# agr/Aguaruna-NT.xml.gz
# cjp/Cabecar-NT.xml.gz


(src)="b.MAT.1.1.1"> Ju ainawai Jisukristu muunji aajakajua nuna daaji agatkamua duka .
(src)="b.MAT.1.1.2"> Nigka David , Abraham aina nu wegantu aajakuí .
(trg)="b.MAT.1.1.1"> Jesucristo David yäbei , Abraham yäbei , je wätsikiwa̱k wa kie äyëí yöle rä jikäi :

(src)="b.MAT.1.2.1"> Abragka uchijiyai Isaac , Isaaka uchijiyai Jacob , Jacopa uchijiyai Judá nuigtú yachi aidaushkam .
(trg)="b.MAT.1.2.1"> Abraham te Isaac wätsikiwa̱ , Isaac te Jacob wätsikiwa̱ , Jacob te Judá irä iel wa irä wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.3.1"> Judá Tamarai akiauwai Faresan , Zarajai .
(src)="b.MAT.1.3.2"> Faresa uchijiyai Esrom , Esroma uchijiyai Aram .
(trg)="b.MAT.1.3.1"> Judá te Tamar da Fares irä Zara irä wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.3.2"> Fares te Esrom wätsikiwa̱ , Esrom te Aram wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.4.1"> Arama uchijiyai Aminadab , Aminadapa uchijiyai Naasón , Naasogka uchijiyai Salmón .
(trg)="b.MAT.1.4.1"> Aram te Aminadab wätsikiwa̱ , Aminadab te Naasón wätsikiwa̱ , Naasón te Salmón wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.5.1"> Salmón Rahapa juki akiauwai Boozan , Booz Rutan juki akiauwai Obetan , Obeta uchijiyai Isaí .
(trg)="b.MAT.1.5.1"> Salmón te Rahab ra Booz wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.5.2"> Booz te Rut da Obed wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.5.3"> Obed te Isaí wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.6.1"> Isaí uchijiyai apu David , tuja David Uriasa nuwe aajakua nuna jukí Salomogkan akiauwai .
(trg)="b.MAT.1.6.1"> Isaí te sa̱ tsa̱ku̱i David wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.6.2"> David te Salomón wätsikiwa̱ , Urías alaklä ra .

(src)="b.MAT.1.7.1"> Salomogka uchijiyai Roboam , Roboama uchijiyai Abías , Abiasan uchijiyai Asa .
(trg)="b.MAT.1.7.1"> Salomón te Roboam wätsikiwa̱ , Roboam te Abías wätsikiwa̱ , Abías te Asa wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.8.1"> Asa uchijiyai Josafat , Josafata uchijiyai Joram , Jorama uchijiyai Uzías .
(trg)="b.MAT.1.8.1"> Asa te Josafat wätsikiwa̱ , Josafat te Joram wätsikiwa̱ , Joram te Uzías wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.9.1"> Uziasa uchijiyai Jotam , Jotama uchijiyai Acaz , Acaza uchijiyai Ezequías .
(trg)="b.MAT.1.9.1"> Uzías te Jotam wätsikiwa̱ , Jotam te Acaz wätsikiwa̱ , Acaz te Ezequías wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.10.1"> Ezequiasa uchijiyai Manasés , Manasesa uchijiyai Amón , Amogka uchijiyai Josías .
(trg)="b.MAT.1.10.1"> Ezequías te Manasés wätsikiwa̱ , Manasés te Amón wätsikiwa̱ , Amón te Josías wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.11.1"> Josiasa uchijiyai Jeconías nuigtú yachi aidaushkam , ditak akiinawajui Babilonianmaya aidau Israel aentsun achig yajuaku aina nunú tsawan jegatsaig .
(trg)="b.MAT.1.11.1"> Josías te Jeconías irä iel wa irä wätsikiwa̱ , Israel wa jalemi Babilonia ska ke̱i ska ra .

(src)="b.MAT.1.12.1"> Tuja Babilonia yajuakam batsamsag Jeconías akiauwai Salatielan , Salatiela uchijiyai Zorobabel .
(trg)="b.MAT.1.12.1"> Ijalemi Babilonia ska ukä ska Jeconías te Salatiel wätsikiwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.12.2"> Salatiel te Zorobabel wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.13.1"> Zorobabela uchijiyai Abiud , Abiuta uchijiyai Eliaquim , Eliaquima uchijiyai Azor .
(trg)="b.MAT.1.13.1"> Zorobabel te Abiud wätsikiwa̱ , Abiud te Eliaquim wätsikiwa̱ , Eliaquim te Azor wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.14.1"> Azora uchijiyai Sadoc , Sadoca uchijiyai Aquim , Aquima uchijiyai Eliud .
(trg)="b.MAT.1.14.1"> Azor te Sadoc wätsikiwa̱ , Sadoc te Aquim wätsikiwa̱ , Aquim te Eliud wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.15.1"> Eliuta uchijiyai Eleazar , Eleazara uchijiyai Matán , Matagka uchijiyai Jacob .
(trg)="b.MAT.1.15.1"> Eliud te Eleazar wätsikiwa̱ , Eleazar te Matán wätsikiwa̱ , Matán te Jacob wätsikiwa̱ .

(src)="b.MAT.1.16.1"> Jacopa uchijiyai José , María aishi aajakua nunú ; tuja Maríayai akiinauwai Jisus , Apajuí awemamu taku Kristu tujakbauwa nu .
(trg)="b.MAT.1.16.1"> Jacob te José , María se̱naklä , wätsikiwa̱ , ata je ne te Jesús kinak Säbäkäkksa̱ ni ku̱a rä .

(src)="b.MAT.1.17.1"> Imaan aajakajua nunú Abragkai nagkamsa dekapa Davitai ejemak awai catorce aents , tuja Davitai nagkamsa dekapaja Babilonianmaya aidau Israel aentsun achijá yajuakajua nui ejemash catorce aents awai , aantsag Kristu akiinauwa imanui ejemashkam catorce aents awai .
(trg)="b.MAT.1.17.1"> Jekäi Abraham ska bite däka̱ David ska ibatala wätsikinaté deka̱ catorce .
(trg)="b.MAT.1.17.2"> David ska bite däka̱ ijalemi Babilonia ska ke̱i kje ibatala wätsikinaté deka̱ catorce .
(trg)="b.MAT.1.17.3"> Ijalemi Babilonia ska bite däka̱ Säbäkäkksa̱ ska kje , ibatala wätsikinaté deka̱ catorce .

