# kk/ted2020-1553.xml.gz
# sw/ted2020-1553.xml.gz


(src)="1"> Айналамыздағы адамдар көптеген жолмен өмірімізді жақсарта алады .
(trg)="1"> Kuna njia nyingi ambazo watu wanaotuzunguka wanaweza kuboresha maisha yetu

(src)="2"> Бір аулада тұрсақ та көршілерімізбен кездесе бермейміз , сондықтан мүлдем пікірлеспейміз .
(trg)="2"> Hatuonani na jirani zetu kwa hiyo maarifa mengi yanashindwa kusambaa pamoja na kwamba wote tunashiriki sehemu zile zile za jamii yote

(src)="3"> Соңғы жылдары көршілеріммен көпшілік орындарда қарапайым жапсырма , трафареттер мен борды пайдаланып көбірек ой бөлісуге тырысып жүрмін .
(trg)="3"> Kwa hiyo miaka michache iliyopita , nimejaribu kutafuta njia za kushirikiana zaidi na majirani zangu katika maeneo ya jamii yote Kwa kutumia vifaa rahisi kama stika , karatasi nyembamba na chaki

(src)="4"> Бұл жоба « көршілерім өз пәтерлері үшін қанша төлейді екен ? » , деген қызығушылықтан туындаған еді .
(trg)="4"> Mipango hii ilitokana na maswali niliyokuwa nayo kama Ni kiasi gani majirani zangu wanalipa kwa ajili ya nyumba zao ?

(src)="5"> ( Күлкі ) Бір-бірімізден ұялмай , әртүрлі заттарды қалай беруге немесе алуға болады ?
(trg)="5"> ( Vicheko ) Je ni jinsi gani tunaweza kuazimishana vitu vingi zaidi bila kugonga katika milango wakati usio mzuri ?

(src)="6"> Ескірген , иесіз ғимараттар мен табиғатты қалай жақсырақ түсінуге болатындығы туралы жинақтаған біліміңді қалай бөлісуге болады ?
(trg)="6"> Je tunawezaje kushirikishana kumbukumbu zetu zaidi za majengo yetu yaliyotelekezwa na kuyaelewa zaidi mazingira yetu

(src)="7"> Қажеттіліктеріміз бен армандарымыз жайында ойлану үшін дүкеннің бос витриналарын пайдалану секілді ойларымызбен қалай бөлісеміз ?
(trg)="7"> Ni vipi tunaweza kushirikishana matumaini yetu zaidi. kuhusu maduka yasiyo na watu , ili jamii zetu ziendane na mahitahi yetu na ndoto zetu ?

(src)="8"> Жаңа Орлеанда тұрамын , Жаңа Орлеанға ғашықпын .
(trg)="8"> Sasa naishi New Orleans , Ninaipenda New Orleans

(src)="9"> Сан ғасырлар бойы өз жапырақтарымен ғашықтарды , арманшылдарды , маскүнемдерді тасалап келген алып емендер сазды әуенге елтіген қала жігерімді тасытады .
(trg)="9"> Nafsi yangu inaburudishwa na miti mikubwa ya mwalo inayowafunika wapenzi , walevi na watu wanaowaza mambo makubwa kwa mamia ya miaka , na nauamini mji ambao wakati wote una njia kwa ajili ya muziki

(src)="10"> Біреу түшкіріп қалса , Жаңа Орлеанда шеру өтуде деп ойлап қаламын .
(trg)="10"> Nahisi kama kila wakati ambapo mtu atakuwa anakoroma , New Orleans kuna gwaride .

