# my/ted2020-10.xml.gz
# nl/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> AIDS နဲ့ က က်ငှက်တုပ်ကွ တို့နဲ့ ပတ်သက်ပ ီ တရ ဝင်ပူပန်မှုတွ ၊ နဲ့ ဒီန ့နှ င် ပိုင် မှ အရမ် တ ်တဲ့ Dr. Brillant ဆီကက ရမှ နဲ့အတူ အခ တစ်ကမ္ဘ လုံ ဖ စ်န တဲ့ နှလုံ သွ က ဆီ ခ ို ၊ သွ တို ရ ဂ တွ အက င် ပ ခ င်ပ တယ် ။ ဒ တွ အ လုံ ဟ အနည် ဆုံ ၉၅ % လူတွ အတွက် အစ အသ က် ၊ အန အထိုင် ပ င် လိုက်ရုံနဲ့ လုံ ဝက ကွယ်နိုင်တယ်
(trg)="1.1"> De hele wereld maakt zich grote zorgen over AIDS en de vogelgriep , later vandaag horen we hier meer over van de briljante Dr .
(trg)="1.2"> Briliant .
(trg)="1.3"> Ik wil het hebben over de ándere pandemie , namelijk hart- en vaatziekten , diabetes en hoge bloeddruk .
(trg)="1.4"> Deze aandoeningen zijn compleet te voorkomen voor minstens 95 % van de mensen , simpelweg door dieet en levensstijl aan te passen .
(src)="2"> ပ ီ တ ့ ဖ စ်န တ က တစ်ကမ္ဘလုံ မက န် မ ခ င် ၊ ဖ စ်ပွ န ပ ီ လူတွ ဟ က ွန်တ ်တို့လိုစ ၊ က ွှန်တ ်တို့လိုန ၊ ပ ီ တ ့ က ွန်တ ်တို့လို သ တ ဖ စ်န တယ် ။ ဥပမ မ ို ဆက် တစ်ခုမှ အ ရှဟ နှလုံ ရ ဂ ၊ အဝလွန်တ နဲ့ဆီ ခ ို ဖ စ်တ အနိမ့်ဆုံ နှုန် ကန အမ င့်ဆုံ ဖ စ်သွ ပ ပ ီ ။ ပ ီ တ ့အ ဖရိကမှ နှလုံ သွ က ရ ဂ ဟ နိုင်ငံအမ စုမှ HIV နဲ့ AIDS သ ဆုံ တ နဲ့တူညီန တယ်
(trg)="2.1"> Wat er momenteel gebeurt , is dat deze ziektes zich wereldwijd verspreiden .
(trg)="2.2"> Mensen over de hele wereld zijn gaan eten en leven zoals wij , en sterven dus ook zoals wij .
(trg)="2.3"> Binnen één generatie is Azië bijvoorbeeld van de laagste aantallen hartaandoeningen , overgewicht en diabetes in de wereld , gegroeid naar één van de plekken met het hoogste aantal slachtoffers .
(trg)="2.4"> Zelfs de meeste landen in Afrika kennen nu net zoveel sterfgevallen aan hartaandoeningen , als aan het HIV-virus en AIDS .
(src)="3"> ဒီတ ့ တကယ့်ကို သန် ခ ီတဲ့ လူတွ ရဲ့အသက်ကို သက်ရ က်နိုင်တဲ့ ပ င် လဲခ က် တစ်ခုလုပ်ဖို့ အရ ပ တဲ့အခွင့်အလမ် တံခ တစ်ခ ပ်ရှိပ ီ ၊ တစ်ကမ္ဘ လုံ အတိုင် အတ နဲ့ က ကွယ်ရ ဆ ပည ပ ုက င့်ဖို့ပ ။
(trg)="3"> Er is nu de gelegenheid om een belangrijk verschil te maken , wat de levens van letterlijk miljoenen mensen kan beïnvloeden , door middel van preventieve geneeskunde op een wereldwijde schaal .
(src)="4"> နှလုံ နဲ့သွ က ရ ဂ တွ က က န်တဲ့ရ ဂ တွ ပ င် ထ ထက် ဒီတိုင် ပ ည်မှ သ မက တကမ္ဘ လုံ မှ ပ လူတွ ကို ပိုသ စ န တုန် ပ ၊ ဒ ဟ လူတိုင် နီ ပ အတွက် လုံ ဝက ကွယ်နိုင်ပ တယ် ။
(trg)="4.1"> Hart- en vaatziekten zijn nog steeds verantwoordelijk voor meer sterfgevallen , niet alleen in dit land , maar overal in de wereld dan alle andere oorzaken tezamen .
(trg)="4.2"> Deze aandoeningen voor bijna iedereen geheel te voorkomen .
(src)="5"> က ကွယ်လို့ရရုံမက ၊ တကယ့်ကိုပဲ န က်ပ န်လှည့်လို့ရတယ် ၊ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၉ နစ်နီ နီ ပ နိုင်ခဲ့တ က အစ အသ က်နဲ့ အန အထိုင်ပ င် လဲရုံ ဒီအဆင့်မ င့် ၊ စ က ီ တဲ့ န က်ဆုံ ပ ် စီမံခ က်တွ သုံ ခ င် နဲ့ ရို စင် တဲ့ ၊ နည် ပည နိမ့်ပ ီ ကုန်က စရိတ် နည် တ တွ စွက်ဖက်တ ဟ ဘယ်လိုအစွမ် ထက်တယ် ဆိုတ သက်သ ပ ဖို့ပ ၊ ရ တွက်တဲ့ သွ က မ ဉ် လို ၊ တစ်နှစ်မတိုင်ခင်နဲ့တိုင်ပ ီ PET စကင်တွ မှ ပ ့
(trg)="5.1"> Ze zijn niet alleen te voorkomen , maar vaak zelfs omkeerbaar .
(trg)="5.2"> De afgelopen 29 jaar hebben we , door gebruik te maken van geavanceerde , state-of-the-art technologie , aan kunnen tonen dat er , middels simpele , goedkope , low-tech maatregelen grote veranderingen geboekt kunnen worden .
(trg)="5.3"> Je ziet hier arteriografie van een jaar er vóór en van een jaar later ,
(src)="6"> လအနည် ငယ်က ပ ခဲ့တဲ့ ၊ ထုတ်ဝ လိုက်တဲ့ ပထမလ ့လ ခ က်မှ ပ တ က အစ အသ က်နဲ့ န ထိုင်ပုံ ပ င် ရုံနဲ့ ဆီ က ိတ်ကင်ဆ ကို ရပ်နိုင် ၊ န က်ဆုတ်နိုင်ပ ီ အသ ပိုတို မှု ၇၀ % လ ့တ ဒ မှမဟုတ် အသ ပိုတို မှုမှု နှ စ ပ ီ ယှဉ်လိုက်ရင် ကန့်သတ်အုပ်စုမှ က တ ့ ၉ % ပဲရှိပ တယ် ။
(trg)="6.1"> en de PET-scans van het hart .