(src)="b.MAT.1.18.1"> Jisukristu akiinatnai tibauk aatus aajakuí .
(src)="b.MAT.1.18.2"> José anagbauwai Marían Jisukristu dukují atinun , tujash Maríak eke nematsuk pujayatak Wakaní Pegkejin ejapjukui .
(trg)="b.MAT.1.18.1"> Jesucristo ko̱le rä jikäi : Ia̱mi María rä kablele e̱ná José ra je̱k jula kukäkwa̱ .
(trg)="b.MAT.1.18.2"> Ata ka ijewa däwa̱ba ñaja̱mi ra , ibitewa̱ yaba ki̱ Wikblu Sikina oloi ja̱mi .

(src)="b.MAT.1.19.1"> Nuniktatman José dekaa , nigka aishmag pegkeg asa : Wakenmataik tikichish dekainatsaig idaisatjai , tiuwai .
(trg)="b.MAT.1.19.1"> Ije se̱naklä José se̱r dä wämo , je ka ssëne iäinewa̱kwa̱ biköle wäna , je ki̱ka ije te ijaklewa̱ ka ju̱ñelewa̱ kuna .

(src)="b.MAT.1.20.1"> Aatus José anentaimas kanittaman , Apajuí aentsji nayaimpinmaya kajanum wantintuk : “ José David wegantu uchijiyah , utujimtsuk Maríak jukita , ame anagmamua duka .
(src)="b.MAT.1.20.2"> Ni ejapjuka nunak Wakaní Pegkeji egkemtukam ejapjuke ” , tiuwai .
(trg)="b.MAT.1.20.1"> Ije te ibiketse kate ji̱abä ra , Säkekewa ángel í ekla je̱k kjasha iia̱ kausu̱e naka , te isha iia̱ : “ José , David yäbei , ke ba suana María kukäkwa̱ ma se̱naklä ye , ije bitewa̱ yaba ki̱ rä Wikblu Sikina oloi ja̱mi ki̱ka .

(src)="b.MAT.1.21.1"> “ Nunú uchi akiinkui adaikata Jisus , ni aentsú tudaujin tsagkujug uwemtikatin asamtai . ”
(trg)="b.MAT.1.21.1"> Ije te yaba su̱emi jäiyi , je kiemi ba te rä Jesús ni .
(trg)="b.MAT.1.21.2"> Ka irä jiye kuna ta , ite ije cha wa tsa̱tkemiksa̱ inui yika . ”

(src)="b.MAT.1.22.1"> Ju aatus ejapjukua duka , duwik Apajuí etsegtin tibauwa nu uminbaunum nunikui , duka tawai :
(trg)="b.MAT.1.22.1"> Je biköle o̱na rä io̱naklä jishtä Säkekewa wa̱ iyile jile bata shäk ja̱mi je te ishe käi :

(src)="b.MAT.1.23.1"> “ Ejapjuktinai makichik muntsujut aentsú takashtai , nunik uchigmaktinai uchi aishmagkun , nunú adaikatnaitjume Emanuel ” , ( nunak : “ Apajuik jutiijai awai ” taku tawai ) .
(trg)="b.MAT.1.23.1"> “ ¡ Issö !
(trg)="b.MAT.1.23.2"> Busi ka se̱le kuna bitämiwa̱ yaba ki̱ , je te yaba su̱emi rä jäiyi , je kirmi rä Emanuel ” ni .
(trg)="b.MAT.1.23.3"> ( Je wà rä “ Säkeklä kaldu sa ra ” ni . )

(src)="b.MAT.1.24.1"> Nu aatsa tima José shintaag , nayaimpinmaya aents tibaunak imatiksag umiak Maríanak niina jeen jukiuwai .
(trg)="b.MAT.1.24.1"> Ñerä José shki̱naka̱ ra , ite iwá̱ jishtä je Säkekewa ángel í te ipaka iwa̱k käi .
(trg)="b.MAT.1.24.2"> Jekäi ite ikukawa̱ ise̱naklä ye .

(src)="b.MAT.1.25.1"> Tujash dutika jukish Josek Maríajaig tsanigchauwai , eke uchi iwaiya nu akiintsaigkik , nuní pujai uchi akiinamtai adaikauwai Jisus .
(trg)="b.MAT.1.25.1"> Ata ka idenewa̱ ija̱mi , mine rä je yaba ku̱a ite kje , je yaba kia ije te Jesús ni .

(src)="b.MAT.2.1.1"> Herodes Judea nugka apuji wajas pujai , nunú nugkanmag yaakat Belegnum Jisus akiinauwai .
(src)="b.MAT.2.1.2"> Nunik akiinamtai yaakat Jerusalegnum tikich nugkanmaya etsá minitaijin batsamin aidau kaunkajui .
(src)="b.MAT.2.1.3"> Nunú aents aidauk yacha yaya aidaun dekapawag diisag dekau aajakajui .
(trg)="b.MAT.2.1.1"> Jesús ko̱na Belén , Judea ke̱i ki̱ .
(trg)="b.MAT.2.1.2"> Je ke̱i ska ra Herodes dä sa̱ tsa̱ku̱i .
(trg)="b.MAT.2.1.3"> Ñerä ka̱ chakäk wa dar ka̱wä däkläka̱ wà , jewa dejulu Jerusalén ska .

(src)="b.MAT.2.2.1"> Iman aidau Jerusalén jegawag iniimaidau : — ¿ Tuwí pujawa judío aidaun apuji atin uchi yamá akiina dusha ?
(src)="b.MAT.2.2.2"> Ii nugken etsá jintain pujusá yaya wainkamji , Apu akiintai wantinkatnai timawa nunú .
(src)="b.MAT.2.2.3"> Nunika wainkaja minaji ni ememattasa , — tuidau .
(trg)="b.MAT.2.2.1"> Ijewa te ichaka : — ¿ Mai Judío wa tsa̱ku̱i ko̱na kalme rä na ?
(trg)="b.MAT.2.2.2"> Iwa rä sá te ibekwäí su̱a ka̱wä däkläka̱ wà , je ki̱ka sá bitejulu ioloi tsäk .

(src)="b.MAT.2.3.1"> Nu tibaun aents aidau etsejiagtai , apu Herodes antuk puyatkau , tuja aantsag ashí aents Jerusalegnumia aidaushkam nuna antukag puyatkaju , nunikag : — ¡ Wajukutskaih ! — tusag kuashat pachis chichaidau .
(trg)="b.MAT.2.3.1"> Ka̱ tsa̱ku̱i Herodes te je ssa ra , ije̱r ianawa̱ .
(trg)="b.MAT.2.3.2"> Jerusalén wa biköle je̱r ianacha̱wa̱ña ije ra .

(src)="b.MAT.2.4.1"> Nuna aatus apu Herodesak antuk , kuashat anentaimu .
(src)="b.MAT.2.4.2"> Nuniak sacerdote apuji aidaun , chicham umiktin agagbaun pachis etsejin aidaujai untsukú , nunik : — ¿ Tuwí Apu Kristush akiinatnaita ? — tiuwai .
(trg)="b.MAT.2.4.1"> Jera ite chui tsa̱ku̱i wa irä ñayöle ka̱wei wà wa irä biköle tapawa̱wa̱ , je te mai Säbäkäkksa̱ ko̱rmi rä chaka ijewa ia̱ .