(src)="11"> ( Күлкі ) Қала сәулеті жағынан әлемдегі ең көрікті қалалардың бірі , бірақ иесіз ескі үйлер саны жөнінен бүкіл Американы басып озады .
(trg)="11"> ( Vicheko ) Mji huu una baadhi ya majengo ambayo ni mazuri sana katika dunia , lakini pia una namba kubwa ya majengo yaliyotelekezwa katika nchi ya Marekani

(src)="12"> Осындай үйдің жанында тұрамын , осы аумақ тұрғындары үшін мұны қалай көркемдеуге болады деп ойладым , осы мезетте ойыма бүкіл өмірімді өзгерткен бір оқиға түсті .
(trg)="12"> Ninaishi karibu na nyumba hii , na nilifikiri ni jinsi gani ninavyoweza kuifanya kuwa sehemu nzuri kwa ajili mtaa wangu , na pia niliwaza kuhusu kitu kingine ambacho kilibadilisha maisha yangu milele

(src)="13"> 2009 жылы ең қымбат адамымды жоғалттым .
(trg)="13"> Mwaka 2009 ,nilifiwa na mtu ambaye nilimpenda sana ,

(src)="14"> Ол анам еді , есімі Джоан болатын .
(trg)="14"> Jina lake ni Joan , na alikuwa ni mama yangu

(src)="15"> Мезгілсіз қаза оны арамыздан алып кетті .
(trg)="15"> Kifo chake kilikuwa cha ghafla bila kutarajiwa

(src)="16"> Осыдан соң өлім туралы көп ойландым
(trg)="16"> Niliwaza sana kuhusu kifo

(src)="17"> және бұл ойларым анаммен өткізген уақытыма
(trg)="17"> na hii ilinifanya nijae moyo wa shukrani kwa muda nilio nao

(src)="18"> шүкір ету керектігімді ұқтырды ,
(trg)="18"> na ilinisaidia kuangalia vizuri vitu vyenye maana katika maisha yangu kwa sasa .

(src)="19"> қазіргі өмірімде маңызды болып саналатын нәрселерді нақтылауыма ықпал етті .
(trg)="19"> Lakini napata shida kudumu katika hali hii katika maisha yangu ya kila siku .

(src)="20"> Күнделікті күйбең тірлікпен жүргенде ең маңызды мәселелерді естен шығарасың .
(trg)="20"> Nahisi ni rahisi kusongwa na matukio ya kila siku , na kusahau mambo ya maana hasa kwako .

(src)="21"> Достарымның көмегімен иесіз үйдің бір жақ қабырғасын үлкен тақтаға айналдырып , оған « Өлмей тұрып қалайтыным ... » деген аяқталмаған сөйлем жаздым .
(trg)="21"> Kwa hiyo kwa msaada wa marafiki wa zamani na wapya , Niligeuza upande wa nyumba hii iliyotelekezwa na kuwa ubao mkubwa sanana kuuwekea karatasi nyembamba na sentensi ambayo ilitakiwa ijazwe ikisema " Kabla sijafa , nataka

(src)="22"> Жанынан өткендер өз өміріне ой жүгіртіп , осы қабырғаға көкейіндегі армандарын бормен жазып , жаһанға жария етеді .
(trg)="22"> Kwa hiyo kila aliyepita aangeweza kuchukua chaki , kutafakari maisha yake , na kutoa mawazo yake katika eneo la wazi

(src)="23"> Алғашында тосын тәжірибеден не күтерімді білмегем , алайда ертеңіне-ақ бүкіл қабырға толып кетті , одан ары да толыға берді .
(trg)="23"> sikujua niwaze nini kuhusu jaribio hili lakini mpaka siku iliyofuata , ukuta wote ulijaa na uliendelea kukua .

(src)="24"> Адамдардың қабырғаға жазып қалдырған біраз ойларымен бөліскім келеді .
(trg)="24"> na ningependa nitawashirikisha vitu vichache ambavyo watu waliandika katika ubao huu .

(src)="25"> « Өлмей тұрып теңіз қарақшылығы үшін жазаланғым келеді »
(trg)="25"> " Kabla ya kufa , ningependa nishitakiwe kwa uharamia .

