# hy/ted2020-10.xml.gz
# nl/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> ՁԻԱՀի և թռչնագրիպի հետ կապված բոլոր տրամաբանական մտահոգությունների մասին մենք դեռ կլսենք հիանալի բժիշկ Հիանալիից : Ես ուզում եմ այլ հիվանդությույունների մասին խոսել. օրինակ ' սրտանոթային հիվանդության , շաքարախտի , հիպերտոնիայի : Այս բորոլրը կանխարգելելի են , մարդկանց առնվազն 95 տոկոսը կարող է բուժվել , եթե փոխի իր սննդակարգը և ապրելակերպը :
(trg)="1.1"> De hele wereld maakt zich grote zorgen over AIDS en de vogelgriep , later vandaag horen we hier meer over van de briljante Dr .
(trg)="1.2"> Briliant .
(trg)="1.3"> Ik wil het hebben over de ándere pandemie , namelijk hart- en vaatziekten , diabetes en hoge bloeddruk .
(trg)="1.4"> Deze aandoeningen zijn compleet te voorkomen voor minstens 95 % van de mensen , simpelweg door dieet en levensstijl aan te passen .
(src)="2"> Եվ պատահում է այն , որ հիվանության գլոբաիզացիա է տեղի ունենում. մարդիք սկսում են ուտել այնպես , ինչպես մենք ենք ուտում , ապրել ' ինչպես մենք ենք ապրում և մահանալ ' ինչպես մենք ենք մահանում : Իսկ մեկ սերունդը , ինչպես օրինակ ' Ասիայինը , որը ժամանակին սրտային հիվանդության , գիրության և շաքարախտի ամենացածր տոկոսն ուներ , հիմա իր ամենաբարձր տոկոսն ունեցողներից մեկն է : Եվ Աֆրիկայի շատ քաղաքներում սրտանոթային հիվանդությունից մահացողների քանակը հասնում է ՄԻԱՎ-ից և ՁԻԱՀ-ից մահացողների քանակին :
(trg)="2.1"> Wat er momenteel gebeurt , is dat deze ziektes zich wereldwijd verspreiden .
(trg)="2.2"> Mensen over de hele wereld zijn gaan eten en leven zoals wij , en sterven dus ook zoals wij .
(trg)="2.3"> Binnen één generatie is Azië bijvoorbeeld van de laagste aantallen hartaandoeningen , overgewicht en diabetes in de wereld , gegroeid naar één van de plekken met het hoogste aantal slachtoffers .
(trg)="2.4"> Zelfs de meeste landen in Afrika kennen nu net zoveel sterfgevallen aan hartaandoeningen , als aan het HIV-virus en AIDS .
(src)="3.1"> Այնպես որ , հեռանկարը շատ կրիտիկական է .
(src)="3.2"> Մենք պետք է զգալի փոփոխություն ստեղծենք , որը մեղմ ասած կփրկի միլիոնավոր մարդկանց կյանքը , և պետք է փորձարկենք կանխարգելիչ դեղամիջոցներ համաշխարհային մաշտաբով :
(trg)="3"> Er is nu de gelegenheid om een belangrijk verschil te maken , wat de levens van letterlijk miljoenen mensen kan beïnvloeden , door middel van preventieve geneeskunde op een wereldwijde schaal .
(src)="4"> Սրտի և արյունատար անոթների հիվանդությունը ոչ միայն մեր մոտ , բայց ամբողջ աշխարհով մեկ շարունակում է ավելի շատ մարդկանց կյանք խլել , քան բոլոր հիվանդությունները միասին վերցրած , մինչդեռ այն ոչ միայն կանխարգելելի է ,
(trg)="4.1"> Hart- en vaatziekten zijn nog steeds verantwoordelijk voor meer sterfgevallen , niet alleen in dit land , maar overal in de wereld dan alle andere oorzaken tezamen .
(trg)="4.2"> Deze aandoeningen voor bijna iedereen geheel te voorkomen .
(src)="5"> այլ իրականում ' բուժելի : Եվ վերջին գրեթե 29-ը տարիների ընթացքում կարողացանք ցույց տալ , որ պարզապես փոխելով սննդակարգը և ապրելակերպը , կիրառելով ամենաբարձրագույն տեխնոլոգիական , թանկարժեք , արվեստի միջոցներ , ապացուցեցին այն , թէ որքան զորեղ կարող են լինել պարզ , ցածր տեխնոլոգիական և մատչելի միջամտությունները , ինչպես օրինակ քանակական արտեոգրաֆիան , մի տարի առաջ և մի տարի հետո , ինչպես նաև պոզիտիոն էմիսիոնային տոմոգրաֆիայի սրտի սկանավորում :
(trg)="5.1"> Ze zijn niet alleen te voorkomen , maar vaak zelfs omkeerbaar .
(trg)="5.2"> De afgelopen 29 jaar hebben we , door gebruik te maken van geavanceerde , state-of-the-art technologie , aan kunnen tonen dat er , middels simpele , goedkope , low-tech maatregelen grote veranderingen geboekt kunnen worden .
