# nl/ted2020-1.xml.gz
# sr/ted2020-1.xml.gz
(src)="1"> Hartelijk bedankt , Chris , het is werkelijk een eer
(trg)="1"> Hvala Vam puno , Kris .
(src)="2.1"> de gelegenheid te hebben twee keer op dit podium te staan .
(src)="2.2"> Ik ben hiervoor erg dankbaar .
(trg)="2.1"> Zaista je velika čast biti na ovom mestu po drugi put .
(trg)="2.2"> Veoma sam zahvalan .
(src)="3"> Ik ben zeer onder de indruk van deze conferentie , en ik wil jullie bedanken voor de vele aardige opmerkingen over wat ik eerder te zeggen had .
(trg)="3"> Izuzetno sam pozitivno iznenađen ovom konferencijom i hteo bih da se zahvalim svima vama na divnim komentarima o mom sinoćnom govoru .
(src)="4"> Ik meen dit , ook omdat – ( Nepzucht ) – ik het nodig heb !
(trg)="4"> To kažem najiskrenije , delom zbog toga što - ( imitira jecanje ) - mi je to bilo potrebno !
(src)="5"> ( Gelach ) Bekijk het eens vanuit mijn perspectief !
(trg)="5"> ( Smeh ) Stavite se u moju poziciju !
(src)="6"> Ik heb acht jaar lang met de Air Force Two gevlogen .
(trg)="6"> Leteo sam osam godina sa " Air Force 2 " ( podpredsednički avion ) .
(src)="7"> Nu moet ik mijn schoenen uitdoen om in een vliegtuig in te kunnen !
(trg)="7"> A sada moram da skinem svoje cipele pre ulaska u avion !
(src)="8"> ( Gelach ) ( Applaus ) Ik zal een kort verhaal vertellen om te illustreren hoe dat voor mij is .
(trg)="8"> ( Smeh ) ( Aplauz ) Ispričaću vam jednu kratku priču da bih vam dočarao kako mi je sve to palo .
(src)="9"> Het is een waar gebeurd verhaal .
(trg)="9.1"> Istinita je priča !
(trg)="9.2"> Svaki deo priče što ću vam reći je istina .
(src)="10"> Kort nadat Tipper en ik het – ( Nepzucht ) – Witte Huis – verlieten ( Gelach ) – reden we van ons huis in Nashville naar een kleine boerderij van ons 80 kilometer ten oosten van Nashville –
(trg)="10"> Ubrzo pošto smo Tiper i ja napustili - ( Imitira jecanje ) - Belu Kuću - ( Smeh ) - vozili smo od naše kuće u Nešvilu ka našoj maloj farmi 80 km istočno od Nešvila -
(src)="11"> we reden zelf .
(trg)="11"> Mi smo vozili .
(src)="12"> Ik weet dat het voor jullie een kleinigheid is , maar – ( Gelach ) – ik keek in de achteruitkijkspiegel en plotseling zag ik het .
(trg)="12"> Znam da to vama zvuči kao mala stvar , ali - ( Smeh ) - kada sam pogledao u retrovizor , sinulo mi je .
(src)="13"> Er reed geen autocolonne achter me .
(trg)="13"> Nema službene pratnje .
(src)="14"> Heb je wel eens gehoord van fantoompijn ?
(trg)="14"> Čuli ste za bol fantomskog uda ?
(src)="15"> ( Gelach ) We hadden een gehuurde Ford Taurus .
(trg)="15"> ( Smeh ) Bio je to iznajmljeni Ford Taurus .
(src)="16"> Het was etenstijd , dus we zochten naar een plek om wat te eten .
(trg)="16"> Već je bilo vreme večere , pa smo počeli da tražimo neki restoran .
(src)="17"> We reden op de I-40 .
(trg)="17"> Bili smo na autoputu I-40 .
(src)="18"> We kwamen bij afrit 238 : Lebanon , Tennessee .
(trg)="18"> Stigli smo do Izlaza 238 , Lebanon , Tenesi .
(src)="19"> We gingen de snelweg af , en zochten naar een – we vonden een Shoney 's restaurant .
