# fr/ted2020-10.xml.gz
# my/ted2020-10.xml.gz

(src)="1"> Avec toute l' inquiétude légitime pour le SIDA et la grippe aviaire -- et nous en entendrons parler par le brillant Docteur Brillant plus tard dans la journée -- je veux vous parler de l' autre pandémie , ce sont les maladies cardiovasculaires , le diabète , l' hypertension -- qui sont toutes évitables pour au moins 95 % des gens , en changeant simplement de régime alimentaire et de mode de vie .
(trg)="1"> AIDS နဲ့ က က်ငှက်တုပ်ကွ တို့နဲ့ ပတ်သက်ပ ီ တရ ဝင်ပူပန်မှုတွ ၊ နဲ့ ဒီန ့နှ င် ပိုင် မှ အရမ် တ ်တဲ့ Dr. Brillant ဆီကက ရမှ နဲ့အတူ အခ တစ်ကမ္ဘ လုံ ဖ စ်န တဲ့ နှလုံ သွ က ဆီ ခ ို ၊ သွ တို ရ ဂ တွ အက င် ပ ခ င်ပ တယ် ။ ဒ တွ အ လုံ ဟ အနည် ဆုံ ၉၅ % လူတွ အတွက် အစ အသ က် ၊ အန အထိုင် ပ င် လိုက်ရုံနဲ့ လုံ ဝက ကွယ်နိုင်တယ်
(src)="2.1"> Ce qui se passe , c' est qu' une mondiallisation des maladies se met en place , que les gens commencent à manger comme nous , et vivre comme nous , et mourir comme nous .
(src)="2.2"> Et en une génération , par exemple , l' Asie est passée de détenteur des plus faibles taux de maladies cardiaques , et d' obésité , et de diabète , à l' un des plus élevés .
(src)="2.3"> Et en Afrique , les maladies cardiovasculaires sont la cause d' autant de décès que le VIH et le SIDA dans la plupart des pays .
(trg)="2"> ပ ီ တ ့ ဖ စ်န တ က တစ်ကမ္ဘလုံ မက န် မ ခ င် ၊ ဖ စ်ပွ န ပ ီ လူတွ ဟ က ွန်တ ်တို့လိုစ ၊ က ွှန်တ ်တို့လိုန ၊ ပ ီ တ ့ က ွန်တ ်တို့လို သ တ ဖ စ်န တယ် ။ ဥပမ မ ို ဆက် တစ်ခုမှ အ ရှဟ နှလုံ ရ ဂ ၊ အဝလွန်တ နဲ့ဆီ ခ ို ဖ စ်တ အနိမ့်ဆုံ နှုန် ကန အမ င့်ဆုံ ဖ စ်သွ ပ ပ ီ ။ ပ ီ တ ့အ ဖရိကမှ နှလုံ သွ က ရ ဂ ဟ နိုင်ငံအမ စုမှ HIV နဲ့ AIDS သ ဆုံ တ နဲ့တူညီန တယ်
(src)="3"> Aussi nous avons une fenêtre décisive d' opportunité pour faire une différence importante qui puisse avoir un effet sur les vies de millions de gens littéralement , et de pratiquer une médecine préventive à l' échelle mondiale .
(trg)="3"> ဒီတ ့ တကယ့်ကို သန် ခ ီတဲ့ လူတွ ရဲ့အသက်ကို သက်ရ က်နိုင်တဲ့ ပ င် လဲခ က် တစ်ခုလုပ်ဖို့ အရ ပ တဲ့အခွင့်အလမ် တံခ တစ်ခ ပ်ရှိပ ီ ၊ တစ်ကမ္ဘ လုံ အတိုင် အတ နဲ့ က ကွယ်ရ ဆ ပည ပ ုက င့်ဖို့ပ ။
(src)="4"> Les maladies des vaisseaux sanguins et du coeur tuent toujours plus de gens -- pas seulement dans ce pays mais aussi dans le monde entier -- que tout le reste combiné , et pourtant on peut les prévenir pour presque tout le monde .
(trg)="4"> နှလုံ နဲ့သွ က ရ ဂ တွ က က န်တဲ့ရ ဂ တွ ပ င် ထ ထက် ဒီတိုင် ပ ည်မှ သ မက တကမ္ဘ လုံ မှ ပ လူတွ ကို ပိုသ စ န တုန် ပ ၊ ဒ ဟ လူတိုင် နီ ပ အတွက် လုံ ဝက ကွယ်နိုင်ပ တယ် ။
(src)="5.1"> Elles sont non seulement évitables , mais elles sont en fait réversibles .
(src)="5.2"> Et pendant les 29 dernières années nous avons été en mesure de le démontrer en changeant simplement régime et mode de vie , en utilisant des mesures très sophistiquées , coûteuses et ultramodernes pour prouver à quel point ces intervention très simples et très peu sophistiquées peuvent être puissantes .
(src)="5.3"> Une artériographie quantitative , avant et après un an , et des scintigraphies cardiaques en TEP .
(trg)="5"> က ကွယ်လို့ရရုံမက ၊ တကယ့်ကိုပဲ န က်ပ န်လှည့်လို့ရတယ် ၊ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၉ နစ်နီ နီ ပ နိုင်ခဲ့တ က အစ အသ က်နဲ့ အန အထိုင်ပ င် လဲရုံ ဒီအဆင့်မ င့် ၊ စ က ီ တဲ့ န က်ဆုံ ပ ် စီမံခ က်တွ သုံ ခ င် နဲ့ ရို စင် တဲ့ ၊ နည် ပည နိမ့်ပ ီ ကုန်က စရိတ် နည် တ တွ စွက်ဖက်တ ဟ ဘယ်လိုအစွမ် ထက်တယ် ဆိုတ သက်သ ပ ဖို့ပ ၊ ရ တွက်တဲ့ သွ ​က မ ဉ် လို ၊ တစ်နှစ်မတိုင်ခင်နဲ့တိုင်ပ ီ PET စကင်တွ မှ ပ ့
(src)="6"> Nous avons montré il y a quelques mois -- nous avons publié la première étude démontrant qu' on peut effectivement arrêter ou renverser la progression du cancer de la prostate en faisant des changements de régime et de mode de vie , et obtenir une régression de 70 % de la croissance de la tumeur , ou une inhibition de la croissance de la tumeur , comparé à seulement 9 % pour le groupe de contrôle .
(trg)="6"> လအနည် ငယ်က ပ ခဲ့တဲ့ ၊ ထုတ်ဝ လိုက်တဲ့ ပထမလ ့လ ခ က်မှ ပ တ က အစ အသ က်နဲ့ န ထိုင်ပုံ ပ င် ရုံနဲ့ ဆီ က ိတ်ကင်ဆ ကို ရပ်နိုင် ၊ န က်ဆုတ်နိုင်ပ ီ အသ ပိုတို မှု ၇၀ % လ ့တ ဒ မှမဟုတ် အသ ပိုတို မှုမှု နှ စ ပ ီ ယှဉ်လိုက်ရင် ကန့်သတ်အုပ်စုမှ က တ ့ ၉ % ပဲရှိပ တယ် ။
(src)="7"> Et sur la spectroscopie IRM et RM ici , l' activité de la tumeur de la prostate est marquée en rouge -- vous pouvez voir qu' elle diminue après un an .
