# hu/ted2020-10.xml.gz
# ku/ted2020-10.xml.gz
(src)="1"> Nem kicsinyítendő az AIDS és a madárinfluenza fontosságát , amiről később még hallunk a brilliáns Dr. Brilliant-tól -- én egy másik járványról szeretnék beszélni : a kardiovaszkuláris betegség , cukorbetegség , magas vérnyomás , mind teljesen megelőzhető az emberek legalább 95 % -ánál , az étkezési és életviteli szokások
(trg)="1"> لەگەڵ ئەو هەموو گرنگیدانە بە نەخۆشی ئایدز و ئەنفلۆنزای باڵندە هەندێک زانیاری تر لەو بارەیەوە دەبیستین لە لایەن زانای بلیمەت ، دکتۆر بریلیانت دەمەوێت باس لە چەند نەخۆشی یەکی تریش بکەم ، لەوانە نەخۆشی دڵ و مولولەکانی خوێن ، شەکرە و هەروەها بەرزبوونەوەی پەستانی خوێن کە هەموو ئەم نەخۆشیانە دەکرێت ڕیگریان لێ بکرێت لانی کەم لە % ٩٥ ی خەڵکی دا تەنها بە گۆڕینی سیستمی خۆراکیان و شیوازی ژیانیان
(src)="2.1"> megváltoztatásával .
(src)="2.2"> Arról van szó , hogy betegségek globalizációja történik , az emberek elkezdtek úgy enni , mint mi , úgy élni , mint mi , és úgy meghalni , mint mi .
(src)="2.3"> És egy generáció alatt , pl. Ázsia eljutott a legalacsonyabb szívbetegség , elhízási , és cukorbetegségi rátáról az egyik legmagasabbra .
(src)="2.4"> Afrikában , a kardivaszkuláris betegségek ugyanannyi halált okoznak , mint a HIV és az AIDS a legtöbb országban .
(trg)="2"> ئەوەی کە ڕوو دەدات ئەوەیە کە نەخۆشییەکان بە جیهانی بوون ، چونکە خەڵکی وەک ئێمە نان دەخۆن ، وەک ئێمە دەژین ، هەروەها وەک ئێمەش دەمرن بە تایبەتی لە نەوەیەکی دیاری کراودا ، بۆ نمونە ئاسیا لە نزمترین ئاستی ڕێژەی نەخۆشییەکانی دڵ و قەڵەوی و شەکرەوە گۆڕدرا بۆ بەرزترین ئاست . لە ئەفریقاش ڕێژەی نەخۆشییەکانی دڵ یەکسانە بە ڕێژەی قوربانیانی ئایدز و ئەنفلۆنزای باڵندە لە زۆربەی وڵاتاندا
(src)="3"> Tehát kritikus a lehetőség , hogy fontos különbséget tegyünk , ami szó szerint milliók életét befolyásolja , és világszinten folytassunk megelőző kezelést .
(trg)="3"> کەواتە ئێمە ماوەیەکی کاتی ناسکمان هەیە ، کە پێویستە لەسەرمان گۆڕانکارییەکی گرنگ درووست بکەین کە بتوانێت کاریگەری لەسەر ژیانی ملیۆنەها کەس درووست بکات هەروەها کار بکەین لەسەر شیوازێکی پزیشکی لە پێوەرێکی جیهانی دا
(src)="4"> A szív- és érbetegségek több embert ölnek meg -- nem csak ebben az országban , de világszerte , mint minden más együttvéve , pedig teljesen megelőzhetőek szinte mindnekinél .
(trg)="4"> نەخۆشییەکانی دڵ و خوێن ، تا ئێستاش زیاتر و زیاتر خەڵک دەکوژن نەک بەتەنها لەم وڵاتەدا ، بەڵکو لە سەر تا سەری جیهاندا -- لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا دەتوانرێت ڕێگری لە تووشبوونی خەڵکی بەم نەخۆشیانە بکرێت
(src)="5.1"> Nemcsak megelőzhető , de tulajdonképpen visszafordítható is .
(src)="5.2"> És az utóbbi 29 év óta megmutathatjuk , hogy csupán a változtatás az étrendben és az életvitelben -- felhasználva a drága , csúcstechnológiás méréseket , hogy bebizonyítsuk , milyen hatásosak lehetnek ezek az egyszerű és olcsó megelőző technikák .
(src)="5.3"> Mennyiségi arteriográfia , előtte és utána egy évvel , és kardio PET felvételek .
(trg)="5"> تەنها هێندە نی یە کە بتوانرێت ڕێگری بکرێن : بەڵکو لە ڕاستیدا دەکرێت پێچەوانەش بکرێنەوە . هەروەها لەم ٢٩ ساڵەی ڕابردوودا توانیمان ئەو ڕاستییە بخەینە ڕوو کە بە گۆڕینی ژەمە خواردنەکان و جۆرێتی ژیانمان دەتوانین ئەو کارە بکەین ، بە بەکارهێنانی ئامێری پێشکەوتووی گران بەها , کە پێوەرێکی تەواوە بۆ سەلماندنی بەهێزی ئەو تاکتیکە ساکارانە ئەو ڕاستیەمان سەلماند ، کە وەک کەمترین بڕی تێچوونی چارەسەر کردن تەماشا دەکرێن -- هەر وەها بە پێوانە کردن و لێکۆڵینەوە لە مولولەکانی خوێن بە ئامێری تایبەت لە ماوەی ساڵێکدا و ڕوانین لە مولولەکانی خوێن بە تیشک
(src)="6"> Pár hónappal ezelőtt publikáltuk az első tanulmányunkat arról , hogy megállítható vagy visszafordítható a prosztatarák fejlődése , étrendbeli és életviteli változtatásokkal , és 70 % -kal csökkent a tumor , vagy kevésbé növekedett szemben a csupán 9 % -kal a kontroll csoportban .
