# ltg/ted2020-1183.xml.gz
# mk/ted2020-1183.xml.gz
(src)="1"> Pyrma dažim godim es sasajutu , kai byutu īsasprīds kasdīnā , deļtuo izdūmuoju sekuot dyžanuo amerikaņu filosofa Morgana Sperloka pāduos i 30 dīnys paraudzeit kū jaunu .
(trg)="1"> Пред неколку години , се чувствував како да бев заглавен , па затоа одлучив да тргнам по стапките на познатиот американски филозоф , Морган Спарлок , и да пробам нешто ново за 30 дена .
(src)="2"> Ideja ir cīši vīnkuorša .
(trg)="2"> Идејата е всушност прилично едноставна .
(src)="3"> Aizadūmoj par kū taidu , kū sovā dzeivē vysod esi gribiejis padareit i paraugi tū cytys 30 dīnys .
(trg)="3"> Најдете нешто што отсекогаш сте сакале да го внесете во животот и пробајте го во следните 30 дена .
(src)="4"> Izaruoda , kai 30 dīnys ir taišni eistuo laika šaļts , kab dabuotu jaunu īrodumu voi pamastu kaidu vacū , pīvadumam , ziņu vieršonuos nu sovys dzeivis .
(trg)="4"> Произлегува дека , 30 денови е вистинската должина на време за да додадеме или избришеме навики , како на пример гледањето вести , од нашиот живот .
(src)="5"> Ir koč kas , kū īsavuiceju , dorūt itūs 30 dīnu aizdavumus .
(trg)="5"> Научив неколку работи за време на 30 дневните предизвици .
(src)="6"> Vysu pyrma mieneši naproskrieja garum , aizmiersteibā , i beja daudzi vairuok kū atguoduot .
(trg)="6"> Првата работа беше , што наместо месеците да минуваат и да се забораваат , овојпат сè беше многу полесно за памтење .
(src)="7"> Daļa izaicynuojuma aizdavuma beja kotru mieneša dīnu sataiseit vīnu fotografeju .
(trg)="7"> Ова беше еден од предизвиците кога правев слика секој ден во месецот .
(src)="8"> Es atguodoju , kur taišni beju i kū tymā dīnā dareju .
(trg)="8"> И се сеќавам точно каде бев и што правев тој ден .
(src)="9"> Pamaneju , ka kai dareju vaira i gryušuokus 30 dīnu aizdavumus , auga muna ticeiba sev .
(trg)="9"> Исто така забележав дека како што започнав да преземам сè потешки 30-дневни предизвици , мојата самоувереност растеше .
(src)="10"> Nū sātā sādūša datortuorpa es tyku par puiškinu , kurs brauc iz dorbu ar ritini .
(trg)="10"> Од еден компјутерски чудак се претворив во тип кој вози велосипед до работа ,
(src)="11"> Prīcys piec !
(trg)="11"> заради забава .
(src)="12"> ( Smīklys ) Pārnajā godā saguoja izkuopt Kilimandžaro , aukstuokajā kolnā Afrikā .
(trg)="12"> Дури , минатата година , успеав да се искачам на Килиманџаро , највисоката планина во Африка .
(src)="13"> Pyrma izsuoču sovus 30 dīnu aizdavumus nikod nabyutu tveics piec taidim pīdzeivuojumim
(trg)="13"> Никогаш немаше да станам толкав авантурист доколку не започнев со моите 30-дневни предизвици .
(src)="14"> Es saprotu , ka eistyn koč kū gribi , tod 30 dīnuos var padareit vysa kuo !
(trg)="14"> Исто така открив дека доколку навистина сакате многу , можете да направите било што за 30 денови .
(src)="15"> Asat nazkod gribiejuši pīraksteit romanu ?
(trg)="15.1"> Дали некогаш сте сакале да напишете роман ?
(trg)="15.2"> Секој ноември ,
(src)="16"> Kotru novembri desmitim tyukstūšu cylvāku 30 dīnu laikā rauga pīraksteit sovu 50 000 vuordu romanu nu nullis .
(trg)="16"> десетици илјади луѓе , се обидуваат да напишат роман од 50.000 зборови почнувајќи од нула за 30 денови .
(src)="17"> Izaruoda , kai jiusim tik viņ kai vīnu mienesi kotru dīnu juopīroksta 1 667 vuordi .
(trg)="17"> Произлегува дека , сè што треба да направите е да напишете 1.667 зборови дневно за еден месец .
(src)="18"> Tai es ari dareju .
(trg)="18"> Така и направив .