(trg)="7"> ပ ီ ဆ ့ ဒီက MRI နဲ့ MR ရ င်စဉ်မှ က ဆီ က ိတ်ကင်ဆ လုပ်ဆ င်မှုကို အနီရ င်ပ ထ ပ ီ ၁ နှစ်အက မှ လ ့န တ မ င်ရတယ် ။
(src)="8.1"> Et puis il y a à présent une épidémie d' obésité .
(src)="8.2"> Deux tiers des adultes et 15 % des enfants .
(src)="8.3"> Ce qui m' inquiète vraiment c' est que le diabète a progressé de 70 % ces 10 dernières années , et c' est peut-être la première génération dans laquelle nos enfants vivent une vie plus courte que nous .
(src)="8.4"> C' est pitoyable , et c' est évitable .
(trg)="8"> အခုအဝလွန်ရ ဂ ကူ စက်မှုရှိတယ် ၊ လူက ီ ၃ ပုံ ၂ ပုံနဲ့ကလ ၁၅ % ပ ၊ စိတ်ပူန မိတ က လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်အတွင် မှ ဆီ ခ ိုရ ဂ က ရ ၀ % တို ပွ ခဲ့ပ ီ ဒ ဟ က ွန်တ ်တို့ ကလ တွ က ွန်တ ်တို့ထက် ပိုပ ီ အသက် တိုတိုန ရတဲ့ ပထမဆုံ မ ို ဆက်ပ ။ သန စရ ပ ၊ ဒ က ကွယ်လို့ရပ တယ် ။
(src)="9.1"> Ces chiffres ne sont pas des résultats d' élections ce sont des gens -- le nombre de gens qui sont obèses par état , en commençant en 1985 , 86 , 87 ce sont les relevés du site du Centre pour la prévention et le contrôle des maladies -- 88,89,90,91 et vous voyez une nouvelle catégorie -- 92,93,94,95,96 , 97 , 98 , 99 , 2000 , 2001 -- ça empire .
(src)="9.2"> D' une certaine manière , nous régressons .
(src)="9.3"> Et que pouvons nous y faire ?
(src)="9.4"> Et bien , vous savez , le régime que nous avons trouvé qui peut renverser les maladies cardiaques et le cancer est le régime asiatique .
(trg)="9"> အခု ဒ တွ ဟ ရွ က က်ပွဲရ လ ဒ်တွ မဟုတ်ဘူ ၊ လူတွ ပ ၊ ပ ည်နယ်အလိုက် ၈၅ ၊ ၈၆ ၊ ၈၇ ခု လ က်ကစပ ီ အဝလွန်တဲ့လူ အရ အတွက်ပ ၊ ဒ တွ ဟ CDC ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ကဖ စ်ပ ီ ၊ ၈၈ ၊ ၈၉ ။ ၉၀ ။ ၉၁ မှ ပ ၊ အမ ို အစ သစ် တစ်ခုကို ၉၂ ၊ ၉၃ ၊ ၉၄ ၊ ၉၅ ၊ ၉၆ ၊ ၉၇ ၊ ၉၈ ၊ ၉၉ ၊ ၂၀၀၀ ၊ ၂၀၀၁ မှ တွ ရပ တယ် ။ ဒ ကပိုဆို လ တယ် ၊ က ွန်တ ်တို့ဟ က ဆင် သလိုပ လ ။ ( ရယ်သံမ ) ကဲ ဒ နဲ့ပတ်သက်ပ ီ ဘ လုပ်လို့ရလဲ ။ က င် ပ ီ ၊ သိတယ်န ် ၊ တွ ့ထ တ က နှလုံ နဲ့ကင်ဆ ကို ပ င် ပ န် လုပ်ပ နိုင်တ က အ ရှအစ အစ ပ ။
(src)="10"> Mais les gens en Asie commencent à manger comme nous c' est pour cela qu' ils commencent à être malades comme nous le sommes .
(trg)="10"> ဒ ပ မဲ့ အ ရှသ ဟ ကိုယ်တွ လိုစ န ပ ီ ဒ က င့်ကိုယ်တွ လို ဖ န တ ပ ့ ။
(src)="11.1"> Donc , j' ai travaillé avec beaucoup des grandes compagnies alimentaires .
(src)="11.2"> Ils peuvent rendre amusants , sexys , branchés et croustillants et pratiques à manger des aliments plus sains par exemple -- je préside les comités consultatifs de McDonald , PepsiCo et ConAgra et Safeway et bientôt Del Monte , et ils trouvent que c' est bon pour les affaires .
(trg)="11"> ဒ နဲ့ အစ အသ က် ကုမ္ပဏီက ီ တွ နဲ့ တွဲလုပ်န ပ ီ ၊ သူတို့က ပိုက န် မ စ တ ကို ပ ်စ ၊ စွဲမက်စ ၊ ခ တ်မှီအဆင်ပ အ င်လုပ်ပ တယ် ။ က ွန်တ ် အက ံပ အဖ စ်ထိုင်တဲ့ McDonalds နဲ့ PepsiCo ၊ ConAgra နဲ့ Safeway လို မက ခင် Del Monte ပ ့ ၊ ဒ ဟ လုပ်ငန် က င် လို့ သူတို့ထင်က တယ် ။
(src)="12.1"> Les salades que vous voyez chez McDonald sont le résultat de ce travail -- ils vont lancer une salade asiatique .
(src)="12.2"> Chez Pepsi , deux tiers de la croissance de leur revenu est le résultat de leurs meilleurs aliments .
(trg)="12"> MacDonald မှ မ င်ရတဲ့ အသုတ်ဟ အလုပ်ရဲ့အက ို ပ ၊ အ ရှအသုတ်ကို စ တ ့မှ Pepsi မှ ဝင်ငွ တို မှု ၃ ပုံ ၂ ပုံဟ ပိုက င် တဲ့ အစ အစ တွ ရတ ပ ။
(src)="13.1"> Et donc si nous pouvons faire ça , alors nous pouvons libérer des ressources pour acheter des médicaments dont on a vraiment besoin pour traiter le SIDA et le VIH et la malaria et la prévention de la grippe aviaire .
(src)="13.2"> Merci .
(trg)="13"> ဒီလိုလုပ်က ရင် AIDS HIV ငှက်ဖ ရ ဂ တွ ကုသဖို့နဲ့ က က်ငှက်တုပ်ကွ ကို က ကွယ်ဖို့ တကယ်လိုအပ်တဲ့ဆ ဝ တွ ဝယ်ဖို့ ရင် မ စ်တွ ကို လွတ်လ လို့ သုံ ခွင့်ရတ ပ ့ဗ ၊ က ဇူ ပ ။

# fr/ted2020-1006.xml.gz
# my/ted2020-1006.xml.gz

(src)="1"> Vous sentez-vous complètement dépassés lorsque vous êtes confrontés à un problème complexe ?
