinto de cuero a la cintura .
(trg)="b.MAT.3.4.2"> Su comida era langostas y miel silvestre

(src)="b.MAT.3.5.1"> Ka ' pon amʉ ' utɨ ' pʉ ipiya ' Surusiran mɨrɨ awonsi ' kɨ Isutiya apai , tanporo Isotan nono piyawo ' nan pata apai ' ne .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Entonces salían a él Jerusalén y toda Judea y toda la región del Jordán

(src)="b.MAT.3.6.1"> Tʉmakooi kon ekama pɨ ' , mɨrɨpan kon pa ' taisima ' pʉ iya Isotan tuna tʉu ' tɨsen kau .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> y confesando sus pecados eran bautizados por él en el río Jordán

(src)="b.MAT.3.7.1"> E ' tane tu ' ke Pari ' si amʉ ' mɨrɨ awonsi ' kɨ Satu ' si amʉ ' uyepʉ ene tʉuya a ' tai epa ' taisiman ku ' to ' iya airɨ , ta ' pʉ iya to ' pɨ ' , “ Ɨmɨrɨ ' nokon ɨsɨ ton ɨkʉi munkɨ ton !
(src)="b.MAT.3.7.2"> Ɨnʉ ' uya apana ' tɨsa ' kon ayainʉmʉ kon pa nʉye ' ai ' ne ' ekota ' man nɨto ' piyapai ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Pero cuando Juan vio que muchos de los fariseos y de los saduceos venían a su bautismo , les decía : " ¡ Generación de víboras !
(trg)="b.MAT.3.7.2"> ¿ Quién os enseñó a huir de la ira venidera

(src)="b.MAT.3.8.1"> Epetatɨ ' ɨyera ' tɨsa ' kon amakooi kon apai ekamanin ke .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Producid , pues , frutos dignos de arrepentimiento

(src)="b.MAT.3.9.1"> Mɨrɨ awonsi ' kɨ ɨmɨrɨ ' nokon pe rɨ kɨsenuminkatʉu , ‘ Epʉra ' an esi ina kʉipʉnʉ pe , ’ tukai ' .
(src)="b.MAT.3.9.2"> Apana ' tɨ uya ' nokon serɨ , serɨ ton tɨ ' apai Papa uya Epʉra ' an munkɨ oton kon koneka mɨrɨ .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> y no penséis decir dentro de vosotros : ' A Abraham tenemos por padre . '
(trg)="b.MAT.3.9.2"> Porque yo os digo que aun de estas piedras Dios puede levantar hijos a Abraham

(src)="b.MAT.3.10.1"> Wa ' ka e ' kamasa ' man yʉi amʉ ' mi ' airɨ , mɨrɨ awonsi ' kɨ tanporon yʉi amʉ ' tepetasen pen a ' tɨto ' oton nɨ mɨrɨ , mɨrɨpan eno ' ma apo ' ya ' .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> El hacha ya está puesta a la raíz de los árboles .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Por tanto , todo árbol que no da buen fruto es cortado y echado al fuego

(src)="b.MAT.3.11.1"> “ Apa ' taisima uya ' nokon tuna ke , amakooi kon apai ɨyera ' tɨ kon pa .
(src)="b.MAT.3.11.2"> E ' tane uye ' ma ' pʉ pe meruntɨ kuru uyepʉ mɨrɨ uyentaino , isapatooi arɨ uya poken pʉra e ' ai ' ne ' .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Apa ' taisima iya ' nokon mɨrɨ Wakʉ A ' kwarʉ ke mɨrɨ awonsi ' kɨ apo ' ke .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Yo , a la verdad , os bautizo en agua para arrepentimiento ; pero el que viene después de mí , cuyo calzado no soy digno de llevar , es más poderoso que yo .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Él os bautizará en el Espíritu Santo y fuego

(src)="b.MAT.3.12.1"> Sara ' sara ' pan ti ' kiyari pi ' pɨ menkato ' iya ike esi itemiyatʉ yau , mɨrɨpan uya i ' kwato ' tʉuya apon akoroka , ta ' nasi , wi ' amʉranʉkʉ iya itiwʉ ' ta ' , ipi ' pɨ rʉ ' pʉ po ' tɨ iya tʉusenkʉ ' sen pen apo ' ke , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Su aventador está en su mano , y limpiará su era .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> Recogerá su trigo en el granero y quemará la paja en el fuego que nunca se apagará .

