# th/ted2020-23973.xml.gz
# tk/ted2020-23973.xml.gz
(src)="1"> ทุกวันนี้มากกว่าครึ่งหนึ่งของผู้คนบนโลก อาศัยอยู่ในพื้นที่เมือง
(trg)="1"> Bugün , adamlaryñ ÿarysyndan köpüsi şäher sebitlerinde ÿaşaÿar .
(src)="2"> มันจะเพิ่มไปถึง 70 % ภายในกลางศตวรรษนี้
(trg)="2"> şu asyryñ ortalarynda , bu 70 % köpeler .
(src)="3"> แต่เมื่อ 100 ปีที่แล้ว มีเพียงแค่ 2 จาก 10 คน อาศัยอยู่ในเมือง เมื่อก่อนหน้านั้นมันยิ่งกว่าไปกว่านั้นอีก
(trg)="3"> Ÿöne 100 ÿyl mundan öñem , bary-ÿogy 10-dan 2-si şäherde ÿaşaÿardy ondan öñ bolsa , ondanam azdy .
(src)="4"> เรามาถึงจุดที่ มีเมืองอยู่มากมายได้ยังไง และในอนาคตมันหมายความว่าอย่างไร
(trg)="4"> Nädip bu derejedäki urbanizasiÿa ÿetipdiris ? we gelejegimiz üçin bu näme añlatÿar ?
(src)="5"> ในวันแรก ๆ ของมนุษยชาติ มนุษย์เป็นแค่นักล่า-นักเก็บเกี่ยว มักจะเดินทางไปยังที่ต่าง ๆ เพื่อหาอาหาร
(trg)="5"> Adamçylygyñ ilkinji döwürlerinde , adamlar awçy-toplaÿjylardy , iÿmit gözleginde göçüp-gonup ÿörüpdirler .
(src)="6"> แต่เมื่อประมาณ 10,000 ปีที่แล้ว บรรพบุรุษของเราได้เรียนรู้ความลับของ การเพาะพันธุ์สัตว์ และเทคนิคการเกษตรกรรมยุคแรก
(trg)="6"> Emma 10 müñ ÿyl mundan öñ ata-babalar haÿwanlary öÿdekileşdirmegiñ we ekerançylygyñ usullaryny öwrenip başlapdyrlar
(src)="7"> เป็นครั้งแรกในที่ มนุษย์สามารถเพาะอาหารได้ แทนที่จะต้องตามหามัน และปูทางไปสู่การพัฒนาของ หมู่บ้านกึ่งถาวร เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์
(trg)="7"> Taryhda ilkinji gezek , adamlar iÿmiti gözläp tapman , ösdürip başladylar , bu bolsa öz gezeginde ÿarym-oturumly obalaryñ döremegine getirdi
(src)="8"> คุณอาจจะถามว่า " ทำไมแค่กึ่งถาวรละ "
(trg)="8"> " Näme üçin diñe ÿarym-otyrymly ? ” diÿip sorarsyñyz .
(src)="9"> จริง ๆ แล้ว ตอนแรกหมู่บ้านยังต้องย้ายที่ ทุก ๆ 2 - 3 ปี เมื่อดินเสื่อมสภาพ
(trg)="9"> Ilki başda , obalar topragyñ guraklaşmagy sebäpli her birnäçe ÿyldan göçmelidiler
(src)="10"> มันเป็นเพราะการกำเนิดของเทคนิคอย่าง การชลประทานและการพรวนดิน เมื่อประมาณ 5,000 ปีก่อน ที่ทำให้ผู้คนสามารถพึ่งพาอาหาร ที่มั่นคงในระยะยาว ทำให้การตั้งถิ่นฐานถาวรเป็นไปได้
(trg)="10"> Diñe suwarma we toprak sürme ÿaly usullaryñ özgermegi bilen , takmynan 5 müñ ÿyl mundan öñ , durnukly we uzak möhletleÿin iÿmit üpçünçiligi sebäpli , doly oturumlulyk mümkin boldy .
(src)="11"> เพราะอาหารส่วนเกิน ที่เทคนิคเหล่านี้ผลิตขึ้นมา มันก็ไม่จำเป็นอีกต่อไปที่จะให้ทุกคนทำฟาร์ม
(trg)="11"> Täze usullaryñ iÿmiti artdyryp başlamagy sebäpli , herkimiñ ekerançylyk etmek zerurlygy aÿyryldy .
(src)="12"> ทำให้เกิดการพัฒนา ของการค้าเฉพาะรูปแบบอื่น ๆ และเมืองที่ใหญ่ขึ้น
(trg)="12"> Bu bolsa , ÿöriteleşdirilen söwdanyñ ösmegine yz-ÿanam , şäherleriñ gelip çykmagyna getirdi .
