# hr/ted2020-1.xml.gz
# pl/ted2020-1.xml.gz
(src)="1"> Hvala ti puno , Chris .
(trg)="1"> Bardzo dziękuję , Chris .
(src)="2.1"> Zaista mi je velika čast imati priliku dvaput doći na ovu pozornicu .
(src)="2.2"> Iznimno sam zahvalan .
(trg)="2.1"> To prawdziwy zaszczyt mieć możliwość drugi raz stanąć w tym miejscu .
(trg)="2.2"> Jestem niezwykle wdzięczny .
(src)="3"> Očaran sam ovom konferencijom , i želim se zahvaliti svima vama na mnogim lijepim komentarima na moj govor otprije par dana .
(trg)="3.1"> Jestem zachwycony tą konferencją .
(trg)="3.2"> Chce Wam wszystkim podziękować za miłe komentarze dotyczące mojej wypowiedzi poprzedniego wieczoru .
(src)="4"> I iskreno to mislim , dijelom iz razloga što ... mi to treba !
(trg)="4"> Mówię to szczerze , po części ponieważ -- ( Udawane łkanie ) -- jest mi to potrzebne .
(src)="5"> ( Smijeh ) Stavite se u moju kožu !
(trg)="5"> ( Śmiech ) Postawcie się na moim miejscu !
(src)="6"> Letio sam u Air Force Two osam godina .
(trg)="6"> Latałem wiceprezydenckim samolotem przez 8 lat .
(src)="7"> Sada moram skidati cipele ili čizme ako želim ući u zrakoplov !
(trg)="7"> Teraz muszę zdejmować buty , żeby wejść na pokład samolotu .
(src)="8"> ( Smijeh ) ( Pljesak ) Ispričat ću Vam jednu kratku priču da vam približim kako mi je bilo .
(trg)="8"> ( Śmiech i oklaski ) Opowiem Wam krótką historię , żeby wyjaśnic przez co przechodzę .
(src)="9"> Istinita je priča -- svaki dio je istina .
(trg)="9"> Ta historia jest prawdziwa w każdym calu .
(src)="10"> Ubrzo nakon što smo Tipper i ja otišli iz -- Bijele Kuće ( Smijeh ) -- vozili smo se iz našeg doma u Nashvilleu prema maloj farmi koju posjedujemo 50 milja istočno od Nashvillea --
(trg)="10"> Wkrótce po tym jak Tipper i ja opuściliśmy -- ( Udawane łkanie ) -- Biały Dom -- ( Śmiech ) Jechaliśmy z domu w Nashville na naszą małą farmę 80 km na wschód od Nashville
(src)="11"> vozeći se .
(trg)="11"> - prowadziliśmy sami .
(src)="12"> Znam da vama to zvuči kao mala stvar , ali -- ( Smijeh ) -- Pogledao sam u retrovizor i odjednom mi je sinulo .
(trg)="12"> Wiem , że to brzmi jak błahostka , ale -- ( Śmiech ) Spojrzałem we wsteczne lusterko i nagle doznałem szoku
(src)="13"> Iza nas nije bilo povorke .
(trg)="13"> Za mną nie było eskorty .
(src)="14"> Čuli ste za fantomsku limb bol ?
(trg)="14"> Słyszeliście o bólu fantomowym ?
(src)="15"> ( Smijeh ) To je bio iznajmljeni Ford Taurus .
(trg)="15"> ( Śmiech ) Jechaliśmy wynajętym Fordem Taurusem .
(src)="16"> Bilo je doba večere , i počeli smo tražiti mjesto za jelo .
(trg)="16"> Była pora obiadu i zaczęliśmy rozglądać się za miejscem gdzie można coś zjeść .
(src)="17"> Bili smo na cesti I-40 .
(trg)="17"> Byliśmy na autostradzie I-40 .
(src)="18"> Izašli smo na izlazu 238 za Lebanon , Tennessee .
(trg)="18"> Dotarliśmy do zjazdu nr 238 w Lebanon , w stanie Tennessee
(src)="19"> Sišli smo s autoceste , počeli tražiti -- pronašli smo Shoney 's restoran .
(trg)="19"> Na zjezdzie trafiliśmy na jedną z restauracji Shoney
(src)="20"> Lanac povoljnih obiteljskih restorana , za vas koji za njega niste čuli .
