# is/ted2020-1007.xml.gz
# sq/ted2020-1007.xml.gz
(src)="1"> Við glímum við alvarlegt vandamál í stærðfræðikennslu .
(trg)="1"> Ne jemi ballafaquar me nje problem mese te vertete ne edukimin matematikor ne kohet e sotme .
(src)="2"> Einfaldlega enginn er sérstaklega ánægður .
(trg)="2"> Me nje fjale , asnje nuk eshte i kenaqur .
(src)="3"> Þeir sem læra stærðfræði telja hana ekki raunveruleikatengda , óáhugaverða og erfiða .
(trg)="3"> Ata qe mundohen te mesojne matematike jane te mendimit qe nuk ka lidhje fare me shkencat e tjera , e pa interesueshme dhe teper e veshtire .
(src)="4"> Þeir sem reyna að ráða þá í vinnu finnst þeir ekki kunna nóg .
(trg)="4"> Ata qe mundohen te punesojne matematicientet jane te mendimit qe nuk kane mjaft njohuri te vlershme ne matematike .
(src)="5"> Ríkisstjórnir átta sig á því að hún er mikilvæg fyrir hagkerfið , en vita ekki hvernig á að laga hana .
(trg)="5"> Te gjitha strukturate tona qeveritare po e nenkuptojne qe kjo eshte nje ceshtje thelbesore per ekonomine , por nuk jane ne dije se si mund te japin nje rrugezgjithje .
(src)="6"> Og kennarar eru líka pirraðir .
(trg)="6"> Mbi te gjitha , dhe profesoret jane teper te lodhur me kete problem .
(src)="7"> En þó er stærðfræði mikilvægari heiminum heldur en nokkru sinni áður í mannkynssögunni .
(trg)="7"> Akoma me teper , matematika eshte lenda me e rendesishme ne te gjithe boten me e rrendesishmja nga te gjitha ne historine e njerrezimit .
(src)="8"> Svo við glímum bæði við dvínandi áhuga á stærðfræðinámi , og við stærðfræðilegri veröld , magnbundnari veröld , en nokkru sinni áður .
(trg)="8"> Keshtu pra , nga njerra ane ne jemi ballafaquar me nje interes te deshtuar ne dhenjen e lendes te matematikes , dhe nga ana tjeter , ne jetojme ne nje kohe nga me te nderlikuarat me matematiken. ne nje kohe ne llogarine financiare qe nuk e kemi hasur asnjehere me perpara .
(src)="9"> Svo hvað er vandamálið , hví hefur þetta hyldýpi ekki opnast , og hvað getum við gert til að bæta stöðuna ?
(trg)="9"> Atehere , cili eshte problemi , pse na ka lindur kjo pengese e madhe , dhe cfare mund te paraqitim , ne menyre qe ti japim nje rrugezgjithje ?
(src)="10.1"> Í raun , held ég að svarið sé beint fyrir framan okkur .
(src)="10.2"> Notum tölvur .
(trg)="10"> Mire atehere aktualisht , Une mendoj qe pergjigja eshte perpara fytyres tone : Le te perdorim kompjuterat .
(src)="11"> Ég held að rétt notkun tölva sé töfralausnin til að fá stærðfræðinám til að virka .
(trg)="11"> Une jam i vendosur qe ne qofte se ne perdorim kompjuterat korektesisht do te jete me pa tjeter fisheku jone i argjente per ti dhene rrugezgjidhje problemit tone ne shkencen e matematikes .
(src)="12"> Svo til að útskýra það ætla ég að fá að tala örlítið um hvernig stærðfræði lítur út í hinum raunverulega heimi og hvernig hún lítur út í námi .
(trg)="12"> Atehere pra , per te shpjeguar kete , me lejoni te flas pak rreth lendes te matematikes , se si paraqitet tek ne , ne kete kohe dhe ne te njejten gje se si paraqitet ne ambjentet akademike .
(src)="13"> Sjáið þið til , í hinni raunverulegu veröld er stærðfræði ekki endilega notuð bara af stærðfræðingum .
(trg)="13"> Shikoni pra , ne kohet e sotme matematika nuk behet nga matematicientet .
(src)="14"> Hún er notuð af jarðfræðingum , verkfræðingum , líffræðingum , allskonar mismunandi fólki -- módelsmíði og hermum .
