# it/ted2020-1176.xml.gz
# tt/ted2020-1176.xml.gz

(src)="1"> Sapete , ciò che faccio nella vita è scrivere per i bambini , e forse sono l' autore di libri per bambini più letto d' America , in effetti .
(trg)="1.1"> Беләсезме , мин балалар өчен язам .
(trg)="1.2"> Мөгаен , Америкада мин иң күп укылган балалар язучысы .
(src)="2"> E ogni volta dico alla gente che non voglio apparire come uno scienziato .
(trg)="2"> Һәм мин һәрвакыт кешеләргә шулай дим : " мин галим кебек киенеп чыгыш ясарга теләмим " .
(src)="3"> Potete avermi in versione contadino , o vestito di pelle , ma nessuno ha mai scelto il contadino .
(trg)="3"> Мин фермер кебек яки күннән тегелгән куртка кия алам , һәм әлегә беркем фермерның костюмы сайламады .
(src)="4"> Sono qui oggi per parlarvi di cerchi e di epifanie , cioè manifestazioni .
(trg)="4"> Бүген мин сезнең белән зирәклек турында сөйләшергә телим .
(src)="5"> Sapete , un' epifania solitamente è qualcosa che vi accorgete di aver lasciato da qualche parte .
(trg)="5"> Һәм беләсезме , зирәклек ул сез кайчандыр югалткан , ә аннары соң тапкан нәрсә .
(src)="6"> Bisogna solo fare un giro per ritrovarla .
(trg)="6"> Сезгә моның зирәклек икәнлеген аңлар өчен бөтен кварталны урап узырга кирәк .
(src)="7"> Questo è il dipinto di un cerchio .
(trg)="7"> Бу - түгәрәк рәсеме .
(src)="8"> L' ha fatto un mio amico -- Richard Bollingbroke .
(trg)="8"> Аны минем дустым , Ричард Боллингброк , ясады .
(src)="9"> E' quel tipo di cerchio complesso di cui sto per parlarvi .
(trg)="9"> Бу катлаулы түгәрәк , аның турында сезгә сөйләргә телим .
(src)="10"> Il mio cerchio ha avuto inizio negli anni ' 60 mentre frequentavo la scuola superiore di Stow , in Ohio dove ero considerato lo ' strano' della classe .
(trg)="10"> Минем түгәрәгем алтмышынчы елларда урта мәктәптә Стоуда , Огайода башланды анда мин шактый читкә кагылган идем .
(src)="11"> Ero quello che veniva pestato a sangue ogni settimana nel bagno dei ragazzi , fino a che un' insegnante mi ha salvato la vita .
(trg)="11.1"> Мин атна саен бәдрәфтә каңга кадәр кыйналган егетләрдән идем .
(trg)="11.2"> Ә бервакыт укытучым минем гомеремне коткарды .
(src)="12"> Mi ha salvato la vita permettendomi di usare il bagno della sala professori .
(trg)="12"> Ул миңа укытучылар бәдрәфен кулану рөхсәт белән мине коткарды .
(src)="13"> Lo ha fatto in gran segreto ,
(trg)="13"> Ул моны сердә тотты
(src)="14"> lo ha fatto per 3 anni ,
(trg)="14"> ул моны өч ел буе эшләде .
(src)="15"> e alla fine ho dovuto lasciare la città .
(trg)="15"> Аннары соң миңа башка шәһәргә китәргә кирәк булды .
(src)="16"> Con l' aiuto del mio pollice e con $ 85 in tasca sono finito a San Francisco , in California -- ho trovato l' amore -- e negli anni ' 80 ho sentito la necessità di collaborare con organizzazioni che si occupavano di AIDS .
(trg)="16"> Минем баш бармагым һәм 85 $ бар иде. һәм мин Сан Францискода , Калифорнияда калдым һәм Сиксәненче елларда мин СПИД белән шөгыльләнгән оешмага урнаштырга кирәк дип таптым .
