# fr/ted2020-66.xml.gz
# inh/ted2020-66.xml.gz
(src)="1.1"> Bonjour .
(src)="1.2"> Comment ça va ?
(trg)="1.1"> 1уйре дика хийла шун .
(trg)="1.2"> Х1ама дий вайгахь ?
(trg)="1.3"> Могаш ма доахкий ?
(src)="2"> Public : Bien .
(trg)="2"> Фу хет шоана укх конференцех ?
(src)="3"> Tout ça , c' est génial , non ?
(trg)="3"> Сол хьалха къаьмаьл даьча дакъалоацархоша ч1оаг1а догг1оздаьккхача витав со-м .
(src)="5"> En fait , je m' en vais .
(trg)="4"> Со укхазара д1авача бакъахьа ва мотт сона ( Белам ) .
(src)="6"> ( Rires ) Il y a eu trois thèmes principaux répétés durant la conférence , qui ont à voir avec ce dont je veux parler .
(trg)="5"> Аз укхаза теркам а баь , цхьа кхо х1ама да са х1анз дувца безам болаш волча х1амашта гаргадолаш .
(src)="7"> L' un est la preuve extraordinaire de la créativité humaine avec chacune des présentations et toutes les personnes ici présentes ; de par leur variété et leur étendue .
(trg)="6.1"> Хьалхардар да , х1аране шоай кхайкаралца геттара тамашийна йола адамий креативность яха карматал гучаяккхар .
(trg)="6.2"> Ше йолчча беса -
(src)="8"> Le deuxième : nous sommes dans une situation où nous n' avons aucune idée de ce qui va arriver à l' avenir .
(trg)="7.1"> - к1оргеи чулоацамеи .
(trg)="7.2"> Шоллаг1дар , укхаза вай дийцачох лаьца да , вай кхоане белгалза хилар .
(src)="9"> Aucune idée de comment ça va se dérouler .
(trg)="8"> Цо ше мишта гучайоаккхаргья вайна ца хар .
(src)="10"> Je suis intéressé par l' éducation .
(trg)="9"> Со-се образованеца чам болаш ва –
(src)="11"> En fait , je pense que tout le monde est intéressé par l' éducation .
(trg)="10"> ма дарра дийцача , сох хьа мел кхетар цу образованеца цхьацца бувзам болаш хул-кх .
(src)="12"> N' est-ce pas ?
(trg)="11.1"> Шоана нийслой цу тайпара нах ?
(trg)="11.2"> Сона ч1оаг1а сакъердам хул цунах –
(src)="13"> Je trouve cela intéressant .
(trg)="12"> – со нах в1ашаг1кхийттача нийсвелча ,
(src)="14"> Si vous êtes à un dîner et vous dites que vous travaillez dans l' éducation -- enfin , vous n' allez pas souvent à des dîners , franchement .
(trg)="13.1"> ц1аьхха са багара дош ийккхача са образованеца бувзам ба аьнна .
(trg)="13.2"> Цхьаькха-м ала доаг1а укхаза , дика хьегача образоване болхлой атта нийса-м лац .
(src)="15"> ( Rires ) Vous êtes dans l' éducation : on ne vous invite pas .
(trg)="14"> ( Белам ) Нийслац хьа ца бехандаь .
(src)="16"> ( Rires ) Et vous n' êtes jamais réinvité , curieusement ; cela me semble étrange .
(trg)="15.1"> Цкъа вийхача , шозлаг1а кхы вехац .
(trg)="15.2"> Тамашийна деций ?
(src)="17"> Mais disons que vous l' êtes et qu' on vous demande dans quoi vous travaillez ,
(trg)="16"> Вийхача а , цхьа мишта хоатт ца ховш « Мича болх беш ва хьо ? » аьнна хаьттача ,
(src)="18"> si vous répondez : « Dans l' éducation » , vous pouvez les voir pâlir .
(trg)="17"> 1а царга хьай арг1аг1а хье образоване болх беш ва аьнна жоп юхаделча , меллашха цар б1аргаш ц1ийх дузаш зелу-кх .
(src)="19"> « Mon dieu , pourquoi moi ?
(trg)="18"> Хеталу хургда-кх царна ,
(src)="20"> » ( Rires ) « Mon seul dîner de la semaine .
