# gl/ted2020-1.xml.gz
# sq/ted2020-1.xml.gz
(src)="1"> Moitas grazas , Chris .
(trg)="1"> Faleminderit shumë Chris .
(src)="2.1"> De verdade , é unha gran honra ter a oportunidade por segunda vez de vir até este auditorio .
(src)="2.2"> Estou moi agradecido .
(trg)="2.1"> Dhe me të vërtete është një nder i madh që të kem mundësinë të vij në këtë skenë dy herë .
(trg)="2.2"> Ju jam jashtzakonisht mirënjohës .
(src)="3"> Estou entusiasmado con esta conferencia e quero agradecervos a todos os moitos comentarios amabeis sobre o que dixen a outra noite
(trg)="3"> Kjo konference më ka bërë shumë përshtypje dhe do të doja të falemenderoj te gjiithëve për të gjitha komentet e këndshme rreth asaj që kisha për të thënë mbrëmjen e kaluar .
(src)="4"> E dígoo con sinceridade , en parte porque -- ( salouco finxido ) -- o necesito ( risos )
(trg)="4"> Dhe e them këtë sinqerisht , pjesërisht sepse -- ( imitim rënkimi ) -- Kam nevojë për këtë !
(src)="5"> Póñanse no meu lugar !
(trg)="5"> ( të qeshura ) Vendosni veten tuaj në pozitën time !
(src)="6"> Voei no Air Force Two durante oito anos .
(trg)="6"> Kam fluturar ne Air Force 2 per tetë vite .
(src)="7"> Agora teño que quitarme os zapatos ou botas ao subir a un avión
(trg)="7"> Tash duhet që ti heq kepucet apo cizmet e mia per te hipur ne aeroplan !
(src)="8"> ( Risos ) ( Aplausos ) Contareilles unha breve historia para ilustrar como me foi .
(trg)="8"> ( Të qeshura ) ( Duartrokitje ) Do tju tregoj një histori të shpejtë për të ilustruar si ka qene kjo eksperiencë për mua .
(src)="9"> É unha historia real -- cada anaquiño dela é real .
(trg)="9"> Eshtë ngjarje e vërtetë -- cdo pjese e kesaj eshte e vërtetë .
(src)="10"> Loguiño de Tipper e eu deixarmos a -- ( salouco finxido ) -- Casa Branca -- ( Risos ) -- dirixímonos até a nosa casa en Nashville , unha pequena granxa que temos a 50 millas ao leste de Nashville --
(trg)="10"> Shpejt pasi Tipper dhe Une u larguam nga ( imitim renkimi ) -- Shtëpia e Bardhe -- ( të qeshura ) po udhëtonim prej shtëpisë sonë në Nashville tek nje farme e vogel qe kemi 50 mila ne lindje te Nashville --
(src)="11"> no noso propio coche
(trg)="11"> duke ngarë makinën vetë .
(src)="12"> Xa sei que isto soa algo cativo sen importancia , pero -- ( Risos ) -- Mirei polo espello retrovisor e de súpeto decateime .
(trg)="12"> E di qe ju tingëllon si një send i vogel juve , por -- shikova ne pasqyren e pasme dhe papritur seç më ra në mendsh .
(src)="13"> Non había ningunha fileira de coches detrás
(trg)="13"> Nuk kishte asnje autokolone prapa meje .
(src)="14"> Ouviron falar da dor por un membro amputado ?
(trg)="14"> Keni degjuar per sëmundjen e gjymtyrës fantazme ?
(src)="15"> ( Risos ) Éralles un Ford Taurus alugado .
(trg)="15"> Kjo ishte një Ford Taurus me qira .
(src)="16"> Era a hora da cea e empezamos a buscar un lugar onde comer .
(trg)="16"> Ishte koha e darkës , dhe ne filluam të kërkojmë një vend për të ngrënë .
(src)="17.1"> Estabamos na I-40 .
(src)="17.2"> Collemos a saída 238 por Lebanon , Tennessee .
(trg)="17"> Ne ishim në I-40 .
(src)="18"> Deixamos atrás a saída e empezamos a buscar -- atopamos un restaurante Shoney 's
(trg)="19"> Dolëm nga dalja , dhe filluam te kërkojmë për -- gjetëm nje restorant Shoney .