(src)="19"> Cyta vydā , nūslāpums ir naīt gulātu , cikom naasat pīrakstejuši ituos dīnys vuordus .
(trg)="19"> Патем , тајната е да не отидете на спиење додека не ги напишете потребните зборови во денот .
(src)="20"> Jiusim varbyut byus mīga bods , nu dabeigsit sovu romanu .
(trg)="20"> Можеби ќе бидете ненаспани , но ќе го завршите романот .
(src)="21"> Voi muna gruomota ir jauns dyžanais Amerikys romans ?
(trg)="21"> Сега , дали мојата книга е следниот добар Aмерикански роман ?
(src)="22.1"> Nā !
(src)="22.2"> Es tū pīraksteju par vīnu mienesi !
(trg)="22.1"> Не .
(trg)="22.2"> Го напишав за само еден месец .
(src)="23"> Jis ir baimeigs !
(trg)="23"> Тој е ужасен .
(src)="24"> ( Smīklys ) Tok vysu tuoļuokuo dzeivi , kod TED večerinkā sasateiku ar Džonu Hodžmenu , maņ nav juosoka : „ Es asu datorzynuotnīks . ”
(trg)="24"> Но до крајот на мојот живот , доколку го сретнам Џон Хоџман на ТЕД забава , нема да морам да кажам , " Јас сум компјутерски научник . "
(src)="25"> Nā , nā , ka grybu , varu saceit : „ Asu rakstinīks . ”
(trg)="25"> Не , доколку сакам ќе можам да кажам , " Јас сум романописец . "
(src)="26"> ( Smīklys ) Vei , pādejais , kū grybu saceit .
(trg)="26"> ( Смеење ) Еве уште една работа која сакам да ја напоменам .
(src)="27"> Es īsavuiceju , ka dorūt mozys i ilgtspiejeigys puormejis , tū , kū es varu dareit ari iz prīšku , tys īrosts palyka .
(trg)="27"> Научив дека кога правам мали , одржливи промени , работи кои можев да ги одржувам , тие полесно се одржуваа .
(src)="28"> Lelim i trokim izaicynuojumim nav ni vainis .
(trg)="28"> Нема ништо погрешно во големи , луди промени .
(src)="29"> Eistyneibā , tī ir dyžan ļusteigi .
(trg)="29"> Всушност , тие се многу забавни .
(src)="30"> Tok tī drūsai viņ nabyus īrodums .
(trg)="30"> Но тие потешко се одржуваат .
(src)="31"> 30 dīnys atsasokūt nu cukra , 31 . dīna izaviere koč kai itai :
(trg)="31"> Кога се откажав од шеќер за 30 денови , триесет и првиот ден изгледаше вака .
(src)="32"> ( Smīklys ) Tai niu es jums vaicoju : Kuo jius vēļ gaidit ?
(trg)="32"> ( Смеење ) Еве го моето прашање до Вас : Што чекате ?
(src)="33"> Es varu drūsai saceit , ka cytys 30 dīnys īs iz prīkšu taipat , kai guojušys. pateik jums tys voi nā , tod parkū napadūmuot par kū taidu , kū vysod asat gribiejs paraudzeit , i dareit tū !
(trg)="33"> Ви гарантирам дека следните 30 денови ќе поминат сакале Вие или не , па зашто не смислите нешто што отсекогаш сте сакале и пробајте го
(src)="34"> Cytys 30 dīnys .
(trg)="34"> во следните 30 денови .
(src)="35"> Paļdis .
(trg)="35"> Благодарам .
(src)="36"> ( Publika plaukšynoj )
(trg)="36"> ( Аплауз ) .
# ltg/ted2020-276.xml.gz
# mk/ted2020-276.xml.gz
(src)="1"> Sūpluok fizikai es asmu īsasaistejs ari cytur .
(trg)="1"> Вклучен сум и во други работи освен физика .
(src)="2"> Eisteneibā , itūšaļt vaira taišni cytuos lītuos .
(trg)="2"> Всушност , сега и повеќе во други работи .
(src)="3"> Vīna ir attuoluos attīceibys cylvāku volūdu vydā .
(trg)="3"> Една од нив е далечната врска меѓу човечките јазици .
(src)="4"> Profesionali viesturis volūdnīki ASV
(trg)="4"> Професионалните , историски лингвисти во САД
(src)="5"> i Vokoru Eiropā pa lelam rauga turētīs par gobolu nu vyskaidom attuolom attīceibom ; lelim grupiejumim , cīši vacim grupiejumim , vacuokim kai zynomuos volūdu saimis .
