# lb/ted2020-1230.xml.gz
# sk/ted2020-1230.xml.gz
(src)="1"> Ech wollt iech mol meng Geschicht erzielen .
(trg)="1"> Chcem vám porozprávať môj príbeh .
(src)="2"> Ech verbrengen vill Zäit Erwuessenen bäizebrengen wéi se kennen visuell Sprooch a krootzelen ob der Aarbechtsplaatz uwenden .
(trg)="2"> Veľa času trávim tým , že dospelých ľudí učím ako v práci používať vizuálny jazyk a čmáranie .
(src)="3"> A natierlech stoußen ech do ob vill Resistenz , well et allgemeng als anti-intellektuell a géint eescht Léieren ugesin gett .
(trg)="3"> A prirodzene sa stretávam s veľkým odporom , pretože je to považované za neintelektuálne a odporujúce serióznemu učeniu sa .
(src)="4"> Mee ech hun e Problem mat deerer Usiicht , well ech weess dass krootzelen en groußen Impakt huet ob d 'Art a Weis wéi mer Informatiounen veraarbechten a wéi mer Problemer léisen .
(trg)="4"> Ale ja s touto predstavou nesúhlasím , pretože viem , že čmáranie má silný dopad na spôsob , akým dokážeme spracovať informácie , a spôsob , akým dokážeme riešiť problémy .
(src)="5"> Dofir war ech mol firwetzeg wisou di Diskrepanz entstanen as teschent der Art a Weis wéi d 'Gesellschaft krootzelen obfaasst an wéi d 'Realitéit as .
(trg)="5"> Takže ma zaujímalo , prečo je tu rozpor medzi tým , ako čmáranie vníma naša spoločnosť a tým , aká je realita .
(src)="6"> An do hun ech e puer interessant Saachen festgestallt .
(trg)="6"> Objavila som pár veľmi zaujímavých vecí .
(src)="7"> Zum Beispill gett et keng firdeelhaft Definitioun vum ' doodelen ' .
(trg)="7"> Napríklad , neexistuje niečo také ako lichotivá definícia čmárania .
(src)="8.1"> Am 17 .
(src)="8.2"> Jorhonnert , war en ' doodle ' en Eefalt oder en Delpes sou wi e Yankee Doodle .
(trg)="8"> V 17 . storočí bol čmáral hlupák alebo blázon -- tak ako v Yankee Doodle .
(src)="9.1"> Am 18 .
(src)="9.2"> Jorhonnert , gouf et e Verb , an et huet bedréien oder lächerlech maan oder sech iwert een leschteg maachen bedeit .
(trg)="9"> V 18 . storočí sa to stalo slovesom a znamenalo to podvádzať , vysmievať sa alebo robiť si z niekoho srandu .
(src)="10.1"> Am 19 .
(src)="10.2"> Jorhonnert wor et e korrupten Politiker .
(trg)="10"> V 19 . storočí to bol skorumpovaný politik .
(src)="11"> An haut , hu mer di wuel offensivst Definitioun , wéinstens menger Meenung no , nämlech di folgend : ' Doodelen ' heescht offiziell bummelen trellen , wurschtelen , sennlos Zeechen maachen , eppes mat nemmen wéineg Wert , Substanz oder Bedeitung maachen , an - mäi perséinleche Favorit - näicht maachen .
(trg)="11"> A dnes máme to , čo je pravdepodobne najurážlivejšou definíciou , aspoň pre mňa , a to : Čmárať oficiálne znamená motať sa , zabíjať čas , blbnúť , robiť bezvýznamné znaky , robiť niečo bezhodnotné , bezpodstatné , bezvýznamné , a -- moje obľúbené -- nerobiť nič .
(src)="12"> Kee Wonner dass d 'Leit eppes géint krootzelen ob der Aarbecht hun .
(trg)="12"> Nečudo , že ľudia majú k čmáraniu v práci averziu .
(src)="13"> Näicht maachen ob der Aarbecht as ähnlech wéi masturbéieren ob der Aarbecht ; absolut net ubruecht .
(trg)="13"> Nerobiť v práci nič je príbuzné masturbovaniu v práci ; je to totálne nevhodné .
