# lo/ted2020-66.xml.gz
# nb/ted2020-66.xml.gz


(src)="1"> ສະບາຍດີ . ພວກທ່ານເປັນແນວໃດແດ່ ?
(trg)="1.1"> Morn , hvordan er det med dere ?
(trg)="1.2"> Det har vært topp , ikke sant ?

(src)="3"> ຂ້າພະເຈົ້າເກືອບຫງາຍຍ້ອນສິ່ງທີ່ໄດ້ເກີດຂຶ້ນທັງໝົດ .
(trg)="2"> Jeg har blitt revet med av hele greia .

(src)="4"> ອັນທີ່ຈິງ , ຂ້າພະເຈົ້າວ່າຈະກັບດີກວ່າ .
(trg)="3"> Jeg er i farta nå .

(src)="5"> ( ຫົວ ) ຜ່ານມາ ມີຢູ່ ສາມ ແກນ , ແມ່ນບໍ່ , ທີ່ໄດ້ຜ່ານກອງປະຊຸມ , ເຊິ່ງກ່ຽວພັນ ກັບສິ່ງທີ່ຂ້າພະເຈົ້າຢາກເວົ້າເຖິງ
(trg)="4.1"> ( Latter ) .
(trg)="4.2"> Det er tre tema som har gått igjen gjennom hele konferansen , som handler om det jeg vil ta opp her .

(src)="6"> ອັນທີໜຶ່ງແມ່ນຫຼັກຖານອັນອັດສະຈັນ ຂອງຄວາມຄິດສ້າງສັນຂອງມະນຸດຊາດ ໃນບົດສະເໜີທັງໝົດທີ່ພວກເຮົາໄດ້ຟັງຜ່ານມາ ແລະ ຈາກໝົດທຸກຄົນທີ່ຢູ່ທີ່ນີ້ . ສະເພາະແຕ່ ຄວາມຫຼາກຫຼາຍ
(trg)="5.1"> Det ene er de usedvanlige eksemplene på menneskelig kreativitet i alle presentasjoner som vi har hatt og i alle menneskene her .
(trg)="5.2"> Bare mangfoldet

(src)="7"> ແລະ ຂອບເຂດ ຂອງມັນ ກໍ່ພໍແຮງແລ້ວ . ອັນທີສອງນັ້ນແມ່ນ ສິ່ງນີ້ ພາເຮົາມາຢູ່ໃນຈຸດທີ່ພວກເຮົາບໍ່ຮູ້ເລີຍວ່າແມ່ນຫຍັງຈະເກີດຂຶ້ນ , ໃນອະນາຄົດ .
(trg)="6.1"> og omfanget av det .
(trg)="6.2"> Den andre er at det har satt oss i en tilstand der vi aner ikke hva som kommer til å skje i fremtiden .

(src)="8"> ບໍ່ຮູ້ເລີຍ ວ່າ ສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ຈະຜັນຂະຫຍາຍໄປແນວທາງໃດ .
(trg)="7"> Ingen anelse om hvordan dette kan gå .

(src)="9"> ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມສົນໃຈໃນການສຶກສາ -
(trg)="8"> Jeg har interesse av utdanning , og det

(src)="10"> ອັນທີ່ຈິງແລ້ວ , ສິ່ງທີ່ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນແມ່ນ ໝົດທຸກຄົນມີສິ່ງທີ່ຕ້ອງສົນໃຈໃນການສຶກສາ .
(trg)="9"> tror jeg alle egentlig har .

(src)="11"> ບໍ່ແມ່ນບໍ ? ຂ້າພະເຈົ້າເຫັນວ່າສິ່ງນີ້ເປັນຕາສົນໃຈຫຼາຍ .
(trg)="10.1"> Har ikke dere ?
(trg)="10.2"> Jeg finner dette svært interessant .

(src)="12"> ຖ້າທ່ານໄປຮ່ວມງານສັງສັນ , ແລະ ເວົ້າວ່າ
(trg)="11"> Hvis du er på et middagsselskap , og du forteller

(src)="13"> ທ່ານເຮັດວຽກໃນຂະແໜງສຶກສາ - ອັນທີ່ຈິງ , ທ່ານຈະບໍ່ຄ່ອຍໄດ້ໄປຮ່ວມງານສັງສັນດອກ , ເວົ້າແທ້ , ຖ້າທ່ານເຮັດວຽກໃນຂະແໜງສຶກສາ .
(trg)="12"> at du jobber innen utdanning - vel for å være ærlig , da er du ikke ofte på middagsselskap , hvis du arbeider i utdanningssystemet ..

(src)="14"> ( ຫົວ ) ບໍ່ມີໃຜເຊີນທ່ານດອກ .
(trg)="13"> ( Latter ) .