(src)="26"> ( Күлкі ) « Өлмей тұрып күн ауысатын жер сызығында тұрғым келеді » .
(trg)="26.1"> " ( Vicheko ) .
(trg)="26.2"> " Kabla ya kufa , nataka kusafiri kuufuata mstari wa kimataifa wa tarehe "

(src)="27"> « Өлмей тұрып миллиондаған адам алдында ән айтқым келеді » .
(trg)="27"> " Kabla ya kufa , nataka niimbe kwa ajili ya mamilioni . "

(src)="28"> « Өлмей тұрып ағаш отырғызғым келеді » .
(trg)="28"> " Kabla ya kufa , nataka nipande mti . "

(src)="29"> « Өлмей тұрып тор қамалдан шыққым келеді »
(trg)="29"> " Kabla ya kufa , nataka niishe bila kutegemea umeme . "

(src)="30"> « Өлмей тұрып оны тағы да бір құшақтағым келеді » .
(trg)="30"> " Kabla ya kufa , nataka nimkumbatie tena kwa mara nyingine . "

(src)="31"> « Өлмей тұрып біреуге қорған болғым келеді » .
(trg)="31"> " Kabla ya kufa , nataka niwe askari wa farasi . "

(src)="32"> « Өлмей тұрып өзімді тапқым келеді » .
(trg)="32"> " Kabla ya kufa , nataka kuwa peke yangu . "

(src)="33.1"> Осылайша , құлазыған ескі жерді ой алаңына айналдырдым , адамдардың үміттері мен армандарына бірде күлдім , бірде жыладым .
(src)="33.2"> Олар өмірімдегі қиын сәттерде жаныма демеу болды .
(trg)="33"> Kwa hiyo sehemu hii iliyotelekezwa ikageuka kuwa sehememu ya matengenezo , matumaini na maono ya watu ilinifanya nicheke , nilie na kwa njia hii walinifariji katika wakati wangu mgumu .

(src)="34.1"> Қазір жалғыз емес екенімді білемін .
(src)="34.2"> Әңгіме жан тазартушы жаңа амалдарға көршілеріміздің үн қосуында болып отыр .
(src)="34.3"> Терең ой қорытуға арналған , артқа ойша көз тастап , шындығында не маңызды екендігін еске салатын орын жасадым .
(trg)="34.1"> Ni kwa ajili ya kujua kuwa hauko peke yako .
(trg)="34.2"> Ni kwa ajili ya majirani zetu kwa njia mpya na za kupendeza ni kwa aajili ya kuwa na nafasi ya kutafakari na kuwaza yale unayoyapenda kuwa nayo na kukumbuka ni nini hasa ambacho ni cha muhimu kwa wengi wetu kadiri tunavyokua na kubadilika

(src)="35"> Өткен жылдан бері қызыққан адамдардан көптеген хабарламалар ала бастадым , олар да осындай қабырға жасағылары келеді екен .
(trg)="35"> nilifanya hivi mwaka jana , na nikaanza kupokea mamia ya jumbe kutoka kwa watu ambao walitaka kutengeneza mbao na kuta kama hii katika jamii zao ,

(src)="36"> Қоғамдық орталықтағы әріптестерммен нұсқаулық жасадық , бүгінде мұндай қабырғалар көптеген елде пайда болды , Қазақстан Оңтүстік Африка , Австралия , Аргентина және басқалар бар .
(trg)="36"> kwa hiyo washirika wangu na mimi tukatengeneza boksi la vifaa vinavyohitajika kwa ajili ya kazi hii na kwa sasa kuta kama hii zimetengenezwa sehemu mbalimbali duniani , Ikiwemo Kazakhstan , Afrika ya Kusini , Australia , Argentina na zaidi ya hapo

(src)="37"> Біріге отырып , көпшілік орындардың маңызын көрсеттік , тек үлкен ойларымызды бір-бірімізбен бөлісе отырып , жандандыра білуіміз керек .
(trg)="37"> Pamoja , tumeonyesha jinsi sehemu za wazi zinavyoweza kuwa na uwezo mkubwa kama tutapewa nafasi ya kuongea na kushirikishana .

