# pt/ted2020-1.xml.gz
# sq/ted2020-1.xml.gz
(src)="1"> Muito obrigado , Chris .
(trg)="1"> Faleminderit shumë Chris .
(src)="2.1"> É realmente uma grande honra ter a oportunidade de pisar este palco pela segunda vez .
(src)="2.2"> Estou muito agradecido .
(trg)="2.1"> Dhe me të vërtete është një nder i madh që të kem mundësinë të vij në këtë skenë dy herë .
(trg)="2.2"> Ju jam jashtzakonisht mirënjohës .
(src)="3"> Fiquei muito impressionado com esta conferência e quero agradecer a todos os imensos comentários simpáticos sobre o que eu tinha a dizer naquela noite .
(trg)="3"> Kjo konference më ka bërë shumë përshtypje dhe do të doja të falemenderoj te gjiithëve për të gjitha komentet e këndshme rreth asaj që kisha për të thënë mbrëmjen e kaluar .
(src)="4"> Digo-o sinceramente , em parte , porque ... preciso mesmo disso .
(trg)="4"> Dhe e them këtë sinqerisht , pjesërisht sepse -- ( imitim rënkimi ) -- Kam nevojë për këtë !
(src)="5"> ( Risos ) Coloquem-se no meu lugar !
(trg)="5"> ( të qeshura ) Vendosni veten tuaj në pozitën time !
(src)="6"> ( Risos ) Voei na Força Aérea Dois durante oito anos .
(trg)="6"> Kam fluturar ne Air Force 2 per tetë vite .
(src)="7"> ( Risos ) Agora tenho que tirar os sapatos ou as botas para entrar num avião !
(trg)="7"> Tash duhet që ti heq kepucet apo cizmet e mia per te hipur ne aeroplan !
(src)="8"> ( Risos ) ( Aplausos ) Vou contar-vos uma pequena história para ilustrar como tem sido a minha vida .
(trg)="8"> ( Të qeshura ) ( Duartrokitje ) Do tju tregoj një histori të shpejtë për të ilustruar si ka qene kjo eksperiencë për mua .
(src)="9"> É uma história verdadeira , cada pedaço desta história .
(trg)="9"> Eshtë ngjarje e vërtetë -- cdo pjese e kesaj eshte e vërtetë .
(src)="10.1"> Logo a seguir de a Tipper e eu deixarmos a Casa Branca ...
(src)="10.2"> ( Risos ) ... íamos da nossa casa em Nashville para uma pequena quinta que temos a 80 quilómetros a leste de Nashville
(trg)="10"> Shpejt pasi Tipper dhe Une u larguam nga ( imitim renkimi ) -- Shtëpia e Bardhe -- ( të qeshura ) po udhëtonim prej shtëpisë sonë në Nashville tek nje farme e vogel qe kemi 50 mila ne lindje te Nashville --
(src)="11"> — sem motorista ...
(trg)="11"> duke ngarë makinën vetë .
(src)="12.1"> ( Risos ) Eu sei que vos parece uma coisa sem importância , mas ...
(src)="12.2"> ( Risos ) Olhei pelo retrovisor e , de repente , percebi .
(trg)="12"> E di qe ju tingëllon si një send i vogel juve , por -- shikova ne pasqyren e pasme dhe papritur seç më ra në mendsh .
(src)="13"> Não havia um cortejo motorizado atrás de nós .
(trg)="13"> Nuk kishte asnje autokolone prapa meje .
(src)="14"> ( Risos ) Já ouviram falar da dor do membro amputado ?
(trg)="14"> Keni degjuar per sëmundjen e gjymtyrës fantazme ?
(src)="15"> ( Risos ) Estávamos num Ford Taurus alugado .
(trg)="15"> Kjo ishte një Ford Taurus me qira .
(src)="16"> ( Risos ) Eram horas de jantar e começámos a procurar um lugar para comer .
(trg)="16"> Ishte koha e darkës , dhe ne filluam të kërkojmë një vend për të ngrënë .
(src)="17"> Estávamos na I-40 .
(trg)="17"> Ne ishim në I-40 .
(src)="18"> Chegámos à saída 238 , Lebanon , Tennessee .
(trg)="18"> Aritëm ne daljen 238 , Lebanon , Tenesi .
