# nl/ted2020-1176.xml.gz
# tt/ted2020-1176.xml.gz
(src)="1.1"> Zoals je weet , schrijf ik voor kinderen .
(src)="1.2"> Ik ben waarschijnlijk Amerika 's meest gelezen auteur van kinderenboeken .
(trg)="1.1"> Беләсезме , мин балалар өчен язам .
(trg)="1.2"> Мөгаен , Америкада мин иң күп укылган балалар язучысы .
(src)="2"> Ik vertel mensen altijd dat ik er niet wil uitzien als een wetenschapper .
(trg)="2"> Һәм мин һәрвакыт кешеләргә шулай дим : " мин галим кебек киенеп чыгыш ясарга теләмим " .
(src)="3.1"> Ik kan komen als boer of in leer .
(src)="3.2"> Niemand koos ooit voor boer .
(trg)="3"> Мин фермер кебек яки күннән тегелгән куртка кия алам , һәм әлегә беркем фермерның костюмы сайламады .
(src)="4"> Ik ben hier vandaag om te praten over cirkels en openbaringen .
(trg)="4"> Бүген мин сезнең белән зирәклек турында сөйләшергә телим .
(src)="5"> Een openbaring is meestal iets dat je vindt en dat je ooit ergens gedropt had .
(trg)="5"> Һәм беләсезме , зирәклек ул сез кайчандыр югалткан , ә аннары соң тапкан нәрсә .
(src)="6"> Je moet gewoon blokje rond gaan om het te zien als een openbaring .
(trg)="6"> Сезгә моның зирәклек икәнлеген аңлар өчен бөтен кварталны урап узырга кирәк .
(src)="7"> Dat is een schilderij van een cirkel .
(trg)="7"> Бу - түгәрәк рәсеме .
(src)="8"> Een vriend van mij schilderde dat - Richard Bollingbroke .
(trg)="8"> Аны минем дустым , Ричард Боллингброк , ясады .
(src)="9"> Het is het soort ingewikkelde cirkel waarover ik je ga vertellen .
(trg)="9"> Бу катлаулы түгәрәк , аның турында сезгә сөйләргә телим .
(src)="10"> Mijn cirkel begon in de jaren ' 60 op de middelbare school in Stow , Ohio , waar ik de homo in de klas was .
(trg)="10"> Минем түгәрәгем алтмышынчы елларда урта мәктәптә Стоуда , Огайода башланды анда мин шактый читкә кагылган идем .
(src)="11"> Ik was de kerel die elke week in de jongenskamer bloedig in elkaar geslagen werd , totdat een leerkracht mijn leven gered heeft .
(trg)="11.1"> Мин атна саен бәдрәфтә каңга кадәр кыйналган егетләрдән идем .
(trg)="11.2"> Ә бервакыт укытучым минем гомеремне коткарды .
(src)="12"> Ze heeft mijn leven gered doordat ik naar het toilet mocht gaan in de lounge van de leerkrachten .
(trg)="12"> Ул миңа укытучылар бәдрәфен кулану рөхсәт белән мине коткарды .
(src)="13"> Ze deed het in het geheim ,
(trg)="13"> Ул моны сердә тотты
(src)="14"> en gedurende drie jaar .
(trg)="14"> ул моны өч ел буе эшләде .
(src)="15"> Ik moest uit de stad verdwijnen .
(trg)="15"> Аннары соң миңа башка шәһәргә китәргә кирәк булды .
(src)="16.1"> Ik had een duim en 85 dollar .
(src)="16.2"> Ik belandde in San Francisco , California - ontmoette een minnaar - en vond het nodig om in de jaren ' 80 , te beginnen werken aan AIDS-organisaties .
(trg)="16"> Минем баш бармагым һәм 85 $ бар иде. һәм мин Сан Францискода , Калифорнияда калдым һәм Сиксәненче елларда мин СПИД белән шөгыльләнгән оешмага урнаштырга кирәк дип таптым .