(src)="19"> Unha rede de restaurantes familiares económicos , para quen non o saiba .
(trg)="20"> një linjë restorantesh familjare me kosto të ulët , për ju që nuk e dini .
(src)="20"> Entramos e sentamos e a camareira achegouse , causoulle unha gran impresión a Tipper ( Risos )
(trg)="21"> Hymë brenda. dhe u ulëm ne dyulëse , dhe kamarierja erdhi , bëri një trazirë të madhe përmbi Tipper .
(src)="21"> Tomounos nota e foi atender á parella que estaba nunha mesa a carón , e baixou tanto a súa voz que tiven que estricarme para ouvir o que estaba dicindo .
(trg)="22"> Ajo mori porosine tonë , dhe pastaj shkoi tek çifti ne ulësen pranë nesh , dhe uli zërin aq shumë sa që u duheshte te zgjatem për të dëgjuar se çka fliste .
(src)="22"> Dixo : " Si , son o ex-Vicepresidente Al Gore e a súa miller Tipper " .
(trg)="23"> Dhe ajo tha " Po , ai eshte ish zëvendëspresidenti Al Gore dhe gruaja e tij Tipper . "
(src)="23"> E o home dixo , " Viroulle moito a vida , non si ? "
(trg)="24"> Dhe ai tha , " Ka rënë goxha , apo jo ? "
(src)="24"> ( Risos ) E téñenme acontecido toda unha serie de epifanías coma esta .
(trg)="25"> ( të qeshura ) Më ka ndodhur një seri episodesh epifanike .
(src)="25"> No día seguinte , e segue a ser unha historia real , subo a un G-5 para voar até Africa onde tiña que dar unha conferencia en Nixeria , na cidade de Lagos , sobre a enerxía .
(trg)="26"> Diten e ardhshme , duke vazhduar një ngjarje plotësisht të vërtetë , fluturova me një G-5 për në Afrikë për të bërë një fjalim në Nigeri , në qytetin e Lagosit , mbi temën e Energjisë .
(src)="26"> Empecei a conferencia contándolles a historia que nos acontecera o día anterior en Nashville
(trg)="27"> Dhe une fillova fjalimin duke treguar atyre ngjarjen se cka pat ndodhur një ditë me parë në Nashville .
(src)="27"> Conteina case igualiño a como a fixen con vostedes Tipper e eu conducindo o coche , Shoney 's : os restaurantes familiares económicos , o que dixo o home -- riron .
(trg)="28.1"> Dhe e rrëfeva pothuaj në të njëjtën mënyrë siç jua thashë edhe ju tani .
(trg)="28.2"> Tipper dhe unë me makinë , Shoney , linjë restorantesh familjare me kosto të ulët , çfarë ai tha -- ato qeshën .
(src)="28"> Dei a conferencia , e despois regresei ao aeroporto para volver a casa .
(trg)="29"> Dhashë fjalimin tim , dhe shkova serish tek aeroporti për të fluturuar për në shtëpi .
(src)="29"> Fiquei durmido no avión , até ben entrada a noite , aterramos nas Azores para repostar .
(trg)="30"> Me zuri gjumi ne aeroplan , gjer ne mesnate , zbritëm në ishujt Azore për karburant .
(src)="30"> Acordei , abriron a porta , e saín para tomar un pouco de ar fresco , e vin que había un home correndo pola pista .
(trg)="31"> U zgjova , ato hapen deren , dhe shkova jashte për të marrë ajër të pastër , dhe pashë një njeri që vraponte nëpër pistë .
(src)="31.1"> Estaba movendo un papel e berraba , Chame a Washington !
(src)="31.2"> Chame a Washington !
(trg)="32.1"> Ai po valezonte një copë letre , dhe bërtiste , " Telefono Washingtonin !
(trg)="32.2"> Telefono Washingtonin ! "
(src)="32.1"> E pensei para min , no medio da noite , no medio do Atlántico , que irá mal agora en Washington ?
(src)="32.2"> Entón lembrei que podían ser unha morea de cousas .
(trg)="33.1"> U mendova me vete , në mes të natës , në mes të Atlantikut , çfarë problemi mund të kenë në Washington ?