(trg)="5.3"> Je ziet hier arteriografie van een jaar er vóór en van een jaar later ,
(src)="6"> Մի քանի ամիս առաջ մենք ցույց տվեցինք և տպագրեցինք մեր առաջին հետազոտությունը , որը ցույց է տալիս , որ դուք կարող եք իրականում կանգնեցնել կամ հետադարձել շականակագեղձի քաղցկեղը , եթե փոոփխություն մտցնեք սննդակարգի և ապրելկերպի մեջ , որի արդյունքում 70 տոկոսով շականակագեղձի քաղցկեղի աճը պակասել է կամ ընհամենը համեմատ իննը տոկոսով վերահսկողության խմբում կասեցնում է ուռուցքի աճը :
(trg)="6.1"> en de PET-scans van het hart .
(trg)="6.2"> Een aantal maanden geleden hebben we de eerste studie gepubliceerd , waarin wordt aangetoond dat de voortgang van prostaatkanker kan worden omgekeerd , door veranderingen aan te brengen in het dieet en de levensstijl .
(trg)="6.3"> De tumorgroei is 70 procent teruggedrongen , of zelfs geheel gestopt , vergeleken met slechts 9 procent bij de controle groep .
(src)="7"> Եվ այստեղ ըստ Մագնիսական Ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայի տվյալների կարմիրով երևում է շականակագեղձի քաղցկեղի գործողությունը … դուք կարող եք տեսնել , թէ ինչպես է այն անհետանում մի տարվա մեջ :
(trg)="7"> In de MRI en MR spectroscopie afbeeldingen die hier getoond worden , wordt de tumor-activiteit aangeduid in het rood , het is goed te zien
(src)="8"> Հիմա մենք գերության համաճարակով ենք տառապում , դրանց թվի մեջ է մտնում չափահասների երկու երրորդը և երեխաների 15 տոկոսը : Ինձ , իրականում , անհանգստացնում է այն , որ շաքարախտը 70 տոկոսով աճել է վերջին 10 տարվա ընթացքում և սա հնարավոր է , որ լինի առաջին սերունդը որտեղ մեր երեխաների կյանքը ավելի կարճ կլինի , քան մերը : Դա շատ ցավալի է բայց կանխարգելի :
(trg)="8.1"> dat deze een jaar later is afgenomen .
(trg)="8.2"> Er is een epidemie van overgewicht .
(trg)="8.3"> Twee derde van de volwassenen , en 15 procent van de kinderen hebben er last van .
(trg)="8.4"> Wat mij nog meer zorgen baart , is dat de gevallen van diabetes de afgelopen 10 jaar met 70 procent zijn toegenomen .
(trg)="8.5"> Dit kan wel eens de eerste generatie zijn waarvan de kinderen korter leven dan de ouders .
(trg)="8.6"> Dat is jammer , en het is te voorkomen .
(src)="9.1"> Այն , ինչ դուք հիմա տեսնում էք ընտրության ցուցանիշներ չեն , սրանք գեր մարդկանց թիվն է , որը սկում է ' 85 , ' 86 , ' 87 սրանք ըստ CDC վեբ կայքի տվյալների են ..
(src)="9.2"> ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 .. իսկ հիմա դուք նոր դաս եք տեսնում ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 , , եվ գնալով վիճակը վատանում է : Թվերի հարցում մենք շատ շռայլ ենք ( ծիծաղ ) Իսկ հիմա ինչ կարող ենք արդյոք սրա հետ անել : Դե գիտեք , միակ դիետան , որ օգնում էր շրջանցել սրտային հիվանդությունը և քաղցկեղը , ասիական դիետան էր :
(trg)="9.1"> Dit zijn niet de verkiezingsuitslagen , maar dit zijn de mensen , de aantallen mensen , welke overgewicht hebben , onderverdeelt per staat , beginnend in 1985 , ' 86 en ' 87 deze gegevens komen van de CDC-website , 1988 , ' 89 , ' 90 , ' 91 er komt een nieuwe categorie , 1992 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 1997 , ' 98 , ' 99 , 2000 , 2001 , het word steeds erger .
(trg)="9.2"> We zijn aan het ' devolueren ' .
(trg)="9.3"> ( Gelach ) Nu , wat kan eraan gedaan worden ?
(trg)="9.4"> We hebben een dieet gevonden dat hartaandoeningen en kanker kan terugdringen , dit is een dieet gebaseerd op Aziatische eetgewoonten .
(src)="10"> Բայց ասիացիները սկսել են մեզ պես ուտել , այդ պատճառով էլ սկսել են մեր պես հիվանդանալ :
(trg)="10"> Maar de mensen in Azië eten tegenwoordig net als wij , wat de reden is dat ze ook ziektes beginnen te krijgen zoals de onze .