(trg)="19.1"> « Ва са Даьла-кх , сенна хаьттар аз укхунга из .
(trg)="19.2"> Сай таккхалча ваьг1авалара со , укхун зурмага ладувг1аш б1арчча ди д1аг1оргда ма дий х1анз ! »
(src)="21"> » ( Rires ) Mais si c' est leur éducation , vous ne pourrez plus en placer une , car c' est l' une des choses auxquelles on tient le plus , non ?
(trg)="20.1"> Бакъдар аьлча , нагахь санна 1а царга хоаттий цар образовани – – хьай Даьлага ба-кх хьа болх – – хаттанза валар со , укхун вас ца еш 1ийнавалара со аьнна хеталургда хьона .
(trg)="20.2"> Х1ана аьлча из сага дешар ц1ийца хоттаденна хул из , хилаций ?
(src)="22"> Comme la religion , l' argent et d' autres choses .
(trg)="21.1"> " Тоам " боаца хаттараш .
(trg)="21.2"> Сага ди , е алапи , е кхыдола лоарх1аме дола х1ама санна .
(src)="23"> Je suis donc très intéréssé par l' éducation , tout le monde l' est .
(trg)="22"> Из образовани ч1оаг1а гарга я сона , шоана а из ишта йолаш санна хет сона .
(src)="24"> Nous sommes investis et intéressés , en partie car c' est l' éducation qui doit nous expliquer ce futur que l' on ne peut saisir .
(trg)="23"> Х1анаб са из чам цу дешарца , цу хьехарца , даьра ба , из вай кхоаненца хоттаденна хилар бахьан долаш .
(src)="25"> Lorsqu' on y pense , les nouveaux élèves de cette année prendront leur retraite en 2065 .
(trg)="24"> Х1анз вай д1а уйла йича , укх шера цхьоалаг1ча классе долхаш дола бераш 2065 шера пенсе г1оргда-кх .
(src)="26"> Personne n' a d' idée , malgré toute l' expertise que l' on voit défiler depuis quatre jours , de ce à quoi ressemblera le monde dans cinq ans .
(trg)="25.1"> Вайна-м укх хьат1адоаг1аргдолча пхе шера а т1ехьа укх гергача дуненах фу хургда мича хов .
(trg)="25.2"> Малаг1ча суртех хургда хац .
(trg)="25.3"> Из деррига ишта белгалза дале а ,
(src)="27"> Pourtant , notre rôle est de les y préparer .
(trg)="26"> воаш цу берашта доаг1ача беса хьехаш санна хеталу вайна .
(src)="28"> L' imprévisibilité est donc , je pense , extraordinaire .
(trg)="27"> Кхоане белгалза хилар тешаме да шоана .
(src)="29"> La troisième chose est que nous sommes tous d' accord sur le fait que les enfants ont des capacités impressionnantes -- leurs capacités d' innovation .
(trg)="28"> Кхоалаг1дар да , вай массане барт цхьа болча санна хеталу сонна цу хьаькъехьа , вай берий кхолламгахьа геттара тамашийна карматал хилар – къаьстта кердалонца цар безам хилар .
(src)="30"> Je veux dire , hier soir , Sirena était merveilleuse , non ?
(trg)="29.1"> Масала , укхаза селхан ший ашарашца карматал гойташ хинна Сирена .
(trg)="29.2"> Мел хоза х1ама дар из .
(src)="32"> Elle est exceptionnelle mais je pense qu' elle n' est pas , pour ainsi dire , une exception parmi tous les enfants .
(trg)="30.1"> Из берашта юкъе белгала яле а , аз из хьакъоастаяц кхыдолча берех .
(trg)="30.2"> Х1ана аьлча , деррига бераш да цхьацца карматал йолаш .
(src)="33.1"> C' est une personne extrêmement dévouée qui a découvert son talent .
(src)="33.2"> J' affirme que tous les enfants ont un talent formidable
(trg)="31.1"> Вайна гуш дар фуд – беро ший нач1ал белгалдаккхар , из гучадаккха г1ерташ цо къахьийгалга .
(trg)="31.2"> Гуча беса , из цун караг1даьннад .
(src)="34"> que nous dilapidons impitoyablement .