(src)="b.MAT.3.13.1"> Mɨrɨ a ' tai , Sises uyee ' pʉ Kiyarari winɨ Isaan piya ' Isotan tuna airɨ tʉpa ' taisimato ' pe iya ,
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Entonces Jesús vino de Galilea al Jordán , a Juan , para ser bautizado por él

(src)="b.MAT.3.14.1"> Isaan esi ' pʉ ɨnereutanʉ ' pai , mɨrɨpan uya ta ' pʉ ipɨ ' , “ Upa ' taisima auya ru ' ku i ' se e ' ai ' , mɨrɨ pe ' e ' tane upiya ' ɨuye ' sa ' ? ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Pero Juan procuraba impedírselo diciendo : -- Yo necesito ser bautizado por ti , ¿ y tú vienes a mí

(src)="b.MAT.3.15.1"> Sises uya eikʉ ' pʉ , “ Tɨwɨ mɨrɨ kasa rɨ iku ' kɨ , serɨ pe rɨken iye ' to ' pe .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Serɨ winɨ tanporo Papa e ' to ' i ' se rɨ kupʉ mɨrɨ , ” ta ' pʉ iya .
(src)="b.MAT.3.15.3"> Mɨrɨ a ' tai , Isaan uya ikupʉ ' pʉ imaimu awɨrɨ .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Pero Jesús le respondió : -- Permítelo por ahora , porque así nos conviene cumplir toda justicia .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Entonces se lo permitió

(src)="b.MAT.3.16.1"> Inke pʉra tepa ' taisima ' pʉ rʉ ' pʉ pe , Sises ekanwaka ' pʉ tuna kapai .
(src)="b.MAT.3.16.2"> Mɨrɨ a ' tai kuru rɨ , ka ' uta ' koka ' pʉ , mɨrɨpan uya Papa A ' kwarʉ u ' tɨ ene ' pʉ wako ' wa kasa , mɨrɨpan uta ' si ' pʉ ipɨ ' .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Y cuando Jesús fue bautizado , en seguida subió del agua , y he aquí los cielos le fueron abiertos , y vio al Espíritu de Dios que descendía como paloma y venía sobre él

(src)="b.MAT.3.17.1"> Main , Epʉn winon uya ta ' pʉ , “ Umu pʉse rɨ , uni ' nʉnkanʉ ; ipɨ ' epori ' mayai ' , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Y he aquí , una voz de los cielos decía : " Éste es mi Hijo amado , en quien tengo complacencia .

(src)="b.MAT.4.1.1"> Mɨrɨ a ' tai , Iya ' kwarʉ uya Sises arɨ ' pʉ rɨmono ' ta ' Makoi uya i ' tupɨ ' to ' pe .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Entonces Jesús fue llevado por el Espíritu al desierto , para ser tentado por el diablo

(src)="b.MAT.4.2.1"> Tʉuseruma tʉpo tenta ' nai ' pʉra 40 kaisa rɨ wʉi mɨrɨ awonsi ' kɨ ewarupɨ , mɨrɨpan esi ' pʉ ipan pe kuru iwan pe .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Y después de haber ayunado cuarenta días y cuarenta noches , tuvo hambre