(src)="11"> Այսպիսով ես շատ մեծ սննդային ընկերությունների հետ եմ աշխատել : Նրանք զվարճալի են , քարոզում են գայթակղիչ , մոդայիկ և հարմարավետ , առողջ սնունդ : Ես , McDonald-ի , PepsiCo-ի , ConAgra-ի , Safeway-ի և շուտով Del Monte-ի խորհրդատվական վահանակների ղեկավարն եմ , այդ պատճառով էլ գիտեմ ,
(trg)="11.1"> Ik ben aan het werk geweest met een flink aantal van de grootste voedsel-producenten .
(trg)="11.2"> Zij kunnen het leuk en sexy en hip en lekker en makkelijk maken om gezonder te eten , ik neem bijvoorbeeld deel aan de adviesraad van McDonald 's , PepsiCo , ConAgra , Safeway en binnenkort ook Del Monte , en deze bedrijven zien in dat het goed zaken doen is .
(src)="12"> որ այս ընկերությունների պաշտոնյանները սա շատ լավ բիզնես են համարում : Նրանք պատրաստվում են ասիական աղցաններ սարքել : Pepsi – ն իր եկամուտների աճի երկու երրորդը եկել է իրնեց այսպես ասած “ լավ ” սննդից :
(trg)="12.1"> De salades die je bij McDonald 's tegen komt , komen uit ons werk voort , ze zijn begonnen Aziatische salades te verkopen .
(trg)="12.2"> Pepsi dankt twee-derde van hun omzetgroei aan hun verbeterde voedsel .
(src)="13"> Եվ եթե մենք կարող ենք դա անել , ապա կարիք չունենք գնել դեղամիջոցներ , որոնք իրականում անհրաժեշտ են ՄԻԱՎը , ՁԻԱՀը , մալարիան և թռչնի գրիպը բուժելու համար : Շնորհակալություն :
(trg)="13.1"> Als we dat voor elkaar krijgen , kunnen we middelen vrijmaken om geneesmiddelen te kopen die we echt nodig hebben , om AIDS , HIV en malaria te behandelen , en om de vogelgriep te voorkomen .
(trg)="13.2"> Bedankt voor uw aandacht .
# hy/ted2020-1004.xml.gz
# nl/ted2020-1004.xml.gz
(src)="1"> Ես այստեղ եմ այսօր , որպեսզի ցույց տամ իմ Լեյքոտաի նկարները :
(trg)="1"> Ik ben hier vandaag om mijn foto 's van de Lakota te tonen .
(src)="2"> Ձեզանից շատերը երևի թե լսել են Լեյքոտայի մասին , կամ գոնե ցեղերից ամենամեծի մասին Սիոքս կոչվող :
(trg)="2"> Wellicht hebben jullie al gehoord over de Lakota , of toch over de grotere stammengroep de Sioux .
(src)="3"> Լեյքոտան բազմաթիվ ցեղերից մեկն է , որը տեղահանվել է իր տարածքից դեպի պատերազմի ճամբարներ այժմ պահեստներ կոչվող :
(trg)="3"> De Lakota is een van de vele stammen die van hun land naar kampen voor krijgsgevangenen werden verplaatst , die we nu reservaten noemen .
(src)="4"> Pine Ridge պահեստը ' այսօրվա սլայդերի ցուցադրման առարկան , գտնվում է մոտ 75 մղոն հարավ-արևելքում հարավային Դակոտայի Բլեք Հիլսում :
(trg)="4"> Het Pine Ridge-reservaat , het onderwerp van de diashow van vandaag , ligt ongeveer 75 mijl ten zuidoosten van de Black Hills van South Dakota .
(src)="5"> Դրան երբեմն հղում են որպես պատերազմի համար 334 բանտային ճամբար և դա այնտեղ է , որտեղ հիմա Լեյքոտան է :
(trg)="5"> Het wordt soms aangeduid als krijgsgevangenenkamp nummer 334 , en daar wonen de Lakota nu .
(src)="6"> Հիմա , եթե որևէ մեկը ձեզանից լսել է AIM-ի մասին ' ամերիկա-հնդկական շարժում , կամ Russell Means-ի մասին , կամ Լեոնարդ Փեթլերի , կամ Oglala-ի ապա դուք գիտեք , որ Pine Ridge-ը հավասար է զրոյի ԱՄՆ-ի քաղաքական հարցերում :
(trg)="6.1"> Misschien hebben jullie ooit gehoord van AIM , de American Indian Movement , of van Russell Means , of Leonard Peltier , of van de opstand bij Oglala .
(trg)="6.2"> Dan weten jullie dat Pine Ridge ground zero is voor problemen met autochtonen in de VS .
(src)="7"> Այսպիսով ինձ խնդրել էին մի փոքր խոսել այսօր Լեյքոտայի հետ իմ հարաբերությունների մասին , և դա շատ բարդ է իմ համար : քանի որ , եթե դուք չեք նկատել իմ մաշկի գույնից , ես սպիտակամորթ եմ , և դա ահռելի խոչնդոտ է տեղացիների համար :
(trg)="7.1"> Ik ben hier vandaag om te praten over mijn relatie met de Lakota .