(src)="b.MAT.2.5.1"> Tutai dita aiinak : — Duka yaakat Belén , Judea nugkanum awa nui akiinatnai , juna aatus Apajuí etsegtujakú aidau agaju ainawai :
(trg)="b.MAT.2.5.1"> Jera ijewa te isha iia̱ : — Je ko̱rmi rä Belén , Judea ke̱i ki̱ .
(trg)="b.MAT.2.5.2"> Ka irä jiye kuna ta , je yöle jile bata shäk wa̱ rä jikäi :

(src)="b.MAT.2.6.1"> ‘ Belén , Judea nugkanum awa juuwai yaakat imá piipichik , tujash nui akiinatnai makichik Apu , tikich apu aidaun nagkaesau Israel aentsu Apuji atina nu ’ tawai , — tuidau .
(trg)="b.MAT.2.6.1"> ‘ Ba Belén , Judá ke̱i ki̱ , ka ba rä ka̱ wäkiri wa tso̱ Judá ska wa katäbäka kuna .
(trg)="b.MAT.2.6.2"> Ka irä jiye kuna ta , sä wäkiri ko̱rmi ba sha̱na , je dämiwa̱ Israel wa yis cha wa kjänanak ye . ’

(src)="b.MAT.2.7.1"> Nuna dekaa apu Herodes untsukú nunú yacha kaunkajua nuna , tikich aidauk dekainatsaig : — ¿ Yaya wainkagmesh wajupá dukapea yujagme ? — tusa chichastatus .
(trg)="b.MAT.2.7.1"> Jekjepa Herodes te ka̱ chakäk wa kia jaté jaki jewa ia̱ ite ichaka bikökje si̱ je bekwä juena iwäna rä käi .

(src)="b.MAT.2.8.1"> Dutika shiig aujus dekajua Belén ishimak : — Wetajum , nunikjum shiig dekaatajum tuwig pujawa uchi Apu atinush , nunika wainkajum waketkujum minash ujatkatajum , wisha wenu uchin ememattajai , — tiuwai .
(trg)="b.MAT.2.8.1"> Jera ite ijewa patkami Belén ska , te isha ijewa ia̱ : “ Bas ma je yaba ktei ju̱ñak bulee ; ata bas te je yaba ku̱a ra , plaa bas te ibata sheni yis ia̱ yis minakläña ioloi tsäk . ”

(src)="b.MAT.2.9.1"> Tusá aaja apu akatjam wegaju , nunikmag wainkaju yayan , ditá nugkeen batsamsá wainkamun .
(src)="b.MAT.2.9.2"> Nunik yaya eketbaun nemajuk we wenakua , jegá uchi pujamunum nuna mamikis yaya eketunum jegawajui .
(trg)="b.MAT.2.9.1"> Jekäi ka̱ tsa̱ku̱i te isha je ssa ijewa te ra , iminejulu .
(trg)="b.MAT.2.9.2"> Ñerä ale bekwä su̱le iwa̱ ka̱wä däkläka̱ wà , je rami iwätsa̱kba , je demi wäkolonawa̱ yaba kalme tsa̱ka .

(src)="b.MAT.2.10.1"> Nu jegan mamikis yaya eketun wainkag shiig aneasaju .
(trg)="b.MAT.2.10.1"> Ijewa te je bekwä su̱a ra , ijewa ssëna a̱naawa̱ si̱ .

(src)="b.MAT.2.11.1"> Nunikag jegawag jegá waikmá uchin dukujijai pujuttaman wainkaju .
(src)="b.MAT.2.11.2"> Dutika uchin tikishmatug emematuidau .
(src)="b.MAT.2.11.3"> Nuninak ditá kajunjin ujakag uchin anentag wají wakejumain aidaun susaju : Oron , ekematai incienso pegkeja kugkuinun , kugkuin mirranashkam .
(trg)="b.MAT.2.11.1"> Jekäi idewa̱julu ju ja̱rka ra , ijewa te yaba ku̱a ia̱mi María ra , jera iñatulawa̱ wakte ioloi tsäk , kjepa ji säkei ta doloiebä shkä iwa̱ me̱nak je kjäya ite , cha̱ tulami ite iia̱ oro yaka irä , ji dälänak jalar ta ja̱ma̱a̱ irä , mirra irä .

(src)="b.MAT.2.12.1"> Juna dutikawag kintamag kajiittaman Apajuí aentsji nayaimpinmaya : “ Herodes pujamunum wakettsuk yajá tikich jintanum wakitkitajum ” , tusa ujakú .
(src)="b.MAT.2.12.2"> Tima nunisag yajá tikich jintanum waketjau .
(trg)="b.MAT.2.12.1"> Ata kausu̱e naka ijewa ia̱ ikjayina ka iminaklä ni Herodes wäki̱ , je ki̱ka ijewa minemi ni ike̱i wà ña̱la saka wà .

(src)="b.MAT.2.13.1"> Nunú aents yayan wainak kaunkaju waketjamtai , Josenashkam nayaimpinmaya aents kajanum wantintuk : “ José nantaktá , nunikam nuwem uchijai jukim Egipto nugkanum waamak wetá .
(src)="b.MAT.2.13.2"> Apu Herodes suntajin ishiaktatui uchin kajegtí tusa .
(src)="b.MAT.2.13.3"> Awi pujamin tsawan uminkamtai , wakitkita tusan ujaktajame ” , tiu .
(trg)="b.MAT.2.13.1"> Ñerä ijewa minejuluni ra , Säkekewa ángel í ekla je̱k kjasha José ia̱ kausu̱e naka , te isha iia̱ : “ Ma je̱köka̱ , ma tu̱nomi yaba irä ia̱mi irä wäkseka Egipto ska .
(trg)="b.MAT.2.13.2"> Ma se̱no jeska bikökje yis te ba ia̱ isheke̱ni kje .
(trg)="b.MAT.2.13.3"> Ka irä jiye kuna ta , Herodes te je yaba yule mar kota̱nakwa̱ . ”

(src)="b.MAT.2.14.1"> Tima Joseshkam nantakí nunú kashik uchin dukujijai juki Egipto weuwai .
(trg)="b.MAT.2.14.1"> Jekäi José je̱kaka̱ te je yaba irä ia̱mi irä jámi jela tuinaka däkmi Egipto ska .