(src)="17"> Ongeveer drie of vier jaar geleden , kreeg ik in het holst van de nacht een telefoontje van die lerares , mevrouw Posten , die zei : " Ik moet je zien .
(trg)="17.1"> Якынча өч-дүрт ел элек төн уртасында теге укытучым , Миссис Постен телефоннан шалтыратты .
(trg)="17.2"> Ул миңа " миңа сине күрергә кирәк .
(src)="18"> Ik ben teleurgesteld dat we elkaar nooit leerden kennen als volwassenen .
(trg)="18"> Мин үзебезнең олылар кебек сөйләшмәгәнебезгә бик үкенәм .
(src)="19"> Kun je alsjeblieft naar Ohio komen , en breng die man mee waarvan ik weet dat je die gevonden hebt .
(trg)="19"> Син минем яныма Огайога килә алсыңмы , һәм зинһар үзең белән йөргән кызныңны ал бу вакытка синең ул бардыр инде .
(src)="20"> Ik moet vermelden dat ik alvleesklierkanker heb , en ik wil graag dat je snel komt . "
(trg)="20"> Шуны бел : минем ашказаны асты бизенең яман шеше. һәм зинһар өчен ашык бул .
(src)="21"> De volgende dag waren we in Cleveland .
(trg)="21"> Менә шулай итеп , икенче көнне без Кливлендка килдек .
(src)="22"> We zagen haar , we lachten , we huilden , en we wisten dat ze moest opgenomen worden in een rusthuis .
(trg)="22.1"> Без гаҗәпләндек , без көлдек , без еладык , һәм без аңа хоспис табарга кирәк икәнен белдек .
(trg)="22.2"> Без аңа хоспис таптык һәм анда илттек ,
(src)="23.1"> Wij vonden er een voor haar .
(src)="23.2"> We brachten haar erheen , en we zorgden voor haar en waakten over haar familie , omdat het nodig was .
(trg)="23"> без аның артыннан һәм гаиләсе артыннан карадык , чөнки бу мәҗбүри булды , һәм аны ничек эшләргә кирәклеген белдек .
(src)="24"> We wisten hoe we dat moesten doen .
(trg)="24"> Һәм минем белән олыларча
(src)="25"> Net toen de vrouw die me wilde leren kennen als volwassene , me leerde kennen , veranderde ze in een doos van as en kreeg ik haar in mijn handen .
(trg)="25"> сөйләшергә теләгән хатын , көл әрҗәсенә әйләнде һәм минем кулыма эләкте. һәм
(src)="26.1"> Wat was er gebeurd ?
(src)="26.2"> De cirkel werd gesloten .
(src)="26.3"> Het was een cirkel geworden - en de openbaring waar ik over praatte , deed zich voor .
(trg)="26.1"> бу түгәрәк ябылды , ул түгәрәк булды һәм мин моңа кадәр әйткән зирәклек миңа ачылды .
(trg)="26.2"> Зирәклек шуннан гыйбарәт :
(src)="27"> De openbaring is dat de dood een deel is van het leven .
(trg)="27.1"> үлем – тормышның өлеше .
(trg)="27.2"> Ул минем гомеремне коткарды ,
(src)="28.1"> Ze redde mijn leven .
(src)="28.2"> Ik en mijn partner redden het hare .
(trg)="28.1"> ә мин аның .
(trg)="28.2"> Һәм беләсезме , тормышның бу өлешендә
(src)="29"> Dat deel van het leven heeft hetzelfde nodig als de rest van het leven .
(trg)="29.1"> безгә элекке әйберләр кирәк .
(trg)="29.2"> Безгә матурлык һәм хакыйкать кирәк ,
(src)="30.1"> Het heeft waarheid en schoonheid nodig .
(src)="30.2"> Ik ben zo blij dat het hier zoveel vernoemd werd vandaag .
(trg)="30.1"> һәм без бүген моның турында күп әйтелгәненә шатмые .
(trg)="30.2"> Шулай ук безгә
(src)="31.1"> Het heeft ook - waardigheid nodig , liefde en plezier .