(src)="17"> Circa 3 o 4 anni fa mi arrivò una telefonata nel cuore della notte da quella famosa insegnante , la signora Posten , che mi disse , " Ho bisogno di vederti .
(trg)="17.1"> Якынча өч-дүрт ел элек төн уртасында теге укытучым , Миссис Постен телефоннан шалтыратты .
(trg)="17.2"> Ул миңа " миңа сине күрергә кирәк .
(src)="18"> Mi dispiace che non abbiamo mai avuto la possibilità di conoscerci da adulti .
(trg)="18"> Мин үзебезнең олылар кебек сөйләшмәгәнебезгә бик үкенәм .
(src)="19"> Potresti venire qui in Ohio , e portare con te il compagno che sono sicura avrai già trovato .
(trg)="19"> Син минем яныма Огайога килә алсыңмы , һәм зинһар үзең белән йөргән кызныңны ал бу вакытка синең ул бардыр инде .
(src)="20"> Probabilmente dovrei dirti che ho un cancro al pancreas , e per questo vorrei che tu ti sbrigassi a venire . "
(trg)="20"> Шуны бел : минем ашказаны асты бизенең яман шеше. һәм зинһар өчен ашык бул .
(src)="21"> Bè , il giorno dopo eravamo già a Cleveland .
(trg)="21"> Менә шулай итеп , икенче көнне без Кливлендка килдек .
(src)="22"> Le abbiamo dato un' occhiata , abbiamo riso , pianto , e abbiamo capito che era necessario ricoverarla in una casa di cura .
(trg)="22.1"> Без гаҗәпләндек , без көлдек , без еладык , һәм без аңа хоспис табарга кирәк икәнен белдек .
(trg)="22.2"> Без аңа хоспис таптык һәм анда илттек ,
(src)="23"> Gliene abbiamo trovata una , ce l' abbiamo portata , ci siamo presi cura di lei e badato alla sua famiglia , perché era necessario farlo ,
(trg)="23"> без аның артыннан һәм гаиләсе артыннан карадык , чөнки бу мәҗбүри булды , һәм аны ничек эшләргә кирәклеген белдек .
(src)="24"> ed era qualcosa che sapevamo come fare .
(trg)="24"> Һәм минем белән олыларча
(src)="25"> Così la donna che voleva vedere come fossi diventato da adulto mi ha conosciuto , lei è finita in un' urna sottoforma di ceneri e l' ho tenuta tra le mie mani .
(trg)="25"> сөйләшергә теләгән хатын , көл әрҗәсенә әйләнде һәм минем кулыма эләкте. һәм
(src)="26"> Ciò che era successo è che il cerchio era stato chiuso , era diventato un cerchio -- e l' epifania di cui vi parlavo s' è presentata da sola .
(trg)="26.1"> бу түгәрәк ябылды , ул түгәрәк булды һәм мин моңа кадәр әйткән зирәклек миңа ачылды .
(trg)="26.2"> Зирәклек шуннан гыйбарәт :
(src)="27"> L' epifania è che la morte fa parte della vita .
(trg)="27.1"> үлем – тормышның өлеше .
(trg)="27.2"> Ул минем гомеремне коткарды ,
(src)="28"> Lei mi salvò la vita , io e il mio compagno salvammo la sua .
(trg)="28.1"> ә мин аның .
(trg)="28.2"> Һәм беләсезме , тормышның бу өлешендә
(src)="29"> E sapete , quella parte di vita ha bisogno di tutto ciò che viene fatto dal resto della vita .
(trg)="29.1"> безгә элекке әйберләр кирәк .
(trg)="29.2"> Безгә матурлык һәм хакыйкать кирәк ,
(src)="30"> Necessita di verità e bellezza , e sono così felice che se ne sia parlato così spesso qui oggi .
(trg)="30.1"> һәм без бүген моның турында күп әйтелгәненә шатмые .