(trg)="20"> Sieć tanich rodzinnych restauracji - dla tych z Was , którzy nie wiedzą .
(src)="21"> Ušli smo unutra i sjeli u separe , konobarica je prišla , napravila veliku buku oko Tipper .
(trg)="21.1"> Weszliśmy do środka i usiedliśmy przy stoliku .
(trg)="21.2"> Przyszła kelnerka i zrobiła wielkie zamieszanie z powodu Tipper .
(src)="22"> ( Smijeh ) Uzela je naše narudžbe , otišla do para koji je sjedio u separeu do nas , i spustila glas toliko da sam se morao doista naprezati kako bih čuo što govori .
(trg)="22"> ( Śmiech ) Przyjęła nasze zamówienie , po czym podeszła do pary siedzącej obok nas , zniżyła głos tak bardzo , że musiałem się mocno postarać , żeby usłyszeć co mówiła .
(src)="23"> Rekla je " Da , to su bivši potpredsjednik Al Gore i njegova žena Tipper . "
(trg)="23"> Powiedziała : " Tak , to były Wiceprezydent Al Gore i jego żona Tipper "
(src)="24"> I čovjek joj je odgovorio , " On je zaista nisko pao . "
(trg)="24.1"> Na co facet odpowiedział : " Ale się przejechał .. "
(trg)="24.2"> ( Śmiech )
(src)="25"> ( Smijeh ) Dogodila mi se cijela serija prosvjetljenja .
(trg)="25"> To był szereg pewnego rodzaju objawień
(src)="26"> Već sljedeći dan , naravno potpuno istinita priča , ušao sam u G-5 kako bih odletio u Afriku i održao govor u Nigeriji , u gradu Lagosu , na temu energije .
(trg)="26"> Następnego dnia - kontynuując tą prawdziwą historię Wszedłem na pokład G-5 lecącego do Afryki , aby wygłosić przemowę w Nigerii w mieście Lagos , na temat energii .
(src)="27"> Započeo sam govor pričajući im tu istu priču o događajima dan prije u Nashvilleu .
(trg)="27"> Rozpocząłem przemówienie od opowiedzenia co wydarzyło się dzień wcześniej w Nashville .
(src)="28.1"> Ispričao sam im otprilike jednako kao i vama sada .
(src)="28.2"> Tipper i ja smo se vozili , Shoney 's , povoljni lanac obiteljskih restorana , ono što je čovjek rekao - smijali su se !
(trg)="28.1"> Opowiedziałem ją tak samo , jak przed chwilą opowiedziałem Wam .
(trg)="28.2"> Tipper i ja , Shoney 's , tania sieć rodzinnych restauracji , wypowiedź tamtego faceta - roześmiali się
(src)="29"> Održao sam govor , a zatim se vratio u zračnu luku kako bih odletio nazad kući .
(trg)="29"> Skończyłem przemowę , po czym wróciłem na lotnisko , żeby polecieć do domu .
(src)="30"> Zaspao sam u zrakoplovu , dok nismo odjednom , usred noći , sletjeli na Azore kako bismo natočili još goriva .
(trg)="30"> W samolocie zasnąłem , do momentu kiedy w środku nocy wylądowaliśmy na Azorach , żeby zatankować .
(src)="31"> Probudio sam se , otvorili su vrata , a ja sam izašao na svjež zrak , pogledao sam van i vidio čovjeka kako trči preko piste .
(trg)="31.1"> Obudziłem się , otworzono drzwi , poszedłem nabrać trochę świeżego powietrza .
(trg)="31.2"> I nagle zauważyłem mężczyznę biegnącego po pasie startowym
(src)="32.1"> Mahao je komadićem papira i vikao , " Zovite Washington !
(src)="32.2"> Zovite Washington ! "
(trg)="32.1"> Machał kartką papieru i krzyczał : " Dzwoń do Waszyngtonu !
(trg)="32.2"> Dzwoń do Waszyngtonu "
(src)="33.1"> I pomislio sam , usred noći , usred Atlantika , što bi to moglo biti krivo u Washingtonu ?
(src)="33.2"> Onda sam se sjetio kako bi toga moglo biti puno .
