# fil/ted2020-1016.xml.gz
# nl/ted2020-1016.xml.gz
(src)="1.1"> Hello .
(src)="1.2"> Ako po si Birke Baehr , 11-taong gulang .
(trg)="1.1"> Hallo .
(trg)="1.2"> Mijn naam is Birke Baehr , en ik ben 11 jaar oud .
(src)="2"> Andito ako upang talakayin ang mga problema sa sistema ng produksyon ng pagkain .
(trg)="2"> Ik kwam hier vandaag om te praten over wat is er mis met ons voedselsysteem .
(src)="3"> Una sa lahat , nais kong sabihin na ako 'y namamangha kung paano tayo napapaniwala ng mga pinapatalastas sa telebisyon at pampublikong paaralan at kahit saan ka man lumingon .
(trg)="3"> Allereerst zou ik willen zeggen dat ik echt verbaasd ben hoe makkelijk kinderen dingen worden wijsgemaakt , alle reclames op TV , op openbare scholen en vrijwel overal waar je kijkt .
(src)="4"> Mukha yatang nais ng mga korporasyon na impluwensyahan ang mga batang katulad ko na pilitin ang aming mga magulang na bumili ng mga bagay na hindi nakabubuti para sa amin o sa ating planeta .
(trg)="4"> Het lijkt me dat grote bedrijven altijd proberen om kinderen zoals ik hun ouders spullen te laten kopen die echt niet goed zijn voor ons of de planeet .
(src)="5"> Lalo na sa mga bata , na naaakit sa makukulay na bagay at mga laruang gawa sa plastik .
(trg)="5"> Kleine kinderen vooral , letten op kleurrijke verpakking en plastic speelgoed .
(src)="6"> Dapat kong aminin na ganoon din ako noon .
(trg)="6"> Toegegeven , vroeger was ik net zo .
(src)="7"> Naisip ko din na ang lahat ng pagkain ay nagmumula sa malulusog at masasayang sakahan kung saan ang mga baboy ay naglalaro sa putik at ang mga baka ay kumakain ng damo buong araw .
(trg)="7"> Ik dacht ook dat al ons eten uit mooie kleine boerderijen kwam , waar varkens in de modder rollen en koeien grazen .
(src)="8"> Natuklasan ko na hindi ito totoo .
(trg)="8"> Wat ik ontdekte was dat dit niet waar is .
(src)="9"> Nagsimula akong magsiyasat sa internet , mga libro at dokumentaryo , sa aking paglalakbay kasama ang aking pamilya .
(trg)="9.1"> Ik ging het onderzoeken , met internet , boeken en documentaires .
(trg)="9.2"> Op reis met familie .
(src)="10"> Natuklasan ko ang madilim na bahagi ng industriya ng produksyon ng pagkain .
(trg)="10"> Ik ontdekte de donkere kant van de voedingsindustrie .
(src)="11"> Una , ang artipisyal na paglikha ng mga buto at organismo .
(trg)="11"> Het begint met genetisch gemanipuleerd zaad en organismes .
(src)="12"> Kung saan ang mga buto ay hindi natural na ginagawa sa mga laboratoryo upang magbunga ng mga bagay na hindi natural -- tulad ng pagkuha ng DNA ng isda at ilagay ito sa DNA ng kamatis .
(trg)="12"> Dat is wanneer een zaadje is gemanipuleerd in een laboratorium om iets tegennatuurlijks te doen , zoals het DNA van een vis inbouwen in een tomaat .
(src)="13.1"> Nakakapangdiri .
(src)="13.2"> Hindi naman sa ayaw ko ng isda at kamatis , ngunit ito ay sadyang nakakapangilabot .
(trg)="13.1"> Bah !
(trg)="13.2"> Begrijp me niet verkeerd , ik wil vis en tomaten , maar dit is gewoon griezelig .
(src)="14"> ( Tawanan ) Pagkatapos , ang mga buto ay itinatanim at nagkakabunga .
(trg)="14.1"> .