(src)="13"> ตอนนี้เมืองก็ผลิตอาหารส่วนเกิน รวมทั้งเครื่องมือ งานฝีมือ และสินค้าอื่น ๆ จึงทำให้การค้าขายเกิดขึ้นได้ และปฏิสัมพันธ์ข้ามระยะทางไกล
(trg)="13"> Indi , şäherlerde iÿmitiñ agdyklyk etmegi bilen , şeÿlede gurallaryñ , esbaplaryñ , we başgada harytlaryñ köpelmegi bilen , has uzak aralykdan söwda we ara-gatnaşyga mümkinçilik döredi .
(src)="14"> และขณะการค้าเจริญขึ้น เทคโนโลยีก็ทำให้มันง่ายลงเรื่อย ๆ ด้วย เช่น รถเข็น เรือ ถนน และท่าเรือ
(trg)="14.1"> Söwda ösdügiçe , ony añsatlaşdyryjy tehnologiÿalar hem köpeldi .
(trg)="14.2"> Ÿagny arabalar , gämiler , ÿollar we portlar .
(src)="15"> แน่นอนแหละว่าสิ่งเหล่านี้ใช้แรงงานมากขึ้น ในการสร้างและบำรุงรักษา ฉะนั้นคนมากขึ้นจึงถูกดึงดูด จากชนบทมาในเมือง เมื่อมีงานและโอกาส มีมากขึ้น
(trg)="15.1"> Elbetde , bu zatlary dolandyrmak üçin hasda köp iş güjüni talap etdi .
(trg)="15.2"> Bu sebäpli hem obalardan , mümkinçilik we iş ÿer köpelmegi bilen , hasda köp adam şäherlere çekildi .
(src)="16"> ถ้าคุณคิดว่าเมืองสมัยใหม่นั้นแน่นเกินไป คุณอาจจะแปลกใจที่ เมืองบางเมืองใน 2000 ปีก่อนคริสกาล มีประชากรหนาแน่น ถึงเกือบ 2 เท่าของเซี่ยงไฮ้หรือคัลคัตต้า
(trg)="16"> Siz häzirki şäherler dyknyşyk görseñiz , ( asyrdan öñ ) 2 müñinji ÿyllarda käbir şäherleriñ ilat dyknyşyklygy , Şanhaÿ ÿa Kalkuttañkydan iki essesidigi , geñ galdyrar .
(src)="17"> เหตุผลเรื่องนี้ก็คือ การคมนาคมตอนนี้ยังไม่ได้กระจายไปทั่ว ฉะนั้นทุกอย่างต้องอยู่ในช่วงการเดิน รวมไปถึงแหล่งน้ำสะอาดที่มีอยู่น้อย และมีอยู่ไม่มากนัก
(trg)="17.1"> Bunuñ sebäpleriniñ biri hem , transportyñ el-ÿeterli bolmazlygy , Şonuñ üçin hemme zat , pyÿada ÿeterlik aralykda bolmalydy .
(trg)="17.2"> Şol sanda barja arassa suw çeşmeleride .
(src)="18"> และที่ดินของเมือง ก็ถูกจำกัดด้วยกำแพง เพื่อใช้ป้องกันการโจมตี
(trg)="18"> Üste-üstine şäheriñ gury ÿer meÿdany çozuşlardan goranmak üçin diwarlar bilen çäklendirilendi .
(src)="19"> จักรวรรดิโรมันสามารถพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ที่เอาชนะข้อจำกัดเหล่านี้ได้ แต่นอกเหนือจากนี้ เมืองสมัยใหม่เรารู้จักกัน เริ่มต้นไม่ได้ดีนัก จนกระทั่งการปฏิวัติอุตสาหกรรม เมื่อเทคโนโลยีใหม่ ๆ ถูกใช้อย่างแพร่หลาย ทำให้เมืองสามารถขยายและควบรวมได้มากขึ้น ก่อตั้งตำรวจ หน่วยดับเพลิง และฝ่ายสุขาภิบาล รวมถึงเครือข่ายถนน และต่อมาการแจกจ่ายไฟฟ้า
(trg)="19.1"> Rim Imperiÿasy , infrastruktura dikeltmegi bilen , bu kynçylyklary ÿeñip bildiler .
(trg)="19.2"> Emma bundan daşary , bize tanyş şäherler , Senagat Öwrülşigine çenli baş almandylar .
(trg)="19.3"> Täze tehnologiÿalaryñ köpçülikleÿin öndürülmegi , şäherleriñ giñelmegine we hasda birikdirilmegine getirip , polisiÿa , ÿangyn we sanitariÿa gulluklary , köçeleri we soñurrak elektrik tok paÿlaÿjy ulgamlaryny döredilmegini mümkin etdi .
