# mn/ted2020-10362.xml.gz
# sl/ted2020-10362.xml.gz
(src)="1.1"> Хийсэн даруйдаа таны тархинд эерэг нөлөө үзүүлж чадах тийм зүйл байдаг гэвэл ямар сонсогдож байна ?
(src)="1.2"> Сэтгэл санаа , анхаарал төвлөрөлтөд хүртэл нөлөөлнө .
(trg)="1"> Kaj če vam povem , da je nekaj , kar lahko storite prav zdaj , kar bo imelo takojšen pozitiven učinek na vaše možgane , vključno z vašim razpoloženjem in pozornostjo ?
(src)="2"> Тэр зүйл маань удаан хугацаанд үйлчилж , тархийг сэтгэл гутрал , Альцгеймерийн өвчин гээд сэтгэцийн олдмол өвчнүүдээс сэргийлдэг гэвэл ямар сонсогдож байна ?
(trg)="2"> In kaj če vam povem , da bo ta stvar trajala dolgo časa in ščitila vaše možgane pred različnimi boleznimi , na primer depresijo , alzheimerjevo boleznijo ali demenco ?
(src)="3"> Тэгвэл та тэр зүйлийг хийх үү ?
(trg)="3"> Bi to naredili ?
(src)="4"> Тийм ээ !
(trg)="4"> Da !
(src)="5"> Би энд биеийн дасгал хөдөлгөөний үр нөлөөний талаар ярих гэсэн юм .
(trg)="5"> Govorim o mogočnih učinkih fizične aktivnosti .
(src)="6"> Биеэ зүгээр л хөдөлгөх нь тархины үйл ажиллагаанд шууд нөлөөлж , урт хугацааны , тархины үйл ажиллагааг хамгаалах үр нөлөө үзүүлдэг байна .
(trg)="6"> Zgolj premikanje telesa ima takojšnjo , dolgotrajno in varovalno korist za vaše možgane ,
(src)="7"> Ур үр нөлөө насан туршид үргэлжилж болно .
(trg)="7"> ki lahko traja do konca vašega življenja .
(src)="8.1"> Өнөөдөр би тархи , мэдрэл судлаач профессорын хувьд уг шинжлэх ухааны талаарх мэдлэг , чадвараа ашиглан , биеийн дасгал хөдөлгөөн нь тархины үйл ажиллагаанд эергээр нөлөөлдөг , хамгийн ашиг тустай зүйл болохыг тогтоосон туршилтыг өөрийн биеэрээ хийж үзсэн тухай түүхийг та бүхэнд ярих гэсэн юм .
(src)="8.2"> Тархи судлаачийн хувьд тархи гэж нэрлэгдэх
(trg)="8"> Tako bi vam danes rada povedala zgodbo o tem , kako sem uporabila svoje globoko razumevanje nevroznanosti - kot profesorica nevroznanosti - da sem v bistvu eksperimentirala na sebi ter odkrila znanost , ki je osnova , zakaj je gibanje stvar , ki najbolj spremeni možgane in ki se je lahko lotite danes .
(src)="9"> бидний толгой дотор байгаа зүйл бол хүний төрөлхтний мэдэх хамгийн төвөгтэй , маш нарийн бүтэцтэй эрхтэн юм .
(trg)="9"> Kot nevroznanstvenica vem , da so naši možgani , to je stvar v naši glavi , najbolj kompleksna struktura , ki jo pozna človeštvo .
(src)="10"> Гэхдээ ярих нэг хэрэг , харин өөрийн нүдээр харах өөр хэрэг шүү дээ .
(trg)="10"> A eno je govoriti o možganih , drugo pa je videti jih .
(src)="11"> Энэ бол хүний жинхэнэ тархи байна .
(trg)="11"> Tole so pravi shranjeni človeški možgani .
(src)="12"> Энд бидний өнөөдөр ярилцах хоёр чухал хэсгийг үзүүлье .