(trg)="14"> Ajo behet nga gjeologet , ingjinieret , biologet , dhe shume njerrez te ndryeshm- duke krijuar modele dhe duke paraqitur faktore te lidhur me matematiken .
(src)="15"> Hún er í raun mjög vinsæl .
(trg)="15"> Eshte faktikisht shume e perhapur .
(src)="16"> En í námi lítur hún allt öðruvísi út -- ofur-einfölduð vandamál , mikið af útreikningum -- aðallega unnin í höndunum .
(trg)="16"> Por ne shkencat akademike duke komplet ndryshe -- probleme te mbytura per dhenie te sakta ne pergjigje , duke perfshire shume llogaritje , me dore .
(src)="17"> Margir hlutir sem virðast einfaldir en ekki erfiðir eins og í hinum raunverulega heimi , nema þegar þú ert að læra þá .
(trg)="17"> Shume gjera qe duken dhe jane te thjeshta ne tregun e sotem financiar , nuk jane te veshtira pasi e kane mesuar .
(src)="18"> Og annað í sambandi við stærðfræði : stærðfræði líkist stundum stærðfræði -- eins og í þessu sýnidæmi hér -- en stundum ekki -- eins og " Er ég ölvaður ? "
(trg)="18"> Dhe nje gje tjeter rreth matematikes : matematika nganjehere duket si matematike -- si ky shembulli ketu -- dhe nga njehere nuk krahasohet fare me matematiken -- per shembull , " A jam une i dehur ? "
(src)="19"> Og þá færðu svar sem er magnbundið í nútíma heiminum .
(trg)="19"> Dhe pas kesaj ju merrni nje pergjigje qe eshte llogaritare ne kohet e sotme .
(src)="20"> Þú hefðir ekki búist við því fyrir nokkrum árum .
(trg)="20"> Ju as mund te prisni nje gje te tille fite me perpara .
(src)="21"> En nú geturðu fengið að vita allt um -- því miður er ég aðeins þyngri en þetta , en -- allt um hvað gerist .
(trg)="21"> Por tani juve keni te gjitha pergjigjet rreth kesaj pyetje -- Fatkeqesisht , pesha ime eshte pak me e madhe sesa kjo , une jam me interesuar se cfare do te ndodhe pas kesaj .
(src)="22"> En þysjum aðeins út og spyrjum , hví erum við að kenna fólki stærðfræði ?
(trg)="22"> Atehere pra , let te fillojme te zgjerojme ceshtjen dhe te pyesim veten , pse u shpjegojme njerzve matematike ?
(src)="23"> Og hver er tilgangurinn með að kenna fólki stærðfræði ?
(trg)="23"> Cila eshte arsyeja qe ne u shpjegojme njerzve matematike ?
(src)="24"> Og sérstaklega , hvers vegna erum við að kenna fólki stærðfræði yfir höfuð ?
(trg)="24"> Dhe ne vecanerisht , pse ne vashdojme tju shpegojme matematike ne pergjithesi ?
(src)="25"> Hví er hún svo mikilvægur hluti af námi sem einskonar skyldufag ?
(trg)="25"> Pse eshte nje aspekt shume i rendesishem ne akademite shkollore sidomos nje lende qe ne kembengulim kaq shume ?
(src)="26.1"> Ég held að það séu þrjár ástæður : tæknileg störf svo mikilvæg þróun hagkerfa okkar , það sem ég kalla daglegt líf .
(src)="26.2"> Til að starfa í nútíma samfélagi , þarftu að vera nokkuð magnbundinn , mun meira en fyrir nokkrum árum .
(src)="26.3"> Reikna út húsnæðislánin , efast um tölfræði ríkisstjórnanna , þannig hlutir .
(src)="26.4"> Og í þriðja lagi , það sem ég vil kalla æfingu í rökrænni hugsun .
(trg)="26"> E pra , une mendoj qe ne shikojme tre arsye te pergjithshme : punesimet teknike jane me patjeter kritike ne zhvillimin e ekonomise tone ate qe une e quaj , " jetesa e perditshme " -- te funksionosh ne diten e perditshme ne kohet e sotme , juve duhet te jeni shume llogaritare , akoma me shume ne krahasim me disa vite me pare : se pari , llogaritja e pageses te shtepise , se dyti , dyshimi i datave statistike , gjera te kesaj natyre -- dhe se treti , te cilin une e quaj trajnimin e logjikes mendore , mendimin logjik .