(src)="20"> แล้วเมืองในอนาคตจะเป็นยังไงละ
(trg)="20"> Indi , şäherleriñ gelejegi nähili ?
(src)="21"> ประชากรโลกตอนนี้มีมากกว่า 7 พันล้านคน และคาดว่าจะไปสูงสุดถึง 1 หมื่นล้าน
(trg)="21"> Häzir dünÿäniñ ilaty , 7 milÿarddan gowyrak , we 10 milÿarda ÿetmegi çaklanylÿar .
(src)="22"> การเติบโตส่วนมากจะเกิดขึ้น ในพื้นที่เมืองของประเทศที่ยากจนที่สุดในโลก
(trg)="22"> Bu ösüşiñ köpüsi dünÿäniñ iñ garyp ÿurtalarynyñ şäher zolaklarynda bolar .
(src)="23"> ฉะนั้ลแล้ว เมืองต้องปรับตัวอย่างไร เพื่อรองรับการเติบโตที่ว่านี้
(trg)="23"> Bu ösüşleri garşylamak üçin , şäherler nähili özgermeli bolarka ?
(src)="24"> อย่างแรก โลกเราต้องหาทาง หาอาหารที่เพียงพอ สุขาภิบาล และการศึกษาสำหรับคนทุกคน
(trg)="24"> Ilki bilen , dünÿe adamlara ÿeterlik iÿmit , arassaçylyk , we bilim bilen , üpjün etmegi başarmaly .
(src)="25"> อย่างที่สอง การเติบโตต้องเกิดขึ้น ในทางที่ไม่ไปทำลายที่ดิน ที่เราใช้เพื่อผลิตสินค้าและบริการ ที่เราใช้โอบอุ้มประชากรมนุษย์
(trg)="25"> Ikinjisi , ösüş , harytlary we hyzmatlary üpjün etÿän , topraga zeper ÿetirmez ÿaly bolup geçmeli .
(src)="26"> การผลิตอาหารอาจจะย้าย ไปฟาร์มแนวตั้ง ตึกระฟ้า สวนดาดฟ้า และที่ดินเปล่าในใจกลางเมือง ในขณะที่พลังงานจะมาจาก แหล่งพลังงานทดแทนหลายทางมากขึ้น
(trg)="26"> Belki iÿmit öndürüjiligi , dik ekerançylyga , we belent binalara , üçekdäki melleklere we şäherleriñ boş ÿerlerine geçiriler , elektrik togy bolsa gitdigiçe bir näçe , täzelenip biliji çeşmelerden alynar .
(src)="27"> แทนที่จะเป็นบ้านครอบครัวเดี่ยว ที่อยู่อาศัยจะถูกสร้างไปในแนวตั้งมากขึ้น
(trg)="27"> Ÿeke maşgala öÿlere derek , köp öÿler dikligine gurular .
(src)="28"> พวกเราอาจจะเห็นอาคารที่มีทุกอย่าง สำหรับการอยู่อาศัยในชีวิตประจำวัน เช่นเดียวกับเมืองเล็กที่พึ่งพาตัวเองได้ ที่เน้นการผลิตท้องถิ่นและยั่งยืน
(trg)="28"> Şeÿlede , adamlaryñ gündeki ihtiÿaçlaryny , hemmesini öz içinde saklaÿan binalar , we kiçiräk , öz-özüni dolandyryjy , ÿerli we durnukly öndürüjilige üns berÿän şäherler .
(src)="29"> อนาคตของเมืองนั้นหลากหลาย ดัดแปลงได้ และสร้างสรรค์ ไม่ได้สร้างเพื่ออุตสาหกรรมเดี่ยวอีกต่อไป แต่สะท้อนถึงโลกที่เชื่อมต่อกันมากขึ้น และโลกาภิวัฒน์
(trg)="29"> Şäherleriñ gelejegi her dürli , ynjyk we döredijilik ukyply , öñkiler ÿaly bir senagatyñ esasynda gurulman , oña derek gitdigiçe birikdirilen we global dünÿäñ aÿlasynda gurular .
# th/ted2020-865.xml.gz
# tk/ted2020-865.xml.gz
(src)="1"> ผมมาที่นี่เมื่อสี่ปีก่อน และผมก็จำได้ว่า ในช่วงนั้น ไม่มีการนำการพูดมาไว้ออนไลน์
(trg)="1"> Men bärde 4 ýyl mundan ozal bolupdym we şol wagtlar
(src)="2"> คิดว่าเค้าแจกให้สมาชิก TED ในกล่อง ใส่กล่อง DVD เป็นชุด ซึ่งพวกเขาก็นำไปวางไว้บนชั้นหนังสือ จนกระทั่งถึงตอนนี้
(trg)="2.1"> bu gürrüňler internede goýulmaýardy .