(src)="38"> Бізде бар құнды екі нәрсе : уақыт пен басқа адамдармен қарым-қатынасымыз .
(trg)="38"> Vitu vya thamani zaidi tulivyo navyo ni muda na mahusiano yetu na watu wengine

(src)="39"> Көптеген көңіл бұрар жағдайлар көбейген уақытта ғаламат ойларымызды жоғалтып алмау , өмірдің тым қысқа әрі сезімге толы екенін түсіну аса маңызды .
(trg)="39"> Katika wakati huu ambao kuna mambo mengi ya kututoa katika mambo muhimu , Ni muhimu sana kutafuta njia za kudumu katika mambo muhimu na kukumbuka kuwa maisha ni mafupi na mepesi

(src)="40"> Өлім - айтқымыз , ойлағымыз келмейтін , нәрсе бірақ , түсінгенім , өлімге дайындалу - сіз істей алатын маңызды істердің бірі .
(trg)="40"> Mara nyingi tunavunjwa moyo kuongelea kuhusu kifo au kuwaza kuhusu kifo , lakini nimetambua kuwa kujiandaa na kifo ni moja kati ya vitu vya kukujenga sana

(src)="41"> Өлім туралы ойлар өміріңізді айқындай түседі .
(trg)="41"> kufikiri kuhusu kifo , kunayafafanua maisha yako .

(src)="42"> Осындай қоғамдық орындар тұлға ретінде де , адамдар тобы ретінде де біз үшін не маңызды екенін жақсырақ көрсетеді , Армандар мен қорқыныштарды , жағдайларды бөлісудің көптеген амалдары арқылы маңайымыздағы адамдар осындай орындарды жақсартып қана қоймайды , бізге де жеңіл өмір сүруге көмектеседі .
(trg)="42"> Maeneo ya wazi na jamii yote yanaweza yakaonyesha ni kitu gani muhimu kwetu kwa mtu mmoja mmoja na kama jamii , na tukiwa na njia nyingi za kushirikishana matumaini , hofu na hadithi zetu , watu wanaotuzunguka sio tu wanaweza kutusaidia kufanya maeneo haya kuwa mazuri , lakini wakaishi vizuri pia .

(src)="43"> Рақмет .
(trg)="43"> Asante .

(src)="44"> ( Қол соғу ) Рақмет .
(trg)="44"> ( Makofi ) ( Makofi ) Asante .

(src)="45"> ( Қол соғу )
(trg)="45"> ( Makofi ) ( Makofi )

# kk/ted2020-1671.xml.gz
# sw/ted2020-1671.xml.gz


(src)="1"> Әріптестеріммен неврологияда айналысатынымыз көп жағынан метеорологтардың жұмысына ұқсайды .
(trg)="1"> Hii sayansi ya ubongo ninayofanya na wenzangu ni kama mtabiri wa hali ya hewa .

(src)="2"> Біз дауылдардың соңындамыз .
(trg)="2"> Tunakimbizana na dhoruba kila wakati .

(src)="3"> Біз мидағы дауылдарды бақылап , зерттегіміз келеді .
(trg)="3"> Tunataka kuona na kupima dhoruba -- namaanisha dhoruba za ubongo .

(src)="4"> Ойталқыға салынатын « ми шабуылын » жиі айтқанымызбен , нағыз ми дауылын сирек көреміз немесе тыңдай аламыз .
(trg)="4"> Sisi sote huongea kuhusu dhoruba za ubongo maishani mwetu lakini ni nadra kuona au kuisikia mojawapo .

(src)="5"> Дәрістерді сондай тыңдаушылармен танысудан бастағанды жақсы көрем .
(trg)="5"> Hivyo basi mimi hupenda kuanza mazungumzo haya kwa kuwatambulisheni kwa mojawapo .

(src)="6.1"> Бірінші жазбада біздің бір емес , тұтас бір жүз нейронды түсіріп алуға қолымыз жетті .
(src)="6.2"> Бір жануардың жүздеген жасушасының электр разрядын өлшей алдық .
(src)="6.3"> Алғашқы 10 секунд жазбада біздің алғанымыз мынау .
(trg)="6"> Kusema kweli , mara yetu ya kwanza kupima zaidi ya neuron moja -- seli za ubongo mia moja kwa wakati mmoja -- tungeweza pima cheche za umeme za seli mia moja kutoka kwa mnyama mmoja , hii ndio picha ya kwanza tuliyopata , sekunde kumi za kwanza za rekodi hii .

(src)="7"> Ойдың титімдей үзіндісін қарауға мүмкіндік алдық .
(trg)="7"> Sasa tukajaribu kufikiria , na tukaweza kuiona mbele yetu .

