# my/ted2020-1040.xml.gz
# ur/ted2020-1040.xml.gz
(src)="1"> ဒီန ့ ဒီအခန် ထဲမှ ရှိန က တဲ့က ွန်မတို့တွ အ လုံ ကံက င် က တယ်လို့ ဝန်ခံက ရင် စတင်လိုက်က ရအ င်ရှင်
(trg)="1"> آئیے اس بات سے شروعات کرتے ہیں کہ ، ھم سب بہت خوش قسمت لوگ ہیں ۔
(src)="2"> က ွန်မတို့ဟ က ွန်မတို့အမ တွ က ွန်မတို့ အဘွ တွ န ခဲ့က တဲ့ အလုပ်အကိုင်ရွ ခ ယ်ခွင့်တွ သိပ်ကိုအကန့်အသတ်နဲ့သ ရှိခဲ့တဲ့ ကမ္ဘ မှ န န တ မဟုတ်ပ ဘူ
(trg)="2"> ھم اپنی نانی دادی کے دور میں ، پیدا نہیں ہوےٴ ، جب خواتین کے پاس پیشہ ورانہ ،
(src)="3"> ဒီန ့ဒီအခန် ထဲမှ ရှိန က တယ်ဆိုရင် က ွန်မတို့ထဲကအမ စုဟ အခ ခံလူမှုအခွင့်အရ တွ ရှိတဲ့ ကမ္ဘ တစ်ခုမှ က ီ ပ င် ခဲ့တ ပ ။ ပ ီ တ ့ အံ့သ စရ က င် လ က်အ င်ပဲ တခ ို့သ အမ ို သမီ တွ က ဒီအခွင့်အရ တွ ကိုမရသ တဲ့ ကမ္ဘ မှ န န က တ ပ
(trg)="3"> مواقع بہت کم تھے ۔ ھم مین سے اکثر اُس وقت پیدا ہوئے ، جب بنیادی شخسی آزادی عام تھی ، آج بھی دنیا میں ایسی بہت سی خواتین ہیں ، جہن کے پاس آزادی نہیں ہے ،
(src)="4"> ဒ ပ မဲ့ ဒ တွ အ လုံ ကိုဘ ဖယ်ထ ပ ီ က ွန်မတို့မှ ပ ဿန တစ်ခုရှိပ သ တယ် န က်ပ ီ ဒ ကတကယ့်ပ ဿန တစ်ခုပ
(trg)="4"> لیکن ہمارا بھی ایک بڑا مسلہٴ ہے ،
(src)="5"> ပ ဿန ကတ ့ ဒီလိုပ အမ ို သမီ တွ ဟ ကမ္ဘ ပ ်ကမည်သည့်န ရ မှ မဆို အသက်မွ ဝမ် က င် လုပ်ငန် တစ်ခုရဲ့ ထိပ်ပိုင် ကို ရ က်မလ က ပ ဘူ
(trg)="5"> وہ مسلہٴ یہ ھے کہ خواتین کسی بھی پیشے میں ، سب سے اوپرکی سطح پر پہنچ نہیں پاتیں ۔ چایے دنیا کی کوئی بھی جگہ ہو ۔
(src)="6"> ကိန် ဂဏန် တွ က ဒီအက င် ကို တ ်တ ်လ ရှင် ရှင် လင် လင် ပ ပ န ပ တယ်
(trg)="6"> آداد و شمار کو دیکھنے سے اندازہ ہوتا ھے
(src)="7"> နိုင်ငံ့ခ င် ဆ င် ၁၉၀ ဦ မှ ကို ဦ ဟ အမ ို သမီ တွ ဖ စ်ပ တယ်
(trg)="7"> کہ دنیا کے ۱۹۰ قوموں کے سربراہوں میں سے صرف ۹ خواتین ہیں ۔
(src)="8"> ကမ္ဘ ပ ်ရှိ လွှတ်တ ်ကလူတွ အ လုံ မှ ၁၃ ရ ခိုင်နှုန် ဟ အမ ို သမီ တွ ဖ စ်ပ တယ်
(trg)="8"> دنیا کی تمام مجالسِ شوریٰ کے لوگوں میں سے صرف ۱۳ فیصد خواتین ہیں
(src)="9"> အက ီ စ စီ ပွ ရ ကဏ္ဍမှ ထိပ်ပိုင် န ရ တွ အုပ်ခ ုပ်ရ မှူ အဆင့်ရ ထူ တွ ( C-level jobs ) ဘုတ်အဖွဲ့ဝင်န ရ တွ မှ ရှိတဲ့ အမ ို သမီ အရ အတွက်က ၁၅ ၊ ၁၆ ရ ခိုင်နှုန် အမ ဆုံ ပ ပဲ
(trg)="9"> تمام بڑی کمپنیوں میں اوپر کیی سطح پر خواتین جیسے بورڈ کی سیٹیں ، صرف ۱۵ سے ۱۶ فیصد ہیں ۔
(src)="10"> ဒီကိန် ဂဏန် တွ ဟ ၂၀၀၂ ခုနှစ်ကတည် ကပ င် လဲမလ ဘဲ လွဲမှ တဲ့လမ် က င် ဆီကိုတ င် ဦ တည်န ပ တယ်
(trg)="10"> ٴ ۲۰۰۲ سے یہ اعداد نہیں بدلے اور غلط سمط میں جا رہے ہیں ۔
(src)="11"> အမ ို သမီ တွ ဦ ဆ င်မယ်လို့ က ွန်မတို့ တစ်ခ တစ်လ ထင်ထ တဲ့လ ကဖ စ်တဲ့ အက ို အမ တ်နဲ့မဆိုင်တဲ့လ ကမှ တ င် အမ ို သမီ တွ က ထိပ်ပိုင် မှ ရှိန တ ၂၀ ရ ခိုင်နှုန် ပ
(trg)="11"> بلکہ بلا منافع قطع میں اکثر ہمیں یوں لگتا ہے جیسے ’ انہیں خواتین چلا رہی ہیں صرف ۲۰ فیصد خواتین اوپر کی سطح پر ہیں ۔
(src)="12"> က ွန်မတို့မှ အခ ပ ဿန တစ်ခုလည် ရှိပ သ တယ် အမ ို သမီ တွ ဟ အသက်မွ ဝမ် က င် ဆိုင်ရ အ င်မ င်မှုနဲ့ ပုဂ္ဂလပ ီ ပ ည့်စုံမှုက မှ ပိုပ ီ ခက်ခဲတဲ့ရွ ခ ယ်မှုတွ ကိုရင်ဆိုင်ရလ ့ရှိပ တယ်