(trg)="1"> ရှုပ်ထွ တဲ့ပ ဿန တစ်ခုနဲ့ရင်ဆိုင်ရတဲ့အခ လုံ လုံ က ီ ကို ဖိစီ ခံရသလို ခံစ မိဖူ ပ သလ ။
(src)="2"> Eh bien , j ’ espère changer cela en moins de trois minutes .
(trg)="2"> က င် ပ ီ ၊ ဒ ကို ၃ မိနစ်တ င် မက တဲ့အခ ိန်အတွင် ပ င် လဲသွ စ မယ်လို့ မ ှ ်လင့်ပ တယ်
(src)="3"> Donc , j' espère vous convaincre que complexe ne veut pas toujours dire compliqué .
(trg)="3"> ရှုပ်ထွ ခ င် ဆိုတ အမ ဲတမ် ရှုပ်ယှက်ခတ်မှု မဟုတ်တ ကို ခင်ဗ တို့ လက်ခံလ အ င် လုပ်ဖို့ မ ှ ်လင့်ပ တယ် ။
(src)="4"> Donc pour moi , une baguette bien conçue , fraîchement sortie du four , est complexe , mais un pain au curry d' oignons , olives vertes , et fromage est compliqué .
(trg)="4"> က ွန်တ ့အတွက် မုန့်ဖိုထဲက ထုတ်ပ ီ စ အက အနဖုတ်ထ တဲ့ ပ င်မုန့်ခ င် ဟ ရှုပ်ထွ ပ ီ က က်သွန်နီမဆလ သံလွင်သီ နဲ့ ဘိန် စ ့ပ တဲ့ ဒိန်ခဲပ င်မုန့်ကတ ့ ရှုပ်ယှက်ခတ်န ပ တယ် ။
(src)="5"> Je suis un écologiste , et j ’ étudie la complexité .
(trg)="5"> က ွန်တ ်ဟ ဂ ဟဗ ဒပည ရှင် တစ်ယ က်ဖ စ်ပ ီ ရှုပ်ထွ ခ င် ကို လ ့လ ပ တယ် ။ ရှုပ်ထွ ခ င် ကို နှစ်သက်ပ တယ် ။
(src)="6.1"> J' aime la complexité .
(src)="6.2"> Et je l' étudie dans le milieu naturel , l' interdépendance des espèces .
(trg)="6"> ဒ ကို သဘ ဝလ ကထဲမှ လ ့လ ပ တယ် ၊ မ ို စိတ်တွ ရဲ့ ပ န်လှန်ဆက်နွယ်မှုပ ့ ။
(src)="7"> Voici donc une chaîne alimentaire , ou une carte des liens alimentaires entre les espèces qui vivent dans les lacs alpins des montagnes de Californie .
(trg)="7"> ဒီတ ့ အစ အစ ဝက်ဘ်တစ်ခု ၊ ( သို့ ) California တ င်ပ ်က Alpine ရ ကန်တွ မှ န က တဲ့ မ ို စိတ်တွ အက က စ သုံ ခ င် ကွင် ဆက် မ ပုံပ ၊
(src)="8"> Et voilà ce qui arrive à cette chaîne alimentaire quand il est rempli de poissons non indigènes , qui n' ont jamais vécu là avant .
(trg)="8"> ဒ ကတ ့ အဲဒီမှ အရင်က မန ဖူ တဲ့ ဇ တိရင် မဟုတ်တဲ့ င တွ န လ တဲ့အခ အစ အစ ကွန်ရက် ဖ စ်သွ ပ ပဲ ။
(src)="9"> Toutes les espèces grisées disparaissent .
(trg)="9"> မီ ခို ရ င် မ ို စိတ်တွ အ လုံ ပ က်သွ တယ် ။
(src)="10"> Certaines sont en fait au bord de l' extinction .
(trg)="10"> တစ်ခ ို့ကတ ့တကယ့်ကို မ ို တုန် တ ့မယ့် အခ အန မ ို ပ ။
(src)="11"> Et les lacs avec des poissons ont plus de moustiques , même s ’ ils les mangent .
(trg)="11"> င တွ က စ ပစ်တ တ င်မှ အဲဒီကန်တွ မှ ခ င်တွ ပိုမ တယ် ။
(src)="12"> Tous ces effets ont été imprévus , et pourtant , nous découvrons qu' ils sont prévisibles .
(trg)="12"> ဒီလိုဖ စ်လ မှ ကို လုံ လုံ မ ှ ်လင့်မထ တ ပ ။ ဒ ပ မဲ့ က ိုတင်ခန့်မှန် နိုင်တ ကို တွ ့လ ရပ တယ် ။
(src)="13"> Donc , je veux partager avec vous quelques idées clés sur la complexité que nous apprenons de l' étude de la nature qui sont peut-être applicables à d' autres problèmes .
(trg)="13"> ဒီတ ့ က ွန်တ ် အခုမ ှဝ ခ င်တ က ရှုပ်ထွ မှုတွ နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အဓိကက တဲ့ အတွင် သဘ တစ်ခုနှစ်ခုလ က်ပ ၊ သဘ ဝကိုလ ့လ ခ င် ကန သိလ ရတ ဖ စ်ပ ီ အခ ပ ဿန တွ မှ လည် အသုံ ခ နိုင်က င် ပ ရဲ့ ။
(src)="14"> Le premier est le simple pouvoir de bons outils de visualisation pour aider à démêler la complexité et vous encourager à poser les questions auxquelles vous n' avez pas pensé avant .
(trg)="14"> ပထမတစ်ခုက ရှုပ်ထွ မှုတွ ကို ရှင် ပ ဖို့ မ င်အ င် လုပ်ပ နိုင်တဲ့ ကိရိယ တွ ရဲ့ စွမ် ပက ဖ င့် ၊ ခင်ဗ တို့အရင်က မစဉ် စ ခဲ့ဖူ တဲ့ မ ခွန် တွ ကို မ ဖို့ ခင်ဗ တို့ကို တိုက်တွန် ပ ဖို့ပ ပဲ ။
(src)="15"> Par exemple , vous pouvez tracer les flux de carbone par le biais de chaînes d' approvisionnement dans un écosystème d' entreprise , ou les interconnexions des parcelles d' habitat pour les espèces menacées dans le Yosemite National Park .
(trg)="15"> ဥပမ ပ င် စည် ထ တဲ့ ကုမ္ပဏီစနစ်တစ်ခုထဲက ပ င် စည် ထ တဲ့ ဂ ဟစနစ် တစ်ခုထဲကန ဖ တ်လ တဲ့ က ဗွန်စီ ဆင် မှုကို မှတ်သ နိုင်ပ တယ် ၊ ဒ မှမဟုတ် Yosemite အမ ို သ ဥယ ဉ်ထဲက ဘ သင့်န တဲ့မ ို စိတ်တွ အတွက် က က်စ ရ န ရ အပိုင် တွ ရဲ့ အပ န်အလှန် ဆက်နွယ်မှုတွ ပ ့ ။
(src)="16"> La prochaine chose est que , si vous voulez prévoir l' effet d' une espèce sur une autre , si vous vous concentrez uniquement sur ce lien , faisant du reste une boîte noire , c' est en fait moins prévisible que si vous prenez du recul , considérez l' ensemble du système -- toutes les espèces , tous les liens -- et de cette position , peaufinez la sphère d' influence qui vous intéresse le plus .
