# pt/ted2020-1.xml.gz
# tl/ted2020-1.xml.gz
(src)="1"> Muito obrigado , Chris .
(trg)="1"> Maraming salamat Chris .
(src)="2.1"> É realmente uma grande honra ter a oportunidade de pisar este palco pela segunda vez .
(src)="2.2"> Estou muito agradecido .
(trg)="2.1"> Ito 'y isang malaking karangalan na binigyan ako ng pagkakataon na pumunta dito upang tumayo sa inyong harapan .
(trg)="2.2"> Labis akong nalulugod .
(src)="3"> Fiquei muito impressionado com esta conferência e quero agradecer a todos os imensos comentários simpáticos sobre o que eu tinha a dizer naquela noite .
(trg)="3"> Ako 'y humahanga sa pagtitipong ito , at gusto ko kayong pasalamatan sa maraming magagandang komentaryo tungkol sa tinalakay ko noong isang gabi .
(src)="4"> Digo-o sinceramente , em parte , porque ... preciso mesmo disso .
(trg)="4"> At totoo ang mga sinabi ko , dahil -- ( mangiyak-ngiyak ) -- kailangan ko talaga ' yon !
(src)="5"> ( Risos ) Coloquem-se no meu lugar !
(trg)="5"> ( Tawanan ) Ilagay n 'yo ang inyong sarili sa aking kinalalagyan !
(src)="6"> ( Risos ) Voei na Força Aérea Dois durante oito anos .
(trg)="6"> Ako 'y isang piloto ng Air Force Two sa loob ng walong taon .
(src)="7"> ( Risos ) Agora tenho que tirar os sapatos ou as botas para entrar num avião !
(trg)="7"> Ngayon kailangan ko nang tanggalin ang aking sapatos at bota para sumakay ng eroplano !
(src)="8"> ( Risos ) ( Aplausos ) Vou contar-vos uma pequena história para ilustrar como tem sido a minha vida .
(trg)="8"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Kukwentuhan ko kayo kung ano na ang nangyayari sa buhay ko .
(src)="9"> É uma história verdadeira , cada pedaço desta história .
(trg)="9"> Ito 'y totoong kwento -- lahat ng laman nito ay totoo .
(src)="10.1"> Logo a seguir de a Tipper e eu deixarmos a Casa Branca ...
(src)="10.2"> ( Risos ) ... íamos da nossa casa em Nashville para uma pequena quinta que temos a 80 quilómetros a leste de Nashville
(trg)="10"> Pagkatapos namin iwanan ni Tipper ang -- ( hindi tunay na pag-iyak ) -- White House -- ( Tawanan ) -- nagmamaneho kami galing sa aming bahay sa Nashville patungo sa aming maliit na bukid 50 milya sa silangan ng Nashville --
(src)="11"> — sem motorista ...
(trg)="11"> kami-kami lang ang nagmamaneho .
(src)="12.1"> ( Risos ) Eu sei que vos parece uma coisa sem importância , mas ...
(src)="12.2"> ( Risos ) Olhei pelo retrovisor e , de repente , percebi .
(trg)="12"> Alam kong mababaw lang ito para sa inyo , pero -- ( Tawanan ) -- Nang tumingin ako sa rearview mirror at bigla , napagtanto ko .
(src)="13"> Não havia um cortejo motorizado atrás de nós .
(trg)="13"> Walang motorcade sa likod namin .
(src)="14"> ( Risos ) Já ouviram falar da dor do membro amputado ?
(trg)="14"> Nakarinig na ba kayo ng kumukulong tiyan ?
(src)="15"> ( Risos ) Estávamos num Ford Taurus alugado .
(trg)="15"> ( Tawanan ) Ito 'y inupahan lang na Ford Taurus .
(src)="16"> ( Risos ) Eram horas de jantar e começámos a procurar um lugar para comer .
(trg)="16"> Maghahapunan na , at nagsimula na kaming maghanap ng makakainan .
(src)="17"> Estávamos na I-40 .
(trg)="17"> Nandoon kami sa I-40 .
(src)="18"> Chegámos à saída 238 , Lebanon , Tennessee .
(trg)="18"> Narating namin ang Exit 238 , Lebanon , Tennessee .