(trg)="2.2"> Meň pikirimçe TED-lilere bir gutyň içinde berilýärdi bir DVD gutysynda .
(trg)="2.3"> Bu gutyny tekjelere goýýardylar , häzir hem şol ýerinde durýandyr .
(src)="3"> ( หัวเราะ ) จริงๆแล้วคริสโทรหาผม หนึ่งอาทิตย์หลังจากที่ผมพูดไป เขาบอกว่า เรากำลังจะนำการพูดทั้งหลายไปไว้ออนไลน์
(trg)="3"> ( Gülüşmeler ) Hatda Kris maňa jaň edende gürrüňümden 1 hepde soňrady maňa şeýle diýdi " Gürrüňleri internede goýýarys .
(src)="4"> เราจะนำสิ่งที่คุณพูดไปไว้ออนไลน์ด้วยได้ไหม ผมก็บอกว่า ได้เลยครับ
(trg)="4.1"> Seniňkileri hem goýup bilerismi ? "
(trg)="4.2"> Menem " elbette " diýdim .
(src)="5"> และหลังจากนั้นสี่ปี ก็มีคนเข้ามาดูสี่ ... อืม มีคนโหลดไปประมาณสี่ล้านครั้ง
(trg)="5.1"> We 4 ýyl soňra aýdyşym ýaly , gürrüňe tomaşa eden adam sany 4 ...
(trg)="5.2"> Neme , aslynda 4 miliýon gezek ýüklenipdir bu wideo .
(src)="6"> ซึ่งผมก็คิดว่าถ้าคุณคูณจำนวนนั้นด้วยยี่สิบ คงได้จำนวนผู้ชมทั้งหมดโดยประมาณ
(trg)="6"> Ýagny bu sany 20-ä köpeltsek ýa-da şoňa ýakyn sana takmynan wideoýa tomaşa eden adam sany taparys .
(src)="7"> และก็อย่างที่คริสพูด คือมันมีความหิวโหย
(trg)="7"> Diýmek Krisiň aýdyşy ýaly , adamlar meni wideoda görmäge teşne ekenler .
(src)="8"> ของวีดีโอผม ( หัวเราะ ) ( ปรบมือ ) ... คุณก็รู้สึกใช่ไหม
(trg)="8"> ( Gülüşmeler ) ( El çarpyşmalar ) ... sizem şeýle duýaňzokmy ?
(src)="9"> ( หัวเราะ ) ทั้งหมดนี้เป็นเพียงแค่การเกริ่นนำอย่างอลังการ ที่จะให้ผมมาพูดอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งก็มาถึงแล้วครับ
(trg)="9"> ( Gülüşmeler ) Ýagny , bütin bu tertip meniň size ýene bir gürrüň etmegim üçin taýýarlanan bir oýun .
(src)="10"> ( หัวเราะ ) อัล กอร์ได้พูดไว้ ที่การประชุม TED คราวก่อน ที่ผมพูดด้วย เค้าได้พูดเรื่องวิกฤติของสภาพอากาศ
(trg)="10.1"> Ynha baş üstüne .
(trg)="10.2"> ( Gülüşmeler ) 4 ýyl öň Al Gor TED konferensiýasynda çykyş edipdi. we klimat krizisinden söz edipdi .
(src)="11"> ซึ่งผมก็ได้อ้างอิงไว้ ตอนท้ายของการพูดของผมคราวที่แล้ว
(trg)="11"> Soňky gürrüňümiň soňunda onuň sözlerine deginipdim .
(src)="12"> ผมก็เลยอยากจะพูดต่อจากตรงนั้น เพราะจริงๆแล้วผมมีเวลาแค่สิบแปดนาที
(trg)="12"> Galan ýerimden dowam edeýin näme etsemem şol wagt diňe 18 minudym bardy .
(src)="13"> ก็อย่างที่ผมพูดนั่นแหละ ( หัวเราะ ) ว่าเค้าพูดถูกนะ
(trg)="13.1"> Nirede galypdyk ...
(trg)="13.2"> ( Gülüşmeler ) Mamlady
(src)="14"> ว่าในขณะนี้มันมีวิกฤติของสภาวะอากาศที่ใหญ่หลวงอย่างที่คุณทราบ ซึ่งผมก็คิดว่าถ้าใครไม่เชื่อ ก็ลองออกไปเดินข้างนอกดูสิครับ
(trg)="14.1"> Möhüm bir krizisiň bardygy gün ýüzündedi .