(trg)="14.2"> De zaden worden geplant , en groeien .
(src)="15"> Ang mga produkto nito ay napatunayan nang nagdudulot ng sakit na kanser at iba pang karamdaman sa mga hayop sa laboratoryo , at kinakain na ng mga tao ang mga produktong ito mula pa noong 1990s .
(trg)="15.1"> Het voedsel dat ze produceren veroorzaakt kanker en andere problemen in proefdieren .
(trg)="15.2"> En mensen eten dit soort voedsel sinds de jaren ' 90 .
(src)="16"> Karamihan sa atin ay walang malay na may ganitong isyu .
(trg)="16"> En de meeste mensen weten er niets van .
(src)="17"> Alam niyo ba na may mga dagang kumain ng artipisyal na mais at napatunayang nagkasakit sa atay at bato ?
(trg)="17"> Wist u dat ratten die genetisch gemanipuleerde mais eten , lever- en nierproblemen krijgen ?
(src)="18"> Nagkaroon sila ng pamamaga , pagsusugat , at paglaki ng kanilang bato .
(trg)="18"> Onder andere nierontstekingen , wonden en verhoogd gewicht van de nieren .
(src)="19"> Subalit halos lahat ng mais na ating kinakain ay dumaan sa artipisyal na proseso .
(trg)="19"> Maar bijna alle mais die we eten is genetisch gemodificeerd op een of andere manier .
(src)="20"> Higit pa doon , ang mais ay sangkap sa maraming bagay .
(trg)="20"> En laat me je vertellen , mais zit overal in .
(src)="21"> Dapat pa bang banggitin ang mga sakahan na may ka lunos-lunos na kalagayan , ang tinatawag nilang CAFOS ( Confined Animal Feeding Operations ) .
(trg)="21"> En dan heb ik het nog niet eens over opgesloten vetmesting van dieren
(src)="22"> ( Tawanan ) Gamit ng mga modernong magsasaka ang mga kemikal mula sa fossil fuels at inihahalo sa lupa upang tumubo ang mga halaman .
(trg)="22.1"> CAFOS ( in het Engels ) .
(trg)="22.2"> Conventionele landbouwers gebruiken chemische meststoffen gemaakt van fossiele brandstoffen waarop dan planten moeten groeien .
(src)="23"> Ginagawa nila ito dahil naubos na ang sustansya sa lupa dahil sa paulit-ulit na pagtatanim .
(trg)="23"> Het moet omdat ze alle voedingsstoffen uit de grond hebben gehaald door steeds hetzelfde gewas te oogsten .
(src)="24"> Sunod ay ginagamitan nila ng kemikal ang mga prutas at gulay , tulad ng pesticides at herbicides , upang tanggalin ang mga masamang dahon at peste .
(trg)="24"> Dan worden schadelijke chemicaliën op groente en fruit gespoten , zoals pesticiden en herbiciden , om onkruid en insecten te doden .
(src)="25"> Sa tuwing umuulan , ang mga kemikal na ito ay nanunuot sa lupa , at nahahalo sa mga katubigan , at nilalason ang ating tubig .
(trg)="25"> Als het regent , komen deze chemicaliën in de grond , of in het water , dat zo ook giftig wordt .
(src)="26"> Sunod ay ginagamitan nila ng radiation ang pagkain para humaba pa ang buhay nito , at nang maibiyahe pa nila ito ng milya-milya at dinadala sa mga pamilihan .
(trg)="26"> Dan bestralen ze het voedsel , tegen bederf , zodat het duizenden kilometers kan worden vervoerd van akker tot supermarkt .
(src)="27.1"> Natanong ko rin ang aking sarili , paano ako magbabago ?
(src)="27.2"> Paano ko mababago ang mga ganitong bagay ?
(trg)="27.1"> Dus ik vraag me af , hoe kan ik veranderen ?
(trg)="27.2"> Hoe kan ik dit veranderen ?
(src)="28"> Ito ang aking natuklasan .