(src)="b.MAT.4.3.1"> I ' tupɨ ' nin uyee ' pʉ ipiya ' , mɨrɨpan uya ta ' pʉ ipɨ ' , “ Papa Mumu pe ɨwesi yau , se ton tɨ ' amʉ ' pɨ ' pʉreti pe enakɨ ka ' kɨ , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> El tentador se acercó y le dijo : -- Si eres Hijo de Dios , di que estas piedras se conviertan en pan

(src)="b.MAT.4.4.1"> Sises uya eikʉ ' pʉ , “ Iye ' menukasa ' , ‘ Ka ' pon esi tʉuko ' mansen pʉreti pɨ ' rɨken pen , e ' tane tanporon nɨ main pɨ ' Papa mʉta yapai tʉuye ' sen , ’ tawon , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Pero él respondió y dijo : -- Escrito está : No sólo de pan vivirá el hombre , sino de toda palabra que sale de la boca de Dios

(src)="b.MAT.4.5.1"> Mɨrɨ a ' tai , Makoi uya Sises arɨ ' pʉ wakʉ eke pata pona , mɨrɨpan uya Papa ena ' Esuwerʉ amʉ ' use ' mato ' , ɨpʉremato ' iwʉ ' ka ' tawon inakapu putu po iye ' mʉ ' sa ' kato ' pe ikupʉ ' pʉ .
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Entonces el diablo le llevó a la santa ciudad , le puso de pie sobre el pináculo del templo

(src)="b.MAT.4.6.1"> “ Papa Mumu pe ɨwesi yau , ata ' mo ' kakɨ , apʉne pʉra iye ' menukasa ' : “ ‘ Tinserʉʉi ton apiyo ' ma iya ɨpɨ ' , mɨrɨpan kon uya temiyatʉ kon yau ayanʉmʉ tɨ ' pona a ' ta wɨnɨ auya namai ' , ’ tawon , ” ta ' pʉ Makoi uya ipɨ ' .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> y le dijo : -- Si eres Hijo de Dios , échate abajo , porque escrito está : A sus ángeles mandará acerca de ti , y en sus manos te llevarán , de modo que nunca tropieces con tu pie en piedra

(src)="b.MAT.4.7.1"> Sises uya eikʉ ' pʉ , “ Iye ' menukasa ' rɨ nɨrɨ , ‘ Itepuru , Papa , itese ' pɨ ' ɨwe ' to ' kʉsi ' tupɨtʉi , ’ tasa ' , ” ta ' pʉ iya ipɨ ' .
(trg)="b.MAT.4.7.1"> Jesús le dijo : -- Además está escrito : No pondrás a prueba al Señor tu Dios

(src)="b.MAT.4.8.1"> Makoi uya kanan arɨ ' pʉ ka ' tawon wʉ ' pona , mɨrɨpan uya tanporo eke ton pata enpoika ' pʉ itenu ya ' , mɨrɨ awonsi ' kɨ wakʉ pe rɨ iye ' to ' .
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Otra vez el diablo le llevó a un monte muy alto , y le mostró todos los reinos del mundo y su gloria

(src)="b.MAT.4.9.1"> “ Tanporo serɨ ton ke ɨrepa uya , urɨ pɨ ' te ' sekunkai ' ɨwɨpʉrema yau , ” ta ' pʉ iya ipɨ ' .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Y le dijo : -- Todo esto te daré , si postrado me adoras

(src)="b.MAT.4.10.1"> Sises uya ta ' pʉ ipɨ ' , “ Upiyapai enta , Se ' tan !
(src)="b.MAT.4.10.2"> Apʉne pʉra iye ' menukasa ' , ‘ Itepuru , Papa , itese ' pɨ ' ɨwe ' to ' pɨ ' rɨken ɨpʉrema ' ; Kʉrɨ rɨ rɨken poitorʉ pe e ' kɨ , ’ tawon , ” ta ' pʉ Sises uya .
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Entonces Jesús le dijo : -- Vete , Satanás , porque escrito está : Al Señor tu Dios adorarás y a él solo servirás

