# hy/ted2020-10.xml.gz
# sk/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> ՁԻԱՀի և թռչնագրիպի հետ կապված բոլոր տրամաբանական մտահոգությունների մասին մենք դեռ կլսենք հիանալի բժիշկ Հիանալիից : Ես ուզում եմ այլ հիվանդությույունների մասին խոսել. օրինակ ' սրտանոթային հիվանդության , շաքարախտի , հիպերտոնիայի : Այս բորոլրը կանխարգելելի են , մարդկանց առնվազն 95 տոկոսը կարող է բուժվել , եթե փոխի իր սննդակարգը և ապրելակերպը :
(trg)="1"> I keď obavy ohľadom AIDS a vtáčej chrípky sú oprávnené - a budeme o nich neskôr počuť od brilantného Dr.Brillianta - chcem hovoriť o iných pandémiách , o kardiovaskulárnych chorobách , cukrovke , hypertenzii - o takých , ktorým môžeme predísť aspoň u 95-tých percentách ľudí , a to zmenou stravy a životného štýlu .
(src)="2"> Եվ պատահում է այն , որ հիվանության գլոբաիզացիա է տեղի ունենում. մարդիք սկսում են ուտել այնպես , ինչպես մենք ենք ուտում , ապրել ' ինչպես մենք ենք ապրում և մահանալ ' ինչպես մենք ենք մահանում : Իսկ մեկ սերունդը , ինչպես օրինակ ' Ասիայինը , որը ժամանակին սրտային հիվանդության , գիրության և շաքարախտի ամենացածր տոկոսն ուներ , հիմա իր ամենաբարձր տոկոսն ունեցողներից մեկն է : Եվ Աֆրիկայի շատ քաղաքներում սրտանոթային հիվանդությունից մահացողների քանակը հասնում է ՄԻԱՎ-ից և ՁԻԱՀ-ից մահացողների քանակին :
(trg)="2.1"> Dochádza ku globalizácii chorôb .
(trg)="2.2"> Ľudia vo svete začínajú jesť ako my , žiť ako my , a zomierať ako my .
(trg)="2.3"> A iba za jednu generáciu Ázijský kontinent prešiel od jednej z najnižších mier srdcových chorôb , obezity , a cukrovky , k jednej z najvyšších .
(trg)="2.4"> V Afrike kardiovaskulárne choroby prispievajú rovnakým dieľom k počtu mŕtvych ako HIV a AIDS vo väčšine krajín .
(src)="3.1"> Այնպես որ , հեռանկարը շատ կրիտիկական է .
(src)="3.2"> Մենք պետք է զգալի փոփոխություն ստեղծենք , որը մեղմ ասած կփրկի միլիոնավոր մարդկանց կյանքը , և պետք է փորձարկենք կանխարգելիչ դեղամիջոցներ համաշխարհային մաշտաբով :
(trg)="3"> Máme pred sebou nesmiernu príležitosť , a ak sa jej chopíme , môžeme ovplyvniť doslovne milióny ľudí , a praktizovať preventívnu medicínu v celosvetovom merítku .
(src)="4"> Սրտի և արյունատար անոթների հիվանդությունը ոչ միայն մեր մոտ , բայց ամբողջ աշխարհով մեկ շարունակում է ավելի շատ մարդկանց կյանք խլել , քան բոլոր հիվանդությունները միասին վերցրած , մինչդեռ այն ոչ միայն կանխարգելելի է ,
(trg)="4"> Srdcové a cievne choroby zabíjajú stále viac ľudí -- a nie iba v tejto krajine , ale na celom svete – viac než všetky ostatné dokopy , pričom im je takmer u každého možné predísť .
(src)="5"> այլ իրականում ' բուժելի : Եվ վերջին գրեթե 29-ը տարիների ընթացքում կարողացանք ցույց տալ , որ պարզապես փոխելով սննդակարգը և ապրելակերպը , կիրառելով ամենաբարձրագույն տեխնոլոգիական , թանկարժեք , արվեստի միջոցներ , ապացուցեցին այն , թէ որքան զորեղ կարող են լինել պարզ , ցածր տեխնոլոգիական և մատչելի միջամտությունները , ինչպես օրինակ քանակական արտեոգրաֆիան , մի տարի առաջ և մի տարի հետո , ինչպես նաև պոզիտիոն էմիսիոնային տոմոգրաֆիայի սրտի սկանավորում :
(trg)="5.1"> A nie len predísť , ale ich aj zvrátiť .
(trg)="5.2"> Za posledných 29 rokov sa nám za použitia pokrokových , drahých prístrojov podarilo dokázať , aké mocné sú také jednoduché a zastarané metódy ako zmena stravy a životného štýlu .
(trg)="5.3"> Tu vidíte artériografiu pred rokom a po roku , a toto je srdcový PET scan .