(trg)="32.1"> Аз белгалдер фуд аьлча , вай мел долча берий боарамза нач1ал хилар .
(trg)="32.2"> Халахетар фуд , вай из ни1мат зехьа доадар , цхьаккха хьурмат ца деш .
(trg)="32.3"> Д1ахо сона ала ловш дар ши х1ама да –
(src)="35"> Je veux donc parler d' éducation et je veux parler de créativité .
(trg)="33"> образовании креативности .
(src)="36"> Pour éduquer , j' affirme que la créativité est aussi cruciale que l' alphabétisation et que nous devrions la traiter de la même manière .
(trg)="34.1"> Аз белгалдоаккх , таханарча дийнахьа креативность дийша хилар лоарх1аш санна ларх1а езалга .
(trg)="34.2"> Т1аккха цунна боаг1аш бола лоарх1ами терками д1абала беза .
(src)="37"> ( Applaudissements ) Merci .
(trg)="35.1"> ( оваци ) .
(trg)="35.2"> Баркал шоана .
(src)="38.1"> ( Applaudissements ) C' est tout , au passage .
(src)="38.2"> Merci beaucoup .
(trg)="36.1"> Сона хетар ер да-кх .
(trg)="36.2"> Баркал . ( белам ) Дика да , са 15 минот чакхьяьлар .
(src)="39"> ( Rires ) Bon , plus que 15 minutes .
(trg)="37"> Х1анз аз шоана дувцаргда се ваь ди … Дувца дезаций ?
(src)="40.1"> ( Rires ) « Alors , je suis né ... »
(src)="40.2"> ( Rires ) J' ai entendu une super histoire que j' adore raconter à propos d' une petite fille en cours de dessin .
(trg)="38"> ( Белам ) Дукха ха йоаццаш цхьа хьехаме дувцар хезад сона – каст-каста дувц аз из – сурташ дехкача уроках хиннад из .
(src)="41"> A six ans , elle dessinait au fond de la salle et l' institutrice disait qu' elle ne suivait presque jamais , sauf pendant ce cours de dessin .
(trg)="39"> Цхьа ялх шу даьнна йи1иг яьг1ай сурташ дехкаш т1ехьашкарча парта т1а , хьехархочо дувцачун дукха теркам ца беш .
(src)="43"> » La fille a répondu : « Je dessine Dieu .
(trg)="41.1"> хаьттад йи1игага : « Ай , ва сен сурт дулаш йоалл хьо ? » .
(trg)="41.2"> « Даьла сурт дулаш йоалл-кх » , аьнна юхаденнад йи1иго жоп .
(src)="44"> » Son institutrice : « Mais personne ne sait à quoi ressemble Dieu .
(trg)="42"> « Ай , сага б1арга мича вайнав Даьла ! » - ийккхад хьехархочунга .
(src)="45"> » La fille a dit : « Ce sera bientôt le cas .
(trg)="43"> Йи1иго цигга аьннад : « Даьра , укх цхьан минота б1арга-м гургва шоана ! »
(src)="46"> » ( Rires ) ( Fin des rires ) Quand mon fils avait quatre ans en Angleterre , enfin , il avait quatre ans partout en fait .
(trg)="44.1"> ( Белам ) .
(trg)="44.2"> Са к1аьнка Ингалсий мехка диъ шу даьннача хана – вешта из-м массанахьа диъ шу даьнна вар ( белам ) .
(trg)="44.3"> Цу шера тхо миччахьа мара ца дахарах , диъ шу даьнна вар из – из ала г1ертар со .
(src)="48"> Il jouait la pièce de la Nativité .
(trg)="45.1"> « Рождество » яха пьеса чу дакъа лоацаш хилар из .
(trg)="45.2"> Дагадоаг1а хургда шоана из ?
(src)="49.1"> La connaissez-vous ?
(src)="49.2"> ( Rires ) C' est une histoire très , très connue .
(trg)="46.1"> Х1анз-м ч1оаг1а д1аьха дувцар хиннад цох .
(trg)="46.2"> Мел Гибсона геттара 1од1аьхдаьд из ,
(src)="51"> ( Rires ) « Nativité II »
(trg)="47"> кино а даьккха « Рождество-2 » яхаш .
(src)="52"> James a reçu le rôle de Joseph et nous étions ravis .