(src)="27"> Í gegnum árin höfum við lagt mikið upp úr því að samfélagið geti velt vöngum og hugsað rökrétt ; það er hluti af mannlegu samfélagi .
(trg)="27"> Nder vitet ne i jemi nenshtruar shume gjerave ne njerezimin tone shoqeror duke u perpjekur ne procedurimin dhe menduar logjikisht .
(src)="28.1"> Það er mjög mikilvægt að læra það .
(src)="28.2"> Stærðfræði er góð leið til þess .
(trg)="28.1"> Eshte pjese e njerezimit .
(trg)="28.2"> Eshte shume e rendesishme te mesojme qe matematika eshte nje menyre shume e mire per te zgjeruar hapesirat e mendimeve logjike .
(src)="29"> Svo spyrjum okkur að annarri spurningu .
(trg)="29"> Keshtu pra , le te paraqitim nje pyetje tjeter .
(src)="30"> Hvað er stærðfræði ?
(trg)="30"> C 'fare eshte matematika ?
(src)="31"> Hvað erum við að meina þegar við segjumst vera að vinna stærðfræði , eða kenna fólki að vinna stærðfræði ?
(trg)="31"> C 'fare do te thote kur ne pergjigjemi qe po bejme matematike , ose te edukojme njerzit te mesojne matematike ?
(src)="32"> Ég hugsa um fjögur þrep , svona nokkurn vegin , sem byrjar með því að spyrja réttrar spurningar .
(trg)="32"> Pra , Une mendoj qe gjenden kater hapa ne kete moment , ndersa po bisedojme , le te fillojme te paraqitim nje pyetje me te sakte .
(src)="33.1"> Hvað er það sem við viljum spyrja að ?
(src)="33.2"> Hvað er það sem við viljum komast að ?
(trg)="33.1"> Cila eshte arsyeja qe ne duam te pyesim per dicka ?
(trg)="33.2"> Perse po perpiqemi kaq shume qe te zbulojme c 'fare ?
(src)="34"> Og þetta er sá hlutur sem misferst oftast í hinum ytri heimi , meira svo en nokkur annar hluti af stærðfræði vinnu .
(trg)="34"> Dhe po ketu , ne kete moment , gjendet problemi kryesor shume i ngaterruar ne boten e jashtme , me thellesisht , virtualiteti i shpjegimit te matematikes .
(src)="35"> Fólk spyr rangra spurninga , og ótrúlegt en satt , fær rangt svar , af þeirri ástæðu einni , ef ekki af fleirum .
(trg)="35"> Pra , njerezit bejne pyetjen e gabuar , dhe me habitese , njerezit marrin pergjigje te gabuar , per kete arsye , jo per te tjera .
(src)="36"> Svo næsta skref er að taka vandamál og breyta því úr raunheims vandamáli yfir í stærðfræði þraut .
(trg)="36"> Atehere , ceshtja tjeter eshte marrja e problemit kthimi i saj ne nje problem real te lidhur me matematike .
(src)="37"> Það er annað skrefið .
(trg)="37"> Kjo eshte faza e dyte .
(src)="38"> Þegar þú ert búinn að því , þá kemur að útreikningum .
(trg)="38"> Pasi ke mbaruar me kete faze , atehere vazhdon me faktoret llogaritse ne kompjuter .
(src)="39"> Og út frá þeim fæst svar á stærðfræðilegu formi .
(trg)="39"> Po ne kete moment , juve mund te arrini te gjeni disa pergjigje formale matematikore .
(src)="40"> Og að sjálfsögðu er stærðfræði mjög öflug í því .
(trg)="40"> Dhe sigurisht , matematike eshte shume e fuqishme ne kete gje .
(src)="41"> Og svo að lokum , að breyta því aftur yfir á raunveraldarlegt form .
(trg)="41"> Dhe me se fundi , le te kthehemi te bota reale .
(src)="42"> Svaraði það spurningunni ?
(trg)="42"> Ne moment , pyet veten nese gjithcka qe bere , a more pergjogje te sakta qe kane kuptim ne situaten perkatse ?
(src)="43"> Og svo þarf líka að staðfesta svarið - mjög mikilvægt skref .
(trg)="43"> Dhe perpiqu te verifikosh keto pergjigje me faktoret e dhene -- e cila eshte nje hap shume kritik dhe i rendesishem .