(src)="8.1"> Мен студенттерге : " неврологтар — белгілі бір дәрежедегі астрономдар " деймін .
(src)="8.2"> Біз жасушалар саны тек әлемдегі галактика санымен теңесер жүйелермен жұмыс істейміз .
(trg)="8"> mimi huwaambia wanafunzi kuwa tunaweza waita wanasayansi wa ubongo kama pia wataalam wa anga , kwa sababu tunakabiliana na mfumo ambao unalingana kwa ncha ya nambari ya viini na nambari za galaksi tulizo nazo ulimwenguni .

(src)="9"> Міне , 10 жыл бұрын миллиард нейрон арасынан жүз шақтысын жазып ала алдық .
(trg)="9"> Kwa hivyo hapa ndipo tulipo , katika mabilioni ya neuroni , tukirekodi tu , miaka kumi iliyopita , alafu mia moja .

(src)="10"> Мыңға жуығын жаза аламыз .
(trg)="10"> Sasa hivi tunarekodi hadi miaka elfu moja .

(src)="11"> Адам табиғаты жайлы бірінші дәрежелі бір нәрсені анықтауға үмітіміз бар .
(trg)="11"> Na tunatumai kuelewa cha msingi kuhusu asili yetu ya kibinadamu .

(src)="12"> Біле жүріңіз , Адам табиғатын анықтайтынның бәрі осы ми қыраттары мен жазықтары үстінде ұйтқып , біздің есіміздегілерге , сенімімізге , сезімімізге , болашақтағы жоспарымызға пішін беретін дауылдармен байланысты .
(trg)="12"> Kwa sababu , kama bado hujui , kila kitu tunachotumia kutambua asili ya binadamu kimetoka katika dhoruba hizi , katika dhoruba zishukazo kutoka milima na mabonde ya akili zetu na ambazo zinaeleza kumbukumbu zetu , imani zetu , hisia zetu , mipango yetu ya siku za usoni .

(src)="13"> Біздің ісіміздің бәрі де , адам баласы істеген немесе істейтіннің барлығы осындай дауылдарды туғызатын көптеген нейронның ауыр еңбегі .
(trg)="13"> Kila kitu tunachofanya , kila kitu ambacho binadamu amekifanya , anakifanya ama atakifanya , kinahitaji bidii ya idadi kubwa ya neuroni zinazozalisha dhoruba hizi .

(src)="14"> Бұрын естіп көрмесеңіздер , дауылдың даусы мынадай .
(trg)="14"> Na sauti ya dhoruba ya ubongo , kama hujawaisikia moja , huwa hivi .

(src)="15"> Сәл даусын көтерсеңіз болады .
(trg)="15"> Unaweza ongeza sauti kama waweza .

(src)="16"> Ұлым « радиотолқын дыбысын жарылып жатқан попкорнға ұқсас » екенін айтады .
(trg)="16"> Mwanangu huiita " kutengeneza popcorn huku ukiskiza kituo cha redio kilichoegezwa vibaya . "

(src)="17"> Ал мынау – ми .
(trg)="17"> Huu ni ubongo .

(src)="18.1"> Осындай электр дауылын динамикаға қосса , мынадай болады : жүздеген жүйке жүйесінің жанғанын естисіз .
(src)="18.2"> Миыңыз осылай дыбыс береді .
(src)="18.3"> Менікі де , басқалардікі де .
(trg)="18"> Haya ndiyo yanayotokea unapoelekeza dhoruba hizi za umeme kwenye kipaza sauti na usikie seli mia moja vya ubongo vikirushwa , haya ndiyo yatakayosikika katika ubongo wako -- ubongo wangu , na ubongo wowote .

(src)="19"> Біз , неврологтар , осы симфонияны , ми симфониясын тыңдап , оған жасырынған хабарды ұғуға тырысамыз .
(trg)="19"> Kile tunachotaka kufanya kama wanasayansi ya ubongo katika wakati huu ni kuskiza kwa makini sauti hizi , sauti hizi za ubongo , na kujaribu kudondoa zile jumbe zinazobeba

(src)="20"> 12 жыл бұрын біз " компьютер-ми интерфейсі " дегенді жасап шығардық .
(trg)="20"> Haswa , takriban miaka kumi na mbili iliyopita tulitengeneza muundo tuliouita mashine ya akili .

