# hy/ted2020-10.xml.gz
# ro/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> ՁԻԱՀի և թռչնագրիպի հետ կապված բոլոր տրամաբանական մտահոգությունների մասին մենք դեռ կլսենք հիանալի բժիշկ Հիանալիից : Ես ուզում եմ այլ հիվանդությույունների մասին խոսել. օրինակ ' սրտանոթային հիվանդության , շաքարախտի , հիպերտոնիայի : Այս բորոլրը կանխարգելելի են , մարդկանց առնվազն 95 տոկոսը կարող է բուժվել , եթե փոխի իր սննդակարգը և ապրելակերպը :
(trg)="1.1"> Cu toate grijile noastre legate de SIDA şi gripa aviarǎ , şi vom auzi despre asta din partea minunatului Dr .
(trg)="1.2"> Brilliant mai târziu , vreau sǎ vǎ vorbesc despre cealaltǎ pandemie , şi anume bolile cardiovasculare , diabetul , hipertensiunea , toate putând fi prevenite la cel puţin 95 % dintre persoane , doar prin schimbarea alimentaţiei şi stilului de viaţǎ
(src)="2"> Եվ պատահում է այն , որ հիվանության գլոբաիզացիա է տեղի ունենում. մարդիք սկսում են ուտել այնպես , ինչպես մենք ենք ուտում , ապրել ' ինչպես մենք ենք ապրում և մահանալ ' ինչպես մենք ենք մահանում : Իսկ մեկ սերունդը , ինչպես օրինակ ' Ասիայինը , որը ժամանակին սրտային հիվանդության , գիրության և շաքարախտի ամենացածր տոկոսն ուներ , հիմա իր ամենաբարձր տոկոսն ունեցողներից մեկն է : Եվ Աֆրիկայի շատ քաղաքներում սրտանոթային հիվանդությունից մահացողների քանակը հասնում է ՄԻԱՎ-ից և ՁԻԱՀ-ից մահացողների քանակին :
(trg)="2.1"> În prezent asistăm la o globalizare a bolilor , alţi oameni încep sǎ mǎnânce ca şi noi , sǎ trǎiascǎ la fel ca noi şi sǎ moarǎ ca noi .
(trg)="2.2"> Şi , de exemplu , într-o generaţie , Asia a ajuns de la unul dintre cele mai scǎzute niveluri de incidenţă a bolilor de inimă , obezităţii şi diabetului la unul dintre cele mai ridicate .
(trg)="2.3"> Şi în Africa , bolile cardiovasculare produc la fel de mulţi morţi ca HIV / SIDA în majoritatea ţǎrilor .
(src)="3.1"> Այնպես որ , հեռանկարը շատ կրիտիկական է .
(src)="3.2"> Մենք պետք է զգալի փոփոխություն ստեղծենք , որը մեղմ ասած կփրկի միլիոնավոր մարդկանց կյանքը , և պետք է փորձարկենք կանխարգելիչ դեղամիջոցներ համաշխարհային մաշտաբով :
(trg)="3"> Aşa cǎ avem o ocazie unicǎ sǎ facem un lucru important ce poate afecta , literalmente , viaţa a milioane de oameni şi să practicăm medicinǎ preventivǎ la scarǎ globalǎ .
(src)="4"> Սրտի և արյունատար անոթների հիվանդությունը ոչ միայն մեր մոտ , բայց ամբողջ աշխարհով մեկ շարունակում է ավելի շատ մարդկանց կյանք խլել , քան բոլոր հիվանդությունները միասին վերցրած , մինչդեռ այն ոչ միայն կանխարգելելի է ,
(trg)="4"> Bolile cardiovasculare încǎ omoarǎ mai multe persoane - nu doar în ţara noastrǎ , ci la nivel global - decât toate celǎlalte împreunǎ , şi totuşi se pot preveni în majoritatea cazurilor .
(src)="5"> այլ իրականում ' բուժելի : Եվ վերջին գրեթե 29-ը տարիների ընթացքում կարողացանք ցույց տալ , որ պարզապես փոխելով սննդակարգը և ապրելակերպը , կիրառելով ամենաբարձրագույն տեխնոլոգիական , թանկարժեք , արվեստի միջոցներ , ապացուցեցին այն , թէ որքան զորեղ կարող են լինել պարզ , ցածր տեխնոլոգիական և մատչելի միջամտությունները , ինչպես օրինակ քանակական արտեոգրաֆիան , մի տարի առաջ և մի տարի հետո , ինչպես նաև պոզիտիոն էմիսիոնային տոմոգրաֆիայի սրտի սկանավորում :
(trg)="5.1"> Nu doar că se pot preveni , de fapt sunt reversibile .
(trg)="5.2"> Şi în ultimii aproape 29 de ani am reuşit sǎ demonstrǎm cǎ prin schimbarea alimentaţiei şi stilului de viaţǎ , folosind tehnologii de măsurare inovatoare , scumpe , de ultimǎ orǎ pentru a arăta ce puternice pot fi aceste intervenţii uşoare , simple şi ieftine .