(trg)="19"> Izašli smo sa autoputa , tražili restorane - i našli Šonijev restoran .
(src)="20"> Een budget restaurantketen , voor het geval je het niet kent .
(trg)="20"> Za vas koji niste znali to je lanac jeftinih , porodičnih restorana .
(src)="21"> We gingen binnen aan een tafeltje zitten , en de serveerster kwam en maakte veel commotie om Tipper .
(trg)="21.1"> Ušli smo , seli za sto .
(trg)="21.2"> Konobarica nam je prišla , napravila je veliku buku oko Tiper .
(src)="22.1"> ( Gelach ) Ze nam de bestelling op en ging naar het stel aan het tafeltje naast ons .
(src)="22.2"> Ze praatte zo zacht dat ik echt mijn best moest doen om te horen wat ze zei .
(trg)="22"> ( Smeh ) Uzela je naše porudžbine , otišla do para koji je sedeo u separeu do nas , i spustila glas toliko da sam se morao zaista naprezati kako bih čuo šta priča .
(src)="23"> En ze zei : " Ja , dat is voormalig vicepresident Al Gore met zijn vrouw Tipper . "
(trg)="23"> Rekla je : " Da , to su bivši podpredsednik Al Gor i njegova žena Tiper . "
(src)="24"> Waarop de man zei : " Hij is ook diep gedaald hè ? "
(trg)="24"> I čovek joj je odgovorio : " On je zaista nisko pao . "
(src)="25"> ( Gelach ) Ik heb een aantal openbaringen gehad .
(trg)="25"> ( Smeh ) Dogodila mi se čitava serija prosvetljenja .
(src)="26"> De volgende dag , en ook dit is echt waargebeurd , vloog ik met een G-5 naar Afrika om in Nigeria een speech te geven in Lagos , over energie .
(trg)="26"> Već sledeći dan , naravno potpuno istinita priča , ušao sam u G-5 kako bih odleteo za Afriku i održao govor na temu energije u Nigeriji , u gradu Lagosu .
(src)="27"> Ik begon de speech door hen te vertellen wat zojuist was gebeurd één dag eerder in Nashville .
(trg)="27"> Započeo sam govor pričajući im tu istu priču o događajima dan pre u Nešvilu .
(src)="28.1"> En ik vertelde het ongeveer zoals ik het net met jullie heb gedeeld .
(src)="28.2"> Tipper en ik reden zelf , Shoney 's , budget restaurantketen , wat de man had gezegd – ze lachten erom .
(trg)="28.1"> Ispričao sam im otprilke isto kao i vama sada .
(trg)="28.2"> Tiper i ja smo se vozili , Šonijev povoljni lanac porodičnih restorana , ono što je čovek rekao - smejali su se !
(src)="29"> Ik gaf mijn speech en ging terug naar het vliegveld om naar huis te vliegen .
(trg)="29"> Održao sam govor , a zatim sam se vratio na aerodrom kako bih odleteo nazad kući .
(src)="30"> Ik viel in het vliegtuig in slaap , tot we midden in de nacht op de Azoren landden voor brandstof .
(trg)="30"> Zaspao sam u avionu , dok nismo odjednom , usred noći , sleteli na Azor kako bismo natočili još goriva .
(src)="31"> Ik werd wakker , ze openden de deur , ik ging naar buiten voor frisse lucht waarop ik een man over de landingsbaan zag rennen .
(trg)="31"> Probudio sam se , otvorili su vrata , a ja sam izašao na svež vazduh , pogledao sam napolje i video čoveka kako trči preko piste .
(src)="32.1"> Hij wapperde met een vel papier , en riep : " Bel Washington !
(src)="32.2"> Bel Washington ! "
(trg)="32.1"> Mahao je komadićem papira i vikao : " Zovite Vašington !
(trg)="32.2"> Zovite Vašington ! "
(src)="33.1"> Ik dacht , midden in de nacht , midden in de Atlantische oceaan , wat kan er in vredesnaam mis zijn in Washington ?
(src)="33.2"> Toen herinnerde ik me dat het van alles kon zijn .
(trg)="33.1"> I pomislio sam , usred noći , usred Atlantika , šta bi to moglo poći po zlu u Vašingtonu ?