(trg)="12"> Ilustrirali bodo dve ključni področji , o katerih bomo danes govorili .
(src)="13"> Эхнийх болох духны хойно байрлах урд тархины салбан нь шийдвэр гаргах , анхаарал төвлөрөх үйлдэл болон хүний зан авирт нөлөөлдөг .
(trg)="13"> Prvo je prefrontalna skorja takoj za čelom , nujna za stvari , kot so odločanje , osredotočanje , pozornost in vaša osebnost .
(src)="14"> Хоёр дахь чухал хэсэг бол энд үзүүлсэн тархины түр зуурын дэлбээ юм .
(trg)="14"> Drugo ključno področje se nahaja na senčnem režnju , ki ga vidite tukaj .
(src)="15.1"> Баруун , зүүн тархи тус бүр нэг нэг түр зуурын дэлбээтэй байдаг .
(src)="15.2"> Энэ хэсгийн гүнд урт хугацааны ой санамжийг шинээр бий болгох , хадгалах үйлдлийг хариуцдаг чухал хэсэг байдаг .
(trg)="15"> V možganih imate dva senčna režnja , desnega in levega , in globoko v senčnem režnju je ključna struktura , nujna za vašo sposobnost formiranja in zadrževanja dolgoročnih spominov in dogodkov .
(src)="16"> Үүнийг гиппокамп гэж нэрлэдэг .
(trg)="16"> In ta struktura se imenuje hipokampus .
(src)="17"> Гиппокамп миний сонирхлыг үргэлж татдаг байсан .
(trg)="17"> Hipokampus me je vedno fasciniral .
(src)="18"> Хормын төдий болоод өнгөрсөн зарим үйл явдал , жишээ нь анхны үнсэлт , анхны хүүхэд чинь төрсөн мөч , тархийг чинь өөрчилж чадахуйц ой санамж болон үлдэж , насан туршид чинь мартагддаггүй юм бол ?
(trg)="18"> Kako je mogoče , da dogodek , ki traja le trenutek , recimo vaš prvi poljub ali trenutek , ko se je rodil vaš prvi otrok , lahko tvori spomin , ki je spremenil vaše možgane , da traja celo življenje ?
(src)="19"> Үүнийг би ойлгохыг хүссэн юм .
(trg)="19"> To sem želela razumeti .
(src)="20"> Шинэ ой санамж үүсэх явцад гиппокампын эс бүрийн идэвхжилтийн үйл явцыг бичиж авахыг хүссэн юм .
(trg)="20"> Želela sem posneti aktivnost posamičnih možganskih celic v hipokampusu , ko poskusne osebe tvorijo nove spomine .
(src)="21"> Ялангуяа ямар үед тархины эс нь хоорондоо холбогдохдоо цахилгаан идэвхжилт үүсгэж , шинэ ой санамж үүсгэж эсвэр үүсгэхгүй байгааг судлахыг хүссэн .
(trg)="21"> In zlasti poskusiti in dekodirati , kako so ti bežni izbruhi električne aktivnosti , ki je način komunikacije med nevroni , kako nam tisti bežni izbruhi energije dovolijo , da tvorimo nov spomin ali ne .
(src)="22"> Харин хэдэн жилийн өмнө би эрдэмтэн хүнээс гарамгүй шийдвэр гаргасан .
(trg)="22"> A pred nekaj leti sem v znanosti naredila nekaj zelo nenavadnega .
(src)="23"> Тархи судалгааны профессор би судалгааныхаа сэдвийг солихоор шийдсэн юм .
(trg)="23"> Kot redni profesor nevroznanosti sem se odločila popolnoma zamenjati svoj raziskovalni program .
(src)="24"> Маш олон хүний амьдралыг өөрчилж чадах гайхамшигтай зүйлтэй учирсан маань ийм шийдвэр гаргахад хүргэсэн .
