# pt/ted2020-1176.xml.gz
# tt/ted2020-1176.xml.gz
(src)="1.1"> Eu escrevo para crianças .
(src)="1.2"> Sou provavelmente o autor para crianças mais lido nos EUA .
(trg)="1.1"> Беләсезме , мин балалар өчен язам .
(trg)="1.2"> Мөгаен , Америкада мин иң күп укылган балалар язучысы .
(src)="2"> E digo sempre às pessoas que não quero aparecer com o aspeto de um cientista .
(trg)="2"> Һәм мин һәрвакыт кешеләргә шулай дим : " мин галим кебек киенеп чыгыш ясарга теләмим " .
(src)="3"> Posso ir vestido como agricultor , ou vestido de couro , e nunca ninguém escolheu agricultor .
(trg)="3"> Мин фермер кебек яки күннән тегелгән куртка кия алам , һәм әлегә беркем фермерның костюмы сайламады .
(src)="4"> Hoje estou aqui para vos falar sobre círculos e epifanias .
(trg)="4"> Бүген мин сезнең белән зирәклек турында сөйләшергә телим .
(src)="5"> Vocês sabem , uma epifania é uma coisa que encontram , que deixaram cair algures .
(trg)="5"> Һәм беләсезме , зирәклек ул сез кайчандыр югалткан , ә аннары соң тапкан нәрсә .
(src)="6"> Basta dar uma volta ao quarteirão para a ver como uma epifania .
(trg)="6"> Сезгә моның зирәклек икәнлеген аңлар өчен бөтен кварталны урап узырга кирәк .
(src)="7"> Esta é a pintura de um círculo .
(trg)="7"> Бу - түгәрәк рәсеме .
(src)="8"> Foi feita por um amigo meu — Richard Bollingbroke .
(trg)="8"> Аны минем дустым , Ричард Боллингброк , ясады .
(src)="9"> É o tipo de círculo complicado de que vou falar .
(trg)="9"> Бу катлаулы түгәрәк , аның турында сезгә сөйләргә телим .
(src)="10"> O meu círculo começou nos anos 60 , na escola secundária de Stow , no Ohio , onde eu era o esquisito da turma .
(trg)="10"> Минем түгәрәгем алтмышынчы елларда урта мәктәптә Стоуда , Огайода башланды анда мин шактый читкә кагылган идем .
(src)="11"> Eu era o tipo espancado sangrentamente todas as semanas na casa de banho dos rapazes , até que uma professora me salvou a vida .
(trg)="11.1"> Мин атна саен бәдрәфтә каңга кадәр кыйналган егетләрдән идем .
(trg)="11.2"> Ә бервакыт укытучым минем гомеремне коткарды .
(src)="12"> Ela salvou-me a vida permitindo-me ir à casa de banho na sala dos professores .
(trg)="12"> Ул миңа укытучылар бәдрәфен кулану рөхсәт белән мине коткарды .
(src)="13"> Ela fez isso em segredo ,
(trg)="13"> Ул моны сердә тотты
(src)="14"> durante três anos ,
(trg)="14"> ул моны өч ел буе эшләде .
(src)="15"> e eu tive que sair da cidade .
(trg)="15"> Аннары соң миңа башка шәһәргә китәргә кирәк булды .
(src)="16.1"> Tinha um polegar , tinha 85 dólares , e acabei em São Francisco , na Califórnia .
(src)="16.2"> Encontrei um amante e nos anos 80 descobri que era necessário começar a trabalhar em organizações na luta contra o SIDA .
(trg)="16"> Минем баш бармагым һәм 85 $ бар иде. һәм мин Сан Францискода , Калифорнияда калдым һәм Сиксәненче елларда мин СПИД белән шөгыльләнгән оешмага урнаштырга кирәк дип таптым .
(src)="17"> Há cerca de 3 ou 4 anos , recebi um telefonema , a meio da noite , daquela professora , Mrs. Posten , que disse : " Preciso de vê-lo .
(trg)="17.1"> Якынча өч-дүрт ел элек төн уртасында теге укытучым , Миссис Постен телефоннан шалтыратты .
(trg)="17.2"> Ул миңа " миңа сине күрергә кирәк .
(src)="18"> " Sinto-me desapontada " por nunca termos tido a possibilidade de nos conhecer como adultos .
(trg)="18"> Мин үзебезнең олылар кебек сөйләшмәгәнебезгә бик үкенәм .
(src)="19"> " Poderia , por favor , vir ao Ohio , " e , por favor , traga aquele homem " que eu sei que já encontrou .