(trg)="48.1"> Хьажа хургда шо .
(trg)="48.2"> Тха Джеймса пьеса чу Юсуф пайхмара дакъа кхаьчадар .
(src)="53"> Pour nous , c' était un rôle principal .
(trg)="49"> Из эггара лоарх1аме дакъа да аьнна хеташ тхоаш доландаь ,
(src)="54"> La salle était remplie de complices en T-shirt : « James Robinson EST Joseph !
(trg)="50"> футболкаш т1а сурт дилийтадар оаха , « Джеймс Робинсон – Юсуф » аьнна ( белам ) .
(src)="55"> » Il n' avait pas de réplique et c' était au moment où les rois mages arrivent .
(trg)="51"> Цу пьеса чу в1алла йистхила везаш вацар из , бакъда , шоана-м дагайоаг1а хургья из меттиг , кхо ц1ув хьачувоалача хана .
(src)="56"> Ils viennent offrir de l' or , de l' encens et de la myrrhe .
(trg)="52"> Чуболабелар уж совг1аташ дахьаш : дошои , ладани , мирраи .
(src)="57"> Voici ce qui est arrivé .
(trg)="53"> Бокъонца хинна х1ама да шоана из .
(src)="58.1"> Nous étions assis et je pense que les scènes étaient dans le désordre car nous leur avons demandé après coup : « - Vous êtes sûrs ? - Oui pourquoi ?
(src)="58.2"> C' était pas bon ?
(trg)="54.1"> Цига 1охайна ваг1ача хана сона эггара хьалха хьачуена хинна уйла ер : арг1а хувцаенна хургья-кх цар .
(trg)="54.2"> Бакъда т1ехьаг1а аз цхьан к1аьнкага « Раьза дий шо ? » аьнна хаьттача , « Да даьр-кх » аьнна , юха жоп делар цо , к1езиг-дукха цецваьнна аз из шийга хаттарах .
(src)="59.1"> » C' était juste inversé .
(src)="59.2"> Les trois garçons sont entrés avec des torchons sur la tête .
(trg)="55"> Лоацца аьлча , тувлабенна хиннабар уж .
(src)="60"> Ils ont posé les boîtes et le premier a dit : « Voici de l' or .
(trg)="56"> Мичча беса дале а , цу пьеса чу кхоккхе диъ шу даьнна к1аьнк хьачуваьлар
(src)="61"> » Le deuxième a dit : « Voici de la myrrhe .
(trg)="58.1"> Д1ахо .
(trg)="58.2"> Шоллаг1ча к1аьнко аьлар : « Аз ер миск денад хьона » .
(src)="62"> » Le troisième a dit : « On m' a dit d' apporter ça .
(trg)="59.1"> Т1еххьарчо т1атехар : « Ай , тоъаргдеций хьона ? »
(trg)="59.2"> ( Белам )
(src)="63"> » ( Rires ) ( Fin des rires ) Dans chaque situation , les enfants tentent leur chance .
(trg)="60"> Деррига бераш цхьатарра да-кх , шоашта хетар д1аоалаш .
(src)="64"> S' ils ne savent pas , ils essaient quelque chose .
(trg)="61"> Цу кегийчар шоаш бицбелча дукха г1айг1а яц .
(src)="65.1"> N' est-ce pas ?
(src)="65.2"> Les enfants ne craignent pas d' avoir tort .
(trg)="62.1"> Иштта деций из ?
(trg)="62.2"> Шоаш г1алат дар кхераш бац-кх уж .
(trg)="62.3"> Со-м ала валлац г1алат дари креативни хилари ца1 да .
(src)="67"> Ce que l' on sait , c' est que , sans être préparé à avoir tort , on ne peut pas imaginer quelque chose d' original si l' on est pas préparé à avoir tort .
(trg)="63.1"> Вайна хаьдда ховш дар фуд – хьо г1алат де кийча ца хуле , башха уйла йоаг1аргьяц хьа керта чу .
(trg)="63.2"> Г1алат дар кхера везац .
(src)="68"> Avant de devenir adulte , la plupart des enfants ont perdu cette capacité .
(trg)="64"> Кхийна даьлча , бераша доаду из лоарх1аме куц .
(src)="69"> Ils ont désormais la phobie de l' erreur .