(src)="19"> Saímos da I-40 e começámos a procurar ... encontrámos um restaurante Shoney 's .
(trg)="19"> Lumabas kami sa exit , at naghanap -- natagpuan namin ang isang Shoney 's restaurant .
(src)="20"> — uma rede de restaurantes familiares económicos , para quem não conhece .
(trg)="20"> Mura at pampamilyang restaurant , para sa mga hindi nakaka-alam .
(src)="21"> Entrámos , sentámo-nos numa mesa e veio uma empregada , que ficou encantada quando viu Tipper .
(trg)="21"> Pumasok kami sa loob tapos umupo , at may weytres na lumapit sa amin , gumawa ng isang malaking gulo kay Tipper .
(src)="22.1"> ( Risos ) Ela anotou o nosso pedido e foi atender um casal numa mesa próxima .
(src)="22.2"> Baixou tanto a voz que tive de fazer um grande esforço para perceber o que ela disse :
(trg)="22"> ( Tawanan ) Kinuha n 'ya ang order namin , tapos bumalik sa mag-asawang katabi namin , at sa mahinang boses , dahil halos hindi ko na marinig ,
(src)="23"> " Sim , é o ex-vice-presidente Al Gore e a sua esposa Tipper " .
(trg)="23"> sabi niya " Opo , yan ang dating Bise Presidente Al Gore at ang kanyang asawang si Tipper . "
(src)="24"> E o homem disse : " Ele deu um grande tombo na vida , não foi ? "
(trg)="24"> At ang sabi ng lalaki , " Malayo na talaga ang kanyang narating ano ? "
(src)="25"> ( Risos ) Tenho tido uma série de epifanias destas .
(trg)="25"> ( Tawanan ) May mga sumunod pang sorpresa .
(src)="26"> No dia seguinte , continuando uma história realmente verdadeira , entrei num G-5 para África para fazer uma palestra na Nigéria , na cidade de Lagos , sobre o tema da energia .
(trg)="26"> Noong sumunod na araw , sa pagpapatuloy ng aking totoong kwento , sumakay ako ng G-5 at lumipad patungong Aprika upang magtalumpati sa Nigeria , sa lungsod ng Lagos , tungkol sa enerhiya .
(src)="27"> E comecei a palestra por contar a história do que tinha acontecido no dia anterior em Nashville .
(trg)="27"> Sinimulan ko ang talumpati gamit ang kuwento na nangyari noong isang araw sa Nashville .
(src)="28.1"> Contei-lhes praticamente a mesma história que acabei de vos contar .
(src)="28.2"> Nós no carro a conduzir , o Shoney 's , a rede de restaurantes económicos , o que o homem disse — e eles riram-se .
(trg)="28.1"> At sinabi ko ' yon gaya ng pagkakasabi ko sa inyo ngayon .
(trg)="28.2"> Kami ni Tipper , nagmamaneho , sa Shoney 's , mura at pampamilyang restawran , ang sabi ng tao -- tumawa sila .
(src)="29"> Fiz a palestra , voltei para o aeroporto para apanhar o avião para casa .
(trg)="29"> Binigay ko ang talumpati , at bumalik agad sa paliparan pauwi .
(src)="30"> Adormeci no avião até que , a meio da noite , aterrámos nos Açores para reabastecer .
(trg)="30"> Nakatulog ako sa eroplano , hanggang hating-gabi , lumapag kami sa Azores Islands upang magpagasolina .
(src)="31"> Acordei , abriram a porta , saí para apanhar um pouco de ar fresco , e , de repente , vi um homem a correr na pista .
(trg)="31"> Nagising ako , binuksan nila ang pintuan ng eroplano , lumabas ako para lumanghap ng sariwang hangin , at nakita kong may isang tao na tumatakbo sa kabilang dako ng tarmak .
(src)="32.1"> Agitava um pedaço de papel e gritava : " Telefone para Washington !
(src)="32.2"> Telefone para Washington ! "
(trg)="32.1"> Kumakaway siya hawak ang piraso ng papel , at sumisigaw , " Tawagan mo ang Washington !
(trg)="32.2"> Tawagan mo ang Washington ! "
(src)="33.1"> E pensei , a meio da noite , aqui no meio do Atlântico , o que poderia estar a acontecer em Washington ?