(trg)="19"> Син минем яныма Огайога килә алсыңмы , һәм зинһар үзең белән йөргән кызныңны ал бу вакытка синең ул бардыр инде .
(src)="20"> " Devo mencionar " que tenho cancro no pâncreas , " e gostaria que você , por favor , " viesse depressa . "
(trg)="20"> Шуны бел : минем ашказаны асты бизенең яман шеше. һәм зинһар өчен ашык бул .
(src)="21"> Bom , no dia seguinte estávamos em Cleveland .
(trg)="21"> Менә шулай итеп , икенче көнне без Кливлендка килдек .
(src)="22"> Vimo-la , rimo-nos , chorámos , e compreendemos que ela precisava de ser internada .
(trg)="22.1"> Без гаҗәпләндек , без көлдек , без еладык , һәм без аңа хоспис табарга кирәк икәнен белдек .
(trg)="22.2"> Без аңа хоспис таптык һәм анда илттек ,
(src)="23"> Encontrámos um hospital , levámo-la para lá , e cuidámos dela e tomámos conta da família dela , porque era necessário ,
(trg)="23"> без аның артыннан һәм гаиләсе артыннан карадык , чөнки бу мәҗбүри булды , һәм аны ничек эшләргә кирәклеген белдек .
(src)="24"> era algo que sabíamos fazer .
(trg)="24"> Һәм минем белән олыларча
(src)="25"> Precisamente quando a mulher que queria conhecer-me como adulto me conheceu , transformou-se numa caixa de cinzas e foi colocada nas minhas mãos .
(trg)="25"> сөйләшергә теләгән хатын , көл әрҗәсенә әйләнде һәм минем кулыма эләкте. һәм
(src)="26"> E o que tinha acontecido era que o círculo se tinha fechado , tinha-se tornado um círculo e apresentou-se aquela epifania de que falei .
(trg)="26.1"> бу түгәрәк ябылды , ул түгәрәк булды һәм мин моңа кадәр әйткән зирәклек миңа ачылды .
(trg)="26.2"> Зирәклек шуннан гыйбарәт :
(src)="27"> A epifania é que a morte faz parte da vida .
(trg)="27.1"> үлем – тормышның өлеше .
(trg)="27.2"> Ул минем гомеремне коткарды ,
(src)="28"> Ela salvou-me a vida , o meu companheiro e eu salvámos a dela .
(trg)="28.1"> ә мин аның .
(trg)="28.2"> Һәм беләсезме , тормышның бу өлешендә
(src)="29"> Essa parte da vida precisa de tudo aquilo de que o resto da vida precisa .
(trg)="29.1"> безгә элекке әйберләр кирәк .
(trg)="29.2"> Безгә матурлык һәм хакыйкать кирәк ,
(src)="30"> Precisa de verdade e beleza , e estou muito feliz por isso ter sido tão mencionado hoje aqui .
(trg)="30.1"> һәм без бүген моның турында күп әйтелгәненә шатмые .
(trg)="30.2"> Шулай ук безгә
(src)="31"> Também precisa de dignidade , amor e alegria E é nossa tarefa proporcionar essas coisas .
(trg)="31.1"> яхшылык , мәхәббәт , ихтирам да кирәк .
(trg)="31.2"> Һәм безнең максатыбыз - боларны бирү .
(trg)="31.3"> Рәхмәт
(src)="32"> Obrigado .
(trg)="32"> кул чабу
(src)="33"> ( Aplausos )
(trg)="33"> Тәмам .
# pt/ted2020-1183.xml.gz
# tt/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> Há uns anos , senti que estava preso à rotina , por isso decidi seguir os passos de um grande filósofo americano , Morgan Spurlock , e experimentar uma coisa nova durante 30 dias .
(trg)="1.1"> Берничә ел элек Миңа гадәти тормыш туйдырды .
(trg)="1.2"> Шуңа күрә мин бөек АКШ фәлсәфәчесе Морган Сперлок мисалына иярергә булдым .
(trg)="1.3"> 30 көн эчендә берәр яңа әйбер эшләргә .
(src)="2"> A ideia é bastante simples .
(trg)="2"> Фикер шактый гади .
(src)="3"> Pensem numa coisa que sempre desejaram acrescentar à vossa vida e experimentem-no durante os próximos 30 dias .
(trg)="3"> Син электән тормышыңа өстәргә теләгән әйберне уйла Һәм 30 көн эчендә аны эшлә
(src)="4"> Verifica-se que 30 dias é exatamente a quantidade de tempo necessária para se criar um novo hábito ou perder um antigo — como ver as notícias — da nossa vida .