(src)="b.MAT.2.15.1"> Nunik nuanuí pujusuí , Herodes jakamtai wakitkitatus .
(src)="b.MAT.2.15.2"> Tuja nuna dita Egipto wegajua duka , Apajuí etsegtin aajakajua nunú agagbaunum : “ Mina uchig Egipto nugkanum pujaun untsuktatjai ” , tawa nunú imanisag uminkauwai .
(trg)="b.MAT.2.15.1"> Jeska ise̱na deka̱ Herodes duawa̱ kje , je rä io̱naklä jishtä Säkekewa wa̱ iyile jile bata shäk ja̱mi te ishe käi : “ Yis yaba katke Egipto ska je kiaté ni yis te . ”

(src)="b.MAT.2.16.1"> Nunú aents atushtanmaya yayan wainak kaunkau aidau , yajá waketjamun Herodes dekaa : Tsanujajeapi , tusa senchi kajekú .
(src)="b.MAT.2.16.2"> Nunik ni suntaji aidaun : Ashí uchi Belegnumia , nuigtú Belén tikiju batsataidaushkam , jimag mijan ajamu nagkamsajum yamá akiinau aidaujai kajegtajum , tusa ishiaku .
(src)="b.MAT.2.16.3"> Nunak Herodesak yayan wainak kaunkau aidaun inias , wajupa tsawantak aayi uchi akiinash nuna shiig dekau asa tiuwai .
(trg)="b.MAT.2.16.1"> Herodes te isu̱a ka̱chakäk wa te iwäyuawa̱ ra , ikju̱atkawa̱ e̱e̱na si̱ .
(trg)="b.MAT.2.16.2"> Ñerä ite ka̱wei ma bena yabala jäiyi wa dos año katäbäka wa tso̱ Belén ska irä ipája̱mi biköle ska irä ktächa̱kläwa̱ , ke̱i shtao̱le je ka̱ chakäk wa te isha iia̱ ja̱mi .

(src)="b.MAT.2.17.1"> Juna Herodes dutika uchin kajegkua duka , Apajuí etsegtin Jeremías agagbaunum :
(trg)="b.MAT.2.17.1"> Jekäi io̱na jishtä iyile jile bata shäk Jeremías ja̱mi te ishe käi :

(src)="b.MAT.2.18.1"> “ Antukmajai Ramanum senchi buutuidaun , nunak Raquel niina uchijí aidaunum buutak anentaish ichichtumain wajashmae , uchijí aidauk jinawaju asamtai ” , tawa nunú imanisag uminkauwai .
(trg)="b.MAT.2.18.1"> “ Ekla ktä ssëna Ramá ska , iji̱á ta̱i ia̱r ta̱i .
(trg)="b.MAT.2.18.2"> Raquel te iyabala ji̱etse kate , ka issëne je̱r pablenak ijewa ka kuna ji̱a ki̱ka . ”

(src)="b.MAT.2.19.1"> Nunik dukap tsawan asa Herodes jakamtai , Apajuí aentsji nayaimpinmaya José Egipto pujuttaman kajanum wantintuk :
(trg)="b.MAT.2.19.1"> Ñerä Herodes duawa̱ ukä ska ra , Säkekewa ángel í ekla je̱k kjasha José ia̱ kausu̱e naka Egipto ska ,

(src)="b.MAT.2.20.1"> “ José nantaktá , nunikam uchi dukujijai jukim Israel nugkanum wakitkita .
(src)="b.MAT.2.20.2"> Yamaik uchin maatatus wakejibia duka jakae ” , tiu .
(trg)="b.MAT.2.20.1"> je te isha iia̱ : “ Ma je̱köka̱ .
(trg)="b.MAT.2.20.2"> Bä ma ni yaba irä ia̱mi irä wäkseka däkmi ni Israel wa ke̱i ska .
(trg)="b.MAT.2.20.3"> Ka irä jiye kuna ta , ale je̱r ssëna yaba ktäkwa̱ wa duacha̱wa̱ . ”

(src)="b.MAT.2.21.1"> Nunú tima Joseshkam nuween uchijai juki Israel nugkanum wakitkiuwai .
(trg)="b.MAT.2.21.1"> Jekäi ije̱kaka̱ mineju̱ je yaba irä ia̱mi irä wäkseka däkmi ni Israel wa ke̱i ska .

(src)="b.MAT.2.22.1"> Nunik niina nugkeen jegakmá José dekau , Herodesa uchijí Arquelao , apají jakamtai ni apu wajas inamak pujau tabaun , nunik ajankauwai Judeanum wetan .
(src)="b.MAT.2.22.2"> Nunittaman kajanum ujakuí : “ Judeanum wetsuk Galilea nugkanum wetá ” , tusa .
(trg)="b.MAT.2.22.1"> Ata ite iju̱ña Arquelao dewa̱ iká Herodes itäri wà Judea ke̱i tsa̱ku̱i yeni ra , isu̱anawa̱ minak jeka .
(trg)="b.MAT.2.22.2"> Ñerä imineju̱ Galilea ke̱i ska , je kjayina iia̱ kausu̱e naka ki̱ka .

(src)="b.MAT.2.23.1"> Tima yajá tikich jintanum we , ni nugkeen yaakat Nazaret pujustatus jegau .
(src)="b.MAT.2.23.2"> Nunú aatus nagkaemakiuwa duka , Apajuí etsegtin Isaías chichaak : “ Kristuk Nazaretnumia ” tutai atinai , tiuwa nunú imanisag uminkauwai .
(trg)="b.MAT.2.23.1"> Jekäi idemiju̱ ra , ise̱na jukläyäkä kie Nazaretka .
(trg)="b.MAT.2.23.2"> Je rä io̱naklä jishtä iyile jile bata shäk wa ja̱mi te ishe käi : Ije kirmi rä Nazaret wa ni .

(src)="b.MAT.3.1.1"> Jisus eke Nazaret pujai , Juan Yamijatin chichagkagtú wekagu Judea nugka uwejush wegakunum .
(trg)="b.MAT.3.1.1"> Je ke̱i ska Juan säwäukewa̱k je̱kaka̱ sa paktäk Judea ke̱i ki̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska .

(src)="b.MAT.3.2.1"> Nunik chichagkagtak : “ Tudau takatak idaikujum Apajuí nemagkatajum , ni aentsnum inamjatnuk tsawantak ashí jegae ” , tau .
(trg)="b.MAT.3.2.1"> Je te ishe : “ Bas ñamanewo̱ksa̱ , yëwa̱ ka̱jöir gobierno kjäkläwa̱ dewa̱ irä ki̱ka . ”

(src)="b.MAT.3.3.1"> Juan chichagkagtamuk yaunchuk Apajuí etsegtin Isaías agak : “ Makichik aents eemak taa uwegshunum wekagas senchi jiiká chichagkagtak : ‘ Apu wekaesatnun jintan shiig iwajug esegak tutupit dakuegajama numamtuk , atumi anentaimish shiig iwajajum umiktajum Apu minitin asamtai ’ , titinai ” tiuwa nunú imanisag uminkauwai .
(trg)="b.MAT.3.3.1"> Ije ne rä ale yile Isaías jile bata shäk ja̱mi jikäi rä : “ Ekla a̱rke̱ ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska .
(trg)="b.MAT.3.3.2"> ‘ Ña̱la bäiwo̱ Säkekewa yika , iña̱le̱i paruöksa̱ bulee . ’ ”

(src)="b.MAT.3.4.1"> Juagkak camello uje najanamun nugkujakuí , akachumtaijish duwap aajakuí , manchin dapá yumijijai yuujakuí .
(trg)="b.MAT.3.4.1"> Juan paiklä rä yöle camello kä wà , ikipa mu̱aklä rä bewak kjuä , ije yäkäklä rä bitsiki irä bul ña ka̱ niki̱ka diä irä .