(trg)="33.2"> Atëherë mu kujtua se mund të ishte një nga shumë gjëra .
(src)="33"> ( Risos )
(trg)="34"> ( të qeshura )
(src)="34.1"> Mais o que sucedía é que o meu persoal estaba moi desgustado porque un dos servizos de comunicación de Nixeria escribira sobre a miña conferencia .
(src)="34.2"> E xa fora editada en cidades de todos os EEUU
(trg)="35.1"> Por cka doli të kishte qenë ishte se shtabi im ishte mërzitur sepse një nga sherbimet kabllore ne Nigeri tashmë kishte shkruar një artikull mbi fjalimin tim .
(trg)="35.2"> Dhe ishte tashmë i shtypur në qytetet pereth krejt Shteteve te Bashkuara te Amerikes
(src)="35"> Comprobei que fora impresa en Moterey e dicía así ,
(trg)="36"> -- kontrollova , dhe ishte shtypur ne Monterey .
(src)="36.1"> " O ex Vicepresidente Al Gore anunciou onte en Nixeria , " A miña muller Tipper e eu acabamos de abrir un restaurante familiar económico co nome de Shoney 's , e somos nós mesmos quen o traballamos " .
(src)="36.2"> ( Risos ) Antes de chegar ao solo dos EEUU , David Letterman e Jay Leno xa empezaran -- un deles tíñame levando un enorme chapeo branco de cociñeiro , Tipper dicía , " Unha hamburguesa máis , con patacas ! "
(trg)="37"> Dhe artikulli fillonte , " Ish zëvendëspresidenti Al Gore shpalli në Nigeri dje , " Shoqja ime Tipper dhe unë kemi çelur një restorant per familje me kosto të ulët , i quajtur Shoney 's , dhe ne e menaxhojme vetë . " ( të qeshura ) Para se të mbërrija në tokë amerikane , David Letterman dhe Jay Leno sapo kishin filluar -- njëri prej tyre me kishte mua në një kapelë kryekuzhinieri , Tipper thoshte , " Edhe një burger , me patate ! "
(src)="37"> Tres días despois , recibín unha longa e amábel carta manuscrita do meu colega Bill Clinton que dicía , " Felicidades polo novo restaurante , Al "
(trg)="38"> Tre ditë më vonë , mora një letër të këndshme , të gjatë , e shkruar me dorë nga shoku dhe partneri dhe kolegu Bill Clinton që thoshte , " Përgëzime per restorantin e ri , Al ! "
(src)="38"> ( Risos ) Gústanos celebrar os éxitos nas nosas vidas .
(trg)="39"> ( të qeshura ) Ne duam të festojmë sukseset e njëri-tjetrit në jetë .
(src)="39"> Ía falarlles sobre información e ecoloxía .
(trg)="40"> Unë do te flisja për ekologjinë informatike .
(src)="40"> Mais pensaba que desde que decidín acudir con regularidade a TED , quizais podería falar diso noutro momento .
(trg)="41"> Por mendova , meqë planifikoj të bëj zakon te përjetshëm rikthimin në TED , ndoshta mund të flas për këtë një herë tjetër .
(src)="41"> ( Aplausos ) Chris Anderson : é un bo trato !
(trg)="42"> ( Duartrokitje ) Chris Anderson : Dakort !
(src)="42.1"> Al Gore : quero centrarme en aquilo que moitos de vostedes están interesados en que desenvolva .
(src)="42.2"> Que poden facer vostedes ante a crise climática ?
(trg)="43.1"> Al Gore : Dua te fokusohem në atë qe shumë prej jush keni shpreh dëshire te shtjelloj imtësisht .
(trg)="43.2"> Cfarë ju mund të bëni për krizën klimatike ?
(src)="43"> Quero empezar con -- amosarlles algunhas imaxes , e vou reutilizar só catro ou cinco .
(trg)="44"> Dua të filloj me -- Do të shfaq ca imazhe te reja , dhe do të përmbledh vetëm katër apo pesë .
(src)="44"> Empecemos coas diapositivas .
(trg)="45"> Tani , prezantimi .
(src)="45"> Renovo o diaporama cada vez que o utilizo .
(trg)="46"> E rifreskoj këtë prezantim çdo herë që e shfaq .