(trg)="6.2"> Een aantal maanden geleden hebben we de eerste studie gepubliceerd , waarin wordt aangetoond dat de voortgang van prostaatkanker kan worden omgekeerd , door veranderingen aan te brengen in het dieet en de levensstijl .
(trg)="6.3"> De tumorgroei is 70 procent teruggedrongen , of zelfs geheel gestopt , vergeleken met slechts 9 procent bij de controle groep .
(src)="7"> ပ ီ ဆ ့ ဒီက MRI နဲ့ MR ရ င်စဉ်မှ က ဆီ က ိတ်ကင်ဆ လုပ်ဆ င်မှုကို အနီရ င်ပ ထ ပ ီ ၁ နှစ်အက မှ လ ့န တ မ င်ရတယ် ။
(trg)="7"> In de MRI en MR spectroscopie afbeeldingen die hier getoond worden , wordt de tumor-activiteit aangeduid in het rood , het is goed te zien
(src)="8"> အခုအဝလွန်ရ ဂ ကူ စက်မှုရှိတယ် ၊ လူက ီ ၃ ပုံ ၂ ပုံနဲ့ကလ ၁၅ % ပ ၊ စိတ်ပူန မိတ က လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်အတွင် မှ ဆီ ခ ိုရ ဂ က ရ ၀ % တို ပွ ခဲ့ပ ီ ဒ ဟ က ွန်တ ်တို့ ကလ တွ က ွန်တ ်တို့ထက် ပိုပ ီ အသက် တိုတိုန ရတဲ့ ပထမဆုံ မ ို ဆက်ပ ။ သန စရ ပ ၊ ဒ က ကွယ်လို့ရပ တယ် ။
(trg)="8.1"> dat deze een jaar later is afgenomen .
(trg)="8.2"> Er is een epidemie van overgewicht .
(trg)="8.3"> Twee derde van de volwassenen , en 15 procent van de kinderen hebben er last van .
(trg)="8.4"> Wat mij nog meer zorgen baart , is dat de gevallen van diabetes de afgelopen 10 jaar met 70 procent zijn toegenomen .
(trg)="8.5"> Dit kan wel eens de eerste generatie zijn waarvan de kinderen korter leven dan de ouders .
(trg)="8.6"> Dat is jammer , en het is te voorkomen .
(src)="9"> အခု ဒ တွ ဟ ရွ က က်ပွဲရ လ ဒ်တွ မဟုတ်ဘူ ၊ လူတွ ပ ၊ ပ ည်နယ်အလိုက် ၈၅ ၊ ၈၆ ၊ ၈၇ ခု လ က်ကစပ ီ အဝလွန်တဲ့လူ အရ အတွက်ပ ၊ ဒ တွ ဟ CDC ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ကဖ စ်ပ ီ ၊ ၈၈ ၊ ၈၉ ။ ၉၀ ။ ၉၁ မှ ပ ၊ အမ ို အစ သစ် တစ်ခုကို ၉၂ ၊ ၉၃ ၊ ၉၄ ၊ ၉၅ ၊ ၉၆ ၊ ၉၇ ၊ ၉၈ ၊ ၉၉ ၊ ၂၀၀၀ ၊ ၂၀၀၁ မှ တွ ရပ တယ် ။ ဒ ကပိုဆို လ တယ် ၊ က ွန်တ ်တို့ဟ က ဆင် သလိုပ လ ။ ( ရယ်သံမ ) ကဲ ဒ နဲ့ပတ်သက်ပ ီ ဘ လုပ်လို့ရလဲ ။ က င် ပ ီ ၊ သိတယ်န ် ၊ တွ ့ထ တ က နှလုံ နဲ့ကင်ဆ ကို ပ င် ပ န် လုပ်ပ နိုင်တ က အ ရှအစ အစ ပ ။
(trg)="9.1"> Dit zijn niet de verkiezingsuitslagen , maar dit zijn de mensen , de aantallen mensen , welke overgewicht hebben , onderverdeelt per staat , beginnend in 1985 , ' 86 en ' 87 deze gegevens komen van de CDC-website , 1988 , ' 89 , ' 90 , ' 91 er komt een nieuwe categorie , 1992 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 1997 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 , het word steeds erger .
(trg)="9.2"> We zijn aan het ' devolueren ' .
(trg)="9.3"> ( Gelach ) Nu , wat kan eraan gedaan worden ?
(trg)="9.4"> We hebben een dieet gevonden dat hartaandoeningen en kanker kan terugdringen , dit is een dieet gebaseerd op Aziatische eetgewoonten .
(src)="10"> ဒ ပ မဲ့ အ ရှသ ဟ ကိုယ်တွ လိုစ န ပ ီ ဒ က င့်ကိုယ်တွ လို ဖ န တ ပ ့ ။
(trg)="10"> Maar de mensen in Azië eten tegenwoordig net als wij , wat de reden is dat ze ook ziektes beginnen te krijgen zoals de onze .
(src)="11"> ဒ နဲ့ အစ အသ က် ကုမ္ပဏီက ီ တွ နဲ့ တွဲလုပ်န ပ ီ ၊ သူတို့က ပိုက န် မ စ တ ကို ပ ်စ ၊ စွဲမက်စ ၊ ခ တ်မှီအဆင်ပ အ င်လုပ်ပ တယ် ။ က ွန်တ ် အက ံပ အဖ စ်ထိုင်တဲ့ McDonalds နဲ့ PepsiCo ၊ ConAgra နဲ့ Safeway လို မက ခင် Del Monte ပ ့ ၊ ဒ ဟ လုပ်ငန် က င် လို့ သူတို့ထင်က တယ် ။
(trg)="11.1"> Ik ben aan het werk geweest met een flink aantal van de grootste voedsel-producenten .
(trg)="11.2"> Zij kunnen het leuk en sexy en hip en lekker en makkelijk maken om gezonder te eten , ik neem bijvoorbeeld deel aan de adviesraad van McDonald 's , PepsiCo , ConAgra , Safeway en binnenkort ook Del Monte , en deze bedrijven zien in dat het goed zaken doen is .
(src)="12"> MacDonald မှ မ င်ရတဲ့ အသုတ်ဟ အလုပ်ရဲ့အက ို ပ ၊ အ ရှအသုတ်ကို စ တ ့မှ Pepsi မှ ဝင်ငွ တို မှု ၃ ပုံ ၂ ပုံဟ ပိုက င် တဲ့ အစ အစ တွ ရတ ပ ။
(trg)="12.1"> De salades die je bij McDonald 's tegen komt , komen uit ons werk voort , ze zijn begonnen Aziatische salades te verkopen .
(trg)="12.2"> Pepsi dankt twee-derde van hun omzetgroei aan hun verbeterde voedsel .