(trg)="5"> и во Западна Европа најчесто се трудат да останат подалеку од било какви врски на далечина ; големи групирања , групирања кои постојат долго време , подолго од препознатливите фамилии .
(src)="6.1"> Jim tys napateik ; Jī dūmoj , ka tei ir kaprize .
(src)="6.2"> Es nadūmoju , ka tai ir kaprize .
(trg)="6"> Тие не го сакаат тоа ; мислат дека тоа е кочење .
(src)="7.1"> Ir nazcik genialu volūdnīku , puorsvorā krīvu , kurī pi tuo struodoj Santafe Iņstitutā i Moskovā .
(src)="7.2"> Es cīši grybātu redzēt , iz kureini tys nūvess .
(trg)="7.1"> Јас не сметам дека тоа е така .
(trg)="7.2"> И има некои брилијантни лингвисти , најчесто Руси , кои работат на тоа во институтот Санта Фе и во Москва , и би сакал да видам каде тоа води .
(src)="8"> Voi tys eistyn nūvess pī vīna prīškguojieja pyrma kaidu 20 — 25 tyukstūšu godu ?
(trg)="8"> Дали навистина води кон еден предок пред некои 20 , 25,000 години ?
(src)="9"> I ka nu mes ītu vēļ tuoļuok pyrma ituo kūpeiguo prīškguojieja , kod , drūsai viņ , beja daudzu volūdu sovstarpeiga konkureņce ?
(trg)="9"> И што ако одиме назад кон тој единствен предок , кога се претпоставува дека постоело соперништво помеѓу многу јазици ?
(src)="10.1"> Cik tuoli paguotnē tys īt ?
(src)="10.2"> Cik tuoli paguotnē īt myuslaiku volūda ?
(trg)="10.1"> Колку одамна се случувало тоа ?
(trg)="10.2"> Колку одамна започнал модерниот јазик ?
(src)="11"> Cik daudzus dasmytus tyukstūšys godu tuoļā paguotnē tei īt ?
(trg)="11"> Колку десетици илјади години да гледаме наназад ?
(src)="12"> Kriss Aņdersons : Jums ir nūjauta voi nūceja par tū , kaids ir atsacejums ?
(trg)="12"> Крис Андерсон : Дали имате претпоставка или надеж за тоа кој е одговорот ?
(src)="13"> Marijs Gells-Manns : Es pasaceitu miniejumu , kai myuslaiku volūdom juobyut vacuokom kai olu zeimiejumi , olu graviejumi i olu skuļpturom , i daņču sūlim meikstajā muolā Vokoru Eiropys oluos Oriņakys periodā pyrma kaidu 35 000 godu voi seņuok .
(trg)="13"> Мури Гел-Ман : Па , претпостаувам дека модерниот јазик мора да е постар од пештерските цртежи , резби и скулптури и чекорите од танцовите во меката глина во пештерите во Западна Европа од Ауригнацијанскиот период од пред некои 35,000 години или порано .
(src)="14"> Es naspātu nūticēt , ka jī spieja tū vysu dareit , najādzūt myuslaiku volūdu .
(trg)="14"> Не верувам дека ги правеле сите тие работи а исто така немале модерен јазик .
(src)="15"> Deļtuo es pīļaunu , kai patīsuo izceļsme ir vacuoka , mozuokais tikpoš vaca , kas zyn i vacuoka .
(trg)="15"> Така да , претпоставувам дека вистинските корени одат барем до таму а можеби и подалеку .
(src)="16.1"> Nu tys nanūzeimoj , ka vysys , daudzys voi koč vairums nu myuslaiku zynuomuos volūdys navarieja izaceļt , pīvadumam , nū vīnys , kurei ir daudz jaunuoka , saceisim , 20 000 godu vaca voi liedzeigai .
(src)="16.2"> Tū mes saucam par šaurū vītu .
(trg)="16.1"> Но тоа не значи дека сите , или многу , или повеќето од денешните присутни јазици не можеле да израснат можеби од еден кој е многу помлад од тоа , да речеме некои 20,000 години , или нешто од тој тип .
(trg)="16.2"> Тоа е она што го нарекуваме тесно грло .
(src)="17"> K.A. : Filipam Aņdersonam varieja byut taisneiba .
(trg)="17"> КА : па Филип Андерсон можеби беше во право .
(src)="18"> Var byut , jius par tū zynat vaira kai kurs cyts .
(trg)="18"> Вие можеби знаете повеќе за се од сите нас .