(trg)="16"> န က်တစ်ခုက သင့်အန နဲ့ မ ို စိတ်တစ်ခုက န က်တစ်ခုအပ ် သက်ရ က်မှုကို ခန့်မှန် ခ င်ရင် ၊ ကွင် ဆက်ကိုပဲ အ ရုံစိုက်ရင်တ ့ က န်တ ကို အမှ င်ခ လိုက်တ ပ ။ တကယ်တ ့ ပိုလို့ကို ခန့်မှန် နိုင်တဲ့နည် က န က်ကို ဆုတ်လိုက်ပ ၊ စနစ်တစ်ခုလုံ ကို ထည့်စဉ် စ လိုက်ပ ၊ မ ို စိတ်အကုန်လုံ ၊ ကွင် ဆက်အကုန်လုံ ... အဲဒီန ရ ကန အဓိကအက ဆုံ သက်ရ က်မှုနယ်ပယ်ပ ်မှ အ ရုံစိုက်လိုက်ပ ။
(src)="17"> Et nous découvrons avec notre étude , que c ’ est souvent très localisé autour du nœud que vous considérez entre un ou deux degrés .
(trg)="17"> သုသ တနကန သိရှိလ န တ က မက ခဏဆိုသလို ဒီဂရီတစ်ခု ၊ နှစ်ခုအတွင် က ခင်ဗ ဂရုစိုက်န တဲ့ ဆုံမှတ်ငယ်လ တွ နဲ့ သက်ဆိုင်တ ပ ။
(src)="18"> Donc , plus vous prenez du recul , embrasser la complexité , plus vous avez des chances de trouver des réponses simples , et c ’ est souvent différent de la réponse simple avec laquelle vous avez commencé .
(trg)="18"> ဒ က င့် န က်ဆုတ်ပ ီ ခက်ခဲနက်နဲမှုကို လက်ခံက ည့်လ ရို ရှင် တဲ့အဖ တွ ကို တွ ့ရှိဖို့ အခွင့်ပိုက င် လ ပ ။ သင်အစမှ ရှ တွ ့ခဲ့တဲ့ ရို ရှင် တဲ့အဖ နဲ့ ခ န တတ်ပ တယ် ။
(src)="19"> Alors changeons de vitesse et penchons-nous sur un problème très complexe gracieusement offert par le gouvernement américain .
(trg)="19"> ဒီတ ့ ဂီယ ပ င် ပ ီ ၊ အမ ရိကန်အစို ရက က ဇူ ပ ုထ တဲ့ တကယ့်ကိုရှုပ်ထွ လှတဲ့ ပုစ္ဆ ကို က ည့်က ရအ င် ။
(src)="20"> Voici le schéma de la stratégie contre-insurrectionnelle des Etats-Unis en Afghanistan .
(trg)="20"> ဒ ကတ ့ အ ဖဂန်နစ္စတန်မှ အမ ရိကန်ရဲ့ သ င်က န် မှုခ မှုန် ရ ဗ ူဟ တစ်ခုပ ။
(src)="21"> Il était en première page du New York Times il y a quelques mois --
(trg)="21"> လွန်ခဲ့တဲ့ ၁ လ ၊ ၂ လလ က်က New York Times သတင် စ ရဲ့ မ က်နှ ဖုံ မှ ပ ့ ။
(src)="22"> tout de suite ridiculisé par les médias pour être follement compliqué .
(trg)="22"> စိတ်န က်လ က်အ င် ရှုပ်ထွ လွန် လို့ ခ က်ခ င် ကိုပဲ မီဒီယ တွ ရဲ့ လှ င်ပ င်မှုကို ခံလိုက်ရတယ်လ ။
(src)="23"> Et l' objectif déclaré était d' accroître le soutien populaire pour le gouvernement afghan .
(trg)="23"> ​က ည ခဲ့တဲ့ရည်မှန် ခ က်က အ ဖဂန်အစို ရကို ပ ည်သူအမ ဖက်မှ ထ က်ခံမှု တို လ ဖို့ပ
(src)="24"> De toute évidence un problème complexe , mais est-il compliqué ?
(trg)="24"> ရှုပ်ထွ တဲ့ ပုစ္ဆ တစ်ခု ဆိုတ အရှင် က ီ ပ ။ ဒ ပ မယ့် ဒ ဟ ရှုပ်ယှက်ခတ်ရ လ ။
(src)="25.1"> Eh bien , quand j' ai vu cela dans la première page du Times , J' ai pensé , " Super .
(src)="25.2"> Enfin quelque chose que je peux comprendre .
(trg)="25"> က င် ပ ီ ၊ ဒ ကို Times ရဲ့ မ က်နှ ဖုံ မှ တွ ့တ ့ စဉ် စ မိလိုက်တ က " က င် ပ ့ကွ ၊ ဆက်စပ်က ည့်လို့ရတ တစ်ခု ၊
(src)="26"> Je peux y couler mes dents . "
(trg)="26"> ဒီမှ နှစ်မ ှုပ်ထ လို့ ရတ ပ ့ " လို့ပ ။
(src)="27.1"> Alors faisons-le .
(src)="27.2"> Alors on y va pour la première fois , une vue en première mondiale de ce diagramme spaghetti en un réseau ordonné .
(trg)="27"> ဒီတ ့ လုပ်က ရအ င် ။ စနစ်တက ကွန်ရက်အဖ စ်နဲ့ ဒီspaghetti က ခ ပ်ပ ်မှ ကမ္ဘ ့ပွဲဦ ထွက် ရှုထ င့်တစ်ခုပ ့ဗ ။
(src)="28"> Le nœud encerclé est celui que nous essayons d' influencer -- le soutien populaire au gouvernement .
(trg)="28"> စက်ဝိုင် ပ ထ တဲ့ ဆုံမှတ်လ ကတ ့ က ွန်တ ်တို့ သက်ရ က်ခ င်တဲ့န ရ အစို ရကို ပ ည်သူအမ က ထ က်ခံမှုပ ။
(src)="29"> Et nous pouvons maintenant regarder à un degré , deux degrés , trois degrés à partir de ce nœud et d' éliminer les trois quarts du diagramme en dehors de cette sphère d' influence .
(trg)="29"> ဒီတ ့ဗ အဲဒီဆုံမှတ်ကန ၁ ဒီဂရီ ၊ ၂ ဒီဂရီ ၊ ၃ ဒီဂရီကို က ည့်လို့ရပ ီ ဩဇ လွှမ် နယ်ပယ်အပ င်က က ခ ပ်ရဲ့ ၄ ပုံ ၃ ပုံကို ဖယ်ရှ နိုင်ပ တယ် ။ အဲဒီနယ်ပယ်ထဲမှ ဆုံမှတ်အမ စုဟ ဗ ူဟ နဲ့မသက်ဆိုင်တဲ့အခ က်တွ ပ
(src)="30"> Dans ce domaine , on ne peut pas agir sur la plupart de ces nœuds , comme la dureté du terrain , et une très petite minorité sont des actions militaires .