(trg)="12"> ہمارا ایک اور بھی مسلہٴ ہے کہ خواتیں کوکام اور ذاتی زندگی کے درمیان چننے میں مشکل پیش آتی ہے ۔
(src)="13"> အမ ရိကန်ပ ည်ထ င်စုမှ မက သ ခင်ကပ ုလုပ်ခဲ့တဲ့ သုတ သနတစ်ခုကဖ ်ပ တ ကတ ့ အိမ်ထ င်ရှိအက ီ တန် မန်န ဂ တွ ထဲမှ အိမ်ထ င်ရှိအမ ို သ တွ ရဲ့ ၃ ပုံ ၂ ပုံ ဟ ကလ ရှိပ ီ အိမ်ထ င်ရှိအမ ို သမီ တွ ရဲ့ ၃ ပုံ ၁ ပုံ ကသ ကလ ရှိက ပ တယ်
(trg)="13"> امریکہ میں کی گئ ایک حالیہ تحقیق کے مطابق اعلیٰ سطح کےشادی شدہ مینجرز میں سے دو تہائ مردوں کے ہاں اولاد تھی جبکہ صرف ایک تہائ خواتین کے ہاں اولاد تھی ۔
(src)="14"> နှစ်အနည် ငယ်လ က်က က ွန်မနယူ ယ က်မှ ရ က်န ပ တယ် သဘ တူစ ခ ုပ်တစ်ခုကို ခ ုပ်ဆိုန တ ပ ( ပစ္စည် ပ င်နှံရ တွင် ) စ ခ ုပ်အရ ပ ရန် ငွ အ လုံ နုတ်ပယ်ပ ီ န က် လက်က န် တန် ( law esp Brit ) ဥပဒ အရမဟုတ်ဘဲ လူမှုရ အရ စ န ထ က်ထ သ အ ဖ င့် သက်ညှ ရန် လ ှ က်ထ and I was in one of those fancy New York private equity offices you can picture . က ွန်မကအစည် အဝ ထဲမှ ပ သုံ န ရီလ က်က တဲ့အစည် အဝ ပ
(trg)="14"> کچھ برس پہلے ، نیو یارک میں میں ایک ڈیل کرنے کی کوشش کر رہی تھی وہ ایک خوبصورت نجی دفتر تھا ، آپ اندازہ کر سکتے ہیں ، وہ تقریباّ تین گھنٹے لمبی میٹنگ تھی ۔
(src)="15"> နှစ်န ရီက ပ ီ သွ ရ က န် မ ရ ကိစ္စခဏန ဖို့ပ ်လ ပ တယ် ပ ီ တ ့ အ လုံ မတ်တပ်ထရပ်က ပ တယ် အစည် အဝ ကိုဦ ဆ င်န တဲ့လုပ်ဖ ်ကိုင်ဖက်က အက ပ်ရိုက်န တဲ့ပုံပ ်လ ပ တယ်
(trg)="15"> اور دو گھنٹے بعد جب سب لوگ غصل خانے میں جانے کے لیے ، کھڑے ہوے تو ، جو صاحب میٹنگ منعقد کر رہے تھے ، شرمندہ دکھنے لگے ۔
(src)="16"> န က်တ ့ က ွန်မသဘ ပ က်သွ တ သူ့ရုံ မှ အမ ို သမီ သန့်စင်ခန် ဘယ်န ရှိမှန် သူမသိဘူ ဆိုတ ပ
(trg)="16"> مجھے احساس ہوا جیسے وہ نہیں جانتے ، کہ خواتین کا غصل خانہ کہاں ہے ۔
(src)="17"> ဒီတ ့ က ွန်မက သူတို့တွ အခုမှပ င် လ တ လ လို့တွ မိပ ီ ပစ္စည် သယ်တဲ့ပုံ တွ မ ရှိမလ လို့ လှည့်ပတ်က ည့်လိုက်တ ့လည် မတွ ့မိပ ဘူ
(trg)="17"> مییں نے یہ جاننے کے لیے نظر دوڑائ ، کہ کیا وہ نیا دفتر ہے مگر ایسا نہ تھا ۔
(src)="18"> ဒီတ ့ က ွန်မက " ရှင်တို့ ဒီရုံ ခန် ကို ပ င် လ က စပဲရှိသ တ လ " လို့မ လိုက်ပ တယ်
(trg)="18"> میں نے پوچھا ، ’ کیا آپ لوٖگ یہاں نئے ہیں ؟ ‘
(src)="19"> သူက " မဟုတ်ပ ဘူ က ွန်တ ်တို့ဒီရ က်တ တစ်နှစ်လ က်ရှိပ ပ ီ " တဲ့
(trg)="19"> " ھم یہاں ایک سال سے کام کر رہے ہیں " ’ انہوں نے جواب دیا ۔
(src)="20"> ဒီတ ့ က ွန်မကပ လိုက်ပ တယ် " က ွန်မက တစ်နှစ်လုံ မှ ဒီရုံ ခန် ထဲ စ ခ ုပ်လ ခ ုပ်တဲ့ တစ်ဦ တည် သ အမ ို သမီ လို့ ရှင်ဆိုလိုန တ လ " ပ ့
(trg)="20"> میں نے پھر پوچھا " کیا آپ یہ کہہ رہے ہیں کہ میں اس یہاں آنے والی واحد خاتون ہوں ، جو یہاں ڈیل کرنے آئ ہوں ؟ "
(src)="21"> သူကက ွန်မကိုက ည့်လိုက်ပ တယ် ပ ီ တ ့ပ လိုက်တ က " ဟုတ်ပ တယ် ။ ဒ မှမဟုတ် သန့်စင်ခန် သွ ဖို့ဖ စ်လ တဲ့ တစ်ဦ တည် သ အမ ို သမီ ဖ စ်နိုင်ပ တယ် " တဲ့
(trg)="21"> ُانہوں نے کہا ، جی ہاں ، یا شاید کسی کو غسلخانے کی حاجت نہیں ہوئی "