(trg)="24"> Ker sem naletela na nekaj tako izjemnega s potencialom , da spremeni toliko življenj , da sem to morala preučiti .
(src)="25"> Дасгал хөдөлгөөн тархинд хэрхэн нөлөөлдөг болохыг тогтоож , өөр дээрээ мэдэрсэн юм .
(trg)="25"> Odkrila in izkusila sem vplive telesne vadbe , ki spreminjajo možgane .
(src)="26"> Үүнийг би тун санамсаргүй байдлаар олж тогтоосон .
(trg)="26"> In to sem storila popolnoma nenamerno .
(src)="27"> Ой санамжийн талаар хийж буй миний ажил ид дундаа буцалж , тоо баримт дунд умбаж , энэ салбартаа л нэр хүндтэй эрдэмтний нэгд тооцогдох болсон юм .
(trg)="27"> V bistvu sem bila na vrhuncu spominskega dela , s katerim sem se ukvarjala , podatki so dotekali , postajala sem znana na svojem področju po vsem tem spominskem delu .
(src)="28.1"> Гайхалтай сайхан байлаа .
(src)="28.2"> Ажлын хувьд үнэхээр тийм байсан .
(trg)="28.1"> In moralo bi iti krasno .
(trg)="28.2"> In znanstveno gledano tudi je .
(src)="29"> Гэхдээ өрөөнөөсөө толгой цухуйлган гадагшаа харахад нэг зүйлийг олж анзаарсан .
(trg)="29"> A ko sem pokukala izza vrat svojega laboratorija , sem nekaj opazila .
(src)="30"> Надад хувийн амьдрал байсангүй .
(trg)="30"> Nisem imela družabnega življenja .
(src)="31"> Би харанхуй өрөөнд тархины эс юу хэлэхийг сонсон суухад хамаг цаг заваа зарцуулж байлаа .
(trg)="31"> Toliko časa sem preživela ob poslušanju tistih možganskih celic v temnici , sama .
(src)="32"> ( Инээд ) Би хөдөлгөөний дутагдалд орсон байсан .
(trg)="32"> ( smeh ) Svojega telesa sploh nisem premikala .
(src)="33"> Би 11 кг нэмсэн байсан .
(trg)="33"> Zredila sem se za skoraj 12 kg .
(src)="34"> Гэхдээ аз жаргалгүй нэгэн болж хувирснаа ойлгохын тулд олон жил зарцуулсан даа .
(trg)="34"> Mnogo let sem potrebovala , da sem se zavedla , da sem bila v bistvu nesrečna .
(src)="35"> Ийм байж болохгүй гэж шийдлээ .
(trg)="35"> Pa ne bi smela biti .
(src)="36"> Найз нөхөдгүй хүн чинь ганцаараа голын завин аялалд бүртгүүллээ .
(trg)="36"> Pa sem šla na rafting , sama , ker nisem imela družabnega življenja .
(src)="37.1"> Аяллаас буцаж ирээд -- ( Инээд ) " Бурхан минь !
(src)="37.2"> Аялагчдаас хамгийн сул дорой нь би байж " хэмээн бодлоо .
(trg)="37"> In vrnila sem se ... ( smeh ) ... in si mislila : " O moj bog , bila sem najšibkejša na tem izletu . "
(src)="38"> Ингээд өмнөө зорилго тавьсан юм .
(trg)="38"> In vrnila sem se s ciljem .
(src)="39"> " Завин аялалд дахиж гарвал хамгийн сул дорой нь болохгүй юм шүү ! " гэж өөртөө амлалаа .
(trg)="39"> Rekla sem : " Nikoli več se ne bom počutila kot najšibkejša oseba na raftingu . "
(src)="40"> Фитнест явж эхэллээ .
(trg)="40"> In zato sem šla v fitnes
(src)="41"> А-төрлийн зан төлөв дээрээ төвлөрч , фитнесээ аль болох таслахгүй явахыг хичээх болов .