(trg)="33.1"> Pomyślałem sobie , w środku nocy , na środku Atlantyku co może być nie tak w Waszyngtonie ?
(trg)="33.2"> Wtedy przypomniałem sobie , że w Waszyngtonie całkiem sporo rzeczy moze być nie tak .
(src)="34"> ( Smijeh )
(trg)="34"> ( Śmiech )
(src)="35.1"> Ali , ispostavilo se da je moje osoblje bilo veoma uzrujano jer je jedna od nigerijskih dopisničkih kuća već napisala priču o mom govoru .
(src)="35.2"> I ta priča je već bila tiskana u gradovima diljem Sjedinjenih Američkih Država
(trg)="35"> Ale okazało się , że mój personel był niezwykle zmartwiony , ponieważ jeden z serwisów w Nigerii zdążył napisać artykuł na temat mojej przemowy , który wydrukowano w miastach na terenie całych Stanów Zjednoczonych .
(src)="36"> -- bilo je tiskano u Montereyu , provjerio sam .
(trg)="36"> Ten wydrukowano w Monterey , sprawdziłem .
(src)="37.1"> Priča je išla ovako , " Bivši potpredsjednik Al Gore jučer je u Nigeriji najavio , ' Moja žena Tipper i ja otvorili smo lanac povoljnih obiteljskih restorana , nazvali smo ga Shoney 's , i sami ga vodimo . ' "
(src)="37.2"> ( Smijeh ) Prije nego što sam se uspio vratiti na teritorij SAD-a , David Letterman i Jay Leno već su počeli -- jedan od njih prikazao me s velikom kuharskom kapom , Tipper je govorila , " Još jedan hamburger , s pomfritom ! "
(trg)="37"> Artykuł rozpoczynał się słowami : Były wiceprezydent Al gore ogłosił wczoraj w Nigerii : " Wspólnie z moją żoną Tipper otworzyliśmy tanią , rodzinną restaurację , nazywając ja Shoney i sami ją prowadzimy " ( Śmiech ) Zanim wróciłem na teren USA David Letterman i Jay Leno zdążyli podchwycić temat jeden z nich pokazał mnie w wielkiej , białej czapce kucharskiej , a Tipper krzyczała , " Jeszcze jeden hamburger z frytkami ! "
(src)="38"> Tri dana kasnije dobio sam lijepo , dugačko , rukom pisano pismo od svog prijatelja i partnera i kolege Billa Clintona u kojem je stajalo , " Čestitam na novom restoranu , Al ! "
(trg)="38"> Trzy dni później dostałem długi , odręcznie napisany list od mojego przyjaciela i partnera Billa Clintona , w którym pisał " Gratulacje z okazji otwarcia restauracji , Al ! "
(src)="39"> ( Smijeh ) Volimo slaviti međusobne životne uspjehe .
(trg)="39"> ( Śmiech ) Cieszymy się nawzajem ze swoich życiowych sukcesów .
(src)="40"> Mislio sam govoriti o informacijskoj ekologiji .
(trg)="40"> Zamierzałem mówić o ekologii informacji
(src)="41"> Ali razmišljao sam , obzirom da sam planirao napraviti doživotnu naviku dolazaka na TED da bih mogao o tome pričati drugi put .
(trg)="41"> ale skoro już zaplanowałem sobie powracać do TED przez całe życie , może pomówię o tym innym razem .
(src)="42"> ( Pljesak ) Chris Anderson : Dogovoreno !
(trg)="42"> ( Oklaski ) Chris Anderson : Nie ma problemu !
(src)="43.1"> Al Gore : Htio bih reći više o onome o čemu me većina vas zatražila da govorim .
(src)="43.2"> Što Vi možete učiniti u vezi klimatske krize ?
(trg)="43"> Skupię się na tym , co wielu z Was chciało abym rozwinął Co sami możecie zrobić w sprawie globalnego ocieplenia ?
(src)="44.1"> Započeo bih ...
(src)="44.2"> Pokazat ću neke nove fotografije , a sumirati ću samo četiri ili pet .
(trg)="44"> Rozpocznę od pokazania kilku nowych slajdów , po czym streszczę cztery albo pięć z nich .
(src)="45"> A sad , prezentacija fotografija .
(trg)="45"> Co do pokazu slajdów .