(src)="22"> ( ရယ်သံမ ) ဒီတ ့ မ ခွန် က က ွန်မတို့ ဒ ကိုဘယ်လိုပ ုပ င်ပ င် လဲမလဲဆိုတ ပ
(trg)="22"> ( قہقہے ) سوال یہ ہے کہ ، ھم اس چیز کو کیسے ٹھیک کر سکتے ہیں ؟
(src)="23"> ထိပ်ဆုံ က ဂဏန် တွ ကို ဘယ်လိုပ င် လဲက မလဲ
(trg)="23"> ہم خواتین کی تعداد کیسے بڑھا سکتے ہیں ؟
(src)="24"> ဒ ကိုပ င် လဲလ အ င် က ွန်မတို့ဘယ်လိုလုပ်က ပ ့မလဲ
(trg)="24"> اس صورتحال کو کیسے بدل سکتے ہیں ؟
(src)="25"> က ွန်မဒ ကို စတင်ခ င်တ က က ွန်မဒီအက င် ပ လ ့ရှိပ တယ် လုပ်ငန် ခွင်မှ အမ ို သမီ တွ ကိုထိန် သိမ် ထ ခ င် ပ ဘ လို့လဲဆိုတ ့ ဒ ကအဖ လို့က ွန်မတကယ်ထင်လို့ပ
(trg)="25"> میں اس بات سے شروع کرنا چاہتی ہوں کہ افرادی قوتّ میں خواتین کی شمولیت ہونی چاہیے ۔ کیونکہ میرا خیال ہے کہ صرف یہی ایک حل ہے ۔
(src)="26"> က ွန်မတို့လုပ်အ ကဏ္ဍရဲ့ လစ ငွ အမ င့်ပိုင် မှ Fortune 500 စ ရင် ဝင် CEO တွ လိုမ ို အခ လုပ်ငန် ကဏ္ဍတွ ရဲ့ အလ တူန ရ မ ို မှ ထိပ်ဆုံ ကိုရ က်လ ဖ စ်က တဲ့လူတွ ထဲမှ ပ ဿန ဖ စ်န တ ကတ ့ အမ ို သမီ တွ ဟ လုပ်ငန် ကန စွန့်ခွ န တယ်လို့ က ွန်မယုံက ည်ပ တယ်
(trg)="26"> زیادہ آمدنی والے طبقے میں ، اور اعلیٰ سطح کے لوگوں میں ، فورچون ۵۰۰ کی نوکریوں میں ، اور باقی ماندہ صنعتوں میں بھی ، یہی مسلہٴ ھے کہ ، خواتین کام نہیں کر پاتیں ۔
(src)="27"> အခုတ ့ လူတွ ဒီအက င် ကိုအမ က ီ ပ က ပ တယ် သူတို့တွ က ပ င် လွယ်ပ င်လွယ်ရှိတဲ့အလုပ်ခ ိန်နဲ့ လမ် ညွှန်ပ သမှုလိုဟ မ ို တွ ကုမ္ပဏီတွ မှ ရှိသင့်တဲ့ အမ ို သမီ တွ ကိုလ ့က င့်ပ တဲ့ အစီအစဉ်တွ အက င် တွ ကိုပ က ပ တယ်
(trg)="27"> اکژر لوگ اس بارےگفتگو کرتے ہیں کام کے اوقات کی پابندی ، سرپرستی وغیرہ ، کمپنیوں میں خواتین کے پیشہ ورانہ تربیتی پروگرام طے کرنا ہونا چاہیے ۔
(src)="28"> ဒ တွ က တကယ်ကိုအရ ပ တယ်ဆိုပ မယ့် က ွန်မဒီန ့တ ့ ဒ တွ တစ်ခုမှ မပ ခ င်ပ ဘူ ရှင်
(trg)="28"> میں اِن سب کے پر بات نہیں کرنا چاہتی ، حالانکہ یہ سب بھی بہت ضروری ہے ۔
(src)="29"> က ွန်မ ဒီန ့ အဓိကထ ပ ခ င်တ ကတ ့ တစ်ဦ ခ င် စီအန နဲ့က ွန်မတို့ဘ လုပ်နိုင်မလဲဆိုတ ပ
(trg)="29"> آج میری توجہ اِس بات پر ہے کہ ھم افرادی طور پر کیا کر سکتے ہیں ۔
(src)="30"> က ွန်မတို့အခ င် ခ င် ဘယ်လို အတွ အမ င်တွ လက်ဆင့်ကမ် သင့်ပ သလဲ
(trg)="30"> ھمیں اپنے آپ کو کیا بتانے کی ضرورت ہے ؟ خود کو اور اپنے ساتھ کام کرنے والی خواتین کو
(src)="31"> က ွန်မတို့အတူတူလုပ်က တဲ့ က ွန်မတို့အတွက်အလုပ်လုပ်ပ က တဲ့ အမ ို သမီ တွ ကို ဘယ်လိုအတွ အမ င်တွ ပ သင့်ပ သလဲ
(trg)="31"> اور اپنی بیٹیوں کو
(src)="32"> က ွန်မတို့သမီ တွ ကို ဘယ်လိုအတွ အမ င်တွ ပ ပ သင့်ပ သလဲ
(trg)="32"> کیا پیغام دینا چاہتے ہیں ؟
(src)="33"> အခုပွဲဦ ထွက်ကတည် ကရှင် ရှင် လင် လင် ဖ စ်အ င်ပ ပ ထ ခ င်တ က အခုပ တ တွ က ဘယ်လိုဝ ဖန်ပိုင် ခ မှုမ ို ကန လ တ မ ို မဟုတ်ပ ဘူ
(trg)="33"> میں صاف صاف کہنا چاہتی ہوں کہ یہ تقریرفیصلہ کن نہیں ہے ۔
(src)="34"> က ွန်မမှ အဖ မှန်ဆိုတ မရှိပ ဘူ
(trg)="34"> میرے پاس کوئی ایک صحیح جواب نہیں ہے
(src)="35"> က ွန်မကိုယ်တိုင်မှ တ င် မရှိပ ဘူ
(trg)="35"> میرے اپنے لیے بھی نہیں ہے ،