(src)="21"> Мына схемада қалай жұмыс істейтіні көрсетілген .
(trg)="21"> Na hapa una mpango unaoeleza vile inavyotumika .

(src)="22"> Идея былай , біз дауылдарды тыңдауға арналған сезгілерді , электр разрядтарын , алып мидан шыққан белгі жануардың қолына және аяғына жететін уақыт аралығында — шамамен жарты секундта осы белгілерді оқып , моторлық құрамын бөліп алуға , оны сандық командаға қайта кодтауға шынайы уақытта мидың ерікті қозғалту ниетін қайта жаңғыртатын жасанды қондырғыға беруге болатынын көрдік .
(trg)="22"> Lengo ni , tuwe na vitega hisia vinavyosikiza dhoruba hizi , vile umeme unavyozalishwa , na kuona kama inawezekana , kwa wakati huo huo wakati unaopita kabla ya dhoruba hii kutoka kwa akili na kufika kwenye miguu ama mikono ya mnyama kama nusu sekunde -- wacha tuone kama tunaweza kusoma ishara hizi , kudondoa jumbe za ubongo inazobeba , kuitafsiri iwe amri za kikompyuta na kuituma hadi kwenye kifaa kilichoundwa na binadamu kitakachozalisha ule mzunguko hiari wa akili wakati ule ule .

(src)="23"> Сосын біздің команданы қайта кодтауымыз қаншалықты жақсы шыққанын дененің өзі жасағанымен салыстыра бағалаймыз .
(trg)="23"> tuone kama tunaweza kupima ni vipi tunaweza tafsiri ujumbe huo vyema zaidi wakati tunapolinganisha na vile mwili unavyofanya kazi hio .

(src)="24"> Біз кері белгіні — мидың бақылауындағы роботталған , механикалық есептеу қондырғысы жіберетін сенсорлық белгіні жасап шығара алсақ , оны миға қайта жіберіп , мидың жасанды механизмнен түскен ақпаратқа қалай әрекет ететінін көргіміз келді .
(trg)="24"> Wakati tunapotoa maoni , viashiria hisia sasa iliyo chini ya udhibiti wa ubongo , hadi tena kwa ubongo , vile ubongo unavyokabiliana na kazi hiyo , ya kupokea jumbe kutoka mashine zilizoundwa na binadamu

(src)="25"> 10 жыл бұрын біз дәл осыны істедік .
(trg)="25"> Na ndivyo haswa tulivyofanya miaka kumi iliyopita .

(src)="26"> Біз Аврора атты керемет маймылдан бастадық , ол кейін осы салада даңқты боп кетті .
(trg)="26"> Tulianza na nyani nyota kwa jina Aurora aliyekuwa nyota kwenye eneo hili .

(src)="27"> Аврора бейнеойындарды сүйетін .
(trg)="27"> Na Aurora alipenda kucheza michezo ya kompyuta .

(src)="28"> Экранда көрініп тұрғандай , ойнау үшін , бәріміздің балаларымыз сияқты , джойстикті пайдалану ұнайтын .
(trg)="28"> Mnavyoona hapa , anapenda kutumia kijiti , kama vile kila mmoja wetu , na watoto wetu , kucheza mchezo huu .

(src)="29"> Нағыз примат тәрізді , ол дұрыс жауапты тапқанға дейін , қулық жасауға да тырысты .
(trg)="29"> Kama mnyama mwerevu , anajaribu kudanganya kabla afikie jibu sahihi .

(src)="30"> Джойстиктің көмегімен оның курсормен сызып тастауы керек нысанасы әлі пайда болған жоқ , ал Аврора оны бар экраннан таппақ болуда .
(trg)="30"> Kwa hivyo kabla ya hatua anayopaswa kupita akitumia mshale anaodhibiti kwa kijiti , Aurora anajaribu kufikia hatua , popote ilipo .