(trg)="6"> چەند مانگێک لەمەوبەر -- هەستاین بە بڵاو کردنەوەی یەکەمین لێکۆڵینەوەمان ، ئەوەی نیشان دەدا کە ئێوە دەتوانن ڕێگری بکەن لە توشبوون بە شیرپەنجەی پڕۆستات بە گۆڕینی جۆرێتی ژیان و ژەمە خواردنەکەکان ، هەروەها لە سەدا ٧٠ ی قەبارەی خانە شێر پەنجەییەکان کەمدەکاتەوە ، یاخود گەشەکردنیان دەوەستێنێت ، بە بەراورد کردنیان لەگەڵ % ٩ ی خانەکانی تر
(src)="7"> És az MRI-n és MR spektroszkópián látszik , a prosztata tumor aktivitása piros színű , amint látható , egy év alatt csökkent .
(trg)="7"> هەروەها لەم ( ئێم - ئاڕ-ئای ) یەدا دەبینن کە خانە توشبووەکان بە شێرپەنجە ڕەنگیان سورە -- دەتوانن ببینن کە چۆن پاش ساڵێک کەمبوونەتەوە
(src)="8.1"> Itt az elhízási járvány látható .
(src)="8.2"> A felnőttek kétharmada , és a gyerekek 15 % -a .
(src)="8.3"> Ami igazán aggasztó , számomra , az az , hogy a cukorbetegség 70 % -kal nőtt az elmúlt 10 évben , és ez lehet az első generáció , amiben a gyerekeink rövidebb életet élnek , mint mi .
(src)="8.4"> Ez szánalmas és megelőzhető .
(trg)="8"> ئێستا نەخۆشی قەڵەوی لە ئارادایە : دوو لەسەر سێی لاوان و لەسەدا پانزەی منداڵان ئەم نەخۆشیەیان هەیە ، ئەوەی کە زۆر گرنگە بەلای منەوە ئەوەیە کە ڕێژەی نەخۆشی شەکرە بە ڕێژەی % ٧٠ زیادی کردووە لەم ١٠ ساڵەی ڕابردوودا ، کە پێدەچێت ئەمان ببنە یەکەمین جیل کە تێیدا منداڵەکانمان ژیانێکی کورتتریان هەبێت وەک لە ئێمە ، ئەمە جێگەی داخە ، هەروەها ئەمە دەتوانرێت ڕێگری لێ بکرێت
(src)="9.1"> Ezek itt nem választási eredmények , hanem a kórosan elhízott emberek száma államonként , ' 85-től kezdve , ' 86 , ' 87 , a forrás a CDC honlapja , ' 88 , ' 89 , ' 90 , ' 91 , új kategória jön , ' 92 , ' 93 , ' 94 , ' 95 , ' 96 , ' 97 , ' 98 , ' 99 , 2000 2001 , és egyre rosszabb lesz .
(src)="9.2"> Hanyatlunk .
(src)="9.3"> Mit tehetünk ezellen ?
(src)="9.4"> Az étrend , amiről úgy találtuk , hogy visszafordíthatja a szív betegségeket és a rákot , az az ázsiai étrend .
(trg)="9"> ئەوان تەنها ئەنجامی هەڵبژاردنەکان نین ، بەڵکو ئەوان مرۆڤن -- ژمارەی تووشبوان بە قەڵەوی لە ویلایەتەکەماندا لە ٨٥ ، ٨٦ ، ، ٨٧-ەوە دەستی پێکردووە ، ئەمانە بە گوێرەی وێب سایتی کۆنترۆڵ کردنی نەخۆشییەکان ، ٨٨ ، ٨٩ ، ٩٠ ، ٩١ --- ئێوە ڕیکخستنێکی نوێ دەبینن -- ٩٢ ، ٩٣ ، ٩٤ . ٩٥ ، ٩٦ ، ٩٧ ، ٩٨ ، ٩٩ ، ٢٠٠٠ ، ٢٠٠١ -- تا بێت خراپتر دەبێت ، ئێمە ( بە سێوەیەک لە شێوەکان گەشە دەکەین ( پێکەنین ئێستا ، ئێما دەتوانین لەو بارەیەوە چی بکەین ؟ لە ڕاستیدا . ئێوە دەزانن کە ئەو شیوازە خواردنەی کە ئێمە بۆمان دەرکەوتووە کە دەتوانێت نەخۆشییەکانی دڵ ە شێرپەنجە پێچەوانە بکاتەوە ، شێوازی خواردنی ئاسیاییە
(src)="10"> De az ázsiaik elkezdtek úgy enni , mint mi emiatt elkezdtek betegek lenni , úgy , ahogyan mi .
(trg)="10"> بەڵام خەڵکی ئاسیاش ئێستا وەک ئێمە نان دەخۆن ئەمەش هۆکاری ئەوەیە کە ئەوانیش نەخۆش دەکەون وەک ئێمە
(src)="11.1"> Számos nagy élelmiszergyártó céggel dolgozom együtt .
(src)="11.2"> Ők elérhetik , hogy az egészséges étel vicces , szexi , trendi , ropogós és kényelmes dolog legyen .
(src)="11.3"> A McDonald 's tanácsadói bizottságának elnöke vagyok , ahogy a PepsiCo-nak , a ConAgra-nak és a Safeway-nek és hamarosan a Del Monte-nak , és ők rájöttek , hogy ez jó üzlet .