(src)="36"> တနင်္လ န ့က က ွန်မန တဲ့ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုကန ထွက်ခဲ့ပ တယ် က ွန်မက ဒီတွ ့ဆုံပွဲကိုလ ဖို့ လ ယ ဉ်ပ ်ကိုတက်တ ့မလို့ပ
(trg)="36"> میں سان فرانسسکو ، جہاں میرا گھر ہے ، سے پیرکونکلی تھیِ ۔ اور اِس کانفرنس پر آنے کے لئیے ۔
(src)="37"> သုံ နှစ်အရွယ်က ွန်မသမီ က မူက ိုကန က ွန်မသူ့ကိုသွ က ိုလ တ ့ ခ ထ က်ကိုဆွဲပ ီ ဖက်ထ ပ တယ် ငိုပ ီ တ ့ " မ မ ရယ် လ ယ ဉ်ပ ်မတက်ပ နဲ့ " ဆိုတ မ ို လုပ်ပ တ ့တယ်
(trg)="37"> میں نے اپنی تین سالہ بیٹی کو اسکول چھوڑا ، تو وہ رونے لگی اور کہنے لگی کہ ، " امی ، آپ مت جائیں "
(src)="38"> ဒီလိုမ ို ကမလွယ်လှပ ဘူ တစ်ခ တစ်လ က ွန်မအပ စ်ရှိသလိုခံစ ရပ တယ်
(trg)="38"> یہ ایک مشکل کام ہے کبھی کبھی مجھے شرمندگی ہوتی ہے ۔
(src)="39"> အိမ်တွင်ဖ စ်စ လုပ်ငန် ခွင်တွင်ဖ စ်စ ဒီလိုမ ို တစ်ခ တစ်လ မခံစ ရဖူ တဲ့ အမ ို သမီ တစ်ဦ မှ က ွန်မ မတွ ့ဖူ ပ ဘူ
(trg)="39"> میں کسی ایسی خاتون کو نہیں جانتی چاہے وہ گھر پر ہو یا باہر کام پر ہو ، جسے ایسا محسوس نہ ہوتا ہو ۔
(src)="40"> ဒီတ ့ လုပ်ငန် ခွင်မှ ဆက်လက်န ခ င် ဟ လူတိုင် အတွက်မှန်ကန်တဲ့အရ လို့တ ့ က ွန်မ မပ ပ ဘူ
(trg)="40"> میں نہ نہیں کہتی کہ گھر سے باہر کام کرنا سب کے لیے ضروری ہے ۔
(src)="41"> က ွန်မဒီန ့ပ မှ က တကယ်လို့ အလုပ်ခွင်ထဲမှ န ခ င်တယ်ဆိုရင် ရှိသင့်တဲ့အတွ အမ င်တွ အက င် ပ က ွန်မကတ ့ အခ က်သုံ ခ က်ရှိတယ်လို့ထင်ပ တယ်
(trg)="41"> میری تقریر اْس پیغام کے بارے میں ہے اگر آپ واقعی کام کرنا چاہتے ہیں اور وہ تین باتیں ہیں ۔
(src)="42"> တစ်အခ က် စ ပွဲမှ ထိုင်ပ
(trg)="42"> ایک ، سب کے ساتھ بیٹھیئے
(src)="43"> နှစ်အခ က် သင့်လက်တွဲဖ ်ကို တကယ့်လက်တွဲဖ ်ဖ စ်အ င်လုပ်ပ
(trg)="43"> دو ، اپنے ساتھی کو اصلی ساتھی بنایئے
(src)="44"> န က်သုံ အခ က် တကယ်မထွက်ခင် မထွက်လိုက်ပ နဲ့
(trg)="44"> تین ، کبھی جانے سے پہلے مت جائیے
(src)="45"> နံပ တ်တစ်အခ က် : စ ပွဲတွင်ထိုင်ပ လွန်ခဲ့တဲ့အပတ်အနည် ငယ်လ က်က ဖ ့ဘွတ်ခ်မှ
(trg)="45"> پہلا ، میز کے پاس بیٹھیئے چند ہفتے قبل ، فیس بک میں
(src)="46"> တကယ့်ကိုရ ထူ က ီ က ီ အစို ရအရ ရှိက ီ တစ်ဦ ကိုက ွန်မတို့က ိုဆိုတွ ့ဆုံခဲ့ပ တယ် သူက ဆီလီကွန်တ င်က တစ်ဝိုက်က အက ီ တန် အုပ်ခ ုပ်ရ သမ တွ နဲ့ တွ ့ဖို့လ ခဲ့တ ပ
(trg)="46"> ہمارے پاس ایک سرکاری افسر تشریف لائے وہ ہمارے اعلیٰ افسران سے ملنے آئے تھے سلی کون ویلی کے قریب سے ۔
(src)="47"> လူတိုင် လိုလိုစ ပွဲမှ ထိုင်လိုက်ပ တယ်
(trg)="47"> سب لوگ میز کے ارد گرد بیٹھے ہوٗے تھے
(src)="48"> သူ့ဌ နမှ တ ်တ ်လ စီနီယ က တဲ့ သူနဲ့အတူခရီ သွ လ န တဲ့ ဒီအမ ို သမီ နှစ်ဦ ပ လ ပ တယ် က ွန်မကသူတို့ကို " စ ပွဲမှ ထိုင်ပ လ ပ စ ပွဲမှ ထိုင်ပ " ဆိုတ မ ို ပ မိပ တယ် သူတို့က အခန် ရဲ့ဘ ခ မ် မှ ထိုင်က တယ်ရှင့်
(trg)="48"> ’ ان کے ساتھ دو خواتین بھی آئی تھیں جو کہ اپنے کام میں کافی تجربہ کار تھیں ، میں نے ’ ان سے کہا کہ " آپ ہمارے ساتھ میز پر بیٹھئے " مگر وہ کمرے کے ایک کونے میں بیٹھ گیئں
(src)="49"> က ွန်မက လိပ်န က်ဆုံ နှစ်မှ ဥရ ပအတွ အမ င်သမိုင် ဆိုတဲ့ သင်တန် တစ်ခုတက်ပ တယ်