(src)="31.2"> Het is onze taak om die dingen uit te delen .
(trg)="31.1"> яхшылык , мәхәббәт , ихтирам да кирәк .
(trg)="31.2"> Һәм безнең максатыбыз - боларны бирү .
(trg)="31.3"> Рәхмәт
(src)="32"> Dank u .
(trg)="32"> кул чабу
(src)="33"> ( Applaus )
(trg)="33"> Тәмам .
# nl/ted2020-1183.xml.gz
# tt/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> Een paar jaar geleden voelde ik me alsof ik vast zat in een sleur , dus besloot ik om in de voetsporen te treden van de grote Amerikaanse filosoof , Morgan Spurlock , en iets nieuws te proberen gedurende 30 dagen .
(trg)="1.1"> Берничә ел элек Миңа гадәти тормыш туйдырды .
(trg)="1.2"> Шуңа күрә мин бөек АКШ фәлсәфәчесе Морган Сперлок мисалына иярергә булдым .
(trg)="1.3"> 30 көн эчендә берәр яңа әйбер эшләргә .
(src)="2"> Het idee is eigenlijk vrij simpel .
(trg)="2"> Фикер шактый гади .
(src)="3"> Denk aan iets wat je altijd al hebt willen toevoegen aan je leven en probeer het gedurende de volgende 30 dagen .
(trg)="3"> Син электән тормышыңа өстәргә теләгән әйберне уйла Һәм 30 көн эчендә аны эшлә
(src)="4"> Het blijkt dat 30 dagen zo ongeveer de juiste hoeveelheid tijd is om een nieuwe gewoonte aan te leren of af te leren -- zoals het bekijken van het nieuws -- in je leven .
(trg)="4.1"> Шунысы кызык 30 көн гадәтне кабул итү яки бетерү өчен җитәрлек булып чыга .
(trg)="4.2"> Мәсәлән , хәбәрләрне бөтенләй караудан туктау .
(src)="5"> Er zijn een paar dingen die ik geleerd heb tijdens deze 30-daagse uitdagingen .
(trg)="5"> 30 көн эчендә мин берничә әйбер аңладым
(src)="6"> Het eerste , in plaats van dat de maanden voorbij vlogen , vergeten , was de tijd veel meer memorabel .
(trg)="6"> Беренчедән , элек айлар тиз очып китсә , хәзер вакыт кадерлерәк үтә .
(src)="7"> Dit was onderdeel van een uitdaging waarbij ik gedurende een maand elke dag een foto nam .
(trg)="7"> Бу вакыт эчендә мин һәр көнне яңа фото төшерергә сүз бирдем .
(src)="8"> Ik herinner me precies waar ik was en wat ik deed die dag .
(trg)="8"> Һәм мин төгәл кайда булуымны һәм нәрсә эшләгәнемне хәтерлим .
(src)="9"> Ik heb ook gemerkt dat toen ik meer en moeilijker uitdagingen begon te doen , mijn zelfvertrouwen groeide .
(trg)="9"> Мин шуны да аңладым : 30 көндә күбрәк һәм сыйфатлырак эш эшләгәндә , минем үземә ышанычым артты .
(src)="10"> Ik ging van een aan de computer gekluisterde nerd naar een man die naar het werk fietst --
(trg)="10"> Санак артында утыручы беркатлы кешедән мин эшкә велосипедта йөрүчегә әйләндем ,
(src)="11"> voor de lol .
(trg)="11"> Бары тик кызык өчен .
(src)="12"> Zo beklom ik vorig jaar Mount Kilimanjaro , de hoogste berg in Afrika .
(trg)="12"> Ә узган елны мин Килиманджарога күтәрелдем , Африканың иң бөек тавы .
(src)="13"> Ik zou nooit zo avontuurlijk geweest zijn voordat ik aan mijn 30-dagen-uitdagingen begon .