(trg)="41"> in osredotočila svojo osebnost tipa A na to , da bom šla na vse ure vadbe v fitnesu .
(src)="42"> Олон зүйл туршиж үзсээн .
(trg)="42"> Vse sem poskusila .
(src)="43.1"> Кикбокс , бүжиг , иог , степээр хичээллэх болов .
(src)="43.2"> Эхэндээ маш хэцүү байсан .
(trg)="43"> Šla sem na kickboks , ples , jogo , step in na začetku mi je bilo zelo težko .
(src)="44"> Яваандаа хөлс урсгасан дасгалы болгоны дараа сэтгэл санаа тайвширч , биеийн эрч хүч нэмэгдэж байгааг анзаарах болсон .
(trg)="44"> A opazila sem , da sem se po vsakem preznojenem treningu čudovito počutila in imela ogromno energije .
(src)="45"> Ийм болохоор фитнесээ таслахгүй яваад л байлаа .
(trg)="45"> In zaradi tega sem še naprej hodila v telovadnico .
(src)="46"> Илүү эрч хүчийг мэдэрч эхлэв .
(trg)="46"> No , začela sem se počutiti močnejšo .
(src)="47"> Сэтгэл санаа ч сайжирч , буцаад 11 кг турлаа .
(trg)="47"> Začela sem se počutiti bolje , celo izgubila sem tistih 12 kg .
(src)="48"> Байнгын дасгал хөдөлгөөн дунд ийм байдлаар нэг жил хагасын хугацаа өнгөрөхөд нэг зүйл өөрийн эрхгүй анзаарагдах болов .
(trg)="48.1"> In zdaj prevrtimo naprej leto in pol .
(trg)="48.2"> V tem rednem programu vadbe sem opazila nekaj , zaradi česar sem se res zamislila .
(src)="49"> Ажлын ширээнийхээ ард судалгааны ажлын төслөө бичиж суухад өмнө нь огт орж ирж байгаагүй бодлууд толгойд орж ирэх болсон .
(trg)="49"> Sedela sem za mizo in pisala donacijo raziskovalcem in prešinilo me je nekaj , o čemer nisem še nikoli razmišljala .
(src)="50"> Жишээ нь , " Пөөх , өнөөдөр ч санхүүжилтийн төсөл маань сайхан явж байна даа . "
(trg)="50"> In to je bilo : " Jej , pisanje donacij mi pa danes gre dobro od rok . "
(src)="51.1"> Бүх эрдэмтэд ( Инээд ) Тийм ээ , бүх эрдэмтэд үүнийг сонсоод инээдэг юм .
(src)="51.2"> Санхүүжилтийн төсөл хэзээ ч амар байдаггүй .
(trg)="51"> In vsi znanstveniki ... ( smeh ) ja , vsi znanstveniki se vedno smejijo , ko to rečem , ker nam pisanje donacij nikoli ne gre .
(src)="52"> Сая саяын санхүүжилт авч чадах чинээний төсөл бичих гэж бид чинь үсээ зулгаана шүү дээ .
(trg)="52"> Težko je , vedno si puliš lase in poskušaš najti tisto idejo , ki ti bo prinesla milijon dolarjev .
(src)="53.1"> Гэвч төсөл маань торох юмгүй явж байлаа .
(src)="53.2"> Яагаад гэвэл би өмнөхөөсөө илүү урт хугацаанд анхаарлаа төвлөрүүлж чадах болсон байв .
(trg)="53"> A zavedla sem se , da pisanje donacije poteka dobro , ker sem se lahko osredotočila in vzdrževala svojo pozornost dlje kot kdaj prej .
(src)="54"> Ингээд миний судалж байсан урт хугацааны ой санамжийг өөр дээрээ илүү сайн харж , судалж чадах мэт санагдав .
(trg)="54"> In moj dolgoročni spomin , to , kar se preučevala v svojem laboratoriju , se mi je zdel boljši .