(src)="46"> Engado novas imaxes porque cada vez que expoño o diaporama aprendo algo máis .
(trg)="47"> Unë shtoj imazhe të reja sepse mësoj me shumë për të cdo herë .
(src)="47"> É como camiñar pola praia , saben ?
(trg)="48"> Eshtë si eksplorimi në plazh , e dini ?
(src)="48"> Cada vez que marea a abala e devala atopamos algunha nova cuncha .
(trg)="49"> Cdo here qe zbatica vjen dhe shkon , ju gjeni guacka të reja .
(src)="49"> Nos últimos dous días , recollemos novos records na temperatura en xaneiro .
(trg)="50"> Vetëm në dy ditet e fundit , kemi matur rekorde te reja temperaturash ne Janar .
(src)="50"> E só nos Estados Unidos .
(trg)="51"> Kjo është vetëm per Shtetet e Bashkuara të Amerikës .
(src)="51.1"> A temperatura media en Xaneiro é de 31 graos .
(src)="51.2"> O mes pasado tivemos 39.5 graos
(trg)="52.1"> Mesatarja historike për Janarin është 31 gradë .
(trg)="52.2"> Muajin e kaluar ishte 39.5 gradë .
(src)="52"> Ben , sei que queren máis malas noticias sobre o medio ambiente -- Estou bromeado -- pero estas son as diapostivas reutilizadas ,
(trg)="53"> E di që donit më shumë lajme të këqija reth mjedisit -- Bëj shaka -- por këto janë informacionet e përsëritura ,
(src)="53"> e despois vou falar do novo material sobre o que vostedes poden facer .
(trg)="54"> dhe më pas do të përqëndrohem në materialin e ri se cka mund të bëni .
(src)="54"> Pero quería centrarme nun par destas fotos .
(trg)="55"> Por do të doja te shtjelloj me shumë disa prej këtyre .
(src)="55"> Primeiro de todo , isto é onde temos previsto chegar coa contribución dos Estados Unidos ao quecemento global , nos negocios coma sempre .
(trg)="56"> Fillimisht , këtu është parashikuar rritja e kontributit të SH.B. për ngrohjen globale , nën biznes si zakonisht .
(src)="56"> Eficiencia no uso final da electricidade e de calquera clase de enerxía é o máis baixo .
(trg)="57"> Efikasiteti në perdorimin e energjise elektrike dhe të gjithë energjive është fruti më afër tokës .
(src)="57"> Eficiencia e conservación : non é un gasto ; é un beneficio .
(trg)="58"> Efikasiteti dhe ruajtja : nuk është kosto , është fitim .
(src)="58"> O signo está errado .
(trg)="59"> Shenja është gabim .
(src)="59"> Non é negativo ; é positivo .
(trg)="60"> Nuk është negative , është pozitive .
(src)="60"> Son investimentos que se pagan a si mesmos .
(trg)="61"> Këto jane investime që paguajne per veten e tyre .
(src)="61"> Mais eles son moi efectivos en nos desviaren do noso camiño
(trg)="62"> Por ato janë poashtu shume efektive ne shmangien e rrugës tonë .
(src)="62"> Coches e camións -- Falarei diso nesta diapositiva , pero quero situar isto na súa perspectiva
(trg)="63"> Veturat dhe kamionat -- diskutova mbi këtë në prezantimin tim , por dua që ju ta keni në perspektive .
(src)="63"> É unha evidente causa de preocupación , e debería selo , pero hai máis contaminación causante do quecemento global que procede dos edificios que a causada polos coches e camións .
(trg)="64"> Eshtë një objektiv i lehtë dhe i dukshem shqetësimi , dhe i tillë duhet të jetë , por ka më shumë ndotje të ngrohjes globale që vijnë nga ndërtesat sesa nga veturat dhe kamionat .
(src)="64"> A dos coches e camións é moi significativa , e nós temos os peores niveis do mundo ,
(trg)="65"> Veturat dhe kamionat kanë efekt të konsiderueshëm , dhe ne kemi standardet më të ulëta në botë ,
(src)="65.1"> e así deberiamos afrontalo .
(src)="65.2"> Pero iso é parte deste quebra-cabezas .
(trg)="66.1"> prandaj duhet bërë dicka mbi këtë cështje .