(src)="19"> Saímos da I-40 e começámos a procurar ... encontrámos um restaurante Shoney 's .
(trg)="19"> Dolëm nga dalja , dhe filluam te kërkojmë për -- gjetëm nje restorant Shoney .
(src)="20"> — uma rede de restaurantes familiares económicos , para quem não conhece .
(trg)="20"> një linjë restorantesh familjare me kosto të ulët , për ju që nuk e dini .
(src)="21"> Entrámos , sentámo-nos numa mesa e veio uma empregada , que ficou encantada quando viu Tipper .
(trg)="21"> Hymë brenda. dhe u ulëm ne dyulëse , dhe kamarierja erdhi , bëri një trazirë të madhe përmbi Tipper .
(src)="22.1"> ( Risos ) Ela anotou o nosso pedido e foi atender um casal numa mesa próxima .
(src)="22.2"> Baixou tanto a voz que tive de fazer um grande esforço para perceber o que ela disse :
(trg)="22"> Ajo mori porosine tonë , dhe pastaj shkoi tek çifti ne ulësen pranë nesh , dhe uli zërin aq shumë sa që u duheshte te zgjatem për të dëgjuar se çka fliste .
(src)="23"> " Sim , é o ex-vice-presidente Al Gore e a sua esposa Tipper " .
(trg)="23"> Dhe ajo tha " Po , ai eshte ish zëvendëspresidenti Al Gore dhe gruaja e tij Tipper . "
(src)="24"> E o homem disse : " Ele deu um grande tombo na vida , não foi ? "
(trg)="24"> Dhe ai tha , " Ka rënë goxha , apo jo ? "
(src)="25"> ( Risos ) Tenho tido uma série de epifanias destas .
(trg)="25"> ( të qeshura ) Më ka ndodhur një seri episodesh epifanike .
(src)="26"> No dia seguinte , continuando uma história realmente verdadeira , entrei num G-5 para África para fazer uma palestra na Nigéria , na cidade de Lagos , sobre o tema da energia .
(trg)="26"> Diten e ardhshme , duke vazhduar një ngjarje plotësisht të vërtetë , fluturova me një G-5 për në Afrikë për të bërë një fjalim në Nigeri , në qytetin e Lagosit , mbi temën e Energjisë .
(src)="27"> E comecei a palestra por contar a história do que tinha acontecido no dia anterior em Nashville .
(trg)="27"> Dhe une fillova fjalimin duke treguar atyre ngjarjen se cka pat ndodhur një ditë me parë në Nashville .
(src)="28.1"> Contei-lhes praticamente a mesma história que acabei de vos contar .
(src)="28.2"> Nós no carro a conduzir , o Shoney 's , a rede de restaurantes económicos , o que o homem disse — e eles riram-se .
(trg)="28.1"> Dhe e rrëfeva pothuaj në të njëjtën mënyrë siç jua thashë edhe ju tani .
(trg)="28.2"> Tipper dhe unë me makinë , Shoney , linjë restorantesh familjare me kosto të ulët , çfarë ai tha -- ato qeshën .
(src)="29"> Fiz a palestra , voltei para o aeroporto para apanhar o avião para casa .
(trg)="29"> Dhashë fjalimin tim , dhe shkova serish tek aeroporti për të fluturuar për në shtëpi .
(src)="30"> Adormeci no avião até que , a meio da noite , aterrámos nos Açores para reabastecer .
(trg)="30"> Me zuri gjumi ne aeroplan , gjer ne mesnate , zbritëm në ishujt Azore për karburant .
(src)="31"> Acordei , abriram a porta , saí para apanhar um pouco de ar fresco , e , de repente , vi um homem a correr na pista .
(trg)="31"> U zgjova , ato hapen deren , dhe shkova jashte për të marrë ajër të pastër , dhe pashë një njeri që vraponte nëpër pistë .
(src)="32.1"> Agitava um pedaço de papel e gritava : " Telefone para Washington !
(src)="32.2"> Telefone para Washington ! "
(trg)="32.1"> Ai po valezonte një copë letre , dhe bërtiste , " Telefono Washingtonin !
(trg)="32.2"> Telefono Washingtonin ! "
(src)="33.1"> E pensei , a meio da noite , aqui no meio do Atlântico , o que poderia estar a acontecer em Washington ?