(src)="b.MAT.4.11.1"> Mɨrɨpan piyapai Makoi utɨ ' pʉ .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Inserʉ amʉ ' uyee ' pʉ ipika ' tɨi ' .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Entonces el diablo le dejó , y he aquí , los ángeles vinieron y le servían

(src)="b.MAT.4.12.1"> Sises uya Isaan esi pariki ' si tau tawon etasa ' a ' tai , iyenna ' po ' pʉ Kiyarari pona .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Y cuando Jesús oyó que Juan había sido encarcelado , regresó a Galilea

(src)="b.MAT.4.13.1"> Ɨko ' manse ' na itɨ ' pʉ Ka ' paneyan pona , Nasare ' tʉnɨnse .
(src)="b.MAT.4.13.2"> Mɨrɨ pata esi ' pʉ mɨrɨ parau ku ' pɨri piyau Sepuran mɨrɨ awonsi ' kɨ Na ' tari nono airɨ .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Y habiendo dejado Nazaret , fue y habitó en Capernaúm , ciudad junto al mar en la región de Zabulón y Neftalí

(src)="b.MAT.4.14.1"> Pu ' kena ' Aisaya uya ta ' pʉ rʉ ' pʉ a ' ku ' tɨ pe :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> para que se cumpliese lo dicho por medio del profeta Isaías , diciendo

(src)="b.MAT.4.15.1"> “ Sepuran mɨrɨ awonsi ' kɨ Na ' tari nono pon kon , ka ' pon amʉ ' Kiyarari e ' ma awɨron kon mɨrɨ awonsi ' kɨ tuna Isotan ratoi pon kon , Kiyarari , Esuwerʉ amʉ ' pen nono yau te ' san .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> Tierra de Zabulón y tierra de Neftalí , camino del mar , al otro lado del Jordán , Galilea de los gentiles

(src)="b.MAT.4.16.1"> Pʉsamoro ka ' pon amʉ ' ewarupɨ yau tʉuko ' mansan uya eke rɨ iweyu ensa ' man ; uma ' tan nɨto ' nono yau te ' san pona iweyu e ' wei ' tɨsa ' man . ”
(trg)="b.MAT.4.16.1"> El pueblo que moraba en tinieblas vio una gran luz .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> A los que moraban en región y sombra de muerte , la luz les amaneció

(src)="b.MAT.4.17.1"> Mɨrɨ si ' kɨrɨ rɨ Sises epiya ' tɨ ' pʉ itekare ekama pɨ ' , “ Era ' tɨtɨ ' amakooi kon apai , apʉne pʉra Papa e ' to ' esa ' wannɨ pe man a ' ko pe ! ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Desde entonces Jesús comenzó a predicar y a decir : " ¡ Arrepentíos , porque el reino de los cielos se ha acercado !

(src)="b.MAT.4.18.1"> Sises usarɨ koro ' tau parau ku ' pɨri Kiyarari piyawɨrɨ , ka ' pon ene ' pʉ iya , takon ya ' te ' san , Saiman itese ' , Pi ' ta tato ' ipɨ ' , mɨrɨ awonsi ' kɨ Anturu si itakon .
(src)="b.MAT.4.18.2"> Tʉpunwerʉ kon tʉrʉ pɨ ' to ' esi ' pʉ parau ku ' pɨri kau , apʉne pʉra moro ' amʉ ' a ' sinin nan pe tesi kon pɨ ' .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Mientras andaba junto al mar de Galilea , Jesús vio a dos hermanos : a Simón , que es llamado Pedro , y a su hermano Andrés .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Estaban echando una red en el mar , porque eran pescadores

(src)="b.MAT.4.19.1"> Sises uya ta ' pʉ to ' pɨ ' , “ Upɨkɨrɨ ɨsi ' tɨ ' , ɨkonekato ' kon pe uya ka ' pon amʉ ' a ' sinin nan pe , ” ta ' pʉ iya .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Y les dijo : " Venid en pos de mí , y os haré pescadores de hombres .