(trg)="5.3"> Arteriografii cantitative , înainte şi dupǎ un an , şi tomografii cardiace .
(src)="6"> Մի քանի ամիս առաջ մենք ցույց տվեցինք և տպագրեցինք մեր առաջին հետազոտությունը , որը ցույց է տալիս , որ դուք կարող եք իրականում կանգնեցնել կամ հետադարձել շականակագեղձի քաղցկեղը , եթե փոոփխություն մտցնեք սննդակարգի և ապրելկերպի մեջ , որի արդյունքում 70 տոկոսով շականակագեղձի քաղցկեղի աճը պակասել է կամ ընհամենը համեմատ իննը տոկոսով վերահսկողության խմբում կասեցնում է ուռուցքի աճը :
(trg)="6"> Am arǎtat acum câteva luni -- am publicat primul studiu care aratǎ cǎ poţi sǎ opreşti , sau sǎ inversezi progresul cancerului de prostatǎ prin schimbǎri de regim alimentar şi stil de viaţǎ şi o scǎdere de 70 % a progresului tumorii , sau inhibare a creşterii tumorii , comparativ cu o scădere de 9 % în cazul grupului de control .
(src)="7"> Եվ այստեղ ըստ Մագնիսական Ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի տվյալների կարմիրով երևում է շականակագեղձի քաղցկեղի գործողությունը … դուք կարող եք տեսնել , թէ ինչպես է այն անհետանում մի տարվա մեջ :
(trg)="7"> Şi în acest RMN şi spectroscopie , activitatea tumorii de prostatǎ se vede în roşu -- se poate vedea cum scade dupǎ un an .
(src)="8"> Հիմա մենք գերության համաճարակով ենք տառապում , դրանց թվի մեջ է մտնում չափահասների երկու երրորդը և երեխաների 15 տոկոսը : Ինձ , իրականում , անհանգստացնում է այն , որ շաքարախտը 70 տոկոսով աճել է վերջին 10 տարվա ընթացքում և սա հնարավոր է , որ լինի առաջին սերունդը որտեղ մեր երեխաների կյանքը ավելի կարճ կլինի , քան մերը : Դա շատ ցավալի է բայց կանխարգելի :
(trg)="8.1"> În prezent existǎ o epidemie de obezitate .
(trg)="8.2"> Douǎ treimi din adulţi şi 15 % din copii .
(trg)="8.3"> Ceea ce mǎ îngrijoreazǎ este faptul cǎ diabetul a crescut cu 70 % în ultimii 10 ani şi aceasta ar putea fi prima generaţie în care copiii au o speranţa de viaţǎ mai scurtǎ decât noi .
(trg)="8.4"> E jenant şi se poate preveni .
(src)="9.1"> Այն , ինչ դուք հիմա տեսնում էք ընտրության ցուցանիշներ չեն , սրանք գեր մարդկանց թիվն է , որը սկում է ' 85 , ' 86 , ' 87 սրանք ըստ CDC վեբ կայքի տվյալների են ..
(src)="9.2"> ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 .. իսկ հիմա դուք նոր դաս եք տեսնում ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 , , եվ գնալով վիճակը վատանում է : Թվերի հարցում մենք շատ շռայլ ենք ( ծիծաղ ) Իսկ հիմա ինչ կարող ենք արդյոք սրա հետ անել : Դե գիտեք , միակ դիետան , որ օգնում էր շրջանցել սրտային հիվանդությունը և քաղցկեղը , ասիական դիետան էր :
(trg)="9.1"> Acestea nu sunt rezultate de alegeri , ci sunt oameni - numǎrul persoanelor care suferă de obezitate în funcţie de stat , începând în ' 85 , ' 86 , ' 87 - acestea sunt de pe site-ul CDC - ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 - avem o nouǎ categorie - ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 - devine tot mai rǎu .
(trg)="9.2"> Parcǎ involuǎm .
(trg)="9.3"> Şi ce putem face noi ?
(trg)="9.4"> Pǎi , am descoperit cǎ regimul alimentar care poate anula riscul bolii de inimǎ şi cancer este unul asiatic .
(src)="10"> Բայց ասիացիները սկսել են մեզ պես ուտել , այդ պատճառով էլ սկսել են մեր պես հիվանդանալ :
(trg)="10"> Însǎ oamenii din Asia încep sǎ mǎnânce ca noi şi drept urmare , încep sǎ se îmbolnǎveascǎ la fel ca noi .
(src)="11"> Այսպիսով ես շատ մեծ սննդային ընկերությունների հետ եմ աշխատել : Նրանք զվարճալի են , քարոզում են գայթակղիչ , մոդայիկ և հարմարավետ , առողջ սնունդ : Ես , McDonald-ի , PepsiCo-ի , ConAgra-ի , Safeway-ի և շուտով Del Monte-ի խորհրդատվական վահանակների ղեկավարն եմ , այդ պատճառով էլ գիտեմ ,
(trg)="11.1"> Aşa cǎ am cooperat cu multe companii mari de alimente .