(src)="33.2"> Lembrei-me de um bom punhado de coisas .
(trg)="33.1"> At napag-isipan ko , sa gitna ng gabi , sa gitna ng Karagatang Atlantiko , ano kaya ang problema sa Washington ?
(trg)="33.2"> Tapos naalala ko na maaring kahit ano pala .
(src)="34"> ( Risos )
(trg)="34"> ( Tawanan )
(src)="35.1"> Mas não era nada disso .
(src)="35.2"> A minha equipa estava muito preocupada porque uma agência nigeriana já tinha publicado a notícia do meu discurso .
(src)="35.3"> E já estava impressa em cidades por todos os Estados Unidos da América .
(trg)="35.1"> Ang totoo , nabahala ang aking mga tauhan dahil sa kwentong isinulat ng isang wire service sa Nigeria tungkol sa aking talumpati .
(trg)="35.2"> At nailimbag na ito sa mga lungsod sa buong lupalop ng Estados Unidos
(src)="36"> Já estava impressa em Monterey , eu verifiquei .
(trg)="36"> -- iyon ay nalimbag sa Monterey .
(src)="37.1"> A notícia começava assim " O ex-vice-presidente Al Gore anunciou ontem na Nigéria : " ' Eu e a minha esposa Tipper abrimos um restaurante familiar económico ...
(src)="37.2"> ( Risos ) " ' ... chamado Shoney 's , e estamos nós próprios a geri-lo ' " .
(src)="37.3"> ( Risos ) Antes de chegar a solo americano David Letterman e Jay Leno já tinham iniciado a brincadeira .
(src)="37.4"> Um deles colocou-me um enorme chapéu branco de cozinheiro , enquanto Tipper dizia : " Mais um hambúrguer com batatas fritas ! "
(trg)="37.1"> At ganito ang nakasulat , " Dating bise-presidente Al Gore inanunsyo sa Nigeria kahapon , ' Kami ng aking asawa , si Tipper ay nagbukas ng mura at pampamilyang restaurant , ang pangalan ay Shoney 's , at kami mismo ang nagpapatakbo nito . ' "
(trg)="37.2"> ( Tawanan ) Bago ako makabalik sa Estados Unidos , naging tampulan ito ng biro nila David Letterman at Jay Leno -- isa sa kanila nilagyan ang larawan ko ng malaking puting toque na pang-chef , At sabi ni Tipper sa larawan , " Isa pang burger , may kasamang fries ! "
(src)="38"> Três dias depois , recebi uma deliciosa carta de um meu amigo , companheiro e colega Bill Clinton , dizendo : " Parabéns pelo novo restaurante , Al ! "
(trg)="38"> Nakalipas ang tatlong araw , nakatanggap ako ng mahabang liham galing sa aking kaibigan at kasamang si Bill Clinton na nagsasabing , " Al , binabati kita sa inyong bagong restawran ! "
(src)="39"> ( Risos ) Gostamos de festejar os êxitos um do outro .
(trg)="39"> ( Tawanan ) Gusto naming ipagdiwang ang mga tagumpay sa buhay .
(src)="40"> ( Risos ) Eu ia falar sobre a ecologia da informação .
(trg)="40"> Gusto ko sanang pag-uusapan ang information ecology .
(src)="41"> Mas , como estou a planear fazer das palestras no TED um hábito para a vida , pensei que talvez pudesse falar sobre isso numa outra ocasião .
(trg)="41"> Pero napag-isip-isip ko na kung babalik lang ako dito sa TED , pag-usapan nalang natin ' yon sa susunod na panahon .
(src)="42"> ( Aplausos ) Chris Anderson : Combinado !
(trg)="42"> ( Palakpakan ) Chris Anderson : Sige !
(src)="43.1"> Al Gore : Gostaria de me concentrar no que muitos de vocês disseram que gostariam que eu explicasse .
(src)="43.2"> O que podemos fazer em relação à crise climática ?
(trg)="43.1"> Al Gore : Gusto kong tukuyin ang paksa na marami sa inyo ay humiling ng ibayong paliwanag .
(trg)="43.2"> Ano ang inyong magagawa tungkol sa krisis sa klima ?