(trg)="7.2"> Dat is heel moeilijk voor mij .
(trg)="7.3"> Want het was je misschien niet opgevallen : ik ben blank en dat is een enorme barrière in een reservaat .
(src)="8"> Դուք կտեսնեք շատ մարդկանց իմ նկարներում այսօր ,
(trg)="8"> Je ziet een heleboel mensen op mijn foto 's vandaag .
(src)="9"> և ես շատ եմ մտերմացել նրանց հետ , և նրանք ինձ ընտանիքի նման ընդունեցին :
(trg)="9"> Ik sloot vriendschap met hen en ze verwelkomden mij als familie .
(src)="10"> Նրանք ինձ եղբայր և քեռի են կոչում և հրավիրում էին կրկին ու կրկին հինգ տարուց : Բայց Pine Ridge ,
(trg)="10.1"> Ze noemden me broer en oom en nodigden me telkens opnieuw uit in de loop van vijf jaar .
(trg)="10.2"> Maar op Pine Ridge
(src)="11"> ես միշտ կլինեմ այն ինչը կոչում են վասիչու ,
(trg)="11"> zullen ze me altijd een ' Wasichu ' blijven noemen .
(src)="12"> և վասիչուն Լեյքոտերեն բառ է , որը նշանակում է ոչ հնդիկ , սակայն մեկ այլ տարբերակ էլ կա այս բառի , որը նշանակում է " մեկը , որը իրեն է վերցնում լավագույն միսը " :
(trg)="12"> Wasichu is een Lakota-woord dat niet-Indiaan betekent , maar een andere versie van dit woord betekent " degene die het beste vlees voor zichzelf neemt " .
(src)="13"> Եվ ահա թե ինչի վրա եմ ուզում կենտրոնանալ. մեկը , որը իրեն է վերցնում լավագույն միսը :
(trg)="13"> En daarop wil ik mij concentreren - op degene die het beste deel van het vlees neemt .
(src)="14"> Դա նշանակում է ժլատ :
(trg)="14"> Het betekent inhalig .
(src)="15"> Այսպիսով նայեք այս լսարանին այսօր :
(trg)="15"> Kijk eens rond in deze zaal .
(src)="16"> Մենք մասնավոր դպրոցում ենք Ամերիկայի արևմուտքում , նստած կարմիր մետաքսե աթոռներին փողերը մեր գրպաններում :
(trg)="16.1"> We zijn in een privé-school in het Amerikaanse Westen .
(trg)="16.2"> We zitten op roodfluwelen stoelen , met geld in onze zakken .
(src)="17"> Եվ եթե մենք նայում ենք մեր կյանքին , մենք անկասկած վերցրել ենք մսի ամենալավ կտորը :
(trg)="17"> Als we naar ons leven kijken , hebben we inderdaad het beste deel van het vlees genomen .
(src)="18"> Դե եկեք դիտենք մի շարք լուսանկարներ , այն մարդկանց , ովքեր կորցրել են որպեսզի մենք կարողանանք շահել և իմացեք , երբ տեսնեք այս մարդկանց դեմքերը , նրանք ուղղակի Լեյքոտայի պատկերներ չեն , նրանք ներկայացնում են բնիկ մարդկանց :
(trg)="18.1"> Laten we eens kijken naar een aantal foto 's van een volk dat verloor zodat wij konden winnen .
(trg)="18.2"> Weet dat als je naar de gezichten van deze mensen kijkt , dat het niet alleen maar beelden van de Lakota zijn .
(trg)="18.3"> Ze staan voor alle inheemse volkeren .
(src)="19"> Այս թղթի կտորի վրա պատմությունն է , ինչպես ես սովորել եմ Լեյքոտայի իմ ընկերներից և ընտանիքից :
(trg)="19"> Op dit stuk papier staat de geschiedenis zoals ik ze heb leren kennen van mijn Lakota-vrienden en -familie .
(src)="20"> Սա ժամանակացույցն է կնքված պայմանագրերի , խախտված պայմանագրերի և ջարդերի , ատելի ինչպես պատերազմները :
(trg)="20"> Wat volgt is een tijdslijn van de gemaakte verdragen , verbroken verdragen en moordpartijen vermomd als veldslagen .
(src)="21"> Ես կսկսեմ 1824-ից : Ինչը հայտնի է որպես հնդկական գործերի Բյուրո ,
(trg)="21.1"> Ik zal beginnen in 1824 .
(trg)="21.2"> Wat bekend staat als het Bureau van Indiaanse Zaken
(src)="22"> կազմավորվել է պատերազմի բաժնի հետ միասին հիմնելով մի վաղ ագռեսիայի ձև բնիկ ամերիկացիների հետ մեր հարաբերություններում :
(trg)="22"> werd gecreëerd binnen het Ministerie van Oorlog , en zette al vroeg de toon van agressie in onze omgang met de Indianen .
(src)="23.1"> 1851 .