(src)="31"> Нысананы кішкене курсормен әрбір сызып тастағаны үшін ол бір тамшы бразилия апельсин шырынын алады .
(trg)="31"> Na anapofanya hivyo , kwa sababu kila wakati anapovuka hatua akitumia ule mshale mdogo , anapata tone la juisi ya machungwa .

(src)="32"> Бір тамшы бразилия апельсин шырыны үшін әр маймыл сіз қалағанның бәрін жасайтынына сіздерді сендіре аламын .
(trg)="32"> nakuambia , nyani yeyote atakufanyia chochote kama utampa tone la juisi ya machungwa .

(src)="33"> Немесе кез- келген примат .
(trg)="33"> Kwa kweli mnyama yeyote anaweza kufanya hivyo .

(src)="34"> Осыны ұмытпаңыз .
(trg)="34"> Hebu tafakari hayo .

(src)="35"> Сонымен , Аврора күніне мыңдаған сынақтан өтіп , жағдайдың 97 % -ында дөп түсіп және 350 миллилитр апельсин шырынын алып , ойнап жатқанда , біз оның басында болып жатқан ми дауылдарын жазып алдық та , Аврора қозғалысын көшіріп салуға үйреніп жатқан роботталған қолға жібердік .
(trg)="35"> Hivyo basi , wakati Aurora alikuwa akicheza mchezo huu , vile mlivyoona , na kufanya majaribio elfu moja kwa siku na kupata asilimia tisini na saba sahihi na milimita mia tatu na hamsini za juisi ya machungwa , tunarekodi dhorubaza ubongo zitokazo kichwani mwake na kuzituma kwenye mkanda wa mashine unaotoa zile dhoruba haswa Aurora alikuwa akitoa .

(src)="36"> Идея : ми мен компьютердің өзара әрекет интерфейсін қосып , Аврораның тек ойын туралы ойлап , бірақ өзі денесін қозғалтпастан ойнайтын қылуда болатын .
(trg)="36"> Kwa sababu wazo lilikuwa ni kuwasha hii mashine ya ubongo na kuona Aurora akicheza mchezo ule kwa kufikiria tu , bila mwili wake kuingilia kati .

(src)="37"> Оның миы нысаналарды сыза отырып , курсорды қозғалтатын роботталған қолды басқарар еді .
(trg)="37"> Dhoruba zake za akili zitadhibiti mkono utakaosogeza ule mshale na kuvuka hatua .

(src)="38"> Таңданысымызға қарай , Авророда бәрі сәтті шықты .
(trg)="38"> Na kwa mshangao wetu , hivyo haswa ndivyo Aurora alifanya .

(src)="39"> Ол денесін қозғалтпай ойнады .
(trg)="39"> Alicheza mchezo huo bila kusogeza mwili wake .

(src)="40"> Мына траекториялар – Аврора оны алғаш түсінгендегі курсордың қозғалысы .
(trg)="40"> Hivyo basi kila msogezo unaoona sasa kwenye kijiti hivyo ndivyo haswa alivyofanya mara ya kwanza .

(src)="41"> Бұл басқарылатын қондырғы көмегімен мидың ниетін примат денесі құрсауынан босатып , сыртқы әлемде жүзеге асырған бірінші жағдай болатын .
(trg)="41"> Hiyo ndiyo ilikuwa mara ya kwanza nia kwenye ubongo ilitolewa kutoka kwenye mwili wa nyani na iliweza kufanya kazi nje ya mwili , hapa ulimwengu wa nje , kwa kudhibiti mashine .

(src)="42"> Аврора ойынын жалғастырып , кішкене нысаналарға дөп түсіп , қалаған апельсин шырынын ала берді .
(trg)="42"> Na Aurora aliendelea kucheza mchezo huo , aliendelea kufikia ile hatua na kupata juisi ya machungwa aliyotaka , aliyotamani .

(src)="43"> Оның олай істей алған себебі , сол уақытта онда жаңа қол пайда болған еді .
(trg)="43"> Kwa kweli , alifanya hivyo kwa sababu , wakati ule , yeye alipata mkono mpya .