(src)="33.2"> Lembrei-me de um bom punhado de coisas .
(trg)="33.1"> U mendova me vete , në mes të natës , në mes të Atlantikut , çfarë problemi mund të kenë në Washington ?
(trg)="33.2"> Atëherë mu kujtua se mund të ishte një nga shumë gjëra .
(src)="34"> ( Risos )
(trg)="34"> ( të qeshura )
(src)="35.1"> Mas não era nada disso .
(src)="35.2"> A minha equipa estava muito preocupada porque uma agência nigeriana já tinha publicado a notícia do meu discurso .
(src)="35.3"> E já estava impressa em cidades por todos os Estados Unidos da América .
(trg)="35.1"> Por cka doli të kishte qenë ishte se shtabi im ishte mërzitur sepse një nga sherbimet kabllore ne Nigeri tashmë kishte shkruar një artikull mbi fjalimin tim .
(trg)="35.2"> Dhe ishte tashmë i shtypur në qytetet pereth krejt Shteteve te Bashkuara te Amerikes
(src)="36"> Já estava impressa em Monterey , eu verifiquei .
(trg)="36"> -- kontrollova , dhe ishte shtypur ne Monterey .
(src)="37.1"> A notícia começava assim " O ex-vice-presidente Al Gore anunciou ontem na Nigéria : " ' Eu e a minha esposa Tipper abrimos um restaurante familiar económico ...
(src)="37.2"> ( Risos ) " ' ... chamado Shoney 's , e estamos nós próprios a geri-lo ' " .
(src)="37.3"> ( Risos ) Antes de chegar a solo americano David Letterman e Jay Leno já tinham iniciado a brincadeira .
(src)="37.4"> Um deles colocou-me um enorme chapéu branco de cozinheiro , enquanto Tipper dizia : " Mais um hambúrguer com batatas fritas ! "
(trg)="37"> Dhe artikulli fillonte , " Ish zëvendëspresidenti Al Gore shpalli në Nigeri dje , " Shoqja ime Tipper dhe unë kemi çelur një restorant per familje me kosto të ulët , i quajtur Shoney 's , dhe ne e menaxhojme vetë . " ( të qeshura ) Para se të mbërrija në tokë amerikane , David Letterman dhe Jay Leno sapo kishin filluar -- njëri prej tyre me kishte mua në një kapelë kryekuzhinieri , Tipper thoshte , " Edhe një burger , me patate ! "
(src)="38"> Três dias depois , recebi uma deliciosa carta de um meu amigo , companheiro e colega Bill Clinton , dizendo : " Parabéns pelo novo restaurante , Al ! "
(trg)="38"> Tre ditë më vonë , mora një letër të këndshme , të gjatë , e shkruar me dorë nga shoku dhe partneri dhe kolegu Bill Clinton që thoshte , " Përgëzime per restorantin e ri , Al ! "
(src)="39"> ( Risos ) Gostamos de festejar os êxitos um do outro .
(trg)="39"> ( të qeshura ) Ne duam të festojmë sukseset e njëri-tjetrit në jetë .
(src)="40"> ( Risos ) Eu ia falar sobre a ecologia da informação .
(trg)="40"> Unë do te flisja për ekologjinë informatike .
(src)="41"> Mas , como estou a planear fazer das palestras no TED um hábito para a vida , pensei que talvez pudesse falar sobre isso numa outra ocasião .
(trg)="41"> Por mendova , meqë planifikoj të bëj zakon te përjetshëm rikthimin në TED , ndoshta mund të flas për këtë një herë tjetër .
(src)="42"> ( Aplausos ) Chris Anderson : Combinado !
(trg)="42"> ( Duartrokitje ) Chris Anderson : Dakort !
(src)="43.1"> Al Gore : Gostaria de me concentrar no que muitos de vocês disseram que gostariam que eu explicasse .
(src)="43.2"> O que podemos fazer em relação à crise climática ?
(trg)="43.1"> Al Gore : Dua te fokusohem në atë qe shumë prej jush keni shpreh dëshire te shtjelloj imtësisht .
(trg)="43.2"> Cfarë ju mund të bëni për krizën klimatike ?
(src)="44.1"> Quero começar com algumas ...