(trg)="28"> Dit heb ik ontdekt :
(src)="29"> Nadiskubre ko na may kilusan tungo sa mas maayos na pamamaraan .
(trg)="29"> er is een beweging voor een betere manier .
(src)="30"> Parang kailan lang ay ninais kong maglaro sa NFL .
(trg)="30"> Nu , een tijdje terug , wilde ik een NFL footballspeler worden .
(src)="31"> Sa halip , nagpasya akong maging magsasaka sa natural na pamamaraan .
(trg)="31"> Nu word ik liever een biologische boer ..
(src)="32"> ( Palakpakan ) Salamat .
(trg)="32.1"> .
(trg)="32.2"> Dank u .
(src)="33"> Sa gayong paraan , mas magiging kapaki-pakinabang ako .
(trg)="33"> En op die manier kan ik meer betekenen voor de wereld .
(src)="34"> Si Joel Salatin , kinukutya siyang isang baliw na magsasaka , dahil hindi siya nagpapadala sa sistema .
(trg)="34"> Deze man , Joel Salatin , ze noemen hem een gekke boer omdat hij tegen het systeem in kweekt .
(src)="35"> Dahil ako ay home-schooled , nais ko siyang marinig balang araw .
(trg)="35"> Aangezien ik thuis onderwijs krijg , ging ik een keer naar een lezing van hem .
(src)="36"> Ang lalaking ito , " ang baliw na magsasaka , " na hindi gumagamit ng mga kemikal na pesticides , herbicides , o mga artipisyal na buto .
(trg)="36"> Deze man , deze krankzinnige boer , gebruikt geen pesticiden , herbiciden , of genetisch gemodificeerde zaden .
(src)="37"> At dahil doon , siya ay nabansagang " baliw " .
(trg)="37"> En daarom verklaart het systeem hem gek .
(src)="38"> Nais kong sabihin na kaya nating lahat na gumawa ng pagbabago sa pamamagitan ng mahusay na pagpili , gaya ng pagbili ng ating pagkain diretso sa mga nakalalapit na magsasaka o sa ating mga kapitbahay .
(trg)="38"> Ik wil dat u weet dat we allemaal een verschil kunnen maken door het maken van andere keuzes , door rechtstreeks van lokale boeren te kopen , of onze buren die we ons hele leven al kennen .
(src)="39"> May mga taong nagsasabi na ang natural at lokal na mga produkto ay mas mahal , pero totoo nga ba ?
(trg)="39"> Volgens sommigen is biologisch of lokaal voedsel duurder , Maar klopt dat wel ?
(src)="40"> Sa lahat ng mga bagay na aking natutunan tungkol sa sistema ng produksyon ng pagkain , 2 bagay lang ang ating pinagpipilian : ang bayaran ang magsasaka , o bayaran ang ospital .
(trg)="40"> Van wat ik heb geleerd over de voedingsindustrie , lijkt het me dat we de boer kunnen betalen , of het ziekenhuis .
(src)="41"> ( Palakpakan ) Ngayon alam ko na ang aking pipiliin .
(trg)="41.1"> .
(trg)="41.2"> Ik weet wel wat ik liever doe .
(src)="42"> Nais kong malaman ninyo na mayroong mga sakahan -- tulad ng kay Bill Keener sa Sequatchie Cove Farm sa Tennessee -- kung saan ang kanyang mga baka ay kumakain ng damo at ang kanyang mga baboy na naglalaro sa putik , gaya ng inisip ko dati .
(trg)="42"> Bedenk dat er bedrijven zijn , zoals Bill Keener in Sequachie Cove Farm in Tennessee - waar koeien wél gras eten en waar varkens in de modder rollen , zoals ik dacht .
(src)="43"> Minsan , ay nagpupunta ako sa sakahan ni Bill upang tumulong , at makita ko sa personal at malapitan kung saan galing ang kinakain kong karne .
(trg)="43"> Soms ga ik naar Bill en werk als vrijwilliger , zodat ik van dichtbij kan zien waar mijn vlees vandaan komt .