(src)="44"> En hérna kemur fáranlegi hlutinn .
(trg)="44"> Tani , ketu eshte nje gje absurde , po tani ne kete moment .
(src)="45.1"> Við stærðfræði kennslu erum við að nota u.þ.b.
(src)="45.2"> 80 prósent af tímanum í að kenna fólki að gera skref þrjú handvirkt .
(trg)="45"> Ne akademite matematikore , ne kalojme afersisht 80 perqind te kohes duke dhene mesim , berrja e llogarise me dore , e cila eshte dhe hape i trete qe nefolem pak me pare .
(src)="46"> Þrátt fyrir að það sé eina skrefið sem tölvur geta gert betur en nokkur manneskja eftir ára langa þjálfun .
(trg)="46"> Kompjuterat mund te bejne te njejten gje ne po kete menyre , cfare bejme ne me dore dhe kompjuterat kane mundesine te bejne te njejtat llogari , me me saktesi sesa te gjithe njerzit qe kane vite te shumta eksperience ne matematike .
(src)="47"> Í staðin ættum við að nota tölvur til að gera skref þrjú og nota nemendurna einbeita sér mun meira að því að læra hvernig á að framkvæma skref eitt , tvö og fjögur -- gera sér grein fyrir vandamálunum , vinna úr þeim , fá kennarann til að sýna þeim hvernig það er gert .
(trg)="47"> Ne vend te dores , ne duhet te perdorim kompjuterat per te zgjithur hapin e trete te problemit ne kete menyre studentet e zvendesojne kete kohe per te mesuar si te bejne fazen e pare ; fazen e dyte , dhe fazen e kater -- duke dhene koncepte problematike , duke i applikuar keto , dhe duke e pyetur mesuesin se si mund te vene keto probleme ne aplikime me praktike .
(src)="48"> Athugið þennan mikilvæga punkt : stærðfræði er ekki það sama og útreikningur .
(trg)="48"> E pra , pike kryesore ketu : matematika nuke eshte e njejte dhe e barabarte me faktoret llogaritse .
(src)="49"> Stærðfræði er mun yfirgripsmeira fag en útreikningur .
(trg)="49"> Matematika eshte nje lende me e thelle sesa mbledhje dhe shumezime apo ceshtje llogaritare .
(src)="50"> Það er skiljanlegt að þetta hafi blandast saman yfir árhundruð .
(trg)="50"> Tani eshte mese e kuptushme qe keshte ehste mese e bashkangjitur me qindra vitesh .
(src)="51"> Það var einungis ein leið til að reikna hluti út og hún var handvirk .
(trg)="51"> Gjendej vetem nje menyre te beje matematike dhe ajo menyre eshte berrja me dore .
(src)="52"> En á síðustu áratugum hefur það algerlega breyst .
(trg)="52"> Por ne disa dekadat e fundit kjo lloj ceshtje ka ndryshur komplet .
(src)="53"> Stærðfræðin hefur orðið fyrir mestu umbreytingum nokkurs forns fags sem ég get ímyndað mér , vegna tölva .
(trg)="53"> Ky eshte transformimi me i madh nga te gjitha lendet e tjere te lashtesise imagjinata me kompjuterrat dhe cfare mund te bejme me ta .
(src)="54"> Útreikningar voru yfirleitt það sem setti takmörkin , en það er ekki lengur svo .
(trg)="54"> Llogaria ishte tipikisht nje faze e matur , dhe me pas , tani asqe nuk sihet ne fjale .
(src)="55"> Svo ég álít stærðfræðina hafa verið frelsaða frá útreikningum .
(trg)="55"> E pra , Une mendoj ne fakte me baza qe matematika ka dale si rrjedhoje e fakteve llogaritare .
(src)="56"> En þessi stærðfræðifrelsun hefur ekki ennþá komist inn í menntakerfið .
(trg)="56"> Por , liberalizimi i matematikes nuk u shfaq menjehere ne akademite edukative .
(src)="57"> Sjáið þið til , ég hugsa mér útreikninga sem nokkurvegin vélbúnað stærðfræðinnar .
(trg)="57"> E shikoni pra , Une e paramendoj faktet llogaritse ne nje kuptim te makinerise matematike .
(src)="58"> Einskonar húsverk .
(trg)="58"> Pra mund te them qe eshte nje detyre e pergjithshme .