(src)="15"> ແລະ ກໍ່ບໍ່ມີໃຜຊວນທ່ານເປັນເທື່ອທີສອງ , ເຊິ່ງມັນກໍ່ແປກ . ຂ້າພະເຈົ້າວ່າມັນປະຫຼາດດີ .
(trg)="14.1"> Du blir ikke bedt Og du blir aldri bedt på nytt - pussig .
(trg)="14.2"> Jeg syns det er rart .

(src)="16"> ແຕ່ວ່າຖ້າທ່ານໄດ້ໄປ , ແລະ ບອກໃຜຜູ້ໜຶ່ງວ່າ , ຫັ້ນນ່າ , ເຂົາຖາມວ່າ , “ ເຈົ້າເຮັດວຽກຫຍັງ ? ”
(trg)="15"> Men hvis du altså er .. , og du sier til noen , du vet , de sier , " Hva gjør du ? "

(src)="17"> ແລ້ວ ທ່ານບອກວ່າທ່ານເຮັດວຽກໃນຂະແໜງສຶກສາ , ທ່ານຊິເຫັນໃບໜ້າຂອງເຂົາປາດສະຈາກສີເລືອດ .
(trg)="16"> og du sier du jobber i utdanning , så kan du se at de blir hvite i ansiktet .

(src)="19"> “ ຈັ່ງແມ່ນຊາດ , ” ຫັ້ນນ່າ , “ ເປັນຫຍັງຕ້ອງແມ່ນກູ ? ຫາກໍ່ຊິໄດ້ອອກມາສັງສັນກັບໝູ່ເທື່ອທຳອິດໃນອາທິດ . ” ( ຫົວ )
(trg)="17.1"> " Å Herre Gud , hvorfor meg ?
(trg)="17.2"> Ukas frikveld er spolert ! "

(src)="20"> ແຕ່ຖ້າທ່ານຫາກຖາມກ່ຽວກັບການສຶກສາຂອງເຂົາ , ເຂົາຈະຈັບທ່ານຕິດຝາ . ເພາະວ່າມັນເປັນສິ່ງໜຶ່ງ ທີ່ລົງເລິກໃນຕົວຄົນເຮົາ , ຂ້າພະເຈົ້າເວົ້າຖືກບໍ ?
(trg)="18.1"> ( Latter ) Men hvis du spør hvilken utdanning de har , stiller de deg til veggs .
(trg)="18.2"> Fordi det er noe av det som stikker dypt i folk , ikke sant ?

(src)="21"> ຄືກັບ ສາດສະໜາ , ເງິນຄຳ ແລະ ສິ່ງອື່ນໆ .
(trg)="19"> I likhet med religion , penger og andre ting .

(src)="22"> ຂ້າພະເຈົ້າມີຄວາມສົນໃຈອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃນການສຶກສາ , ແລະ ຄິດວ່າເຮົາທຸກຄົນມີຄືກັນໝົດ .
(trg)="20"> Jeg har stor interesse for utdanning , og det tror jeg alle har .

(src)="23"> ເຮົາມີສ່ວນໄດ້ສ່ວນເສີຍອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃນການສຶກສາ , ສ່ວນໜຶ່ງຍ້ອນວ່າ ມັນແມ່ນການສຶກສານີ້ລະທີ່ຄວນຈະ ພາເຮົາໄປສູ່ອະນາຄົດທີ່ພວກເຮົາບໍ່ສາມາດເຂົ້າໃຈໄດ້ .
(trg)="21"> Vi har en grunnleggende interesse for det , dels fordi det er utdanning som liksom skal hjelpe oss inn i den skumle fremtida .

(src)="24"> ຖ້າທ່ານລອງຄິດເບິ່ງ , ເດັກນ້ອຍທີ່ເລີ່ມເຂົ້າໂຮງຮຽນປີນີ້ ຈະກິນບຳນານໃນປີ 2065 .
(trg)="22"> Tenk på at barn som begynner på skolen i år skal pensjonere seg i 2065 .

(src)="25"> ບໍ່ມີໃຜຮູ້ - ເຖິງຈະມີຊ່ຽວຊານຕັ້ງຫຼາຍຄົນທີ່ໄດ້ແຫ່ຂະບວນມາໃນໄລຍະ 4 ວັນທີ່ຜ່ານມາ - ວ່າໂລກນີ້ຈະເປັນແນວໃດ ໃນອີກ 5 ປີ . ແຕ່ປານນັ້ນ ພວກເຮົາຍັງພັດ
(trg)="23.1"> Ingen har peiling - på tross av all den kompetanse som er vist her de siste fire dagene - hvordan verden vil se ut om fem år .
(trg)="23.2"> Og likevel forventes de at vi

(src)="26"> ຕ້ອງໄດ້ໃຫ້ການສຶກສາແກ່ເດັກນ້ອຍເຜື່ອໄວ້ . ສະນັ້ນ ການທີ່ບໍ່ສາມາດຄາດເດົາໄດ້ນັ້ນ , ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າ ,
(trg)="24.1"> skal utdanne dem for det .
(trg)="24.2"> Så uforutsigbarheten , tror jeg ,

(src)="27"> ເປັນສິ່ງທີ່ມະຫັດສະຈັນ .
(trg)="25"> er helt spesiell .