(src)="44.1"> Quero começar com algumas ...
(src)="44.2"> Vou mostrar-vos algumas novas imagens e recapitular só quatro ou cinco .
(trg)="44"> Gusto kong magsimula sa -- May mga bagong imahe akong ipapakita , at uulitin ko lang ang apat o lima .
(src)="45"> São estes os diapositivos .
(trg)="45"> Ngayon , ang slideshow .
(src)="46"> Atualizo-os antes de cada sessão .
(trg)="46"> Laging bago ang aking mga slideshow .
(src)="47"> E coloco novas imagens porque assim aprendo mais de cada vez que a faço .
(trg)="47"> Naglalagay ako ng bago upang may natututunan akong bago .
(src)="48"> É como apanhar conchas na praia .
(trg)="48"> Gaya ng paghahanap sa tabing dagat .
(src)="49"> Sempre que a maré sobe e desce , encontramos mais conchas .
(trg)="49"> Bawat pag-urong at pagsulong ng tubig nakakahanap ka ng mga bagong kabibe .
(src)="50"> Só nos últimos dois dias , tivemos novos recordes de temperatura em janeiro .
(trg)="50"> Sa nakalipas na dalawang araw , noong Enero naabot natin ang bagong rekord sa temperatura .
(src)="51"> Isto é válido só para os EUA .
(trg)="51"> Ito ay sa Estados Unidos lamang .
(src)="52"> A média histórica para janeiro é de -0,6 º C. No mês passado foi de 4,2 º C.
(trg)="52"> Ang pamantayan sa kasaysayan para sa buwan ng Enero ay 31 ° F. Ang nakalipas na buwan ay umabot ng 39.5 ° F.
(src)="53"> Sei que querem mais más notícias sobre o meio ambiente — estou a brincar — mas estes são os diapositivos de revisão
(trg)="53"> Gusto n 'yo sigurong makarinig ng mas maraming masamang balita -- biro lang -- pero ito 'y inulit ko lamang ,
(src)="54"> e vou mostrar-vos novos materiais sobre o que vocês podem fazer .
(trg)="54"> at pagkatapos lilipat na ako sa bagong slides tungkol sa mga bagay na maari ninyong gawin .
(src)="55"> Mas quero trabalhar sobre alguns destes .
(trg)="55"> Gusto ko munang ipaliwanag ang sumusunod .
(src)="56"> Antes de mais , esta era a projeção da contribuição dos EUA para o aquecimento global , com os negócios como sempre .
(trg)="56"> Una sa lahat , ito ang inaasahan na patutunguhan ng Estados Unidos sa kontribusyon nito sa pag-init ng planeta , ayon sa datos ng paggamit natin ngayon .
(src)="57"> A eficiência no uso final da eletricidade e de todas as formas de energia é a mais baixa .
(trg)="57"> Maayos na paggamit ng kuryente at enerhiya ang siyang pinakamadaling maabot .
(src)="58"> A eficiência e a conservação : não é um custo , é um benefício .
(trg)="58"> Maayos at matipid : hindi ito gastusin kundi benepisyo .
(src)="59"> O sinal está errado .
(trg)="59"> Mali ang nakasulat .
(src)="60"> Não é negativo , é positivo .
(trg)="60"> Hindi negatibo , kundi positibo .
(src)="61"> Estes são investimentos que se pagam a si próprios .
(trg)="61"> Ito ay puhunang kumikita ng kusa .
(src)="62"> Mas também são muito eficazes em nos desviarem do caminho .
(trg)="62"> Ngunit mabisa din silang manlinlang .
(src)="63"> Carros e camiões — falei sobre isso na apresentação , mas quero colocá-lo em perspetiva .
(trg)="63"> Mga sasakyan at trak -- Pinag-usapan ko ' yan sa slideshow , pero gustong kong ilagay ' yan sa perspektibo .
(src)="64"> É um alvo fácil e visível de preocupação e é assim que deve ser , mas há mais poluição a causar aquecimento proveniente dos edifícios do que de carros e camiões .
(trg)="64"> Dapat nating silang alalahanin , at marapat lang , ngunit mas malaki ang kontribusyon ng mga gusali sa pag-init ng planeta kumpara sa mga sasakyan at trak .