(src)="55"> Ингэж л би шийдлийг олсон юм .
(trg)="55"> In takrat sem seštela dva in dva .
(src)="56"> Магадгүй өнгөрсөн хугацаанд амьдралынхаа хэвшил болгож чадсан дасгал хөдөлгөөн тархийг маань өөрчлөв үү ?
(trg)="56"> Mogoče vse gibanje , ki sem ga vključila in dodala v svoje življenje , spreminja moje možgane .
(src)="57"> Магадгүй би өөрөө ч мэдэлгүй өөр дээрээ туршилт хийж байв уу ?
(trg)="57"> Mogoče sem eksperimentirala na sebi , ne da bi sploh vedela .
(src)="58"> Ингээд эрдэмтний сониуч зангаар биеийн дасгал хөдөлгөөн тархинд хэрхэн нөлөөлдөг тухай хэвлэж нийтлүүлсэн ажлуудыг ухаж үзлээ .
(trg)="58"> Kot radovedna znanstvenica sem poiskala literaturo , da bi videla , kaj lahko najdem o tem , kar vemo o vplivih gibanja na možgane .
(src)="59"> Өөрийн биеэр мэдэрч байсан бүгдийг ямар ч зөрүүгүй тодорхой бичсэн байхыг олон эх сурвалжаас олж үзсэн юм .
(trg)="59"> In našla sem vznemirljivo literaturo , ki je je vedno več , ki mi je zlasti pokazala vse , kar sem opazila sama .
(src)="60"> Сэтгэл санаа тайвшрах , эрч хүч , ой санамж , анхаарал нэмэгдэх гээд бүгд байлаа .
(trg)="60"> Boljše razpoloženje , več energije , boljši spomin , večja pozornost .
(src)="61"> Энэ талаар гүнзгийрүүлэн судлах тусам дасгал хөдөлгөөн ямар чухал болохыг ухаарсан .
(trg)="61"> In bolj ko sem se učila , bolj sem ugotavljala , kakšno moč ima gibanje .
(src)="62"> Ингэж л би судалгааныхаа ажлын сэдвийг солих маш том шийдвэр гаргахад хүрсэн юм даа .
(trg)="62"> To me je na koncu pripeljalo do velike odločitve , da popolnoma spremenim svoj raziskovalni fokus .
(src)="63.1"> Өнөөг хүртэл өнгөрсөн 7 жилийн турш асуултын хариуг хайсны эцэст би доорх дүгнэлтэд хүрсэн : Дасгал хөдөлгөөн хийх нь тархины үйл ажиллагаанд нөлөөлж чадах хамгийн үр дүнтэй арга юм .
(src)="63.2"> Энэ нь дараах 3 шалтгаантай .
(trg)="63"> Tako sem zdaj po nekaj letih , ko sem se res osredotočala na to vprašanje , prišla do naslednjih zaključkov : da je gibanje stvar , ki najbolj spreminja možgane ki jo lahko storite danes , in to iz naslednjih treh razlogov .
(src)="64"> Нэгт , үр дүн нь тэр даруй гардаг .
(trg)="64"> Prvič : ima takojšen učinek na možgane .
(src)="65"> Дасгал хийж эхлэхэд л нейро дамжуулагч болох допамин , серотонин , норадреналины түвшин шууд нэмэгддэг .
(trg)="65"> En sam trening bo takoj povečal stopnje živčnih prenašalcev , kot so dopamin , serotonin in noradrenalin .
(src)="66.1"> Тийм болохоор дасгалын дараа сэтгэл санаа өөдрөг болдог байна .
(src)="66.2"> Би ч үүнийг мэдэрсэн .
(trg)="66"> To bo izboljšalo vaše razpoloženje takoj po treningu , prav to , kar sem občutila sama .