(src)="44.2"> Vou mostrar-vos algumas novas imagens e recapitular só quatro ou cinco .
(trg)="44"> Dua të filloj me -- Do të shfaq ca imazhe te reja , dhe do të përmbledh vetëm katër apo pesë .
(src)="45"> São estes os diapositivos .
(trg)="45"> Tani , prezantimi .
(src)="46"> Atualizo-os antes de cada sessão .
(trg)="46"> E rifreskoj këtë prezantim çdo herë që e shfaq .
(src)="47"> E coloco novas imagens porque assim aprendo mais de cada vez que a faço .
(trg)="47"> Unë shtoj imazhe të reja sepse mësoj me shumë për të cdo herë .
(src)="48"> É como apanhar conchas na praia .
(trg)="48"> Eshtë si eksplorimi në plazh , e dini ?
(src)="49"> Sempre que a maré sobe e desce , encontramos mais conchas .
(trg)="49"> Cdo here qe zbatica vjen dhe shkon , ju gjeni guacka të reja .
(src)="50"> Só nos últimos dois dias , tivemos novos recordes de temperatura em janeiro .
(trg)="50"> Vetëm në dy ditet e fundit , kemi matur rekorde te reja temperaturash ne Janar .
(src)="51"> Isto é válido só para os EUA .
(trg)="51"> Kjo është vetëm per Shtetet e Bashkuara të Amerikës .
(src)="52"> A média histórica para janeiro é de -0,6 º C. No mês passado foi de 4,2 º C.
(trg)="52.1"> Mesatarja historike për Janarin është 31 gradë .
(trg)="52.2"> Muajin e kaluar ishte 39.5 gradë .
(src)="53"> Sei que querem mais más notícias sobre o meio ambiente — estou a brincar — mas estes são os diapositivos de revisão
(trg)="53"> E di që donit më shumë lajme të këqija reth mjedisit -- Bëj shaka -- por këto janë informacionet e përsëritura ,
(src)="54"> e vou mostrar-vos novos materiais sobre o que vocês podem fazer .
(trg)="54"> dhe më pas do të përqëndrohem në materialin e ri se cka mund të bëni .
(src)="55"> Mas quero trabalhar sobre alguns destes .
(trg)="55"> Por do të doja te shtjelloj me shumë disa prej këtyre .
(src)="56"> Antes de mais , esta era a projeção da contribuição dos EUA para o aquecimento global , com os negócios como sempre .
(trg)="56"> Fillimisht , këtu është parashikuar rritja e kontributit të SH.B. për ngrohjen globale , nën biznes si zakonisht .
(src)="57"> A eficiência no uso final da eletricidade e de todas as formas de energia é a mais baixa .
(trg)="57"> Efikasiteti në perdorimin e energjise elektrike dhe të gjithë energjive është fruti më afër tokës .
(src)="58"> A eficiência e a conservação : não é um custo , é um benefício .
(trg)="58"> Efikasiteti dhe ruajtja : nuk është kosto , është fitim .
(src)="59"> O sinal está errado .
(trg)="59"> Shenja është gabim .
(src)="60"> Não é negativo , é positivo .
(trg)="60"> Nuk është negative , është pozitive .
(src)="61"> Estes são investimentos que se pagam a si próprios .
(trg)="61"> Këto jane investime që paguajne per veten e tyre .
(src)="62"> Mas também são muito eficazes em nos desviarem do caminho .
(trg)="62"> Por ato janë poashtu shume efektive ne shmangien e rrugës tonë .
(src)="63"> Carros e camiões — falei sobre isso na apresentação , mas quero colocá-lo em perspetiva .
(trg)="63"> Veturat dhe kamionat -- diskutova mbi këtë në prezantimin tim , por dua që ju ta keni në perspektive .
(src)="64"> É um alvo fácil e visível de preocupação e é assim que deve ser , mas há mais poluição a causar aquecimento proveniente dos edifícios do que de carros e camiões .
(trg)="64"> Eshtë një objektiv i lehtë dhe i dukshem shqetësimi , dhe i tillë duhet të jetë , por ka më shumë ndotje të ngrohjes globale që vijnë nga ndërtesat sesa nga veturat dhe kamionat .
(src)="65"> Os carros e camiões são muito importantes e nós temos os piores padrões do mundo .