(trg)="4.1"> Шунысы кызык 30 көн гадәтне кабул итү яки бетерү өчен җитәрлек булып чыга .
(trg)="4.2"> Мәсәлән , хәбәрләрне бөтенләй караудан туктау .
(src)="5"> Aprendi coisas no decorrer deste desafio de 30 dias .
(trg)="5"> 30 көн эчендә мин берничә әйбер аңладым
(src)="6"> A primeira foi que , em vez de os meses voarem , sem história , o tempo passou a ser muito mais inesquecível .
(trg)="6"> Беренчедән , элек айлар тиз очып китсә , хәзер вакыт кадерлерәк үтә .
(src)="7"> Isto fez parte do desafio de tirar uma fotografia todos os dias .
(trg)="7"> Бу вакыт эчендә мин һәр көнне яңа фото төшерергә сүз бирдем .
(src)="8"> Lembro-me exatamente onde estive e o que fiz naquele dia .
(trg)="8"> Һәм мин төгәл кайда булуымны һәм нәрсә эшләгәнемне хәтерлим .
(src)="9"> Também reparei que , à medida que comecei a dedicar-me mais ao desafio de 30 dias , a minha autoconfiança aumentou .
(trg)="9"> Мин шуны да аңладым : 30 көндә күбрәк һәм сыйфатлырак эш эшләгәндә , минем үземә ышанычым артты .
(src)="10"> Deixei de estar agarrado ao meu computador , e passei a ir de bicicleta para o trabalho ,
(trg)="10"> Санак артында утыручы беркатлы кешедән мин эшкә велосипедта йөрүчегә әйләндем ,
(src)="11"> só por diversão !
(trg)="11"> Бары тик кызык өчен .
(src)="12"> ( Risos ) Ainda no ano passado , acabei por subir o Monte Kilimanjaro , a montanha mais alta de Africa .
(trg)="12"> Ә узган елны мин Килиманджарога күтәрелдем , Африканың иң бөек тавы .
(src)="13"> Nunca teria tido aquela aventura antes de ter começado o meu desafio de 30 dias .
(trg)="13"> 30-көнлек экспериментларны башлаганчы мин мондый хәрәкәтчән түгел идем .
(src)="14"> Também percebi que , se quisermos muito qualquer coisa , podemos fazer qualquer coisa durante os 30 dias .
(trg)="14"> Шунысы ачыкланды : берәр нәрсәне бик нык теләсәң , аны 30 көн эчендә эшләп була .
(src)="15"> Já quiseram escrever um romance ?
(trg)="15.1"> Сезнең китап язганыгыз бармы ?
(trg)="15.2"> Һәр ноябрь аенда
(src)="16"> Todos os meses de novembro , dezenas de milhares de pessoas tentam escrever , em 50 000 palavras , o seu romance a partir do zero , em 30 dias .
(trg)="16"> якынча ун меңләр кеше 50 мең сүздән торган роман язарга тырыша , 30 көн эчендә .
(src)="17"> Só têm que escrever 1667 palavras por dia durante um mês .
(trg)="17"> Димәк , шулай : бары тик көненә 1667 сүз язарга кирәк , ай дәвамында .
(src)="18"> Por isso eu fiz .
(trg)="18"> Мин шулай эшләдем дә .
(src)="19"> A propósito , o segredo é não irmos dormir enquanto não tivermos escrito as palavras do dia .
(trg)="19"> Сүз уңаеннан , сер шунда : язып бетергәнче , йокларга ятарга ярамый .
(src)="20"> Podemos ficar privados de sono , mas terminamos o nosso romance .
(trg)="20"> Бәлки , сезнең йокыгыз туймыдыр , ләкин романны сез язып бетерәсез .
(src)="21"> Será o meu livro o próximo grande romance da América ?
(trg)="21"> Минем китабым танылган роман була алдымы ?
(src)="22"> Não !
(trg)="22"> Юк , мин аны ай эчендә язып бетердем .
(src)="23"> Eu redigi-o num mês .
(trg)="23"> Ул котычкыч !
(src)="24.1"> É horrível !
(src)="24.2"> Mas durante o resto da minha vida , se conhecer Jonh Hodgman numa festa TED , não tenho de dizer : " Sou um cientista de computadores " .
(trg)="24"> Ләкин хәзердән башлап мин TED кичәсендә Джон Һоджманны очратсам , " мин санак белгече " дип әйтергә җыенмыйм .
(src)="25"> Não , não , se quiser posso dizer : " Sou um romancista . "
(trg)="25"> Юк , теләсәм , мин хәзер " Мин язучы " диям .