(trg)="49"> جب میں اپنے کالج کے سینئر ایئر میں تھی تو میں نے وپاں ایک کورس پڑھا ،
(src)="50"> က လိပ်ကအဲဒီလိုမ ို တွ မက ိုက်ဘူ လ ဆိုရင်
(trg)="50"> آپکو کالج یاد ہے ؟
(src)="51"> အခုက ွန်မက ိုက်နိုင်ရင်တ ့က င် ပ မယ်
(trg)="51"> کاش میں وہ پھر کر پاوٴں
(src)="52"> က ွန်မအဲဒ ကို အခန် ဖ ် ကယ်ရီနဲ့အတူတူတက်ပ တယ် ထွန် ပ က်တဲ့ စ ပ က င် သူတစ်ဦ ဖ စ်ခဲ့ပ ီ ထွန် ပ က်တဲ့စ ပ ပည ရှင်တစ်ယ က်ဆက်ဖ စ်လ တဲ့သူပ ပ ီ တ ့ လူတ ်တစ်ယ က် ဒ ပ မဲ့ ဝ တ ပိုလိုကစ တဲ့ တတိယနှစ်ဆ က ိုက င် သ ဖ စ်တဲ့ က ွန်မမ င်လည် ပ ပ တယ်
(trg)="52"> مین نے اپنی روممیٹ کیری کے ساتھ وہ کورس لیا جو کہ تب ایک بہت ہی قابل اور ادبی لڑکی تھی اور بعد میں ایک قابل ادبی سکالر بنی اور میرا بھائی ، سمجھدار لڑکا لیکن کھیلنے کودنے کا شوقین دوسرے تعلیمی سال کا طالب علم تھا ۔
(src)="53"> က ွန်မတို့သုံ ယ က် ဒီအတန် ကိုအတူတူတက်က ပ တယ်
(trg)="53"> ہم تینوں نے وہ کورس اکٹھے پڑھا
(src)="54"> ကယ်ရီကတ ့ မူရင် ဂရိနဲ့ လက်တင်ဘ သ နဲ့ စ အုပ်တွ အ လုံ ကိုဖတ်ပ တယ် ပို့ခ တန် အ လုံ ကို တက်ပ တယ်
(trg)="54"> کیری سبھی کتابیں پڑھتی تھی خالص لاطینی اور یونانی زبان میں تمام لیکچرز میں شرکت کرتی تھی
(src)="55"> က ွန်မကတ ့ အင်္ဂလိပ်လို စ အုပ်တွ အ လုံ ကိုဖတ်ပ ီ ပို့ခ တန် အမ စုကိုတက်ပ တယ်
(trg)="55"> میں نے سبھی کتابیں انکریزی میں پڑھیں اور کم و بیش تمام لیکچرز میں شرکت کی
(src)="56"> က ွန်မမ င်ကတ ့ နည် နည် အလုပ်မ ပ တယ်
(trg)="56"> مگر میرا بھائی کچھ مصروف رہتا تھا
(src)="57"> စ အုပ် ၁၂ အုပ်မှ တစ်အုပ်ကိုဖတ်ပ ီ ပို့ခ တန် နည် နည် ပ ပ ကို တက်ပ တယ် စ မ ပွဲမတိုင်ခင်ရက်ပိုင် လ က်ရ က်ရင် သူကိုစ သင်ပ ဖို့ က ွန်မတို့အခန် ဆီကို ရ က်ခ လ ပ တ ့တယ်
(trg)="57"> ’ اس نے ۱۲ میں سے ایک کتاب پڑھی اور صرف چند ایک لیکچرز میں شرکت کی وہ ہمارے کمرے میں امتحان سے کچھ دن پہلے ہم سے پڑھنے کے لیے آتا
(src)="58"> က ွန်မတို့သုံ ယ က်သ စ မ ပွဲဆီအတူတူသွ က တယ် ထိုင်ခ လိုက်က တယ်
(trg)="58"> اور ہم اکٹھے امتحان دینے جاتے
(src)="59"> က ွန်မတို့ သုံ န ရီက ဖ က ပ တယ် န က်ပ ီ မှတ်စုစ အုပ်အပ ရ င်လ တွ လည် ပ ပ တယ် -- ဟုတ်ကဲ့ က ွန်မကအဲဒီလ က်အသက်က ီ န ပ ပ ီ
(trg)="59"> وہاں تین گھنٹے بیٹھتے ۔ ہمارے پاس ہماری چھوٹی سی نوٹ بک ہوتی تھی
(src)="60"> က ွန်မတို့ထွက်လ တ ့ တစ်ယ က်ကိုတစ်ယ က်က ည့်ပ ီ " ဘယ်လိုန လဲ " လို့မ က တယ်
(trg)="60"> اور جن ہم باہر آتے اور ایک دوسرے سے امتحان کے بارے میں پوچھتے
(src)="61"> ကယ်ရီက " အမယ်လ န ် င တ ့ ဟ ဂန် ၏ ယုတ္တိဗ ဒနည် က အမှန်ကို ဆန် စစ်ခ င် ရဲ့ အဓိကအခ က်ကိုမဆွဲထုတ်မိခဲ့ဘူ ထင်တယ် " တဲ့
(trg)="61"> تو کیری کہتی کہ ، " شائد میں نے ضروری باتیں نہیں لکھیںِِ ، ھگلئین ڈائلکٹ پر ۔ " اور میں سوچتی ،
(src)="62"> က ွန်မကပ ပ တယ် " ဘုရ ရ င ဂ ွန်လ ့ခ်ရဲ့ လုပ်အ ဖ င့်ပိုင်ဆိုင်မှုသီအိုရီ နဲ့ အဲဒ ကိုလိုက်န တဲ့ ဒဿနသမ တွ ကို ခ ိတ်ဆက်ဖ ခဲ့ရင်က င် မှ ပဲ "
(trg)="62"> " کاش میں جان لاک کے نظرئیہ کو باقی فلاسفروں کے نظرئیہ سے ملا پاتی ۔ "
(src)="63"> က ွန်မမ င်ကတ ့ " င ကတ ့ အခန် ထဲမှ ထိပ်ဆုံ အဆင့်ပဲ " တဲ့