(trg)="30"> မ ပ င်အန အထ က မ် တမ် ခ င် မ ို လိုပ ့ ပ ီ တ ့ အရမ် သ ငယ်တဲ့ အရ အတွက်ကသ တကယ့် စစ်မက်ရ ရ တိုက်ခိုက်မှုတွ ပ ။
(src)="31"> La plupart sont non-violents et ils se divisent en deux grandes catégories : engagement actif auprès des rivalités ethniques et croyances religieuses et développement économique transparent et équitable et la fourniture des services .
(trg)="31"> အမ စုဟ အက မ် ဖက်မဲ့ကဏ္ဍတွ ဖ စ်ပ ီ ၊ အက မ် ဖ င် ၂ မ ို ရှိပ တယ် ။ လူမ ို စုပ ိုင်ဆိုင်မှုတွ နဲ့ ဘ သ ရ အယူဝ ဒတွ မှ တက်က ွစွ ပတ်သက်မှုနဲ့ မ ှတပ ီ ၊ ထင်သ တဲ့ စီ ပွ ရ ဖွံ့ဖ ို မှုနဲ့ ဝန်ဆ င်မှုထ က်ပံ့ပ ခ င် ပ ။
(src)="32"> Je n ’ en sais pas plus à ce sujet , mais c' est ce que je peux déchiffrer à partir de ce schéma en 24 secondes .
(trg)="32"> ဒီအက င် က ွန်တ ်မသိဘူ ၊ ဒ ပ မဲ့ ဒ က ဒီက ခ ပ်ကန ၂၃ စက္ကန့်အတွင် အဓိပ္ပ ယ်ဖ ်နိုင်တ ပ ။
(src)="33"> Quand vous voyez un schéma comme celui-ci , je ne veux pas que vous ayez peur .
(trg)="33"> ဒီလိုက ခ ပ်ကို တွ ့တဲ့အခ ခင်ဗ တို့ကို လန့်မသွ စ ခ င်ပ ဘူ ။
(src)="34.1"> Je veux vous voir motivés .
(src)="34.2"> Je veux que vous soyez soulagés .
(trg)="34"> ခင်ဗ တို့ကို စိတ်လှုပ်ရှ ဟ လိုတ ပ ။ စိတ်သက်သ ရ ရသွ စ ခ င်တ ပ ။
(src)="35"> Parce que des réponses simples peuvent émerger .
(trg)="35"> ရို ရှင် တဲ့ အဖ တွ ပ ်လ နိုင်လို့ပ ။
(src)="36"> On découvre dans la nature que la simplicité est souvent de l' autre côté de la complexité .
(trg)="36"> သဘ ဝထဲက ရို ရှင် မှုဟ မက ခဏဆိုသလို ရှုပ်ထွ မှုရဲ့အခ တစ်ဖက်မှ ကိန် အ င် န လို့ပ ။
(src)="37"> Donc , pour tout problème , plus vous pouvez effectuer un zoom arrière pour embrasser la complexité , plus vous avez de chances de vous concentrer sur les détails simples qui comptent le plus .
(trg)="37"> ဒ က င့် ဘယ်ပုစ္ဆ အတွက်မဆို ခ ဲ့က ည့်နိုင်လ လ ၊ ရှုပ်ထွ မှုကို လက်ခံထ လ လ ၊ အရ က ီ ဆုံ ရို ရှင် တဲ့အသ စိတ်တွ ကို အနီ ကပ်က ည့်နိုင်ဖို့ အခွင့်အလမ် က င် လ လ လ ပ ။
(src)="38"> Je vous remercie .
(trg)="38"> က ဇူ တင်ပ တယ် ။
(src)="39"> ( Applaudissements )
(trg)="39"> ( လက်ခုပ်သံမ )

# fr/ted2020-101.xml.gz
# my/ted2020-101.xml.gz

(src)="1"> Merci beaucoup .
(trg)="1"> က ဇူ အမ က ီ တင်ပ တယ် ။
(src)="2"> Voilà , j' aimerais vous raconter une histoire .
(trg)="2"> ကဲ ၊ ရှင်တို့အတွက် ဇ တ်လမ် တစ်ပုဒ်ရှိတယ် ။
(src)="3"> Lorsque j' ai débarqué de l' avion , après un long voyage depuis l' ouest de l' Angleterre , mon ordinateur , mon bien-aimé ordinateur portable , était devenu incontrôlable , et il avait -- oh ! -- un peu comme cela ! -- et l' affichage -- bref , il était complètement planté .
(trg)="3"> က ွန်မ လ ယ ဉ်ကဆင် တ ့ အင်္ဂလန် အန က်ပိုင် က ရှည်လ လွန် တဲ့ခရီ န က်မှ က ွန်မ ကွန်ပ ူတ ၊ ခ စ်ရတဲ့ လက်ဆွဲ ကွန်ပ ူတ က က င်သွ လိုက်တ အို အဲလိုမ ို ပ ့ ။ အပ ်က မ က်နှ ပ င်မှ ... ပ ရရင် အကုန်လုံ ထပ က်သွ တယ် ။
(src)="4"> Et je suis allé voir les informaticiens d' ici et un type sympa a réparé mon ordinateur , et puis il m' a demandé , " Que faites-vous ici ? "
(trg)="4"> ဒီက IT က င်လ တွ ဆီသွ တ ့ လူက ီ မင် တစ်ဦ က ပ င်ပ ပ ီ ပ တ က " ခင်ဗ က ဒီမှ ဘ လုပ်မှ လဲတဲ့ ။ "
(src)="5.1"> et je lui ai répondu " Je joue du violoncelle et je chante aussi un peu , " et il m' a dit " Oh !
(src)="5.2"> Il m' arrive aussi de jouer du violoncelle . "
(trg)="5"> က ွန်မက " က ွန်မ တယ ထို ပ ီ သီခ င် နည် နည် ဆိုမှ ပ ။ " သူက " အို ၊ က ွန်တ ်လည် တယ ကို တီ တ ့တီ ပ တယ် ။ "
(src)="6"> Et je lui ai dit , " Ah oui , vraiment ? "
(trg)="6"> ဒ နဲ့ က ွန်မက " တကယ်လ "
(src)="7"> Quoi qu' il en soit , vous allez vous régaler , parce qu' il est fantastique , et il se nomme Mark .
(trg)="7"> ဘ ဖ စ်ဖ စ်ပ ၊ ရှင်တို့ ပ ်အ င်ပ ။ သူက ထူ ခ လို့ပ ၊ သူ့န မည်က Mark တဲ့ ။
(src)="8"> ( Applaudissements ) Je suis aussi accompagnée par mon complice , Thomas Dolby .