(trg)="11.2"> Ei pot face sǎ parǎ distractiv şi la modă şi crocant şi comod sǎ mǎnânci mâncare mai sǎnǎtoasǎ .
(trg)="11.3"> Sunt preşedintele comisiei consultative pentru McDonald 's PepsiCo , ConAgra , Safeway şi în curând Del Monte şi îşi dau seama cǎ este o afacere bună .
(src)="12"> որ այս ընկերությունների պաշտոնյանները սա շատ լավ բիզնես են համարում : Նրանք պատրաստվում են ասիական աղցաններ սարքել : Pepsi – ն իր եկամուտների աճի երկու երրորդը եկել է իրնեց այսպես ասած “ լավ ” սննդից :
(trg)="12.1"> Salatele pe care le gǎsiţi la McDonald 's provin din aceastǎ muncǎ -- vor avea şi o salatǎ asiaticǎ .
(trg)="12.2"> La Pepsi , douǎ treimi din creşterea de venit provine de la alimentele mai sǎnǎtoase .
(src)="13"> Եվ եթե մենք կարող ենք դա անել , ապա կարիք չունենք գնել դեղամիջոցներ , որոնք իրականում անհրաժեշտ են ՄԻԱՎը , ՁԻԱՀը , մալարիան և թռչնի գրիպը բուժելու համար : Շնորհակալություն :
(trg)="13.1"> Şi dacǎ reuşim sǎ facem asta , putem elibera fonduri pentru medicamentele într-adevǎr necesare pentru a trata SIDA , HIV şi malaria şi pentru a preveni gripa aviarǎ .
(trg)="13.2"> Mulţumesc
# hy/ted2020-1004.xml.gz
# ro/ted2020-1004.xml.gz
(src)="1"> Ես այստեղ եմ այսօր , որպեսզի ցույց տամ իմ Լեյքոտաի նկարները :
(trg)="1"> Sunt aici astăzi pentru a vă arăta fotografiile mele cu indienii Lakota .
(src)="2"> Ձեզանից շատերը երևի թե լսել են Լեյքոտայի մասին , կամ գոնե ցեղերից ամենամեծի մասին Սիոքս կոչվող :
(trg)="2"> Mulţi dintre voi aţi auzit poate despre populaţia Lakota , sau cel puţin despre grupul mai mare de triburi numit Sioux .
(src)="3"> Լեյքոտան բազմաթիվ ցեղերից մեկն է , որը տեղահանվել է իր տարածքից դեպի պատերազմի ճամբարներ այժմ պահեստներ կոչվող :
(trg)="3"> Lakota este unul din multele triburi care au fost mutate de pe pământurile lor în lagăre de prizonieri de război acum numite rezervaţii .
(src)="4"> Pine Ridge պահեստը ' այսօրվա սլայդերի ցուցադրման առարկան , գտնվում է մոտ 75 մղոն հարավ-արևելքում հարավային Դակոտայի Բլեք Հիլսում :
(trg)="4"> Rezervaţia Pine Ridge , subiectul prezentării de astăzi , se găseşte la aproximativ 120 km sud-est de Munţii Black Hills din Dakota de Sud .
(src)="5"> Դրան երբեմն հղում են որպես պատերազմի համար 334 բանտային ճամբար և դա այնտեղ է , որտեղ հիմա Լեյքոտան է :
(trg)="5"> Este numită uneori Lagărul de Prizonieri de Război Numarul 334 , şi este locul unde trăiesc acum indienii Lakota .
(src)="6"> Հիմա , եթե որևէ մեկը ձեզանից լսել է AIM-ի մասին ' ամերիկա-հնդկական շարժում , կամ Russell Means-ի մասին , կամ Լեոնարդ Փեթլերի , կամ Oglala-ի ապա դուք գիտեք , որ Pine Ridge-ը հավասար է զրոյի ԱՄՆ-ի քաղաքական հարցերում :
(trg)="6"> Acum , dacă vreunul dintre voi a auzit vreodata de AIM Mişcarea Indienilor Americani ( American Indian Movement ) , sau despre Russel Means , sau Leonard Peltier , sau despre confruntarea de la Oglala , atunci ştiţi că Pine Ridge este punctul zero în ceea ce priveşte problemele Nativilor în Statele Unite .
(src)="7"> Այսպիսով ինձ խնդրել էին մի փոքր խոսել այսօր Լեյքոտայի հետ իմ հարաբերությունների մասին , և դա շատ բարդ է իմ համար : քանի որ , եթե դուք չեք նկատել իմ մաշկի գույնից , ես սպիտակամորթ եմ , և դա ահռելի խոչնդոտ է տեղացիների համար :
(trg)="7.1"> Aşadar am fost rugat să vorbesc puţin astăzi despre relaţia mea cu populaţia Lakota , iar aceasta este una foarte dificilă pentru mine .
(trg)="7.2"> Deoarece , în caz că nu aţi remarcat culoarea pielii mele , sunt alb , iar acest lucru reprezintă o imensă barieră într-o rezervaţie de indieni nativi .