(trg)="63"> اور میرا بھائی کہتا ، میں تو کلاس میں اوّل نمبر لوں گا "
(src)="64"> " နင်ကအခန် ထဲမှ ထိပ်ဆုံ အဆင့်ဟုတ်လ
(trg)="64"> " آپ اولّ نمبر پر ہونگے ؟ "
(src)="65"> နင်ကဘ မှသိတ မဟုတ်ဘူ "
(trg)="65"> ہم حیران رہ جاتے ۔
(src)="66"> ဒီဇ တ်လမ် တွ မှ ဖ စ်န တဲ့ပ ဿန ကို အခ က်အလက်တွ ကပ သလိုသူတို့ကလည် ပ န ပ တယ် အမ ို သမီ တွ က သူတို့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်စွမ် ဆ င်နိုင်ရည်တွ ကို ပုံမှန်အ ဖ င့် လ ှ ့တွက်လ ့ရှိပ တယ်
(trg)="66"> ان کہانیوں کے ساتھ مسلہٴ یہ ہے کہ اعداد و شمار یہ ظاہر نہیں کرتے ۔ خواتین غیر ارادی طور پر اپنی قابلیت کو کم سمجھتی ہیں
(src)="67"> အမ ို သ တွ နဲ့ အမ ို သမီ တွ ကိုစမ် သပ်က ည့်ပ ီ GPA လိုမ ို လုံ ဝဓမ္မဓိဌ န်က တဲ့ စံညွှန် မှတ်က က်တွ အက င် မ က ည့်ရင် အမ ို သ တွ ကမှ ဖ တ မသိမသ ပိုမ ပ တယ် အမ ို သမီ တွ ကမှ ဖ တ ကတ ့မသိမသ ပိုနည် ပ တယ်
(trg)="67"> اگر آپ خواتین اور مردوں کا امتحان لیں ، اور أن سےاصولی طریقے جیسے کہ جی پی اے کی بنیاد پر سوال پوچھیں جو وہ کچھ زیادہ غلط جواب دیں گے جبکہ خواتین کچھ کم غلط جواب دیں گی
(src)="68"> အမ ို သမီ တွ ကို လုပ်ငန် ခွင်မှ သူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက်ညှိနှိုင် တ မ ို မလုပ်က ပ ဘူ
(trg)="68"> خواتین دفتر میں اپنے فائدے کے لیے گفت و شنید نہیں کر پاتیں
(src)="69"> လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်နှစ်ကလုပ်ခဲ့တဲ့ က လိပ်ကထွက်လ ပ ီ အလုပ်ခွင်ဝင်က တဲ့လူတွ နဲ့ပတ်သက်ပ ီ လ ့လ ခ က်တစ်ခုက ပ သခဲ့တ က ဝင်လ တဲ့ယ က် လ တွ ဒ မှမဟုတ် က ွန်မထင်တယ် အမ ို သ တွ ရဲ့ ၅၇ ရ ခိုင်နှုန် က သူတို့ရဲ့ပထမဆုံ လစ ကိုညှိနှိုင် မှုလုပ်က ပ ီ အမ ို သမီ ၇ ရ ခိုင်နှုန် ကသ ဒီလိုလုပ်က ပ တယ်
(trg)="69"> پچھلے دو برس میں کی گئ ایک تحقیق کے مطابق جتنے لوگ کالج سے نکل کر افرادی قوّت میں شامل ہوٴے ’ ان میں سے ۵۷ فیصد مرد ہیں جو کہ اپنی پہلی تخواہ پر بحث کرتے ہیں اور صرف ۷ فیصد خواتین بحث کرتی ہیں ۔
(src)="70"> အရ က ီ ဆုံ ကတ ့ အမ ို သ တွ ဟ သူတို့ရဲ့အ င်မ င်မှုဟ သူတို့ကိုယ်တိုင်က င့်လို့ဆိုပ ီ အမ ို သမီ တွ ကတ ့ အခ ပ င်ပအက င် ရင် တွ က င့်လို့ပ လို့ရှိပ တယ်
(trg)="70"> سب سے ضروری بات یہ کہ مرد اپنی کامیابی کا ذمہ دار خود کو سمجھتے ہیں اور خواتین بیرونی عناصر کو صلہ دیتی ہیں اگر آپ مردوں سے پوچھیں
(src)="71"> အမ ို သ တွ ကို သူတို့ရဲ့အလုပ်ဘ လို့အ င်မ င်သလဲလို့မ ရင် သူတို့က " က ွန်တ ်ကတ ်တယ်လ ။ အသိသ က ီ ကို ။
(trg)="71"> کہ انہوں نے اچھا کام کیسے کیا ، تو وہ کہیں گے ، " کیونکہ میں زبردست ہوں
(src)="72"> ဘ လို့မ မ န တ လဲ " လို့ပ ပ လိမ့်မယ်
(trg)="72"> ظاہر ہے ۔ ٓاپ پوچھ ہی کیوں رہی ہیں ؟ "
(src)="73"> အမ ို သမီ တွ ကို သူတို့ရဲ့အလုပ်တစ်ခုဘ လို့အ င်မ င်လဲမ ရင်တ ့ သူတို့ပ မှ က တစ်ယ က်ယ က်ကူညီလို့ပ ကံက င် ထ က်မလို့ပ တကယ်ကို က ို က ို စ စ လုပ်ခဲ့လို့ပ ဆိုတ တွ ပ
(trg)="73"> اگر آپ کسی خاتون سے یہی پوچھیں تو وہ کہیں گی کہ کسی نے انکی مدد کی تھی ۔ وہ خوش قسمت ہیں ، یا انہوں نے بہت محنت کی تھی ۔