(src)="28"> ແລະ ສ່ວນທີສາມ ໃນນີ້ ແມ່ນ ພວກເຮົາທຸກຄົນໄດ້ເຫັນພ້ອມກັນແລ້ວ ເຖິງ ສະມັດຖະນະອັນອັດສະຈັນທີ່ເດັກນ້ອຍມີ - ສະມັດຖະນະເພື່ອການປ່ຽນແປງຂອງເຂົາ .
(trg)="26"> Og den tredje biten av dette er at vi alle uansett er enige om hvilke spesielle anlegg barn har - deres evne til innovasjon .

(src)="29"> ຂ້າພະເຈົ້າໝາຍເຖິງ , ຊີເຣນາ ມື້ຄືນນີ້ ແມ່ນຄົນທີ່ມະຫັດສະຈັນ , ບໍ່ແມ່ນບໍ ? ພຽງແຕ່ເບິ່ງສິ່ງທີ່ລາວສາມາດເຮັດໄດ້ .
(trg)="27.1"> Ta Sirena , som vi så i går kveld .
(trg)="27.2"> Hun var et vidunder , ikke sant ?

(src)="30"> ແລະ ລາວກໍ່ມີຈຸດພິເສດ , ແຕ່ຄັນຊິເວົ້າແລ້ວ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າລາວກໍ່ບໍ່ໄດ້ ພິເສດມາຕັ້ງແຕ່ຍັງນ້ອຍ .
(trg)="29"> Og hun er eksepsjonell , men jeg tror ikke hun er enestående , så og si , i hele barnegruppen .

(src)="31"> ສິ່ງທີ່ທ່ານເຫັນນັ້ນແມ່ນຄົນຜູ້ໜຶ່ງທີ່ອຸທິດຕົນຢ່າງຍິ່ງ ຜູ້ທີ່ພົບກັບພອນສະຫວັນ . ແລະ ຂໍ້ສະເໜີຂອງຂ້າພະເຈົ້າແມ່ນວ່າ
(trg)="30.1"> Sirena er en person med et usedvanlig engasjement som fant et talent .
(trg)="30.2"> Og min påstand er :

(src)="32"> ເດັກທຸກຄົນມີພອນສະຫວັນຫຼາຍຫຼວງ . ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ສິ້ນເປືອງສິ່ງນີ້ໄປ , ຢ່າງບໍ່ໃສ່ໃຈເລີຍ . ສະນັ້ນ ຂ້າພະເຈົ້າຢາກເວົ້າກ່ຽວກັບການສຶກສາ ແລະ
(trg)="31.1"> alle barn har enorme evner .
(trg)="31.2"> Og vi sløser dem bort , temmelig hensynsløst .
(trg)="31.3"> Så jeg vil snakke om utdanning og

(src)="33"> ຂ້າພະເຈົ້າຢາກເວົ້າກ່ຽວກັບຄວາມຄິດສ້າງສັນ .
(trg)="32"> jeg vil snakke om kreativitet .

(src)="34"> ຈຸດຢືນຂອງຂ້າພະເຈົ້າແມ່ນວ່າ ຄວາມຄິດສ້າງສັນໃນປະຈຸບັນ ແມ່ນສຳຄັນສຳລັບການສຶກສາທຽບເທົ່າກັບການຮູ້ໜັງສື , ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ຄວນປະຕິບັດກັບທັງສອງສິ່ງໃນສະຖານະພາບດຽວກັນ .
(trg)="33"> kreativitet nå er like viktig i utdanningen som leseferdighet , og vi bør derfor behandle den med samme status .

(src)="35"> ( ຕົບມື ) ຂອບໃຈ .
(trg)="34"> ( Applaus ) .

(src)="36"> ມື້ນີ້ກໍ່ມີເທົ່ານີ້ເດີ້ . ຂອບໃຈຫຼາຍໆ .
(trg)="35.1"> Takk .
(trg)="35.2"> Det var alt .
(trg)="35.3"> Mange takk .
(trg)="35.4"> ( Latter ) .

(src)="37"> ( ຫົວ ) ສະນັ້ນ , ຍັງອີກ 15 ນາທີ . ອັນ , ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ເກີດທີ່ ... ບໍ່ແມ່ນ .
(trg)="36.1"> Okay , det er 15 minutter igjen ..
(trg)="36.2"> Vel , jeg ble født - nei .