(src)="6"> Մի քանի ամիս առաջ մենք ցույց տվեցինք և տպագրեցինք մեր առաջին հետազոտությունը , որը ցույց է տալիս , որ դուք կարող եք իրականում կանգնեցնել կամ հետադարձել շականակագեղձի քաղցկեղը , եթե փոոփխություն մտցնեք սննդակարգի և ապրելկերպի մեջ , որի արդյունքում 70 տոկոսով շականակագեղձի քաղցկեղի աճը պակասել է կամ ընհամենը համեմատ իննը տոկոսով վերահսկողության խմբում կասեցնում է ուռուցքի աճը :
(trg)="6.1"> Pred pár mesiacmi sme ukázali , a i publikovali prvú štúdiu , ktorá ukazuje , že je možné zastaviť , či zvrátiť rast rakoviny prostaty vďaka zmene stravy a životného štýlu .
(trg)="6.2"> Došlo k 70 percentnému poklesu v raste tumoru , či k jeho spomaleniu oproti iba 9 percentnému u kontrolnej skupiny .
(src)="7"> Եվ այստեղ ըստ Մագնիսական Ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի տվյալների կարմիրով երևում է շականակագեղձի քաղցկեղի գործողությունը … դուք կարող եք տեսնել , թէ ինչպես է այն անհետանում մի տարվա մեջ :
(trg)="7"> A tuto na MRI a MR spektoskropii aktivita tumoru je v červenom , môžete vidieť ako sa po roku zmenšuje .
(src)="8"> Հիմա մենք գերության համաճարակով ենք տառապում , դրանց թվի մեջ է մտնում չափահասների երկու երրորդը և երեխաների 15 տոկոսը : Ինձ , իրականում , անհանգստացնում է այն , որ շաքարախտը 70 տոկոսով աճել է վերջին 10 տարվա ընթացքում և սա հնարավոր է , որ լինի առաջին սերունդը որտեղ մեր երեխաների կյանքը ավելի կարճ կլինի , քան մերը : Դա շատ ցավալի է բայց կանխարգելի :
(trg)="8.1"> Teraz čelíme epidémii obezity .
(trg)="8.2"> Trpia ňou dve tretiny dospelých a 15 percent detí .
(trg)="8.3"> Znepokojuje je ma , že cukrovka za posledných 10 rokov vzrástla o 70 percent , a súčasná generácia detí môže byť prvá , ktorá bude žiť kratšie než my .
(trg)="8.4"> Je to žalostné , ale dá sa tomu predísť .
(src)="9.1"> Այն , ինչ դուք հիմա տեսնում էք ընտրության ցուցանիշներ չեն , սրանք գեր մարդկանց թիվն է , որը սկում է ' 85 , ' 86 , ' 87 սրանք ըստ CDC վեբ կայքի տվյալների են ..
(src)="9.2"> ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 .. իսկ հիմա դուք նոր դաս եք տեսնում ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 , , եվ գնալով վիճակը վատանում է : Թվերի հարցում մենք շատ շռայլ ենք ( ծիծաղ ) Իսկ հիմա ինչ կարող ենք արդյոք սրա հետ անել : Դե գիտեք , միակ դիետան , որ օգնում էր շրջանցել սրտային հիվանդությունը և քաղցկեղը , ասիական դիետան էր :
(trg)="9.1"> Toto nie sú výsledky volieb , ale sú to počty obéznych ľudí v jednotlivých štátoch , v rokoch ' 85 , ' 86 , ' 87 – dáta sú z CDC stránky ( Centrum pre kontrolu cukrovky ) – ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 – máme tu novú kategóriu – ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 – a len sa to zhoršuje .
(trg)="9.2"> Evolučne upadáme .
(trg)="9.3"> Čo s tým môžeme spraviť ?
(trg)="9.4"> Ázijská kuchyňa môže zvrátiť srdcové choroby a rakovinu .
(src)="10"> Բայց ասիացիները սկսել են մեզ պես ուտել , այդ պատճառով էլ սկսել են մեր պես հիվանդանալ :
(trg)="10"> Ale ľudia v Ázii začínajú jesť ako my , a preto začínajú byť chorí ako my .
(src)="11"> Այսպիսով ես շատ մեծ սննդային ընկերությունների հետ եմ աշխատել : Նրանք զվարճալի են , քարոզում են գայթակղիչ , մոդայիկ և հարմարավետ , առողջ սնունդ : Ես , McDonald-ի , PepsiCo-ի , ConAgra-ի , Safeway-ի և շուտով Del Monte-ի խորհրդատվական վահանակների ղեկավարն եմ , այդ պատճառով էլ գիտեմ ,
(trg)="11.1"> Spolupracujem s množstvom veľkých potravinových , spoločností , ktoré môžu zábavnou a sexy formou presvedčiť ľudí jesť zdravšie jedlo .
(trg)="11.2"> Predsedám poradnému zboru McDonalda , PepsiCo , ConAgra , Safeway , a zakrátko v Del Monte kde všetci zisťujú , že je to dobrý biznis .