(src)="44.1"> Міне , бірінші , алдыңғы бейне үзіндіден 30 күннен кейінгі роботталған қол мынау .
(src)="44.2"> Қолды Аврораның миы басқарып , оны нысанаға тигізу үшін әрлі-берлі жылжытады .
(trg)="44"> Mkono ule wa roboti unaoona ukitembea hapa siku thelathini baadaye , baada ya ile video ya kwanza niliyowaonyesheni , uko chini ya udhibiti wa ubongo ya Aurora na unasongeza mshale ule ili kufikia ile hatua .

(src)="45"> Аврора енді өзінің роботталған қолының көмегімен ойнай алатынын біледі , бірақ ол қолдары арқылы , қалаған нәрсесін істеу қабілетін жоғалтпады .
(trg)="45"> Na Aurora sana anajua kuwa anaweza kucheza mchezo huu akitumia mkono mashine , lakini hajapoteza uwezo wa kutumia mkono wake asili kwa chochote angependa kufanya .

(src)="46"> Ол өзінің немесе біздің арқамызды қасып береді және басқа ойын ойнай алады .
(trg)="46"> Anaweza kujikuna mgongo , anaweza kukuna mmoja wetu , anaweza kucheza mchezo wowote mwingine .

(src)="47"> Аврораның миы жасанды қондырғыны , өз денесінің жалғасындай қабылдады деп сенімділікпен ұйғарым жасауға болады .
(trg)="47"> Kwa nia zote na madhumuni , akili ya Aurora imehusisha kile kifaa bandia kama muendelezo wa mwili wake .

(src)="48"> Аврораның өзінде болған дене бейнесі кеңейді , оған тағы бір қол қосылды .
(trg)="48"> Huu mfano wa ubinafsi ambao Aurora alikuwa nao kwa akili yake umepanuliwa kupata mkono mmoja zaidi .

(src)="49"> Бұл да 10 жыл бұрын болатын .
(trg)="49"> Tulifanya hivyo miaka kumi iliyopita .

(src)="50"> Қане , 10 жылға алға көшейікші .
(trg)="50"> Sasa songea mbele miaka kumi .

(src)="51"> Былтыр бейненің кеңеюі үшін роботталған қондырғының қажеті жоқ екенін түсіндік .
(trg)="51"> Mwaka uliopita tu tuligundua kuwa huhutaji kuwa na kifaa cha mashine .

(src)="52"> Бар болғаны виртуалды дене , проекция , маймыл аватарын жасау жеткілікті .
(trg)="52"> Unaweza tu kutengeneza kifaa cha kompyuta .

(src)="53"> Маймылдарды аватармен өзара әрекеттесуге үйретуге немесе аватарды қайраткер ретінде , бірінші жақтан виртуалды әлемде қабылдауға және өз миының көмегімен оның аяқ-қол қозғалысын басқаруға болады .
(trg)="53"> Na unaweza kuitumia kwa nyani zetu kuleta uhusiano kati yao ama unaweza wafunza kudhania ulimwengu gushi maono ya mtu kuhusiana na mashine ile na kutumia msisimko wa akili yake kudhibiti matembezi ya mikono na miguu ya mashine .

(src)="54"> Біз жануарларды осындай проекцияларды басқаруға және виртуалды әлемдегі нысандармен танысуға үйреттік .
(trg)="54"> Na cha msingi tulichofanya kilikuwa kufunza hawa wanyama njia ya kudhiiti mashine hizi na kuchunguza vidude vinavyojitokeza katika ulimwengu gushi .

(src)="55"> Бұл нысандар сырттай бір-біріне ұқсас , бірақ аватарлардың біріне қол тигізгенде , миға микротактильді текстураға сәйкес электр белгісі келіп түседі де , миға аватар қолы неге тигенін хабарлайды .
(trg)="55"> Na vidude hivi vimefanana lakini wakati mashine inapovuka mbele ya vidude hivi , zinatuma ujumbe wa umeme uliyosawia na uso wa kile kidude ambao unaenda moja kwa moja hadi kwenye ubongo wa nyani , ukieleza ubongo kile hasa machine ile inagusa .