(src)="67"> Лабораторийн судалгаагаар нэг удаа дасгал хийхэд анхаарал төвлөрөх чадвар сайжирч , багадаа 2 цагаар илүү төвлөрөх боломжтой болдог нь тогтоогдсон .
(trg)="67"> Moj laboratorij je pokazal , da lahko vsak trening izboljša vašo sposobnosti preusmeritve pozornosti in osredotočanja ter da bo izboljšanje osredotočanja trajalo vsaj dve uri .
(src)="68.1"> Гуравт , судалгаагаар дасгал хийх нь хариу үйлдэл үзүүлэх чадварыг нэмэгдүүлдгийг тогтоосон .
(src)="68.2"> Юу гэсэн үг вэ гэхээр , та тавиур дээрээс унаж буй цаасан аягатай кофегоо барьж авч чадна гэсэн үг юм .
(src)="68.3"> Энэ чинь маш чухал шүү дээ .
(trg)="68"> In nazadnje so študije pokazale , da bo vsaka vadba izboljšala vaš reakcijski čas , kar v bistvu pomeni , da boste hitreje ujeli tisto skodelico Starbucks kave , ki bo padla s pulta , kar je zelo , zelo pomembno .
(src)="69"> ( Инээд ) Гэхдээ эдгээр нөлөө нь түр зуурынх байдаг тул удахгүй алга болчихдог .
(trg)="69"> ( smeh ) A ti takojšnji učinki so začasni , pomagajo vam takoj po vadbi .
(src)="70.1"> Иймд миний хийснийг дагахыг зөвлөе .
(src)="70.2"> Дасгалын хэмнэлээ байн байн өөрчилж , ачааллаа алгуур нэмэгдүүлбэл нөлөө нь урт хугацаанд хадгалагдах болно .
(trg)="70"> Storiti morate to , kar sem sama , to je spreminjati svoj vadbeni program in povečati kardiorespiratorno funkcijo , da boste videli dolgoročne učinke .
(src)="71"> Нөлөө нь урт хугацаанд үргэлжилдэг шалтгаан нь дасгал хөдөлгөөн нь тархины бүтэц , зохион байгуулалт , үйл ажиллагааг өөрчилж байдагтай холбоотой .
(trg)="71"> In ti učinki so dolgoročni , ker vadba dejansko spremeni anatomijo , fiziologijo in delovanje možganov .
(src)="72"> Миний хамгийн дуртай сэдэв болох гиппокампын талаар ярилцъя .
(trg)="72"> Pa začnimo z mojim najljubšim področjem možganov , s hipokampusom .
(src)="73.1"> Гиппокамп нь дасгал хөдөлгөөн хийхэд тархины эсийг шинээр төрүүлж байдаг .
(src)="73.2"> Тархины эс нэмэгдсэнээр гиппокампын хэмжээ нэмэгдэж , урт хугацааны ой санамж сайжирдаг байна .
(trg)="73"> Hipokampus ali dejansko vadba tvori popolnoma nove možganske celice , nove možganske celice v hipokampusu , ki povečajo njegovo prostornino , pa tudi izboljšajo dolgoročni spomin .
(src)="74"> Энэ нь бүх хүмүүсийн хувьд адилхан .
(trg)="74"> In to pri vas in pri meni .
(src)="75"> Хоёрт , тархины судалгаагаар баттай тогтоогдсон нэг зүйл бол урт хугацаанд дасгал хөдөлгөөн хийх нь анхаарал төвлөрлийн хэсэг болох урд тархины салбангийн функцыг сайжруулдаг .
(trg)="75"> Drugič : najbolj pogosto odkritje v študijah nevroznanosti o vplivu dolgoročne vadbe je izboljšana funkcija pozornosti , pogojena z vašo prefrontalno skorjo .
(src)="76"> Таны анхаарал төвлөрөлт сайжраад зогсохгүй гиппокампын хэмжээ нэмэгддэг байх нь .