(trg)="14.2"> Muňa ynanmaýanlara biraz köpüräk köçä çykmaklaryny maslahat berýärin .
(src)="15"> ( หัวเราะ ) แต่ผมเชื่อว่ายังมีวิกฤติของสภาวะอากาศอีกอย่างหนึี่ง ซึ่งรุนแรงไม่แพ้กัน และมีต้นกำเนิดเหมือนกัน และเราก็ต้องจัดการกับมันอย่างเร่งด่วนเช่นเดียวกัน
(trg)="15"> ( Gülüşmeler ) Ýöne men ýene bir klimat krizisiniň bardygyna ynanýaryn birinjisi ýaly ýowuz , we çykyş sebäbi deň we bu krizisede deň gyssaglykda çemeleşmelidiris .
(src)="16"> และสิ่งที่ผมหมายถึง คือ คุณอาจจะบอกว่า " นี่ ผมพอแล้ว ผมมีวิกฤติของสภาวะอากาศอันนึงแล้ว
(trg)="16"> Diýmek isleýänim -- bu ýagdaýda " Seret , başymyzda bir krizis bar
(src)="17"> ไม่ต้องมีอีกอันก็ได้ครับ "
(trg)="17"> ikinji birine ätiýajym ýok " diýip bilersiňiz .
(src)="18"> แต่วิกฤตินี้ไม่ใช่วิกฤติของทรัพยากรธรรมชาติ ถึงแม้ว่าผมว่าอันนั้นมันก็จริง แต่เป็นวิกฤติของทรัพยากรมนุษยชาติ
(trg)="18"> Ýöne bu krizis , tebigy sebäplerden däl ynanjyma görä ynsan çeşmeli bir krizis .
(src)="19"> ผมเชื่อมั่นอย่างมาก อย่างที่วิทยากรหลายท่านได้กล่าวถึงในช่วงสองสามวันมานี้ ว่าพวกเราใช้ประโยชน์ ของพรสวรรค์ของเราได้แย่มาก
(trg)="19"> Meniň pikirimçe , esasynda , soňky günlerde köp çykyş edijiniň aýdyşy ýaly ukyplarymyzy örän netijesiz
(src)="20"> ผู้คนจำนวนมากที่ใช้ชีวิตทั้งชีวิต โดยไม่รู้จริงๆเลยว่าพรสวรรค์ของพวกเขาคืออะไร หรือว่าเขามีมันอยู่บ้างไหม
(trg)="20.1"> ulanýarys .
(trg)="20.2"> Birnäçe adam durmuşyny ukyplarynyň nämedigini bilmän geçirýär , ýada bir ukybynyň bardygyndan hem habarsyz .
(src)="21"> ผมได้พบปะผู้คนหลายประเภท ซึ่งไม่คิดว่าเขาทำอะไรเก่งสักอย่างเดียว
(trg)="21"> Birnäçe adam bilen tanyşýan özleriniň gowy edýän hiç işleriniň ýokdygyny çaklaýarlar .
(src)="22"> จริงๆเดี๋ยวนี้ผมแบ่งโลกนี้ออกเป็นสองกลุ่ม
(trg)="22"> Men dünýäni 2 topara bölýärin .
(src)="23"> เจอร์มี่ เบ็นแธม นักปราชญ์ประโยชน์นิยมผู้ยิ่งใหญ่ ได้เคยให้ความคิดนี้ไว้
(trg)="23"> Žeremi Bentam , beýik peýdaçy filozof bir gezek şeýle bir jedel başladypdy .
(src)="24"> เขาบอกว่า ในโลกนี้มีผู้คนอยู่สองแบบ คือคนที่แบ่งโลกนี้เป็นสองแบบ กับคนที่ไม่แบ่ง
(trg)="24"> Şeýle diýipdi , " Dünýäde 2 görnüş ynsan bar , dünýädäki ynsanlary ikä bölýänler we bölmeýänler . "
(src)="25"> ( หัวเราะ ) อืม ผมแบ่ง
(trg)="25"> ( Gülüşmeler ) Men bölýänlerden .
(src)="26"> ( หัวเราะ ) ผมพบผู้คนมากมาย ที่ไม่มีความสุขกับสิ่งที่พวกเขาทำเลย
(trg)="26"> ( Gülüşmeler ) Bir topar adam bilen tanyşýan edýän işlerini söýenoklar .
(src)="27"> เขาแค่ใช้ชีวิตไปวันๆ อย่างเรื่อยเปื่อย
(trg)="27"> Durmuşlaryny ýaşmaly
(src)="28"> ไม่ได้มีความรึ่นรมย์กับสิ่งที่พวกเขาทำ
(trg)="28.1"> diýip ýaşaýarlar .