(src)="59"> Þeir eru það sem þú reynir að forðast ef þú getur , sem þú vildir að vél ynni .
(trg)="59"> Eshte nje gje e tille qe ne shumice e rrasteve do ti shmangesh , po pate mundesine , per shembull perdor nje makine llogaritse ne vend qe ti besh me dore .
(src)="60.1"> Þeir eru leiðin að niðurstöðu , ekki sjálfstæð niðurstaða .
(src)="60.2"> Og sjálfvirkni leyfir okkur að hafa þennan vélbúnað .
(trg)="60"> Eshte nje ceshtje qe i erdhi fundi perfundimisht , jo nje ceshtje e pazgjithshme , makinat automatike na japin mundesine te bejme nje gje te tille nepermjet perdorimit te tyre .
(src)="61.1"> Tölvur leyfa okkur það .
(src)="61.2"> Og þetta er ekki á nokkurn hátt lítið vandamál .
(trg)="61"> Kompjuterat na lejojne te bejme nje gje te tille -- dhe ky nuk eshte nje problem absolutisht i vogel .
(src)="62"> Ég reikna með , að bara í dag , í öllum heiminum , hafi verið eytt um 106 meðal heims lífstíðum í að kenna fólki hvernig skal reikna handvirkt .
(trg)="62"> Une mendova per afersisht qe sot , ne te gjithe boten , ne kalojme 106 mesatarisht kohen e jetes tone duke mesuar dhe edukuar njerzit si te bejne matematike me dore .
(src)="63"> Það er gríðarlegt magn mannlegrar vinnu .
(trg)="63"> Kjo eshte nje kohe shume e madhe dhe e perkushtueshme e njerezimit .
(src)="64.1"> Svo það er eins gott að við séum alveg viss um -- og athugið að þeim leiddist flestum að gera það .
(src)="64.2"> Svo það er eins gott að við séum alveg viss um að við vitum hvers vegna við erum að því og að það hafi raunverulegan tilgang .
(trg)="64"> Keshtu pra ne duhet te jemi te sigurte -- dhe me qe ra fjala , ata nuk e kishin shume me qef te benin pune te tille , shume prej tyre -- pra te jemi te sigurte qe ne duhet te jemi ne dijeni pse po bejme nje gje te tille dhe me patjeter qe ka nje qellim teper real .
(src)="65"> Mér finnst að við ættum að nota tölvur við útreikninga og nota einungis handvirkan útreikning þegar það er virkilega nauðsynlegt að kenna fólki það .
(trg)="65"> Une mendoj qe ne duhet te paramendojme qe kompjuterat te cilat bejne keto llogari te tilla fakte llogaritare qe beheshin me dore , tani duhet ti shpjegohen njerzve dhe te kene kuptim qe ata mund ti perdorin ne jeten e perditshme .
(src)="66"> Og það eru svo sannarlega nokkur tilfelli .
(trg)="66"> Une mendoj qe ka disa raste .
(src)="67"> Til dæmis : hugarreikningur .
(trg)="67"> Per shembull : aritmetika mendore .
(src)="68"> Ég nota hann mikið , aðallega við áætlanir .
(trg)="68"> akoma e perdor aritmetiken , kryesisht per raste qe dua te gje dicka perafersisht .
(src)="69"> Fólk segir , er þetta eða hitt satt ,
(trg)="69"> Shume njerez me thone , " A eshte e vertete kjo apo ajo pergjigje ? "
(src)="70.1"> og ég segi , hmm , ekki viss .
(src)="70.2"> Ég skal áætla það í huganum .
(trg)="70.1"> Dhe une pergjigjem , " Hmmm , nuk jam i sigurte . "
(trg)="70.2"> Duhet te mendohem nje cike me shume .
(src)="71"> Það er fljótlegra og hentugra .
(trg)="71"> Eshte me shpejt dhe me praktike te japish nje pergjigje te tille .
(src)="72"> Svo ég tel hentugleika eitt tilfelli þess þegar það er þess virði að kenna fólki að reikna í höndunum .
(trg)="72"> Pra ne disa raste praktikisht eshte me mire te mesosh disa menyra matematikore se si behen me dore .
(src)="73"> Og það eru nokkur hugtök sem útreikningur í höndunum gagnast , en ég held þau séu tiltölulega fá .