(trg)="11"> من لەگەڵ چەندین کۆمپانیای گەورەی خواردەمەنیدا کارم کردووە . دەتوانن خۆراکی خۆش و بە تام و هەروەها گونجاو لە ڕووی تەندروستییەوە ئامادە بکەن ، بۆ نمونە ، من بەڕێوبەرایەتی " ماکدۆناڵد و پیپسی و کۆناگرا و سەیف وەی " و هەروەها بەم زووانەش بەڕیوبەرایەتی " دێڵ مۆنت " دەکەم ، ئەوان دەڵێن ئەمە بازرگانییەکی باشە
(src)="12.1"> A McDonald 's-os saláták innen származnak -- nem sokára bevezetnek egy ázsiai salátát .
(src)="12.2"> A Pepsi bevétel növekedésének két-harmada a jobb ételeikből származik .
(trg)="12"> ئەو زەڵاتانەی کە لە ماکدۆناڵد پێشکەش دەکرێن بەرهەمی کار کردنن -- بە نیازن زەڵاتەی ئاسیاییش بهێنن . لە کۆمپانیای پیپسیش ، دوو لەسەر سێی هۆکاری گەشەکردنیان خواردنە باشەکانیانە
(src)="13.1"> És ha ezt meg tudjuk tenni , akkor felszabadíthatunk erőforrásokat az igazán szükséges gyógyszerek vásárlására , pl. az AIDS , a HIV , és a malária kezelésére , és a madárinfluenza megelőzésére .
(src)="13.2"> Köszönöm .
(trg)="13"> کەواتە ئەگەر بتوانین بەم شێوەیە کار بکەین ، ئەوکاتە دەتوانین ئەو داهاتانە بپارێزین کە بەکاریان دەهێنین بۆ کڕینی دەرمانی پێویست بۆ چارەسەرکردنی ئایدز و مەلاریا وە هەروەها ئەنفلۆنزای باڵندە . سوپاس
# hu/ted2020-1006.xml.gz
# ku/ted2020-1006.xml.gz
(src)="1"> Előfordul , hogy teljesen kétségbeesnek , amikor egy összetett problémával találkoznak ?
(trg)="1"> ئایا هەرگیز هەستت کردووە نقوم بویت کاتێ روبەڕوی کێشەیەکی ئاڵۆز بویتەوە ؟
(src)="2"> Nos , remélem , hogy ezen kevesebb mint 3 perc alatt változtatni tudok .
(trg)="2"> باشە ، هیوام وایە لە ماوەی کەمتر لە سێ خۆلەکدا ئەمە بگۆڕین
(src)="3"> Remélem , hogy meggyőzőm Önöket : az összetett nem mindig bonyolult .
(trg)="3"> هیوادارم قایلت بکەم بەوەی ئاڵۆز هەمیشە مانای ئاڵۆسکاو ناگەیەنێت
(src)="4"> Számomra egy friss , ügyesen megformált bagett összetett , viszont a currys-hagymás-olívás-mákos-sajtos kenyér , az bonyolult .
(trg)="4"> بە لای منەوە ، نانێکی باگێتی باش کە تازە لە فڕن دەرهێنرابێت شتێکی ئاڵۆزە بەڵام نانێکی کاری و پیاز و زەیتونی سەوز و پەنیر شتێکی ئاڵۆسکاوە .
(src)="5"> Ökológus vagyok és az összetettséget tanulmányozom .
(trg)="5"> من کەسێکی ژینگەناسم و ئاڵۆزی دەخوێنم .
(src)="6.1"> Imádom is .
(src)="6.2"> Ezt vizsgálom a természetben , a fajok egymásra utaltságát .
(trg)="6"> من حەزم لە ئاڵۆزییە . و لێکۆڵینەوە لە ئاڵۆزییەکانی جیهانی سروشتیدا و لە پەیوەندییەکانی نێوان توخمەکاندا دەکەم .
(src)="7"> Itt egy táplálékhálózat , vagyis azon fajok közötti táplálkozási kapcsolatok térképe , amelyek Kalifornia magashegyi tavaiban élnek .
(trg)="7"> ئەمە تۆڕی خۆراکە یاخود نەخشەی خۆراکی نێوان توخمەکان کە لە دەریاچەکانی ئەلپاینی ناو چیاکانی کالیفۆرنیا دەژین .
(src)="8"> És ez történik ezzel a táplálékhálózattal , ha belekerül egy addig nem látott , nem őshonos halfajta .
(trg)="8"> ئەو تۆڕی خۆراکەش بەم جۆرە دەگۆڕێت کاتێ ماسییەکی بۆ زیاد بکرێ کە پێشتر لەو ژینگەیەدا نەبوبێت
(src)="9"> A kiszürkített fajok eltűnnek .
(trg)="9"> ئەو هەمو توخمە خۆڵەمێشییانە لەناودەچن
(src)="10"> Néhányuk valójában a kihalás szélén áll .
(trg)="10"> هەندێکیان لە راستیدا لەسەر لێواری لەناوچونن .
(src)="11"> És a halfajtával teli tavaknál annak ellenére több a szúnyog , hogy a halak ezzel táplálkoznak .
(trg)="11"> ئەو دەریاچانەی کە ماسییان هەیە مێشولەیان زۆرترە ، هەرچەندە ماسییەکان دەیانخۆن .
(src)="12"> Nem láttuk előre a következményeket , most fedezzük fel , hogy kiszámíthatóak .
(trg)="12"> ئەم کاریگەرییانە هەمویان نەزانراو بون . بەڵام ئێستا بۆمان دەرکەوتووە کە پێشبینیکراون .