(src)="12"> որ այս ընկերությունների պաշտոնյանները սա շատ լավ բիզնես են համարում : Նրանք պատրաստվում են ասիական աղցաններ սարքել : Pepsi – ն իր եկամուտների աճի երկու երրորդը եկել է իրնեց այսպես ասած “ լավ ” սննդից :
(trg)="12.1"> Šaláty v McDonalde sú výsledkom tejto práce - a čoskoro budú mat i Ázijské šaláty .
(trg)="12.2"> V Pepsi , 2 / 3 nárastu v príjmoch pochádzajú z ich lepších potravín .
(src)="13"> Եվ եթե մենք կարող ենք դա անել , ապա կարիք չունենք գնել դեղամիջոցներ , որոնք իրականում անհրաժեշտ են ՄԻԱՎը , ՁԻԱՀը , մալարիան և թռչնի գրիպը բուժելու համար : Շնորհակալություն :
(trg)="13.1"> A ak dokážeme toto , tak budeme môcť uvoľniť zdroje na nákup liekov , ktoré sú viac než potrebné na liečbu AIDS a HIV , malárie , či na prevenciu vtáčej chrípky .
(trg)="13.2"> Ďakujem .
# hy/ted2020-1004.xml.gz
# sk/ted2020-1004.xml.gz
(src)="1"> Ես այստեղ եմ այսօր , որպեսզի ցույց տամ իմ Լեյքոտաի նկարները :
(trg)="1"> Dnes som tu , aby som vám ukázal svoje fotografie Lakotov .
(src)="2"> Ձեզանից շատերը երևի թե լսել են Լեյքոտայի մասին , կամ գոնե ցեղերից ամենամեծի մասին Սիոքս կոչվող :
(trg)="2"> Mnohí z vás o nich možno počuli , alebo aspoň o väčšej skupine kmeňov , ktorá sa nazýva Siouxovia .
(src)="3"> Լեյքոտան բազմաթիվ ցեղերից մեկն է , որը տեղահանվել է իր տարածքից դեպի պատերազմի ճամբարներ այժմ պահեստներ կոչվող :
(trg)="3"> Lakotovia sú jedným z mnohých kmeňov , ktoré museli opustiť svoju zem a ísť do zajateckých táborov , ktoré sa teraz volajú rezervácie .
(src)="4"> Pine Ridge պահեստը ' այսօրվա սլայդերի ցուցադրման առարկան , գտնվում է մոտ 75 մղոն հարավ-արևելքում հարավային Դակոտայի Բլեք Հիլսում :
(trg)="4"> Rezervácia Pine Ridge , predmet dnešnej prezentácie , sa nachádza približne 120 km juhovýchodne od pohoria Black Hills v Južnej Dakote .
(src)="5"> Դրան երբեմն հղում են որպես պատերազմի համար 334 բանտային ճամբար և դա այնտեղ է , որտեղ հիմա Լեյքոտան է :
(trg)="5"> Niekedy sa označuje ako zajatecký tábor č. 334 a je to miesto , kde teraz Lakotovia žijú .
(src)="6"> Հիմա , եթե որևէ մեկը ձեզանից լսել է AIM-ի մասին ' ամերիկա-հնդկական շարժում , կամ Russell Means-ի մասին , կամ Լեոնարդ Փեթլերի , կամ Oglala-ի ապա դուք գիտեք , որ Pine Ridge-ը հավասար է զրոյի ԱՄՆ-ի քաղաքական հարցերում :
(trg)="6"> Ak niekto z vás niekedy počul o Hnutí amerických indiánov ( AIM ) alebo o Russelovi Meansovi , Leonardovi Peltierovi alebo o oglalskom pate , tak potom viete , že v Pide Ridge začína problematika pôvodných obyvateľov v USA .
(src)="7"> Այսպիսով ինձ խնդրել էին մի փոքր խոսել այսօր Լեյքոտայի հետ իմ հարաբերությունների մասին , և դա շատ բարդ է իմ համար : քանի որ , եթե դուք չեք նկատել իմ մաշկի գույնից , ես սպիտակամորթ եմ , և դա ահռելի խոչնդոտ է տեղացիների համար :
(trg)="7"> Požiadali ma teda , aby som dnes rozprával o mojom vzťahu s Lakotmi a je to pre mňa veľmi ťažké , pretože ak ste nevšimli moju farbu pleti , som beloch a to v rezervácii pôvodných obyvateľov znamená obrovskú prekážku .
(src)="8"> Դուք կտեսնեք շատ մարդկանց իմ նկարներում այսօր ,
(trg)="8"> Dnes na mojich fotografiách uvidíte mnoho ľudí .
(src)="9"> և ես շատ եմ մտերմացել նրանց հետ , և նրանք ինձ ընտանիքի նման ընդունեցին :
(trg)="9"> Stali sme sa veľmi blízkymi a vítali ma ako rodinu .