(trg)="73"> Dhe po ashtu , ka disa raste konceptuale qe behen me mire dhe me me hollesi me dore , por ato raste jane shume te rralla .
(src)="74"> Eitt sem ég spyr oft um er forn gríska og hvernig hún er tengd .
(trg)="74"> Nje gje qe une pyes zakonisht eshte greqishtja e lashte dhe menyra se si lidhet me te .
(src)="75"> Sjáið þið til , það sem við erum að gera núna , er að neyða fólk til að læra stærðfræði .
(trg)="75"> E pra , ajo qe po bejme ne tani eshte shtyrja e njerezve te mesojne matematike .
(src)="76"> Það er kjarnafag .
(trg)="76"> Eshte nje lende kryesore .
(src)="77"> Ég er alls ekki að meina að ef fólk hefur áhuga á útreikningum í höndunum eða á því að fylgja eftir áhugamálum sínum í hvaða fagi , hversu skringilegir sem þeir kunna að vera -- það á að gera það .
(trg)="77"> Jo vetem per nje minute nuk po sugjeroj qe njerzit duhet te bejne matematike me dore me shume tani ose ne raste qe ata kane interes te vecante megjithate , edhe pse duket e cuditshme ata duhet te nenshtrohen zgjithjes te problemeve matematikore me dore , po te duan .
(src)="78"> Það er algerlega það rétta í stöðunni , að fólk fylgi áhugamálum sínum .
(trg)="78"> Eshte apsolutisht nje gje e drejte , per ata njerez qe ndekin interesin e tyre .
(src)="79"> Ég hafði nokkurn áhuga á forn grísku , en mér finnst ekki að við eigum að neyða alla til að læra fag eins og forn grísku .
(trg)="79"> Une isha pak a shume i interesuar ne Greqishten e lashte , por nuk mendoj qe ne duhet te sforcarim te gjithe popullaten te filloje te mesoje lenden e greqishtes te lashte .
(src)="80"> Ég held það hafi ekki rétt á sér .
(trg)="80"> Asnjeher nuk mund te garantohet nje gje e tille .
(src)="81"> Svo ég geri greinarmun á því sem við látum fólk gera og því fagi sem er nokkuð almennt og því fagi sem , hugsanlega , fólk kynni að fylgja af eigin hvötum og hugsanlega vera spennt fyrir .
(trg)="81"> Pra , une kam kete lloj dallimi ne mes te dy gjerrave , ne po i sforcarim njerzit ti nenshtrohen lendeve qe jane njera pas tjetres ne shkencen perkatse dhe nje lende , qe ne nje lloj kuptimi , njerzit mund te ndjekin per interesat e veta dhe ndoshta mund te jene te frymezuar per te mesuar nje lende te tille .
(src)="82"> En hvað segja þeir sem mæla gegn þessari hugmynd ?
(trg)="82"> Pra , cilat jane pengesat te cilat njerzit mund te gjejne gjate kesaj situate ?
(src)="83"> Nú , eitt af því er , segja þeir , að þú verðir að læra grunnatriði fyrst .
(trg)="83"> Nje nga pengesat , mesa thuhet , ne duhet te kemi parasysh bazat kryesore fillimisht .
(src)="84"> Að þú ættir ekki að nota vél fyrr en þú skilur grunnatriði fagsins .
(trg)="84"> Nuk duhet te perdorim makinat llogaritse deri sa i kemi profesionuar basat fillestare dhe themelore te lendes te matematikes .
(src)="85"> Svo mín vanalega gagnspurning er , hvað meinarðu með grunnatriði ?
(trg)="85"> Atehere pra , ketu lind pyetja perseri , cilat jane bazat themelore te matematikes ?
(src)="86"> Grunnatriði hvers ?
(trg)="86"> Cilat jane bazat ?
(src)="87"> Eru grunnatriði þess að keyra bíl að læra hvernig á að þjónusta hann , eða jafnvel hanna hann ?
(trg)="87"> A jane bazat kryesore per te ngare nje makine ? apo per ti bere sherbim ? apo ndertimi i ingjinierise te makines ?
(src)="88"> Er grunnatriði þess að skrifa að læra að brýna fjaðurpenna ?
(trg)="88"> Si jane bazat e shkruajtjes se si mund te mprehesh nje maje gjilpere ?
(src)="89"> Það held ég ekki .
(trg)="89"> Nuk e mendoj nje gje te tille .