(trg)="28.2"> Edýän işlerinden lezzet almaýarlar .
(src)="29"> เขายอมทนอยู่กับมัน แทนที่จะมีความสุขกับมัน แล้วก็รอให้ถึงวันหยุดสุดสัปดาห์
(trg)="29"> Lezzet almak ýerine , ol işe sabyr edýärler we hepde soňuna garaşýarlar .
(src)="30"> แต่ผมก็พบคนอืกแบบหนึ่ง ซึ่งรักในสิ่งที่เขาทำ มากจนเค้านึกไม่ออกว่าจะทำอะไรอย่างอื่นได้อีก
(trg)="30"> Emma başga adamlar bilen hem tanyşýaryn edýän işlerini söýýärler we başga iş etmegi pikirem edenoklar .
(src)="31"> ถ้าคุณบอกพวกเขาว่า " เลิกทำสิ่งนี้เถอะ " เค้าคงงงว่าคุณพูดอะไร เพราะเขาบอกว่าที่เขาทำมันไม่ใช่งาน แต่มันคือชีวิตของเขา
(trg)="31"> Olara " Indi bu işi etme " diýseňiz , " Sen näme diýýäniňi bilýäňmi ? "
(src)="32"> เพราะนี่คือตัวฉัน
(trg)="33"> " Emma bu men . "
(src)="33"> ถ้าจะให้เลิกทำสิ่งนี้ก็โง่สิ เพราะมันคือสิ่งที่สื่อตรงกับตัวตนจริงๆของฉัน
(trg)="34.1"> diýerler .
(trg)="34.2"> " Iň köp özüm ýaly duýmagymy üpjin edýän işden aýrylmak samsyklyk bolar . "
(src)="34"> แต่มันไม่ได้เป็นอย่างนี้กับคนจำนวนมากพอ
(trg)="35"> Gynansakda bu ýagdaý ýeterlik adam üçin degişli däl .
(src)="35"> จริงๆค่อนข้างตรงข้ามนะ ผมว่า คนที่คิดอย่างนี้ เป็นคนส่วนน้อยเท่านั้น
(trg)="36"> Aslyna seredeňde , meniň pikrimçe düýp göter tersi
(src)="36"> และผมก็คิดว่ามันมี คำอธิบายที่เป็นไปได้อยู่หลายอย่าง
(trg)="37.1"> gaty az adama degişli .
(trg)="37.2"> Meniň pikrimçe munyň birnäçe
(src)="37"> และที่สำคัญที่สุดอย่างหนึ่ง คือการศึกษา เพราะการศึกษานี่เอง ที่เป็นตัวดึงผู้คนจำนวนมาก ออกห่างจากพรสวรรค์ของพวกเขา
(trg)="38.1"> düşündürilişi bolup biler .
(trg)="38.2"> Bulardan iň ýokarda bolany okuw , sebäbi okuw adamlary tebigy ukyplaryndan uzaklaşdyryp biler .
(src)="38"> และทรัพยากรมนุษย์ก็เหมือนกับทรัพยากรธรรมชาติ ซึ่งส่วนใหญ่จะซ่อนอยู่ในที่ลึกๆ
(trg)="39"> Ynsan ukyplary , tebigy çeşmeler ýalydyr köplenç has çuňluklarda gömülgidir .
(src)="39"> คุณต้องออกไปค้นหามัน มันไม่ได้วางๆอยู่บนพื้นให้เห็นง่ายๆ
(trg)="40.1"> Gowy edip gözlemek gerek .
(trg)="40.2"> Töwerekde , üst ýüzünde durmazlar .
(src)="40"> คุณต้องสร้างสภาวะที่ถูกต้องเพื่อให้มันแสดงตัวออกมา
(trg)="41"> Ýüze çykyp biljekleri ýagdaýyň taýýarlanmasy gerekli .
(src)="41"> และคุณก็อาจลองจินตนาการได้ว่า การศึกษามันควรเป็นวิธีการให้เกิดสิ่งเหล่านี้ แต่ว่ามันมักจะไม่เป็นอย่างนั้นสิครับ
(trg)="42.1"> Çak edip biljegiňiz ýaly munuň ýoly okuwdan geçmelidir .
(trg)="42.2"> Ýöne köplenç geçmez .
(src)="42"> ระบบการศึกษาทุกที่ในโลกนี้ กำลังอยู่ระหว่างการปฏิรูป แต่มันไม่เพียงพอครับ
(trg)="43.1"> Dünýädaki ähli okuw sistemalary şuwagt reforma içinde .
(trg)="43.2"> Ýöne bu ýeterli däl .