(src)="46"> Ažuriram je svaki put kad je predstavljam .
(trg)="46"> Zawsze go aktualizuję przed prezentacją .
(src)="47"> Dodajem nove fotografije zato jer naučim nešto novo svaki put kad je pokazujem .
(trg)="47"> Dodaję nowe obrazy , ponieważ przy każdej prezentacji uczę się czegoś nowego .
(src)="48"> Nešto kao na pješčanoj plaži .
(trg)="48"> To jak przeszukiwanie plaży .
(src)="49"> Svaki put kad plima dođe i ode , pronađete neke nove školjke .
(trg)="49"> Po każdym odpływie znajduje się nowe muszle .
(src)="50"> Samo u protekla dva dana dobili smo nove siječanjske temperaturne rekorde .
(trg)="50"> Zaledwie w ciągu ostatnich dwóch dni odnotowano nową najwyższą temperaturę w styczniu
(src)="51"> Samo za Sjedinjene Američke Države .
(trg)="51"> Mówimy tu o Stanach Zjednoczonych Ameryki .
(src)="52"> Povijesni prosjek u siječnju iznosi oko 0 ° C. Prošli mjesec prosjek temperature iznosio je 4 ° C.
(trg)="52.1"> Historyczna średnia temperatur w styczniu to 31 stopni .
(trg)="52.2"> W zeszłym miesiącu było 39,5 .
(src)="53"> Znam da ste htjeli još loših vijesti koje se tiču okoliša -- šalim se -- ali ovo su sumirani slajdovi ,
(trg)="53.1"> Wiem , że chcecie więcej złych wieści na temat środowiska .
(trg)="53.2"> Żartuję .
(src)="54"> a zatim ću pokazati nove materijale o tome što vi možete učiniti .
(trg)="54"> To są podsumowujące slajdy , później przejdę do nowych materiałów o tym co Wy możecie zrobić .
(src)="55"> Želio bih prvo elaborirati nekoliko ovih .
(trg)="55"> Ale chciałem jeszcze rozwinąć kilka z tych .
(src)="56"> Prije svega , ovo je projicirano odredište uz količinu kojom SAD doprinosi globalnom zatopljenju , uz sadašnje poslovanje .
(trg)="56.1"> Taki będzie wkład USA w globalne ocieplenie , jeśli nie wprowadzimy zmian , jak zwykle .
(trg)="56.2"> Wydajniejsze wykorzystywanie energii
(src)="57"> Učinkovitost u struji i u svoj energiji za krajnju potrošnju je voće s niskih grana .
(trg)="57"> jest łatwe do osiągnięcia .
(src)="58"> Učinkovitost i očuvanje : to nije trošak , već profit .
(trg)="58"> Wydajność i konserwacja to nie wydatki , lecz zysk .
(src)="59"> Krivi je predznak .
(trg)="59"> Takie myślenie jest błędne .
(src)="60"> Nije negativno , već je pozitivno .
(trg)="60"> Bilans nie jest negatywny , jest pozytywny .
(src)="61"> To su investicije koje se same isplaćuju .
(trg)="61"> To są inwestycje , które się zwracają .
(src)="62"> Ali isto tako su jako učinkovite u skretanju s naše staze .
(trg)="62"> Są też jednak bardzo skuteczne w odwracaniu naszej uwagi .
(src)="63"> Automobili i kamioni -- pričao sam o tome na prezentaciji , ali želim da to stavite u perspektivu .
(trg)="63"> Samochody i ciężarówki - mówiłem o tym przy pokazie slajdów , ale chcę żebyście spojrzeli na to z szerszej perspektywy .
(src)="64"> To je laka , vidljiva meta za brigu , i trebala bi biti , ali više zagađenja dolazi od zgrada , nego od automobila i kamiona .
(trg)="64"> To jasny i widoczny problem , i tak powinno być , ale więcej zanieczyszczeń powodujących globalne ocieplenie pochodzi z budynków niż z samochodów i ciężarówek .
(src)="65"> Automobili i kamioni su jako značajni , a mi imamo najniže standarde na svijetu ,
(trg)="65"> Samochody osobowe i ciężarówki mają istotne znaczenie , a my mamy najniższe normy na świecie ,
(src)="66.1"> i trebali bi se osvrnuti na to .