(src)="13"> Néhány olyan kulcsfontosságú felismerést osztanék meg Önökkel az összetettségről , amire a természet megfigyelésekor lettünk figyelmesek és talán másutt is alkalmazhatóak .
(trg)="13"> ئێستا دەمەوێ چەند تێگەیشتنێکی گرنگتان بدەمێ سەبارەت بەو ئاڵۆزییەی لە ئێمە لە لێکۆڵینەوەی ژینگەدا فێری بوین کە رەنگە بە سەر کێشەکانی تریش دا بچەسپێت .
(src)="14"> Az első a jó vizualizációs eszközök haszna az összetettség feloldásában és olyan kérdések feltevésében , amire előzőleg nem gondoltunk .
(trg)="14"> یەکەمیان بریتییە کە توانا سادەکەی ئامێرە باشەکانی بینین کە یارمەتیمان دەدەن ئاڵۆزییەکە رون بکەینەوە و هانت دەدەن ئەو پرسیارانە بکەیت کە پێشتر نەتکردون
(src)="15"> Például felismerhető lesz , hogyan áramlik a szén a vállalati ökoszisztémán belül az ottani ellátórendszerben , vagy a veszélyeztetett fajok előhelyeinek kölcsönhatásai a Yosemite Nemzeti Park területén .
(trg)="15"> بۆ نمونە ، دەتوانیت بەرنامەی زیادکردنی کاربۆن دابنێیت لە رێگەی زنجیرەی دابینکردنەکانی ناو ژینگەکەوە یاخود پەیوەندیییە ناوەکییەکانی ناو یەکەی ژینگەکانی ئەو رەگەزانەی لەژێر مەترسی لەناوچوندان لە پارکی نەتەوەیی یۆسمیت دا .
(src)="16"> A következő , hogyha meg akarjuk jósolni egy faj másikra gyakorolt hatását és kizárólag erre a kapcsoltra összepontosítunk a többi kérdést figyelmen kívül hagyva , akkor kevésbé kiszámítható a dolog , mintha a teljes rendszert figyelembe vennénk -- minden fajt és kapcsolatot -- és ebből a pozíciónkból aztán arra a befolyási övezetre közelítenénk rá , ami a legfontosabb .
(trg)="16"> دوای ئەوە ئەگەر بتەوێت پێشبینی ئەوە بکەیت کە کاریگەریی رەگەزێک چیە لەسەر رەگەزێکی تر تەنیا ئەگەر تەرکیز بکەیتە سەر ئەو پەیوەندییە و پاشان هەمو ئەوانی تر بشاریتەوە ئەوە لە راستیدا کەمتر پێشبینیکراوە وەک لەوەی بگەڕێیتەوە بۆ دواوە ، و هەمو سیستمەکە لەبەرچاو بگریت - واتە هەمو رەگەزەکان و هەمو پەیوەندییەکان و لەو جێگایەوە بایەخەکە لەسەر ئەو بازنەی کاریگەرییە دەبێت کە لە هەموی گرنگترە .
(src)="17"> A kutatásaink arra a felfedezésre vezettek , hogy gyakran a vizsgálat csomópontjához közel , egy-két rétegen belül lesz a megoldás .
(trg)="17"> ئێمەش لە رێگەی لێکۆڵینەوەکانمان بۆمان دەرکەوتووە کە زۆر جار نزیک لەو خاڵەوە کە بایەخی پێ دەدەیت لە ماوەی نێوان یەک یان دو پلە .
(src)="18"> Ezért minél inkább hátralépünk és befogadjuk az összetettséget , annál jobb lesz az esélyünk , hogy egyszerű választ találunk , és ez gyakran különbözni fog a kiindulópontul szolgáló egyszerű választól .
(trg)="18"> کەواتە تا زیاتر بگەڕێیتەوە دواوە ، ئاڵۆزی لە ئامێز بگریت هەلی زیاتر هەیە کە وەڵامە سادەکان بدۆزیتەوە کە هەمیشە لەو وەڵامە سادەیە جیاوازە کە بەوە دەستت پێ کردبو .
(src)="19"> Kapcsoljunk magasabb fokozatba és nézzünk egy valóban összetett problémát az USA kormányának jóvoltából .
(trg)="19"> با تەماشای کێشەیەکی زۆر ئاڵۆز بکەین لە رێگەی حکومەتی ئەمریکاوە
(src)="20"> A diagram az USA afganisztáni felkelőellenes stratégiáját ábrázolja .
(trg)="20"> ئەمە نەخشەی ستراتیجی روبەڕوبەنەوەی یاخیبونی ئەمریکایە لە ئەفغانستان
(src)="21"> Néhány hónapja a New York Times címlapján volt --
(trg)="21"> ئەمە چەند مانگێک لەمەوبەر لە لاپەڕەی یەکەمی نیویۆرک تایمزدا بو
(src)="22"> a média azonnal nevetség tárgyává tette , amiért ennyire veszettül túlbonyolították .
(trg)="22"> دەستبەجێ راگەیاندنەکان گاڵتەیان پێ کرد بەوەی کە بە شێوەیەکی شێتانە ئاڵۆزە .
(src)="23"> És az állítólagos cél az volt , hogy növeljék az afgán kormány támogatottságát a nép körében .
(trg)="23"> و ئامانجەکە وەک باسکرابو بریتی بو لە زیادکردنی پشتگیری جەماوەری بۆ حکومەتی ئەفغانستان .
(src)="24"> Világos , hogy összetett probléma , de bonyolult is ?
(trg)="24"> ئاشکرایە کە کێشەیەکی ئاڵۆزە بەڵام ئایا ئالۆسکاوە ؟
(src)="25.1"> Nos , amikor megláttam a Times címlapján , arra gondoltam : " Nagyszerű .