(src)="65"> Os carros e camiões são muito importantes e nós temos os piores padrões do mundo .
(trg)="65"> Ang mga sasakyan at trak ay importante , at napakaluwag ng batas natin sa ganitong bagay ,
(src)="66.1"> Temos que tratar disso .
(src)="66.2"> Mas esta é apenas uma parte do quebra-cabeças .
(trg)="66.1"> kaya 't dapat punahin natin ' yon .
(trg)="66.2"> Ngunit bahagi lamang ' yan ng malaking suliranin .
(src)="67"> A eficiência de outros meios de transporte é tão importante como a dos carros e camiões .
(trg)="67"> Ang maayos na sistema ng transportasyon ay kasing-halaga din ng mga sasakyan !
(src)="68"> As energias renováveis , nos atuais níveis de eficiência tecnológica podem fazer a diferença .
(trg)="68"> Ang mga renewables ayon antas ng teknolohiya natin sa ngayon , malaki ang nagagawang tulong nila , at ang ginagawa nila Vinod , at John Doerr , at iba pa ,
(src)="69"> Com Vinod , John Doerr e outros , muitos de vocês aqui , — há muitas pessoas diretamente envolvidas nisso — esta parcela vai crescer muito mais rapidamente do que as projeções preveem .
(trg)="69"> marami sa inyo dito -- maraming tao pa ang kasama nito -- pabibilisin pa nito ang ating paglago kaysa sa inaasahan .
(src)="70"> A Captura e Sequestro de Carbono — é o que significa CSC — está a tornar-se na derradeira aplicação que nos permitirá continuar a usar os combustíveis fósseis de uma forma segura .
(trg)="70"> Ang Carbon Capture and Sequestration -- CSS kung tawagin -- ay magiging killer app na hihimukin tayong gumamit ng fossil fuels sa paraang ligtas .
(src)="71"> Ainda não chegámos lá .
(trg)="71"> Wala pa tayo d 'yan .
(src)="72.1"> OK .
(src)="72.2"> O que podemos fazer ?
(trg)="72.1"> Ok .
(trg)="72.2"> Ngayon , ano ang inyong magagawa ?
(trg)="72.3"> Bawasan ang inyong paggamit ng karbon sa inyong bahay .
(src)="74"> A maior parte destes investimentos também são rentáveis .
(trg)="73"> Karamihan ng mga gastusing ito ay kapaki-pakinabang din .
(src)="75"> Isolamento , um melhor design ,
(trg)="74"> Ang paglagay ng insulation , mas mahusay na disenyo , mas malinis na kuryente kung maaari .
(src)="77"> Eu falei de automóveis — comprem um híbrido .
(trg)="75"> Nabanggit ko ang mga sasakyan -- bumili kayo ng hybrid .
(src)="78"> Usem o comboio .
(trg)="76"> Sumakay sa tren o LRT .
(src)="79"> Procurem outras opções que sejam melhores .
(trg)="77"> Mag-isip ng mga opsyon na makakabuti lalo .
(src)="80"> Isso é importante .
(trg)="78"> Mahalaga ' yon .
(src)="81"> Sejam consumidores verdes .
(trg)="79"> Maging mahusay na mamimili .
(src)="82"> Podem escolher , em tudo o que compram , entre coisas que têm um impacto forte ou um menor impacto na crise climática global .
(trg)="80"> Meron kang mapagpipilian sa mga bilihin , kung ang produkto ba ay may masamang epekto o kaunti lang sa pandaigdigang krisis sa klima .
(src)="83.1"> Pensem nisto .
(src)="83.2"> Tomem a decisão de viver uma vida neutra em carbono .
(trg)="81.1"> Isaalang-alang ninyo ito .
(trg)="81.2"> Magpasya kayong maging carbon-neutral habambuhay .
(src)="84"> Gostaria que os que são bons em construir marcas me dessem o vosso conselho e ajuda para dizer isto de forma a abranger o maior número de pessoas .
(trg)="82"> Kayong magagaling sa marketing , ibig kong kunin ang inyong payo at tulong kung paano ito sabihin sa paraang maiintindihan ng karamihan .
(src)="85"> É mais fácil do que se possa imaginar .
(trg)="83"> Madali lang ito kaysa sa inaakala n 'yo .