(trg)="66.2"> Por është pjesë e enigmës .
(src)="66"> Outra eficiencia no transporte é tan importante como a dos coches e camións !
(trg)="67"> Efikasiteti i mjeteve të tjera të transportit është po aq i rëndësishëm sa veturat dhe kamionat !
(src)="67"> As enerxías renovábeis nos actuais niveis de eficiencia tecnolóxica poden facer isto moi diferente , e co que Vinod e John Doerr e outros ,
(trg)="68"> Energjitë e ripërtëritshme në nivelet aktuale të efikasitetit teknologjik mund të bëjnë kaq ndryshime , dhe me çka Vinod , dhe John Doerr , dhe të tjerë ,
(src)="68"> moitos de vostedes aquí -- moita xente directamente involucrada nisto -- esta porción vai medrar moito máis rápido do que é previsto polas proxeccións actuais .
(trg)="69"> shumica prej jush këtu -- shumë njerëz drejperdrejt të përfshire në këtë -- ky hendek do të zmadhohet më shpejt se sa parashikimet e tanishme tregojnë .
(src)="69"> Captura e Secuestración de Carbono -- É o que CCS significa é como converterse no derradeiro recurso que nos permita continuar usando combustíbeis fósiles dun xeito inofensivo .
(trg)="70"> Kapja dhe sekuestrimi i karbonit -- shpjegon shkurtesën CCS -- ka gjasa të bëhet aplikimi vrasës do te na mundesoj neve te vazhdojme te perdorim lendet djegese ne mënyre që eshte e sigurt .
(src)="70"> E aínda estamos lonxe .
(trg)="71"> Por nuk kemi arritur ende atje .
(src)="71.1"> Ben .
(src)="71.2"> Agora , que é o que poden vostedes facer ?
(trg)="72.1"> Ok .
(trg)="72.2"> Tani , çfarë mund të bëni ju vetë ?
(src)="72"> Reducir emisións nas súas casas .
(trg)="73"> Reduktoni mbetjet ne shtëpitë tuaja .
(src)="73"> Moitos deses gastos son ademais beneficiosos .
(trg)="74"> Shume prej këtyre shpenzimeve jane gjthashtu dhe fitimprurëse .
(src)="74"> Illamento , un mellor deseño , mercar electricidade verde alí onde sexa posíbel .
(trg)="75"> Izolim , dizenjim më i mirë , blerja e energjisë elektrike të gjelbërt kur mundeni .
(src)="75"> Falei dos automóbiles -- merquen un híbrido .
(trg)="76"> Përmenda automobilat -- blej hibrid .
(src)="76"> Collan o tren
(trg)="77"> Shfrytëzo trenat .
(src)="77"> Averiguar que outras opcións son moito mellores .
(trg)="78"> Zbulo disa mundësi të tjera që janë më mire .
(src)="78"> É importante .
(trg)="79"> Eshtë me rëndësi .
(src)="79"> Ser un consumidor verde .
(trg)="80"> Bëhu konsumator i gjelbert .
(src)="80"> Poden escoller cada vez que compran , entre cousas que agravan máis ou menos a crise climática global .
(trg)="81"> Ti ke zgjedhjen me gjithçka që blen , rreth sendeve qe kanë efekte te ashpërta apo me pak efekte te ashpërta ndaj krizës globale klimatike .
(src)="81.1"> Teñan en conta .
(src)="81.2"> Tomen a decisión de vivir unha vida sen exceso de carbono
(trg)="82.1"> Merrni këtë parasysh .
(trg)="82.2"> Bën zgjedhjen për të jetuar një jetë karbon -eutrale .
(src)="82"> Aqueles de vostedes que sexan bos en marketing Sería para min un pracer recibir o seu consello e axuda sobre como dicir isto dun xeito que conecte coa maioría da xente .
(trg)="83"> Ju të cilët jeni të mirë në krijimin e markave të produkteve Do të dëshiroja keshillat dhe ndihmën tuaj si ta them këtë në një farë mënyre që të bind shumicën e njerëzve .
(src)="83"> É moito máis doado do que pensan .
(trg)="84"> Eshë më e lehtë seç mendoni .
(src)="84"> Sen dúbida .