(src)="25.2"> Végre valami , amihez hozzá tudok szólni . "
(trg)="25"> کاتێ کە ئەمەم لەسەر لاپەڕەی یەکەمی تایمز بینی وتم " زۆر باشە ، دواجار شتێکم بینی کە بتوانم پەیوەندی پێوە ببەستم
(src)="26"> Ebbe belemélyeszthetem a fogaimat . "
(trg)="26"> دەتوانم خۆمی پێوە سەرقاڵ بکەم . "
(src)="27.1"> Vágjunk bele .
(src)="27.2"> Először a világon bemutatjuk ezt a spagetti diagramot rendezett hálózat formájában .
(trg)="27"> باشە با دەست پێ بکەین . کەواتە بۆ یەکەمجار با دەستپێبکەین یەکەم تێگەیشتنی جیهان لەسەر نەخشەی سپاگێتی وەک تۆڕێکی رێکخراو
(src)="28"> A bekarikázott csomópontot igyekszünk befolyásolni -- a kormány támogatottsága .
(trg)="28"> ئەو خاڵەی بازنەی بە دەوردا کێشراوە ئەوەیە کە ئێمە هەوڵ دەدەین کاری تێ بکەین - واتە پشتگیری جەماوەری بۆ حکومەت .
(src)="29"> És most a csomópontból kiindulva távolodunk egy , kettő , három réteget , és meg is szüntethetjük a diagram ¾-ét a befolyási övezeten kívül .
(trg)="29"> ئێستاش دەتوانین تەماشای بکەین ، پلەیەک ، دو پلە و تا سێ پلە لە خاڵەکە دور بکەوینەوە و سێ بەشی نەخشەکە دەسڕینەوە کە دەکەوێتە دەرەوەی بازنەی کاریگەرییەکەوە
(src)="30"> Az övezeten belül a csomópontok többsége nem befolyásolható , mint a rossz terepviszonyok , és csak egy egész kicsi rész katonai művelet .
(trg)="30"> لەناو ئەو بازنەیەدا زۆربەی ئەو خاڵانە کاریان لەسەر ناکرێت ، بۆ نمونە نەگونجاوی زەوی ناوچەکە و تەنیا بەشێکی زۆر کەمی لە کردەوەی سەربازی پێکهاتووە .
(src)="31"> Többségük nem erőszakos jellegű és 2 fő kategóriába esnek : aktívan foglalkozni az etnikai és vallási ellentétekkel , és igazságos , átlátható gazdaságfejlesztést és szolgáltatásokat nyújtani .
(trg)="31"> زۆربەیان ناتوندوتیژن و بە گشتی دابەش دەکرێن بۆ دو جۆر : بەشداری چالاکانە لە کێبڕکێی رەگەزی و بیروباوەڕی ئایینی و گەشەیەکی رەوا و ئاشکرای ئابوری و دابینکردنی خزمەتگوزارییەکان
(src)="32"> Nem ismerem a helyzetet , de ezt olvasom ki a diagramból 24 másodperc alatt .
(trg)="32"> من نازانم ئەمە چیە ، بەڵام دەتوانم ئەمە لە نەخشەکە تێ بگەم لە ماوەی ٢٤ چرکەدا .
(src)="33"> Nem szabad megijedniük , ha ehhez hasonló diagramot látnak .
(trg)="33"> کاتێ تۆ نەخشەیەکی لەم جۆرە دەبینیت ، دەمەوێت نەترسیت
(src)="34"> Szeretném , ha inkább izgatottak , majd megkönnyebbültek lennének .
(trg)="34"> دەمەوێت خۆشحاڵ بیت . دەمەوێت ئاسودە بیت .
(src)="35"> Mert valószínűleg felbukkannak az egyszerű válaszok .
(trg)="35"> چونکە رەنگە وەڵامی سادە دەربکەون .
(src)="36"> A természet arra tanít minket , hogy az egyszerűség gyakran csak az összetettség másik arca .
(trg)="36"> ئێمە لە سروشتەوە فێری ئەوە بوین کە زۆر جار سادەیی دیوەکەی تری ئاڵۆزی پێکدەهێنێت .
(src)="37"> Minden problémára igaz , hogy minél jobban hátra tudnak lépni és befogadni a teljességet , annál könnyebb lesz újra azokra az egyszerű részletekre összpontosítani , amik leginkább lényegesek .
(trg)="37"> کەواتە بۆ هەمو کێشەیەک ، تا زیاتر بگەڕێیتەوە بۆ دواوە و ئاڵۆزی قبوڵ بکەیت هەلێکی باشترت دەبێت بۆ دوبارە نزیکبونەوە بۆ ناو ئەو وردەکارییە سادانە کە زۆرترین گرنگییان هەیە .
(src)="38"> Köszönöm .
(trg)="38"> سوپاس
(src)="39"> ( Taps )
(trg)="39"> -چەپڵە
# hu/ted2020-101.xml.gz
# ku/ted2020-101.xml.gz
(src)="1"> Nagyon köszönöm .
(trg)="1"> .زۆر سوپاس
(src)="2"> Elmondok egy történetet .
(trg)="2"> .ئێستا ، چیرۆکێکتان بۆ دەگێڕمەوە
(src)="3"> Mikor leszálltam a repülőről , Nyugat-Angliából megtett hosszú utam után , számítógépem , szeretett laptopom megőrült , és – jaj ! – valahogy így ! – , és a képernyő – vagyis az egész felrobbant .