(src)="b.MAT.3.5.1"> Juan aatus uwegshunum chichagkagtak wekagai Jerusalegnumia aents aidau , ashí Judea nugkanum batsamin aidaushkam , namak Jordán uwet batsataidaushkam ni chichagkagtamun antukagtatus kautkajui .
(trg)="b.MAT.3.5.1"> Jera Jerusalén wa irä , Judea wa biköle irä , Jordán kjä ja̱mi wa biköle irä , daté ije wäki̱ .

(src)="b.MAT.3.6.1"> Nunú chicham etsegbaun antukag ditashkam ashí tudau takataiji aidaun : “ Apawah tsagkugtugta ” , tusa etsegtumaidau .
(src)="b.MAT.3.6.2"> Nunikmatai nunú aents aidaun Juagshakam Jordagnum yamiau .
(trg)="b.MAT.3.6.1"> Jeska ijewa nui shaka̱ ra , ite ijewa wäukewa̱ tulami Jordán na .

(src)="b.MAT.3.7.1"> Aatus yamijatak pujai saduceo aidau , fariseo aidaushkam kautkaju , Juan yamigmagti tusag .
(src)="b.MAT.3.7.2"> Nunú imanik kaunkagmatai wainak , Juan chichajak : “ ¡ Atumek iwanchi uchijí asajum aents tsanú yujagme !
(src)="b.MAT.3.7.3"> ¿ Wagka yamimagtasagmesh wakegagme ?
(src)="b.MAT.3.7.4"> ¿ Atumek ayatak yamimamuikis Apajuí suwimak sukagtumaina duka uwemtumainaitai tajumek ?
(trg)="b.MAT.3.7.1"> Ata Juan te isu̱a fariseo wa irä Saduceo wa irä jewa de ta̱i wäoka̱nak iwa̱ ra , jera ite ijewa ia̱ isha : “ ¡ Tkäbe si̱ yäbeila !
(trg)="b.MAT.3.7.2"> ¿ Yi te bas je̱r ku̱a Säkeklä kju̱atkämiwa̱ ke̱i däke̱wa̱ je cha̱k rä na ?

(src)="b.MAT.3.8.1"> Dekas tudau takatan idaisaush wajuku amainaita , nunú iwainmamkatajum pegkeg aina nu takaakjum .
(trg)="b.MAT.3.8.1"> Jirä bäi o̱nak sa̱ je̱k manewa̱ksa̱ ra , je ja̱mi bas wäno .

(src)="b.MAT.3.9.1"> Atumek : Jutiik Abraham wegantu asaja yupichuch uweemain ainaji , tumamigpa .
(src)="b.MAT.3.9.2"> Dekas tajime : Apajuik jujú kaya aina junakeshkam Abragka uchijí emamainai .
(trg)="b.MAT.3.9.1"> Ata ke bas ku̱ ibiketsa je̱r na : ‘ Abraham ne rä sá ká rä ’ ni ; ka irä jiye kuna ta , yie ishe bas ia̱ , Säkeklä ia̱ jí jak tso̱ manermiksa̱ Abraham batala ye .

(src)="b.MAT.3.10.1"> Ashí ajak nejechu aidauk , jachai ajaka tsupija apetiama numamtuk , aents tudaunak taká batsatun Apajuí suwimak susatnuk uminas awai .
(trg)="b.MAT.3.10.1"> Jira bak rä tkelewa̱ e̱ná kal ñak ja̱mi .
(trg)="b.MAT.3.10.2"> Jekäi mane kal wänak wä ta ka bäi kuna , je biköle rä tenak tulämi tulunakka̱ yökö ki̱ka .

(src)="b.MAT.3.11.1"> Wika ayatak yumí yamijatjai tudaujin idayinak etsegtumainakui , tujash mina ukujui dekas minittawai mina nagkaetasu .
(src)="b.MAT.3.11.2"> Nunú yamigmagtatjume Wakaní Pegkejiya nujai , nuigtushkam nigki jiiyai suwimkan sukagtustinuk .
(src)="b.MAT.3.11.3"> Wika niina sapatjinakesh ukuitmaitsujai , nigka mina nagkaetasu senchigtin asamtai .
(trg)="b.MAT.3.11.1"> Iyina si̱ yis te bas wäukewe̱ke̱ diklä wà , bas ñamanewa̱kläksa̱ ye .
(trg)="b.MAT.3.11.2"> Ata ale daju̱ ji̱a yis itäka je rä oloi ta yis tsa̱ta , jekäi ka yis dä bäi si̱ kuna ije sandalia tsa̱kmibä jibä .
(trg)="b.MAT.3.11.3"> Ije te bas wäukewe̱mi Wikblu Sikina wà , ñakäi yökö wà .

(src)="b.MAT.3.12.1"> Nigki ashí aents aina nuwiyan akanjattawai , aents trigon ajakbau aidau juuká ijumag , awagti wampujin utsaak nejeen trigo ijumtainum yajumama numamtuk , Apajuí umigkau aidaunak jii ajumaish kajinkashtina nui suwimkan suwak , niina umigkau aidaunak ni pujutaijin yajuaktinai ” , tiuwai .
(trg)="b.MAT.3.12.1"> Ije wa̱ itrigo wäkpäklä kala kja ijula na , je wà ite ikpäklä ke̱i ska iboroi tulemiksa̱ .
(trg)="b.MAT.3.12.2"> Ite itrigo wä tapawe̱mi ibläklä jui ska .
(trg)="b.MAT.3.12.3"> Ata ite iboroi tulemiksa̱ dälänakcha̱wa̱ yökö ka wäita̱nak kuna mik a̱ni ja̱rka . ”

(src)="b.MAT.3.13.1"> Tikich tsawantai Jisus Galileanmaya jiinki namak Jordagnum weuwai , Juan yamiijati tusa .
(trg)="b.MAT.3.13.1"> Jekjepa Jesús biteju̱té Galilea ke̱i ska , deju̱ Jordán kjä ska Juan wäki̱ iwa̱ wäoka̱nak .