(src)="10"> Նրանք ինձ եղբայր և քեռի են կոչում և հրավիրում էին կրկին ու կրկին հինգ տարուց : Բայց Pine Ridge ,
(trg)="10.1"> Volali ma brat a strýko a 5 rokov ma k sebe zas a znova pozývali .
(trg)="10.2"> V Pine Ridge
(src)="11"> ես միշտ կլինեմ այն ինչը կոչում են վասիչու ,
(trg)="11"> však vždy budem tým , čo sa nazýva wasichu .
(src)="12"> և վասիչուն Լեյքոտերեն բառ է , որը նշանակում է ոչ հնդիկ , սակայն մեկ այլ տարբերակ էլ կա այս բառի , որը նշանակում է " մեկը , որը իրեն է վերցնում լավագույն միսը " :
(trg)="12"> Je to lakotské slovo , ktoré znamená „ Neindián " , ale ďalší výklad tohto slova znamená „ ten , ktorý si najlepšie mäso berie pre seba " .
(src)="13"> Եվ ահա թե ինչի վրա եմ ուզում կենտրոնանալ. մեկը , որը իրեն է վերցնում լավագույն միսը :
(trg)="13"> Chcem sa zamerať práve na toto : ten , ktorý si najlepšie mäso berie pre seba .
(src)="14"> Դա նշանակում է ժլատ :
(trg)="14"> Znamená to , že je nenásytný .
(src)="15"> Այսպիսով նայեք այս լսարանին այսօր :
(trg)="15"> Pozrite sa teraz do hľadiska .
(src)="16"> Մենք մասնավոր դպրոցում ենք Ամերիկայի արևմուտքում , նստած կարմիր մետաքսե աթոռներին փողերը մեր գրպաններում :
(trg)="16.1"> Sme na súkromnej škole na západe USA .
(trg)="16.2"> Sedíme na červených zamatových stoličkách a vo vreckách máme peniaze .
(src)="17"> Եվ եթե մենք նայում ենք մեր կյանքին , մենք անկասկած վերցրել ենք մսի ամենալավ կտորը :
(trg)="17"> Keď sa pozrieme na svoje životy , skutočne sme si vzali tú najlepšiu časť mäsa .
(src)="18"> Դե եկեք դիտենք մի շարք լուսանկարներ , այն մարդկանց , ովքեր կորցրել են որպեսզի մենք կարողանանք շահել և իմացեք , երբ տեսնեք այս մարդկանց դեմքերը , նրանք ուղղակի Լեյքոտայի պատկերներ չեն , նրանք ներկայացնում են բնիկ մարդկանց :
(trg)="18"> Pozrime sa teda dnes na sadu fotografií ľudí , ktorí niečo stratili , aby sme my mohli niečo získať a vedzte , že keď uvidíte tváre týchto ľudí , tak nejde len o fotografie Lakotov , ale aj o všetkých pôvodných obyvateľov .
(src)="19"> Այս թղթի կտորի վրա պատմությունն է , ինչպես ես սովորել եմ Լեյքոտայի իմ ընկերներից և ընտանիքից :
(trg)="19"> Na tomto papieri je história , ako som sa ju naučil od mojich lakotských priateľov a rodiny .
(src)="20"> Սա ժամանակացույցն է կնքված պայմանագրերի , խախտված պայմանագրերի և ջարդերի , ատելի ինչպես պատերազմները :
(trg)="20"> Pôjde o časovú os zmlúv , ktoré sa uzatvárali a porušovali a masakier , ktoré sa tvária ako bitky .
(src)="21"> Ես կսկսեմ 1824-ից : Ինչը հայտնի է որպես հնդկական գործերի Բյուրո ,
(trg)="21.1"> Začnem v roku 1824 .
(trg)="21.2"> Inštitúcia , ktorá je známa pod názvom Úrad pre indiánske záležitosti ,
(src)="22"> կազմավորվել է պատերազմի բաժնի հետ միասին հիմնելով մի վաղ ագռեսիայի ձև բնիկ ամերիկացիների հետ մեր հարաբերություններում :
(trg)="22"> bola vytvorená v rámci Ministerstva vojny a nastavila tak prvý tón agresie v našom zaobchádzaní s pôvodnými Američanmi .
(src)="23.1"> 1851 .
(src)="23.2"> Կնքվեց Ֆորտ Լարամիի առաջին պայմանագիրը , պարզորեն հիմնելով Լեյքոտայի ժողովրդի սահմանները :
(trg)="23"> 1851 : Bola uzavretá prvá zmluva z Fort Laramie , kde sa jasne vyznačili hranice národa Lakotov .
(src)="24"> Պայմանագրին համաձայն , այդ տարածքները անկախ ազգին էր պատկանում :
(trg)="24"> Podľa tejto zmluvy patria tieto pozemky nezávislému národu .