(trg)="65"> Кхераш хул уж г1алат де .
(src)="70"> Nos entreprises sont ainsi gérées .
(trg)="66"> Иштта компанешта кулгалду вай , харцдалар кхераш .
(src)="71"> Nous stigmatisons les erreurs .
(trg)="67"> Кхард-кх вай цу г1алатех.Цул совг1а ,
(src)="72"> Et nous entretenons des systèmes d' éducation où une erreur est la pire chose que l' on puisse faire .
(trg)="68"> вай халкъан образовательни системе г1алатал ч1оаг1аг1а ца могадаь х1ама дац .
(src)="73"> Il en résulte que nous éduquons les gens en dehors de leurs capacités créatives .
(trg)="69"> Т1аккха фу хул цунах , – даьра хул адамий кертера креативность яха карматал вай образовательни системе дакъа лоацаш цахилар .
(src)="74"> Picasso a une fois déclaré que tous les enfants naissaient artistes .
(trg)="70"> Цкъа Пикассос аьннад , массадола бер суртанчаш долаш кхолл .
(src)="75"> Le problème est de rester artiste en grandissant .
(trg)="71"> Бален дерзашдар фуд - уж ишта д1ахо хьал ца кхебер .
(src)="76"> Je crois sincèrement que l' on ne grandit pas dans la créativité mais en dehors de celle-ci .
(trg)="72"> Цу креативностах пайда эца йиш йолашшехьа , вай из в1алла теркал ца еш ют берашта хьехача хана .
(src)="77"> Plutôt , l' éducation nous en fait sortir .
(trg)="73"> Ай , х1анад из ишта ?
(src)="78"> Pourquoi donc ?
(trg)="74"> Т1еххьарча пхе шерагара д1а мел ийккхача хана Стратфорде ваьхав со .
(src)="80"> Nous avons déménagé de Stratford à Los Angeles .
(trg)="75.1"> Стратфорд-он-Эйвон яхача шахьарара даьнна Лос-Анджелесе даха д1адахар тхо .
(trg)="75.2"> Оашош кхетаду ма хургдий оаш из мел лоадам боаца кхeлхар да – цхьан г1айрет1ара ваьнна кхыча г1айрет1а кхачара .
(src)="82"> ( Rires ) Nous vivions en fait à Snitterfield , juste à côté de Stratford , qui est le lieu de naissance du père de Shakespeare .
(trg)="76.1"> ( Белам ) Тхо даьха г1ала Сниттерфилд яхаш яр , Стратфорда гаьна доаццаш – Шейкспира да ваь моттиг я из .
(trg)="76.2"> Х1анз аз цхьа х1ама хаьттача цецдаргдар-кх шо .
(src)="84"> On ne pense jamais que Shakespeare a un père , non ?
(trg)="77.1"> Со-м ваьннавар .
(trg)="77.2"> Ц1аккха уйла ена хиннайий шоана – Шекспира да хиннавий-хьог1 , аьнна ?
(src)="85"> N' est-ce pas ?
(trg)="78.1"> Енаеций ?
(trg)="78.2"> Х1ана енаяц хой шоана ?
(src)="86"> Car on n' imagine pas Shakespeare enfant , n' est-ce pas ?
(trg)="79"> Х1ана аьлча из Шекспир в1алла бер хиннадий-хьог1 , аьнна вай уйла ца ярах .
(src)="87"> Shakespeare à sept ans ?
(trg)="80"> Е из ворх1 шу даьнна хиннавий-хьог1 аьнна .
(src)="89"> Il a bien eu sept ans à un moment .
(trg)="81"> Сона-м енаяц из цу тайпара уйла .
(src)="90"> Quelqu' un lui a enseigné l' anglais .
(trg)="82"> Ишколе иха хургва-кх из , е берашца цхьана классе ваьг1а хургва , хургвеций ?
(src)="91"> ( Rires ) Cela a dû être agaçant .
(trg)="83.1"> Ма садиа хургда цо хьехархой ( белам ) .
(trg)="83.2"> « Кхы ч1оаг1а къахьега деза 1а » яхаш , да а хинна хургва .
(src)="93"> » ( Rires ) Pour l' envoyer dormir , son père dit : « Allez , au lit !