(src)="13"> ဒီလိုလုပ်က ရင် AIDS HIV ငှက်ဖ ရ ဂ တွ ကုသဖို့နဲ့ က က်ငှက်တုပ်ကွ ကို က ကွယ်ဖို့ တကယ်လိုအပ်တဲ့ဆ ဝ တွ ဝယ်ဖို့ ရင် မ စ်တွ ကို လွတ်လ လို့ သုံ ခွင့်ရတ ပ ့ဗ ၊ က ဇူ ပ ။
(trg)="13.1"> Als we dat voor elkaar krijgen , kunnen we middelen vrijmaken om geneesmiddelen te kopen die we echt nodig hebben , om AIDS , HIV en malaria te behandelen , en om de vogelgriep te voorkomen .
(trg)="13.2"> Bedankt voor uw aandacht .
# my/ted2020-1006.xml.gz
# nl/ted2020-1006.xml.gz
(src)="1"> ရှုပ်ထွ တဲ့ပ ဿန တစ်ခုနဲ့ရင်ဆိုင်ရတဲ့အခ လုံ လုံ က ီ ကို ဖိစီ ခံရသလို ခံစ မိဖူ ပ သလ ။
(trg)="1"> Voelt u zich wel eens volledig overrompeld als u wordt geconfronteerd met een complex probleem ?
(src)="2"> က င် ပ ီ ၊ ဒ ကို ၃ မိနစ်တ င် မက တဲ့အခ ိန်အတွင် ပ င် လဲသွ စ မယ်လို့ မ ှ ်လင့်ပ တယ်
(trg)="2"> Welnu , dat hoop ik te veranderen in nog geen drie minuten .
(src)="3"> ရှုပ်ထွ ခ င် ဆိုတ အမ ဲတမ် ရှုပ်ယှက်ခတ်မှု မဟုတ်တ ကို ခင်ဗ တို့ လက်ခံလ အ င် လုပ်ဖို့ မ ှ ်လင့်ပ တယ် ။
(trg)="3"> Ik hoop u te overtuigen van het feit dat ' complex ' niet altijd ' gecompliceerd ' betekent .
(src)="4"> က ွန်တ ့အတွက် မုန့်ဖိုထဲက ထုတ်ပ ီ စ အက အနဖုတ်ထ တဲ့ ပ င်မုန့်ခ င် ဟ ရှုပ်ထွ ပ ီ က က်သွန်နီမဆလ သံလွင်သီ နဲ့ ဘိန် စ ့ပ တဲ့ ဒိန်ခဲပ င်မုန့်ကတ ့ ရှုပ်ယှက်ခတ်န ပ တယ် ။
(trg)="4"> Een mooi gebakken stokbroodje , zo uit de oven , vind ik complex , maar een curry-ui-groene olijven-papaver-kaasbrood is gecompliceerd .
(src)="5"> က ွန်တ ်ဟ ဂ ဟဗ ဒပည ရှင် တစ်ယ က်ဖ စ်ပ ီ ရှုပ်ထွ ခ င် ကို လ ့လ ပ တယ် ။ ရှုပ်ထွ ခ င် ကို နှစ်သက်ပ တယ် ။
(trg)="5"> Ik ben ecoloog en ik bestudeer complexiteit .
(src)="6"> ဒ ကို သဘ ဝလ ကထဲမှ လ ့လ ပ တယ် ၊ မ ို စိတ်တွ ရဲ့ ပ န်လှန်ဆက်နွယ်မှုပ ့ ။
(trg)="6.1"> Ik ben er gek op .
(trg)="6.2"> Ik bestudeer het in de natuur , de onderlinge verbondenheid van soorten .
(src)="7"> ဒီတ ့ အစ အစ ဝက်ဘ်တစ်ခု ၊ ( သို့ ) California တ င်ပ ်က Alpine ရ ကန်တွ မှ န က တဲ့ မ ို စိတ်တွ အက က စ သုံ ခ င် ကွင် ဆက် မ ပုံပ ၊
(trg)="7"> Hier is een voedsel-web , of een kaart van voedselketens tussen soorten die in bergmeren leven in de bergen van Californië .
(src)="8"> ဒ ကတ ့ အဲဒီမှ အရင်က မန ဖူ တဲ့ ဇ တိရင် မဟုတ်တဲ့ င တွ န လ တဲ့အခ အစ အစ ကွန်ရက် ဖ စ်သွ ပ ပဲ ။
(trg)="8"> En dit gebeurt er met die voedselkaart als deze bevolkt wordt met niet-inheemse vissen die er niet eerder hebben gewoond .
(src)="9"> မီ ခို ရ င် မ ို စိတ်တွ အ လုံ ပ က်သွ တယ် ။
(trg)="9"> Alle uitgegrijsde soorten verdwijnen .
(src)="10"> တစ်ခ ို့ကတ ့တကယ့်ကို မ ို တုန် တ ့မယ့် အခ အန မ ို ပ ။
(trg)="10"> Sommige worden daadwerkelijk met uitsterven bedreigd .
(src)="11"> င တွ က စ ပစ်တ တ င်မှ အဲဒီကန်တွ မှ ခ င်တွ ပိုမ တယ် ။
(trg)="11"> Er zijn meer muggen bij meren waar vis in zit , ook al eten ze de muggen .
(src)="12"> ဒီလိုဖ စ်လ မှ ကို လုံ လုံ မ ှ ်လင့်မထ တ ပ ။ ဒ ပ မဲ့ က ိုတင်ခန့်မှန် နိုင်တ ကို တွ ့လ ရပ တယ် ။
(trg)="12"> Dit waren allemaal onverwachte effecten , maar toch ontdekken we dat ze voorspelbaar zijn .
(src)="13"> ဒီတ ့ က ွန်တ ် အခုမ ှဝ ခ င်တ က ရှုပ်ထွ မှုတွ နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အဓိကက တဲ့ အတွင် သဘ တစ်ခုနှစ်ခုလ က်ပ ၊ သဘ ဝကိုလ ့လ ခ င် ကန သိလ ရတ ဖ စ်ပ ီ အခ ပ ဿန တွ မှ လည် အသုံ ခ နိုင်က င် ပ ရဲ့ ။
(trg)="13"> Ik wil daarom een paar belangrijke inzichten met u delen over de complexiteit die we geleerd hebben door de natuur te bestuderen die wellicht toepasbaar zijn op andere problemen .
(src)="14"> ပထမတစ်ခုက ရှုပ်ထွ မှုတွ ကို ရှင် ပ ဖို့ မ င်အ င် လုပ်ပ နိုင်တဲ့ ကိရိယ တွ ရဲ့ စွမ် ပက ဖ င့် ၊ ခင်ဗ တို့အရင်က မစဉ် စ ခဲ့ဖူ တဲ့ မ ခွန် တွ ကို မ ဖို့ ခင်ဗ တို့ကို တိုက်တွန် ပ ဖို့ပ ပဲ ။
(trg)="14"> Ten eerste : de kracht van goed visualiseringsgereedschap om complexiteit te helpen ontrafelen en je uit te dagen om vragen te stellen waar je eerder niet op kwam .