(src)="74"> ဒ ကဘ လို့အရ က ီ တ လဲ
(trg)="74"> یہ سب کیوں ضروری یے ؟
(src)="75"> အမယ်လ ဒ အရမ် ကိုအရ က ီ တ ပ ့
(trg)="75"> یہ بہت ضروری ہے
(src)="76"> ဘ လို့လဲဆိုတ ့ ဘယ်သူမှ စ ပွဲမှ မထိုင်ဘဲ ဘ ခ မ် မှ ထိုင်န ပ ီ ထ င့်ရုံ ခန် ( အရ ရှိန ရ ) ကိုရမှ မဟုတ်ပ ဘူ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အ င်မ င်မှုနဲ့ထိုက်တန်တယ်လို့မယူဆရင် ဒ မှမဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အ င်မ င်မှုကိုန မလည်ရင် ဘယ်သူမှ ရ ထူ တို ခ င် ဆိုတ မ ို ရလ မှ မဟုတ်ပ ဘူ
(trg)="76"> کیونکہ کسی کو بہترین دفتر کونے میں بیٹھنے سے نہیں ملتا ، اور کسی کو ترقی نہیں ملتی ، اگر انہیں نہیں لگتا کہ انہیں ترقی ملنی چایئے ، وہ اپنی کامیابی کی وجہ بھی نہیں سمجھ پاتیں ۔
(src)="77"> အဖ ကလွယ်မယ်သ ဆိုရင် က င် မှ ပဲရှင်
(trg)="77"> کاش اسکا جواب اتنا آسان ہوتا
(src)="78"> က ွန်မအလုပ်လုပ်ပ န တဲ့ အမ ို သမီ တွ အ လုံ ဒီအံ့ဖွယ်မိန် မသ တွ ဆီကို သွ ပ ီ ပ လို့ရရင်သိပ်က င် မှ ပဲရှင် " ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံက ည်ပ ။ ကိုယ်တိုင်အတွက်ညှိနှိုင် ပ ။
(trg)="78"> کاش میں تمام کم عمر خواتین کو بتا سکتی کہ " خود پر بھروسہ کریں اور اپنی تخواہ پر بحث کریں
(src)="79"> ကိုယ်ပိုင်အ င်မ င်မှုကို ကိုယ်တိုင်ထိန် သိမ် ထ ပ " လို့ပ ့ရှင့်
(trg)="79"> اپنی کامیابی کو اپنایئں ۔ "
(src)="80"> ဒ ကို က ွန်မသမီ ကိုပ ပ နိုင်ရင်သိပ်က င် မှ ပ ပဲ
(trg)="80"> کاش میں اپنی بیٹی کو سمجھا سکوں
(src)="81"> ဒ ပ မဲ့ ဒ ကဒီလ က်မရို ရှင် ပ ဘူ
(trg)="81"> لیکن یہ اتنا آٓٓٓٓٓٓٓٓسان نہیں ہے
(src)="82"> အက င် က အခ က်အလက်တွ အ လုံ ကပ န တ အခ အရ တွ အ လုံ ထက် တစ်ခုသ အရ ပ ဘ လဲဆိုတ ့ အ င်မ င်မှုနဲ့ နှစ်သက်ဖွယ်က င် မှုက အမ ို သ တွ မှ အညမညသဘ အပ န်အလှန်ဆက်စပ်န ပ ီ အမ ို သမီ တွ မှ ဆန့်က င်ဖီလ စွ ဆက်စပ်န ပ တယ်
(trg)="82"> کیونکہ اعداد و شمار سے ایک بات کا اندازہ ہوتا ہے کہ مردوں کے لیے کامیابی اور پسندیدگی ساتھ ساتھ بڑھتے ہیں مگر خواتین کی کامیابی ’ ان کے لیے پسندیدگی کو کم کر دیتی یے
(src)="83"> လူတိုင် ခ င် ညိတ်န က ပ တယ် ဒ အမှန်ပဲဆိုတ က ွန်မတို့အ လုံ သိတ ကို ရှင့်
(trg)="83"> آٓٓٓٓپ سب اس بات سے اتفاق کرتے ہیں کیونکہ ہم جانتے ہیں کہ یہ سب سچ ہے
(src)="84"> ဒီအခ က်ကိုသ သ ခ ခ ကို ဖ ်ထုတ်ပ တဲ့ တကယ်ကိုက င် တဲ့လ ့လ ခ က်တစ်ခုရှိပ တယ်
(trg)="84"> اس بارے میں ایک بہت اچھی تحقیق
(src)="85"> ဟ ဒီရွိင်ဇန်ဆိုတဲ့ အမ ို သမီ နဲ့ပတ်သက်ပ ီ ထင်ရှ လှတဲ့ ဟ ဗတ်စီ ပွ ရ တက္ကသိုလ် လ ့လ ခ က်တစ်ခုရှိပ တယ်
(trg)="85"> ہارورڑ بزنس اسکول کی ہے ایک ہیڈی رویزنن نامی خاتون کے بارے میں
(src)="86"> သူက ဆီလီကွန်တ င်က က ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ အ ်ပရ တ တစ်ယ က်ပ သူ့မှ ရှိတဲ့အဆက်အသွယ်တွ ကို သုံ ပ ီ အရမ် ကိုအ င်မ င်တဲ့ အရင် အနှီ ထုတ်ပ တဲ့စီ ပွ ရ လုပ်ငန် ရှင်တစ်ဦ ဖ စ်လ ပ တယ်
(trg)="86"> جو کہ ایک کمپنی میں آٓٓٓپریٹر ہیں سلی کون ویلی میں ۔ انہوں نے اپنے تعلقات استعمال کیے ایک کامیاب منصوبہ بندی کی سرمایہ دار بننے کے لیے