(src)="23.2"> Կնքվեց Ֆորտ Լարամիի առաջին պայմանագիրը , պարզորեն հիմնելով Լեյքոտայի ժողովրդի սահմանները :
(trg)="23.1"> 1851 : het eerste verdrag van Fort Laramie werd gesloten .
(trg)="23.2"> Dit bakende de grenzen van de Lakota Nation duidelijk af .
(src)="24"> Պայմանագրին համաձայն , այդ տարածքները անկախ ազգին էր պատկանում :
(trg)="24"> Volgens het verdrag waren die landen een soevereine natie .
(src)="25"> Եթե այս պայմանագրի համձայն սահմանները պահպանվեին և օինական հիմքեր կան , որ նրանք հարկավոր է պահպանել , ապա ահա թե ինչի ԱՄՆ-ը նման կլիներ այսօր :
(trg)="25"> Als de grenzen van dit verdrag waren geëerbiedigd - en daar is een juridische grondslag voor , dan zou de VS er vandaag zo hebben uitgezien .
(src)="26"> 10 տարի անց
(trg)="26"> 10 jaar later :
(src)="27"> Հոմստեդ օրինագիծը նախագահ Լինկոլնի կողմից ստորագրված , թույլ տվեց բնակիչների հոսքը բնիկների տարածքներ :
(trg)="27"> de Homestead Act , ondertekend door president Lincoln , ontketent een stroom van blanke kolonisten naar het indianengebied .
(src)="28"> 1863 : Սենթի Սիոքսի խռովությունը Մինեսոտայում ավարտվեց 38 Սիոքսի մարդկանց կխաղանով ' ամենամեծ մասսայական մահապատիժը ԱՄՆ-ի պատմության ընթացքում :
(trg)="28"> 1863 : een opstand van de Santee Sioux in Minnesota eindigt met de opknoping van 38 Siouxmannen , de grootste massa-executie in de Amerikaanse geschiedenis .
(src)="29"> Մահապատիժը նախագահ Լինկոլնի կողմից եր պատվիրված ընդամենը երկու օր անց նա ստորագրեց ազատության հայտարարությունը :
(trg)="29"> De executie werd bevolen door president Lincoln slechts twee dagen nadat hij de Emancipatieproclamatie ondertekende .
(src)="30"> 1866 միջմայրցամաքային մետրոյի սկիզբը նոր դարաշրջան : Մենք տարածքը հարմարեցրել ենք ճանապարհների ու գնացքների համար ,
(trg)="30.1"> 1866 : het begin van de transcontinentale spoorweg - een nieuw tijdperk .
(trg)="30.2"> We hebben ons land voor routes en treinen toegeëigend ,
(src)="31"> որպեսզի Լեյքոտայի սրտի միջով կարճ ճանապարհ լինի :
(trg)="31"> recht door het hart van de Lakota Nation .
(src)="32"> Գործունեությունը ակնհայտ էր :
(trg)="32"> De verdragen werden verbroken .
(src)="33"> Ի պատասխան , երեք ցեղեր , որոնց առաջնորդում էր Լեյքոտայի ղեկավար Red Cloud-ը , հարձակում կատարեցին և հաղթեցին ԱՄՆ-ի բանկին շատ վաղուց : Ես ուզում եմ կրկնել այդ հատվածը :
(trg)="33.1"> Als reactie vielen drie stammen onder leiding van de Lakota Chief Red Cloud het Amerikaanse leger aan en versloegen dat vele malen .
(trg)="33.2"> Ik wil dat even herhalen .
(src)="34"> Լեյքոտան հաղթեց ԱՄՆ-ի բանակին :
(trg)="34"> De Lakota versloegen het Amerikaanse leger .
(src)="35"> 1868 ' Երկրորդ Fort Laramie-ի պայմանագիրը պարզորեն երաշխավորում է Great Sioux Nation-ի գերիշխանությունը և Լեյքոտայի սեփականությունը սուրբ Black Hills-ի նկատմամբ :
(trg)="35"> 1868 : het tweede Fort-Laramieverdrag staat duidelijk garant voor de soevereiniteit van de Grote Siouxnatie en het eigendomsrecht van de Lakota over de heilige Black Hills .
(src)="36"> Կառավարությունը խոստանում է նաև տարածք և որսի իրավունք շրջակա նահանգներում : Մենք խոստանում ենք , որ the Powder River երկիրը
(trg)="36.1"> De regering belooft ook land- en jachtrechten in de omringende staten .
(trg)="36.2"> Wij beloven dat het land van Powder River
(src)="37"> այսուհետ փակված կլինի բոլոր սպիտակների համար :
(trg)="37"> voortaan zal worden afgesloten voor alle blanken .
(src)="38"> Պայմանագիրը թվում է ամբողջական հաղթանակ Red Cloud-ի և the Sioux-ի համար :
(trg)="38"> Het verdrag leek een complete overwinning voor Red Cloud en de Sioux .