(src)="b.MAT.3.14.1"> Nunik jegaamtai Juan yamimainchau dekapeak : — Wiitag jamah amina yamiijata tumainnuk , ¿ nuniaig ame minai yamimagtasam minam ? — tiu
(trg)="b.MAT.3.14.1"> Ata Juan ssëna iwätkewa̱k te isha ia̱ : — Yis ki̱ ba ne shena yis wäukewa̱k rä ; ¿ maikäi je bite yis wäki̱ rä na ?

(src)="b.MAT.3.15.1"> Tama : — Ehé , amina yamiijati tusan minitjame , mina awetiu ashí pegkejan dutikati timawa nuna imatiksanuk umikta tau asan .
(src)="b.MAT.3.15.2"> Tutai Juagshakam yamijú .
(trg)="b.MAT.3.15.1"> Jera Jesús te ikúka te isha iia̱ : — Jí kje ra ' sia̱ ka̱ mopa .
(trg)="b.MAT.3.15.2"> Ka irä jiye kuna ta , sa̱ ka̱wä ta ji rä wämo biköle wawa̱k .
(trg)="b.MAT.3.15.3"> Jera ite ka̱ ma̱ iia̱ .

(src)="b.MAT.3.16.1"> Dutika yamijam Jisus yuminmaya jiinki nayaim ujanmatai , Wakaní Pegkeji pauma nunin akaiki niiní jegattaman wainkauwai .
(trg)="b.MAT.3.16.1"> Jesús wäoka̱naju̱mi ra , plaa ideksa̱ju̱ diklä na .
(trg)="b.MAT.3.16.2"> Jera ije wäna ka̱jöir kjä buka̱naju̱mi .
(trg)="b.MAT.3.16.3"> Jeska ite Säkeklä wikblu su̱a idawa̱ju̱té namala käi , dewa̱ iwakei ki̱ .

(src)="b.MAT.3.17.1"> Nunú nuniaig antuekau nayaimpinmaya chicham : “ Juuwai dekas mina Uchig anetaijuk , niiní shiig aneajai ” , tabau .
(trg)="b.MAT.3.17.1"> Ñerä kte ssënaté ka̱jöir je te ishe : “ Jí ne rä yis yaba shka̱ta rä , je ra yis ssëna baa . ”

(src)="b.MAT.4.1.1"> Jisus Jordán yamimagmatai Wakaní Pegkeji egkemtujui , dutika juki uwegshunum emauwai , iwanch Jisusan dekapsata tau asamtai .
(trg)="b.MAT.4.1.1"> Je ukä ska Jesús wäsikami Säkeklä wikblu te ka̱ ssi̱lewa̱ pjoo ska je̱r ki̱nak su̱nak be tsa̱ku̱i wa̱ .

(src)="b.MAT.4.2.1"> Nunú uwegshunum pujusuí cuarenta tsawai , cuarenta kashi .
(src)="b.MAT.4.2.2"> Imaan tsawantai yujumkan ijagmak pujau asa , Jisuschakam yapajuauwai .
(trg)="b.MAT.4.2.1"> Ibatsa ka̱piana tuina deka̱ cuarenta día , jeska ra iktawa̱ bäli te .

(src)="b.MAT.4.3.1"> Nunitai iwanch chichajak : — Ame dekas Apajuí Uchijiyaitkumek , ju kaya aina jujú pag emakam yuwakia , — tau .
(trg)="b.MAT.4.3.1"> Ñerä je sa̱ je̱r ki̱wa̱k je̱k sikawa̱ iwäja̱mi te isha iia̱ : — Ba rä Säkeklä yaba ra , jí jak wä tso̱ pakö ianakwa̱ pan ye .

(src)="b.MAT.4.4.1"> Tusá tama Jisus ayaak : — Apajuí chichame agagbauwa nui : ‘ Aentsuk imá yujumkajaigkik pujumaitsui , Apajuí chichamega nujaishkam pujumainai ’ tawai , — tiuwai .
(trg)="b.MAT.4.4.1"> Ata ije te ikúka te isha : — Iyöle katke rä : ‘ Ka pan ebä oloi ja̱mi sa̱ se̱r dä kuna , ata kte biköle däkksa̱ Säkeklä kjä na je ne oloi ja̱mi sa̱ se̱r dä . ’

(src)="b.MAT.4.5.1"> Nuna aatus Jisus timatai nui inagkeaki emauwai yaakat Jerusalegnum .
(src)="b.MAT.4.5.2"> Dutika jega Apajuí ememattai jegamkamunum yakí nagkatkamunum iwaká awajus ,
(trg)="b.MAT.4.5.1"> Je ukä ki̱ be tsa̱ku̱i wa̱ iminetse̱ jukläyäkä dälätsalewa̱ ska te iduaka̱ Templo bata si̱ ki̱ka .

(src)="b.MAT.4.6.1"> chichajak : — Ame dekas Apajuí Uchijiyaitkumek tsekem iyaata , agagbau awai : ‘ Apajuí ni aentsji nayaimpinmaya aidaun ishitkatnai ni Uchijí aidaun kuitamkatnunak ’ tibauwai .
(src)="b.MAT.4.6.2"> Tau asamtai , ame tsekem iyautaish Apajuí ishiakbau igkumpak achigmaktinme , iyaakum kaya aina au tukumkaim , — tiuwai .
(trg)="b.MAT.4.6.1"> Jera ite isha iia̱ : — Ba rä Säkeklä yaba ra , ma je̱k psö ju̱omi i̱ski̱ .
(trg)="b.MAT.4.6.2"> Ka irä jiye kuna ta , iyöle katke rä : ‘ Ba bata ki̱ka ite iángel wa patkemi , jewa te ma tse̱mi ijula na , ka bä klä tkenaklä kuna jak ja̱mi . ’

(src)="b.MAT.4.7.1"> Tama Jisus ayaak : — Dushakam agagbau awai : ‘ Amina Apujum Apajuiya nu pegkegchaunum dekapsatasamek wakeyipa ’ , tawai — tiuwai .
(trg)="b.MAT.4.7.1"> Jera Jesús te ikúka : — Ñaebä iyöle katke rä : ‘ Ke ba ku̱ Säkekewa ba Kekläí mabla su̱a wäsi̱wa . ’

(src)="b.MAT.4.8.1"> Tusa timatai nuigtú iwanch Jisusan muja tsakajunum iwakuí .
(src)="b.MAT.4.8.2"> Dutika juú inaktamuik ashí nugkanum yaakat aina nuna , nuigtú ashí pegkeg aidaunashkam iwaintukui .
(trg)="b.MAT.4.8.1"> Jera etäbä kicha be tsa̱ku̱i wa̱ imineka̱tse̱ ka̱tsä kaleka̱ ka̱sha̱a̱ si̱ bata ki̱ka .
(trg)="b.MAT.4.8.2"> Jeska ite ka̱jiska ka̱ tsa̱ku̱i wa ke̱i biköle irä , ji baa tso̱ iska biköle irä kjasha iia̱ .