(src)="87"> Muitos de nós tomaram esta decisão e é realmente fácil
(trg)="84.1"> Totoo ' yon .
(trg)="84.2"> Karamihan sa atin dito ay nakapagpasya na , at naging madali lang .
(src)="88"> reduzir a nossas emissões de dióxido de carbono nas várias escolhas que podem fazer , e depois comprar ou adquirir compensações para o restante que não conseguimos reduzir totalmente .
(trg)="85"> Ibig sabihin : bawasan ang carbon dioxide emissions ayon sa kayang mong magawa , at bumili o gumawa ng pambawi sa mga hindi mo nabawasang lubos .
(src)="89"> Podem ver o que isso significa no climatecrisis.net .
(trg)="86"> Mas malinaw ang paliwanag sa climatecrisis.net .
(src)="90"> Este " site " tem uma calculadora de carbono .
(trg)="87"> Merong calculator ng karbon .
(src)="91"> A Participant Productions reuniu os produtores mundiais de software — com o meu envolvimento ativo — nesta ciência misteriosa de calcular o carbono , para construir uma calculadora de carbono amiga do consumidor .
(trg)="88"> Dahil sa Participant Productions , kalakip ang aking paglahok , nagsama-sama ang mga nagsusulat ng software na sangkot sa agham ng pagbibilang ng karbon upang gumawa ng consumer-friendly carbon calculator .
(src)="92"> Podemos calcular de forma muito precisa quais são os valores das nossas emissões de CO2 e receber indicações e opções para as reduzir .
(trg)="89"> Gamit ito , madali nang tiyakin ang iyong CO2 emissions , at bibigyan kayo nito ng mga opsyon upang paliitin ito .
(src)="93"> Quando o filme for lançado em maio , a calculadora será atualizada para a versão 2.0 e teremos um interface para compra de compensações .
(trg)="90"> At sa oras na lalabas ang pelikula ngayong Mayo , ito ay na-update na sa 2.0 at magkakaroon na tayo ng mga bilihing click-through na pang-offset .
(src)="94.1"> Continuando .
(src)="94.2"> Já pensaram em tornar o vosso negócio neutro em carbono ?
(trg)="91"> Sunod , gawing carbon neutral ang inyong negosyo .
(src)="95"> De novo , alguns de nós já o fizeram e não foi tão difícil quanto julgam .
(trg)="92"> Ilan sa atin ay nagawa na ito , at hindi ito kasinghirap ng inyong iniisip .
(src)="96"> Integrar soluções climáticas em todas as nossas inovações , quer pertençam à comunidade da tecnologia , do entretenimento , do design ou da arquitetura .
(trg)="93"> Ipasok ang mga solusyon sa klima sa lahat ng bagong likha , ikaw man ay mula sa industriya ng teknolohiya , aliwan , o disenyo at arkitektura .
(src)="97"> Investir de forma sustentável .
(trg)="94"> Mamuhunan ng pangmatagalan .
(src)="98"> A Majora referiu-se a isto .
(trg)="95"> Binanggit na ito ni Majora .
(src)="99"> Se investiram dinheiro em administradores cuja compensação é feita com base no desempenho anual nunca mais reclamem quanto ao relatório trimestral do CEO .
(trg)="96"> Makinig kayo , kung babayaran niyo ang mga managers ayon sa kanilang taunang ulat , wala kayong karapatang magreklamo tungkol sa quarterly CEO management reports .
(src)="100"> Com o decorrer do tempo , as pessoas fazem o que lhes pagam para fazer .
(trg)="97"> Nagtatrabaho ang tao ayon sa binabayad .
(src)="101"> E se avaliarem quanto vão receber pelo capital que vocês receberam , com base no retorno a curto prazo , terão decisões de curto prazo .
(trg)="98"> At kung iisipin nila ang halaga ng kikitain nila batay sa iyong ipinuhunan , batay sa mga panandaliang kita , panandalian din ang kanilang pagpapasya .
(src)="102"> Há muito mais a dizer sobre isso .
(trg)="99"> Marami pang masasabi ukol diyan .
(src)="103"> Transformem-se em catalisadores de mudança .
(trg)="100"> Maging instrumento ng pagbabago .