(src)="66.2"> Ali to je dio slagalice .
(trg)="66.1"> więc powinniśmy poświęcić temu uwagę .
(trg)="66.2"> Jest to jednak tylko część układanki .
(src)="67"> Učinkovitost drugog transporta je jednako važna kao i automobili i kamioni !
(trg)="67"> Wydajność innych środków transportu jest równie ważna jak wydajność samochodów osobowych i ciężarowych !
(src)="68"> Obnovljivi izvori na današnjoj razini tehnološke učinkovitosti , mogu napraviti ovoliko razlike , i s onim što Vinod , i John Doerr i drugi ,
(trg)="68"> Odnawialne źródła energii , na obecnym poziome technologicznej wydajności mogą sporo zdziałać , co Vinod , John Doerr i inni ,
(src)="69"> mnogi od vas ovdje -- puno ljudi koji su direktno uključeno u ovo -- taj rascjep će rasti puno brže od sadašnjih projekcija .
(trg)="69"> wielu z Was - mnóstwa ludzi zaangażowanych w ten problem -- ten wycinek urośnie dużo szybciej niż ukazuje to prognoza .
(src)="70"> Prikupljanje i uklanjanje ugljika -- to je što kratica CCS označava -- će vjerojatno postati ubojita aplikacija koja će nam omogućiti uporabu fosilnih goriva na siguran način .
(trg)="70"> Uchwycenie i Sekwestracja Węgla - od tego pochodzi skrót CCS ( ang. ) prawdopodobnie stanie się przełomową aplikacją dzięki której będziemy mogli kontynuować korzystanie z paliw kopalnych w bezpieczny sposób .
(src)="71"> Nismo još tamo .
(trg)="71"> Jeszcze tego nie dopracowaliśmy .
(src)="72.1"> OK .
(src)="72.2"> Sada , što vi možete učiniti ?
(trg)="72.1"> Ok .
(trg)="72.2"> Co możecie zrobić ?
(src)="73"> Smanjite emisije u vašem domu .
(trg)="73"> Zredukować emisje w domach .
(src)="74"> Većina tih rashoda je ujedno i profitabilna .
(trg)="74"> Większość tych wydatków również się zwraca .
(src)="75"> Izolacija , bolji dizajn , kupovanje zelene struje gdje možete .
(trg)="75"> Izolacja , lepszy design , energooszczędna elektryczność .
(src)="76"> Spomenuo sam automobile -- kupite hibrid .
(trg)="76"> Wspominałem o pojazdach - kupcie hybrydę .
(src)="77"> Koristite laganu željeznicu .
(trg)="77"> Używajcie szybkich tramwajów .
(src)="78"> Osmislite još par opcija koje su mnogo bolje .
(trg)="78"> Wymyślajcie inne sposoby , które są dużo lepsze .
(src)="79"> To je važno .
(trg)="79"> To ważne .
(src)="80"> Budite zeleni potrošač .
(trg)="80"> Bądźcie zielonymi konsumentami .
(src)="81"> Izbor vam se pruža sa svime što kupujete , od stvari koje imaju snažan utjecaj ili mnogo manji utjecaj na globalnu klimatsku krizu .
(trg)="81"> Macie wybór we wszystkim co kupujecie - pomiędzy produktami zdecydowanie nieprzyjaznymi środowisku i tymi , które mają mniejszy wpływ na globalny kryzys klimatyczny ..
(src)="82.1"> Razmislite o ovome .
(src)="82.2"> Donesite odluku o životu bez ugljika .
(trg)="82.1"> Weźcie to pod uwagę .
(trg)="82.2"> Podejmijcie decyzję , aby używać odnawialnych źródeł energii .
(src)="83"> Oni koji su dobri u brandingu , volio bih primiti vaš savjet i pomoć o načinu na koji bi se to moglo prenijeti i spojiti s većinom ljudi .
(trg)="83"> Od tych z Was , którzy są dobrzy w kreowaniu marek , Chciałbym porady i pomocy , co do tego jak mówić o tym w sposób , zrozumiały dla wszystkich .
(src)="84"> Lakše je nego što mislite .
(trg)="84"> To łatwiejsze niż myślicie .
(src)="85"> Stvarno je .