(trg)="13"> 30-көнлек экспериментларны башлаганчы мин мондый хәрәкәтчән түгел идем .
(src)="14"> Ik heb ook bedacht dat als je echt iets graag genoeg wilt , je alles kunt doen gedurende 30 dagen .
(trg)="14"> Шунысы ачыкланды : берәр нәрсәне бик нык теләсәң , аны 30 көн эчендә эшләп була .
(src)="15.1"> Heb je ooit een roman willen schrijven ?
(src)="15.2"> Elk jaar in november
(trg)="15.1"> Сезнең китап язганыгыз бармы ?
(trg)="15.2"> Һәр ноябрь аенда
(src)="16"> proberen tienduizenden mensen hun eigen roman van 50.000 woorden te schrijven , startend van niets , in 30 dagen .
(trg)="16"> якынча ун меңләр кеше 50 мең сүздән торган роман язарга тырыша , 30 көн эчендә .
(src)="17"> Het blijkt dat het enige dat je moet doen , is : 1.667 woorden per dag schrijven gedurende een maand .
(trg)="17"> Димәк , шулай : бары тик көненә 1667 сүз язарга кирәк , ай дәвамында .
(src)="18"> Dat deed ik dus .
(trg)="18"> Мин шулай эшләдем дә .
(src)="19"> Tussen haakjes , het geheim is om niet te gaan slapen totdat je je woorden voor de dag geschreven hebt .
(trg)="19"> Сүз уңаеннан , сер шунда : язып бетергәнче , йокларга ятарга ярамый .
(src)="20"> Je hebt dan misschien slaaptekort , maar je roman zal klaar zijn .
(trg)="20"> Бәлки , сезнең йокыгыз туймыдыр , ләкин романны сез язып бетерәсез .
(src)="21"> Is mijn boek de volgende grote Amerikaanse roman ?
(trg)="21"> Минем китабым танылган роман була алдымы ?
(src)="22.1"> Nee .
(src)="22.2"> Ik schreef het in een maand .
(trg)="22"> Юк , мин аны ай эчендә язып бетердем .
(src)="23"> Het is vreselijk .
(trg)="23"> Ул котычкыч !
(src)="24"> Maar voor de rest van mijn leven hoef ik , als ik John Hodgman ontmoet op een feestje bij TED , niet te zeggen : " Ik ben computerwetenschapper . "
(trg)="24"> Ләкин хәзердән башлап мин TED кичәсендә Джон Һоджманны очратсам , " мин санак белгече " дип әйтергә җыенмыйм .
(src)="25"> Nee , nee , als ik wil kan ik zeggen : " Ik schrijf romans . "
(trg)="25"> Юк , теләсәм , мин хәзер " Мин язучы " диям .
(src)="26"> ( Gelach ) Nog een laatste ding dat ik zou willen vermelden .
(trg)="26"> ( Көлү ) Димәк , мин әйтергә теләгән соңгы әйбер .
(src)="27"> Ik heb geleerd dat wanneer ik kleine , duurzame veranderingen toepas , dingen die ik kan blijven doen , ze meer kans hebben om gewoontes te worden .
(trg)="27"> Мин кечкенә адымнар ясаган саен , һәм аларны даими эшләгәндә , алар гадәткә кереп китә .
(src)="28"> Er is niets mis met grote , gekke uitdagingen .
(trg)="28"> Зур , акылсыз үзгәрешләр дә яхшы ,
(src)="29"> In feite geven ze een hoop lol .
(trg)="29"> алар кызыклы булырга мөмкин ,
(src)="30"> Maar het is minder waarschijnlijk dat ze gewoontes worden .
(trg)="30"> ләкин алар , мөгаен , гадәткә кермәячәк .
(src)="31"> Toen ik suiker opgaf gedurende 30 dagen , zag dag 31 er zo uit .
(trg)="31"> Мин 30 көнгә шикәрле ризыктан баш тарткач , 31 нче көн болай күренде ...
(src)="32"> ( Gelach ) Mijn vraag aan jullie is : waar wacht je nog op ?