(src)="15"> ဥပမ ပ င် စည် ထ တဲ့ ကုမ္ပဏီစနစ်တစ်ခုထဲက ပ င် စည် ထ တဲ့ ဂ ဟစနစ် တစ်ခုထဲကန ဖ တ်လ တဲ့ က ဗွန်စီ ဆင် မှုကို မှတ်သ နိုင်ပ တယ် ၊ ဒ မှမဟုတ် Yosemite အမ ို သ ဥယ ဉ်ထဲက ဘ သင့်န တဲ့မ ို စိတ်တွ အတွက် က က်စ ရ န ရ အပိုင် တွ ရဲ့ အပ န်အလှန် ဆက်နွယ်မှုတွ ပ ့ ။
(trg)="15"> Je kunt bijvoorbeeld de loop van koolstof volgen door bevoorradingsketens in een ecosysteem , of de onderlinge verbondenheid van stukjes habitat van bedreigde diersoorten in Yosemite National Park .
(src)="16"> န က်တစ်ခုက သင့်အန နဲ့ မ ို စိတ်တစ်ခုက န က်တစ်ခုအပ ် သက်ရ က်မှုကို ခန့်မှန် ခ င်ရင် ၊ ကွင် ဆက်ကိုပဲ အ ရုံစိုက်ရင်တ ့ က န်တ ကို အမှ င်ခ လိုက်တ ပ ။ တကယ်တ ့ ပိုလို့ကို ခန့်မှန် နိုင်တဲ့နည် က န က်ကို ဆုတ်လိုက်ပ ၊ စနစ်တစ်ခုလုံ ကို ထည့်စဉ် စ လိုက်ပ ၊ မ ို စိတ်အကုန်လုံ ၊ ကွင် ဆက်အကုန်လုံ ... အဲဒီန ရ ကန အဓိကအက ဆုံ သက်ရ က်မှုနယ်ပယ်ပ ်မှ အ ရုံစိုက်လိုက်ပ ။
(trg)="16"> Dan is het zo dat als je wilt voorspellen wat het effect van de ene soort op de andere is , als je je richt op die verbinding , en je de rest laat verdwijnen , dan is het uiteindelijk minder voorspelbaar dan wanneer je een stap naar achteren doet en het hele systeem beschouwt -- en vanaf die plek inzoomt op de invloedssfeer die er het meest toe doet .
(src)="17"> သုသ တနကန သိရှိလ န တ က မက ခဏဆိုသလို ဒီဂရီတစ်ခု ၊ နှစ်ခုအတွင် က ခင်ဗ ဂရုစိုက်န တဲ့ ဆုံမှတ်ငယ်လ တွ နဲ့ သက်ဆိုင်တ ပ ။
(trg)="17"> En we ontdekken via ons onderzoek dat dat vaak zeer plaatselijk geldt voor het knooppunt waar je je op richt , binnen één of twee niveaus .
(src)="18"> ဒ က င့် န က်ဆုတ်ပ ီ ခက်ခဲနက်နဲမှုကို လက်ခံက ည့်လ ရို ရှင် တဲ့အဖ တွ ကို တွ ့ရှိဖို့ အခွင့်ပိုက င် လ ပ ။ သင်အစမှ ရှ တွ ့ခဲ့တဲ့ ရို ရှင် တဲ့အဖ နဲ့ ခ န တတ်ပ တယ် ။
(trg)="18"> Dus hoe verder je naar achteren gaat en de complexiteit omarmt , des te groter is de kans dat je simpele antwoorden vindt , en die zijn vaak anders dan het simpele antwoord waar je mee begon .
(src)="19"> ဒီတ ့ ဂီယ ပ င် ပ ီ ၊ အမ ရိကန်အစို ရက က ဇူ ပ ုထ တဲ့ တကယ့်ကိုရှုပ်ထွ လှတဲ့ ပုစ္ဆ ကို က ည့်က ရအ င် ။
(trg)="19"> We gaan een stap verder en bekijken een zeer complex probleem , met dank aan de regering van de VS .
(src)="20"> ဒ ကတ ့ အ ဖဂန်နစ္စတန်မှ အမ ရိကန်ရဲ့ သ င်က န် မှုခ မှုန် ရ ဗ ူဟ တစ်ခုပ ။
(trg)="20"> Dit is een diagram van de tegenopstand-strategie van de VS in Afghanistan .
(src)="21"> လွန်ခဲ့တဲ့ ၁ လ ၊ ၂ လလ က်က New York Times သတင် စ ရဲ့ မ က်နှ ဖုံ မှ ပ ့ ။
(trg)="21"> Het stond op de voorpagina van de New York Times een paar maanden geleden --
(src)="22"> စိတ်န က်လ က်အ င် ရှုပ်ထွ လွန် လို့ ခ က်ခ င် ကိုပဲ မီဒီယ တွ ရဲ့ လှ င်ပ င်မှုကို ခံလိုက်ရတယ်လ ။
(trg)="22"> en werd meteen belachelijk gemaakt door de media omdat het zo idioot gecompliceerd was .
(src)="23"> က ည ခဲ့တဲ့ရည်မှန် ခ က်က အ ဖဂန်အစို ရကို ပ ည်သူအမ ဖက်မှ ထ က်ခံမှု တို လ ဖို့ပ
(trg)="23"> Het doel was geformuleerd als : het vergroten van de steun voor de Afghaanse regering .
(src)="24"> ရှုပ်ထွ တဲ့ ပုစ္ဆ တစ်ခု ဆိုတ အရှင် က ီ ပ ။ ဒ ပ မယ့် ဒ ဟ ရှုပ်ယှက်ခတ်ရ လ ။
(trg)="24"> Duidelijk een complex probleem , maar is het gecompliceerd ?
(src)="25"> က င် ပ ီ ၊ ဒ ကို Times ရဲ့ မ က်နှ ဖုံ မှ တွ ့တ ့ စဉ် စ မိလိုက်တ က " က င် ပ ့ကွ ၊ ဆက်စပ်က ည့်လို့ရတ တစ်ခု ၊
(trg)="25.1"> Nou , toen ik dit zag op de voorpagina van de Times dacht ik : " Te gek .
(trg)="25.2"> Hier kan ik eindelijk iets mee .
(src)="26"> ဒီမှ နှစ်မ ှုပ်ထ လို့ ရတ ပ ့ " လို့ပ ။
(trg)="26"> Ik kan m 'n tanden er in zetten . "
(src)="27"> ဒီတ ့ လုပ်က ရအ င် ။ စနစ်တက ကွန်ရက်အဖ စ်နဲ့ ဒီspaghetti က ခ ပ်ပ ်မှ ကမ္ဘ ့ပွဲဦ ထွက် ရှုထ င့်တစ်ခုပ ့ဗ ။
(trg)="27.1"> Laten we het doen .
(trg)="27.2"> Daar gaan we , voor het allereerst , een wereldprimeur van dit spaghetti-diagram als een geordend netwerk .
(src)="28"> စက်ဝိုင် ပ ထ တဲ့ ဆုံမှတ်လ ကတ ့ က ွန်တ ်တို့ သက်ရ က်ခ င်တဲ့န ရ အစို ရကို ပ ည်သူအမ က ထ က်ခံမှုပ ။
(trg)="28"> Het omcirkelde knooppunt willen we beïnvloeden -- steun voor de regering .