(trg)="84"> Е дас 1овижа ахийта хургва , т1ехьа т1атохаш , « Волле , 1овижа !
(src)="94"> » à William Shakespeare .
(trg)="85"> Из къоалам а 1обила , из зурма а юхаоза ,
(src)="95"> « Et pose ce crayon !
(trg)="86"> наьха са ца дуаш »
(src)="97"> » ( Rires ) « C' est déroutant .
(trg)="87"> ( Белам ) .
(src)="98"> » ( Rires ) Bref , nous avons déménagé de Stratford à Los Angeles et je veux juste rapidement parler de la transition .
(trg)="88.1"> Мичча тайпара дале а , Стратфордера даьнна Лос-Анжелесе кхаьчар тхо .
(trg)="88.2"> Т1аккха цу хьаькъехьа цхьа х1ама да са дувца безам болаш .
(trg)="88.3"> Са во1 дукха раьза вацар цу г1улакха .
(src)="100"> J' ai deux enfants ; il a 21 ans et ma fille , 16 .
(trg)="89.1"> Ши бер да са .
(trg)="89.2"> Ви1ий х1анз 21 шу даьннад .
(src)="101"> Il ne voulait pas aller à Los Angeles .
(trg)="90.1"> Йи1ига 16 даьннад .
(trg)="90.2"> Д1адолхаш дика хете а , х1ета а цхьан х1аман раьза вацар-кх из ,
(src)="102"> Cela lui plaisait mais il avait une petite amie en Angleterre .
(trg)="91"> х1ана аьлча неш яр цун цигача .
(src)="103"> C' était l' amour de sa vie , Sarah .
(trg)="92"> Из Сара ч1оаг1а езаш вар-кх из .
(src)="104"> Il la connaissait depuis un mois .
(trg)="93"> Шоайла байза цхьа бутт мара ба а бацар .
(src)="105.1"> ( Rires ) Cela dit , ils avaient passé quatre années ensemble .
(src)="105.2"> C' est beaucoup quand on a 16 ans .
(trg)="94.1"> 16 шу даьна бар уж .
(trg)="94.2"> Шоашта ма хой шоана , " Ялхайта шу , ялхайта шу ... " безама мел т1ера да .
(trg)="94.3"> Фекема т1а даг1ача хана аьлар к1аьнко :
(src)="107"> « Je ne trouverai jamais une fille comme Sarah .
(trg)="95"> « Из Сара санна йо1 кхы корайоаг1аргьяц сона » .
(src)="108"> » Cela nous arrangeait bien , franchement -- ( Rires ) ( Fin des rires ) car elle était la raison principale pour laquelle nous quittions le pays .
(trg)="96"> Тхо-м , бакъдар аьлча , ч1оаг1а раьза дар цу деша , х1ана аьлча из-м даьра дар тхо цигара д1адахара кертера бахьан .
(src)="109"> ( Rires ) Quelque chose vous frappe en arrivant en Amérique et en voyageant : chaque système d' éducation de la Terre a la même hiérarchie des matières .
(trg)="97.1"> ( Белам ) Со цецвоаккхаш дар фуд – хьо миччахьа мара ца вахарах , Америке воде а , кхыча мехка воде а , массанахьа образовательни системашка предметий низам ца1 ба-кх .
(trg)="97.2"> Хургбарий-хьог1 кхыча тайпара аьнна , миччахьа мара хьо ца вахарах ,
(src)="110"> Tous , sans exception : on pense que ça diffère , mais non .
(trg)="98"> цхьан арг1ан ба-кх .
(src)="111"> En haut , les mathématiques et les langues , puis les humanités
(trg)="99"> Д1а лакхе математикеи метташи латт ,
(src)="112"> et en bas , les arts ; partout sur Terre .
(trg)="101"> Массанахь цхьа оттам ба-кх !
(src)="113"> Et dans pratiquement chaque système , il y a aussi une hiérarchie des arts .
(trg)="102"> Цул совг1а ,
(src)="114"> A l' école , l' art et la musique sont plus importants que le théâtre et la danse .
(trg)="103"> цу исбахьален предметашка ба ший низам : сурт дилари ашараш лакхари лакхе хул , драма е халхар д1а цхьаккха лоадам боацача меттиге латт .