(src)="38"> ( ຫົວ ) ຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້ ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຍິນເລື່ອງດີໆເລື່ອງໜຶ່ງ - ຂ້າພະເຈົ້າມັກເລົ່າເລື່ອງນີ້ໃຫ້ຄົນຟັງ - ກ່ຽວກັບເດັກຍິງຜູ້ໜຶ່ງໃນຊົ່ວໂມງຮຽນແຕ້ມຮູບ . ລາວອາຍຸໄດ້ ຫົກ ປີ .
(trg)="37.1"> ( Latter ) .
(trg)="37.2"> Jeg hørte en fin historie nylig - Jeg elsker å fortelle den -- om en liten jente som var på en tegnetime .
(trg)="37.3"> Hun var seks år

(src)="39"> ແລະ ລາວນັ່ງຢູ່ຫຼັງສຸດ , ກຳລັງແຕ້ມຢູ່ , ແລະ ຄູໄດ້ເວົ້າວ່ານາງນ້ອຍຜູ້ນີ້ບໍ່ຄ່ອຍ ເອົາໃຈໃສ່ໃນໂມງຮຽນ , ແລະ ໃນຊົ່ວໂມງແຕ້ມຮູບແນວນີ້ລາວພັດໃສ່ໃຈ .
(trg)="38.1"> og hun satt langt bak og tegnet .
(trg)="38.2"> Læreren sa at denne lille jenta nesten aldri hørte etter , men i tegnetimen gjorde hun det .

(src)="40"> ນາງຄູຮູ້ສຶກສະຫງົນ ແລະ ເຂົ້າໄປຫານາງນ້ອຍ
(trg)="39"> Læreren var fascinert og hun gikk bort til henne

(src)="41"> ແລະ ເວົ້າວ່າ , “ ກຳລັງແຕ້ມຫຍັງ ? ” ແລະ ນາງນ້ອຍເວົ້າວ່າ , “ ແຕ້ມຮູບພະເຈົ້າ . ”
(trg)="40.1"> og sa : " Hva er det du tegner ? "
(trg)="40.2"> Og jenta sa : " Jeg tegner et bilde av Gud . "

(src)="42"> ແລະ ນາງຄູເວົ້າວ່າ , “ ແຕ່ບໍ່ມີໃຜຮູ້ໄດ໋ວ່າພະເຈົ້າມີໜ້າຕາເປັນແນວໃດ . ”
(trg)="41"> Og læreren sa , " Men ingen vet hvordan Gud ser ut . "

(src)="43"> ແລະ ນາງນ້ອຍເວົ້າວ່າ , “ ຈັກໜ້ອຍເຂົາຫາກຊິຮູ້ . “
(trg)="42"> Og jenta sa : " Det vil de vil om et øyeblikk . "

(src)="44"> ( ຫົວ ) ໃນຕອນທີ່ລູກຊາຍຂອງຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ ສີ່ ປີ ທີ່ປະເທດອັງກິດ - ອັນທີ່ຈິງ ລາວກໍ່ອາຍຸໄດ້ສີ່ປີຢູ່ທຸກບ່ອນຫັ້ນລະ , ເວົ້າແທ້ . ( ຫົວ ) ຖ້າເວົ້າໃຫ້ຖືກແທ້ , ບໍ່ວ່າລາວຊິໄດ້ໄປໃສ , ລາວກໍ່ໄດ້ມີອາຍຸ ສີ່ ປີ ໝົດທັງປີນັ້ນລະ .
(trg)="43.1"> ( Latter ) .
(trg)="43.2"> Da sønnen min var fire i England -- faktisk var han fire overalt , for å være ærlig .
(trg)="43.3"> ( Latter ) .
(trg)="43.4"> Skal vi være nøye , var han vel fire uansett hvor han dro det året .

(src)="45"> ລາວໄດ້ຫຼິ້ນລະຄອນຕອນເກີດຂອງພະເຈົ້າ . ທ່ານຈື່ເນື້ອເລື່ອງໄດ້ບໍ ? ​ ບໍ່ຫວາ , ມັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂະໜາດ .
(trg)="44.1"> Han var med i et julespill .
(trg)="44.2"> Kjenner dere historien ?

(src)="46"> ມັນເປັນເລື່ອງທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ .
(trg)="45.1"> Nei , det var svært .
(trg)="45.2"> Det var en stor story .

(src)="47"> ເມລ ກິບສັນ ຫຼິ້ນພາກຕໍ່ມາ .
(trg)="46"> Mel Gibson gjorde oppfølgeren .

(src)="48"> ທ່ານອາດຈະໄດ້ເບິ່ງແລ້ວ : ເລື່ອງ “ Nativity II . ” ແຕ່ ເຈມສ ໄດ້ບົດຂອງ ໂຈເຊັຟ ,
(trg)="47.1"> Du har kanskje sett den : " Julespill II . "
(trg)="47.2"> Men James skulle spille Josef ,

(src)="49"> ເຊິ່ງເຮົາຕື່ນເຕັ້ນຫຼາຍ .
(trg)="48"> og det var vi begeistret for .

(src)="50"> ເຮົາຖືວ່າບົດນີ້ເປັນຕົວຫຼັກໜຶ່ງຂອງເລື່ອງ .
(trg)="49"> Vi betraktet dette som en av hovedrollene .