(src)="b.MAT.4.20.1"> Mɨrɨ pe rɨ , tʉpunwerʉ kon tʉnɨnse to ' utɨ ' pʉ ipɨkɨrɨ .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Y de inmediato ellos dejaron sus redes y le siguieron

(src)="b.MAT.4.21.1"> Mɨrɨ apai tʉutɨi ' , tʉron kon asa ' ron kon ɨsirunan ene ' pʉ iya , Isens mɨrɨ awonsi ' kɨ Isaan , Sepiti munkɨ amʉ ' .
(src)="b.MAT.4.21.2"> Kanau yau to ' esi ' pʉ , tʉkʉipʉnʉ kon Sepiti pokon pe tʉpunwerʉ kon konepɨtʉ pɨ ' .
(src)="b.MAT.4.21.3"> Sises uya to ' kɨ ' ma ' pʉ .
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Y pasando más adelante , vio a otros dos hermanos , Jacobo hijo de Zebedeo y Juan su hermano , en la barca con su padre Zebedeo , arreglando sus redes .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> Los llamó

(src)="b.MAT.4.22.1"> Inke pʉra , tʉkanwa kon mɨrɨ awonsi ' kɨ tʉkʉipʉnʉ kon tʉnɨnse to ' utɨ ' pʉ ipɨkɨrɨ .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> y en seguida ellos dejaron la barca y a su padre , y le siguieron

(src)="b.MAT.4.23.1"> Sises utɨ ' pʉ siya rɨ Kiyarari awɨrɨ ka ' pon amʉ ' enupa pɨ ' Esuwerʉ amʉ ' usenupato ' iwʉ ' tau ' ne .
(src)="b.MAT.4.23.2"> Wakʉ itekare ekama pɨ ' iyesi ' pʉ , Papa e ' to ' esa ' wannɨ pe pɨ ' .
(src)="b.MAT.4.23.3"> Paran pokon kon mɨrɨ awonsi ' kɨ takuru ' kena ' nan ka ' pon amʉ ' epi ' tɨ pɨ ' iyesi ' pʉ .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Jesús recorría toda Galilea enseñando en las sinagogas de ellos , predicando el evangelio del reino y sanando toda enfermedad y toda dolencia en el pueblo

(src)="b.MAT.4.24.1"> Itekareei utɨ ' pʉ siya rɨ Siriya poron pata awɨrɨ ' ne rɨ , mɨrɨpan ka ' pon amʉ ' uya tanporo e ' ne ' pe te ' san nee ' pʉ ipiya ' , ti ' tui ' pʉra rɨ teparan ke te ' san .
(src)="b.MAT.4.24.2"> Tʉron kon eparan esi ' pʉ ipan pe kuru te ' kʉnkʉnmasen , tʉron kon yau makoi a ' kwarʉ esi ' pʉ , tʉron kon eparan esi ' pʉ yai to ' enno ' pɨ ' nin , tʉron kon ipu ' tɨka ' pɨ ' sa ' kon Sises uya tanporo pʉsamoro epi ' tɨ ' pʉ .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Su fama corrió por toda Siria , y le trajeron todos los que tenían males : los que padecían diversas enfermedades y dolores , los endemoniados , los lunáticos y los paralíticos .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> Y él los sanó

(src)="b.MAT.4.25.1"> Eke pe rɨ anpisin Kiyarari awɨron kon , Te ' ka ' pores , Surusiran , Isutiya pon kon , mɨrɨ awonsi ' kɨ Isotan nono ratoi pon kon utɨ ' pʉ ipɨkɨrɨ .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Le siguieron grandes multitudes de Galilea , de Decápolis , de Jerusalén , de Judea y del otro lado del Jordán