(src)="25"> Եթե այս պայմանագրի համձայն սահմանները պահպանվեին և օինական հիմքեր կան , որ նրանք հարկավոր է պահպանել , ապա ահա թե ինչի ԱՄՆ-ը նման կլիներ այսօր :
(trg)="25"> Ak by tu uvedené hranice platili a existuje zákonný základ , že by to tak malo byť , potom by mali USA dnes vyzerať takto .
(src)="26"> 10 տարի անց
(trg)="26"> O 10 rokov
(src)="27"> Հոմստեդ օրինագիծը նախագահ Լինկոլնի կողմից ստորագրված , թույլ տվեց բնակիչների հոսքը բնիկների տարածքներ :
(trg)="27"> bol prezidentom Lincolnom podpísaný tzv. Homestead Act , zákon o usadlostiach , ktorý rozpútal príval bielych osadníkov na územie pôvodných obyvateľov .
(src)="28"> 1863 : Սենթի Սիոքսի խռովությունը Մինեսոտայում ավարտվեց 38 Սիոքսի մարդկանց կխաղանով ' ամենամեծ մասսայական մահապատիժը ԱՄՆ-ի պատմության ընթացքում :
(trg)="28"> 1863 : Povstanie santijských Siouxov v Minnesote končí obesením 38 siouxských mužov , najväčšou masovou popravou v histórii USA .
(src)="29"> Մահապատիժը նախագահ Լինկոլնի կողմից եր պատվիրված ընդամենը երկու օր անց նա ստորագրեց ազատության հայտարարությունը :
(trg)="29"> Popravu nariadil prezident Lincoln len dva dni potom , ako podpísal Vyhlásenie o zrušení otroctva .
(src)="30"> 1866 միջմայրցամաքային մետրոյի սկիզբը նոր դարաշրջան : Մենք տարածքը հարմարեցրել ենք ճանապարհների ու գնացքների համար ,
(trg)="30.1"> 1866 : Začiatok transkontinentálnej železnice , nová éra .
(trg)="30.2"> Privlastnili sme si pozemky pre koľaje a vlaky ,
(src)="31"> որպեսզի Լեյքոտայի սրտի միջով կարճ ճանապարհ լինի :
(trg)="31"> aby sme si skrátili cestu cez srdce národa Lakotov .
(src)="32"> Գործունեությունը ակնհայտ էր :
(trg)="32"> Zmluvy sa vyhodili von oknom .
(src)="33"> Ի պատասխան , երեք ցեղեր , որոնց առաջնորդում էր Լեյքոտայի ղեկավար Red Cloud-ը , հարձակում կատարեցին և հաղթեցին ԱՄՆ-ի բանկին շատ վաղուց : Ես ուզում եմ կրկնել այդ հատվածը :
(trg)="33.1"> Na tento postoj prišla odpoveď , keď tri kmene pod vedením lakotského náčelníka Červeného Oblaka na armádu USA mnohokrát zaútočili a aj ju porazili .
(trg)="33.2"> Túto časť chcem zopakovať .
(src)="34"> Լեյքոտան հաղթեց ԱՄՆ-ի բանակին :
(trg)="34"> Lakotovia porazili armádu USA .
(src)="35"> 1868 ' Երկրորդ Fort Laramie-ի պայմանագիրը պարզորեն երաշխավորում է Great Sioux Nation-ի գերիշխանությունը և Լեյքոտայի սեփականությունը սուրբ Black Hills-ի նկատմամբ :
(trg)="35"> 1868 : Druhá zmluva z Fort Laramie jasne zaručuje suverenitu Veľkého národa Siouxov a lakotské vlastníctvo posvätného pohoria Black Hills .
(src)="36"> Կառավարությունը խոստանում է նաև տարածք և որսի իրավունք շրջակա նահանգներում : Մենք խոստանում ենք , որ the Powder River երկիրը
(trg)="36.1"> Vláda tiež sľubuje pozemky a lovecké práva v okolitých štátoch .
(trg)="36.2"> Sľubujeme , že územie Powder River
(src)="37"> այսուհետ փակված կլինի բոլոր սպիտակների համար :
(trg)="37"> bude odteraz pre všetkých belochov uzavreté .
(src)="38"> Պայմանագիրը թվում է ամբողջական հաղթանակ Red Cloud-ի և the Sioux-ի համար :
(trg)="38"> Zmluva sa zdala byť dokonalým víťazstvom Červeného Oblaka a Siouxov .
(src)="39"> Ես փաստում եմ սա միակ պատերազմն է ամերիկյան պատմության ընթացքում , երբ իշխանությունը խաղաղության բանակցություններ վարեց զիջելով թշնամուն բոլոր նրա պահանջները :
(trg)="39"> V skutočnosti je to jediná vojna v americkej histórii , keď vláda vyjednala mier tak , že uznala všetko , čo protivník požadoval .
(src)="40"> 1869 : Միջմայրցամաքյին մետրոն պատրաստ էր :
(trg)="40"> 1869 : Transkontinentálna železnica bola dokončená .