(trg)="76"> Ne le da dobite boljšo osredotočenost in pozornost , ampak se tudi poveča volumen hipokampusa .
(src)="77"> Эцэст нь , сэтгэл санаа тэр даруй сайжрах төдийгүй энэ удаан хугацаанд хадгалагддаг .
(trg)="77"> In končno , ne le da vadba takoj vpliva na vaše razpoloženje , ampak tudi dolgo traja .
(src)="78"> Сэтгэл санаанд эергээр нөлөөлдөг бодисын түвшинг урт хугацаанд нэмэгдүүлдэг байна .
(trg)="78"> Tako se dolgoročno povečajo dobri razpoloženjski živčni prenašalci .
(src)="79"> Гэхдээ дасгал хөдөлгөөний хамгийн том ашиг тус нь тархийг хамгаалах нөлөө байдаг байна .
(trg)="79"> A v resnici je največja sprememba , ki jo prinese vadba , njen zaščitni vpliv na možgane .
(src)="80"> Тархийг булчин гэж бодох хэрэгтэй .
(trg)="80"> Na možgane lahko gledate kot na mišico .
(src)="81"> Дасгал хийх тусам гиппокамп болон урд тархины салбан улам томорч , хүчирхэг болдог .
(trg)="81"> Bolj ko delata , večja in močnejša postaneta hipokampus in prefrontalna skorja .
(src)="82"> Энэ яагаад чухал гэж ?
(trg)="82"> Zakaj je to pomembno ?
(src)="83"> Яагаад гэвэл урд тархины салбан , гиппокамп нь тархины эмгэг болон хөгшрөлтөөс үүдэлтэй эмгэгүүдэд хамгийн хурдан автдаг байна .
(trg)="83"> Ker sta prefrontalna skorja in hipokampus dve področji , ki sta najbolj dovzetni za nevrodegenerativne bolezni in normalni kognitivni upad s staranjem .
(src)="84.1"> Амьдралынхаа турш дасгал хөдөлгөөн хийх нь сэтгэцийн олдмол өвчин , эсвэл Альцгеймерийг анагааж чадахгүй л дээ .
(src)="84.2"> Гэхдээ дасгалын үр дүнд гиппокамп , урд тархины салбан илүү том , хүчтэй болж өвчинд нэрвэгдэхээс сэргийлж чадна .
(trg)="84"> Z več vadbe v svojem življenju sicer ne boste ozdravili demence ali alzheimerjeve bolezni , boste pa ustvarili najmočnejši , največji hipokampus in predfrontalno skorjo , tako da bo trajalo dlje , da bodo bolezni dejansko vplivale nanju .
(src)="85"> Хүн нас дээр гараад тэтгэврээрээ амьдрах гэж одооноос хуримтлуулдагтай адил дасгал хөдөлгөөн хожмоо тархинд тус болдог .
(trg)="85"> Zato lahko na vadbo gledate kot na super pokojninski fond za svoje možgane , prav ?
(src)="86"> Дээрээс нь үнэгүй болохоор бүр ч сайн .
(trg)="86"> In še boljši je , ker je zastonj .
(src)="87.1"> Яриа энд хүрэх мөчид хүн болгон " Вэнди , энэ чинь үнэхээр сонирхолтой юм .
(src)="87.2"> Гэхдээ ганцхан зүйлийг л мэдэж авмаар байна .
(trg)="87"> To je torej poanta v pogovoru , ko vsi rečejo : " To zveni zanimivo , Wendy , ampak zares me zanima samo eno .
(src)="88"> Энэ бүх өөрчлөлтийг мэдрүүлэх дасгал хөдөлгөөний хамгийн бага хэмжээг л хэлээд өгөөч " гэж асуудаг .
(trg)="88"> In to je : samo povej mi minimalno količino vadbe , ki jo potrebujem za te spremembe . "
(src)="89"> ( Инээд ) Энэ асуултад чинь ч гэсэн хариулт өгье .