(trg)="65"> Veturat dhe kamionat kanë efekt të konsiderueshëm , dhe ne kemi standardet më të ulëta në botë ,
(src)="66.1"> Temos que tratar disso .
(src)="66.2"> Mas esta é apenas uma parte do quebra-cabeças .
(trg)="66.1"> prandaj duhet bërë dicka mbi këtë cështje .
(trg)="66.2"> Por është pjesë e enigmës .
(src)="67"> A eficiência de outros meios de transporte é tão importante como a dos carros e camiões .
(trg)="67"> Efikasiteti i mjeteve të tjera të transportit është po aq i rëndësishëm sa veturat dhe kamionat !
(src)="68"> As energias renováveis , nos atuais níveis de eficiência tecnológica podem fazer a diferença .
(trg)="68"> Energjitë e ripërtëritshme në nivelet aktuale të efikasitetit teknologjik mund të bëjnë kaq ndryshime , dhe me çka Vinod , dhe John Doerr , dhe të tjerë ,
(src)="69"> Com Vinod , John Doerr e outros , muitos de vocês aqui , — há muitas pessoas diretamente envolvidas nisso — esta parcela vai crescer muito mais rapidamente do que as projeções preveem .
(trg)="69"> shumica prej jush këtu -- shumë njerëz drejperdrejt të përfshire në këtë -- ky hendek do të zmadhohet më shpejt se sa parashikimet e tanishme tregojnë .
(src)="70"> A Captura e Sequestro de Carbono — é o que significa CSC — está a tornar-se na derradeira aplicação que nos permitirá continuar a usar os combustíveis fósseis de uma forma segura .
(trg)="70"> Kapja dhe sekuestrimi i karbonit -- shpjegon shkurtesën CCS -- ka gjasa të bëhet aplikimi vrasës do te na mundesoj neve te vazhdojme te perdorim lendet djegese ne mënyre që eshte e sigurt .
(src)="71"> Ainda não chegámos lá .
(trg)="71"> Por nuk kemi arritur ende atje .
(src)="72.1"> OK .
(src)="72.2"> O que podemos fazer ?
(trg)="72.1"> Ok .
(trg)="72.2"> Tani , çfarë mund të bëni ju vetë ?
(src)="73"> Reduzir as emissões nas nossas casas .
(trg)="73"> Reduktoni mbetjet ne shtëpitë tuaja .
(src)="74"> A maior parte destes investimentos também são rentáveis .
(trg)="74"> Shume prej këtyre shpenzimeve jane gjthashtu dhe fitimprurëse .
(src)="75"> Isolamento , um melhor design ,
(trg)="75"> Izolim , dizenjim më i mirë , blerja e energjisë elektrike të gjelbërt kur mundeni .
(src)="77"> Eu falei de automóveis — comprem um híbrido .
(trg)="76"> Përmenda automobilat -- blej hibrid .
(src)="78"> Usem o comboio .
(trg)="77"> Shfrytëzo trenat .
(src)="79"> Procurem outras opções que sejam melhores .
(trg)="78"> Zbulo disa mundësi të tjera që janë më mire .
(src)="80"> Isso é importante .
(trg)="79"> Eshtë me rëndësi .
(src)="81"> Sejam consumidores verdes .
(trg)="80"> Bëhu konsumator i gjelbert .
(src)="82"> Podem escolher , em tudo o que compram , entre coisas que têm um impacto forte ou um menor impacto na crise climática global .
(trg)="81"> Ti ke zgjedhjen me gjithçka që blen , rreth sendeve qe kanë efekte te ashpërta apo me pak efekte te ashpërta ndaj krizës globale klimatike .
(src)="83.1"> Pensem nisto .
(src)="83.2"> Tomem a decisão de viver uma vida neutra em carbono .
(trg)="82.1"> Merrni këtë parasysh .
(trg)="82.2"> Bën zgjedhjen për të jetuar një jetë karbon -eutrale .
(src)="84"> Gostaria que os que são bons em construir marcas me dessem o vosso conselho e ajuda para dizer isto de forma a abranger o maior número de pessoas .
(trg)="83"> Ju të cilët jeni të mirë në krijimin e markave të produkteve Do të dëshiroja keshillat dhe ndihmën tuaj si ta them këtë në një farë mënyre që të bind shumicën e njerëzve .