(trg)="33.2"> Onda sam se setio kako bi mnogo toga moglo da se desi .
(src)="34"> ( Gelach )
(trg)="34"> ( Smeh )
(src)="35.1"> Wat bleek was dat mijn personeel van streek was omdat één van de persdiensten in Nigeria al een verhaal over mijn speech had geschreven .
(src)="35.2"> En het stond al in kranten in steden overal in de Verenigde Staten
(trg)="35.1"> Ali , ispostavilo se da je moje osoblje bilo veoma uzrujano jer je jedna od nigerijskih dopisničkih kuća već napisala priču o mom govoru .
(trg)="35.2"> I ta priča je već bila izdata u svim gradovima Sjedinjenih Američkih Država .
(src)="36"> – Ook in Monterey , ik heb het nagekeken .
(trg)="36"> Bila je napisana u Montereju , proverio sam .
(src)="37.1"> Het verhaal begon zo : " Voormalig vicepresident Al Gore kondigde gisteren in Nigeria aan ' Mijn vrouw Tipper en ik zijn een budget restaurantketen gestart , genaamd Shoney 's en we werken er zelf . ' "
(src)="37.2"> ( Gelach ) Voordat ik weer op Amerikaanse bodem was hadden David Letterman en Jay Leno er al grappen over gemaakt – één van hen beeldde me af met een grote witte koksmuts , Tipper zei : " Nog een hamburger , met friet ! "
(trg)="37.1"> Priča je išla ovako : " Bivši podpredsednik Al Gor juče u Nigeriji izjavio : " Moja žena Tiper i ja otvorili smo lanac povoljnih porodičnih restorana , nazvali smo ga " Kod Šonija " , i sami ga vodimo . "
(trg)="37.2"> ( Smeh ) Pre nego što sam se uspeo vratiti na teritoriju SAD-a , Dejvid Leterman i Džej Leno već su počeli - jedan od njih prikazao me je sa velikom kuvarskom kapom , Tiper je govorila : " Još jedan hamburger , sa pomfritom ! "
(src)="38"> Drie dagen later kreeg ik een aardige , lange handgeschreven brief van mijn vriend , partner en collega Bill Clinton waarin stond : " Gefeliciteerd met je nieuwe restaurant , Al ! "
(trg)="38"> Tri dana kasnije dobio sam lepo , dugo i rukom napisano pismo od svog prijatelja , partnera i kolege Bila Klintona u kojem je stajalo : " Čestitam na novom restoranu , Al ! "
(src)="39"> ( Gelach ) We vieren elkaars successen graag .
(trg)="39"> ( Smeh ) Volimo da slavimo međusobne životne uspehe .
(src)="40"> Ik wilde praten over informatie-ecologie .
(trg)="40"> Mislio sam da pričam o informacionoj ekologiji .
(src)="41"> Maar aangezien ik van plan ben mijn hele leven naar TED te blijven komen kan ik daar misschien een andere keer over praten .
(trg)="41"> Ali razmišljao sam , s obzirom da sam planirao da napravim doživotnu naviku dolazaka na TED , da bih o tome mogao da pričam neki drugi put .
(src)="42"> ( Applaus ) Chris Anderson : Afgesproken !
(trg)="42"> ( Aplauz ) Kris Anderson : Dogovoreno !
(src)="43"> Al Gore : Ik wil het hebben over iets waar veel van jullie graag meer over wilden horen Wat kun je aan de klimaatcrisis doen ?
(trg)="43.1"> Al Gor : Hteo bih da pričam više o onome o čemu većina vas i želi da pričam .
(trg)="43.2"> Šta vi možete učiniti u vezi sa klimatskom krizom ?
(src)="44"> Ik wil eerst – Ik ga wat nieuwe afbeeldingen laten zien , en ik ga er vier of vijf herhalen .
(trg)="44.1"> Započeo bih ...
(trg)="44.2"> Pokazaću vam neke nove fotografije , a sumirati samo četiri ili pet .
(src)="45"> De presentatie .
(trg)="45"> A sad , prezentacija fotografija .
(src)="46"> Ik ververs de presentatie elke keer dat ik hem geef .