(trg)="3"> ، کاتێک ، بە فڕۆکەکە گەشتم کرد و گەیشتم ، دوای گەشتێکی درێژ لە ڕۆژئاوای ئینگلاند ، کۆمپیتەرەکەم ، لاپتۆپە خۆشەوستەکەم ، تێکچوو .. وەها بوو .. ئۆه .. کەمێک لەوە ئەچوو .. ئەو لە ئەنجامدا .بەهەرحاڵ ، هەموو شتەکان تەقینەوە
(src)="4"> Elmentem az itteni IT-pasikhoz , és az egyik férfi megjavította a gépemet , aztán megkérdezte : " Mit csinál itt ?
(trg)="4"> من لێرە چوومە لای پسپۆرانی ئایتی .بەڕێزێک کۆمپیتەرەکەی بۆ چاکردمەوە " گوتیشی ، " تۆ چیدەکەی لێرە ؟
(src)="5.1"> " .
(src)="5.2"> " Csellózom és énekelgetek " – mondtam .
(src)="5.3"> Azt felelte : " Én is csellózgatom " .
(trg)="5"> " ، گوتم " چەلۆ دەژەنم و کەمێکیش گۆرانی دەڵێم " .گوتی ، " ئۆە ، منیش لەو جۆرە چەلۆیە دەژەنم
(src)="6"> Én erre : " Tényleg ? "
(trg)="6"> " منیش گوتم ، " بەڕاست تۆش ؟
(src)="7"> Nem mindennapi élvezetben lesz részük , mert a férfi fantasztikus ; Márk a neve .
(trg)="7"> ، بەهەرحاڵ ، کەواتە بۆ مەشقکردن لێرەی .لەبەرئەوەی ئەو مەزنەوە ، ئەو ناوی مارکە
(src)="8"> ( Taps ) Bűntársam , Thomas Dolby fog kísérni .
(trg)="8"> ( چەپڵە ) هەروەها منیش بەهۆی هاوڕێکەمەوە .ثوماس دولبی خراومەتە ناو ئەو کارەوە
(src)="9"> ( Taps ) A dal címe : A Napnál is messzebb .
(trg)="9"> ( چەپڵە ) ئەم گۆرانیە بە ناوی " .دوورتر لە خۆر "
(src)="10.1"> ( Zene ) ♫ A szélnek feszülve hívtalak , ♫ ♫ De nem hallottad ... ♫ ♫ Virág vagy , mely sovány talajra vágyik ♫ ♫ Én túl jól bántam veled , ♫ ♫ Hogy lemondj a virágokról ... ♫ ♫ Ó , túl sok voltam neked ... ♫ ♫ A Napnál is messzebb vagy tőlem ♫ ♫ Messzebb , mint szeretném , ♫ ♫ Ha északra megyek , fázni fogok . ♫ ♫ Szívem láva a kő alatt . ♫ ♫ Nem érdemled meg ♫ ♫ Nem érdemled meg ... ♫ ♫ Számító szemed ♫ ♫ Csak számok villanását látja , ♫ ♫ Nem pedig engem , ♫ ♫ Nem pedig engem . ♫ ♫ Ha elég sokat győzködöm magam , ♫ ♫ Még el is hiszem . ♫ ♫ Nem érdemled meg ♫ ♫ A tenger befagy , ... ♫ ♫ Hogy foglyul ejtse a fényt . ♫ ♫ Szerelmes vagyok a szerelembe , ♫ ♫ És te sosem voltál az igazi ♫ ♫ Gerda szemében ♫ ♫ Csak szilánkok , amivé lettél . ♫ ♫ És az éjjel szálló molylepkék ♫ ♫ Mind azt hiszik , hogy a villanyfény barátságos . ♫ ♫ Nem érdemled meg ♫ ♫ Nem érdemled meg ♫ ♫ Számító szemed ♫ ♫ Csak számok villanását látja , ♫ ♫ Nem pedig engem , nem . ♫ ♫ Ha elég sokat győzködöm magam , ♫ ♫ Még el is hiszem . ♫ ♫ Nem érdemled meg . ♫ ♫ A Napnál is messzebb vagy tőlem . ♫ ♫ Messzebb , mint szeretném . ♫ ♫ Ha északra megyek , fázni fogok . ♫ ♫ Szívem láva a kő alatt . ♫ ♫ Nem érdemled meg . ♫ ♫ Nem érdemled meg . ♫ ♫ Számító szemed ♫ ♫ Csak számok villanását látja , ♫ ♫ Nem pedig engem , nem ... ♫ ♫ Ha elég sokat győzködöm magam , még el is hiszem . ♫ ( Zene vége ) ( Taps ) Köszönöm szépen .