(trg)="30.2"> Шулай ук безгә
(src)="31.1"> Necessita anche -- necessita anche di dignità , amore e piacere .
(src)="31.2"> E il nostro lavoro consiste nel far circolare queste cose .
(trg)="31.1"> яхшылык , мәхәббәт , ихтирам да кирәк .
(trg)="31.2"> Һәм безнең максатыбыз - боларны бирү .
(trg)="31.3"> Рәхмәт
(src)="32"> Grazie .
(trg)="32"> кул чабу
(src)="33"> ( Applausi )
(trg)="33"> Тәмам .

# it/ted2020-1183.xml.gz
# tt/ted2020-1183.xml.gz

(src)="1"> Qualche anno fa , mi sono sentito preda della solita routine , così decisi di seguire le orme di un grande filosofo Americano , tale Morgan Spurlock , e di provare qualcosa di nuovo per 30 giorni .
(trg)="1.1"> Берничә ел элек Миңа гадәти тормыш туйдырды .
(trg)="1.2"> Шуңа күрә мин бөек АКШ фәлсәфәчесе Морган Сперлок мисалына иярергә булдым .
(trg)="1.3"> 30 көн эчендә берәр яңа әйбер эшләргә .
(src)="2"> L' idea è alquanto semplice , in realtà .
(trg)="2"> Фикер шактый гади .
(src)="3"> Pensate a qualcosa che avreste sempre voluto aggiungere alla vostra vita e provatela per i prossimi 30 giorni .
(trg)="3"> Син электән тормышыңа өстәргә теләгән әйберне уйла Һәм 30 көн эчендә аны эшлә
(src)="4"> Sembra proprio che 30 giorni siano abbastanza per introdurre una nuova abitudine o disfarsene di una vecchia -- tipo guardare il TG -- completamente .
(trg)="4.1"> Шунысы кызык 30 көн гадәтне кабул итү яки бетерү өчен җитәрлек булып чыга .
(trg)="4.2"> Мәсәлән , хәбәрләрне бөтенләй караудан туктау .
(src)="5"> Ci sono alcune cose che ho imparato mentre tentavo queste sfide di 30 giorni .
(trg)="5"> 30 көн эчендә мин берничә әйбер аңладым
(src)="6"> La prima è stata che invece di mesi che si susseguivano spediti , anonimi , il tempo adesso sembrava assumere un valore diverso .
(trg)="6"> Беренчедән , элек айлар тиз очып китсә , хәзер вакыт кадерлерәк үтә .
(src)="7"> Questa fa parte dell' obiettivo di scattare un foto al giorno per un mese .
(trg)="7"> Бу вакыт эчендә мин һәр көнне яңа фото төшерергә сүз бирдем .
(src)="8"> Ricordo perfettamente dov' ero e cosa stessi facendo quel giorno .
(trg)="8"> Һәм мин төгәл кайда булуымны һәм нәрсә эшләгәнемне хәтерлим .
(src)="9"> Ho notato anche che prefiggendomi obiettivi mensili sempre più ardui col passare del tempo , la mia autostima è aumentata .
(trg)="9"> Мин шуны да аңладым : 30 көндә күбрәк һәм сыйфатлырак эш эшләгәндә , минем үземә ышанычым артты .
(src)="10"> Sono passato dall' essere un nerd informatico attaccato alla scrivania al tipo di ragazzo che va a lavoro in bici --
(trg)="10"> Санак артында утыручы беркатлы кешедән мин эшкә велосипедта йөрүчегә әйләндем ,
(src)="11"> per divertimento .
(trg)="11"> Бары тик кызык өчен .
(src)="12"> L' anno scorso sono perfino rifinito a scalare il Kilimangiaro , la più alta vetta africana .
(trg)="12"> Ә узган елны мин Килиманджарога күтәрелдем , Африканың иң бөек тавы .