(src)="41"> Այն սկսեց տեղափոխել մեծ քանակությամբ որսորդների ' մյուս իրերի հետ միասին , ովքեր սկսեցին բիզոնների լայնածավալ սպանությունը , ոչնչացնելով Սիոքսների սննդի , հագուստի և տան աղբյուրը :
(trg)="41"> Popri iných veciach prevážala aj veľké množstvo lovcov , ktorí začali vo veľkom zabíjať bizóny a tak odstraňovali zdroj obživy , ošatenia a prístrešia Siouxov .
(src)="42"> 1871 : Հնդկական Appropriation որոշումը բոլոր հնդիկներին դարձրեց ֆեդերալ իշխանության հպատակներ ,
(trg)="42"> 1871 : Zákon o prisvojení Indiánov robí zo všetkých Indiánov chránencov federálnej vlády .
(src)="43"> Նաև ռազմական գործնական հրամանները արգելող արևմտյան հնդկացիներին հեռանալ պահեստներից :
(trg)="43"> Armáda navyše vydala rozkazy , ktoré zakazujú západným Indiánom opustiť rezervácie .
(src)="44"> Ամբողջ արևմտյան հնդկացիները այդ ժամանակ պատերազմի գերիներ են ;
(trg)="44"> V tomto okamihu boli všetci západní Indiáni vojenskými zajatcami .
(src)="45"> Նաև 1871-ին մենք վերջացրեցինք պայմանագրեր կնքելուը :
(trg)="45"> Takisto sme v roku 1871 ukončili éru uzatvárania zmlúv .
(src)="46"> Պայմանագրերի հետ կապված խնդիրը այն էր , որ նրանք թույլ էին տալիս ցեղերին գոյատևել որպես իշխող ազգեր , և մենք չենք կարող դա թույլ տալ ,
(trg)="46"> Problém so zmluvami je ten , že umožňujú kmeňom existovať ako nezávislé národy , ale to my nemôžeme dopustiť .
(src)="47"> մենք ծրագրեր ունեինք :
(trg)="47"> Mali sme plány .
(src)="48"> 1874 : General George Custer-ը հայտարարեց ոսկու հայտնաբերումը Լեյքոտայի տարածքում ' հատկապես Black Hills-ում :
(trg)="48"> 1874 : Generál George Custer oznámil objav zlata na lakotskom území , osobitne v pohorí Black Hills .
(src)="49"> Ոսկու մասին նորությունը ստեղծում է սպիտակամորթ բնակիչների հսկայական հոսք դեպի Լեյքոտայի ազգ :
(trg)="49"> Správy o zlate spôsobujú masívny príliv bielych osadníkov do národa Lakotov .
(src)="50"> Քասթերը խորհուրդ է տալիս , որ Կոնգրեսը մի միջոց գտնի վերջ դնելու Լեյքոտայի հետ պայմանագրերին որքան հնարավոր է շուտ :
(trg)="50"> Custer odporúča Kongresu , aby našiel spôsob , ako by bolo možné čo najskôr ukončiť zmluvy s Lakotmi .
(src)="51"> 1875 : Սկսվում է Լեքոտայի պատերազմը Fort Laramie պայմանագրի խախտման դեմ :
(trg)="51"> 1875 : Lakotská vojna začína porušením zmluvy z Fort Laramie .
(src)="52"> 1876 Հուլիսի 26-ին Լեյքոտայի գյուղը ապստամբելու ճանապարհին Քասթերի 7-րդ գունդը ջախջախվում է Little Big Horn-ի ճակատամարտում :
(trg)="52"> 1876 26 . júla bola na svojej ceste zaútočiť na osadu Lakotov rozdrvená Custerova 7 . kavaléria v bitke pri Little Big Horne .
(src)="53"> 1877 : Լեյքոտայի մեծն ռազմիկ և հրամանատարը Քրեյզի Հորս անունով հանձնվեց Fort Robinson-ում :
(trg)="53"> 1877 : Veľký lakotský bojovník a náčelník Splašnený Kôň sa vzdal v pevnosti Fort Robinson .
(src)="54"> Ավելի ուշ նա սպանվեց բանտարկություն ժամանակ :
(trg)="54"> Neskôr bol počas väzby zabitý .
(src)="55"> 1877-ը նույնպես այն տարին է , երբ մենք ելք գտանք շրջանցելու the Fort Laramie-ի պայմանագրերը :
(trg)="55"> Rok 1877 je tiež rokom , keď sme našli spôsob , ako obísť zmluvy z Fort Laramie .
(src)="56"> Նոր համաձայնագիր ներկայացվեց Սիոքսի հրամանատարներին և նրանց ղեկավարներին մի կազմակերպության տակ հայտնի որպես " վաճառք կամ սով " : Ստորագրեք փաստաթուղթը կամ ձեր ցեղը կմնա առանց սննդի :
(trg)="56.1"> Siouxským náčelníkom a ich vedúcim mužom bola predstavená nová dohoda , ktorá bola vedená kampaňou známou ako „ predaj alebo hladuj " .