(src)="44"> Naniniwala ako na kakain ang mga bata ng mas sariwang gulay at mas masustansiyang pagkain kung alam nila kung saan ito nagmumula .
(trg)="44"> Weet u , ik geloof dat kinderen verse groenten en goed eten willen als ze er meer over weten en waar het echt vandaan komt .
(src)="45"> Marami ng mga palengke ang nagsusulputan sa bawat komunidad .
(trg)="45"> Ik wil dat u weet dat er boerenmarkten in elke gemeenschap ontstaan .
(src)="46"> Nais kong malaman ninyo na mahilig ako at ang aking mga kapatid ng masustansyang baked kale chips .
(trg)="46"> Ik wil dat u weet dat ik , mijn broer en zus gebakken boerenkoolschijfjes lekker vinden .
(src)="47"> Ibinabahagi ko ito saan man ako magpunta .
(trg)="47"> Ik probeer dit overal te vertellen .
(src)="48"> Kamakailan lang , ikinuwento ng tiyuhin ko na binigyan niya ng cereal ang 6 na taong gulang kong pinsan .
(trg)="48"> Niet zo lang geleden bood mijn oom mijn zesjarige neefje cornflakes aan .
(src)="49"> Tinanong niya kung gusto nito ng natural at organic na Toasted O 's o ang sugarcoated na flakes -- yung mga nakakahon na may cartoon character sa harap .
(trg)="49"> Hij vroeg of hij biologische Toasted O 's wilde of de suiker-beklede vlokken - je weet wel , die met de grote gestreepte stripfiguur op de voorkant .
(src)="50"> Sabi ng aking pinsan sa tatay niya na mas pipiliin nito ang organic Toasted O 's cereal kasi daw sabi ni Birke na hindi siya dapat kumain ng makikintab na cereal .
(trg)="50"> Mijn kleine neefje vertelde zijn vader dat hij liever de biologische Toasted O 's cornflakes wilde , omdat Birke zei dat hij glinsterende cornflakes niet moest eten .
(src)="51"> At ganoon nga , mga kaibigan ang paraan upang tayo ay maglikha ng pagbabago isang bata bawat pagkakataon .
(trg)="51"> En dat , mijn vrienden , is hoe we een verschil kunnen maken , een kind per keer .
(src)="52"> Sa susunod na ikaw ay patungo sa pamilihan , isipin ang produktong lokal , piliin ang natural , magkaroon ng sapat na kaalaman tungkol sa iyong magsasaka at sa produksyon ng pagkain .
(trg)="52"> Dus de volgende keer in de winkel , denk lokaal kies biologisch , ken je boer en ken je voedsel .
(src)="53"> Salamat .
(trg)="53"> Dank je !
(src)="54"> ( Palakpakan )
(trg)="54"> .
# fil/ted2020-1044.xml.gz
# nl/ted2020-1044.xml.gz
(src)="1"> Ang aking malaking ideya ay isang napakaliit na ideya na maaaring buksan ang bilyun-bilyong malalaking ideya na hanggang ngayo 'y nakatago sa ating kamalayan .
(trg)="1"> Mijn grote idee is een heel , heel klein ideetje dat de deur kan openzetten naar miljarden grote ideeën die vandaag in ons slapen .
(src)="2"> At ang maliit na ideyang iyon ay ang pagtulog .
(trg)="2"> Mijn kleine idee die dat zal doen , is slaap .
(src)="3"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Ang kwartong ito ay puno ng mga kababaihang type-A .
(trg)="3"> ( Gelach ) ( Applaus ) Dit is een zaal vol type A-vrouwen .
(src)="4"> Ito ay kwarto ng mga babaeng kulang sa tulog .
(trg)="4"> Dit is een zaal vol vrouwen met slaaptekort .
(src)="5"> Pahirapan ko itong natutunan , ang kahalagahan ng pagtulog .
(trg)="5"> Ik heb de waarde van slaap op de harde manier ontdekt .