(trg)="32"> ( Көлү ) Димәк , сезгә соравым шул : Нәрсә сез тагын көтәсез ?
(src)="33.1"> Ik garandeer je dat de komende 30 dagen voorbij zullen gaan , of je het nu leuk vindt of niet .
(src)="33.2"> Waarom bedenk je niets dat je altijd al wilde proberen ?
(src)="33.3"> Geef het een kans
(trg)="33.1"> Сүз бирәм : киләсе 30 көн барыбер узачак .
(trg)="33.2"> Сез теләгәнчәме , әллә юкмы ?
(trg)="33.3"> Шуңа күрә сез һәрвакыт эшләргә теләгән берәр нәрсә турында уйлагыз , һәм аңа шанс бирегез ,
(src)="34"> de volgende 30 dagen .
(trg)="34"> киләсе 30 көндә
(src)="35"> Dank u .
(trg)="35"> Рәхмәт .
(src)="36"> ( Applaus )
(trg)="36"> ( Кул чабу )
# nl/ted2020-2208.xml.gz
# tt/ted2020-2208.xml.gz
(src)="1"> Hallo .
(trg)="1"> Исәнмесез
(src)="2"> Ik ontwerp speelgoed .
(trg)="2"> Мин уенчыклар иҗат итүче
(src)="3"> Ik droomde ervan om nieuw , ongezien speelgoed te ontwerpen toen ik 9 jaar geleden startte bij een speelgoedbedrijf .
(trg)="3.1"> Мин шундый уенчыклар уйлап табарга уйлыйлм , андый уенчыклар әле бер кайчан да булмаган .
(trg)="3.2"> Мин тугыз ел элек уенчыклар эшләп чыгаручы компаниядә эшли башладым .
(src)="4"> In het begin van mijn loopbaan kwam ik elke dag met een hoop nieuwe ideeën aanzetten bij mijn baas .
(trg)="4"> Мин анда эшли башлаганда Үземнең босска һәрконне төрле идеяләр әйтә идем .
(src)="5.1"> Maar mijn baas vroeg steeds of ik met cijfers kon aantonen dat ze zouden verkopen .
(src)="5.2"> Hij vroeg om eerst de data te analyseren en dan pas te ontwikkelen .
(trg)="5"> Минем босс һәрвакыт сорый иде Бу уенчыклар чыннан да сатылыр микән , дип Улычыкларны ясачанчы ул миңа базар монәсәбәтләрен өйрәнергә кушты .
(src)="6"> Data , data , data .
(trg)="6"> Анализ , анализ , анализ
(src)="7"> Dus analyseerde ik eerst de marktgegevens voor ik een product bedacht .
(trg)="7"> Шулай итеп мин уенчыкларны эшләп чыгарганчы , базар хәлләрен өйрәндем .
(src)="8"> Maar ik kon niets nieuws bedenken .
(trg)="8"> Ләкин ул вакытта мин әле яңа төр уенчыклар чыгару турында уйламадым .
(src)="9"> ( Gelach ) Mijn ideeën waren niet origineel .
(trg)="9"> ( Көлү ) Минем идеяләрем оригинал тугел иде .
(src)="10"> Ik kreeg geen nieuwe ideeën en ik werd het denken moe .
(trg)="10"> Бернинди яңа идеяләр дә башыма килми иде .
(src)="11"> Het was zo lastig dat ik er mager van werd .
(trg)="11"> Миңа бик авыр булды мин ябыктым хәттә
(src)="12.1"> ( Gelach ) Echt waar .
(src)="12.2"> ( Applaus ) Jullie hebben dit allicht ook al meegemaakt .
(trg)="12"> ( Көлү ) Бу шулай ( кул чабу ) Сезнең белән дә шундый вакытлар булгандыр .
(src)="13.1"> Je baas deed lastig .
(src)="13.2"> De data waren lastig .
(trg)="13"> Сезгә дә босс белән авыр эшләргә , базар мөнәсэбәтләрен тикшерергә .