(src)="8"> Դուք կտեսնեք շատ մարդկանց իմ նկարներում այսօր ,
(trg)="8"> Veţi vedea mulţi oameni în fotografiile mele astăzi ,
(src)="9"> և ես շատ եմ մտերմացել նրանց հետ , և նրանք ինձ ընտանիքի նման ընդունեցին :
(trg)="9"> iar eu am devenit foarte apropiat lor , şi ei m-au primit ca şi cum aş fi făcut parte din familie .
(src)="10"> Նրանք ինձ եղբայր և քեռի են կոչում և հրավիրում էին կրկին ու կրկին հինգ տարուց : Բայց Pine Ridge ,
(trg)="10.1"> M-au numit frate şi unchi şi m-au invitat din nou şi din nou timp de cinci ani .
(trg)="10.2"> Dar în Pine Ridge ,
(src)="11"> ես միշտ կլինեմ այն ինչը կոչում են վասիչու ,
(trg)="11"> eu voi fi întotdeauna ceea ce se numeşte " wasichu " ,
(src)="12"> և վասիչուն Լեյքոտերեն բառ է , որը նշանակում է ոչ հնդիկ , սակայն մեկ այլ տարբերակ էլ կա այս բառի , որը նշանակում է " մեկը , որը իրեն է վերցնում լավագույն միսը " :
(trg)="12"> iar " wasichu " este un cuvânt Lakota care înseamnă non-Indian , dar o altă versiune a acestui cuvânt înseamnă " cel ce ia carnea cea mai bună pentru el " .
(src)="13"> Եվ ահա թե ինչի վրա եմ ուզում կենտրոնանալ. մեկը , որը իրեն է վերցնում լավագույն միսը :
(trg)="13"> Şi pe acesta vreau să pun accent -- " cel ce ia partea cea mai bună a cărnii " .
(src)="14"> Դա նշանակում է ժլատ :
(trg)="14"> Înseamnă " lacom " .
(src)="15"> Այսպիսով նայեք այս լսարանին այսօր :
(trg)="15"> Deci , aruncaţi o privire în jurul acestui amfiteatru astăzi .
(src)="16"> Մենք մասնավոր դպրոցում ենք Ամերիկայի արևմուտքում , նստած կարմիր մետաքսե աթոռներին փողերը մեր գրպաններում :
(trg)="16"> Suntem la o şcoală privată în Vestul Americii , stând în scaune de catifea roşie , cu bani în buzunare .
(src)="17"> Եվ եթե մենք նայում ենք մեր կյանքին , մենք անկասկած վերցրել ենք մսի ամենալավ կտորը :
(trg)="17"> Şi dacă ne uităm la vieţile noastre , am luat într-adevăr cea mai bună parte din carne .
(src)="18"> Դե եկեք դիտենք մի շարք լուսանկարներ , այն մարդկանց , ովքեր կորցրել են որպեսզի մենք կարողանանք շահել և իմացեք , երբ տեսնեք այս մարդկանց դեմքերը , նրանք ուղղակի Լեյքոտայի պատկերներ չեն , նրանք ներկայացնում են բնիկ մարդկանց :
(trg)="18"> Aşadar , să ne uităm astăzi la un set de fotografii a unui popor care a pierdut pentru ca noi să câștigăm , şi să ştiţi că atunci când vedeţi feţele acestor oameni acestea nu sunt doar imagini ale populaţiei Lakota , ci îi reprezintă pe toţi indigenii .
(src)="19"> Այս թղթի կտորի վրա պատմությունն է , ինչպես ես սովորել եմ Լեյքոտայի իմ ընկերներից և ընտանիքից :
(trg)="19"> Pe această bucată de hârtie , este istoria asa cum am învăţat-o eu de la prietenii şi familia mea Lakota .
(src)="20"> Սա ժամանակացույցն է կնքված պայմանագրերի , խախտված պայմանագրերի և ջարդերի , ատելի ինչպես պատերազմները :
(trg)="20"> Următoarele reprezintă o cronologie de tratate încheiate , tratate rupte şi masacre deghizate în bătălii .
(src)="21"> Ես կսկսեմ 1824-ից : Ինչը հայտնի է որպես հնդկական գործերի Բյուրո ,
(trg)="21.1"> Voi începe cu anul 1824 .
(trg)="21.2"> Ceea ce este cunoscut drept Biroul pentru Afaceri Indiene
(src)="22"> կազմավորվել է պատերազմի բաժնի հետ միասին հիմնելով մի վաղ ագռեսիայի ձև բնիկ ամերիկացիների հետ մեր հարաբերություններում :
(trg)="22"> a fost creat în cadrul Departamentului de Război , stabilind de timpuriu un ton de agresiune în relaţiile noastre cu Americanii Nativi .
(src)="23.1"> 1851 .
(src)="23.2"> Կնքվեց Ֆորտ Լարամիի առաջին պայմանագիրը , պարզորեն հիմնելով Լեյքոտայի ժողովրդի սահմանները :
(trg)="23"> 1851 : Primul Tratat de la Fort Laramie a fost încheiat , marcând în mod clar graniţele Naţiunii Lakota .