(src)="6"> Dalawa-at-kalahating taon na ang nakakaraan , nahimatay ako sa sobrang pagod .
(trg)="6"> Twee en een half jaar geleden , viel ik flauw van uitputting .
(src)="7"> Nauntog ang ulo ko sa mesa .
(trg)="7"> Mijn hoofd bonkte op mijn bureau , ik brak mijn kaakbeen ,
(src)="8"> Nadurog ang aking cheekbone , at may limang tahi malapit sa kanang mata .
(trg)="8"> ik kreeg vijf hechtingen aan mijn rechteroog .
(src)="9"> At sinimulan ko ang paglalakbay sa pagtuklas ng kahalagahan ng pagtulog .
(trg)="9"> Ik begon aan een tocht om de waarde van slaap te herontdekken .
(src)="10"> At sa lahat ng aking pinagdaanan , nag-aral ako , kinausap ang mga doktor , mga siyentipiko , at andito ako ngayon upang sabihin na ang paraan sa mas produktibo , mas masigla , at mas masayang buhay ay ang magkaroon ng sapat na tulog .
(trg)="10"> In de loop daarvan , studeerde ik , ontmoette ik dokters en wetenschappers , en ik kom jullie hier vertellen dat de manier voor een productiever , geïnspireerder , gelukkiger leven , bestaat uit voldoende slaap krijgen .
(src)="11"> ( Palakpakan ) At tayong mga kababaihan ang mangunguna sa bagong pakikibaka , itong bagong isyung peminista .
(trg)="11"> ( Applaus ) Wij vrouwen zullen voorop gaan in deze nieuwe revolutie , dit nieuwe feministische thema .
(src)="12.1"> Literal tayong matutulog papuntang tagumpay , literal .
(src)="12.2"> ( Tawanan ) ( Palakpakan ) Dahil sa kasamaang-palad para sa mga kalalakihan , ang kakulangan sa tulog ay naging sukatan ng pagiging lalaki .
(trg)="12.1"> We zullen letterlijk onze weg naar de top heenslapen .
(trg)="12.2"> ( Gelach ) ( Applaus ) Want helaas is voor mannen slaaptekort een symbool van mannelijkheid geworden .
(src)="13"> Kamakailan , nakasama ko sa hapunan ang isang lalaki na ipinagmayabang na apat na oras lang ang tulog niya nung isang gabi .
(trg)="13"> Ik was laatst uit eten met een man die pochte dat hij de afgelopen nacht maar vier uur had geslapen .
(src)="14.1"> At gusto ko sanang sabihin na -- pero hindi ko ginawa -- sasabihin ko na sana , " Alam mo ?
(src)="14.2"> Kung limang oras sana ' yun , mas interesante sana ang hapunang ito . "
(trg)="14.1"> Ik had zin om hem te zeggen -- ik heb ' t niet gezegd -- maar ik wilde zeggen : " Weet je wat ?
(trg)="14.2"> Als dat er vijf waren geweest , dan was dit etentje veel interessanter geweest . "
(src)="15"> ( Tawanan ) Sa kasalukuyan , ang kakulangan sa pagtulog ay nagiging isang kompetisyon .
(trg)="15"> ( Gelach ) Er is nu een soort slaaptekort , ' one-upmanship ' , het elkaar overtreffen qua slaaptekort .
(src)="16"> Tulad dito sa Washington , na kung makikipag-breakfast date ka , at tatanungin mo , " Pwede ba ang 8 : 00 ? "
(trg)="16"> Vooral hier in Washington : als je een ontbijtvergadering wil regelen , en je zegt : " Past acht uur ?
(src)="17"> sasabihin nila sa 'yo , " Late na ' yang alas-otso , pero okay lang , makakapag-tennis pa ako at aasikasuhin ang ilang conference calls , bago tayo magkita ng 8 . "
(trg)="17"> " , dan zeggen ze allicht : " Acht uur is te laat voor mij , maar dat is OK , ik kan eerst tennissen , en een paar telefoonconferenties doen en je om acht uur zien . "
(src)="18"> At paniwala nila ay napakaproduktibo nito at ang dami ng natatapos , ngunit sa totoo lang ay hindi talaga , dahil sa ngayon , marami tayong matatalinong lider sa negosyo , sa pananalapi , sa pulitika , na gumagawa ng mga maling pagpapasiya .
