# ga/ted2020-276.xml.gz
# lv/ted2020-276.xml.gz
(src)="1"> Bhuel , tá baint agam le rudaí eile seachas fisic
(trg)="1"> Nu , papildus fizikai esmu iesaistīts arī citviet .
(src)="2"> I bhfirínne , in ábhair seachas fisic is mó faoi láthair .
(trg)="2"> Īstenībā , šobrīd vairāk tieši citās lietās .
(src)="3"> Tá rud amháin faoi leith i dteangacha an chine daonna .
(trg)="3"> Viena lieta ir attālās attiecības starp cilvēku valodām .
(src)="4"> Déanann teangeolaithe gairmiúla , stairiúla sna SAM
(trg)="4"> Profesionālie , vēsturiskie valodnieki ASV
(src)="5"> agus in Iarthar na hEorpa iarracht chun cianchaidrimh a sheachaint ; grúpaí móra , grúpaí a théann i bhfad siar níos faide siar ná na teaghlaigh teanga cailiúla .
(trg)="5"> un Rietumeiropā lielākoties cenšas turēties pa gabalu no jebkādām attālām attiecībām ; lieliem grupējumiem , grupējumiem , kuri ir ļoti seni , senāki , nekā pazīstamās saimes .
(src)="6.1"> Cha dtaitníonn sé sin leo ; síleann gur raiméis í .
(src)="6.2"> Ach , ní shílim gur amhlaidh atá .
(trg)="6.1"> Viņiem tas nepatīk ; viņi domā , ka tā ir kaprīze .
(trg)="6.2"> Es nedomāju , ka tā ir kaprīze .
(src)="7"> Agus tá roinnt mhaith teangeolaithe iontacha , Rúisigh is mó , atá ag déanamh staidéir air sin ag Institiúd Santa Fe agus i Moscó , agus ba bhreá liom na torthaí a fheiceáil .
(trg)="7.1"> Ir vairāki ģeniāli valodnieki , pārsvarā krievi , kuri strādā tajā Santafe Institūtā un Maskavā .
(trg)="7.2"> Man ļoti gribētos redzēt , kurp tas aizvedīs .
(src)="8"> An dtéann sé i bhfad siar go sinsear amháin 20,000 nó 25,000 bliain ó shin ?
(trg)="8"> Vai tas patiešām novedīs pie vienas priekšteča pirms kādiem 20 — 25 tūkstošiem gadu ?
(src)="9"> Agus cad é a tharlaíonn má théann muid níos faide siar roimh an tsinsir amháin sin , nuair is dócha go raibh iomaíocht idir roinnt mhaith teangacha ?
(trg)="9"> Un ja nu mēs dotos vēl tālāk pirms šī kopējā priekšteča , kad , droši vien , pastāvēja daudzu valodu savstarpēja konkurence ?
(src)="10.1"> Cé chomh fada siar a théann sé sin ?
(src)="10.2"> Cé chomh fada siar a théann teangacha an lae inniu ?
(trg)="10.1"> Cik tālu pagātnē tas sniedzas ?
(trg)="10.2"> Cik tālu pagātnē sniedzas mūsdienu valoda ?
(src)="11"> Cá mhéad mílte bliain a théann sé siar ?
(trg)="11"> Cik daudzus desmitus tūkstošu gadu pagātnē tā sniedzas ?
(src)="12"> Chris Anderson : An bhfuil cliú nó smaoineamh ar an fhreagra a bhfaighfear ?
(trg)="12"> Kriss Andersons : Vai jums ir nojauta vai cerība par to , kāda ir atbilde ?
(src)="13"> Murray Gell-Mann : Bhuel , mheasfainn go gcaithfidh teangacha an lae inniu a bheith níos sine ná na pictiúir agus an ghreanadóireacht agus na dealraimh a tchítear sna huaimheanna agus lorg coise ó rincí a fágadh i gcré bhog uaimheanna in Iarthar na hEorpa. sa Tréimhse Aragnaisiúnach timpeall 35,000 bliain ó shin , nó níos túisce .
(trg)="13"> Marijs Gells-Manns : Es izteiktu minējumu , ka mūsdienu valodām jābūt vecākām , nekā alu zīmējumiem , alu gravējumiem un alu skulptūrām , un dejas soļiem mīkstā mālā Rietumeiropas alās Oriņakas periodā pirms kādiem 35 000 gadu , vai senāk .
(src)="14"> Cha dtig liom a chreidbheáil go ndearna siad na rudaí seo go léir agus nach raibh cumas acu i dteanga nua-aimseartha .
(trg)="14"> Es nespētu noticēt , ka viņi spēja visu to darīt , neprazdami mūsdienu valodu .
(src)="15"> Mar sin mheasfainn ar a laghad go dtéann na fréamhacha comh fada siar sin , agus b 'fhéidr níos faide arís .
(trg)="15"> Tāpēc es minētu , ka patiesā izcelsme ir senāka , vismaz tikpat sena un varbūt senāka .
(src)="16.1"> Ach , chan ionann é sin is a rá nach dtig leis na teangacha uilig , nó cuid mhaith acu , nó an chuid is mó acu , a bheith tagtha ó abraimis , 20,000 bliain ó shin , nó rud éigin cosúil leis sin .
(src)="16.2"> Tugaimid caolas teanga air sin .
(trg)="16.1"> Bet tas nenozīmē , ka visas , daudzas vai vismaz vairākums no mūsdienās zināmajām valodām nevarēja izcelties , piemēram , no vienas , kura ir daudz jaunāka , teiksim , 20 000 gadus , vai tamlīdzīgi .
(trg)="16.2"> To mēs saucam par šauro vietu .
(src)="17"> CA : Bhuel , b 'fhéidir go raibh an ceart ag Philip Anderson .
(trg)="17"> K.A. : Filipam Andersonam varēja būt taisnība .
(src)="18"> B 'fhéidir go bhfuil níos mó eolais agatsa ar achan rud ná duine ar bith eile .
(trg)="18"> Iespējams , jūs par to visu zināt vairāk nekā jebkurš cits .
(src)="19.1"> Mar sin , ónóir a bhí ann domhsa .
(src)="19.2"> Go raibh maith agat a Mhurray Gell-Mann .
(trg)="19.1"> Tāpēc tas ir gods .
(trg)="19.2"> Paldies jums , Marij Gells-Mann .
(src)="20"> ( Bualadh bos )
(trg)="20"> ( Aplausi )