(src)="39"> Ես փաստում եմ սա միակ պատերազմն է ամերիկյան պատմության ընթացքում , երբ իշխանությունը խաղաղության բանակցություններ վարեց զիջելով թշնամուն բոլոր նրա պահանջները :
(trg)="39"> Sterker nog , dit is de enige oorlog in de Amerikaanse geschiedenis waarin de overheid onderhandelde over vrede door toe te geven aan alles wat de vijand eiste .
(src)="40"> 1869 : Միջմայրցամաքյին մետրոն պատրաստ էր :
(trg)="40"> 1869 : de transcontinentale spoorweg was voltooid .
(src)="41"> Այն սկսեց տեղափոխել մեծ քանակությամբ որսորդների ' մյուս իրերի հետ միասին , ովքեր սկսեցին բիզոնների լայնածավալ սպանությունը , ոչնչացնելով Սիոքսների սննդի , հագուստի և տան աղբյուրը :
(trg)="41.1"> Grote aantallen jagers werden aangevoerd .
(trg)="41.2"> Die begonnen op grote schaal bizons te doden .
(trg)="41.3"> Zo elimineerden ze een bron van voedsel , kleding en onderdak voor de Sioux .
(src)="42"> 1871 : Հնդկական Appropriation որոշումը բոլոր հնդիկներին դարձրեց ֆեդերալ իշխանության հպատակներ ,
(trg)="42"> 1871 : de Indian Appropriation Act maakt alle indianen tot beschermelingen van de federale overheid .
(src)="43"> Նաև ռազմական գործնական հրամանները արգելող արևմտյան հնդկացիներին հեռանալ պահեստներից :
(trg)="43"> Bovendien verbiedt het leger dat westelijke Indianen hun reservaten verlaten .
(src)="44"> Ամբողջ արևմտյան հնդկացիները այդ ժամանակ պատերազմի գերիներ են ;
(trg)="44"> Alle westelijke indianen werden op dat moment krijgsgevangenen .
(src)="45"> Նաև 1871-ին մենք վերջացրեցինք պայմանագրեր կնքելուը :
(trg)="45"> Ook in 1871 kwam er een einde aan de tijd van verdragen sluiten
(src)="46"> Պայմանագրերի հետ կապված խնդիրը այն էր , որ նրանք թույլ էին տալիս ցեղերին գոյատևել որպես իշխող ազգեր , և մենք չենք կարող դա թույլ տալ ,
(trg)="46.1"> want ze lieten toe dat stammen als soevereine staten bestonden .
(trg)="46.2"> En dat kunnen we niet hebben .
(src)="47"> մենք ծրագրեր ունեինք :
(trg)="47"> We hadden plannen .
(src)="48"> 1874 : General George Custer-ը հայտարարեց ոսկու հայտնաբերումը Լեյքոտայի տարածքում ' հատկապես Black Hills-ում :
(trg)="48"> 1874 : Generaal George Custer kondigde de ontdekking van goud aan in Lakotagebied , in het bijzonder in de Black Hills .
(src)="49"> Ոսկու մասին նորությունը ստեղծում է սպիտակամորթ բնակիչների հսկայական հոսք դեպի Լեյքոտայի ազգ :
(trg)="49"> Het nieuws creëert een massale instroom van blanke kolonisten in de Lakota Nation .
(src)="50"> Քասթերը խորհուրդ է տալիս , որ Կոնգրեսը մի միջոց գտնի վերջ դնելու Լեյքոտայի հետ պայմանագրերին որքան հնարավոր է շուտ :
(trg)="50"> Custer dringt er bij het Congres op aan om de verdragen met de Lakota zo spoedig mogelijk te beëindigen .
(src)="51"> 1875 : Սկսվում է Լեքոտայի պատերազմը Fort Laramie պայմանագրի խախտման դեմ :
(trg)="51"> 1875 : de Lakota-oorlog begint over de schending van het Fort-Laramieverdrag .
(src)="52"> 1876 Հուլիսի 26-ին Լեյքոտայի գյուղը ապստամբելու ճանապարհին Քասթերի 7-րդ գունդը ջախջախվում է Little Big Horn-ի ճակատամարտում :
(trg)="52"> 1876 : op 26 juli op weg om een Lakotadorp aan te vallen , werd Custers 7e Cavalerie verpletterd in de slag bij Little Big Horn .
(src)="53"> 1877 : Լեյքոտայի մեծն ռազմիկ և հրամանատարը Քրեյզի Հորս անունով հանձնվեց Fort Robinson-ում :
(trg)="53"> 1877 : de grote Lakotastrijder en opperhoofd Crazy Horse gaf zich over bij Fort Robinson .
(src)="54"> Ավելի ուշ նա սպանվեց բանտարկություն ժամանակ :
(trg)="54"> Hij werd later omgebracht in de gevangenis .
(src)="55"> 1877-ը նույնպես այն տարին է , երբ մենք ելք գտանք շրջանցելու the Fort Laramie-ի պայմանագրերը :
(trg)="55"> 1877 is ook het jaar waarin we een manier vonden om de Fort-Laramieverdragen te omzeilen .