(src)="10.2"> ( Taps )
(trg)="10"> ( مۆسیقا ) ♫ بە زنجیرە بایەکدا بانگم کردیت ♫ ♫ ... بەڵام تۆ نەتبیست ♫ ♫ تۆ ئەو ڕووەکەی کە پێویستت بە خاکی هەژارە ♫ ♫ من زۆر باش مامەڵەم لەگەڵ کردوویت ♫ ♫ تا دەستبەرداری گوڵەکان ببم ... ♫ ♫ ئۆهـ من زۆر شت بووم بۆ تۆ ... ♫ ♫ لە من دووریت وەک دووری خۆر ♫ ♫ لەوە دوورتریت کە من دەمویست ♫ ♫ دەمەوێت بچم بۆ باکور تا زۆرم سەرمابێ ♫ ♫ دڵم پشکۆی ژێر بەردە ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ لەگەڵ هەژمارکردنی چاوەکانت ♫ ♫ خولانەوە دیمەنەکان ♫ ♫ تۆ ناتوانی بمبینی ♫ ♫ تۆ ناتوانی بمبینی ♫ ♫ گەر بە خۆم بڵێم بەسە ♫ ♫ باوەر بە خۆم دەکەم ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ دەریاکە لە سەرەوە دەیبەستێ ♫ ♫ تا بەر بە ڕوناکی بگرێت ♫ من لەگەڵ خۆشەویستیدا ♫ ♫ لە خۆشەویستیدام ♫ تۆ هەرگیز ئەو کەسە گونجاوە نیت ♫ لە چاوەکانی گێردا دا ♫ ♫ ( گێردا ناوی کسێکە ) ♫ پریشنگەکانی ئەو شتەی تۆی لێوە هاتیت ♫ ♫ هەموو ئەو پەپوولە بچوکانە شەوان دەفڕن ♫ ♫ تروسکەی ڕووناکی باوەڕ دەدرەوشێتەوە ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ لەگەڵ هەژمارکردنی چاوەکانت ♫ ♫ خولانەوەی دیمەنەکان ♫ ♫ تۆ ناتوانی بمبینی ♫ ♫ گەر بە خۆم بڵێم بەسە ♫ ♫ باوەر بە خۆم دەکەم ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ لە من دووریت وەک دووریی خۆر ♫ ♫ لەوە دوورتریت کە من دەمویست ♫ ♫ دەمەوێت بچمە باکور ، زۆرم سەرمام دەبێ ♫ ♫ دڵم پشکۆی ژێر بەردە ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ تۆ شایەنی ئەوە نیت ♫ ♫ لەگەڵ هەژمارکردنی چاوەکانت ♫ ♫ خولانەوەی دیمەنەکان ♫ ♫ ... تۆ ناتوانی بمبینی ، نا ♫ ئەگەر بە خۆم بڵێم بەسە ♫ ♫ باوەڕ دەکەم ( چەپڵە ) .زۆر سوپاس
# hu/ted2020-1012.xml.gz
# ku/ted2020-1012.xml.gz
(src)="1.1"> Miközben kiváló , világszínvonalú neuropszichológussá váltam , történt egy jópofa dolog .
(src)="1.2"> Gyermekem született .
(src)="1.3"> És ezt nem azért mondom ,
(trg)="1"> شتێکی خۆش ڕوویدا له ڕێگه‌مدا بۆ ئه‌وه‌ی زیره‌ک بم له‌ناو باشترین ده‌رونناسه‌کان منداڵێکم هه‌بوو ئه‌وه ئەوە نیه کە ده‌مه‌وێت بیڵێم
(src)="2"> hogy valaha is kiváló , világszínvonalú neuropszichológus lettem .
(trg)="2"> هه‌تا ئێستا من هه‌وڵم نه‌داوه زیره‌ک ببم ، له‌ناو باشترین ده‌رونناسه‌کان
(src)="3"> Bocs , TED .
(trg)="3"> ببوره ، تێد
(src)="4"> Viszont nagyon okos , egyértelműen világszínvonalú aggódóvá váltam .
(trg)="4"> به‌ڵام ، هه‌وڵمدا تازیره‌ک بم شه‌ڕ که‌رێک ( هه‌وڵ ده‌رێک ) له‌ناو باشترینه‌کان
(src)="5"> Egyik barátnőm az egyetemen , Marie , ezt mondta : ' Kim , rájöttem ! '
(trg)="5"> یه‌کێک له هاوڕێ کچه‌کانم له خوێندنگای ماسته‌ردا ، ماری وتی ، کیم من دۆزیمه‌وه
(src)="6"> Nem az van , hogy sokkal idegbajosabb vagy , mint mindenki más , hanem sokkal őszintébb vagy az idegeskedéseddel kapcsolatosan .
(trg)="6"> ئه‌وه نیه که تۆ ده‌ترسی زیاتر له که‌سانی تر ئه‌وه‌یه که تۆ زیاتر ڕاستگۆیت له‌باره‌ی که تۆ چه‌ند ده‌ترسی
(src)="7"> Csak hogy érthetőbb legyen , hoztam néhány képet .
(trg)="7"> زۆر به‌نهێنی هه‌ندێک وێنه‌م هێناوه تا نیشانی ئێوه‌ی بده‌م
(src)="8"> Óóóó .
(trg)="8"> واوووو
(src)="9"> Csak annyit mondok : július .
(trg)="9"> من ته‌نها ده‌ڵێم ، ته‌مموز
(src)="10"> ( nevetés ) Cipzárazunk
(trg)="10"> پێکه‌نین بێ ده‌نگی
(src)="11"> a biztonság kedvéért .
(trg)="11"> بۆ دڵنیایی
(src)="12"> Úszógumik - kétcentis vízben .
(trg)="12"> به‌ڵاکانی ئاو ئینجێک ئاو
(src)="13"> És végül , teljes menetdíszben a Copper Mountainhez tartó 90 perces útra .
(trg)="13"> دواتر ، له‌کۆتایدا هه‌موویان خۆیان کۆکرده‌وه بۆ ( ٩٠ ) خوله‌که‌که‌ی ڕۆشتن بۆ شاخه‌کانی کۆپێر
(src)="14"> Így már van róla valami fogalmuk .
(trg)="14"> ئێوه تۆزێک هه‌ست به‌وه ده‌که‌ن
(src)="15"> A gyermekem , Vander , most 8 éves .
(trg)="15"> منداڵه‌که‌م ، ڤاندێر ئێستا ( ٨ ) ساڵانه
(src)="16"> És annak ellenére , hogy az én testi fogyatékosságommal lett megáldva , focizik .