(src)="13"> Non sarei mai stato tanto avventuroso da compiere una tale impresa prima di cominciare a prefiggermi obiettivi mensili .
(trg)="13"> 30-көнлек экспериментларны башлаганчы мин мондый хәрәкәтчән түгел идем .
(src)="14"> Mi sono anche reso conto che se vuoi davvero qualcosa con tutto te stesso , puoi riuscire a fare qualsiasi cosa per 30 giorni .
(trg)="14"> Шунысы ачыкланды : берәр нәрсәне бик нык теләсәң , аны 30 көн эчендә эшләп була .
(src)="15.1"> Avete mai avuto il sogno di scrivere un romanzo ?
(src)="15.2"> Ogni novembre ,
(trg)="15.1"> Сезнең китап язганыгыз бармы ?
(trg)="15.2"> Һәр ноябрь аенда
(src)="16"> decine di migliaia di persone tentano di scrivere il proprio romanzo da 50.000 parole partendo dal nulla in 30 giorni .
(trg)="16"> якынча ун меңләр кеше 50 мең сүздән торган роман язарга тырыша , 30 көн эчендә .
(src)="17"> Sembra proprio che tutto ciò che dobbiate fare sia scrivere 1.667 parole al giorno per un mese .
(trg)="17"> Димәк , шулай : бары тик көненә 1667 сүз язарга кирәк , ай дәвамында .
(src)="18"> Così l' ho fatto .
(trg)="18"> Мин шулай эшләдем дә .
(src)="19"> E comunque , il segreto è di non andare a dormire finchè non si è raggiunto il numero di parole prefissato .
(trg)="19"> Сүз уңаеннан , сер шунда : язып бетергәнче , йокларга ятарга ярамый .
(src)="20"> Magari perderete del sonno , ma finirete il vostro romanzo .
(trg)="20"> Бәлки , сезнең йокыгыз туймыдыр , ләкин романны сез язып бетерәсез .
(src)="21"> Il mio libro diventerà il prossimo grande romanzo americano ?
(trg)="21"> Минем китабым танылган роман була алдымы ?
(src)="22.1"> No .
(src)="22.2"> L' ho scritto in un mese .
(trg)="22"> Юк , мин аны ай эчендә язып бетердем .
(src)="23"> E' pessimo .
(trg)="23"> Ул котычкыч !
(src)="24"> Ma per il resto della mia vita , se incontrerò John Hodgman a un party di TED , non dovrò per forza dire , " Sono uno scienziato informatico . "
(trg)="24"> Ләкин хәзердән башлап мин TED кичәсендә Джон Һоджманны очратсам , " мин санак белгече " дип әйтергә җыенмыйм .
(src)="25"> No , no , se volessi potrei dire , " Sono uno scrittore . "
(trg)="25"> Юк , теләсәм , мин хәзер " Мин язучы " диям .
(src)="26"> ( Risate ) C' è un' ultima cosa che vorrei dirvi .
(trg)="26"> ( Көлү ) Димәк , мин әйтергә теләгән соңгы әйбер .
(src)="27"> Ho imparato che quando ho fatto cambiamenti piccoli e sostenibili , cose che riuscivo a portare avanti , c' erano più probabilità che li mantenessi .
(trg)="27"> Мин кечкенә адымнар ясаган саен , һәм аларны даими эшләгәндә , алар гадәткә кереп китә .
(src)="28"> Con questo non voglio dire che obiettivi grandi e folli non vadano bene .
(trg)="28"> Зур , акылсыз үзгәрешләр дә яхшы ,
(src)="29"> In realtà , sono una gran botta di vita .
(trg)="29"> алар кызыклы булырга мөмкин ,
(src)="30"> Ma difficilmente riusciremo a mantenerli nel tempo .
(trg)="30"> ләкин алар , мөгаен , гадәткә кермәячәк .
(src)="31"> Quando decisi di non assumere zucchero per 30 giorni , al 31 ° giorno ero così .