(src)="b.MAT.4.9.1"> Dutika ashí inaktus : — Ashí junak amina amastajame , tikishmatjujam emematjita , — tau .
(trg)="b.MAT.4.9.1"> Jera ite isha iia̱ : — Ma je̱tkawa̱ wakte yis oloitsäk ra , yie je biköle me̱mi ba ia̱ .

(src)="b.MAT.4.10.1"> Tama Jisus ayaak : — ¡ Wetá iwanchih ! agagbau awai : ‘ Imá amina Apujum Apajuiya duke emematta , nuniakum imá nigki umigkata ’ tawai , — tiu .
(trg)="b.MAT.4.10.1"> Jera Jesús te isha iia̱ : — Satanás , ma cho̱ .
(trg)="b.MAT.4.10.2"> Ka irä jiye kuna ta , iyöle katke rä : ‘ Säkekewa ba Kekläí oloitsö ba ku̱ , je ebä kja̱nei wo̱ ba ku̱ . ’

(src)="b.MAT.4.11.1"> Tusá timatai iwanchik ukukiuwai .
(src)="b.MAT.4.11.2"> Dutikamtai nayaimpinmaya aents kautuawajui kuitamkagtatus .
(trg)="b.MAT.4.11.1"> Jera be tsa̱ku̱i te ijawa̱ta̱na .
(trg)="b.MAT.4.11.2"> Ñerä ángel wa dejulu iwäki̱ te ichewa̱ jile wà .

(src)="b.MAT.4.12.1"> Tikich tsawantai Judeanmaya apu , Juagkan aents achiká egketainum egkeau , nunikmatai Jisus nuna antuk Galilea nugkanum wakitkiuwai .
(trg)="b.MAT.4.12.1"> Jesús te issa Juan kolonawa̱ ra , ibiteju̱ni Galilea ska .

(src)="b.MAT.4.13.1"> Tujash nigka Nazaretak pujutsuk nagkaemaki , yaakat Capernaum Galilea kuchajin uwetus awa nui weuwai .
(src)="b.MAT.4.13.2"> Nunú nugkanum yaunchuk muun Zabulón , Neftalí aajakajua nuna uchijí wegantu aidau batsatu .
(trg)="b.MAT.4.13.1"> Jera ite Nazaret jawa̱ta̱na , demiju̱ se̱ná Capernaúm .
(trg)="b.MAT.4.13.2"> Je jukläyäkä rä tipä kjä ja̱mi , Zabulón wa irä Neftalí wa irä jewa ke̱i ki̱ .

(src)="b.MAT.4.14.1"> Nuna Jisus nunikua nunak , yaunchuk Apajuí etsegtin Isaías agajua nunú imanisag uminkauwai .
(src)="b.MAT.4.14.2"> Nunú agagbaunmag :
(trg)="b.MAT.4.14.1"> Je rä io̱naklä jishtä iyile jile bata shäk Isaías ja̱mi te ishe käi :

(src)="b.MAT.4.15.1"> “ Zabulogkan nugke kuchá yantamen awa nui batsatutijum antuktajum , nunisjumek Neftalí nugke etsá akaetainmanini Jordán uwet awa nui batsatutigmeshkam antuktajum , antsagmek atum Galileanum judiuchu aidaujai pachimdaeja batsatutigmeshkam antuktajum .
(trg)="b.MAT.4.15.1"> “ Zabulón wa ke̱i irä Neftalí wa ke̱i irä , ña̱la tipä kjä ja̱mi Jordán a̱mikata , Galilea ke̱i ale ka Judío kuna wa tso̱ ska .

(src)="b.MAT.4.16.1"> Nunú nugka nui batsamin aidautijum pegkegchau takaakjum suwea numamtinum batsatutijum , uwemat pachisa etsegbau antukjum tsaaptin waintayama numamtuk wajaktinaitjume ” , tawai .
(trg)="b.MAT.4.16.1"> Ka̱ yee naka se̱nak wa te ka̱ oloi ta̱iwa̱ su̱a .
(trg)="b.MAT.4.16.2"> Ka̱ ki̱kololewa̱ duewa̱ oloi wa̱ ska se̱nak wa ki̱ka ka̱ oloi ñinaka̱ . ”

(src)="b.MAT.4.17.1"> Jisus Capernaum jegaa , chichagkagtutan nagkabau .
(src)="b.MAT.4.17.2"> Nuniak : “ Tudau takatak idaikujum Apajuí nemagkatajum , ni aentsnum inamjatnuk tsawantak ashí jegae ” , tiuwai .
(trg)="b.MAT.4.17.1"> Jeska Jesús te sa paktami te isha : “ Bas ñamanewo̱ksa̱ , yëwa̱ ka̱jöir gobierno kjärawa̱ irä ki̱ka . ”

(src)="b.MAT.4.18.1"> Tikich tsawantai Jisus Galilea kuchajin wekaekamá Simón , Pedro daagtina nuna , ni yachi Andresjai namakan main asag retan ajuntuinak yujattaman wainkau .
(trg)="b.MAT.4.18.1"> Jesús damiju̱ Galilea tipei kjä ja̱mi ra , ite bol ñawakwa ebä su̱a ; je rä Simón , kinak Pedro ni irä , iel Andrés irä .
(trg)="b.MAT.4.18.2"> Ijewa kla ju̱a kate tipä na , ijewa rä nima kukäk wa ki̱ka .

(src)="b.MAT.4.19.1"> Nunik wainak Jisus chichajak : — Wegajai wi jintintuatjime , namak maatasajum yujagjum anmamtuk , Apajuí chichame etsegkujum aents aidau minai ikautjin atajum tusan , — tau .
(trg)="b.MAT.4.19.1"> Jera ite isha ijewa ia̱ : — Bas kute yis da minak , jera yis te bas dulawe̱mi ditsä kukäk nima säkei ye .

(src)="b.MAT.4.20.1"> Tusá tamawaik , ditá retjinak ukuinak niijai wegajui .
(trg)="b.MAT.4.20.1"> Jera plaa ijewa te ikla jawa̱ta̱na minejulumi ira .

(src)="b.MAT.4.21.1"> Nunik Jisus ditajai ijunag machik kuwaesag wekamá , Zebedeo ni uchijí Jacobo , Juan aatus botenum chimpimas retjin apijuinak chimpimtatman wainak , nunashkam : — Wegajai mina jintintaig atajum , — tiuwai .
(trg)="b.MAT.4.21.1"> Jeska ije mine ji̱a te isaka su̱ani bol ñawakwa ebä : Zebedeo yaba Jacobo irä je el Juan irä , jewa kla wä mu̱a tso̱ ko̱no ja̱rka ijewa ká Zebedeo ra ñara .
(trg)="b.MAT.4.21.2"> Jewa kia ite .