(src)="29"> ဒီတ ့ဗ အဲဒီဆုံမှတ်ကန ၁ ဒီဂရီ ၊ ၂ ဒီဂရီ ၊ ၃ ဒီဂရီကို က ည့်လို့ရပ ီ ဩဇ လွှမ် နယ်ပယ်အပ င်က က ခ ပ်ရဲ့ ၄ ပုံ ၃ ပုံကို ဖယ်ရှ နိုင်ပ တယ် ။ အဲဒီနယ်ပယ်ထဲမှ ဆုံမှတ်အမ စုဟ ဗ ူဟ နဲ့မသက်ဆိုင်တဲ့အခ က်တွ ပ
(trg)="29"> En nu kunnen we dus één niveau , twee niveaus , drie niveaus diep vanaf dat knooppunt kijken en driekwart van het diagram wegdoen , wat buiten de invloedssfeer ligt .
(src)="30"> မ ပ င်အန အထ က မ် တမ် ခ င် မ ို လိုပ ့ ပ ီ တ ့ အရမ် သ ငယ်တဲ့ အရ အတွက်ကသ တကယ့် စစ်မက်ရ ရ တိုက်ခိုက်မှုတွ ပ ။
(trg)="30"> Binnenin die sfeer zijn de meeste knooppunten niet te beïnvloeden , zoals de ruigheid van het terrein , en een hele kleine minderheid zijn militaire acties .
(src)="31"> အမ စုဟ အက မ် ဖက်မဲ့ကဏ္ဍတွ ဖ စ်ပ ီ ၊ အက မ် ဖ င် ၂ မ ို ရှိပ တယ် ။ လူမ ို စုပ ိုင်ဆိုင်မှုတွ နဲ့ ဘ သ ရ အယူဝ ဒတွ မှ တက်က ွစွ ပတ်သက်မှုနဲ့ မ ှတပ ီ ၊ ထင်သ တဲ့ စီ ပွ ရ ဖွံ့ဖ ို မှုနဲ့ ဝန်ဆ င်မှုထ က်ပံ့ပ ခ င် ပ ။
(trg)="31"> De meeste zijn geweldloos en vallen in twee globale categorieën : actieve bemoeienis met etnische twisten en religieuze overtuigingen en eerlijke , transparante economische ontwikkeling en het beschikbaar stellen van diensten .
(src)="32"> ဒီအက င် က ွန်တ ်မသိဘူ ၊ ဒ ပ မဲ့ ဒ က ဒီက ခ ပ်ကန ၂၃ စက္ကန့်အတွင် အဓိပ္ပ ယ်ဖ ်နိုင်တ ပ ။
(trg)="32"> Ik weet het niet , maar dat is wat ik uit het diagram kan ontcijferen in 24 seconden .
(src)="33"> ဒီလိုက ခ ပ်ကို တွ ့တဲ့အခ ခင်ဗ တို့ကို လန့်မသွ စ ခ င်ပ ဘူ ။
(trg)="33"> Als u zo 'n diagram ziet moet u niet bang zijn .
(src)="34"> ခင်ဗ တို့ကို စိတ်လှုပ်ရှ ဟ လိုတ ပ ။ စိတ်သက်သ ရ ရသွ စ ခ င်တ ပ ။
(trg)="34.1"> Ik wil dat u blij bent .
(trg)="34.2"> Ik wil dat u opgelucht bent .
(src)="35"> ရို ရှင် တဲ့ အဖ တွ ပ ်လ နိုင်လို့ပ ။
(trg)="35"> Want er kunnen simpele antwoorden uit voortkomen .
(src)="36"> သဘ ဝထဲက ရို ရှင် မှုဟ မက ခဏဆိုသလို ရှုပ်ထွ မှုရဲ့အခ တစ်ဖက်မှ ကိန် အ င် န လို့ပ ။
(trg)="36"> We ontdekken dat eenvoud in de natuur vaak de keerzijde van complexiteit is .
(src)="37"> ဒ က င့် ဘယ်ပုစ္ဆ အတွက်မဆို ခ ဲ့က ည့်နိုင်လ လ ၊ ရှုပ်ထွ မှုကို လက်ခံထ လ လ ၊ အရ က ီ ဆုံ ရို ရှင် တဲ့အသ စိတ်တွ ကို အနီ ကပ်က ည့်နိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ် က င် လ လ လ ပ ။
(trg)="37"> Dus voor elk probleem : hoe meer je uitzoomt en complexiteit omarmt , des te meer kans dat je inzoomt op de simpele details die het belangrijkst zijn .
(src)="38"> က ဇူ တင်ပ တယ် ။
(trg)="38"> Dank u .
(src)="39"> ( လက်ခုပ်သံမ )
(trg)="39"> .
# my/ted2020-101.xml.gz
# nl/ted2020-101.xml.gz
(src)="1"> က ဇူ အမ က ီ တင်ပ တယ် ။
(trg)="1"> Hartelijk dank .
(src)="2"> ကဲ ၊ ရှင်တို့အတွက် ဇ တ်လမ် တစ်ပုဒ်ရှိတယ် ။
(trg)="2"> Ik heb een verhaal voor jullie .
(src)="3"> က ွန်မ လ ယ ဉ်ကဆင် တ ့ အင်္ဂလန် အန က်ပိုင် က ရှည်လ လွန် တဲ့ခရီ န က်မှ က ွန်မ ကွန်ပ ူတ ၊ ခ စ်ရတဲ့ လက်ဆွဲ ကွန်ပ ူတ က က င်သွ လိုက်တ အို အဲလိုမ ို ပ ့ ။ အပ ်က မ က်နှ ပ င်မှ ... ပ ရရင် အကုန်လုံ ထပ က်သွ တယ် ။
(trg)="3.1"> Toen ik van het vliegtuig stapte , na een lange tocht vanuit het westen van Engeland , werd mijn computer , mijn geliefde laptop , gek .
(trg)="3.2"> Hij had -- oh ! -- zo ongeveer ! -- en het scherm -- in elk geval , het ding had het begeven .
(src)="4"> ဒီက IT က င်လ တွ ဆီသွ တ ့ လူက ီ မင် တစ်ဦ က ပ င်ပ ပ ီ ပ တ က " ခင်ဗ က ဒီမှ ဘ လုပ်မှ လဲတဲ့ ။ "
(trg)="4.1"> Ik stapte naar de IT-mannen hier .