(trg)="46"> Ažuriram je svaki put kada je predstavljam .
(src)="47"> Ik voeg nieuwe afbeeldingen toe omdat ik er elke keer meer over leer .
(trg)="47"> Dodajem nove fotografije jer tako naučim nešto novo svaki put kada ih prikazujem .
(src)="48"> Het is als strandjutten .
(trg)="48"> Nešto kao na peščanoj plaži .
(src)="49"> Elke wisseling van eb en vloed vind je meer schelpen .
(trg)="49"> Svaki put kada plima dođe i ode , pronađete neke nove školjke .
(src)="50"> In de afgelopen twee dagen hebben we nieuwe temperatuurrecords voor januari gehad .
(trg)="50"> Samo u protekla dva dana dobili smo nove temperaturne rekorde u januaru .
(src)="51"> En dat alleen nog maar in de Verenigde Staten .
(trg)="51"> I to se odnosi samo na Sjedinjene Američke Države .
(src)="52.1"> Het historisch gemiddelde voor januari is -1 graad Celcius .
(src)="52.2"> Vorige maand was het 5 graden .
(trg)="52.1"> Istorijski prosek za januar iznosi 31 stepen .
(trg)="52.2"> Prošlog meseca je bilo 39.5 stepeni .
(src)="53"> Ik weet dat jullie nog wat slecht nieuws over het milieu wilden – grapje – maar dit zijn dit zijn herhaalde dia 's ,
(trg)="53"> Znam da želite još loših vesti koje se tiču okoline - Šalim se - ali ovo su sumirani slajdovi ,
(src)="54"> daarna toon ik nieuw materiaal over wat je eraan kunt doen .
(trg)="54"> a zatim ću vam pokazati nove materijale o tome šta vi možete učiniti .
(src)="55"> Ik wilde dieper ingaan op een aantal van deze zaken .
(trg)="55"> Želeo bih prvo da elaboriram nekoliko ovih ovde .
(src)="56"> Ten eerste , dit is het vooruitzicht van het aandeel van de V.S. in de klimaatverandering als we op de oude voet doorgaan .
(trg)="56"> Pre svega , ovo je predviđeno odredište SAD-ovog doprinosa globalnom zagrevanju , uz sadašnje poslovanje .
(src)="57"> Efficiëntie bij de eindgebruikers van energie is het makkelijkst haalbaar .
(trg)="57"> Efikasnost u potoršnji struje i čitave energije je voće sa niskih grana .
(src)="58"> Efficiëntie en besparingen zijn geen kosten , maar winst .
(trg)="58"> Efikasnost i očuvanje : to nije trošak , već profit .
(src)="59"> Het teken klopt niet .
(trg)="59"> Pogrešan je predznak -
(src)="60"> Dit is niet negatief , maar positief .
(trg)="60"> nije negativan , već pozitivan .
(src)="61"> Dit zijn investeringen die zichzelf terugbetalen .
(trg)="61"> To su investicije koje se same isplaćuju .
(src)="62"> Maar ze zijn ook erg effectief in het bereiken van een koerswijziging .
(trg)="62"> Ali isto tako su jako efikasne i u poremećivanju naše staze .
(src)="63"> Auto 's en vrachtwagens – ik heb het daarover gehad in de presentatie , maar je moet dit in het juiste perspectief zien .
(trg)="63"> Automobili i kamioni - pričao sam o tome na prezentaciji , ali želim da to stavite u perspektivu .
(src)="64"> Het is een gemakkelijk en zichtbaar doel , en dat moet het ook zijn , maar er komt meer klimaatsvervuiling van gebouwen dan van auto 's en vrachtwagens .
(trg)="64"> To je laka , vidljiva meta za brigu i trebala bi biti , ali više zagađenja dolazi od zgrada , nego od automobila i kamiona .
(src)="65"> Auto 's en vrachtwagens zijn erg belangrijk , en we hebben de laagste eisen in de wereld
(trg)="65"> Automobili i kamioni su jako značajni , a mi imamo najniže standarde na svetu
(src)="66.1"> dus daar moeten we iets aan doen .