(src)="b.MAT.4.22.1"> Tama ditashkam : — Ayú , — tusa apajinak ashí tikich takataiji aidaujai botenum ukuinak , Jisusjai wegajui .
(trg)="b.MAT.4.22.1"> Jera plaa ijewa te ko̱no irä iká irä jawa̱ta̱na minejulumi ira .

(src)="b.MAT.4.23.1"> Nunik Jisus ashí Galilea nugkanum wekagas , jega ijuntai aidaunum wayaa jintinkagtau yamajam chichaman Apajuí nuní inapawai tusa , nuniak ashí aents jau aidaunashkam etsagau .
(trg)="b.MAT.4.23.1"> Jekäi Jesús damiju̱ Galilea ke̱i kalabe sha̱na .
(trg)="b.MAT.4.23.2"> Ite sa pakte rami ijewa ñapaktäklä jui na , ite gobierno ktei baa wapakte rami , ite sä kteke̱ duë te biköle bäiwe̱ rami , ji duëi biköle dami sa̱ sha̱na käi .

(src)="b.MAT.4.24.1"> Nunú dutika Jisus etsaegkagtamun pachis kuashat etsejuk dapampajaju , dutikamun ashí aents Sirianmayashkam antukaju , nunikag kuashat jaun , iwanch egkemtuamun imaanjaun , jata iyashin ipimpin achikam pimpijú wekaemainchaun , ashí tikich jatai jau aidaunashkam ikautkaju , dutikam Jisuschakam etsagaakui .
(trg)="b.MAT.4.24.1"> Jekäi ije palei minemi Siria ke̱i biköle ska .
(trg)="b.MAT.4.24.2"> Jera ditsä te duë ta wa biköle jaté iwäki̱ : sä kteke̱ duë te kju̱awa kju̱awa wa käi , sä dälärke̱ wa käi , kololewa̱ be wa̱ wa käi , wäialeksa̱ wa käi , karalewa̱ wa käi .
(trg)="b.MAT.4.24.3"> Jewa bäiwa̱ tulaka̱ni ije te .

(src)="b.MAT.4.25.1"> Jisus imatika aents jau aidau etsagamun antuinak , kuashat aents Galileanmaya , Decapolisnumia , Jerusalegnumia , Judeanmaya nuigtú Jordagkan amain batsataidaushkam shimutuidau , Jisus yamajam chicham etsegbaun antukagtatus .
(trg)="b.MAT.4.25.1"> Jera chu̱li̱i̱wa̱ Galilea ska wa , Decápolis ska wa , Jerusalén ska wa , Judea ska wa , Jordán a̱mikata wa , minemi ira .

(src)="b.MAT.5.1.1"> Imatika tuwajam Jisus wainak wakau nainnum , nunik nui ekeemsamtai ni jintinbau aidau kautuawaju .
(trg)="b.MAT.5.1.1"> Je chu̱li̱i̱ wa su̱a ite ra , imineju̱ ka̱ kichei ki̱ .
(trg)="b.MAT.5.1.2"> Jeska ije̱tkawa̱ , jera iwa̱ dulanak wa ñasikawa̱ iwäja̱mi .

(src)="b.MAT.5.2.1"> Nunikmatai Jisus nagkama jintintak tau :
(trg)="b.MAT.5.2.1"> Jera iktami te ijewa pakta , te isha :

(src)="b.MAT.5.3.1"> “ Atum iik nagkamik iina senchijinig pegkeg pujuta duka jumaitsuapi tautigmek , shiig aneasjum pujustajum , atumiin Apajuí inamjatin asamtai .
(trg)="b.MAT.5.3.1"> “ Bäije sä ssërke̱ sa̱ je̱r ska shi̱ana ka jita käi wa rä , jewa ne ia̱ ka̱jöir gobiernoí rä ki̱ka .

(src)="b.MAT.5.4.1"> “ Atum wake besemag pujakjum , buutú pujautigmek , shiig aneasjum pujustajum , Apajuí ichichmamtan amasagtin asamtai .
(trg)="b.MAT.5.4.1"> “ Bäije sa̱ je̱r iarke̱ wa rä , jewa je̱r pablermi ni ki̱ka .

(src)="b.MAT.5.5.1"> “ Atum kakagchauch aidautigmek , shiig aneasjum pujustajum , atumnak Apajuí ashí ni anagtamauwa nunak amastin asamtai .
(trg)="b.MAT.5.5.1"> “ Bäije sa̱ je̱k jäkwa̱ wa rä , jewa ia̱ ka̱jiska dämiksa̱ däli ukä ye ki̱ka .

(src)="b.MAT.5.6.1"> “ Atum Apajuinu pegkeg takastasa wakegakjum yapajaku , kitamaku waitmaina imanikjum waitiautigmek , shiig aneasjum pujustajum , atumnak Apajuí yaimpaktatjume nu wakegajum nuna takastí tusa .
(trg)="b.MAT.5.6.1"> “ Bäije sa̱ ki̱ ji wämo sherke̱ pjoo jishtä sä kte bäli te käi , sa̱ je̱r bárke̱ te käi wa rä , jewa ia̱ ime̱rmi ki̱ka .

(src)="b.MAT.5.7.1"> “ Atum tikich waitiaush wait anentin aidautigmek , shiig aneasjum pujustajum , nunú dutikautigminak Apajuí atumnashkam wait anenjamjattagme .
(trg)="b.MAT.5.7.1"> “ Bäije sa̱ je̱r bäi shäk wa rä , jewa ia̱ je̱r bäi yirmi ki̱ka .

(src)="b.MAT.5.8.1"> “ Atum tsagkugnagjum pegkeg wajasú aidautigmek , shiig aneasjum pujustajum , atumek Apajuí wainkatin asajum .
(trg)="b.MAT.5.8.1"> “ Bäije sa̱ je̱r ta yëë wa rä , jewa te Säkeklä su̱emi ki̱ka .

(src)="b.MAT.5.9.1"> “ Atum tikich aidaujaish pegkegchau awagdaitash dakitin aidautigmek , shiig aneasjum pujustajum , atumnak Apajuí mina uchijui tujabiagtin asamtai .
(trg)="b.MAT.5.9.1"> “ Bäije kju̱atke paruäk wa rä , jewa kirmi Säkeklä yabala ni je ki̱ka .

(src)="b.MAT.5.10.1"> “ Atum Apajuinu pegkeg takaagmin tikich nuna dakituinak waitkam pujautigmek , shiig aneasjum pujustajum , atumiin Apajuí inamjatin asamtai .
(trg)="b.MAT.5.10.1"> “ Bäije sä weikanak ji wämo ki̱ka wa rä , jewa ia̱ ka̱jöir gobiernoí rä ki̱ka .