(src)="56"> Նոր համաձայնագիր ներկայացվեց Սիոքսի հրամանատարներին և նրանց ղեկավարներին մի կազմակերպության տակ հայտնի որպես " վաճառք կամ սով " : Ստորագրեք փաստաթուղթը կամ ձեր ցեղը կմնա առանց սննդի :
(trg)="56.1"> Dit werd voorgelegd aan Sioux-opperhoofden en hun leiders onder een campagne die bekendstaat als " verkopen of verhongeren " .
(trg)="56.2"> Onderteken het document of geen voedsel voor je stam .
(src)="57"> Միայն Երիտասարդ տղամարդկանց 10 տոկոսը ստորագրեց :
(trg)="57"> Slechts 10 procent van de volwassen mannelijke bevolking ondertekende .
(src)="58"> Fort Laramie-ի պայմանագիրը առնվազն ցեղի երեք-չորրորդը ստիպված տարածքը լքեց :
(trg)="58"> Het Fort-Laramieverdrag hield in dat ten minste driekwart van de stam moest ondertekenen om land te verkopen .
(src)="59"> Այդ կետը բացահայտորեն ժխտվեց :
(trg)="59"> Die clausule werd uiteraard genegeerd .
(src)="60"> 1887 : The Dawes-ի որոշումը
(trg)="60"> 1887 : de Dawes Act .
(src)="61"> ՊահեստներիԿոմունալ սեփականության իրավունքը վերացավ :
(trg)="61"> Gemeenschappelijk bezit van reservaatland wordt afgeschaft .
(src)="62"> Պահեստները կրճատվեցին մինչև 160 ակր հատվածների և բաժանվեցին անհատ հնդկացիների ավելացված տեղերով :
(trg)="62.1"> Reservaten worden opgedeeld in secties van 65 hectare en verdeeld onder individuele Indianen .
(trg)="62.2"> Het overschot wordt verkocht .
(src)="63"> Ցեղերը կորցրեցին միլիոնավոր ակրներ :
(trg)="63"> Stammen verloren miljoenen hectaren .
(src)="64"> Ամերիկյան երազանքը անհատական տարածքի սեփականության պարզվեց շատ խելամիտ միջոց է բաժանելու պահեստները մինչև բան չմնա :
(trg)="64"> De Amerikaanse droom van individueel grondbezit bleek een heel slimme manier om het reservaat te verdelen tot er niets meer van over was .
(src)="65"> Շարժումը փլուզեց պահեստները ' դարձնելով ավելի հեշտ հետագա ենթբաժանումները և վաճառքը ամեն անցնող սերնդին :
(trg)="65"> Deze zet vernietigde de reservaten , en maakte het makkelijker om verder op te splitsen en te verkopen met elke nieuwe generatie .
(src)="66"> Ավելացրած տարածքի մեծ մասը և կտորների մեծ մասը պահեստների պարիսպների հետ միասին հիմա սպիտակամորթ հողատերերի ձեռքերում են :
(trg)="66"> Het merendeel van de overtollige grond en veel van de percelen binnen de reservaatgrenzen zijn nu in handen van blanke veeboeren .
(src)="67"> Մեկ անգամ ևս հողի լավ կտորը անցնում է վասիչուին :
(trg)="67"> Alweer ging de rijkdom van het land naar de Wasichu .
(src)="68"> 1890 , այն տեղեկությունը , որ ես հավատում եմ , որ ամենակարևորն է այս սլայդների շարքում :
(trg)="68"> 1890 , de meest belangrijke datum , geloof ik , van dit verhaal :
(src)="69"> Սա Վունդիդ Նիի ջարդի տարին է : Դեկտեմբերի 29-ին
(trg)="69.1"> het jaar van het bloedbad in Wounded Knee .
(trg)="69.2"> Op 29 december omringden
(src)="70"> ԱՄՆ-ի զորքերը շրջապատեցին Սիոքսի ճամբարը Վունդիդ Նի Քրիքում և ջախջախեցին հրամանատար Բիգ Ֆութին և պատերազմի 300 գերիների , օգտագործելով նոր արագ կրակող զենքը , որը կրակում էր ոչնչացնելով պարկուճները ' Հոթչքիս ատրճանակ կոչվող :
(trg)="70"> Amerikaanse troepen een Sioux-kamp bij Wounded Knee Creek en slachtten Chief Big Foot en 300 krijgsgevangenen af , met behulp van een nieuw snelvuurwapen dat ontploffende kogels afschoot , het Hotchkiss machinegeweer .
(src)="71"> Այսպես կոչված ճակատամարտի համար 20 Կոնգրեսի խիզախության պատվո շքանշաններ տրվեց 7-րդ գնդին :
(trg)="71"> Voor deze zogenaamde strijd werden 20 Congresmedailles voor eer en dapperheid aan de 7e Cavalerie uitgereikt .
(src)="72"> Այս օրվա համար սա ամենաշատ փառքի շքանշաններն են երևիցե տրված մի ճակատամարտի համար :
(trg)="72"> Tot op vandaag zijn dat de meeste eremedailles die ooit voor een enkel gevecht werden toegekend .