(src)="51"> ໂຮງສະແດງໄດ້ເຕັມແຕ່ຄົນຂອງເຮົາທີ່ໃສ່ເສື້ອທີ່ມີລາຍຕີພິມວ່າ : “ ເຈມສ ໂຣບິນສັນ ແມ່ນ ໂຈເຊັຟ ! ” ( ຫົວ )
(trg)="50"> Vi hadde hadde huset fullt av agenter i T-skjorter : " James Robinson ER Josef ! "

(src)="52"> ລາວບໍ່ຕ້ອງເວົ້າຫຍັງໃນເລື່ອງ , ແຕ່ທ່ານຮູ້ຕອນທີ່ ພະລາຊາທັງສາມເຂົ້າມາ .
(trg)="51.1"> ( Latter ) .
(trg)="51.2"> Han trengte ikke å si noe , men dere kjenner scenen der de tre konger kommer .

(src)="53"> ພວກເຂົານຳຂອງຂວັນມາ , ແລະ ສິ່ງທີ່ພວກເຂົາຖືມາແມ່ນ ຄຳ , ກຳຍານ , ແລະ ຢາງໄມ້ຫອມ .
(trg)="52"> De kommer bærende med gaver og de gir gull , røkelse og myrra .

(src)="54"> ສິ່ງນີ້ໄດ້ເກີດຂຶ້ນແທ້ .
(trg)="53"> Dette skjedde virkelig .

(src)="55"> ພວກເຮົາກະໄດ້ນັ່ງຢູ່ຫັ້ນລະ ແລະ ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າພວກເຂົາໄປຂ້າມຕອນ . ເພາະວ່າເຮົາລົມນຳລູກຊາຍຫຼັງຈົບການສະແດງ ແລະ ເວົ້າວ່າ , “ ເຈົ້າບໍ່ເປັນຫຍັງບໍ ? ” ແລະ ລາວເວົ້າວ່າ , “ ໂດຍ , ເປັນຫຍັງ ? ມີຫຍັງຜິດໄປ ? ” ພວກເຂົາປ່ຽນຕົວ , ທໍ່ນັ້ນລະ .
(trg)="54.1"> Vi satt der og jeg tror de bare kom ut av rekkefølgen , fordi vi snakket med den lille gutten etterpå , og sa , " Var du fornøyd med det ? "
(trg)="54.2"> Og han sa : " Ja , hvorfor , var det noe galt ? "
(trg)="54.3"> De bare byttet , det var det .

(src)="56"> ແຕ່ຈັ່ງໃດກໍ່ຕາມ , ເດັກຊາຍ ສາມ ຄົນເຂົ້າມາ -
(trg)="55"> Uansett , de tre guttene kom inn ,

(src)="57"> ອາຍຸ ສີ່ ປີ ພ້ອມກັບຜ້າເຊັດມືພັນຫົວ - ​
(trg)="56"> fire-åringer med kjøkkenhåndklær på hodet ,

(src)="58"> ແລະ ພວກເຂົາວາງກ່ອງທັງສາມລົງ , ແລະ ເດັກຊາຍຜູ້ທຳອິດເວົ້າວ່າ , “ ຂ້ອຍນຳຄຳມາໃຫ້ເຈົ້າ . ”
(trg)="57"> og de legger disse pakkene på golvet , og den første gutten sa , " jeg gi deg gull . "

(src)="59"> ແລະ ເດັກຊາຍຜູ້ທີສອງເວົ້າວ່າ , “ ຂ້ອຍນຳກຳຍານມາໃຫ້ເຈົ້າ . ”
(trg)="58"> Og den andre gutten sa : " Jeg gir deg myrra . "

(src)="60"> ແລະ ເດັກຊາຍຜູ້ທີສາມເວົ້າວ່າ , “ ແຟຣງ ສົ່ງອັນນີ້ມາ . ” ( ຫົວ )
(trg)="59"> Og den tredje gutten sa , " Frank sendt dette . "

(src)="61"> ຈຸດທີ່ຄ້າຍຄືກັນຂອງສອງເລື່ອງນີ້ແມ່ນວ່າ ເດັກນ້ອຍຈະລອງສ່ຽງເບິ່ງ .
(trg)="60.1"> ( Latter ) .
(trg)="60.2"> Det disse sakene har til felles er at barna bare tar en sjanse .

(src)="62"> ຖ້າເຂົາບໍ່ຮູ້ , ເຂົາຈະລອງເຮັດເບິ່ງ .
(trg)="61"> Hvis de ikke vet , tar de bare en sjanse .

(src)="63"> ຂ້າພະເຈົ້າເວົ້າແມ່ນບໍ ? ພວກເຂົາບໍ່ຢ້ານທີ່ຈະຜິດ . ບາດນີ້ , ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ໝາຍຄວາມວ່າການຜິດ ແມ່ນຄືກັນກັບຄວາມຄິດສ້າງສັນເດີ້ .
(trg)="62.1"> Har jeg ikke rett ?
(trg)="62.2"> De er ikke redde for å ta feil .
(trg)="62.3"> Nå vil jeg ikke si at det å ta feil er det samme som å være kreativ .