(trg)="56.2"> Podpíš papier alebo tvoj kmeň nedostane potraviny .
(src)="57"> Միայն Երիտասարդ տղամարդկանց 10 տոկոսը ստորագրեց :
(trg)="57"> Podpísalo ju len 10 % dospelej mužskej populácie .
(src)="58"> Fort Laramie-ի պայմանագիրը առնվազն ցեղի երեք-չորրորդը ստիպված տարածքը լքեց :
(trg)="58"> Zmluva z Fort Laramie vyžadovala , aby pri prevedení pôdy na iných majiteľov podpisom súhlasili najmenej 3 / 4 kmeňa .
(src)="59"> Այդ կետը բացահայտորեն ժխտվեց :
(trg)="59"> Tento paragraf bol očividne ignorovaný .
(src)="60"> 1887 : The Dawes-ի որոշումը
(trg)="60"> 1887 : Dawesov zákon .
(src)="61"> ՊահեստներիԿոմունալ սեփականության իրավունքը վերացավ :
(trg)="61"> Spoločné vlastníctvo pozemkov v rezervácii končí .
(src)="62"> Պահեստները կրճատվեցին մինչև 160 ակր հատվածների և բաժանվեցին անհատ հնդկացիների ավելացված տեղերով :
(trg)="62.1"> Rezervácie sa rozkúskovali do 160-akrových častí .
(trg)="62.2"> Tie sa rozdelili jednotlivým Indiánom a nadbytočné pozemky zmenili vlastníka .
(src)="63"> Ցեղերը կորցրեցին միլիոնավոր ակրներ :
(trg)="63"> Kmene stratili milióny akrov pôdy .
(src)="64"> Ամերիկյան երազանքը անհատական տարածքի սեփականության պարզվեց շատ խելամիտ միջոց է բաժանելու պահեստները մինչև բան չմնա :
(trg)="64"> Americký sen o vlastníctve zeme jednotlivcami sa ukázal byť veľmi rafinovaným spôsobom , ako rozdeľovať rezerváciu až pokým nič neostalo .
(src)="65"> Շարժումը փլուզեց պահեստները ' դարձնելով ավելի հեշտ հետագա ենթբաժանումները և վաճառքը ամեն անցնող սերնդին :
(trg)="65"> Tento krok zničil rezervácie a umožnil ich neskôr s každou odchádzajúcou generáciou ďalej ľahšie rozdeľovať a predávať .
(src)="66"> Ավելացրած տարածքի մեծ մասը և կտորների մեծ մասը պահեստների պարիսպների հետ միասին հիմա սպիտակամորթ հողատերերի ձեռքերում են :
(trg)="66"> Väčšina nadbytočných pozemkov a väčšina parciel vnútri hraníc rezervácie je teraz v rukách bielych rančerov .
(src)="67"> Մեկ անգամ ևս հողի լավ կտորը անցնում է վասիչուին :
(trg)="67"> To najlepšie ide opäť wasichuom .
(src)="68"> 1890 , այն տեղեկությունը , որ ես հավատում եմ , որ ամենակարևորն է այս սլայդների շարքում :
(trg)="68"> 1890 , dátum , o ktorom si myslím , že je v tejto prezentácii najdôležitejší .
(src)="69"> Սա Վունդիդ Նիի ջարդի տարին է : Դեկտեմբերի 29-ին
(trg)="69.1"> Toto je rok masakry pri Wounded Knee .
(trg)="69.2"> 29 . decembra
(src)="70"> ԱՄՆ-ի զորքերը շրջապատեցին Սիոքսի ճամբարը Վունդիդ Նի Քրիքում և ջախջախեցին հրամանատար Բիգ Ֆութին և պատերազմի 300 գերիների , օգտագործելով նոր արագ կրակող զենքը , որը կրակում էր ոչնչացնելով պարկուճները ' Հոթչքիս ատրճանակ կոչվող :
(trg)="70.1"> obkľúčili vojaci USA siouxský tábor pri potoku Wounded Knee a zmasakrovali náčelníka Veľkú Nohu a 300 vojenských zajatcov .
(trg)="70.2"> Použili pri tom novú rýchlopaľnú zbraň , ktorá vystreľovala výbušné projektily a volala sa Hotchkissove delo .
(src)="71"> Այսպես կոչված ճակատամարտի համար 20 Կոնգրեսի խիզախության պատվո շքանշաններ տրվեց 7-րդ գնդին :
(trg)="71"> Za túto tzv. bitku bolo 7 . kavalérii udelených 20 Kongesových medajlí cti .
(src)="72"> Այս օրվա համար սա ամենաշատ փառքի շքանշաններն են երևիցե տրված մի ճակատամարտի համար :
(trg)="72"> Do dnešného dňa je to najviac Medajlí cti , ktoré boli kedy udelené za jedinú bitku .