(src)="14"> ( Laachen ) Außerdem hun ech Horrorgeschichten héieren vu Leit déi vun hieren Schoulmeeschteren vernannt gi sin , natierlech , wéinst krootzelen am Klassesall .
(trg)="14"> ( Smiech ) Navyše som počula hororové príbehy od ľudí , ktorých učitelia im za čmáranie na hodinách vynadali .
(src)="15"> A Leit déi vun hieren Chefen vernannt gi sin wéinst krootzelen am Setzungssall .
(trg)="15"> A o ich šéfoch , ktorí im vynadajú za čmáranie v zasadačkách .
(src)="16"> Et gett eng staark kulturell Norm géint krootzelen an Emfelder wou mer supposéiert sin eppes ze léieren .
(trg)="16"> Proti čmáraniu pôsobí silná kultúrna norma v prostrediach , v ktorých sa máme niečo naučiť .
(src)="17"> A leider tendéiert d 'Press dozou des Norm ze verstärken well wann se iwer d 'Krootzel-Szene bericht - vun enger wichteger Persoun ob enger Verhandlung oder ähnleches - benotzt se typescherweis Wierder wéi " entdeckt " oder " erwescht " oder " erausfonnt " , sou wi wann et e Verbriechen wär .
(trg)="17"> A , nanešťastie , tlač má tendenciu túto normu posilňovať , keď informujú ohľadom čmárania -- nejakej dôležitej osoby na schvaľovacom jednaní -- zvyčajne používajú slová ako " objavený " alebo " prichytený " alebo " odhalený , " akoby bol spáchaný nejaký zločin .
(src)="18"> An außerdem gett et eng psychologisch Ofneigung géint krootzelen - merci , Freud .
(trg)="18"> A navyše je tu psychologická averzia k čmáraniu -- ďakujeme ti , Freud .
(src)="19"> An de 1930er huet de Freud eis all verzielt dass een de Leit hier Psychen kann duerch hiert krootzelen analyséieren .
(trg)="19"> V 30 . rokoch 19 . storočia nám Freud povedal , že ľudskú psychiku môžete analyzovať na základe čmáraníc .
(src)="20.1"> Dat stemmt net , mee et as dem Tony Blair ob dem Davos Forum 2005 geschitt , wéi säi Gekrootzels , natierlech , " entdeckt " gin as an en as folgend Saachen genannt gin .
(src)="20.2"> ( Aggressiv , net stabill , reizbar , enner Drock , megalomanesch )
(trg)="20"> Nie je to presné , no stalo sa to Tonymu Blairovi na Davos Forum v roku 2005 , keď boli jeho čmáranice , pravdaže , " objavené " a bol označený nasledovnými vecami .
(src)="21"> Lo huet sech awer rausgestallt dass et dem Bill Gates säi Gekrootzels war .
(trg)="21"> Teraz sa ukázalo , že to sú čmáranice Billa Gatesa . ( agresívny , nestály , podráždený , pod tlakom , megalomanský )
(src)="22"> ( Laachen ) A Bill , wann der hei sollt sin , et denkt keen dass der megalomanesch sidd .
(trg)="22"> ( Smiech ) A Bill , ak si tu , nikto si o tebe nemyslí , že si megalomanský .
(src)="23"> Mee dat dréit dozou bäi dass d 'Leit hiert Gekrootzels net wellen weisen oder matdeelen .
(trg)="23"> Ale prispieva to k tomu , že sa ľudia nechcú o svoje čmáranice podeliť .
(src)="24.1"> An hei as de wirkleche Grond .
(src)="24.2"> Hei as wat ech mengen .
(trg)="24"> A , teraz , o čo ide naozaj .
(src)="25"> Menger Meenung no as eis Kultur sou intensiv ob d 'verbal Informatioun fokusséiert dass mer bal blann sin fir de Wert vum Krootzelen .
(trg)="25.1"> V čo verím ja .
(trg)="25.2"> Myslím si , že naša kultúra je tak silne sústredená na verbálne informácie , že sme takmer slepí k hodnote čmárania .
(src)="26"> An ech fille mech net wuel domadder .
(trg)="26"> A s tým nie som spokojná .
(src)="27"> An esou , well ech fannen dass dese Glaawen zerschloen gi muss sin ech hei fir eis all zreck an d 'Wirklechkeet ze rappen .