(trg)="16"> له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی نه‌فره‌تی لێکراوه له‌گه‌ڵ تواناکانی یاری کردنم ئه‌و یاری تۆپی پێ ده‌کات
(src)="17"> Érdekli az amerikai foci is .
(trg)="17"> ئه‌و حه‌زی له‌یاری تۆپی پێ بوو
(src)="18"> Meg akar tanulni egykerekűzni .
(trg)="18"> ده‌یه‌وێت بزانێت چۆن یه‌ک چه‌رخه‌یه‌ک لێ بخوڕێت
(src)="19"> Miért is aggódnék ?
(trg)="19"> که‌واته بۆچی من خه‌م ده‌خۆم ؟
(src)="20.1"> Mert ez a munkám .
(src)="20.2"> Ezt tanítom .
(trg)="20"> چونکه ئه‌مه ئه‌وه‌یه که من ده‌مویست بیکه‌م ، ئه‌مه‌یه که من ده‌یڵێمه‌وه
(src)="21.1"> Ezt tanulmányozom .
(src)="21.2"> Ezt kezelem .
(trg)="21"> ئه‌وه‌یه که ده‌یخوێنم ، ئه‌وه که هه‌ڵسوکه‌وتی له‌گه‌ڵ ده‌که‌م
(src)="22"> Tudom , hogy minden évben ér agyrázkódás gyerekeket .
(trg)="22"> وه ده‌زانم که منداڵان هه‌موو ساڵێک نه‌خۆش ده‌که‌ون
(src)="23"> Tulajdonképpen , több mint négymillió ember szenved agyrázkódást évente , és ez az adat csak azokra a 14 éven aluli gyerekekre vonatkozik , akiket elláttak a sürgősségin .
(trg)="23"> له‌ڕاستیدا ، هه‌موساڵێک زیاتر له ( ٤ ) ملیۆن که‌س نه‌خۆش ده‌که‌ون و به بوراوه‌یی ده‌مێننه‌وه ئه‌و داتایانه له‌ناو منداڵانی خوار ( ١٤ ) ساڵن له‌ژووری فریاگوزاریه‌کاندا ده‌بینرێ
(src)="24"> Szóval amikor a gyerekek agyrázkódást szenvednek , arról beszélünk , hogy megkongatják a fejüket , de igazából miről is beszélünk ?
(trg)="24"> کاتێک منداڵان به بوراوه‌یی ده‌مێننه‌وه ئێمه باسی ئه‌وان ده‌که‌ین کاتێک زه‌نگه‌کان لێده‌دات به‌ڵام ئێمه به‌ڕاستی باسی چی ده‌که‌ین ؟
(src)="25"> Vessünk erre egy pillantást !
(trg)="25"> با ته‌ماشا بکه‌ین
(src)="26.1"> Rendben , egyértelműen ' Starsky és Hutch ' .
(src)="26.2"> Igen .
(src)="26.3"> Itt van tehát egy közúti baleset .
(trg)="26"> باشه ، " ستارسکی و هوتچ " به‌بێ هیچ شتێک ، به‌ڵێ که‌واته ، ڕووداوێکی ئوتومبێل
(src)="27"> Óránkénti 40 mérföldes sebességgel való ütközés -
(trg)="27"> ٤٠ میل له کاتژمێرێکدا بۆ گه‌شتن به به‌ربسته جێگیره‌که
(src)="28"> 35 g nehézségi gyorsulás .
(trg)="28"> ٣٥ جی ئێس
(src)="29"> Ha pofán ver egy nehézsúlyú boxoló - 58 g nehézségi gyorsulás .
(trg)="29"> مشته کۆڵێکی به‌رزکردنه‌وه‌ی قورسایی بۆکسێک له ده‌موو چاوت بدات ٥٨ جی ئێس
(src)="30"> Ha esetleg elmulasztották , íme még egyszer :
(trg)="30"> ئه‌گه‌ر تێنه‌گه‌یشتویت ، جارێکی تر باسی ده‌که‌ینه‌وه
(src)="31"> Nézzék a képernyő jobb oldalát !
(trg)="31"> ته‌ماشای لای ڕاستی شاشه‌که‌وه بکه
(src)="32"> Mennyit mondanának ?
(trg)="32"> چی ده‌ڵێیت ؟
(src)="33"> Hány g nehézségi gyorsulás ?
(trg)="33"> چه‌ند ( جی ئێس ) هه‌یه ؟
(src)="34.1"> Igen , közel jár .
(src)="34.2"> 72 .
(trg)="34"> نزیک ٧٢
(src)="35"> Őrület , nem ? 103 g nehézségi gyorsulás .
(trg)="35"> شێتانه ده‌بێت ئه‌گه‌ر بزانیت ١٠٣ جی ئێس
(src)="36"> Az átlagos , agyrázkódásnál történő behatás 95 g-nek megfelelő nehézségi gyorsulás .
(trg)="36"> تێکڕای کاریگه‌ری بورانه‌وه‌که ٩٥ جی ئێسه
(src)="37.1"> Nos , amikor a jobb oldali srác nem kel fel , tudjuk , hogy agyrázkódás érte .
(src)="37.2"> De mi van a bal oldali sráccal ,
(trg)="37"> ئێستا ، کاتێک منداڵه‌که‌ی لای ڕاست هه‌ڵناستێت ده‌زانی که بورانه‌وه‌که ، له‌هۆش چوونە به‌ڵام ، ئه‌ی منداڵه‌که‌ی لای چه‌پ
(src)="38"> vagy azzal a sportolóval , aki elhagyja a játékteret ?
(trg)="38"> یان ئه‌و یاریزانه‌ی یاریگا به‌جێ ده‌هێڵێت ؟