(src)="24"> Պայմանագրին համաձայն , այդ տարածքները անկախ ազգին էր պատկանում :
(trg)="24"> Potrivit tratatului , acele pământuri sunt o naţiune suverană .
(src)="25"> Եթե այս պայմանագրի համձայն սահմանները պահպանվեին և օինական հիմքեր կան , որ նրանք հարկավոր է պահպանել , ապա ահա թե ինչի ԱՄՆ-ը նման կլիներ այսօր :
(trg)="25"> Dacă graniţele acestui tratat s-ar fi păstrat -- şi există o bază legală potrivit căreia ar fi trebuit -- atunci aşa ar arăta Statele Unite astăzi .
(src)="26"> 10 տարի անց
(trg)="26"> Zece ani mai târziu ,
(src)="27"> Հոմստեդ օրինագիծը նախագահ Լինկոլնի կողմից ստորագրված , թույլ տվեց բնակիչների հոսքը բնիկների տարածքներ :
(trg)="27"> Homestead Act , semnat de către Preşedintele Lincoln , a dezlănţuit un val imens de colonişti albi pe pământurile populaţiilor native .
(src)="28"> 1863 : Սենթի Սիոքսի խռովությունը Մինեսոտայում ավարտվեց 38 Սիոքսի մարդկանց կխաղանով ' ամենամեծ մասսայական մահապատիժը ԱՄՆ-ի պատմության ընթացքում :
(trg)="28"> 1863 : O revoltă a tribului Santee Sioux în Minnesota se termină cu spânzurarea a 38 de bărbaţi Sioux , cea mai mare execuţie în masă din istoria Statelor Unite .
(src)="29"> Մահապատիժը նախագահ Լինկոլնի կողմից եր պատվիրված ընդամենը երկու օր անց նա ստորագրեց ազատության հայտարարությունը :
(trg)="29"> Execuţia a fost ordonată de către Preşedintele Lincoln la doar două zile după ce semnase Proclamaţia de Emancipare ( proclamaţia care a încheiat sclavia ) .
(src)="30"> 1866 միջմայրցամաքային մետրոյի սկիզբը նոր դարաշրջան : Մենք տարածքը հարմարեցրել ենք ճանապարհների ու գնացքների համար ,
(trg)="30.1"> 1866 , începutul căii ferate transcontinentale -- o nouă eră .
(trg)="30.2"> Ne-am însuşit pământ pentru căi ferate şi trenuri
(src)="31"> որպեսզի Լեյքոտայի սրտի միջով կարճ ճանապարհ լինի :
(trg)="31"> pentru a lua o scurtătură prin inima Naţiunii Lakota .
(src)="32"> Գործունեությունը ակնհայտ էր :
(trg)="32"> Tratatele au fost aruncate pe fereastră .
(src)="33"> Ի պատասխան , երեք ցեղեր , որոնց առաջնորդում էր Լեյքոտայի ղեկավար Red Cloud-ը , հարձակում կատարեցին և հաղթեցին ԱՄՆ-ի բանկին շատ վաղուց : Ես ուզում եմ կրկնել այդ հատվածը :
(trg)="33.1"> Drept răspuns , trei triburi conduse de Şeful Lakota , numit Nor Roşu , au atacat şi au învins armata Statelor Unite de mai multe ori .
(trg)="33.2"> Vreau să repet ultima parte .
(src)="34"> Լեյքոտան հաղթեց ԱՄՆ-ի բանակին :
(trg)="34"> Indienii Lakota ÎNVING armata Statelor Unite .
(src)="35"> 1868 ' Երկրորդ Fort Laramie-ի պայմանագիրը պարզորեն երաշխավորում է Great Sioux Nation-ի գերիշխանությունը և Լեյքոտայի սեփականությունը սուրբ Black Hills-ի նկատմամբ :
(trg)="35"> 1868 : Al doilea tratat de la Fort Laramie garantează în mod clar suveranitatea Marii Naţiuni Sioux şi calitatea de proprietari a indienilor Lakota asupra Munţilor sacrii Black Hills .
(src)="36"> Կառավարությունը խոստանում է նաև տարածք և որսի իրավունք շրջակա նահանգներում : Մենք խոստանում ենք , որ the Powder River երկիրը
(trg)="36.1"> Guvernul promite de asemenea pământ şi drepturi de vânătoare în statele înconjurătoare .
(trg)="36.2"> Promitem că zona bazinului râului Powder
(src)="37"> այսուհետ փակված կլինի բոլոր սպիտակների համար :
(trg)="37"> va fi de acum înainte închisă tuturor albilor .
(src)="38"> Պայմանագիրը թվում է ամբողջական հաղթանակ Red Cloud-ի և the Sioux-ի համար :
(trg)="38"> Tratatul părea a fi o totală victorie pentru Nor Roșu şi indienii Sioux .