(trg)="8"> ( လက်ခုပ်သံမ ) က ွန်မရဲ့ အဖ ် Thomas Dolby လည် ဒီအမှုထဲမှ ပ ဝင်ပ တယ် ။
(src)="9"> ( Applaudissements ) Cette chanson s' appelle " Plus loin que le Soleil . "
(trg)="9"> ( လက်ခုပ်သံမ ) ဒီသီခ င် ကို " Farther than the Sun " လို့ခ ်ပ တယ် ။
(src)="10"> ( Musique ) ♫ Piégée par le vent je t' appelais ♫ ♫ mais tu n' entendais pas ... ♫ ♫ Et tu es une plante qui se contente d' une terre pauvre ♫ ♫ et je t' ai traité trop bien ♫ ♫ pour renoncer aux fleurs ... ♫ ♫ Oh , j' ai été trop généreuse avec toi ... ♫ ♫ Plus loin de moi que le soleil ♫ ♫ Plus loin que je ne le voudrais ♫ ♫ Lorsque je vais au nord j' ai si froid ♫ ♫ Mon cœur est de la lave sous la pierre ♫ ♫ Tu ne le mérites pas ♫ ♫ Tu ne le mérites pas ... ♫ ♫ Dans tes yeux calculateurs ♫ ♫ Les chiffres défilent ♫ ♫ tu ne peux pas me voir . ♫ ♫ tu ne peux pas me voir ... ♫ ♫ Et si je me le répète assez ♫ ♫ Je finirais par le croire . ♫ ♫ Tu ne le mérites pas . ♫ ♫ La mer , elle se couvre de glace ... ♫ ♫ pour piéger la lumière ♫ ♫ Et j' aime être amoureuse ♫ ♫ et tu n' as jamais vraiment été l' élu ♫ ♫ aux yeux de Gerda ♫ ♫ Des éclats de ce que tu es devenu ♫ ♫ Et tous les papillons de nuit ♫ ♫ se laissent éblouir par la lumière électrique ♫ ♫ Tu ne le mérites pas ♫ ♫ Tu ne le mérites pas ♫ ♫ Dans tes yeux calculateurs ♫ ♫ Les chiffres défilent ♫ ♫ Tu ne peux pas me voir , non ♫ ♫ Et si je me le répète assez ♫ ♫ Je finirais par le croire . ♫ ♫ Tu ne le mérites pas . ♫ ♫ Plus loin de moi que le soleil ♫ ♫ Plus loin que je ne le voudrais ♫ ♫ Lorsque je vais au nord j' ai si froid ♫ ♫ Mon cœur est de la lave sous la pierre ♫ ♫ Tu ne le mérites pas . ♫ ♫ Tu ne le mérites pas . ♫ ♫ Dans tes yeux calculateurs ♫ ♫ Les chiffres défilent ♫ ♫ tu ne peux pas me voir , non ... ♫ ♫ Et si je me le répète assez , je finirais par le croire . ♫ ( Applaudissements ) Merci beaucoup .
(trg)="10"> ( ဂီတသံ ) လ ထဲမှ သွယ်တန် လို့ မင် ကိုခ ်ခဲ့တယ် ဒ ပ မဲ့ မင် မက ဘူ ကွယ် ။ မင် ဟ မ ညံ့ညံ့လိုအပ်တဲ့ အပင်တစ်ပင်ပ ၊ ပန် ပွင့်တွ ကို စွန့်လွှတ်ရလ က် အ င် င မင် ကို အရမ် က င် မွန်စွ ဆက်ဆံခဲ့ပ တယ် ၊ အို မင် အတွက် င ဟ က ွယ်ဝလွန် သွ ပ ီလ .. မင် ဆီကဆို န မင် ထက်တ င် ပိုဝ တယ် ၊ န မင် ထက်ပိုဝ ရ မင် ကို ရှိစ ခ င်တ ့တယ် ၊ ဥတ္တရအရပ် င သွ တယ် ၊ အ စက်လွန် ပ တယ် ။ င ့နှလုံ သ က က က်တုံ အ က်က ခ ်ရည်ပ ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ အက ံပိုင်တဲ့ မင် ရဲ့ မ က်လုံ တွ နဲ့ ခ ခ လည်န တဲ့ ပုံရိပ်တွ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ ပ ့ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ လ ။ င ့ကိုယ်င ပ ပ င် မ လှပ ီဆိုရင် င ယုံလိုက်တ ့မယ် ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ ပင်လယ်ဟ အလင် တန် ကို ထ င်ဖမ် ဖို့ အ ခဲန တယ် ။ ခ စ်န ရတ ကို င ခ စ်တယ် ၊ မင် ကတ ့ ဘယ်တ ့မှ အဲလ က် မဟုတ်ဘူ ။ Gerda ရဲ့ မ က်လုံ တွ ထဲမှ မင် ဖ စ်သွ တဲ့ အပိုင် အစတွ ၊ ညမှ ပ ံတဲ့ ပို ဖလံတွ အ လုံ လ ှပ်စစ်မီ ဟ လင် တယ်လို့ ယုံက တယ်လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ အက ံပိုင်တဲ့ မင် ရဲ့ မ က်လုံ တွ နဲ့ ခ ခ လည်န တဲ့ ပုံရိပ်တွ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ .. နို ... င ့ကိုယ်င ပ ပ င် မ လှပ ီဆိုရင် င ယုံလိုက်တ ့မယ် ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဆီကဆို န မင် ထက်တ င် ပိုဝ တယ် ၊ န မင် ထက်ပိုဝ ရ မင် ကို ရှိစ ခ င်တ ့တယ် ၊ ဥတ္တရအရပ် င သွ တယ် ၊ အ စက်လွန် ပ တယ် ။ င ့နှလုံ သ က က က်တုံ အ က်က ခ ်ရည်ပ ၊ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ မင် ဟ မတန်ဘူ လ ။ အက ံပိုင်တဲ့ မင် ရဲ့ မ က်လုံ တွ နဲ့ ခ ခ လည်န တဲ့ ပုံရိပ်တွ ၊ မင် င ့ကို မမ င်နိုင်ဘူ .. နို ... င ့ကိုယ်င ပ ပ င် မ လှပ ီဆိုရင် င ယုံလိုက်တ ့မယ် ၊ ( လက်ခုပ်သံမ ) က ဇူ အမ က ီ တင်ပ တယ် ။

# fr/ted2020-1016.xml.gz
# my/ted2020-1016.xml.gz

(src)="1.1"> Bonjour .
(src)="1.2"> Je m' appelle Birke Baehr , et j' ai 11 ans .
(trg)="1"> ဟဲလို ၊ က ွန်တ ့အမည်က Birke Baehr ၊ အသက်က ၁၁ နှစ်ပ ။
(src)="2"> Je suis venu ici aujourd' hui pour vous parler de ce qui ne va pas avec nos sources de nourriture .
(trg)="2"> ဒီန ့ ဒီကိုလ တ က က ွန်တ ်တို့ရဲ့ စ စရ စနစ် မှ တ ပ ဖို့ပ ။
(src)="3"> D' abord je voudrais dire que je suis sidéré de voir à quel point il est facile de faire croire aux enfants tous les discours du marketing et de la publicité à la télé , dans les écoles publiques , et quasiment partout où vous regardez .