(src)="43"> การปฏิรูปมันไร้ประโยชน์แล้วครับ เพราะมันเพียงแค่ปรับปรุงระบบที่มันพังอยู่แล้ว
(trg)="44"> Reforma indi ýeterlik çözgüt däl sebäbi reforma diýmek döwük bir nusgany bejermek diýmekdir .
(src)="44"> สิ่งที่เราต้องการ และเป็นคำที่ใช้กันมากในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมานี้ มันไม่ใช่แค่การวิวัฒนาการครับ แต่เป็นการปฏิวัติการศึกษา
(trg)="45"> Gerekli bolan -- dogry bu gep soňky wagtlarda köp ulanylýan boldy özä -- okuwyň ewolusiýa geçirmegi diýmek däldir , gerekli bolan okuwyň rewolusiýasydyr .
(src)="45"> สิ่งนี้จะต้องพลิกโฉมหน้า ไปเป็นสิ่งใหม่เลยครับ
(trg)="46"> Indi okuw öz halyndan başga bir hala geçmelidir .
(src)="46"> ( ปรบมือ ) สิ่งที่ท้าทายที่สุดอย่างหนึ่ง คือการสร้างนวัตกรรมพื้นฐาน
(trg)="47"> ( El çarpyşmalar ) Iň uly kynçylyklaryň biri okuwyň esasynda
(src)="47"> ในด้านการศึกษา นวัตกรรมนี่สร้างยากครับ เพราะมันคือการทำอะไรอย่างหนึ่ง ซึ่งผู้คนมักจะเห็นว่ามันไม่ง่ายเลย เพราะมันคือการท้าทายสิ่งที่เราไม่เห็นค่า
(trg)="48.1"> täzeçileşdirmekdir .
(trg)="48.2"> Täzelik kyndyr sebäbi adamlar öwrenişmekde kynçylyk çekjekler täze bir zatlar etmeli bolarlar .
(src)="48"> สิ่งที่เราเห็นๆกันอยู่
(trg)="49"> Dogry diýýan zatlarymyzy derňemegimizi gerekli , ap-aýdyňdygyny pikir etýän zatlarymyzy täzeden gözden geçirmelidiris .
(src)="49"> ปัญหาใหญ่ที่สุดของการปรับปรุง หรือเปลี่ยนแปลง คือการครอบงำโดยสามัญสำนึก
(trg)="50"> Reforma ýa-da üýtgetmek bilen baglanşykly iň uly mesele umumy duýgynyň şertsiz kabul edilmegidir .
(src)="50"> สิ่งที่คนทั่วไปคิดว่า " อืม มันก็ต้องเป็นไปอย่างนี้แหละ เพราะนี่คือสิ่งที่ทำกันมาตลอด "
(trg)="51"> Adamlar bir zady kabul ederler sebäbi olar " Bu iş başga görnüşde edilmez çünki bu hemişe şeyle edildi " diýerler .
(src)="51"> เมื่อไม่นานมานี้ ผมได้เจอกับคำพูดที่ท่าน อับบราฮัม ลินคอล์น เคยพูดว่า ซึ่งผมว่าพวกคุณคงดีใจที่มีคนนำมากล่าวอ้างในตอนนี้
(trg)="52"> Geçen bir gün Abraham Linkolnyň ajaýyp sözüne gabat geldim , bu ýerde ondan bir çykarma etsem göwnüňizden turar diýip pikir edýärin ,
(src)="52"> ( หัวเราะ ) ท่านพูดไว้เมื่อเดือนธันวาคม ปี 1862 ในการประชุมรัฐสภาประจำปีครั้งที่สอง
(trg)="53.1"> şeýle dälmi ?
(trg)="53.2"> ( Gülüşmeler ) Muny 1862-iň Dekabrynda kongresiň ikinji ýyllyk ýygnagynda aýdypdyr .
(src)="53"> คือผมต้องขอออกตัวว่าผมไม่ทราบเลยว่าเกิดอะไรขึ้นในช่วงนั้น
(trg)="54"> Ýöne şuny boýnuma alýan , ol wagtlar nämeler bolup geçýändigi barada
(src)="54"> เราไม่สอนประวัติศาสตร์อเมริกันในประเทศอังกฤษหรอก
(trg)="55"> hiç pikrim ýok. çünki biz Angiliýada Amerikanyň taryhyny okatmaýarys .
(src)="55"> ( หัวเราะ ) เราปกปิดมันไว้ อย่างที่คุณๆทราบ มันเป็นนโยบายของเรา
(trg)="56"> ( Gülüşmeler ) Ýörite gizleýäris , syýasatymyz şeýle .