(src)="85"> É mais fácil do que se possa imaginar .
(trg)="84"> Eshë më e lehtë seç mendoni .
(src)="86"> É verdade .
(trg)="85"> Vërtetë është .
(src)="87"> Muitos de nós tomaram esta decisão e é realmente fácil
(trg)="86"> Shumica prej nesh këtu ka bërë atë zgjedhje dhe është shume e lehtë .
(src)="88"> reduzir a nossas emissões de dióxido de carbono nas várias escolhas que podem fazer , e depois comprar ou adquirir compensações para o restante que não conseguimos reduzir totalmente .
(trg)="87"> reduktoni emisionet e dioksidit të karbonit me një seri zgjedhjesh që bëni , dhe pastaj bleni ose fitoni kompensime për tepricën të cilën nuk e keni reduktuar plotësisht .
(src)="89"> Podem ver o que isso significa no climatecrisis.net .
(trg)="88"> E gjitha kjo spjegohet tek climatecrisis.net .
(src)="90"> Este " site " tem uma calculadora de carbono .
(trg)="89"> Ekziston një llogaritës karboni .
(src)="91"> A Participant Productions reuniu os produtores mundiais de software — com o meu envolvimento ativo — nesta ciência misteriosa de calcular o carbono , para construir uma calculadora de carbono amiga do consumidor .
(trg)="90"> Participant Productions mblodhi , me angazhimin tim aktivë , prijësit e programuesëve në botë ne këtë shkence misterioze te llogaritjes se karbonit për të ndërtuar llogaritësin e karbonit për të gjithë konsumatorët bashkohor .
(src)="92"> Podemos calcular de forma muito precisa quais são os valores das nossas emissões de CO2 e receber indicações e opções para as reduzir .
(trg)="91"> Mund te llogarisni ne mënyre precize sasinë e CO2 që lëshoni , dhe më pastaj do tju jepet variante për ta reduktuar .
(src)="93"> Quando o filme for lançado em maio , a calculadora será atualizada para a versão 2.0 e teremos um interface para compra de compensações .
(trg)="92"> Dhe deri tek dalja e filmit ne Maj , kjo do te freskohet me versionin 2.0 dhe do te kete mundësi për blerjen e paketave kompensuese .
(src)="94.1"> Continuando .
(src)="94.2"> Já pensaram em tornar o vosso negócio neutro em carbono ?
(trg)="93"> Më pas , konsidero qe te besh biznesin tuaj karbon neutral .
(src)="95"> De novo , alguns de nós já o fizeram e não foi tão difícil quanto julgam .
(trg)="94"> Sërish , disa prej nesh e kanë bërë këtë , dhe nuk eshte aq rëndë sa që mendoni .
(src)="96"> Integrar soluções climáticas em todas as nossas inovações , quer pertençam à comunidade da tecnologia , do entretenimento , do design ou da arquitetura .
(trg)="95"> Integroni zgjedhje klimatike ne të gjitha zbulimet tuaja , pa marë parasysh se jeni nga komuniteti i teknologjisë , argëtimit , dizenjmit apo arkitekturës .
(src)="97"> Investir de forma sustentável .
(trg)="96"> Investo në mënyrë të qëndrueshme .
(src)="98"> A Majora referiu-se a isto .
(trg)="97"> Majora përmendi këtë .
(src)="99"> Se investiram dinheiro em administradores cuja compensação é feita com base no desempenho anual nunca mais reclamem quanto ao relatório trimestral do CEO .
(trg)="98"> Dëgjoni , nese keni investuar para me menaxherë që ju paguani në baze të performancës se tyre vjetore , mos u ankoni sërish për menaxhimin e CEO përmes raportit tremujor
(src)="100"> Com o decorrer do tempo , as pessoas fazem o que lhes pagam para fazer .
(trg)="99"> Me kalimin e kohës . , njerëzit bëjnë atë cka i paguani per te bërë .
(src)="101"> E se avaliarem quanto vão receber pelo capital que vocês receberam , com base no retorno a curto prazo , terão decisões de curto prazo .
(trg)="100"> Dhe nëse gjykojnë se sa do të paguhen ne kapitalin tuaj që ata kanë investuar , bazuar në fitimet afat shkurta , ju do të keni vendime afatshkurta .