(trg)="3"> ဦ ဆုံ အန နဲ့ ပ ခ င်တ က ကလ တွ ဟ တီဗီမှ ၊ အမ ပိုင်က င် တွ မှ နဲ့ သင်က ည့်လ ရ အတ ်မ မ က စ ကွက်ဖ က်တ တွ ၊ က ်င အ လုံ ကို အလွယ်တကူအယုံသွင် ခံရတ က ွန်တ ်တကယ်ပဲ အံ့သ မိပုံကိုပ ။
(src)="4"> On dirait que les sociétés essayent tout le temps de pousser les enfants comme moi à faire acheter par leurs parents des choses qui ne sont pas vraiment bonnes pour nous ou pour la planète .
(trg)="4"> က ွန်တ ့အမ င်တ ့ စီ ပွ ရ လုပ်ငန် တွ ဟ က ွန်တ ့လို ကလ တွ ကို သူတို့ မိဘတွ ကို က ွန်တ ်တို့ ( သို့ ) ကမ္ဘ အတွက် အမ ဲ မက င် တ ဝယ်ခိုင် ဖို့ က ို ပမ် န သလိုပ
(src)="5"> Les jeunes enfants sont particulièrement attirés par les emballages colorés et les jouets en plastique .
(trg)="5"> အထူ သဖ င့် ကလ ပ က်စတွ ဟ ရ င်စုံထုပ်ပို ခ င် နဲ့ ပလပ်စတစ်ရုပ်တွ က ဆွဲဆ င်တ ခံရတယ် ။
(src)="6"> J' avoue que j' étais comme ça .
(trg)="6"> ဝန်ခံရမှ က က ွန်တ ်လည် တစ်ယ က်အပ ဝင်ဖ စ်ခဲ့ဖူ တ ပ ။
(src)="7"> Je pensais aussi que toute notre nourriture venait de ces petites fermes idylliques où les cochons se roulaient dans la boue et les vaches broutaient toute la journée .
(trg)="7"> စ စရ အ လုံ ဟ တစ်န ကုန် ဝက်တွ ရွံ့ထဲလူ က နွ တွ စ က က်မှ မ က်စ တဲ့ ပ ်စရ ခ ံလ တွ ကန လ တယ်လို့ က ွန်တ ်လည် တွ ခဲ့ဖူ တယ် ။
(src)="8"> Ce que j' ai découvert c' est ce n' est pas vrai .
(trg)="8"> တွ ့ရှိလိုက်ရတ က ဒ ဟ မမှန်ဘူ ဗ ။
(src)="9"> J' ai commencé à faire des recherches sur internet , dans des livres et dans des documentaires , pendant mes voyages avec ma famille .
(trg)="9"> အင်တ နက်မှ ၊ စ အုပ်တွ မှ ၊ သတင် ရုပ်ရှင်တွ မှ မိသ စုနဲ့ ခရီ တွ မှ ဒီပစ္စည် ကို စတင်စုံစမ် မိတယ် ။
(src)="10"> J' ai découvert le côté sombre du système de la nourriture industrielle .
(trg)="10"> စက်မှုလုပ်ငန် အစ အစ စနစ်ရဲ့ မက င် တဲ့ဘက်ကို တွ ့ရှိခဲ့တယ် ။
(src)="11"> D' abord il y a les graines et les organismes modifiés génétiquement .
(trg)="11"> ဦ ဆုံ မ ို ရို ဗီဇပ င်ထ တဲ့ သစ်စ ့တွ နဲ့ အက င်တွ ရှိပ တယ် ။
(src)="12"> C' est quand une graine est manipulée dans un laboratoire pour faire quelque chose qui n' était pas prévu par la nature -- comme prendre l' ADN d' un poisson et le mettre dans l' ADN d' une tomate -- berk .
(trg)="12"> သစ်စ ့တစ်စ ့ဟ လက်တွ ့ခန် မှ သဘ ဝကန မရည်ရွယ်တဲ့ တစ်ခုခုလုပ်ဖို့ ပုံဖ ်ခံရတဲ့အခ ဥပမ င ရဲ့ DNA ကိုယူပ ီ ခရမ် ခ ဉ်သီ ထဲ ထည့်တဲ့အခ ပ ။ ရွံလိုက်တ ။
(src)="13"> Ne vous méprenez pas , j' aime les poissons et les tomates , mais c' est juste malsain .
(trg)="13"> အထင်မမှ နဲ့ဦ ၊ က ွန်တ ် င နဲ့ ခရမ် ခ ဉ်သီ က ိုက်ပ တယ် ၊ ဒ ပ မဲ့ ဒ က တ ့ က ခ မ် စရ ပ ။
(src)="14"> ( rires ) Ensuite les graines sont plantées et grandissent .
(trg)="14"> ( ရယ်သံမ ) န က် ဒီသစ်စ ့တွ စိုက်တယ် ၊ က ီ ထွ တယ် ။
(src)="15.1"> Il a été démontré que la nourriture ainsi créée provoque le cancer et d' autres problèmes chez les animaux de laboratoire .
(src)="15.2"> Et les gens mangent cette nourriture depuis les années 90 .
(trg)="15"> သူတို့ထုတ်တဲ့အစ က စမ် သပ်တိရိစ္ဆ န်တွ မှ ကင်ဆ နဲ့ အခ ပ ဿန တွ ဖ စ်စ တ သက်သ ပ က လူတွ ဟ ဒီနည် နဲ့ ထုတ်လုပ်တဲ့ စ စရ တွ ကို စ န က တ ၁၉၉၀ နှစ်လွန်တွ ကတည် ကပ ။
(src)="16"> Et la plupart des gens ne savent même pas que cela existe .
(trg)="16"> လူအမ စုက ဒ တွ ရှိတ ကိုတ င် မသိက ဘူ ။
(src)="17"> Est-ce que vous saviez que les rats qui mangent du maïs transgénique ont développé des signes d' infection du foie et des reins ?
(trg)="17"> မ ို ရို ဗီဇပ င် ထ တဲ့ ပ င် ကို စ တဲ့က ွက်တွ အသည် နဲ့ က က်ကပ် အဆိပ်သင့်တဲ့ လက္ခဏ တွ ပ ်လ တ သင်တို့သိလ ။
(src)="18"> Dont des inflammations et des lésions des reins et une augmentation de leur masse .
(trg)="18"> က က်ကပ်ရ င်တ ၊ အန တွ နဲ့ က က်ကပ်အလ ခ ိန် တို တ တွ ပ တယ် ။
(src)="19"> Et pourtant , presque tout le maïs que nous mangeons est génétiquement modifié d' une manière ou d' une autre .
(trg)="19"> က ွန်တ ်တို့စ တဲ့ ပ င် အ လုံ နီ နီ ဟ တစ်နည် နည် မ ို ရို ဗီဇ ပ င် လဲထ တ ပ ။
(src)="20"> Et laissez-moi vous dire qu' il y a du maïs partout .