(trg)="85"> Naprawdę .
(src)="86"> Mnogi od nas ovdje su donijeli tu odluku i zapravo je prilično lagano .
(trg)="86"> Bardzo wielu z nas podjęło taką decyzję i jest to naprawdę proste .
(src)="87"> Smanjite svoje emisije ugljičnog dioksida s paletom izbora koje donesete , i zatim kupite ili prisvojite neutralizatore za ostatak koji niste potpuno smanjili .
(trg)="87"> Zredukujcie emisję dwutlenku węgla poprzez wszystkie wybory , które podejmujecie , a potem spróbujcie wyrównać straty dla pozostałej części , której nie zredukowaliście .
(src)="88"> A što to znači , je objašnjeno na climatecrisis.net .
(trg)="88"> Na stronie climatecrisis.net można się z tym bliżej zapoznać .
(src)="89"> Tamo se nalazi kalkulator ugljika .
(trg)="89"> Jest tam kalkulator emisji dwutlenku węgla .
(src)="90"> Participant Productions su sazvali , uključujući moje aktivno sudjelovanje , vodeće svjetske programere za pisanje softvera iz područja tajanstvene znanosti izračuna ugljika kako bi konstruirali kalkulator ugljika koji je jednostavan za korištenje .
(trg)="90"> " Participant Productions " , z moją pomocą , zebrało wiodących programistów świata w tej tajemnej dziedzinie kalkulacji emisji dwutnelku węgla by zaprojektowali kalkulator przyjazny dla użytkownika .
(src)="91"> Možete vrlo precizno izračunati koja je vaša CO2 emisija , i onda će vam se ponuditi opcije za smanjenje .
(trg)="91"> Można bardzo precyzyjnie określić swój wkład w emisję CO2 i zapoznać sie z przedstawionymi opcjami by tę emisję zmniejszyć .
(src)="92"> I za vrijeme izlaska filma u svibnju , to će biti nadograđeno na 2.0 i moći ćemo kupovati neutralizatore pomoću klikova mišem .
(trg)="92"> Do czasu ukazania się filmu w Maju , powinien już działać w wersji 2.0 z ofertami rekompensat za emisję CO2 dostępnymi już po kilku kliknięciach .
(src)="93"> Nadalje , razmislite o stvaranju vašeg poslovanja ugljično neutralnim .
(trg)="93"> Pomyślcie o prowadzeniu biznesu bez emisji CO2 .
(src)="94"> Ponovno , neki od nas su to napravili , i nije tako teško kao što mislite .
(trg)="94"> Niektórzy z nas tak zrobili , i nie jest tak trudno jak się wydaje .
(src)="95"> Integrirajte klimatska rješenja u sve vaše inovacije , bez obzira pripadate li tehnološkoj , ili zabavnoj , ili zajednici dizajna i arhitekture .
(trg)="95"> Włączcie rozwiązania przyjazne środowisku do wszystkich projektów innowacji niezależnie od tego czy jesteście z branży technologii czy rozrywki czy ze środowisk projektantów lub architektów .
(src)="96"> Investirajte održivo .
(trg)="96"> Inwestujcie długotrwale .
(src)="97"> Majora je to spomenula .
(trg)="97"> Majora Carter mówiła o tym .
(src)="98"> Slušajte , ukoliko ste investirali novac u menadžere kojima plaćate naknade na bazi njihove godišnje izvedbe , nikada se više nemojte žaliti na kvartalna izvješća menadžmenta .
(trg)="98"> Posłuchajcie , jeśli zainwestowaliście pieniądze z menedżerami których wynagradzacie na podstawie rocznych wyników nigdy więcej narzekajcie na kwartalny raport dyrekcji .
(src)="99"> S vremenom , ljudi naprave ono za što ih plaćate da rade .
(trg)="99"> Po jakimś czesie , ludzie zrobią to za co im płacicie .
(src)="100"> I ako procjenjuju koliko će biti plaćeni za svoju investiciju u vaš kapital , temeljeno na kratkoročnim povratima , dobivat ćete kratkoročne odluke .
(trg)="100"> A jeśli zauawżą ile będą dostawać w oparciu o wasz kapitał który zainwestowali na krótkoterminowe inwestycje , wtedy będą podejmować krótkoterminowe decyzje .