(trg)="18"> Ze denken dat dat betekent dat ze ongelooflijk druk en productief zijn , maar dat zijn ze niet , want op dit moment hebben we briljante leiders gehad in zaken , financiën en politiek , die vreselijke beslissingen namen .
(src)="19"> Kaya ang mataas na I.Q. ay hindi sukatan ng pagiging magaling na lider , dahil ang tunay na kahulugan ng pamumuno ay ang kakayahang makita ang tipak ng yelo bago pa nito banggain ang Titanic .
(trg)="19"> Een hoog IQ betekent niet dat je een goede leider bent , want de essentie van leiderschap is de ijsberg kunnen zien voor hij de Titanic raakt .
(src)="20"> Napakarami na ng mga yelong tumama sa ating mga Titanic .
(trg)="20"> We hebben veel te veel ijsbergen gehad die onze Titanics raakten .
(src)="21"> Katunayan , tingin ko na kung ang Lehman Brothers ay naging Lehman Brothers at Sisters , baka andito pa sila ngayon .
(trg)="21"> Ik heb het gevoel dat als Lehman Brothers Lehman Brothers and Sisters was geweest , ze misschien nog zouden bestaan .
(src)="22"> ( Palakpakan ) Habang ang lahat ng lalaki ay abala sa pagiging hyper-connected 24 / 7 , baka naman mapapansin ng babae ang tipak ng yelo , dahil nanggaling siya sa pito-at-kalahati o walong oras na tulog at makikita niya ang buong larawan .
(trg)="22"> ( Applaus ) Terwijl de broers druk bezig waren om 24 / 7 hyper-geconnecteerd te zijn , had een zus misschien de ijsberg gezien , want ze zou na 7,5 of 8 uur slaap ontwaakt zijn en zou in staat geweest zijn het grotere plaatje te zien .
(src)="23"> Kaya habang tayo 'y nahaharap sa napakaraming krisis sa ating mundo sa kasalukuyan , ang bagay na makakabuti sa 'tin sa personal na aspeto , ang bagay na magdudulot ng galak , pasasalamat , kahusayan sa ating buhay upang maging pinakamagaling sa kanya-kanyang karera ay siya ring makakabuti para sa mundo .
(trg)="23"> Nu we ons geconfronteerd zien met zoveel crises in onze wereld vandaag , is wat goed is voor ons persoonlijk , wat ons meer vreugde , dankbaarheid , effectiviteit brengt in onze levens , wat het beste is voor onze eigen carrières , ook het beste is voor de wereld .
(src)="24"> Kaya hinihikayat ko kayo na ipikit ang inyong mga mata at tuklasin ang mahuhusay na mga ideya na nakatago sa kaloob-looban natin , ihinto ang mga makina at tuklasin ang bisa ng pagtulog .
(trg)="24"> Ik vraag je dus met aandrang om je ogen te sluiten en de grootse ideeën te ontdekken die zich in ons bevinden , je motor uit te zetten en de kracht van slaap te ontdekken .
(src)="25"> Salamat .
(trg)="25"> Dankuwel .
(src)="26"> ( Palakpakan )
(trg)="26"> ( Applaus )
# fil/ted2020-1106.xml.gz
# nl/ted2020-1106.xml.gz
(src)="1"> Alam ko ang iniisip ninyo .
(trg)="1"> Ik weet wat je denkt
(src)="2"> Sa tingin ninyo , nawawala yata ako at maya maya ay may aakyat sa tanghalang ito at magbabalik sa akin sa dapat kong kaupuan .
(trg)="2"> Je denkt dat ik verdwaald ben en dat er zo iemand komt om me van podium te halen om me terug naar mijn stoel te brengen .