(src)="14"> Je wordt ziek van het denken .
(trg)="14"> Туры килгәндер .
(src)="15"> Dus dumpte ik de data .
(trg)="15"> Мин базарны тикшерүдән туктадым
(src)="16"> Mijn droom is om speelgoed te ontwerpen .
(trg)="16"> Мин базарны тикшерүдән туктадым
(src)="17"> In plaats van data gebruik ik het spel Shiritori om nieuwe ideeën te ontwerpen .
(trg)="17"> Хәзер анализлар ясау урынына мин сиритори дигән уенны карыйм , ул миңа яңа идеяләр бирә
(src)="18"> Ik wil vandaag deze methode voorstellen .
(trg)="18"> Мин бүген бу методны күрсәтергә телим .
(src)="19"> Wat is Shiritori ?
(trg)="19"> Нәрсә ул сиритори ?
(src)="20"> Neem bijvoorbeeld appel - lift - trompet .
(trg)="20"> Менә мәсәл өчен алма , филне Һәм торбалар алыйк .
(src)="21"> Bij dat spel zeg je om de beurt een woord dat begint met de laatste letter van het vorige woord .
(trg)="21"> Бу уенда сез бер-бер артлы сүзләрне әйтәсез һәрбер сүз алдагы сүзнең соңгы хәрефеннән башланырга тиеш .
(src)="22"> Het spel is hetzelfde in het Japans en in het Nederlands .
(trg)="22"> Бу уенда сез бер-бер артлы сүзләрне әйтәсез һәрбер сүз алдагы сүзнең соңгы хәрефеннән башланырга тиеш .
(src)="23.1"> Je kan Shiritori spelen zoals je wil : " neko , kora , raibu , burashi , " etc , etc .
(src)="23.2"> [ Kat , cola , concert , borstel ] Het levert vele willekeurige woorden op .
(trg)="23.1"> Сириторины ничек телисез шулай уйнарга була .
(trg)="23.2"> Песи , кола , конфета , щетка Бик күп очраклы сүзләр килен чыгарга мөмкин
(src)="24"> Je linkt die woorden vervolgens met wat je wil bedenken en vormt ideeën .
(trg)="24"> Сезгә шундый сүзләрне ишетергә кирэк , сезгә алар яңа идея тудырырга ярдәм итсеннәр Мин шул вакыттан бирле яңа уенчыклар турында уйлый башладым .
(src)="25.1"> In mijn geval wil ik speelgoed ontwerpen .
(src)="25.2"> Wat zou een speelgoedkat kunnen zijn ?
(trg)="25"> Уенчык “ Песи ” – ул нинди булырга тиеш ?
(src)="26"> Een kat die landt na een buiteling vanuit de hoogte ?
(trg)="26.1"> !
(trg)="26.2"> Песи – югарыдан сальто ясап җиргә сикереп төшкәч нинди була .
(src)="27"> Wat is een spel met cola ?
(trg)="27"> Ә уенчык кола турында нәрсә әйтерсез ?
(src)="28"> Een speelgoedgeweer waarbij je iemand kletsnat spuit met cola ?
(trg)="28.1"> Кола белән ата торган уенчык мылтык ?
(trg)="28.2"> Ул кемгәдер сиптерә !
(src)="29.1"> ( Gelach ) Belachelijke ideeën zijn oké .
(src)="29.2"> Als ze maar blijven komen .
(trg)="29"> ( Көлү ) Мәзәк идеяләр – әйбәт кенә , алар башка килен кенә торсыннар
(src)="30"> Hoe meer ideeën je produceert , hoe meer kans dat er goede bij zitten .
(trg)="30"> Идеяләр ни хәтле күп , шулар арасында бик яхшы идея дә була .
(src)="31.1"> Een borstel , bijvoorbeeld .
(src)="31.2"> Kan een tandenborstel speelgoed worden ?
(trg)="31"> Мәсәлән , теш щеткасын уенчык итем буламы ?