(src)="26"> ( Risos ) Agora gostaria de mencionar uma última coisa .
(trg)="26"> ( Көлү ) Димәк , мин әйтергә теләгән соңгы әйбер .
(src)="27"> Aprendi que , quando fiz pequenas alterações sustentáveis coisas que podia continuar a fazer , era mais provável que elas permanecessem .
(trg)="27"> Мин кечкенә адымнар ясаган саен , һәм аларны даими эшләгәндә , алар гадәткә кереп китә .
(src)="28"> Não há nada de errado em desafios grandes e loucos .
(trg)="28"> Зур , акылсыз үзгәрешләр дә яхшы ,
(src)="29"> De facto , são extremamente divertidos .
(trg)="29"> алар кызыклы булырга мөмкин ,
(src)="30"> Mas têm menos hipóteses de permanecer .
(trg)="30"> ләкин алар , мөгаен , гадәткә кермәячәк .
(src)="31"> Quando desisti de açúcar durante os 30 dias , o 31 . º dia parecia assim .
(trg)="31"> Мин 30 көнгә шикәрле ризыктан баш тарткач , 31 нче көн болай күренде ...
(src)="32"> ( Risos ) Assim aqui fica a minha pergunta : Do que é que estão à espera ?
(trg)="32"> ( Көлү ) Димәк , сезгә соравым шул : Нәрсә сез тагын көтәсез ?
(src)="33.1"> Garanto-vos que os próximos 30 dias vão passar , quer gostem ou não .
(src)="33.2"> Por isso , porque não pensar numa coisa que sempre desejaram experimentar e arriscar fazê-lo
(trg)="33.1"> Сүз бирәм : киләсе 30 көн барыбер узачак .
(trg)="33.2"> Сез теләгәнчәме , әллә юкмы ?
(trg)="33.3"> Шуңа күрә сез һәрвакыт эшләргә теләгән берәр нәрсә турында уйлагыз , һәм аңа шанс бирегез ,
(src)="34"> durante os próximos 30 dias ?
(trg)="34"> киләсе 30 көндә
(src)="35"> Obrigado .
(trg)="35"> Рәхмәт .
(src)="36"> ( Aplausos )
(trg)="36"> ( Кул чабу )
# pt/ted2020-2208.xml.gz
# tt/ted2020-2208.xml.gz
(src)="1"> Olá .
(trg)="1"> Исәнмесез
(src)="2"> Eu sou um inventor de brinquedos .
(trg)="2"> Мин уенчыклар иҗат итүче
(src)="3"> Com o sonho de criar novos brinquedos que nunca tenhamos visto anteriormente , comecei a trabalhar há nove anos companhia de brinquedos .
(trg)="3.1"> Мин шундый уенчыклар уйлап табарга уйлыйлм , андый уенчыклар әле бер кайчан да булмаган .
(trg)="3.2"> Мин тугыз ел элек уенчыклар эшләп чыгаручы компаниядә эшли башладым .
(src)="4"> Quando lá comecei a trabalhar , todos os dias sugeria ao meu patrão várias ideias novas .
(trg)="4"> Мин анда эшли башлаганда Үземнең босска һәрконне төрле идеяләр әйтә идем .
(src)="5"> Mas o meu patrão perguntava-me sempre se eu tinha os dados para provar que iria conseguir vender e pedia-me para só pensar no desenvolvimento do produto depois de analisar os dados de mercado .
(trg)="5"> Минем босс һәрвакыт сорый иде Бу уенчыклар чыннан да сатылыр микән , дип Улычыкларны ясачанчы ул миңа базар монәсәбәтләрен өйрәнергә кушты .
(src)="6"> Dados , dados dados .
(trg)="6"> Анализ , анализ , анализ
(src)="7"> Assim , eu analisava os dados do mercado antes de pensar num produto .
(trg)="7"> Шулай итеп мин уенчыкларны эшләп чыгарганчы , базар хәлләрен өйрәндем .
(src)="8"> Mas , nessa altura , não conseguia pensar em nada de novo .
(trg)="8"> Ләкин ул вакытта мин әле яңа төр уенчыклар чыгару турында уйламадым .
(src)="9"> ( Risos ) As minhas ideias não eram originais .
(trg)="9"> ( Көлү ) Минем идеяләрем оригинал тугел иде .
(src)="10"> Não estava a conseguir nenhumas ideias novas
(trg)="10"> Бернинди яңа идеяләр дә башыма килми иде .
(src)="11"> e comecei a ficar cansado de pensar Era tão difícil que me tornei neste magricelas .