(src)="73"> Ավելի շատ փառքի շքանշաններ տրվել են կանանց և երեխաների անխտիր ջարդի համառ քան Առաջին համաշխարհային պատերազմի ցանկացած ճակատամարտի համար : Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Կորեայի , Վիետնամի , Իրաքի կամ Աղվանստանի :
(trg)="73"> Viac Medajlí cti sa udelilo za nevyberavé zmasakrovanie žien a detí ako za hociktorú bitku v 1 . svetovej vojne , 2 . svetovej vojne , Kórei , Vietname , Iraku alebo Afganistane .
(src)="74"> Վունդիդ Նի ջարդը համարվում է հնդկական պատերազմի վերջը :
(trg)="74"> Masaker pri Wounded Knee sa považuje za koniec Indiánskych vojen .
(src)="75"> Երբ ես այցել եմ մասսայական թաղման վայրը Վունդիդ Նիում , ես դա տեսնում եմ ոչ որպես ուղղակի գերեզման Լեյքոտայի կամ Սիոքսի համար , այլ որպես բոլոր բնիկ մարդկանց գերեզման :
(trg)="75"> Vždy , keď navštívim miesto masového hrobu vo Wouned Knee , nepozerám sa naň len ako na hrob Lakotov alebo Siouxov , ale ako na hrob všetkých pôvodných obyvateľov .
(src)="76"> Սուրբ մարդը ' Բլեք Իլկը ասաց . -Ես այդ ժամանակ չգիտեի , ինչքան էին սպանվել :
(trg)="76"> Svätý muž Čierny Los povedal : „ Vtedy som nevedel , ako veľa sa toho skončilo .
(src)="77"> Երբ ես հիմա հետ եմ նայում այս բարձր լեռից , իմ ծեր տարիքից , ես կարող եմ դեռ տեսնել մսաղացած կանանց և երեխաների ' կույտերով պառկած կամ ցիրուցան ծուռումուռ արահետների երկայնքով այնքան պարզ , երբ տեսա նրանց դեռ իմ երիտասարդ աչքերով :
(trg)="77"> Keď sa teraz pozriem späť z tohto vysokého kopca svojej staroby , stále vidím povraždené ženy a deti , ktoré ležia na hromadách a roztrúsené pozdĺž krivej rokliny tak jasne , ako keď som ich videl ešte mladými očami .
(src)="78"> Եվ ես կարող եմ տեսնել ինչ որ այլ բան մեռած այնտեղ ' արյունոտ ցեխի մեջ և թաղված բքի մեջ :
(trg)="78"> Vidím , že v tom krvavom bahne vtedy zahynulo a v snehovej búrke bolo pochované niečo iné .
(src)="79"> Մարդկանց երազանքները թաղվեցին այնտեղ ,
(trg)="79"> Zomrel tam sen ľudí
(src)="80"> և դա հիանալի երազանք էր :
(trg)="80"> a bol to nádherný sen . "
(src)="81"> Այս իրադարձության հետ մի նոր դարաշրջան սկսվեց ամերիկյան պատմության մեջ :
(trg)="81"> Touto udalosťou začína nová éra v histórii pôvodných Američanov .
(src)="82"> Ամեն ինչ կարելի է չափել մինչև Վունդիդ Նին և դրանից հետո : Որովհետև դա այս պահին էր , մատները Հոթչիքս ատրճանակի ձգանին դրված , որ ԱՄՆ-ի կառավարությունը բացահայտորեն հայտարարեց իր դիրքորոշումը բնիկների իրավունքների հարցում :
(trg)="82"> Všetko sa dá merať podľa obdobia spred masakry pri Wounded Knee a po nej , pretože v tejto chvíli a s prstami na spúšti Hotchkissových diel vláda USA otvorene deklarovala svoj postoj k právam pôvodných obyvateľov .
(src)="83"> Նրանք հոգնել էին պայմանագրերից : Նրանք հոգնել էին սուրբ բլուրներից :
(trg)="83.1"> Boli unavení zo zmlúv .
(trg)="83.2"> Boli unavení z posvätných kopcov .
(src)="84"> Նրանք հոգնել էին հոգիների պարերից :
(trg)="84"> Boli unavení z tých , čo tancovali tanec duchov
(src)="85"> Եվ նրանք հոգնել էին բոլոր անհարմարություններից Սիոքսում :
(trg)="85"> a boli unavení zo všetkých siouxských ťažkostí .
(src)="86"> Այսպիսով նրանք բերեցին իրենց կանոնները :
(trg)="86"> Priniesli si teda svoje kanóny .
(src)="87"> " Դուք ուզում եք հնդկացի լինել հիմա " , - ասում էին նրանք , մատները ձգանի վրա :
(trg)="87"> „ Teraz chceš byť Indián " , hovorili s prstom na spúšti .