(src)="b.MAT.5.1.1"> Sises uya anpisin pe ka ' pon amʉ ' ensa ' a ' tai , iyekainʉmʉ ' pʉ i ' kʉrʉ pona , mɨrɨpan ereuta ' pʉ .
(src)="b.MAT.5.1.2"> Ipoitorʉ ton amʉra ' pʉ ipiya ' ,
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Cuando vio la multitud , subió al monte ; y al sentarse él , se le acercaron sus discípulos

(src)="b.MAT.5.2.1"> mɨrɨpan kon enupa pɨ ' iye ' sara ' tɨ ' pʉ :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Y abriendo su boca , les enseñaba diciendo

(src)="b.MAT.5.3.1"> “ Pori ' pe entu ' ma ' na ' ne ' nan ta ' kwarʉ kon yau esi , apʉne pʉra to ' iwano ' pe Papa e ' to ' esa ' wannɨ pe esi .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> " Bienaventurados los pobres en espíritu , porque de ellos es el reino de los cielos

(src)="b.MAT.5.4.1"> Pori ' pe te ' ton kon kamoro tʉuta ' kwarʉkai ' ukaran nɨ pɨ ' na ' ne ' nan serɨ pe , apʉne pʉra Papa uya pori ' pe to ' ku ' to ' oton .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> " Bienaventurados los que lloran , porque ellos serán consolados

(src)="b.MAT.5.5.1"> Pori ' pe te ' ton kon kamoro mɨ pe te ' ku ' san pen , apʉne pʉra tanporo rɨ non tʉrʉ Papa uya to ' ena ' .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> " Bienaventurados los mansos , porque ellos recibirán la tierra por heredad

(src)="b.MAT.5.6.1"> Pori ' pe te ' ton kon kamoro iwan pe , mɨrɨ awonsi ' kɨ tuna ' kiri ' ke na ' ne ' nan ipokena ' i ' se , apʉne pʉra to ' rɨ a ' wetato ' oton .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> " Bienaventurados los que tienen hambre y sed de justicia , porque ellos serán saciados

(src)="b.MAT.5.7.1"> Pori ' pe te ' ton kon kamoro ɨsentu ' kena ' ton , apʉne pʉra Papa usentu ' mato ' oton to ' pɨ ' .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> " Bienaventurados los misericordiosos , porque ellos recibirán misericordia

(src)="b.MAT.5.8.1"> Pori ' pe te ' ton kon kamoro wakʉ pe tewan kon yau nekonekayai ' ne ' nan , apʉne pʉra to ' uya Papa ento ' oton .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> " Bienaventurados los de limpio corazón , porque ellos verán a Dios

(src)="b.MAT.5.9.1"> Pori ' pe te ' ton kon kamoro ɨsɨ pe te ' san i ' nɨ ' pankanin nan , apʉne pʉra Papa munkɨ amʉ ' pe to ' e ' to ' oton .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> " Bienaventurados los que hacen la paz , porque ellos serán llamados hijos de Dios

(src)="b.MAT.5.10.1"> Pori ' pe te ' ton kon kamoro ɨsɨ pe rɨ , ipan pe rɨ tʉkota ' masan wakʉ kupʉ to ' uya wenai , to ' iwano ' pe Papa e ' to ' esa ' wannɨ pe esi .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> " Bienaventurados los que son perseguidos por causa de la justicia , porque de ellos es el reino de los cielos

(src)="b.MAT.5.11.1"> “ Pori ' pe ɨwesi kon mɨrɨ ka ' pon amʉ ' uya asapema kon a ' tai , iwenai pʉra ɨkota ' ma ' nokon a ' tai mɨrɨ awonsi ' kɨ to ' usaurokʉ ɨri pe rɨ ɨpɨ ' nokon a ' tai urɨ uriya ' .
(trg)="b.MAT.5.11.1"> " Bienaventurados sois cuando os vituperan y os persiguen , y dicen toda clase de mal contra vosotros por mi causa , mintiendo