(trg)="11"> Миңа бик авыр булды мин ябыктым хәттә
(src)="12.1"> ( Risos ) É verdade .
(src)="12.2"> ( Aplausos ) Já devem todos ter tido experiências parecidas , sentidno-se assim também .
(trg)="12"> ( Көлү ) Бу шулай ( кул чабу ) Сезнең белән дә шундый вакытлар булгандыр .
(src)="13"> O patrão estava a ser difícil .
(trg)="13"> Сезгә дә босс белән авыр эшләргә , базар мөнәсэбәтләрен тикшерергә .
(src)="14"> Os dados eram difíceis .
(trg)="14"> Туры килгәндер .
(src)="15"> Fiquei farto de pensar .
(trg)="15"> Мин базарны тикшерүдән туктадым
(src)="16"> Agora , recuso os dados .
(trg)="16"> Мин базарны тикшерүдән туктадым
(src)="17"> O meu sonho é criar brinquedos novos E agora , em vez de dados ,
(trg)="17"> Хәзер анализлар ясау урынына мин сиритори дигән уенны карыйм , ул миңа яңа идеяләр бирә
(src)="18.1"> estou a usar um jogo chamado Shiritori para arranjar ideias novas .
(src)="18.2"> Gostava hoje de apresentar este método .
(trg)="18"> Мин бүген бу методны күрсәтергә телим .
(src)="19"> O que é Shiritori ?
(trg)="19"> Нәрсә ул сиритори ?
(src)="20"> Peguem em maçã , elefante e trompete .
(trg)="20"> Менә мәсәл өчен алма , филне Һәм торбалар алыйк .
(src)="21"> [ maçã — elefante — trompete ] É um jogo em que jogamos à vez , dizendo palavras
(trg)="21"> Бу уенда сез бер-бер артлы сүзләрне әйтәсез һәрбер сүз алдагы сүзнең соңгы хәрефеннән башланырга тиеш .
(src)="22.1"> que começam com a última sílaba da palavra anterior .
(src)="22.2"> É igual em japonês e em inglês .
(src)="22.3"> Podemos jogar Shirotiri como quisermos :
(trg)="23.1"> Сириторины ничек телисез шулай уйнарга була .
(trg)="23.2"> Песи , кола , конфета , щетка Бик күп очраклы сүзләр килен чыгарга мөмкин
(src)="23.1"> " neko , kora , raibu , burashi , " etc , etc .
(src)="23.2"> Vão aparecer muitas palavras ao acaso .
(trg)="24"> Сезгә шундый сүзләрне ишетергә кирэк , сезгә алар яңа идея тудырырга ярдәм итсеннәр Мин шул вакыттан бирле яңа уенчыклар турында уйлый башладым .
(src)="24.1"> Forçamos que essas palavras se liguem àquilo que queremos pensar e formar ideias .
(src)="24.2"> No meu caso , como eu quero pensar em brinquedos ,
(trg)="25"> Уенчык “ Песи ” – ул нинди булырга тиеш ?
(src)="25"> como é que um gato pode ser um brinquedo ?
(trg)="26.1"> !
(trg)="26.2"> Песи – югарыдан сальто ясап җиргә сикереп төшкәч нинди була .
(src)="26"> Um gato que aterra depois de dar um grande salto ?
(trg)="27"> Ә уенчык кола турында нәрсә әйтерсез ?
(src)="27.1"> E um brinquedo com cola ?
(src)="27.2"> Uma pistola que dispara cola e encharca alguém ?
(trg)="28.1"> Кола белән ата торган уенчык мылтык ?
(trg)="28.2"> Ул кемгәдер сиптерә !
(src)="28.1"> As ideias ridículas são aceites .
(src)="28.2"> O truque é deixá-las correr .
(trg)="29"> ( Көлү ) Мәзәк идеяләр – әйбәт кенә , алар башка килен кенә торсыннар
(src)="29.1"> Quantas mais ideias produzirmos , mais certo é obter ideias boas .
(src)="29.2"> Uma escova , por exemplo .
(trg)="30"> Идеяләр ни хәтле күп , шулар арасында бик яхшы идея дә була .
(src)="30"> Podemos fazer um brinquedo duma escova de dentes ?
(trg)="31"> Мәсәлән , теш щеткасын уенчык итем буламы ?
(src)="31"> Podíamos combinar uma escova de dentes com uma guitarra e... ( sons de guitarra ) ... temos um brinquedo para quando lavamos os dentes .
(trg)="32.1"> ( Музыка моңнары ) Мөнә без шулай итеп музыка уйный торган щетка уйлан тантык .
(trg)="32.2"> Теш чистартканда музыка уйный .