(src)="39"> Ես փաստում եմ սա միակ պատերազմն է ամերիկյան պատմության ընթացքում , երբ իշխանությունը խաղաղության բանակցություններ վարեց զիջելով թշնամուն բոլոր նրա պահանջները :
(trg)="39"> De altfel , acesta este singurul război din istoria Americii în care guvernul a negociat o pace prin cedarea în faţa tuturor cerinţelor inamicului .
(src)="40"> 1869 : Միջմայրցամաքյին մետրոն պատրաստ էր :
(trg)="40"> 1869 : Calea ferată transcontinentală a fost terminată .
(src)="41"> Այն սկսեց տեղափոխել մեծ քանակությամբ որսորդների ' մյուս իրերի հետ միասին , ովքեր սկսեցին բիզոնների լայնածավալ սպանությունը , ոչնչացնելով Սիոքսների սննդի , հագուստի և տան աղբյուրը :
(trg)="41"> A început să transporte , printre altele , un număr mare de vânători care au început omorârea en-gros a bizonilor americani , eliminând o sursă de hrană şi îmbrăcăminte şi adăpost pentru indienii Sioux .
(src)="42"> 1871 : Հնդկական Appropriation որոշումը բոլոր հնդիկներին դարձրեց ֆեդերալ իշխանության հպատակներ ,
(trg)="42"> 1871 : Apare Indian Appropriation Act ( actul prin care triburile Indiene pierd suveranitatea ) iar toţi Indienii intră sub jurisdicţia guvernului federal .
(src)="43"> Նաև ռազմական գործնական հրամանները արգելող արևմտյան հնդկացիներին հեռանալ պահեստներից :
(trg)="43"> În plus , armata a emis ordine prin care interzicea Indienilor din vest să părăsească rezervaţiile .
(src)="44"> Ամբողջ արևմտյան հնդկացիները այդ ժամանակ պատերազմի գերիներ են ;
(trg)="44"> Toţi Indienii din vest în acel moment erau acum prizonieri de război .
(src)="45"> Նաև 1871-ին մենք վերջացրեցինք պայմանագրեր կնքելուը :
(trg)="45"> Tot în 1871 , am pus capăt încheierilor de tratate .
(src)="46"> Պայմանագրերի հետ կապված խնդիրը այն էր , որ նրանք թույլ էին տալիս ցեղերին գոյատևել որպես իշխող ազգեր , և մենք չենք կարող դա թույլ տալ ,
(trg)="46"> Problema cu tratatele e că le permit triburilor să existe ca naţiuni suverane , şi nu putem îngădui una ca asta ;
(src)="47"> մենք ծրագրեր ունեինք :
(trg)="47"> noi aveam planuri .
(src)="48"> 1874 : General George Custer-ը հայտարարեց ոսկու հայտնաբերումը Լեյքոտայի տարածքում ' հատկապես Black Hills-ում :
(trg)="48"> 1874 : Generalul George Custer a anunţat descoperirea aurului pe teritoriul Lakota , mai exact în Munţii Black Hills .
(src)="49"> Ոսկու մասին նորությունը ստեղծում է սպիտակամորթ բնակիչների հսկայական հոսք դեպի Լեյքոտայի ազգ :
(trg)="49"> Vestea despre aur creează un aflux masiv de colonişti albi în Naţiunea Lakota .
(src)="50"> Քասթերը խորհուրդ է տալիս , որ Կոնգրեսը մի միջոց գտնի վերջ դնելու Լեյքոտայի հետ պայմանագրերին որքան հնարավոր է շուտ :
(trg)="50"> Custer recomandă Congresului să găsească o cale de a rupe tratatele cu indienii Lakota cât de curând posibil .
(src)="51"> 1875 : Սկսվում է Լեքոտայի պատերազմը Fort Laramie պայմանագրի խախտման դեմ :
(trg)="51"> 1875 : Războiul cu Lakota începe datorită încălcării tratatului de la Fort Laramie .
(src)="52"> 1876 Հուլիսի 26-ին Լեյքոտայի գյուղը ապստամբելու ճանապարհին Քասթերի 7-րդ գունդը ջախջախվում է Little Big Horn-ի ճակատամարտում :
(trg)="52"> 1876 : pe 26 iulie , în drumul său spre a ataca un sat Lakota , Cavaleria a 7-a a lui Custer a fost distrusă în bătălia de la Little Big Horn .
(src)="53"> 1877 : Լեյքոտայի մեծն ռազմիկ և հրամանատարը Քրեյզի Հորս անունով հանձնվեց Fort Robinson-ում :
(trg)="53"> 1877 : Marele războinic şi şef de trib Lakota , numit Cal Nebun a capitulat la Fort Robinson .
(src)="54"> Ավելի ուշ նա սպանվեց բանտարկություն ժամանակ :
(trg)="54"> A fost omorât mai târziu în timp ce se afla în arest .
(src)="55"> 1877-ը նույնպես այն տարին է , երբ մենք ելք գտանք շրջանցելու the Fort Laramie-ի պայմանագրերը :
(trg)="55"> 1877 este de asemenea anul în care am găsit o cale să ocolim tratatele de la Fort Laramie .