(src)="19.1"> Deļtuo tys ir gūds .
(src)="19.2"> Paļdis jums , Marij Gell-Mann .
(trg)="19.1"> Ми беше чест .
(trg)="19.2"> Ви благодарам Мури Гел-Ман .
(src)="20"> ( Publika plaukšynoj )
(trg)="20"> ( Аплауз )
# ltg/ted2020-755.xml.gz
# mk/ted2020-755.xml.gz
(src)="1"> Tai , īsadūmojat , ka stuovat nazkur Amerikā iz ūļneicys , i pi jums daīt japaņs i prosa : „ Atlaidit , kai sauc itū kvartalu ? ”
(trg)="1"> Замислете дека се наоѓате на некоја улица било каде во Америка и ви приоѓа некој Јапонец прашувајќи ве „ Извинете , како се вика овој блок ? “
(src)="2.1"> Jius atsokat : „ Atlaidit .
(src)="2.2"> Nu , itei ir Oukstrita , tei ir Elmstrita .
(trg)="2.1"> А вие одговарате - „ Жал ми е .
(trg)="2.2"> Значи , ова е булевар Партизански одреди ,
(src)="3"> Tei ir 26 . sāta , tei — 27 . ”
(trg)="3"> тоа е Рузвелтова , понатаму е Орце Николов и уште понатаму Костурски Херои . “
(src)="4"> „ Lobi , ” jis atsoka , „ nu kai sauc itū kvartalu ? ”
(trg)="4.1"> Тој ви вели , „ ок .
(trg)="4.2"> Но како се вика овој блок ? “
(src)="5"> Jius sokat : „ Nu , kvartalim nav vuordu .
(trg)="5"> Вие велите , „ Па , блоковите кај нас немаат имиња .
(src)="6"> Vuordi ir ūļneicom ; kvartali ir tik vītys bez vuordim ūļneicu vydā . ”
(trg)="6"> Кај нас , улиците имаат имиња , а блоковите се само оние безимени простори помеќу улиците . “
(src)="7"> Jis nūīt drupeit apjucs i veilīs .
(trg)="7"> И тој си заминува , малку збунет и разочаран .
(src)="8"> Niu īsadūmojat , ka stuovat iz ūļneicys nazkur Japanā , jius pasagrīžat pret sūpluok cylvāku i vaicojat : „ Atlaidit , kai sauc itū ūļneicu ? ”
(trg)="8"> И сега замислете дека се наоѓате на некоја улица во Јапонија , и прашувате некој минувач до вас „ Се извинувам , како се вика оваа улица ? “
(src)="9"> Jis atsoka : „ Nu , itys ir 17 . kvartals , itys — 16 . kvartals . ”
(trg)="9"> И тој вели “ Па знаете , ова е блок 17 , ова е 16 . “
(src)="10"> I jius atsokat : „ Lobi , i kai sauc itū ūļneicu ? ”
(trg)="10"> А вие велите “ Добро , но како се вика оваа улица ? “
(src)="11"> I jis atsoka : „ Nu , ūļneicom nav vuordu .
(trg)="11"> И тој ви вел “ Знаете , улиците немаат имиња .
(src)="12"> Vuordi ir kvartalim .
(trg)="12"> Блоковите имаат имиња .
(src)="13.1"> Pasaverit Google Maps .
(src)="13.2"> Vei , 14 .,15 . , 16 . , 17 . , 18 . , 19 . kvartals .
(trg)="13.1"> Еве , погледнете на Google Maps .
(trg)="13.2"> Овде е блок 14,15,16,17,18,19 .
(src)="14.1"> Vysim kvartalim ir vuordi .
(src)="14.2"> Ūļneicys ir tik vītys bez vuordu kvartalu vydā .
(trg)="14.1"> Сите овие блокови имаат имиња .
(trg)="14.2"> А улиците се само безимените простори помеѓу блоковите .
(src)="15"> I tod jius vaicojat : „ Lobi , a kai tod jius zinit sovu sātys adresu ? ”
(trg)="15"> И тогаш велите . „ Добро , како тогаш ја знаете вашата адреса на живеење ? “
(src)="16"> „ Vīnkuorši , ” jis atsoka , „ itys ir ostoitais kvartals .
(trg)="16"> Тој ви одговара , „ Па лесно , ова е Регион 8 .
(src)="17"> Es dzeivoju 17 . kvartalā , sātā numer vīns . ”
(trg)="17"> Овде е блок 17 , куќа број 1 . “
(src)="18"> „ Lobi , ” jius sokat , „ nu , īmūt pa apleicīni , es īvāruoju , ka sātu numeri nav seceigi . ”
(trg)="18.1"> Вие велите , „ Добро .