(trg)="20"> ပ ီ တ ့ ပ ပ ရစ ၊ ပ င် ဟ အ လုံ မှ ပ ပ တယ် ။
(src)="21"> Et ne me lancez pas sur les opérations d' alimentation des animaux enfermés. appellé CAFOS .
(trg)="21"> CAFOS ( လှ င်ပိတ် သတ္တဝ က ွ တဲ့ စစ်ဆင်ရ ) စဖို့ထိတ ​့ က ွန်တ ့ကို မပို့ပ နဲ့ ။
(src)="22"> ( rires ) Les fermiers traditionnels utilisent des engrais chimiques à base d' énergie fossile qu' ils mélangent à la terre pour faire pousser les plantes .
(trg)="22"> ( ရယ်သံမ ) သမ ရို က လယ်သမ တွ က အပင်တွ က ီ စ ဖို့ မ စ တွ နဲ့ ရ စပ်တဲ့ ရုပ်က ွင် လ င်စ က လုပ်တဲ့ ဓ တ်မ ဩဇ တွ သုံ တယ် ။
(src)="23"> Ils le font parce qu' ils ont épuisé tous les nutriments du sol à force de faire pousser les mêmes plantes tout le temps .
(trg)="23"> ဒ လုပ်တဲ့အက င် က သီ နှံတစ်မ ို တည် ကို ထပ်က ထပ်က စိုက်တ ကန မ ဆီလွှ က ဩဇ ဓ တ်အ လုံ ကို ခွ ခ ွတ်လိုက်တ က င့်ပ ။
(src)="24"> Et puis , des produits chimiques plus toxiques sont vaporisés sur les fruits et les légumes , comme les pesticides et les herbicides , pour tuer les mauvaises herbes et les insectes .
(trg)="24"> ပိုဘ ဖ စ်တဲ့ ဓ တုပစ္စည် တွ အသီ နဲ့ဟင် ရွက်တွ ပ ် ဖ န် တယ် ၊ ဥပမ ပ င် နဲ့ ပို တွ သတ်ဖို့ ပို သတ်ဆ ၊ ပ င် သတ်ဆ တွ ပ ့ ။
(src)="25"> Quand il pleut , ces produits chimiques sont absorbés par la terre , ou s' infiltrent dans nos cours d' eau , empoisonnant aussi notre eau .
(trg)="25"> မို ရွ တ ့ ဒီဓ တုပစ္စည် တွ က မ က ီ ထဲ စိမ့်ဝင်တယ် ၊ ( သို့ ) ရ စီ က င် ထဲကို ပ သွ က ရ ကိုလည် အဆိပ်သင့်စ တယ် ။
(src)="26"> Ensuite ils irradient notre nourriture , pour la faire durer plus longtemps , pour qu' elle puisse voyager sur des milliers de kilomètres de là où elle a poussé jusqu' à nos supermarchés .
(trg)="26"> န က် သူတို့က စ စရ ကို က က ခံအ င် ရ င်ခ ည်ပ တ ့ စိုက်ပ ို ရ န ရ ကန စူပ မ ကက်တွ ထိ ဒ က မိုင်ထ င်ခ ီ ရ က်သွ နိုင်တယ် ။
(src)="27.1"> Alors je me demande , qu' est-ce que je peux faire ?
(src)="27.2"> Comment puis-je changer cela ?
(trg)="27"> ဒီတ ့ ကိုယ်ကိုယ်ကို မ တယ် ၊ ဒ တွ ကို ဘယ်လို င ပ င် နိုင်လဲ ။
(src)="28"> Et voici ce que j' ai trouvé .
(trg)="28"> ဒ က က ွန်တ ် တွ ့ရှိတ ပ ။
(src)="29"> J' ai découvert qu' il existe un mouvement pour améliorer les choses .
(trg)="29"> ပိုက င် တဲ့ နည် တစ်ခုအတွက် လှုပ်ရှ မှုတစ်ခုရှိတ တွ ့ခဲ့တယ် ။
(src)="30"> Il y a quelque temps , je voulais être footballeur professionnel .
(trg)="30"> ခဏလ က် န က်ပ န်လိုက်ရင် က ွန်တ ်က NFL ဘ လုံ သမ ဖ စ်ခ င်ခဲ့တ ။
(src)="31"> J' ai décidé que je préférerais plutôt être un fermier organique .
(trg)="31"> ဒီအစ သဘ ဝမ ဩဇ သုံ လယ်သမ ဖ စ်ဖို့သ ဆုံ ဖ တ်လိုက်တယ် ။
(src)="32"> ( applaudissements ) Merci .
(trg)="32"> ( လက်ခုပ်သံမ ) က ဇူ တင်ပ တယ် ။
(src)="33"> Et comme ça je peux avoir plus d' impact sur le monde .
(trg)="33"> ဒီနည် နဲ့ ကမ္ဘ ကို ပိုက ီ က ယ်တဲ့ အက ို သက်ရ က်မှုပ နိုင်တယ်
(src)="34"> Cet homme , Joel Salatin , ils l' appellent un fermier fou parce qu' il cultive sans tenir compte du système .
(trg)="34"> ဒီလူက Joel Salatin သူ့ကို လယ်သမ အရူ လို့ ခ ်က တယ် ၊ သူဟ စနစ်ကို ဆန့်က င် စိုက်ပ ို လို့ပ ။
(src)="35"> Comme je suis mes cours à la maison , j' ai pu aller l' écouter un jour .
(trg)="35"> က ွန်တ ့က အိမ်မှ ပဲ စ သင်တ ဆိုတ ့ တစ်န ့ သူပ တ သွ န ထ င်ခဲ့တယ် ။
(src)="36"> Cet homme , ce fermier fou , n' utilise pas de pesticides , d' herbicides ou de graines transgéniques .
(trg)="36"> ဒီလူ ၊ ဒီ " လယ်သမ အရူ " ဟ ပို သတ်ဆ တွ ၊ ပ င် သတ်ဆ တွ ၊ ( သို့ ) မ ို ရို ဗီဇပ င် ထ တဲ့ သစ်စ ့တွ မသုံ ဘူ ။
(src)="37"> Et à cause de cela , le système le qualifie de fou .
(trg)="37"> ဒီအတွက် စနစ်အရ သူ့ကို ငက င်လို့ အခ ်ခံရတယ် ။
(src)="38"> Je veux que vous sachiez que l' on peut tous faire une différence en faisant des choix différents , en achetant notre nourriture directement chez des fermiers locaux , chez nos voisins que nous connaissons depuis toujours .
(trg)="38"> သိစ ခ င်တ က က ွန်တ ်တို့အ လုံ မတူတဲ့ ရွ ခ ယ်မှုတွ ဖန်တီ ရင် ဒ သတွင် လယ်သမ တွ ( သို့ ) လက်တွ ့သိတဲ့ အိမ်နီ န ခ င် ဆီက စ စရ တိုက်ရိုက်ဝယ်ရင် ပ င် လဲမှုတစ်ခု လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတ ပ ။