(src)="64"> ສິ່ງທີ່ພວກເຮົາຮູ້ແມ່ນ , ຖ້າເຈົ້າບໍ່ກຽມພ້ອມທີ່ຈະຜິດ , ເຈົ້າຈະບໍ່ມີວັນສ້າງສິ່ງທີ່ເປັນຕົ້ນສະບັບຂຶ້ນມາໄດ້ . ຖ້າເຈົ້າບໍ່ກຽມພ້ອມທີ່ຈະຜິດ .
(trg)="63.1"> Men det vi vet er at hvis du ikke er forberedt på å ta feil , vil du aldri komme opp med noe originalt .
(trg)="63.2"> Hvis du ikke er forberedt på å ta feil .

(src)="65"> ແລະ ກວ່າເຂົາຊິກາຍມາເປັນຜູ້ໃຫຍ່ , ເດັກສ່ວນຫຼາຍໄດ້ສູນເສີຍສະມັດຖະພາບດ້ານນີ້ໄປແລ້ວ .
(trg)="64"> Og når de vel har blitt voksne , har de fleste barn har mistet den evnen .

(src)="66"> ພວກເຂົາໄດ້ກາຍມາເປັນຄົນທີ່ຢ້ານກົວການຜິດ .
(trg)="65"> De har blitt redde for å ta feil .

(src)="67"> ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ບໍລິຫານບໍລິສັດທັງຫຼາຍໃນລັກສະນະນີ້ , ພວກທ່ານ .
(trg)="66"> Vi driver bedrifter på denne måten , forresten .

(src)="68"> ເຮົາປະນາມການຜິດພາດ ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ກຳລັງບໍລິຫານ
(trg)="67"> Vi stigmatisere de som tar feil .

(src)="69"> ລະບົບການສຶກສາແຫ່ງຊາດທີ່ຖືວ່າ ຄວາມຜິດພາດແມ່ນສິ່ງທີ່ເຮວຮ້າຍທີ່ສຸດທີ່ເຈົ້າຈະສາມາດເຮັດໄດ້ .
(trg)="68"> Og vi nå driver vi nasjonale utdanningssystemer der det å ta feil er det verste du kan gjøre .

(src)="70"> ແລະ ຜົນໄດ້ຮັບກໍ່ແມ່ນວ່າ ພວກເຮົາກຳລັງສຶກສາຄົນໃຫ້ພົ້ນຈາກ ສະມັດຖະພາບໃນການສ້າງສັນ .
(trg)="69"> Og resultatet er at vi utdanner folk ut av deres kreative kapasitet .

(src)="71"> ປີກັດໂຊ ເຄີຍໄດ້ເວົ້າແລ້ວ . ລາວເວົ້າວ່າ ເດັກທຸກຄົນເກີດມາເປັນນັກສິລະປະໝົດ .
(trg)="70"> Picasso sa en gang dette : Alle barn er født som kunstnere .

(src)="72"> ບັນຫາແມ່ນ ເຮັດແນວໃດເຮົາຈຶ່ງຊິຍັງເປັນນັກສິລະປະຢູ່ເມື່ອໃຫຍ່ຂຶ້ນມາ .
(trg)="71"> Problemet er å forbli kunstnere når vi vokser opp .

(src)="73"> ຂ້າພະເຈົ້າເຊື່ອໃນສິ່ງນີ້ຢ່າງຮຸນແຮງ , ວ່າພວກເຮົາບໍ່ໄດ້ໃຫຍ່ຂຶ້ນມາສູ່ຄວາມຄິດສ້າງສັນ , ພວກເຮົາໃຫຍ່ອອກຈາກມັນ . ຫຼື ອີກໃນໜຶ່ງ , ພວກເຮົາໄດ້ຮັບການສຶກສາໃຫ້ພົ້ນຈາກມັນ .
(trg)="72.1"> Jeg er helt sikker : vi vokser ikke til til kreativitet , vi vokser ut av kreativitet .
(trg)="72.2"> Eller rettere sagt , vi dannes ut av det .

(src)="74"> ສະນັ້ນ ເປັນຫຍັງຈິ່ງເປັນແນວນີ້ ?
(trg)="73"> Så hvorfor er det slik ?

(src)="75"> ຂ້າພະເຈົ້າເຄີຍອາໄສຢູ່ ສແຕຣດຝອດ ອອນ ອາວອນ ຈົນເຖິງປະມານ ຫ້າ ປີ ກ່ອນ .
(trg)="74"> Jeg bodde i Stratford-on-Avon til for fem år siden .