(src)="73"> Ավելի շատ փառքի շքանշաններ տրվել են կանանց և երեխաների անխտիր ջարդի համառ քան Առաջին համաշխարհային պատերազմի ցանկացած ճակատամարտի համար : Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Կորեայի , Վիետնամի , Իրաքի կամ Աղվանստանի :
(trg)="73"> Er werden meer eremedailles uitgereikt voor het willekeurige afslachten van vrouwen en kinderen dan voor eender welk gevecht in de Eerste Wereldoorlog , de Tweede Wereldoorlog , Korea , Vietnam , Irak of Afghanistan .
(src)="74"> Վունդիդ Նի ջարդը համարվում է հնդկական պատերազմի վերջը :
(trg)="74"> Het bloedbad van Wounded Knee wordt beschouwd als het einde van de Indiaanse oorlogen .
(src)="75"> Երբ ես այցել եմ մասսայական թաղման վայրը Վունդիդ Նիում , ես դա տեսնում եմ ոչ որպես ուղղակի գերեզման Լեյքոտայի կամ Սիոքսի համար , այլ որպես բոլոր բնիկ մարդկանց գերեզման :
(trg)="75"> Wanneer ik het massagraf bij Wounded Knee bezoek , zie ik niet alleen een graf voor de Lakota of voor de Sioux , maar een graf voor alle inheemse volkeren .
(src)="76"> Սուրբ մարդը ' Բլեք Իլկը ասաց . -Ես այդ ժամանակ չգիտեի , ինչքան էին սպանվել :
(trg)="76"> De heilige man , Black Elk , zei : " Ik wist toen nog niet hoe hoog de prijs was .
(src)="77"> Երբ ես հիմա հետ եմ նայում այս բարձր լեռից , իմ ծեր տարիքից , ես կարող եմ դեռ տեսնել մսաղացած կանանց և երեխաների ' կույտերով պառկած կամ ցիրուցան ծուռումուռ արահետների երկայնքով այնքան պարզ , երբ տեսա նրանց դեռ իմ երիտասարդ աչքերով :
(trg)="77"> Als ik nu terugkijk vanaf deze hoge heuvel van mijn ouderdom , zie ik nog steeds de afgeslachte vrouwen en kinderen opgehoopt en verspreid langs de kromme kloof liggen , net zo duidelijk als toen ik hen met nog jonge ogen zag .
(src)="78"> Եվ ես կարող եմ տեսնել ինչ որ այլ բան մեռած այնտեղ ' արյունոտ ցեխի մեջ և թաղված բքի մեջ :
(trg)="78"> Ik kan zien dat er nog iets anders in de bloederige modder is gestorven en begraven in de sneeuwstorm .
(src)="79"> Մարդկանց երազանքները թաղվեցին այնտեղ ,
(trg)="79"> De droom van een volk ging daar verloren ,
(src)="80"> և դա հիանալի երազանք էր :
(trg)="80"> en het was een mooie droom . "
(src)="81"> Այս իրադարձության հետ մի նոր դարաշրջան սկսվեց ամերիկյան պատմության մեջ :
(trg)="81"> Met dit gebeuren begon een nieuw tijdperk in de inheemse Amerikaanse geschiedenis .
(src)="82"> Ամեն ինչ կարելի է չափել մինչև Վունդիդ Նին և դրանից հետո : Որովհետև դա այս պահին էր , մատները Հոթչիքս ատրճանակի ձգանին դրված , որ ԱՄՆ-ի կառավարությունը բացահայտորեն հայտարարեց իր դիրքորոշումը բնիկների իրավունքների հարցում :
(trg)="82.1"> Alles kan worden afgemeten vóór en na Wounded Knee .
(trg)="82.2"> Want het was op dit moment , met de vingers op de trekkers van de Hotchkissgeweren , dat de Amerikaanse regering openlijk haar houding tegenover inheemse rechten bepaalde .
(src)="83"> Նրանք հոգնել էին պայմանագրերից : Նրանք հոգնել էին սուրբ բլուրներից :
(trg)="83.1"> Ze hadden hun buik vol van verdragen .
(trg)="83.2"> Ze hadden hun buik vol van de heilige heuvels .
(src)="84"> Նրանք հոգնել էին հոգիների պարերից :
(trg)="84"> Ze hadden hun buik vol van geestendansen .
(src)="85"> Եվ նրանք հոգնել էին բոլոր անհարմարություններից Սիոքսում :
(trg)="85"> En ze hadden hun buik vol van al de moeilijkheden met de Sioux .
(src)="86"> Այսպիսով նրանք բերեցին իրենց կանոնները :
(trg)="86"> Dus kwamen ze met hun kanonnen .
(src)="87"> " Դուք ուզում եք հնդկացի լինել հիմա " , - ասում էին նրանք , մատները ձգանի վրա :
(trg)="87"> " Wil je nu een Indiaan zijn ? " zeiden ze , met de vinger aan de trekker .