(trg)="27.1"> A preto musí byť táto povera zničená .
(trg)="27.2"> Som tu , aby som všetkým ukázala , aká je pravda .
(src)="28"> An hei as d 'Wourecht : krootzelen as en immens staarkt Instrument an et as en Instrument un dat mer eis onbedingt mussen erenneren an dat mer rem mussen léieren .
(trg)="28"> A pravda je takáto : čmáranie je neskutočne silným nástrojom ; je nástrojom , na ktorý si potrebujeme spomenúť a znova sa ho naučiť používať .
(src)="29"> Hei as also eng nei Denfinitioun fir krootzelen .
(trg)="29"> Takže tu je nová definícia čmárania .
(src)="30"> An ech hoffen dat een hei as vum Oxford English Dictionary , well ech muss henno nach mat iech schwätzen .
(trg)="30"> A dúfam , že je tu niekto z The Oxford English Dictionary , pretože sa s vami chcem neskôr porozprávať .
(src)="31"> Hei as di richteg Defintioun : Krootzelen as u sech spontan Zeechen maan fir sech ze hellefen ze denken .
(trg)="31"> Tu je skutočná definícia : Čmáranie v skutočnosti znamená robiť spontánne značky , aby sme si uľahčili myslenie .
(src)="32"> Dat as et wisou Milliounen vu Leit krootzelen .
(trg)="32"> Preto milióny ľudí čmárajú .
(src)="33"> Hei as nach eng interessant Wourecht iwert krootzelen : Leit di krootzelen wann se verbaler Informatioun exposéiert sin behalen méi vun deser Informatioun wi déi di net krootzelen .
(trg)="33"> Tu je ďalšia zaujímavá pravda o čmáraní : Ľudia , ktorí čmárajú , keď sú vystavení verbálnym informáciám , si uchovajú viac týchto informácií ako ich nečmárajúce náprotivky .
(src)="34"> Mär huelen am allgemengen un dass krootzelen eppes as wat ee mecht wann ee Fokus verléiert , mee a Wirklechkeet , as et eng präventiv Mesure déi iech vum Fokus verléieren ofhällt .
(trg)="34"> Myslíme si , že čmáranie je niečo , čo robíme , keď sa prestaneme sústrediť , no v skutočnosti je to preventívne opatrenie voči strate sústredenia .
(src)="35"> Außerdem huet et en déiwen Effekt ob kreativ Problem-Bewältegung an déif Informatiouns-Veraarbechtung .
(trg)="35"> Navyše má silný dopad na kreatívne riešenie problémov a hĺbkové spracovanie informácií .
(src)="36"> Et geet 4 Méiglechkeeten wéi Leit di léieren Informatioun obhuelen kennen fir Decisiounen kennen ze huelen .
(trg)="36"> Sú štyri spôsoby , akými ľudia prijímajú informácie , aby mohli robiť rozhodnutia .
(src)="37"> Visuell , auditoresch , liesen a schreiwen an kinesthetesch .
(trg)="37"> Vizuálne , sluchovo , čítaním a písaním a kinesteticky .
(src)="38"> Fir Informatiounen wirklech ze veraarbechten sou dass mer kennen eppes domadder ufänken , musse mer wéinstens zwou vun desen Modalitéiten an d 'Spill brengen oder zwou von desen Modalitéiten gekoppelt un eng emotional Erfahrung .
(trg)="38"> Aby sme nad informáciou naozaj premýšľali a niečo s ňou urobili , musíme použiť aspoň dva tieto spôsoby , alebo musíme použiť jeden z týchto spôsobov v spojení s emocionálnym zážitkom .
(src)="39"> Den onwarscheinlechen Bäitrag vum Krootzelen as dass et alle véier Modalitéiten simultan ureegt mat der Méiglechkeet vun enger emotionaler Erfahrung .
(trg)="39"> Obrovským prínosom čmárania je to , že súčasne zapája všetky štyri spôsoby s možnosťou emocionálneho zážitku .
(src)="40"> Dat as en zimlech zolitten Bäitrag fir e Verhalen wat gläich gestallt get mat näicht maachen .
(trg)="40"> To je dosť slušný prínos na správanie stotožňované s ničnerobením .