(trg)="31"> Мин 30 көнгә шикәрле ризыктан баш тарткач , 31 нче көн болай күренде ...
(src)="32"> ( Risate ) E allora , ecco la domanda che vi pongo : Cosa state aspettando ?
(trg)="32"> ( Көлү ) Димәк , сезгә соравым шул : Нәрсә сез тагын көтәсез ?
(src)="33"> Vi garantisco che i prossimi 30 giorni passeranno comunque che lo vogliate o no , allora perchè non pensate a qualcosa che avete sempre voluto fare e la provate
(trg)="33.1"> Сүз бирәм : киләсе 30 көн барыбер узачак .
(trg)="33.2"> Сез теләгәнчәме , әллә юкмы ?
(trg)="33.3"> Шуңа күрә сез һәрвакыт эшләргә теләгән берәр нәрсә турында уйлагыз , һәм аңа шанс бирегез ,
(src)="34"> per i prossimi 30 giorni ?
(trg)="34"> киләсе 30 көндә
(src)="35"> Grazie .
(trg)="35"> Рәхмәт .
(src)="36"> ( Applausi )
(trg)="36"> ( Кул чабу )

# it/ted2020-2208.xml.gz
# tt/ted2020-2208.xml.gz

(src)="1"> Buongiorno .
(trg)="1"> Исәнмесез
(src)="2"> Sono creatore di giocattoli .
(trg)="2"> Мин уенчыклар иҗат итүче
(src)="3"> Con il sogno di creare giocattoli mai visti prima , iniziai a lavorare nove anni fa in un' azienda di giocattoli .
(trg)="3.1"> Мин шундый уенчыклар уйлап табарга уйлыйлм , андый уенчыклар әле бер кайчан да булмаган .
(trg)="3.2"> Мин тугыз ел элек уенчыклар эшләп чыгаручы компаниядә эшли башладым .
(src)="4"> Quando iniziai , proposi diverse nuove idee al mio capo ogni giorno .
(trg)="4"> Мин анда эшли башлаганда Үземнең босска һәрконне төрле идеяләр әйтә идем .
(src)="5"> Ma il mio capo chiedeva sempre se avessi i dati per dimostrarne la vendibilità e mi chiedeva di pensare a prodotti , analisi di mercato alla mano .
(trg)="5"> Минем босс һәрвакыт сорый иде Бу уенчыклар чыннан да сатылыр микән , дип Улычыкларны ясачанчы ул миңа базар монәсәбәтләрен өйрәнергә кушты .
(src)="6"> Dati , dati , dati .
(trg)="6"> Анализ , анализ , анализ
(src)="7"> Così analizzai i dati di mercato prima di pensare a un prodotto .
(trg)="7"> Шулай итеп мин уенчыкларны эшләп чыгарганчы , базар хәлләрен өйрәндем .
(src)="8"> Ma non ero in grado di pensare a niente di nuovo in quel momento .
(trg)="8"> Ләкин ул вакытта мин әле яңа төр уенчыклар чыгару турында уйламадым .
(src)="9"> ( Risate ) Le mie idee erano poco originali .
(trg)="9"> ( Көлү ) Минем идеяләрем оригинал тугел иде .
(src)="10"> Non riuscivo a pensare a idee nuove e mi stancai di pensare .
(trg)="10"> Бернинди яңа идеяләр дә башыма килми иде .
(src)="11"> Era così difficile che diventai magro così .
(trg)="11"> Миңа бик авыр булды мин ябыктым хәттә
(src)="12.1"> ( Risate ) È vero .
(src)="12.2"> ( Applausi ) Avrete avuto esperienze simili o provato la stessa cosa .
(trg)="12"> ( Көлү ) Бу шулай ( кул чабу ) Сезнең белән дә шундый вакытлар булгандыр .
(src)="13.1"> Un capo difficile .
(src)="13.2"> Dati difficili .