(trg)="85"> Vërtetë është .
(src)="85"> Moitos de nós xa temos tomada esa decisión e é bastante doada .
(trg)="86"> Shumica prej nesh këtu ka bërë atë zgjedhje dhe është shume e lehtë .
(src)="86"> Significa : reducir as túas emisións de dióxido de carbono coas moitas e variadas escollas que facemos , e daquela mercar ou conseguir compensacións polo exceso que non puideron reducir completamente .
(trg)="87"> reduktoni emisionet e dioksidit të karbonit me një seri zgjedhjesh që bëni , dhe pastaj bleni ose fitoni kompensime për tepricën të cilën nuk e keni reduktuar plotësisht .
(src)="87"> O que quere dicir todo isto está explicado en climatecrisis.net .
(trg)="88"> E gjitha kjo spjegohet tek climatecrisis.net .
(src)="88"> Hai un calculador de carbono .
(trg)="89"> Ekziston një llogaritës karboni .
(src)="89"> Participant Productions invitou , coa miña activa colaboración , os mellores programadores do mundo nesta arcana ciencia do cálculo de carbono para construír unha calculadora para o consumidor respetuoso de carbono .
(trg)="90"> Participant Productions mblodhi , me angazhimin tim aktivë , prijësit e programuesëve në botë ne këtë shkence misterioze te llogaritjes se karbonit për të ndërtuar llogaritësin e karbonit për të gjithë konsumatorët bashkohor .
(src)="90"> Poden vostedes calcular de xeito moi preciso as súas emisións de CO2 e daquela ofreceránselle opcións para reducilas .
(trg)="91"> Mund te llogarisni ne mënyre precize sasinë e CO2 që lëshoni , dhe më pastaj do tju jepet variante për ta reduktuar .
(src)="91"> E cando a película sexa estreada en Maio , actualizaremos isto para a versión 2.0 e poderemos clicar en comprar as compensacións
(trg)="92"> Dhe deri tek dalja e filmit ne Maj , kjo do te freskohet me versionin 2.0 dhe do te kete mundësi për blerjen e paketave kompensuese .
(src)="92"> Despois , consideren converter os seus negocios en carbono-neutrais .
(trg)="93"> Më pas , konsidero qe te besh biznesin tuaj karbon neutral .
(src)="93"> Algúns de nosoutros xa o logramos , e non é tan difícil como pensan .
(trg)="94"> Sërish , disa prej nesh e kanë bërë këtë , dhe nuk eshte aq rëndë sa që mendoni .
(src)="94"> Integren as solucións climáticas en todas as súas innovacións , traballen en tecnoloxía , ou entretemento , ou deseño e arquitectura .
(trg)="95"> Integroni zgjedhje klimatike ne të gjitha zbulimet tuaja , pa marë parasysh se jeni nga komuniteti i teknologjisë , argëtimit , dizenjmit apo arkitekturës .
(src)="95"> Invistan en sustentabilidade .
(trg)="96"> Investo në mënyrë të qëndrueshme .
(src)="96"> Xa o dixo Majora .
(trg)="97"> Majora përmendi këtë .
(src)="97"> Escoiten , se vostedes teñen investido cartos en xestores aos que recompensan sobre a base do seu traballo anual , nunca volvan a queixarse do informe trimestral da CEO
(trg)="98"> Dëgjoni , nese keni investuar para me menaxherë që ju paguani në baze të performancës se tyre vjetore , mos u ankoni sërish për menaxhimin e CEO përmes raportit tremujor
(src)="98"> Co decorrer do tempo , a xente fai aquilo para o que vostede lles paga .
(trg)="99"> Me kalimin e kohës . , njerëzit bëjnë atë cka i paguani per te bërë .
(src)="99"> E se eles xulgan canto van receber do capital que vostedes investiron , basándose en cálculos a curto prazo , vostedes obterán a cambio decisións tomadas tamén a curto prazo .
(trg)="100"> Dhe nëse gjykojnë se sa do të paguhen ne kapitalin tuaj që ata kanë investuar , bazuar në fitimet afat shkurta , ju do të keni vendime afatshkurta .
(src)="100"> Hai moito máis a dicir sobre isto .
(trg)="101"> Shumë më shumë për të thënë në lidhje me atë .