(src)="41"> Dat as u sech e besse blöd , mee ech hat musse kräischen wéi ech dat erausfonnt hat .
(trg)="41"> Toto je strašne vedátorské , ale keď som to objavila , až ma to rozplakalo .
(src)="42"> Et goufen anthropologesch Recherchen gemaach iwert d 'Entfalen vun artisteschen Aktivitéiten bei Kanner , an se hu raus fonnt , dass iwert Raum an Zäit all Kanner di selwescht Evolutioun an der visueller Logic obweisen wann se grouß gin .
(trg)="42"> Tak spravili antropologický výskum rozvíjajúcej sa umeleckej aktivity u detí a zistili , že naprieč priestorom a časom sa u všetkých detí prejavuje rovnaký vývoj vizuálnej logiky v priebehu ich rastu .
(src)="43"> An aaneren Wieder , se hun alleguer eng gemeinsam a wuessend Komplexitéit vun der visueller Sprooch di an enger prévisibler Reihefolg geschitt .
(trg)="43"> Inými slovami , majú zdieľanú a rozvíjajúcu sa zložitosť vo vizuálnom jazyku , ktorá sa deje v predvídateľnom poradí .
(src)="44"> An ech fannen dat as immens .
(trg)="44"> A to je podľa mňa fantastické .
(src)="45"> Ech ging soen dat heecht dass krootzelen eis all ugebuer as an dass mer ganz einfach eisen eegenen Instinkt ennerdrecken .
(trg)="45"> Myslím , že to znamená , že čmáranie je pre nás prirodzené a my jednoducho tento inštinkt zapierame .
(src)="46"> A schlussendlech , net vill Leit wessen dat , mee kootzelen as e Firleefer vun e puer vun eise gréißte kulturelle Schätz .
(trg)="46"> A napokon , veľa ľudí o tom nevie , no čmáranie je predchodcom jedných z našich najväčších kultúrnych prínosov .
(src)="47"> Hei as lo nemmen een : dest as dem Architekt Frank Gehry seng Firbereedung zum Guggenheim zu Abu Dhabi .
(trg)="47"> Toto je len jeden : toto je predchodca múzea Guggenheim v Abu Dhabi od architekta Franka Gehryho .
(src)="48"> Wat ech well soen : Ennert kengen Emstänn sollt krootzelen aus dem Klassesall oder dem Setzungsall oder suguer dem Krischsall ofgeschaf gin .
(trg)="48"> Takže tu je môj názor : Za žiadnych okolností by čmáranie nemalo byť vyhnané z tried alebo zasadačiek či dokonca vojenských hlavných stanov .
(src)="49"> Am Géigendeel , krootzelen sollt eben grad an dese Situatiounen ennerstetzt gin wou d 'Informatiounsdensitéit besonneg héich as an de Besoin fir des Informatioun ze veraarbechten ganz héich as .
(trg)="49"> Naopak , čmáranie by sa malo využiť presne v tých situáciách , kedy je hutnosť informácií veľmi vysoká a veľmi vysoká je aj potreba spracovania týchto informácií .
(src)="50"> An ech gin nach ee Schrett mi wäit .
(trg)="50"> A zájdem ešte trochu ďalej .
(src)="51"> Well krootzelen sou universell accessibel as an et net eng aschüchternd Form vu Konscht as , kann et als Portal agesat gin duech dat Leit sech kennen ob mi héich Levelen vun visueller Bildung hiewen .
(trg)="51"> Pretože čmáranie je obecne dostupné a nie je zastrašujúce tak ako umelecká forma , môže byť využité ako brána , cez ktorú presúvame ľudí do vyšších úrovní vizuálnej gramotnosti .
(src)="52"> Léif Frenn , krootzelen war nach ni d 'Nemesis vum intellektuellen Gedanken .
(trg)="52"> Priatelia moji , čmáranie nebolo nikdy nepriateľom intelektuálnej myšlienky .
(src)="53"> A Wirklechkeet as et een vu sengem gréißten Verbündeten .
(trg)="53"> V skutočnosti je jedným z jej najväčších spojencov .
(src)="54"> Merci .
(trg)="54"> Ďakujem .