(src)="56"> Նոր համաձայնագիր ներկայացվեց Սիոքսի հրամանատարներին և նրանց ղեկավարներին մի կազմակերպության տակ հայտնի որպես " վաճառք կամ սով " : Ստորագրեք փաստաթուղթը կամ ձեր ցեղը կմնա առանց սննդի :
(trg)="56.1"> O nouă înţelegere le-a fost prezentată şefilor de trib Sioux şi fruntaşilor lor în cadrul unei campanii cunoscute drept " vinde sau mori de foame " .
(trg)="56.2"> Semnează hârtia , sau nu primești mâncare pentru tribul tău .
(src)="57"> Միայն Երիտասարդ տղամարդկանց 10 տոկոսը ստորագրեց :
(trg)="57"> Doar 10 % din populaţia masculină adultă a semnat .
(src)="58"> Fort Laramie-ի պայմանագիրը առնվազն ցեղի երեք-չորրորդը ստիպված տարածքը լքեց :
(trg)="58"> Tratatul de la Fort Laramie presupunea ca cel puţin trei sferturi din trib să semneze renunţarea la pământ .
(src)="59"> Այդ կետը բացահայտորեն ժխտվեց :
(trg)="59"> Acea clauză a fost evident ignorată .
(src)="60"> 1887 : The Dawes-ի որոշումը
(trg)="60"> 1887 : Actul Dawes .
(src)="61"> ՊահեստներիԿոմունալ սեփականության իրավունքը վերացավ :
(trg)="61"> Proprietatea comună a pământurilor rezervaţiei îşi află sfârşitul .
(src)="62"> Պահեստները կրճատվեցին մինչև 160 ակր հատվածների և բաժանվեցին անհատ հնդկացիների ավելացված տեղերով :
(trg)="62"> Rezervaţiile sunt împărţite în secţiuni de căte 64 hectare şi distribuite Indienilor în mod individual iar surplusul eliminat .
(src)="63"> Ցեղերը կորցրեցին միլիոնավոր ակրներ :
(trg)="63"> Triburile au pierdut milioane de kilometri pătraţi .
(src)="64"> Ամերիկյան երազանքը անհատական տարածքի սեփականության պարզվեց շատ խելամիտ միջոց է բաժանելու պահեստները մինչև բան չմնա :
(trg)="64"> Visul American al proprietăţii individuale s-a dovedit a fi o modalitate foarte ingenioasă de a împărţi rezervaţia până când n-a mai rămas nimic .
(src)="65"> Շարժումը փլուզեց պահեստները ' դարձնելով ավելի հեշտ հետագա ենթբաժանումները և վաճառքը ամեն անցնող սերնդին :
(trg)="65"> Mişcarea a distrus rezervaţiile , făcând mai uşoară împărţirea continuă şi vânzarea cu fiecare generaţie .
(src)="66"> Ավելացրած տարածքի մեծ մասը և կտորների մեծ մասը պահեստների պարիսպների հետ միասին հիմա սպիտակամորթ հողատերերի ձեռքերում են :
(trg)="66"> Majoritatea pământului în surplus şi multe dintre terenurile din interiorul rezervaţiei sunt acum în mâinile fermierilor albi .
(src)="67"> Մեկ անգամ ևս հողի լավ կտորը անցնում է վասիչուին :
(trg)="67"> Încă o data , majoritatea pământului merge la wasichu .
(src)="68"> 1890 , այն տեղեկությունը , որ ես հավատում եմ , որ ամենակարևորն է այս սլայդների շարքում :
(trg)="68"> 1890 , o dată pe care o consider cea mai importantă din această prezentare .
(src)="69"> Սա Վունդիդ Նիի ջարդի տարին է : Դեկտեմբերի 29-ին
(trg)="69.1"> Acesta este anul masacrului de la Wounded Knee .
(trg)="69.2"> Pe 29 decembrie ,
(src)="70"> ԱՄՆ-ի զորքերը շրջապատեցին Սիոքսի ճամբարը Վունդիդ Նի Քրիքում և ջախջախեցին հրամանատար Բիգ Ֆութին և պատերազմի 300 գերիների , օգտագործելով նոր արագ կրակող զենքը , որը կրակում էր ոչնչացնելով պարկուճները ' Հոթչքիս ատրճանակ կոչվող :
(trg)="70"> trupele Statelor Unite au înconjurat tabăra Sioux la pârâul Wounded Knee şi i-au masacrat pe Şeful Picior Mare şi pe 300 de prizonieri de război , folosind o nouă armă cu foc rapid care trăgea cu gloanţe ce explodau numită armă Hotchkiss .
(src)="71"> Այսպես կոչված ճակատամարտի համար 20 Կոնգրեսի խիզախության պատվո շքանշաններ տրվեց 7-րդ գնդին :
(trg)="71"> Pentru această aşa-zisă bătălie , 20 de Medalii de Onoare pentru curaj ale Congresului au fost date Cavaleriei a 7-a .
(src)="72"> Այս օրվա համար սա ամենաշատ փառքի շքանշաններն են երևիցե տրված մի ճակատամարտի համար :
(trg)="72"> Până azi , acestea sunt cele mai multe Medalii de Onoare acordate vreodată pentru o singură bătălie .