(src)="66.2"> Maar het is maar een deel van de puzzel .
(trg)="66.1"> i trebalo bi da se osvrnemo na to .
(trg)="66.2"> Ali to je deo slagalice .
(src)="67"> De efficiëntie van ander transport is net zo belangrijk als auto 's !
(trg)="67"> Efikasnost druge vrste transporta je jednako važna kao i automobila i kamiona !
(src)="68"> Duurzame energiebronnen met het huidige niveau van de techniek kunnen zoveel verschil maken .
(trg)="68"> Obnovljivi izvori na današnjem nivou tehnološke efikasnosti , mogu napraviti ovoliko razlike i sa onim što Vinod i Džon Doer i drugi ,
(src)="69"> En Vinod en John Doerr en anderen , velen van jullie hier – veel mensen zijn hier direct bij betrokken – dit deel gaat veel sneller groeien dan deze verwachting toont .
(trg)="69"> mnogi od vas ovde - puno ljudi koji su direktno uključeni u ovo - ta podela će rasti puno brže od sadašnjih prognoza .
(src)="70"> CO2-opslag en afzondering – daar staat CCS voor – wordt vermoedelijk de grote klapper die ervoor zal zorgen dat we fossiele brandstoffen op een veilige manier kunnen gebruiken .
(trg)="70"> Prikupljanje i uklanjanje ugljenika - to je skraćenica koju " CCS " označava - verovatno će postati ubistveno dobra aplikacija koja će nam omogućiti korišćenje fosilnih goriva na siguran način .
(src)="71"> We zijn er nog niet .
(trg)="71"> Nismo još uvek tamo .
(src)="72.1"> Ok , wat kun jij doen ?
(src)="72.2"> Uitstoot verminderen in je eigen huis .
(trg)="72.1"> OK .
(trg)="72.2"> Sada , šta vi možete učiniti ?
(src)="73"> De meeste van deze uitgaven leveren ook winst op .
(trg)="74"> Većina tih rashoda je ujedno i profitabilna .
(src)="74"> Isolatie , betere ontwerpen , groene elektriciteit kopen als dit kan .
(trg)="75"> Izolacija , bolji dizajn , kupovanje ekološke struje kada se može .
(src)="75"> Ik had het over auto 's – koop een hybride , ga met de trein .
(trg)="76"> Spomenuo sam automobile - kupite hibrid .
(src)="76"> Zoek uit welke mogelijkheden je kunt toepassen , het is erg belangrijk .
(trg)="78"> Osmislite još par opcija koje su mnogo bolje .
(src)="77"> Wees een groene consument .
(trg)="80"> Budite ekološki potrošač .
(src)="78"> Je kunt bij al je aankopen kiezen tussen dingen met een sterk negatief effect of een veel minder zwaar effect op de globale klimaatcrisis .
(trg)="81"> Izbor vam se pruža sa svime što kupujete , od stvari koje imaju snažan uticaj ili mnogo manji uticaj na globalnu klimatsku krizu .
(src)="79"> Overweeg een CO2-neutraal leven te leiden .
(trg)="82.1"> Razmislite o ovome .
(trg)="82.2"> Donesite odluku o živout bez ugljenika .
(src)="80"> Voor de reclamemensen onder jullie , ik zou graag jullie advies en hulp krijgen over hoe dit te zeggen op een manier die de meeste mensen bereikt .
(trg)="83"> Oni koji su dobri u brendingu , voleo bih da dobijem vaš savet i pomoć o načinu na koji bi se to moglo preneti i povezati sa većinom ljudi .
(src)="81"> Het is gemakkelijker dan je denkt , echt waar .
(trg)="84"> Lakše je nego što mislite .
(src)="82"> Veel van ons hebben deze beslissing genomen en het is erg gemakkelijk .
(trg)="86"> Mnogi od nas ovde su doneli tu odluku i zapravo je prilično lako .
(src)="83"> Verminder je CO2 uitstoot met alle keuzes die je maakt en koop vervolgens CO2-certificaten voor wat je niet volledig hebt verminderd .
(trg)="87"> Smanjite svoje emitovanje ugljen dioksida sa paletom izbora koje donesete i zatim kupite ili prisvojite neutralizatore za ostatak koji niste potpuno smanjili .