(src)="76"> ອັນທີ່ຈິງ , ພວກເຮົາໄດ້ຍ້າຍຈາກ ສແຕຣດຝອດ ຫາ ລອສ ແອງເຈລິສ . ສະນັ້ນ ທ່ານຄືຊິຈິນຕະນາການອອກວ່າມັນເປັນການປ່ຽນແປງທີ່ປາສະຈາກຂໍ້ຂັດຂ້ອງຂະໜາດໃດ .
(trg)="75.1"> Vi flyttet fra Stratford til Los Angeles .
(trg)="75.2"> Så du kan forestille deg hvilken sømløs overgang det var .

(src)="77"> ( ຫົວ ) ອັນທີ່ຈິງແລ້ວ , ພວກເຮົາເຄີຍອາໄສຢູ່ບ່ອນທີ່ເອີ້ນວ່າ ສນິດເຕິຟີລດ , ຢູ່ນອກຂອງ ສແຕຣດຝອດ ໜ້ອຍໜຶ່ງ , ເຊິ່ງເປັນບ່ອນເກີດ ຂອງພໍ່ ຂອງ ເຊັກສເປຍ .
(trg)="76.1"> ( Latter ) .
(trg)="76.2"> Faktisk , bodde vi på et sted kalt Snitterfield , like utenfor Stratford , som er der Shakespeare 's far var født .

(src)="78"> ທ່ານມີຄວາມຄິດອັນໃໝ່ເຂົ້າມາໃນຫົວບໍ ?
(trg)="77"> Ble dere truffet av en ny tanke ?

(src)="79"> ຂ້າພະເຈົ້າມີ . ທ່ານບໍ່ຄິດຫາພໍ່ຂອງ ເຊັກສເປຍ , ແມ່ນບໍ ?
(trg)="78.1"> Det ble jeg .
(trg)="78.2"> Man tenker ikke på at Shakespeare har en far , gjør man ?

(src)="80"> ທ່ານຄິດບໍ ? ເພາະທ່ານບໍ່ຄິດຫາ
(trg)="79.1"> Gjør dere ?
(trg)="79.2"> Fordi dere tenker ikke på

(src)="81"> ເຊັກສເປຍ ຕອນເປັນເດັກນ້ອຍ , ແມ່ນບໍ ?
(trg)="80"> Shakespeare som et barn , gjør dere ?

(src)="82"> ເຊັກສເປຍ ຕອນມີອາຍຸ ເຈັດ ປີ ແມ່ນບໍ ? ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ເຄີຍຄິດກ່ຽວກັບອັນນີ້ມາກ່ອນ .​ ຂ້າພະເຈົ້າໝາຍຄວາມວ່າ , ລາວເຄີຍ
(trg)="81.1"> Shakespeare som syv ?
(trg)="81.2"> Jeg har aldri tenkt på det .

(src)="83"> ມີອາຍຸໄດ້ ເຈັດ ປີ ໃນຄັ້ງໜຶ່ງ .
(trg)="83"> syv på et visst tidspunkt .

(src)="84"> ລາວເຄີຍ ເຂົ້າຮຽນໃນຊົ່ວໂມງພາສາອັງກິດ ຂອງໃຜຜູ້ໜຶ່ງ , ແມ່ນບໍ ?
(trg)="84"> Han var i noens engelskklasse , ikke sant ?

(src)="85"> ເຈົ້າຄິດວ່າມັນຊິເປັນຕາລຳຄານຂະໜາດໃດ ? ( ຫົວ ) “ ຕ້ອງພະຍາຍາມໜັກກວ່ານີ້ . ” ຖືກພໍ່ບອກໃຫ້ໄປນອນ , ທ່ານຄິດເບິ່ງ ,
(trg)="85.1"> Hvor irriterende ville ikke det vært ?
(trg)="85.2"> ( Latter ) .

(src)="86"> ບອກ ເຊັກສເປຍ , “ ໄປນອນ , ດຽວນີ້ , ”
(trg)="87"> Mr. Shakespeare , " Gå til sengs , nå " ,

(src)="87"> ບອກ ວິລລຽມ ເຊັກສເປຍ , “ ແລະ ກໍ່ວາງສໍລົງໄດ້ແລ້ວ .
(trg)="88"> til William Shakespeare , " og legg ned blyanten .

(src)="88"> ແລະ ກໍ່ເຊົາເວົ້າແບບນັ້ນ .
(trg)="89"> Og slutt å snakke sånn .

(src)="89"> ມັນເຮັດໃຫ້ໝົດທຸກຄົນສັບສົນ . ” ( ຫົວ )
(trg)="90.1"> Det forvirrer alle sammen . "
(trg)="90.2"> ( Latter ) .

(src)="90"> ຈັ່ງໃດກໍ່ຢ່າ , ພວກເຮົາໄດ້ຍ້າຍຈາກ ສແຕຣດຝອດ ຫາ ລອສ ແອງເຈລິສ , ແລະ ອັນທີ່ຈິງ ຂ້າພະເຈົ້າກໍ່ຢາກເວົ້າເຖິງການຍົກຍ້າຍໜ້ອຍໜຶ່ງ . ລູກຊາຍຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ຢາກມານຳ .
(trg)="91"> Uansett , vi flyttet fra Stratford til Los Angeles , og jeg vil bare si to ord om overgangen , Min sønn ville ikke bli med .