(src)="87"> သိပ်မက သ လှတဲ့ ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှ ကိုလံဘီယ တက္ကသိုလ်က ပ မ က္ခတစ်ဦ က ဒီဖ စ်စဉ်ကိုယူပ ီ ဟ င် ဝဒ်ရိုင်ဇန်လို့ လုပ်လိုက်ပ တယ်
(trg)="87"> ۲۰۰۲ میں ۔ یہ زیادہ پرانی بات نہیں ہے اورکولمبیہ یونیورسٹی کی ایک پروفیسر نے ان کے متعلق ہاورڑ رویزن کیس لکھا
(src)="88"> သူက ဒီလူနှစ်ဦ စလုံ ရဲ့ ဒီဖ စ်စဉ်ကို က င် သ အဖွဲ့နှစ်ခုကို ပ လိုက်ပ တယ်
(trg)="88"> اور ’ اسے طالب علموں کی دو جماعتوں کو دیا
(src)="89"> သူက " ဟ ဒီ " ကန " ဟ င် ဝဒ် " ဆိုပ ီ စ လုံ လ တစ်လုံ ပဲပ င် လိုက်ပ တယ်
(trg)="89"> اور ’ ان میں صرف ایک لفظ تبدیل کر دیا ہیڈی کو ہارڈ میں بدل دیا
(src)="90"> ဒ ပ မဲ့ အဲဒီ့တစ်လုံ က တကယ်ကိုက ီ မ တဲ့ခ န မှုကိုဖ စ်စ ခဲ့ပ တယ်
(trg)="90"> مگر ایک لفظ کی تبدیلی نے بہت فرق ڈالا
(src)="91"> ပ ီ န က် သူက က င် သ တွ ကို စစ်တမ် က က်လိုက်ပ တယ် သတင် က င် ကတ ့ က င် သ တိုင် က မမရွ ဟ ဒီ နဲ့ ဟ င် ဝဒ်နှစ်ဦ စလုံ က တူညီတဲ့အရည်အခ င် ရှိတယ်လို့ယူဆက ပ တယ် ဒ ကတ ့ က င် ပ တယ်
(trg)="91"> پھر انہوں یے طالب علموں کا سروے کیا اور نتیجتناً لڑکے اور لڑکیوں دونوں کا خیال تھا کہ ہیڈی اور ہارورڈ دونوں کی قابلیت برابر ہے اور یہ اچھی بات ہے
(src)="92"> သတင် ဆို ကတ ့ လူတိုင် က ဟ င် ဝဒ်ကိုသဘ က က တယ်ရှင့်
(trg)="92"> خراب بات یہ ہے کہ ہارورڈ سبھی کو زیادہ پسند آیا
(src)="93"> သူကလူတ ်တစ်ယ က် သူအတွက်အလုပ်လုပ်ခ င်က တယ်
(trg)="93"> طالب علم ہارورڈ کے ساتھ کام کرنے میں یا اس کے ساتھ وقت گزارنے میں
(src)="94"> သူနဲ့င မ ှ ရင် တစ်န ့တ ကုန်ဆုံ ခ င်က တယ်
(trg)="94"> زیادہ دلچسپی رکھتے تھے
(src)="95"> ဒ ပ မဲ့ ဟ ဒီကရ ? သိပ်မသ ခ ပ ဘူ
(trg)="95"> بنسبت ہیڈی کے ،
(src)="96"> သူကကိုယ့်အတွက်နည် နည် က ည့်တယ် နိုင်ငံရ နည် နည် ဆန်တယ်
(trg)="96"> ان کے خیال میں ہیڈی شاید کچھ آزاد خیال تھی
(src)="97"> သူအတွက် အလုပ်လုပ်ပ ခ င်က သလ ဆိုတ မသ ခ ပ ဘူ
(trg)="97"> وہ ہیڈی کے ساتھ کام کرنے میں بے یقینی کا شکار تھے
(src)="98"> ဒ က ရှုပ်ထွ မှုပ ပဲ
(trg)="98"> یہی پیچیدگی ہے ۔
(src)="99"> က ွန်မတို့က က ွန်မတို့ရဲ့ သမီ တွ လုပ်ဖ ်ကိုင်ဖက်တွ ကို က ွန်မတို့ကိုယ်တိုင်ကိုပ ရမှ က က ွန်မတို့ကိုယ်တိုင် အ အဆင့် ရခဲ့တယ်ဆိုတ ယုံက ည်ဖို့ ရ ထူ တို တက်ဖို့အတွက် ဦ တည်က ို စ ဖို့ စ ပွဲမှ ထိုင်ဖို့ ဆိုတ ပ ပဲ ပ ီ တ ့ က ွန်မတို့က ဒီလိုလုပ်နိုင်ဖို့ စတ မှုတွ လုပ်ရတဲ့ ကမ္ဘ မှ လုပ်က ရမှ ပ သူတို့ရဲ့ အစ်ကိုမ င်တွ မှ တ ့ စတ မှုတွ ဆိုတ မရှိပ မဲ့လည် ပ ့ရှင်
(trg)="99"> ھمیں اپنی بیٹیوں کو ، ساتھیوں کو اور اپنے آپ کو سمجھانا چاہیےکہ ھم قابل ہیں ترقیّ کرنے کے لیے ، میز پر سب کے ساتھ بیٹھنا ضروری ہے ھمیں یہ اسی دنیا میں کرنا ہے جہاں انہیں قربانیاں نہ دینی پڑیں اپنے بھایئوں کے لیے بھی نہیں
(src)="100"> ဒ တွ အ လုံ နဲ့ပတ်သက်ပ ီ ဝမ် နည် စရ အက င် ဆုံ ကတ ့ ဒ ကို မှတ်မှတ်သ သ ရှိန ဖို့ တကယ့်ကိုခက်တယ်ဆိုတ ပ ပဲ
(trg)="100"> افسوس ناک بات یہ ہے کہ یہ سب یاد رکھنا بہت مشکل ہے