(src)="90.1"> Ég held þú verðir að aðgreina grunnatriði þess sem þú reynir að gera frá því hvernig það er gert og vélbúnað þess sem gerir það .
(src)="90.2"> Og sjálfvirkni leyfir okkur að aðgreina þessa hluti .
(trg)="90"> Une mendoj se ju duhet te veconi basamentet kryesore se cfare kerkoni te beni dhe se si mund te filloje te behet dhe makinerite se si mund te vazhdosh te perfundosh nje gje te tille dhe keshtu pra makinat automatike ju lejon you te ndani bazat nga njera tjetra .
(src)="91"> Fyrir hundrað árum var það svo sannarlega satt að til þess að keyra bíl þurftir þú að vita mikið um vélbúnað bílsins hvernig tímasetning kveikingar virkaði og allskonar hluti .
(trg)="91"> Njeqind vjet me perpara , sigurisht qe ishte e vertete te ngisje makinen dhe duhej te dije shume gjerra nga ana mekanike para se ta ngisje si punonte barometri dhe shume gjera te tjera .
(src)="92"> En sjálfvirkni í bílum gaf möguleika á aðgreiningu , svo það að keyra er nú allt annað fag , ef maður tekur svo til orða , en verkfræðilegur bakgrunnur bílsins eða að kunna að þjónusta hann .
(trg)="92"> Por tani , makinat automatike bejne te mundur nje gje te tille qe nuk eshte nevoja te dish shume hollesira , pra , ngarrja e makines eshte jashtezakonisht nje ceshtje e ndryshme , me qe ra fjala , nga ingjinieria e makines deri nga te mesuarit se si mund ti sherbesh makines per jete me te gjate .
(src)="93"> Svo sjálfvirkni gefur möguleika á aðgreiningu og gefur einnig möguleika á -- í tilviki aksturs og að ég held í framtíð stærðfræðinnar -- lýðræðislegri leið til að gera það .
(trg)="93"> E pra , fakti qe eshte automatike na lejon kete vecori dhe mbi te gjitha na ndihmon ne grajen e makines , dhe jam mese i sigurte qe ne te ardhmen , ne disa raste te matematikes -- me patjeter qe do te gjendet nje lloj me demokratik per te zgjithur raste me te ndryshme te ngarjes te makines .
(src)="94"> Hægt yrði að breiða hana út meðal mun fleira fólks sem gætu unnið með hana .
(trg)="94"> Ajo menyre mund te perhapet nepermjet shume njerzve te cilet mund te punojne me nje menyre te tille .
(src)="95"> Það er líka annar hlutur sem upp kemur við umræðu á grunnatriðum .
(trg)="95"> Atehere pra , ketu na lind dhe nje gje tjeter bashke me bazat kryesore .
(src)="96"> Mér finnst fólk rugla saman röð uppfinningu tóla við þá röð sem ætti að nota þau við kennslu .
(trg)="96"> Nga pikpamja ime , ketu njerzit ngaterrohen , me ceshtjet e zbulimeve te veglave dhe rradha ne te cilat ata duhet ti perdorin per qellime akademike .
(src)="97"> Bara vegna þess að pappír var fundinn upp á undan tölvum , þýðir það ekki endilega að þú lærir grunnatriði fagsins betur með því að nota pappír í stað tölva til að kenna stærðfræði .
(trg)="97"> Keshtu pra , edhe pse letra ishte zbuluar me perpara se kompjuteri , nuk do te thote qe ju jeni me te perkushtuar ne perdorimin e letres sesa ne perdorimin e kompjuterit per te shpjeguar lenden e matematikes .
(src)="98"> Dóttir mín gaf mér nokkuð góða sögu um þetta .
(trg)="98"> Vajza ime me tregoi nje anektode ne kete rast te tille .
(src)="99"> Henni finnst gaman að búa til það sem hún kallar pappírs fartölvur .
(trg)="99"> Ajo ka shume kenaqesi te madhe kurr merret me ndertimin e te cilave ajo i quan " kompjuter portative prej letre " .
(src)="100"> ( Hlátur ) Svo ég spurði hana dag einn , " Vissir þú , að þegar ég var á þínum aldri , bjó ég aldrei til svona .
(trg)="100"> ( te qeshura ) Nje dite une e pyeta , " Degjo , kur une isha mosha jote , une nuk dija te beja nje gje te tille .