(trg)="18.2"> Но , шетајќи наоколу , приметив дека куќите не се нумерирани по редослед . “
(src)="19.1"> Jis atsoka : „ Skaidrys , ka ir .
(src)="19.2"> Tuos ir numerātys piec tū pastateišonys seceibys .
(trg)="19.1"> Тој вели , „ Секако дека се .
(trg)="19.2"> Нумерирани се по редоследот по кој што биле изградени .
(src)="20"> Pyrmuo kvartalā pastateituo sāta ir sāta numer vīns .
(trg)="20"> Првата куќе изградена на овој блок е нумерирана со бројот 1 .
(src)="21"> Ūtrei pastateituo sāta ir sāta numer div .
(trg)="21"> Втората куќа е број 2 .
(src)="22"> Treša ir sāta numer treis .
(trg)="22.1"> Третата е број 3 .
(trg)="22.2"> Лесно и очигледно . “
(src)="23.1"> Vīgli !
(src)="23.2"> Logiski ! ”
(src)="23.3"> Deļtuo maņ pateik , kai myusim ir reizem juobrauc iz ūtru pasauļa molu , kab saprostu pījāmumus , kurūs mes seņuok nazynuojom i saprostu , ka ari pretejais var byut pareizs .
(trg)="23"> Знаете , баш ми се допаѓа кога треба да отидеме на спротивната страна на светот за да ги согледаме претпоставките кои и не сме знаеле дека ги имаме и да согледаме дека и спротивните претпоставки на нив исто така може да се вистинити .
(src)="24"> Tai , pīvadumam , Kīnā uorsti tur , ka jū dorbs ir ryupētīs , kab tu byutu vasals .
(trg)="24"> Така на пример , постојат лекари во Кина кои веруваат дека нивната работа е да ве одржуваат здрави .
(src)="25.1"> Deļtuo sevkuru mienesi , kurū asat vasals , jius jim moksuojot , i , kod asat navasals , jums navajag jim moksuot , deļtuo ka jī nav kuorteigi darejuši sovu dorbu .
(src)="25.2"> Jī teik bogotuoki , kod jius asat vasali , a na navasali .
(trg)="25.1"> Така , секој месец кога сте здрави , вие им плаќате , а кога сте болни , не им плаќате бидејќи тие не успеале да ве одржат здрави .
(trg)="25.2"> Така , тие се богатат кога вие сте здрави , а не болни .
(src)="26"> ( Plaukšīni ) Leluokajā daļā muzykys mes skaitam „ vīns ” kai pyrmū sitīni , muzykaluos frazys suokys .
(trg)="26"> ( Аплауз ) Во музиката , под „ еден “ подразбираме почеток на тактот. еден , два , три , четри .
(src)="27.1"> Vīns , div , treis , četri .
(src)="27.2"> Tok Vokoru Afrikys muzykā „ vīns ” teik skaiteits par frazys beigom , taipat kai atstarpe pyrma teikuma gola .
(trg)="27"> Но , во западно-африканската музика , „ еден “ го означува крајот на тактот , како што точката го означува крајот на реченицата .
(src)="28.1"> Tū var dzierdēt na tik frazejumā , bet taipat i tymā , kai jī skaita ritmu .
(src)="28.2"> Div , treis , četri , vīns .
(trg)="28"> Па , може да го чуете не само во ознаките , туку и во начинот на кој држат такт. два , три , четри , еден .
(src)="29"> Taipat i itei karta ir preciza .
(trg)="29"> И оваа мапа е исто така точна .
(src)="30"> ( Smīklys ) Ir sokamvuords , ka , vysleidz kaidu patīsu lītu jius pasaceitu par Indeju , taipat i pretejais byus taisneiba .
(trg)="30"> ( смеа ) Има една поговорка дека што и да тврдите во Индија , спротивното е исто така вистинито .
(src)="31"> Deļtuo naaizmierssim , vysleidza , voi TED voi vysur cytur , kur var dzierdēt kaidys genialys idejis ir jums voi cytim , taipat i preteijais var byut taisneiba .
(trg)="31"> Па , да не заборавиме , било на ТЕД , било надвор од тука , дека која и да е бријилантна идеја која сте ја чуле , нејзината спротивна можеби исто така е вистинита .
(src)="32"> Lels jums paļdis !
(trg)="32"> Домо аригато гозаимашита . ( ви благодарам )