(src)="91"> ຂ້າພະເຈົ້າມີລູກສອງຄົນ . ລູກຊາຍ ອາຍຸ 21 ປີ ແລ້ວດຽວນີ້ ; ລູກສາວ ແມ່ນ 16 .
(trg)="92.1"> Jeg har to barn .
(trg)="92.2"> Han er 21 nå , min datter er 16 .

(src)="92"> ລູກຊາຍບໍ່ໄດ້ຢາກມາ ລອສ ແອງເຈລິສ .
(trg)="93"> Han ønsket ikke å bli med til Los Angeles .

(src)="93"> ລາວມັກມັນຫຼາຍ , ແຕ່ວ່າລາວໄດ້ເພື່ອນຍິງຢູ່ອັງກິດ . ນາງແມ່ນຮັກແຫ່ງຊີວິດຂອງລາວ , ນາງ ຊາຣາ .
(trg)="94"> Han elsket byen , men han hadde en kjæreste i England .

(src)="94"> ລາວໄດ້ຮູ້ຈັກນາງເປັນເວລາໜຶ່ງເດືອນ .
(trg)="95.1"> Det var hans livs kjærlighet , Sarah .
(trg)="95.2"> Han hadde kjent henne i en måned .

(src)="95"> ເຖິງແນວນັ້ນ , ເຂົາເຈົ້າໄດ້ສະຫຼອງວັນຄົບຮອບເທື່ອທີ ສີ່ ,
(trg)="96"> Tenk på det , de hadde hatt sitt fjerde jubileum ,

(src)="96"> ເພາະວ່າມັນເປັນເວລາທີ່ຍາວນານ ຕອນທີ່ເຈົ້າອາຍຸພຽງແຕ່ 16 ປີ . ຈັ່ງໃດກໍ່ຕາມ , ລາວຜິດໃຈຢ່າງແຮງໃນຂະນະທີ່ຢູ່ເທິງຍົນ ,
(trg)="97.1"> fordi det er en lang tid når du er 16 .
(trg)="97.2"> Uansett , han var skikkelig lei seg på flyet ,

(src)="97"> ແລະ ລາວເວົ້າວ່າ , “ ລູກຈະບໍ່ໄດ້ພົບຄົນທີ່ຄື ຊາຣາ ອີກ . ”
(trg)="98"> og han sa : " Jeg vil aldri finne en annen jente som Sarah . "

(src)="98"> ແລະ ພວກເຮົາກໍ່ຮູ້ສຶກໂລ່ງໃຈກ່ຽວກັບສິ່ງນີ້ຢູ່ , ເວົ້າແທ້ , ເພາະນາງແມ່ນເຫດຜົນຫຼັກຂອງການຍົກຍ້າຍອອກຈາກປະເທດຂອງພວກເຮົາ .
(trg)="99"> Og det var vi ganske fornøyd med , for å være ærlig , fordi hun var den viktigste grunnen til at vi forlot landet .

(src)="99"> ( ຫົວ ) ແຕ່ບາງຢ່າງກະທົບເຈົ້າ ເມື່ອເຈົ້າຍ້າຍມາ ອາເມຣິກາ ແລະ ເມື່ອເຈົ້າທ່ອງທ່ຽວໄປທົ່ວໂລກ : ລະບົບການສຶກສາທຸກບ່ອນໃນໂລກນີ້ ມີລຳດັບຊັ້ນຂອງວິຊາຮຽນອັນດຽວກັນໝົດ . ໝົດທຸກບ່ອນ .
(trg)="100.1"> ( Latter ) .
(trg)="100.2"> Men noe slår deg når du flytter til Amerika og når du reiser rundt i verden : hvert utdanningssystem på jorda har samme hierarki av fag .
(trg)="100.3"> Alle land .

(src)="100"> ບໍ່ວ່າເຈົ້າຈະໄປບ່ອນໃດ . ເຈົ້າອາດຈະຄິດວ່າມັນຊິບໍ່ເປັນແນວນັ້ນ , ແຕ່ບໍ່ແມ່ນ .
(trg)="101.1"> Spiller ingen rolle hvor du reiser .
(trg)="101.2"> Man skulle ikke tro det , men slik er det .

(src)="101"> ຢູ່ສູງກວ່າໝູ່ໝົດແມ່ນ ເລກ ແລະ ພາສາ ,
(trg)="102"> På toppen er matematikk og språk ,

(src)="102"> ຕໍ່ມາແມ່ນ ສັງຄົມ , ແລະ ຢູ່ລຸ່ມສຸດ ແມ່ນສີລະປະ .
(trg)="103"> deretter humaniora , og nederst er kunsten .