(src)="84"> Wat dit betekent is uitgelegd op climatecrisis.net .
(trg)="88"> A šta to znači , objašnjeno je na climatecrisis.net .
(src)="85"> Daar vind je een CO2-rekenhulp .
(trg)="89"> Tamo se nalazi računar ugljenika .
(src)="86"> Participant Productions is bij elkaar gekomen met mijn actieve betrokkenheid zijn de beste softwareontwikkelaars ter wereld bijeengekomen om deze esoterische wetenschap van CO2-berekeningen tot een consumentvriendelijke CO2-rekenhulp te vormen .
(trg)="90"> " Participant Productions " su sazvali , uključujući moj aktivni angažman , vodeće svetske programere za pisanje softvera iz područja tajanstvene nauke ugljenika ne bi li napravili računar ugljenika koji bi bio jednostavan za korišćenje .
(src)="87"> Je kunt precies berekenen hoeveel CO2 je uitstoot en je krijgt suggesties hoe deze te verminderen .
(trg)="91"> Možete vrlo precizno izračunati koje je vaše emitovanje CO2 i onda će vam biti ponuđena opcija za smanjenje .
(src)="88"> Als in mei de film uitkomt zal deze een update naar 2.0 krijgen waarbij CO2-certificaten direct online besteld kunnen worden .
(trg)="92"> I za vreme izlaska filma u maju , to će biti nadograđeno na 2.0 verziju i moći ćemo da kupujemo neutralizatore pomoću klika mišem .
(src)="89"> Vervolgens kun je overwegen je bedrijf CO2-neutraal te maken .
(trg)="93"> Zatim , razmislite o pretvaranju vašeg poslovanja u ugljenik-neutralno .
(src)="90"> Sommigen hebben dit al gedaan en het is niet zo lastig als je denkt .
(trg)="94"> Neki od nas su to već uradili , i nije tako teško kao što mislite .
(src)="91"> Integreer klimaatoplossingen in al je innovaties of je nu uit de techniek , entertainment of design en architectuur komt .
(trg)="95"> Integrišite klimatska rešenja u sve vaše inovacije , bez obrzira da li pripadate tehnološkoj ili zabavnoj ili zajednici dizajna i arhitekture .
(src)="92"> Investeer duurzaam .
(trg)="96"> Ulažite održivo .
(src)="93"> Majora heeft het hier over gehad .
(trg)="97"> Madžora je to spomenula .
(src)="94"> Luister , als je geld investeert bij managers die je betaalt op basis van jaarevaluaties , moet je niet klagen over CEO management gebaseerd op kwartaalrapporten .
(trg)="98"> Slušajte , ukoliko ste uložili novac u menadžere kojima plaćate naknade na bazi njihove godišnje izvedbe , nikada se više nemojte žaliti na kvartalna izveštavanja menadžmenta .
(src)="95"> Men doet waarvoor je ze betaalt , en als ze inschatten hoeveel ze
(trg)="99"> Vremenom , ljudi rade ono za šta ih plaćate da rade .
(src)="96"> betaald krijgen uit het kapitaal dat ze voor jou geïnvesteerd hebben gebaseerd op korte termijn winsten , dan krijg je korte termijn beslissingen .
(trg)="100"> I ako procenjuju koliko će biti plaćeni za svoju investiciju u vaš kapital , temeljeno na kratkoročnom povraćaju , dobićete kratkoročne odluke .
(src)="97"> Hierover is nog veel meer te zeggen .
(trg)="101"> Puno će se pričati o tome .
(src)="98"> Word een katalysator voor verandering .
(trg)="102"> Postanite katalizatori promene .
(src)="99"> Leer anderen hierover , leer er zelf over , praat erover .
(trg)="103"> Podučavajte druge , učite o tome , pričajte o tome .
(src)="100"> De film komt uit – de film is een filmversie van de presentatie die ik twee dagen geleden heb gegeven , maar dan leuker .
(trg)="104"> Film izlazi - film je filmska verzija prezentacije koju sam prezentovao pre dve večeri , samo što je mnogo zabavniji .