(src)="55"> ( Applaus )
(trg)="55"> ( Potlesk )
# lb/ted2020-1282.xml.gz
# sk/ted2020-1282.xml.gz
(src)="1"> Dir Dammen an dir Hären , kommt all erbäi .
(trg)="1"> Dámy a páni , zhromaždite sa .
(src)="2"> Ech géing iech gären eng Geschicht erzielen .
(trg)="2"> Rád by som sa s vami podelil o jeden príbeh .
(src)="3"> Viru laanger Zäit an Däitschland am 19ten Jorhonnert , gouf et e Buch .
(trg)="3"> Kde bolo , tam bolo , v 19 . storočí v Nemecku , bola jedna kniha .
(src)="4"> Deemools war d 'Buch de Kinnek vum Geschichtenerzielen .
(trg)="4"> V tom čase bola kniha kráľom rozprávania príbehov .
(src)="5"> Et war éierwierdeg .
(trg)="5"> Bola vážená .
(src)="6"> Et war allgéigewäerteg .
(trg)="6"> Bola všadeprítomná .
(src)="7"> Mee et war e bësse langweileg .
(trg)="7"> Ale bola tak trošku nudná .
(src)="8"> Well a senger 400-järeger Existenz , hunn d 'Geschichtenerzieler d 'Buch ni als Medium fir Geschichten ze erziele weider entwéckelt .
(trg)="8"> Pretože počas svojej 400-ročnej existencie rozprávači nikdy nezdokonaľovali knihu , ako nástroj na rozprávanie príbehov .
(src)="9"> Mee du koum en Auteur , an hien huet d 'Spill fir ëmmer geännert .
(trg)="9"> Ale potom prišiel jeden autor a raz a navždy všetko zmenil .
(src)="10"> ( Musik ) Säi Numm war Lothar , Lothar Meggendorfer .
(trg)="10"> ( Hudba ) Jeho meno bolo Lothar , Lothar Meggendorfer .
(src)="11"> De Lothar Meggendorfer huet mat der Fauscht ob den Dësch geschloen a gesot : " Genuch ass genuch ! "
(trg)="11"> Lothar Meggendorfer dupol nohou a povedal , " Už bolo toho dosť ! "
(src)="12"> Hien huet e Bic an de Grapp geholl , hien huet no senger Schéier gegraff .
(trg)="12"> Schmatol pero , zdrapil nožnice .
(src)="13"> Dëse Mann huet refuséiert sech de Conventioune vun der Normalitéit ze erginn an décidéiert Pabeier ze falen .
(trg)="13"> Tento muž odmietol nasledovať konvencie a rozhodol sa ten papier zložiť .
(src)="14"> Geschicht kennt den Lothar Meggendorfer als - wee soss ? - de weltwäit éichten wirklechen Erfinder vum Opklappbuch fir d 'Kanner .
(trg)="14"> História pozná Lothara Meggendorfera ako - koho iného ? - prvého skutočného vynálezcu detských kníh s rozkladacími obrázkami na svete .
(src)="15"> ( Musik ) Fir des Freed a Wonner hun d 'Leit gejubelt .
(trg)="15"> ( Hudba ) Z tohto potešenia a údivu sa ľudia radovali .
(src)="16"> ( Jubel ) Si ware frou well d 'Geschichten haten iwerlieft , an d 'Welt wärt sech der emmer weider ausdenken .
(trg)="16"> ( Povzbudzovanie ) Boli šťastní , pretože príbehy prežili a svet sa stále točil .
(src)="17"> De Lothar Meggendorfer war net deen éichten den d 'Art a Weis wéi eng Geschicht gezielt get weiderentweckelt huet , an hee war ganz secher net dee leschten .
(trg)="17"> Lothar Meggendorfer nebol prvý , kto rozvinul spôsob rozprávania príbehov a rozhodne nebol ani posledný .
(src)="18"> Ob Geschichtenerzieler et realiséiert hun oder net , si hun dem Meggendorfer säi Geescht kanaliséiert wéi se vun Oper ob Vaudeville , vu Radio Norichten ob Hörspiele , vu Film ob bewegte Film ob Film mat Toun , Faarw , 3D , ob Videokassett an DVD weider gaangen sin .