(trg)="4.2"> Een meneer herstelde mijn computer , en toen zei hij : " Wat doe je hier ? "
(src)="5"> က ွန်မက " က ွန်မ တယ ထို ပ ီ သီခ င် နည် နည် ဆိုမှ ပ ။ " သူက " အို ၊ က ွန်တ ်လည် တယ ကို တီ တ ့တီ ပ တယ် ။ "
(trg)="5.1"> Ik zei : " Ik speel cello en ik zing een beetje . "
(trg)="5.2"> Hij zei : " Oh , ik speel ook zo 'n beetje cello . "
(src)="6"> ဒ နဲ့ က ွန်မက " တကယ်လ "
(trg)="6"> Ik zei : " Echt waar ? "
(src)="7"> ဘ ဖ စ်ဖ စ်ပ ၊ ရှင်တို့ ပ ်အ င်ပ ။ သူက ထူ ခ လို့ပ ၊ သူ့န မည်က Mark တဲ့ ။
(trg)="7"> Dus hier is een traktatie , want hij is fantastisch , en zijn naam is Mark .
(src)="8"> ( လက်ခုပ်သံမ ) က ွန်မရဲ့ အဖ ် Thomas Dolby လည် ဒီအမှုထဲမှ ပ ဝင်ပ တယ် ။
(trg)="8"> ( Applaus ) Ik krijg begeleiding van mijn wapenbroeder , Thomas Dolby .
(src)="9"> ( လက်ခုပ်သံမ ) ဒီသီခ င် ကို " Farther than the Sun " လို့ခ ်ပ တယ် ။
(trg)="9"> ( Applaus ) Dit liedje heet " Verder dan de zon " .
(src)="10"> ( ဂီတသံ ) လ ထဲမှ သွယ်တန် လို့ မင် ကိုခ ်ခဲ့တယ် ဒ ပ မဲ့ မင် မက ဘူ ကွယ် ။ မင် ဟ မ ညံ့ညံ့လိုအပ်တဲ့ အပင်တစ်ပင်ပ ၊ ပန် ပွင့်တွ ကို စွန့်လွှတ်ရလ က် အ င် င မင် ကို အရမ် က င် မွန်စွ ဆက်ဆံခဲ့ပ တယ် ၊ အို မင် အတွက် င ဟ က ွယ်ဝလွန် သွ ပ ီလ .. မင် ဆီကဆို န မင် ထက်တ င် ပိုဝ တယ် ၊ န မင် ထက်ပိုဝ ရ မင် ကို ရှိစ ခ င်တ ့တယ် ၊ ဥတ္တရအရပ် င သွ တယ် ၊ အ စက်လွန် ပ တယ် ။ င ့နှလုံ သ က က က်တုံ အ က်က ခ ်ရည်ပ ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ အက ံပိုင်တဲ့ မင် ရဲ့ မ က်လုံ တွ နဲ့ ခ ခ လည်န တဲ့ ပုံရိပ်တွ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ ပ ့ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ လ ။ င ့ကိုယ်င ပ ပ င် မ လှပ ီဆိုရင် င ယုံလိုက်တ ့မယ် ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ ပင်လယ်ဟ အလင် တန် ကို ထ င်ဖမ် ဖို့ အ ခဲန တယ် ။ ခ စ်န ရတ ကို င ခ စ်တယ် ၊ မင် ကတ ့ ဘယ်တ ့မှ အဲလ က် မဟုတ်ဘူ ။ Gerda ရဲ့ မ က်လုံ တွ ထဲမှ မင် ဖ စ်သွ တဲ့ အပိုင် အစတွ ၊ ညမှ ပ ံတဲ့ ပို ဖလံတွ အ လုံ လ ှပ်စစ်မီ ဟ လင် တယ်လို့ ယုံက တယ်လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ အက ံပိုင်တဲ့ မင် ရဲ့ မ က်လုံ တွ နဲ့ ခ ခ လည်န တဲ့ ပုံရိပ်တွ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ .. နို ... င ့ကိုယ်င ပ ပ င် မ လှပ ီဆိုရင် င ယုံလိုက်တ ့မယ် ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဆီကဆို န မင် ထက်တ င် ပိုဝ တယ် ၊ န မင် ထက်ပိုဝ ရ မင် ကို ရှိစ ခ င်တ ့တယ် ၊ ဥတ္တရအရပ် င သွ တယ် ၊ အ စက်လွန် ပ တယ် ။ င ့နှလုံ သ က က က်တုံ အ က်က ခ ်ရည်ပ ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ အက ံပိုင်တဲ့ မင် ရဲ့ မ က်လုံ တွ နဲ့ ခ ခ လည်န တဲ့ ပုံရိပ်တွ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ .. နို ... င ့ကိုယ်င ပ ပ င် မ လှပ ီဆိုရင် င ယုံလိုက်တ ့မယ် ၊ ( လက်ခုပ်သံမ ) က ဇူ အမ က ီ တင်ပ တယ် ။
(trg)="10.1"> ( Muziek ) ♫ Ik riep je , gespannen in de wind ♫ ♫ maar je hoorde me niet ♫ ♫ Je bent een plant die arme bodem vraagt ♫ ♫ ik heb je te rijkelijk behandeld ♫ ♫ om het zonder bloemen te doen ♫ ♫ Oh , ik ben te rijk voor jou geweest ♫ ♫ Verder dan de zon van mij ♫ Verder dan ik je zou willen ♫ ♫ Ik ga noordwaarts .
(trg)="10.2"> Koud is dat . ♫ ♫ Mijn hart is lava onder steen ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ Met je rekenoogjes ♫ ♫ die cijfertjes draaien ♫ ♫ kan je mij niet zien ♫ ♫ Je kan mij niet zien ♫ ♫ Als ik dat vaak genoeg zeg , ♫ ♫ ga ik het geloven ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ De zee bevriest ♫ ♫ om het licht te vangen ♫ ♫ Ik ben stapel op stapelverliefd zijn ♫ ♫ en jij was nooit de ware ♫ ♫ in de ogen van Gerda ♫ ♫ Fragmenten van wat je bent geworden ♫ ♫ En al die motten die ' s nachts rondvliegen ♫ ♫ geloven dat elektrisch licht helder is ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ Met je rekenoogjes ♫ ♫ die cijfertjes draaien ♫ ♫ kan je mij niet zien ♫ ♫ Als ik dat vaak genoeg zeg , ♫ ♫ ga ik het geloven . ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ Verder dan de zon voor mij ♫ ♫ Verder dan ik je zou willen ♫ ♫ Ik ga noordwaarts .
(trg)="10.3"> Koud is dat . ♫ ♫ Mijn hart is lava onder steen ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ Je bent het niet waard ♫ ♫ Met je rekenoogjes ♫ ♫ die cijfertjes draaien ♫ ♫ kan je mij niet zien , nee ♫ ♫ Als ik dat vaak genoeg zeg , ga ik dat geloven . ♫ ( Applaus ) Hartelijk dank .
# my/ted2020-1016.xml.gz
# nl/ted2020-1016.xml.gz
(src)="1"> ဟဲလို ၊ က ွန်တ ့အမည်က Birke Baehr ၊ အသက်က ၁၁ နှစ်ပ ။
(trg)="1.1"> Hallo .
(trg)="1.2"> Mijn naam is Birke Baehr , en ik ben 11 jaar oud .
(src)="2"> ဒီန ့ ဒီကိုလ တ က က ွန်တ ်တို့ရဲ့ စ စရ စနစ် မှ တ ပ ဖို့ပ ။
(trg)="2"> Ik kwam hier vandaag om te praten over wat is er mis met ons voedselsysteem .