(src)="56"> ( หัวเราะ ) สรุปว่า คงมีอะไรน่าตื่นเต้นเกิดขึ้นแน่ๆในช่วงเดือนธันวาคม ปี 1862 ซึ่งคนอเมริกันที่อยู่ที่นี่กับเรา คงจะทราบ
(trg)="57"> ( Gülüşmeler ) Borla , 1862-de dogurdanam örän möhüm zatlar bolýardy aramyzdaky Amerikalylar bilerler .
(src)="57"> แต่ท่านได้พูดไว้ว่า " หลักการที่เรายึดถือ ในอตีดที่เงียบสงบ ไม่อาจใช้ได้กับปัจจุบันที่ดุเดืือด
(trg)="58"> Şeýle diýipdir : " Asuda geçmişiň doguşlary tupanly bugün üçin ýetersizdir .
(src)="58"> สถานการณ์ ที่เต็มไปด้วยความยุ่งยาก และเราต้องยืนขึ้นไปกับสถานการณ์
(trg)="59"> Bir ýagdaý şertler kynlaşdykça aşylmagy kyn ýagdaýa gelip biler , onda biz bu kynçylyklaryň üstine çykyp bu ýagdaýy aşmalydyrys .
(src)="59"> ผมชอบมากครับ ไม่ใช่ยืนเพื่อเผชิญกับมันแต่ยืนไปกับมัน
(trg)="60"> Men bu garaýyşa haýran galdym .
(src)="60"> เพราะสิ่งนี้เป็นสิ่งใหม่ เราจึงต้องคิดแบบใหม่ และทำแบบใหม่
(trg)="62"> " Biziň dawamyz täze , diýmek täze düşünjelerimiz bolmaly we hereketlerimizde täze bolmaly .
(src)="61"> เราต้องปลดแอกตนเองให้เป็นอิสระ แล้วเราจึงช่วยชาติของเราได้ "
(trg)="63"> Özümizi azat etmelidiris diňe şonda soňra öz ýurdymyzy halas edip bileris . "
(src)="62"> ผมชอบมากๆคำนี้ " ปลดแอก "
(trg)="64"> " Azat etmek " bu söze haýran .
(src)="63"> คุณทราบไหมมันหมายถึงอะไร
(trg)="65"> Näme diýmekdigini bilýänizmi ?
(src)="64"> มันหมายถึงเราทั้งหลายโดนจองจำอยู่กับไอเดียบางอย่าง ซึ่งเราเห็นเป็นของธรรมดา เป็นครรลองธรรมชาติ เป็นวิถึปกติ
(trg)="66"> Tussagy bolan pikirlerimiz bar diýmek hemişe bolandygyny we boljagyny kabul eden öz ugurly gidişiň bölegi hasaplaýan pikirlerimiz .
(src)="65"> และไอเดียเหล่านี้ของเรา ได้ก่อตัวขึ้น ไม่ใช่เพื่อใช้แก้ปัญหาสถานการณ์ของโลกปัจจุบัน แต่สำหรับการอยู่รอดในสถานการณ์ของศตวรรษที่ผ่านมา
(trg)="67"> Pikirlerimiziň köpüsi içinde bolan asyrmyzyň şertlerine görä döremedik tersine geçen asyrlaryň meselelerini çözmek üçin ýüze çykandyrlar .
(src)="66"> แต่สมองเราก็ยังโดนสะกดจิตโดยไอเดียเหล่านี้อยู๋ และเราก็ต้องปลดแอกจากไอเดียเหล่านี้
(trg)="68.1"> Emma zehinlerimiz häzirem bu düşünjelere gipnoz edilen .
(trg)="68.2"> Bu düşünjelerden özümizi azat etmelidiris .
(src)="67"> ครับ สิ่งนี้มันพูดง่ายแต่ทำยาก
(trg)="69"> Muny etmegi aýtmak elbette etmekden has aňsat .
(src)="68"> มันเป็นเรื่องยากที่จะเข้าใจว่าอะไรคือสิ่งที่คุณเห็นว่าเป็นเรื่องธรรมดา
(trg)="70"> Bu ýagdaýda nämani soragsyz kabul edýändigimizi bilmek örän kyndyr .
(src)="69"> เพราะคุณเห็นว่ามันเป็นเรื่องธรรมดา
(trg)="71"> Munuň sebäbide soraglamazlygymyzdyr .
(src)="70"> เอาเป็นว่าให้ผมลองถามคุณสักอย่างในเรื่องที่คุณเห็นว่าเป็นเรื่องธรรมดา
(trg)="72"> Mysal bermek üçin size bir sorag soraýyn
(src)="71"> ในที่นี้มีใครอายุมากกว่า 25 ปีบ้างครับ
(trg)="73"> Bu zaldaky näçe kişi 25 ýaşynyň üstinde ?