(src)="3"> ( Palakpakan ) Nangyayari sa akin yan madalas sa Dubai
(trg)="3"> ( Applaus ) Dat overkomt me voortdurend in Dubai .
(src)="4"> Narito ka ba para magbakasyon ?
(trg)="4"> " Ben je hier op vakantie ? "
(src)="5"> ( Tawanan ) Binibisita mo ba ang mga anak mo ?
(trg)="5"> ( Gelach ) " Op bezoek bij de kinderen ?
(src)="6"> Gaano ka katagal dito ?
(trg)="6"> Hoe lang blijf je ? "
(src)="7"> Sa katunayan , ninanais kong magtagal .
(trg)="7"> Nou , nog wel wat langer , hoop ik .
(src)="8"> Nakatira at nagtuturo ako sa lugar ng Gulf nang mahigit 30 taon .
(trg)="8.1"> Ik woon in de Golf en geef er les .
(trg)="8.2"> Al meer dan dertig jaar .
(src)="9"> ( Palakpakan ) At sa mga panahong iyon , nakita ko ang maraming pagbabago .
(trg)="9"> ( Applaus ) In die tijd veranderde er veel .
(src)="10"> At ang bilang ng mga ito ay nakakapangilabot .
(trg)="10"> Deze statistiek is schrikbarend .
(src)="11"> At nais kong talakayin sa inyo ngayon ay tungkol sa mga wikang namamatay at ang globalisasyon ng Ingles .
(trg)="11"> Ik wil het vandaag met jullie hebben over taalverlies en de globalisering van het Engels .
(src)="12"> Nais kong isalaysay sa inyo ang tungkol sa aking kaibigan na nagtuturo ng Ingles sa mga matatanda sa Abu Dhabi
(trg)="12"> Ik wil je vertellen over mijn vriendin die Engelse les gaf aan volwassenen in Abu Dhabi .
(src)="13"> At isang mainam na araw , napagpasyahan nyang dalhin sila sa halamanan para turuan sila ng ilang salita tungkol sa kalikasan .
(trg)="13"> Op een goede dag ging ze met hen naar de tuin om hen wat woorden over de natuur te leren .
(src)="14"> Ngunit sa huli ay siya ang natuto ng lahat ng salitang Arabo para sa mga halaman ng lugar , at kanilang mga gamit -- gamit sa panggagamot , pagpapaganda , pagluluto , at herbal
(trg)="14.1"> Uiteindelijk was zij degene die ervan leerde .
(trg)="14.2"> Alle Arabische woorden voor de planten daar en hoe ze konden worden gebruikt .
(trg)="14.3"> Medicinaal , cosmetisch bij het koken , als kruiden .
(src)="15"> Paano natutunan ng mga mag-aaral ang lahat ng iyon ?
(trg)="15"> Hoe wisten die leerlingen dat allemaal ?
(src)="16"> Tiyak , sa kanilang mga ninuno at maging sa ninuno ng kanilang mga ninuno .
(trg)="16"> Van hun grootouders natuurlijk en zelfs van hun overgrootouders .
(src)="17"> HIndi na natin kailangang pag-usapan kung gaano kahalaga ang kakayahang nating makipagtalastasan sa iba 't ibang salinlahi .
(trg)="17"> Ik hoef je niet te vertellen hoe belangrijk het is om te kunnen communiceren met andere generaties .
(src)="18"> Ngunit ang nakakalungkot , ngayon , ang mga wika ay nagkakamatayan sa hindi kapanipaniwalang bilis .
(trg)="18.1"> Helaas zien we tegenwoordig dat talen uitsterven .
(trg)="18.2"> Sneller dan ooit .
(src)="19"> May isang wikang namamatay sa loob ng 14 na araw .
(trg)="19"> Elke 14 dagen sterft er een taal uit .
(src)="20"> Kasabay nito , ang Ingles ang itinuturing na pandaigdigang wika .
(trg)="20"> Tegelijkertijd is Engels de onbetwiste wereldtaal .