(src)="3"> ဦ ဆုံ အန နဲ့ ပ ခ င်တ က ကလ တွ ဟ တီဗီမှ ၊ အမ ပိုင်က င် တွ မှ နဲ့ သင်က ည့်လ ရ အတ ်မ မ က စ ကွက်ဖ က်တ တွ ၊ က ်င အ လုံ ကို အလွယ်တကူအယုံသွင် ခံရတ က ွန်တ ်တကယ်ပဲ အံ့သ မိပုံကိုပ ။
(trg)="3"> Allereerst zou ik willen zeggen dat ik echt verbaasd ben hoe makkelijk kinderen dingen worden wijsgemaakt , alle reclames op TV , op openbare scholen en vrijwel overal waar je kijkt .
(src)="4"> က ွန်တ ့အမ င်တ ့ စီ ပွ ရ လုပ်ငန် တွ ဟ က ွန်တ ့လို ကလ တွ ကို သူတို့ မိဘတွ ကို က ွန်တ ်တို့ ( သို့ ) ကမ္ဘ အတွက် အမ ဲ မက င် တ ဝယ်ခိုင် ဖို့ က ို ပမ် န သလိုပ
(trg)="4"> Het lijkt me dat grote bedrijven altijd proberen om kinderen zoals ik hun ouders spullen te laten kopen die echt niet goed zijn voor ons of de planeet .
(src)="5"> အထူ သဖ င့် ကလ ပ က်စတွ ဟ ရ င်စုံထုပ်ပို ခ င် နဲ့ ပလပ်စတစ်ရုပ်တွ က ဆွဲဆ င်တ ခံရတယ် ။
(trg)="5"> Kleine kinderen vooral , letten op kleurrijke verpakking en plastic speelgoed .
(src)="6"> ဝန်ခံရမှ က က ွန်တ ်လည် တစ်ယ က်အပ ဝင်ဖ စ်ခဲ့ဖူ တ ပ ။
(trg)="6"> Toegegeven , vroeger was ik net zo .
(src)="7"> စ စရ အ လုံ ဟ တစ်န ကုန် ဝက်တွ ရွံ့ထဲလူ က နွ တွ စ က က်မှ မ က်စ တဲ့ ပ ်စရ ခ ံလ တွ ကန လ တယ်လို့ က ွန်တ ်လည် တွ ခဲ့ဖူ တယ် ။
(trg)="7"> Ik dacht ook dat al ons eten uit mooie kleine boerderijen kwam , waar varkens in de modder rollen en koeien grazen .
(src)="8"> တွ ့ရှိလိုက်ရတ က ဒ ဟ မမှန်ဘူ ဗ ။
(trg)="8"> Wat ik ontdekte was dat dit niet waar is .
(src)="9"> အင်တ နက်မှ ၊ စ အုပ်တွ မှ ၊ သတင် ရုပ်ရှင်တွ မှ မိသ စုနဲ့ ခရီ တွ မှ ဒီပစ္စည် ကို စတင်စုံစမ် မိတယ် ။
(trg)="9.1"> Ik ging het onderzoeken , met internet , boeken en documentaires .
(trg)="9.2"> Op reis met familie .
(src)="10"> စက်မှုလုပ်ငန် အစ အစ စနစ်ရဲ့ မက င် တဲ့ဘက်ကို တွ ့ရှိခဲ့တယ် ။
(trg)="10"> Ik ontdekte de donkere kant van de voedingsindustrie .
(src)="11"> ဦ ဆုံ မ ို ရို ဗီဇပ င်ထ တဲ့ သစ်စ ့တွ နဲ့ အက င်တွ ရှိပ တယ် ။
(trg)="11"> Het begint met genetisch gemanipuleerd zaad en organismes .
(src)="12"> သစ်စ ့တစ်စ ့ဟ လက်တွ ့ခန် မှ သဘ ဝကန မရည်ရွယ်တဲ့ တစ်ခုခုလုပ်ဖို့ ပုံဖ ်ခံရတဲ့အခ ဥပမ င ရဲ့ DNA ကိုယူပ ီ ခရမ် ခ ဉ်သီ ထဲ ထည့်တဲ့အခ ပ ။ ရွံလိုက်တ ။
(trg)="12"> Dat is wanneer een zaadje is gemanipuleerd in een laboratorium om iets tegennatuurlijks te doen , zoals het DNA van een vis inbouwen in een tomaat .
(src)="13"> အထင်မမှ နဲ့ဦ ၊ က ွန်တ ် င နဲ့ ခရမ် ခ ဉ်သီ က ိုက်ပ တယ် ၊ ဒ ပ မဲ့ ဒ က တ ့ က ခ မ် စရ ပ ။
(trg)="13.1"> Bah !
(trg)="13.2"> Begrijp me niet verkeerd , ik wil vis en tomaten , maar dit is gewoon griezelig .
(src)="14"> ( ရယ်သံမ ) န က် ဒီသစ်စ ့တွ စိုက်တယ် ၊ က ီ ထွ တယ် ။
(trg)="14.1"> .
(trg)="14.2"> De zaden worden geplant , en groeien .
(src)="15"> သူတို့ထုတ်တဲ့အစ က စမ် သပ်တိရိစ္ဆ န်တွ မှ ကင်ဆ နဲ့ အခ ပ ဿန တွ ဖ စ်စ တ သက်သ ပ က လူတွ ဟ ဒီနည် နဲ့ ထုတ်လုပ်တဲ့ စ စရ တွ ကို စ န က တ ၁၉၉၀ နှစ်လွန်တွ ကတည် ကပ ။
(trg)="15.1"> Het voedsel dat ze produceren veroorzaakt kanker en andere problemen in proefdieren .
(trg)="15.2"> En mensen eten dit soort voedsel sinds de jaren ' 90 .
(src)="16"> လူအမ စုက ဒ တွ ရှိတ ကိုတ င် မသိက ဘူ ။
(trg)="16"> En de meeste mensen weten er niets van .
(src)="17"> မ ို ရို ဗီဇပ င် ထ တဲ့ ပ င် ကို စ တဲ့က ွက်တွ အသည် နဲ့ က က်ကပ် အဆိပ်သင့်တဲ့ လက္ခဏ တွ ပ ်လ တ သင်တို့သိလ ။
(trg)="17"> Wist u dat ratten die genetisch gemanipuleerde mais eten , lever- en nierproblemen krijgen ?
(src)="18"> က က်ကပ်ရ င်တ ၊ အန တွ နဲ့ က က်ကပ်အလ ခ ိန် တို တ တွ ပ တယ် ။
(trg)="18"> Onder andere nierontstekingen , wonden en verhoogd gewicht van de nieren .
(src)="19"> က ွန်တ ်တို့စ တဲ့ ပ င် အ လုံ နီ နီ ဟ တစ်နည် နည် မ ို ရို ဗီဇ ပ င် လဲထ တ ပ ။
(trg)="19"> Maar bijna alle mais die we eten is genetisch gemodificeerd op een of andere manier .