(trg)="13"> Сезгә дә босс белән авыр эшләргә , базар мөнәсэбәтләрен тикшерергә .
(src)="14"> Ci si stanca di pensare .
(trg)="14"> Туры килгәндер .
(src)="15"> Buttai via i dati .
(trg)="15"> Мин базарны тикшерүдән туктадым
(src)="16"> Il mio sogno è creare giocattoli nuovi .
(trg)="16"> Мин базарны тикшерүдән туктадым
(src)="17"> Ora , invece dei dati , uso un gioco chiamato Shiritori per farmi venire nuove idee .
(trg)="17"> Хәзер анализлар ясау урынына мин сиритори дигән уенны карыйм , ул миңа яңа идеяләр бирә
(src)="18"> Oggi vorrei presentarvi questo metodo .
(trg)="18"> Мин бүген бу методны күрсәтергә телим .
(src)="19"> Cos' è Shiritori ?
(trg)="19"> Нәрсә ул сиритори ?
(src)="20"> Prendete mela , anatra e armonica , per esempio .
(trg)="20"> Менә мәсәл өчен алма , филне Һәм торбалар алыйк .
(src)="21"> È un gioco in cui a turno si dicono parole che iniziano con l' ultima lettera della parola precedente
(trg)="21"> Бу уенда сез бер-бер артлы сүзләрне әйтәсез һәрбер сүз алдагы сүзнең соңгы хәрефеннән башланырга тиеш .
(src)="22"> È lo stesso in giapponese e in inglese .
(trg)="22"> Бу уенда сез бер-бер артлы сүзләрне әйтәсез һәрбер сүз алдагы сүзнең соңгы хәрефеннән башланырга тиеш .
(src)="23.1"> Si può giocare a Shiritori come si preferisce : " neko , kora , raibu , burashi , " ecc.
(src)="23.2"> [ Gatto , cola , concerto , spazzola ] Vengono fuori parole a caso .
(trg)="23.1"> Сириторины ничек телисез шулай уйнарга була .
(trg)="23.2"> Песи , кола , конфета , щетка Бик күп очраклы сүзләр килен чыгарга мөмкин
(src)="24"> Costringetevi a collegare le parole a quello che pensate e create idee .
(trg)="24"> Сезгә шундый сүзләрне ишетергә кирэк , сезгә алар яңа идея тудырырга ярдәм итсеннәр Мин шул вакыттан бирле яңа уенчыклар турында уйлый башладым .
(src)="25"> Nel mio caso , per esempio , dato che voglio pensare a giocattoli , come potrebbe essere un gatto giocattolo ?
(trg)="25"> Уенчык “ Песи ” – ул нинди булырга тиеш ?
(src)="26"> Un gatto che atterra dopo una capriola ?
(trg)="26.1"> !
(trg)="26.2"> Песи – югарыдан сальто ясап җиргә сикереп төшкәч нинди була .
(src)="27"> E un giocattolo con la cola ?
(trg)="27"> Ә уенчык кола турында нәрсә әйтерсез ?
(src)="28"> Una pistola giocattolo che spara cola e infradicia tutti ?
(trg)="28.1"> Кола белән ата торган уенчык мылтык ?
(trg)="28.2"> Ул кемгәдер сиптерә !
(src)="29.1"> ( Risate ) Le idee ridicole vanno bene .
(src)="29.2"> La chiave è lasciarle scorrere .
(trg)="29"> ( Көлү ) Мәзәк идеяләр – әйбәт кенә , алар башка килен кенә торсыннар
(src)="30"> Più idee si producono , più sono le probabilità di trovarne di buone .
(trg)="30"> Идеяләр ни хәтле күп , шулар арасында бик яхшы идея дә була .
(src)="31.1"> Una spazzolino , per esempio .
(src)="31.2"> Possiamo trasformarlo in giocattolo ?
(trg)="31"> Мәсәлән , теш щеткасын уенчык итем буламы ?