(trg)="18"> Či si to rozprávači uvedomili alebo nie , šírili Meggendorferovho ducha , keď sa presunuli od opery k estráde , od rozhlasových správ k rozhlasovému divadlu , od filmu k pohyblivému filmu , k filmu so zvukom , farbou , 3D , na VHS a na DVD .
(src)="19"> Et huet geschengt wi wann et kee Géigemettel fir d 'Meggendorferitis géif gin .
(trg)="19"> Zdalo sa , že neexistuje liek na Meggendorferitídu .
(src)="20"> An d 'Saach as nach vill mi flott gin wi den Internet bis obkomm as .
(trg)="20"> A všetko začalo byť ešte zábavnejšie , keď prišiel internet .
(src)="21"> ( Laachen ) Well , net nemmen konnten d 'Leit hier Geschichten duech d 'Welt senden , mee si konnten dat maan mat Hellef vun et schengt onendlech villen Hellefsmettel .
(trg)="21"> ( Smiech ) Pretože , nielen že ľudia mohli vysielať svoje príbehy do celého sveta , ale mohli to robiť použitím nekonečného množstva zariadení .
(src)="22"> Zum Beispill , eng Entreprise kann eng Liebesgeschicht azielen mat Hellef vun hierer eegener Sichmaschinn .
(trg)="22"> Napríklad , jedna spoločnosť vyrozprávala príbeh lásky prostredníctvom ich vlastného vyhľadávača .
(src)="23"> Een Produktiouns-Studio an Taiwan kann amerikanesch Politik an 3D interpretéieren .
(trg)="23"> Jedno taiwanské produkčné štúdio interpretovalo americkú politiku v 3D .
(src)="24"> ( Laachen ) An ee Mann kann d 'Geschichten vu sengem Papp azielen an deems en eng Platform di Twitter heescht benotzt fir seng Ausscheedungen a Gebärden ze kommunizéieren .
(trg)="24"> ( Smiech ) A jeden muž vyrozprával príbehy svojho otca použitím platformy menom Twitter , aby komunikoval nezmysly , ktoré jeho otec gestikuloval .
(src)="25"> A no all deem huet jidderen fir e Moment stall gehal an ee Schrett no hannen gemaach .
(trg)="25"> A po tomto všetkom sa všetci zastavili ; urobili krok späť .
(src)="26"> Se hu realiséiert , dat se an 6000 Joer Geschichtenerzielen , vum Duerstellen vun Juegt ob Höhlenmaueren ob Duerstellen von Shakespeare ob Facebook Pinnwänn gaangen sin .
(trg)="26"> Uvedomili si , že za 6000 rokov rozprávania príbehov prešli od znázorňovania lovenia na jaskynných stenách k znázorňovaniu Shakespeara na stenách Facebooku .
(src)="27"> An dat war e Grond fir ze feieren .
(trg)="27"> A to bol dôvod k oslavám .
(src)="28"> D 'Konscht vum Geschichtenerzielen as onverännert bliwen .
(trg)="28"> Umenie rozprávania príbehov zostalo nezmenené .
(src)="29"> An zum gréißten Deel gin d 'Geschichten recycléiert .
(trg)="29"> A príbehy sa väčšinou recyklujú .
(src)="30"> Mee d 'Art a Weis wi d 'Menschen Geschichten erzielen huet sech emmer weiderentweckelt mat purer , bestänneger Neiheet .
(trg)="30"> Ale spôsob , akým ľudia príbehy rozprávajú sa vždy vyvíjal s čistou a konzistentnou inováciou .
(src)="31"> An si wärten sech emmer un ee Mann arenneren , een immensen Däitschen , all Kéiers wann e neit Mettel fir Geschichten ze erzielen obkomm as .
(trg)="31"> Spomenuli si na muža , jedného skvelého Nemca , zakaždým , keď sa objavilo nové zariadenie na rozprávanie príbehov .
(src)="32"> An dofir wärt d 'Publikum - eist allerléifst , wonnerbart Publikum - wann se net gestuerwen sin , haut nach liewen .
(trg)="32"> A preto , publikum - pôvabné , krásne publikum - žilo šťastne až do smrti .
(src)="33"> ( Applaus )
(trg)="33"> ( Potlesk )