(src)="20"> ပ ီ တ ့ ပ ပ ရစ ၊ ပ င် ဟ အ လုံ မှ ပ ပ တယ် ။
(trg)="20"> En laat me je vertellen , mais zit overal in .
(src)="21"> CAFOS ( လှ င်ပိတ် သတ္တဝ က ွ တဲ့ စစ်ဆင်ရ ) စဖို့ထိတ ့ က ွန်တ ့ကို မပို့ပ နဲ့ ။
(trg)="21"> En dan heb ik het nog niet eens over opgesloten vetmesting van dieren
(src)="22"> ( ရယ်သံမ ) သမ ရို က လယ်သမ တွ က အပင်တွ က ီ စ ဖို့ မ စ တွ နဲ့ ရ စပ်တဲ့ ရုပ်က ွင် လ င်စ က လုပ်တဲ့ ဓ တ်မ ဩဇ တွ သုံ တယ် ။
(trg)="22.1"> CAFOS ( in het Engels ) .
(trg)="22.2"> Conventionele landbouwers gebruiken chemische meststoffen gemaakt van fossiele brandstoffen waarop dan planten moeten groeien .
(src)="23"> ဒ လုပ်တဲ့အက င် က သီ နှံတစ်မ ို တည် ကို ထပ်က ထပ်က စိုက်တ ကန မ ဆီလွှ က ဩဇ ဓ တ်အ လုံ ကို ခွ ခ ွတ်လိုက်တ က င့်ပ ။
(trg)="23"> Het moet omdat ze alle voedingsstoffen uit de grond hebben gehaald door steeds hetzelfde gewas te oogsten .
(src)="24"> ပိုဘ ဖ စ်တဲ့ ဓ တုပစ္စည် တွ အသီ နဲ့ဟင် ရွက်တွ ပ ် ဖ န် တယ် ၊ ဥပမ ပ င် နဲ့ ပို တွ သတ်ဖို့ ပို သတ်ဆ ၊ ပ င် သတ်ဆ တွ ပ ့ ။
(trg)="24"> Dan worden schadelijke chemicaliën op groente en fruit gespoten , zoals pesticiden en herbiciden , om onkruid en insecten te doden .
(src)="25"> မို ရွ တ ့ ဒီဓ တုပစ္စည် တွ က မ က ီ ထဲ စိမ့်ဝင်တယ် ၊ ( သို့ ) ရ စီ က င် ထဲကို ပ သွ က ရ ကိုလည် အဆိပ်သင့်စ တယ် ။
(trg)="25"> Als het regent , komen deze chemicaliën in de grond , of in het water , dat zo ook giftig wordt .
(src)="26"> န က် သူတို့က စ စရ ကို က က ခံအ င် ရ င်ခ ည်ပ တ ့ စိုက်ပ ို ရ န ရ ကန စူပ မ ကက်တွ ထိ ဒ က မိုင်ထ င်ခ ီ ရ က်သွ နိုင်တယ် ။
(trg)="26"> Dan bestralen ze het voedsel , tegen bederf , zodat het duizenden kilometers kan worden vervoerd van akker tot supermarkt .
(src)="27"> ဒီတ ့ ကိုယ်ကိုယ်ကို မ တယ် ၊ ဒ တွ ကို ဘယ်လို င ပ င် နိုင်လဲ ။
(trg)="27.1"> Dus ik vraag me af , hoe kan ik veranderen ?
(trg)="27.2"> Hoe kan ik dit veranderen ?
(src)="28"> ဒ က က ွန်တ ် တွ ့ရှိတ ပ ။
(trg)="28"> Dit heb ik ontdekt :
(src)="29"> ပိုက င် တဲ့ နည် တစ်ခုအတွက် လှုပ်ရှ မှုတစ်ခုရှိတ တွ ့ခဲ့တယ် ။
(trg)="29"> er is een beweging voor een betere manier .
(src)="30"> ခဏလ က် န က်ပ န်လိုက်ရင် က ွန်တ ်က NFL ဘ လုံ သမ ဖ စ်ခ င်ခဲ့တ ။
(trg)="30"> Nu , een tijdje terug , wilde ik een NFL footballspeler worden .
(src)="31"> ဒီအစ သဘ ဝမ ဩဇ သုံ လယ်သမ ဖ စ်ဖို့သ ဆုံ ဖ တ်လိုက်တယ် ။
(trg)="31"> Nu word ik liever een biologische boer ..
(src)="32"> ( လက်ခုပ်သံမ ) က ဇူ တင်ပ တယ် ။
(trg)="32.1"> .
(trg)="32.2"> Dank u .
(src)="33"> ဒီနည် နဲ့ ကမ္ဘ ကို ပိုက ီ က ယ်တဲ့ အက ို သက်ရ က်မှုပ နိုင်တယ်
(trg)="33"> En op die manier kan ik meer betekenen voor de wereld .
(src)="34"> ဒီလူက Joel Salatin သူ့ကို လယ်သမ အရူ လို့ ခ ်က တယ် ၊ သူဟ စနစ်ကို ဆန့်က င် စိုက်ပ ို လို့ပ ။
(trg)="34"> Deze man , Joel Salatin , ze noemen hem een gekke boer omdat hij tegen het systeem in kweekt .
(src)="35"> က ွန်တ ့က အိမ်မှ ပဲ စ သင်တ ဆိုတ ့ တစ်န ့ သူပ တ သွ န ထ င်ခဲ့တယ် ။
(trg)="35"> Aangezien ik thuis onderwijs krijg , ging ik een keer naar een lezing van hem .
(src)="36"> ဒီလူ ၊ ဒီ " လယ်သမ အရူ " ဟ ပို သတ်ဆ တွ ၊ ပ င် သတ်ဆ တွ ၊ ( သို့ ) မ ို ရို ဗီဇပ င် ထ တဲ့ သစ်စ ့တွ မသုံ ဘူ ။
(trg)="36"> Deze man , deze krankzinnige boer , gebruikt geen pesticiden , herbiciden , of genetisch gemodificeerde zaden .
(src)="37"> ဒီအတွက် စနစ်အရ သူ့ကို ငက င်လို့ အခ ်ခံရတယ် ။
(trg)="37"> En daarom verklaart het systeem hem gek .
(src)="38"> သိစ ခ င်တ က က ွန်တ ်တို့အ လုံ မတူတဲ့ ရွ ခ ယ်မှုတွ ဖန်တီ ရင် ဒ သတွင် လယ်သမ တွ ( သို့ ) လက်တွ ့သိတဲ့ အိမ်နီ န ခ င် ဆီက စ စရ တိုက်ရိုက်ဝယ်ရင် ပ င် လဲမှုတစ်ခု လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတ ပ ။
(trg)="38"> Ik wil dat u weet dat we allemaal een verschil kunnen maken door het maken van andere keuzes , door rechtstreeks van lokale boeren te kopen , of onze buren die we ons hele leven al kennen .