(src)="73"> Ավելի շատ փառքի շքանշաններ տրվել են կանանց և երեխաների անխտիր ջարդի համառ քան Առաջին համաշխարհային պատերազմի ցանկացած ճակատամարտի համար : Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Կորեայի , Վիետնամի , Իրաքի կամ Աղվանստանի :
(trg)="73"> Au fost date mai multe Medalii de Onoare pentru măcelul aleatoriu al femeilor şi copiilor decât pentru orice bătălie din Primul Război Mondial , Al Doilea Război Mondial , Coreea , Vietnam , Irak sau Afganistan .
(src)="74"> Վունդիդ Նի ջարդը համարվում է հնդկական պատերազմի վերջը :
(trg)="74"> Masacrul de la Wounded Knee este considerat drept sfârşitul războaielor indiene .
(src)="75"> Երբ ես այցել եմ մասսայական թաղման վայրը Վունդիդ Նիում , ես դա տեսնում եմ ոչ որպես ուղղակի գերեզման Լեյքոտայի կամ Սիոքսի համար , այլ որպես բոլոր բնիկ մարդկանց գերեզման :
(trg)="75"> De câte ori vizitez locul gropii comune de la Wounded Knee , îl văd nu doar ca pe un mormânt pentru indienii Lakota sau Sioux , dar ca pe un mormânt pentru toate popoarele indigene .
(src)="76"> Սուրբ մարդը ' Բլեք Իլկը ասաց . -Ես այդ ժամանակ չգիտեի , ինչքան էին սպանվել :
(trg)="76"> Omul sfânt , Elan Negru , a spus : " Nu am ştiut atunci cât de mult s-a sfârşit .
(src)="77"> Երբ ես հիմա հետ եմ նայում այս բարձր լեռից , իմ ծեր տարիքից , ես կարող եմ դեռ տեսնել մսաղացած կանանց և երեխաների ' կույտերով պառկած կամ ցիրուցան ծուռումուռ արահետների երկայնքով այնքան պարզ , երբ տեսա նրանց դեռ իմ երիտասարդ աչքերով :
(trg)="77"> Când îmi amintesc acum , de pe acest deal înalt al bătrâneţilor mele , încă mai văd femeile şi copiii măcelăriţi întinşi grămadă şi împrăştiaţi de-a lungul albiei încovoiate , la fel de clar ca şi când i-am văzut cu ochi încă tineri .
(src)="78"> Եվ ես կարող եմ տեսնել ինչ որ այլ բան մեռած այնտեղ ' արյունոտ ցեխի մեջ և թաղված բքի մեջ :
(trg)="78"> Şi îmi dau seama că a mai murit ceva acolo în noroiul însângerat şi a fost îngropat de viscol .
(src)="79"> Մարդկանց երազանքները թաղվեցին այնտեղ ,
(trg)="79"> Visul unui popor a murit acolo ,
(src)="80"> և դա հիանալի երազանք էր :
(trg)="80"> şi era un vis frumos . "
(src)="81"> Այս իրադարձության հետ մի նոր դարաշրջան սկսվեց ամերիկյան պատմության մեջ :
(trg)="81"> Odată cu acest eveniment , a început o nouă eră în istoria Americanilor Nativi .
(src)="82"> Ամեն ինչ կարելի է չափել մինչև Վունդիդ Նին և դրանից հետո : Որովհետև դա այս պահին էր , մատները Հոթչիքս ատրճանակի ձգանին դրված , որ ԱՄՆ-ի կառավարությունը բացահայտորեն հայտարարեց իր դիրքորոշումը բնիկների իրավունքների հարցում :
(trg)="82.1"> Totul poate fi măsurat înainte de Wounded Knee şi după .
(trg)="82.2"> Pentru că a fost în acest moment , cu degetele pe trăgacele Hotchkiss-urilor , când guvernul Statelor Unite şi-a declarat deschis poziţia faţă de drepturile Nativilor .
(src)="83"> Նրանք հոգնել էին պայմանագրերից : Նրանք հոգնել էին սուրբ բլուրներից :
(trg)="83.1"> Se săturaseră de tratate .
(trg)="83.2"> Se săturaseră de dealuri sacre .
(src)="84"> Նրանք հոգնել էին հոգիների պարերից :
(trg)="84"> Se săturaseră de dansuri ale fantomelor .
(src)="85"> Եվ նրանք հոգնել էին բոլոր անհարմարություններից Սիոքսում :
(trg)="85"> Şi se săturaseră de toate neplăcerile indienilor Sioux .
(src)="86"> Այսպիսով նրանք բերեցին իրենց կանոնները :
(trg)="86"> Aşa că şi-au scos tunurile .
(src)="87"> " Դուք ուզում եք հնդկացի լինել հիմա " , - ասում էին նրանք , մատները ձգանի վրա :
(trg)="87"> " Vrei să fii Indian acum ? " , au spus , cu degetul pe trăgaci .