(trg)="89"> ( smeh ) Zato bom odgovorila na to vprašanje .
(src)="90"> Сайн мэдээ гэвэл өөрчлөлтийг мэдрэхийн тулд триатлоны тамирчин байх хэрэггүй .
(trg)="90"> Najprej dobra novica : ni vam treba postati triatlonec , da boste dosegli te učinke .
(src)="91.1"> Гол санах зүйл бол долоо хоногт 3-4 удаа , хамгийн багадаа 30 минутаар хичээллэх хэрэгтэй .
(src)="91.2"> Аэробекийн дасгалыг хуваарьтаа заавал оруулаарай .
(trg)="91"> Smernica je , da vadite tri do štirikrat tedensko , minimalno 30 minut na vadbo , in da vključite aerobne vaje .
(src)="92"> Ингэж зүрхэнд ачаалал өгөх хэрэгтэй .
(trg)="92"> To pomeni , da se vam poveča srčni utrip .
(src)="93"> Бас нэг сайн мэдээ гэвэл заавал фитнесийн үнэтэй гишүүнчлэлд хамрагдах шаардлагагүй .
(trg)="93"> In dobra novica je , da vam ni treba v fitnes po zelo drago članarino .
(src)="94"> Явдаг замаасаа нэг илүү блокийг эрч хүчтэйхэн тойрч алх .
(trg)="94"> K svoji hitri hoji dodajte še en krog okoli bloka .
(src)="95"> Шат харагдвал шатаар өгс .
(trg)="95"> Ko vidite stopnice , pojdite po njih .
(src)="96"> Тоос соруулагчийг бариад гэрээ цэвэрлэх хүртэл фитнест ордог аэробикийн хичээлийг орлож чадна .
(trg)="96"> Divje sesanje je lahko prav tako dobra aerobna vaja kot tista v fitnesu .
(src)="97"> Ингээд би ой санамж судлаачаас дасгал хөдөлгөөний хайгуулчин боллоо .
(trg)="97"> Tako sem prišla od spominske pionirke do raziskovalke vadbe .
(src)="98.1"> Тархи хамгийн жижиг эд эсийн түвшинд хэрхэн ажилладгийг судалдаг байснаа дасгал хөдөлгөөн тархинд хэрхэн нөлөөлдөг болохыг ойлгохыг хүсэх болов .
(src)="98.2"> Одоо миний хийж байгаа судалгааны зорилго бол долоо хоногт 3-4 удаа дасгал хий гэдэг ерөнхий дүрмийг аль болох нарийвчлахыг хүсэж байгаа .
(trg)="98.1"> Od poglobitve v najgloblje delovanje možganov do poskušanja razumeti , kako lahko vadba izboljša delovanje možganov .
(trg)="98.2"> Moj trenutni cilj v mojem laboratoriju je iti naprej od smernice , ki sem vam jo pravkar dala , tri do štirikrat tedensko po 30 minut .
(src)="99.1"> Зөвхөн танд зориулан , таны нас , биеийн байдал , удамшлын онцлогт тохирсон дасгал хөдөлгөөний хуваарийг боловсруулдаг болохыг хүсч байна .
(src)="99.2"> Ингэж чадвал дасгалын үр дүн нэмэгдэж , тархины үйл ажиллагаа сайжирч , үлдсэн амьдралынхаа турш тархиа хамгаалах болно .
(trg)="99"> Želim razumeti , kakšna je optimalna količina vadbe za vas , pri vaši starosti , v vaši športni formi , za vaše genetsko ozadje , da bi maksimizirala učinek vadbe danes in tudi izboljšala vaše možgane ter jih najbolje zaščitila do konca življenja .
(src)="100"> Дасгал хөдөлгөөний талаар ярих нэг хэрэг , харин хийх нь өөр хэрэг шүү дээ .
(trg)="100"> A eno je govoriti o vadbi , drugo pa se je ukvarjati z njo .